Zbigniew Pianowski,Janusz Firlet
Ujazd, gm. Iwaniska, woj.
tarnobrzeskie
Informator Archeologiczny : badania 14, 246-247
246 ŚWIDNICA w o j. w ałbr zy s kie ul. Zamkowa patrz wczesne średniowiecze TARNÓW
Zam ek na g ó rze św. Marcina
patrz
późne średniowiecze TĄDOW D O LN Y
woj ^8 ierad zkie Stanowisko 2 patrz epoka brązu TU CH O LA w oj. bydgoskie Zam ek i miasto patrz późne średniowiecze
Kierow nictw o Odnowienia Zamku K rólew skiego na Wawelu w Krakowie Badania p row ad zili m gr Zbigniew P ia - no w s ki i Janusz F ir le t /autorzy s p ra wozdania/. Finansowało Kierownictwo Odnowienia Zamku K rólew sk iego na W a welu. P iąty sezon badań. Ruiny zamku K rzyżtop ór z 1 połowy X V II wieku. Wykonano trz y sonety arch eologiczn e, usytuowane w obrębie kompleksu pałacowego obiektu. Ich celem było uzupełnienie dotychcza sowych rozpoznań architektury tej c z ę ś c i zamku.
Sondę 1/80 wykonano na poziom ie parteru, w pom ieszczeniu n r 31 p rzy dziedzińcu eliptycznym . E k sp lo ra cję prowadzono do osiągnięcia pierwotnego poziomu użytkowego, umocnionego wlewką zaprawy wapien n ej. Stwierdzono także wtórne poziom y użytkowe ro zd ziela ją ce warstwy gruzu z kolejnych fa z destru kcji obiektu. C zęściow o przebadano zasy- pisko pach sklepienia piwnicy pod pom ieszczeniem nr 31.
Sondę 2/80 zlokalizowano na poziom ie I piętra pałacu, w sali nr 150 /nad sienią/. Badania doprowadziły do odkrycia tam bazy pieca kaflowego w pobliżu której stwierdzono pozostałości drewnianej posadz ki - poziomu użytkowego w nętrza. N iż e j zalegały warstwy gliny, zapra wy 1 gruzu budowlanego, wypełniającego pachy sklepienia sien i.
Wykop sondażowy 3/80 założono p rzy północno-zachodniej ścia nie "b aszty ośm ioboczn ej" /piwnica 1/. M iał on na celu o kreślen ie sta nu sklepienia piwnicy. W ystąpiły tutaj ślady dwu poziomów u żytków |
/ziemnych/, zniszczonych w centralnej p a rtii baszty. Zn iszczenie L y - ło spowodowane zawaleniem s ię c z ę ś c i sklepienia piwnicy, co s tw ie r dzono po wyeksplorowaniu warstw gruzu zalegających powstałą w yrw ę. Odsłonięto także fragm ent nienaruszonej p a rtii sklepienia, w s p iera ją ce
U jA Z D , gm . Iwaniska w o j. tarnobr zes kle
247
go s ię na m urze baszty a ponadto górną czę ść otworu komunikacyjnego /wtórnie zamurowanego/ znajdującego s ię w tym m urze.
W trak cie badań uzyskano kilka zespołów m ateriałów zabytkowych w postaci ułamków naczyń, fragm entów k afli, płytek ceram icznych, szkła o ra z drobnych przedm iotów żelaznych. W zasypia ku sklepienia s ien i pod salą nr 150 znaleziono monetę - "boratynkę" Jana K a zim ierza , co rzuca światło na problem chronologii powstania zespołu pałacowo-obronnego w K rzy żto p o rze .
Badania będą kontynuowane*
TO LK M IC K O Centralne Muzeum M orskie w o j. elbląskie w Gdańsku
Badania pod kierunkiem d oc.dr. hab. P r z e mysława Smolarka prow adził m gr Jan Ku charski przy współudziale ekipy naukowej i technicznej CM M . Finansowało Centralne Muzeum M orskie w Gdańsku. P ie rw s z y sezon badawczy. Dwa w raki statków z X V I i X V II wieku.
W rak i zalegają na podmiejskich zm eliorowanych łąkach, około 1 km na zachód od Tolkm icka. Ł ąk i te są pozostałością po dawnej zato ce Zalewu W iślanego, która uwidoczniona je s t na mapie z roku 1663, w y konanej p rze z Józefa N arońsklego. Badania prowadzono w 2 wykopach 0 łącznej pow ierzchni 120 m2 i na głębokości od 1 do 2 m.
W rak Tolkm icko II je s t p rzecięty rowem m elioracyjnym C-13 1 znajduje s ię w o d legło ści 115 m na północ od d rogi gruntowej biegną c ej z miasta do sta c ji pomp nr 51. P ozostałość statku zalega na głębo kości 1 m . Jego długość wynosi 16,8 m, a szerok ość 4 m . Składa s ię on z 15-m etrow ej stępki, 21 wręgów o ra z 6 pasów poszycia na lew ej i prawej burcie, ułożonego na zakładkę i uszczelnionego s ie rś c ią . Dębo we drewno wraka zachowało s ię w dość dobrym stanie. Znaleziono fr a g menty 2 naczyń glinianych, 3 c ię ż a rk i do s ie c i, fragm enty skórzanego obuwia o ra z 8 c e g ie ł. Na podstawie konstrukcji statku, m ateriału c e ra m icznego o ra z ceg ie ł, w rak można datować na p ierw szą połowę X V I w .
W rak Tolkm icko III znajduje s ię p rzy row ie m elioracyjn ym 0 1 5 , w o d legło ści 55 m na północ od d rogi gruntowej wiodącej do sta c ji pomp nr 51. W rak zalega na głębokości 75 cm od pow ierzchni. Zachowana jego długość wynosi około 6 m, a szero k o ść ponad 1,5 m . Odsłonięto 4 pasy poszycia, 6 w ręgów o ra z stępkę na długości 3,3 m . Z zabytków znale ziono jedynie 1 cięża rek gliniany do s ie c i. Dębowe drewno wraka zacho wało s ię w złym ' -anle. Na podstawie s tra ty g ra fii o raz glinianego c ię żarka do s ie c i wrak można datować w w ielkim przybliżeniu na X V I- X V II wiek.
