129
ÓiecYysław Gajos
UniwerVXWeW ŁóTYki
OaWarYyna OarpińVka-SYaj
NAUCRANIN JĘRYOÓP OŁCYCH
UCRNIÓP R NINPNŁNOSPRAPNOŚCIĄ
P SROOŁACH OGÓLNOMOSTĘPNYCH
ÖORNAŃJ PQMAPNICTPO UNIPNRSQTNTU IM. AMAMA MICOINPICRAH 2013H STR. 240.
NajnowVYa Üonografia OaWarYXnX OarpińVkiej-SYaj NaucYanie jęYXków obcXcU
ucYniów Y niepełnoVprawnością w VYkołacU ogólnoToVWępnXcU ToWXcYX iVWoWnXcU
naukowo-VpołecYnXcU kweVWii YwiąYanXcU Y niepełnoVprawnością ucYnia w kon-Wekście gloWWoTXTakWXcYnXÜ. ÖrobleÜaWXka WXWułowa Üonografii nie bXła prYeTÜioWeÜ wcYeśniejVYXcU koÜplekVowXcU opracowań ani Ye VWronX peTago-gówH ani Ye VWronX gloWWoTXTakWXków cYX jęYXkoYnawców. TXÜ VaÜXÜH publika-cja OaWarYXnX OarpińVkiej-SYaj VWanowi całościoweH całkieÜ nowe i orXginalne VpojrYenie na YagaTnienia ToWXcYące proceVu prYXVwajania jęYXków obcXcU (JO) prYeY ucYniów Y określonXÜiH YTiagnoYowanXÜi TeficXWaÜi YTrowoWnXÜi.
OViążka NaucYanie jęYXków obcXcU ucYniów Y niepełnoVprawnością
w VYkołacU ogólnoToVWępnXcU wXcUoTYi naprYeciw YÜianoÜH kWóre YacUoTYą
w polVkiÜ VXVWeÜie oświaWowXÜ w YakreVie kVYWałcenia ucYniów Ye VpecjalnXÜi poWrYebaÜi. MoVWrYeżenie WXcU poWrYeb prYeY właTYe reVorWu eTukacji i poTej-Üowanie TYiałań na rYecY ToVWoVowXwania Vię placówek oświaWowXcU ogólno-ToVWępnXcU Tla poWrYeb ucYniów Y niepełnoVprawnościąH proponowanie nowXcU prograÜów kVYWałceniaH poVYukiwanie opWXÜalnXcU forÜ pracX Y ucYniaÜiH cYX Weż opracowanie Yaleceń w YakreVie ToVWoVowXwania VYeroko roYuÜianej orga-niYacji żXcia w VYkole To różnoroTnXcU poWrYeb ucYniówH Wakże WXcU WYw. „Vpe-cjalnXcU” jeVW ważnXÜ VXgnałeÜ uÜożliwiającXÜ realne wTrożenie iTei inWegra-cji w polVkiÜ VXVWeÜie eTukacXjnXÜ na różnXcU VYcYeblacU kVYWałcenia.
Neofilolog 42(1)
130
InWegracjaH o kWórej Üowa nieVie Ya Vobą koniecYność nowego VpojrYe-nia na klaVę jako śroTowiVko ucYniowVkieH w kWórXÜ Üogą prYebXwać ucYniowie o różnXÜ VWopniu niepełnoVprawnościH różnXcU poWrYebacUH ale Wakże różnXcU ÜożliwościacU icU YaVpakajania cYX realiYacji. SWąT całkieÜ ocYXwiVWe wXTaje Vię poVWulowanie inTXwiTualiYacji proceVu TXTakWXcYnego w grupacUH w kWórXcU YnajTują Vię TYieci Y niepełnoVprawnością.
P konWekście realiYowanego w VXVWeÜie klaVowXÜ proceVu naucYa-niaIucYenia Vię jęYXków obcXcUH nieYbęTne wXTaje Vię oTpowieTnie prYXgo-Wowanie naucYXcieli JOH kWóre poYwoli iÜ na YTobXcie ToTaWkowej wieTYXH określonXcU uÜiejęWnościH Wak abX VproVWać wXYwanioÜ jakie VWawia prYeT peTagogieÜ obecność w VYkole ogólnoToVWępnej ucYniaIucYniów Y różno-roTnXÜi TeficXWaÜi YTrowoWnXÜi.
Öonieważ opracowanie OaWarYXnX OarpińVkiej-SYaj wnoVi wiele iVWoWnXcU Wreści w oÜawiane YagaTnienie Y punkWu wiTYenia gloWWoTXTakWXcYnegoH To-VWarcYając cYXWelnikowi ciekawXcU i orXginalnXcU wnioVków ÜającXcU niepoT-ważalną warWość WeoreWXcYną i prakWXcYnąH recenYowana kViążka powinna Yain-WereVować VYerokie grono oTbiorców oT VWuTenWów neofilologii po cYXnnXcU naucYXcieli jęYXków obcXcUH oVobX oTpowieTYialne Ya kVYWałcenie i ToVkonale-nie YawoTowe naucYXcieli JOH a Wakże TecXTenWów ÜającXcU wpłXw na organi-Yację proceVu kVYWałcenia w polVkiej VYkole. UważaÜH że lekWura kViążki Üogła-bX Üogła-bXć również poÜocna Tla roTYicówH cUcącXcU lepiej YroYuÜieć uwarunko-wania i konVekwencje płXnące Y proponowanXcU roYwiąYań inWegracXjnXcU.
Monografia NaucYanie jęYXków obcXcU ucYniów Y
niepełnoVprawno-ścią w VYkołacU ogólnoToVWępnXcU YoVWała poTYielona na cYWerX roYTYiałXJ
1. InWegracja ucYniów Y niepełnoVprawnością w VYkołacU ogólnoToVWępnXcU. 2. NTukacja jęYXkowa w VYkolnej inWegracji inTXwiTualnej.
3. NaucYanie jęYXków obcXcUH a TYiałania WerapeuWXcYne.
4. SkuWecYność naucYania jęYXków obcXcU ucYniów Y niepełnoVprawnością. AuWorka oÜawia w nicU kolejno arguÜenWX prYeÜawiające Ya inWegracją ucYniów Y niepełnoVprawnością w VYkołacU ogólnoToVWępnXcUH cUarakWerX-Yuje wXYwania jakie prYeT VYkołą VWawia obecność ucYniaIucYniów Ye Vpe-cjalnXÜi poWrYebaÜiH ale Wakże ToVWrYega pewne ogranicYenia i uWruTnienia jakie Üoże napoWXkać iTea inWegracji eTukacXjnej w polVkiÜ VXVWeÜie oświa-WX. MlaWego Weż Ya w pełni uYaVaTnione i cenne należX uYnać prYXWocYenie prYeY OaWarYXnę OarpińVką-SYaj w pierwVYXÜ roYTYiale Vwojej kViążki prac uVWawoTawcYXcU regulującXcU organiYację kVYWałcenia inWegracXjnegoH To-VWoVowXwania VYkół i realiYowanXcU w nicU prograÜów To rYecYXwiVWXcU poWrYeb ucYniówH VprYXjającXcU wXrównXwaniu VYanV eTukacXjnXcU TYieci i ÜłoTYieżX Y niepełnoVprawnością.
RecenYje
131
Öo YarXVowaniu VXWuacji ucYniów Y niepełnoVprawnością w konWekście organiYacji proceVu TXTakWXcYno-wXcUowawcYego w polVkiÜ VXVWeÜie oświaWowXÜ oraY wTrażanXcU VXVWeÜowo uregulowań prawnXcUH AuWorka Vkupia Vwoją uwagę w roYTYiałacU oT Trugiego To cYwarWego na YagaTnie-niacU ToWXcYącXcU proceVu gloWWoTXTakWXcYnego ucYniów Y niepełnoVpraw-nością. Re YnawVWweÜ prYeTÜioWuH baYując na wieloleWnicU VwoicU wcYe-śniejVYXcU baTaniacU oraY ToświaTcYeniacU prYXbliża cYXWelnikowi iVWoWne YagaTnienia ToWXcYące organiYacji proceVu naucYaniaIucYenia Vię jęYXka w YinWegrowanXcU YeVpołacU ucYniowVkicUJ Tefiniuje cele naucYania JO ucYniów Y niepełnoVprawnościąH oÜawia YaVaTX inTXwiTualiYacjiH wVkaYując prYX WXÜ na koniecYność YinWegrowanego poTejścia To proceVu naucYa-niaIucYenia Vię jęYXków obcXcU TYieci i ÜłoTYieżX Ye VpecjalnXÜi poWrYebaÜi eTukacXjnXÜi. ÖiVYąc o koniecYności roYwijania koÜpeWencji jęYXkowXcU ucYniówH AuWorka poTkreśla płXnące Y fakWu ucYenia Vię jęYXka prYeY TYieci Y niepełnoVprawnością inneH ToTaWkoweH wXÜierne korYXści o cUarakWerYe poYnawcYo-eÜocjonalnXÜH kWóre WowarYXVYą właściwie YorganiYowaneÜu proceVowi gloWWoTXTakWXcYneÜu.Ra VYcYególnie cennX uważaÜ roYTYiał III oÜawianej ÜonografiiH w kWó-rXÜ AuWorka w VpoVób barTYo prYejrYXVWX i prYekonXwującX oÜawia korYXści WerapeuWXcYne płXnące Y fakWu ucYenia Vię JO prYeY ucYniów Y niepełnoVpraw-nościąH cUoć jak VaÜa YauważaJ „nie w każTej VXWuacji niepełnoVprawno-ściITeficXWów oViągnięcie wXVokicU koÜpeWencji jęYXkowo-koÜunikacXjnXcU jeVW Üożliwe”. ŁarTYo prYXTaWne Tla naucYXcieli Üogą okaYać Vię uwagi na WeÜaW WXpowXcU WruTności jęYXkowXcU obVerwowanXcU na poYioÜie poVYcYe-gólnXcU poTVXVWeÜów jęYXkaH prYXVwajania pojęć cYX Weż VkuWecYności koÜu-nikacXjnej. OaWarYXna OarpińVka-SYajH na łaÜacU Vwojej Üonografii nie ograni-cYa Vię WXlko To cUarakWerXVWXk wXbranXcU WruTności jęYXkowXcU ucYniówH ale oÜawia również VpoVobX koÜpenVowania icU TeficXWów jęYXkowXcUH koÜuni-kacXjnXcU cYX poYnawcYXcU poprYeY właściwie YorganiYowanX proceV naucYa-niaIucYenia Vię jęYXka obcego.
ÖoÜiÜo braku wXraźnego prYXroVWu efekWów w VferYe jęYXkowo-koÜunikacXjnejH AuWorka wVkaYuje na inne korYXści płXnące Y fakWu ucYenia Vię jęYXka obcego prYeY oVobX Y niepełnoVprawnościąJ pVXcUologicYneH TX-TakWXcYne cYX Weż WerapeuWXcYne. RagaTnienie VkuWecYności naucYania jęYX-ków obcXcU ucYniów Y niepełnoVprawnością YoVWało roYwinięWe i VYcYegóło-wo oÜówione w oVWaWniÜ roYTYiale recenYowanej Üonografii. OTnajTYieÜX WuWaj również cenne uwagi ToWXcYące ewaluacji VWopnia prYXVwojenia Vobie wieTYX i uÜiejęWności jęYXkowXcUH ÜięTYX innXÜi WeH kWóre ToWXcYą wXÜa-gań egYaÜinacXjnXcU (Üowa o WYw. egYaÜinacU YewnęWrYnXcU) i Üożliwości icU ToVWoVowXwania To poVYcYególnXcU ucYniów.
Neofilolog 42(1)
132
MYięki baTanioÜ i YainWereVowanioÜ naukowXÜ OaWarYXnX Oarpiń-Vkiej-SYajH oWrYXÜaliśÜX barTYo cennąH orXginalną publikacjęH kWóra wnoVi wiele nowXcUH iVWoWnXcU inforÜacji ToWXcYącXcU TXTakWXki jęYXkowej ucYniów Y niepełnoVprawnością. ÖoprYeY Vwoją ÜonografięH AuWorka w Vpo-Vób barTYo rYecYowX i oTważnX Yabiera głoV w Tebacie naukowejH kWóra To-WXcYX iVWoWnXcU probleÜów YwiąYanXcU Ye VpecXfiką organiYacji proceVu TX-TakWXcYnego w wXjąWkowXÜ śroTowiVku ucYniowVkiÜ. NacecUowana akWual-nością poTnoVYonXcU i oÜawianXcU kweVWiiH najnowVYa kViążka auWorVWwa OaWarYXnX OarpińVkiej-SYaj jeVW barTYo cenna nie WXlko w wXÜiarYe ÜerXWo-rXcYno-ÜeWoTologicYnXÜH ale również w Vwojej wXÜowie VpołecYnej.