Informacje statystyczne
Statistical information W arsa w W arsza wa 2020Budżety gospodarstw domowych w 2019 r.
Household budget survey in 2019
Główny Urząd Statystyczny
Statistics Poland
Warszawa Warsaw 2020Informacje statystyczne
Statistical information
Budżety gospodarstw domowych w 2019 r.
Household budget survey in 2019
zł
Opracowanie merytoryczne
Content-related works
Główny Urząd Statystyczny, Departament Badań Społecznych
Statistics Poland, Social Surveys Department
pod kierunkiem
supervised by
Piotr Łysoń
Zespół autorski
Editorial team
Maria Barlik, Dariusz Jacyków, Barbara Lewandowska, Joanna Mirosław, Krystyna Siwiak, Urszula Wągrowska
Prace redakcyjne
Editorial work
Dariusz Jacyków
Skład i opracowanie graficzne
Typesetting and graphics
Dariusz Jacyków
Mapy – Marek Bartosz
ISSN 0208–9793
Publikacja dostępna na stronie
Publications available on website
stat.gov.pl
Przy publikowaniu danych GUS prosimy o podanie źródła
When publishing Statistics Poland data — please indicate the source
00–925 WARSZAWA, AL. NIEPODLEGŁOŚCI 208
Informacje w sprawach sprzedaży publikacji – tel.: (22) 608 32 10, 608 38 10
Przedmowa
Publikacja jest kolejną edycją opracowania opisującego budżety gospodarstw domowych. Zawiera wyniki
bada-nia przeprowadzonego w 2019 roku.
Opracowanie składa się z części analitycznej i tabelarycznej, uwag metodologicznych oraz z aneksu.
W części analitycznej opisano wybrane zagadnienia dotyczące wyników badania budżetów gospodarstw domowych
w 2019 r., wraz z odwołaniem do danych za rok 2018, a w niektórych przypadkach także do lat wcześniejszych.
Dane w części tabelarycznej zawierają wyniki dla:
– pięciu grup społeczno-ekonomicznych ludności oraz gospodarstw ogółem, według wielkości gospodarstwa,
określonej liczbą osób w gospodarstwie;
– klasy miejscowości zamieszkania gospodarstwa domowego;
– województw, makroregionów;
– osób niepełnosprawnych;
– typu biologicznego gospodarstwa domowego;
– grup kwintylowych według dochodu rozporządzalnego na osobę;
– wykształcenia osoby odniesienia;
– gospodarstw domowych, w których dany dochód/wydatek wystąpił.
Prezentowane wyniki zawierają informacje o:
– gospodarstwach domowych, dotyczące: liczby badanych budżetów, liczby osób oraz struktury zbiorowości osób
według płci, wieku i poziomu wykształcenia w badanych gospodarstwach domowych;
– poziomie miesięcznych dochodów w przeliczeniu na 1 osobę w gospodarstwie domowym i jednostkę ekwiwalentną;
– poziomie miesięcznych wydatków na 1 osobę w gospodarstwie domowym i jednostkę ekwiwalentną według
podstawowych grup potrzeb;
– poziomie spożycia niektórych artykułów żywnościowych na 1 osobę w gospodarstwie domowym i jednostkę
ekwiwalentną;
– wyposażeniu badanych gospodarstw domowych w niektóre przedmioty trwałego użytkowania, warunkach
mieszkaniowych;
– subiektywnej ocenie sytuacji materialnej gospodarstwa domowego.
Uwagi metodologiczne zawierają omówienie m.in. celu badania, metody doboru próby do badania, jego organizacji,
źródeł danych o przychodach i rozchodach, ważniejszych pojęć, definicji i zasad grupowania danych oraz omówienie
problemu niepodejmowania badania przez rodziny zamieszkujące mieszkania wylosowane do badania, a także
zróż-nicowanie wartości wskaźników realizacji badania według klasy miejscowości zamieszkania i województw.
W aneksie zamieszczono:
– dane dotyczące bezwzględnych i względnych błędów szacunku;
– klasyfikację wydatków na towary i usługi konsumpcyjne, stosowaną w badaniu budżetów gospodarstw domowych;
– dane przekrojowe za lata 2000–2019;
– wartości współczynnika Giniego i rozkład decylowy dochodów.
Publikacja została opracowana przez zespół pracowników Wydziału Społeczno-Ekonomicznych Badań
Gospo-darstw Domowych Departamentu Badań Społecznych pod kierunkiem Krystyny Siwiak oraz przy współpracy
Departamentu Programowania i Koordynacji Badań, Centrum Informatyki Statystycznej GUS w Warszawie oraz
Urzędu Statystycznego w Łodzi.
Dziękujemy wszystkim Respondentom, którzy wyrazili zgodę na udział w badaniu – za przekazane informacje
i poświęcony czas.
Wyrazy podziękowania kierujemy również do Ankieterów i Osób koordynujących pracę w terenie, dziękując za
przyjazną współpracę z gospodarstwami domowymi i rzetelnie wykonywaną pracę.
dr Piotr Łysoń
Dyrektor
Departamentu Badań Społecznych
Warszawa, sierpień 2020 r.
Preface
The current publication is another edition of elaboration on household budgets and contains the results of the
survey conducted in 2019.
It consists of analytical section followed by tables with comments, methodological notes and the annex.
The analytical section includes selected conclusions from the Household Budget Survey (HBS) of 2019 with
reference to data of 2018 and in certain cases to previous years.
The tabular part contains the results for:
– five basic socio-economic groups of the population and for the total number of households, by size-number
of persons in a household;
– class of locality of a household;
– voivodships, macroregions;
– disabled persons;
– biological type of a household;
– quintile groups by available income per capita;
– education of a reference person;
– households, where the income and expenditure occurred.
The survey results include information on:
– general information on households, covering the number of budgets surveyed, number of persons and
struc-ture of surveyed households by households’ residents’ sex, age and education level;
– the level of monthly incomes per capita in a household and by an equivalent unit/ in equivalent units;
– the level of monthly expenditures per capita in a household and by an equivalent unit/ in equivalent units
by basic groups of needs;
– the consumption level of certain food products per capita in a household and by an equivalent unit/
in equivalent units;
– households' equipment with certain durables, dwelling conditions;
– subjective evaluation of households’ material condition.
The methodological notes include – among others – a description of the sampling method, survey organisation,
data sources as regards income and expenditure, basic concepts, definitions and principles of data
aggrega-tion and discussion on households’ non-participaaggrega-tion in the survey as well as differences in the survey
realiza-tion indicators by the class of locality and voivodships.
The annex includes:
– information on the absolute and relative estimation errors;
– classification of expenditures applied in HBS;
– data for the years 2000–2019;
– Gini coefficient and decile distribution of income.
This publication has been prepared by the team from Socio-Economic Household Surveys Section in Social
Surveys Department under the guidance of Krystyna Siwiak and in cooperation with Programming and
Coordi-nation of Statistical Surveys Department, Central Statistical Computing Centre of the Statistics Poland in
War-saw and Statistical Office in Łódź.
We would like to thank all the Respondents participating in the survey for information given and devoted time.
We shall also thank all the Interviewers and Field Coordinators for friendly cooperation with households and
for diligent job.
Piotr Łysoń Ph. D.
Director
of the Social Surveys Department
Warsaw, August 2020
5
Spis treści
Contents
Przedmowa ...
3
Preface ...
4
Spis treści ...
5
Contents ...
5
Spis tablic ...
5
List of tables ...
5
Spis wykresów ... 11
List of graphs ...
11
Spis map ... 15
List of maps ...
15
Objaśnienie znaków umownych i ważniejsze skróty ... 18
Symbols and main abbreviations ...
18
Synteza ... 19
Executive summary ...
52
Tablice ... 85
Tables ...
85
Uwagi metodologiczne ... 264
Methodological notes ...
279
Aneks ... 293
Annex ...
293
Spis tablic
List of tables
Tabl. 1.
Dane ogólne o gospodarstwach domowych według grup społeczno-ekonomicznych ... 85
Table 1.
General information on households by socio-economic groups ...
85
Tabl. 2.
Dane ogólne o gospodarstwach domowych według grup kwintylowych ... 85
Table 2.
General information on households by quintile groups ...
85
Tabl. 3.
Dane ogólne o gospodarstwach domowych według typu biologicznego gospodarstwa domowego .... 86
Table 3.
General information on households by biological type of household ...
86
Tabl. 4.
Dane ogólne o gospodarstwach domowych z osobami i bez osób niepełnosprawnych ... 86
Table 4.
General information on households with or without disabled persons ...
86
Tabl. 5.
Dane ogólne o gospodarstwach domowych według poziomu wykształcenia osoby odniesienia .... 87
6
Tabl. 6.
Dane ogólne o gospodarstwach domowych według klasy miejscowości zamieszkania ... 87
Table 6.
General information on households by class of locality ...
87
Tabl. 7.
Dane ogólne o gospodarstwach domowych według makroregionów ... 88
Table 7.
General information on households by macroregions ...
88
Tabl. 8.
Dane ogólne o gospodarstwach domowych według województw ... 89
Table 8.
General information on households by voivodships ...
89
Tabl. 9.
Wybrane dane o gospodarstwach domowych według grup społeczno-ekonomicznych ... 90
Table 9.
Selected information on households by socio-economic groups ...
90
Tabl. 10.
Wybrane dane o gospodarstwach domowych według liczby osób ... 91
Table 10.
Selected information on households by number of persons ...
91
Tabl. 11.
Struktura ludności w gospodarstwach domowych według płci i wieku ... 97
Table 11.
Structure of population in households by sex and age ...
97
Tabl. 12.
Struktura ludności w gospodarstwach domowych według płci i wieku oraz liczby osób ... 98
Table 12.
Structure of population in households by sex, age and number of persons ...
98
Tabl. 13.
Struktura ludności w wieku 13 lat i więcej w gospodarstwach domowych według poziomu
wy-kształcenia ... 104
Table 13.
Structure of population aged 13 and more in households by level of education ...
104
Tabl. 14.
Struktura ludności w wieku 13 lat i więcej w gospodarstwach domowych według poziomu
wykształcenia i liczby osób ... 105
Table 14.
Structure of population aged 13 and more in households by level of education and number of
persons ...
105
Tabl. 15.
Średnie miesięczne przychody na 1 osobę w gospodarstwach domowych według grup
spo-łeczno-ekonomicznych ... 108
Table 15.
Medium monthly receipts per capita in households by socio-economic groups ...
108
Tabl. 16.
Przeciętne miesięczne przychody na 1 osobę w gospodarstwach domowych według liczby osób ... 109
Table 16.
Average monthly receipts per capita in households by number of persons ...
109
Tabl. 17.
Przeciętne miesięczne przychody na 1 osobę w gospodarstwach domowych, w których dany
przychód wystąpił według grup społeczno-ekonomicznych ... 115
Table 17.
Average monthly receipts per capita in households, where given receipt occurred by
socio-economic groups ...
115
Tabl. 18.
Przeciętne miesięczne przychody ekwiwalentne w gospodarstwach domowych według grup
społeczno-ekonomicznych ... 116
Table 18.
Average monthly equivalent receipts in households by socio-economic groups ...
116
Tabl. 19.
Przeciętne miesięczne przychody na 1 osobę w gospodarstwach domowych według grup
kwintylowych ... 117
Table 19.
Average monthly receipts per capita in households by quintile groups ...
117
Tabl. 20.
Przeciętne miesięczne przychody na 1 osobę w gospodarstwach domowych według typu
bio-logicznego gospodarstwa domowego ... 118
7
Tabl. 21.
Przeciętne miesięczne przychody na 1 osobę w gospodarstwach domowych z osobami i bez
osób niepełnosprawnych ... 119
Table 21.
Average monthly receipts per capita in households with or without disabled persons ...
119
Tabl. 22.
Przeciętne miesięczne przychody na 1 osobę w gospodarstwach domowych według poziomu
wykształcenia osoby odniesienia ... 120
Table 22.
Average monthly receipts per capita in households by level of education of the reference person
120
Tabl. 23.
Przeciętne miesięczne przychody na 1 osobę w gospodarstwach domowych według klasy
miejscowości zamieszkania ... 121
Table 23.
Average monthly receipts per capita in households by class of locality ...
121
Tabl. 24.
Przeciętne miesięczne przychody na 1 osobę w gospodarstwach domowych według
makrore-gionów ... 122
Table 24.
Average monthly receipts per capita in households by macroregions ...
122
Tabl. 25.
Przeciętne miesięczne przychody na 1 osobę w gospodarstwach domowych według województw .... 123
Table 25.
Average monthly receipts per capita in households by voivodships ...
123
Tabl. 26.
Średnie miesięczne rozchody na 1 osobę w gospodarstwach domowych według grup
społeczno-ekonomicznych ... 124
Table 26.
Medium monthly outgoings per capita in households by socio-economic groups ...
124
Tabl. 27.
Przeciętne miesięczne rozchody na 1 osobę w gospodarstwach domowych według liczby osób ... 125
Table 27.
Average monthly outgoings per capita in households by number of persons ...
125
Tabl. 28.
Przeciętne miesięczne rozchody na 1 osobę w gospodarstwach domowych, w których dany
rozchód wystąpił według grup społeczno-ekonomicznych ... 131
Table 28.
Average monthly outgoings per capita in households, where given outgoing occurred by
socio-economic groups ...
131
Tabl. 29.
Przeciętne miesięczne rozchody ekwiwalentne w gospodarstwach domowych według grup
społeczno-ekonomicznych ... 132
Table 29.
Average monthly equivalent outgoings in households by socio-economic groups ...
132
Tabl. 30.
Przeciętne miesięczne rozchody na 1 osobę w gospodarstwach domowych według grup
kwin-tylowych ... 133
Table 30.
Average monthly outgoings per capita in households by quintile groups ...
133
Tabl. 31.
Przeciętne miesięczne rozchody na 1 osobę w gospodarstwach domowych według typu
biolo-gicznego gospodarstwa domowego ... 134
Table 31.
Average monthly outgoings per capita in households by biological type of household ...
134
Tabl. 32.
Przeciętne miesięczne rozchody na 1 osobę w gospodarstwach domowych z osobami i bez
osób niepełnosprawnych ... 135
Table 32.
Average monthly outgoings per capita in households with or without disabled persons ...
135
Tabl. 33.
Przeciętne miesięczne rozchody na 1 osobę w gospodarstwach domowych według poziomu
wykształcenia osoby odniesienia ... 136
Table 33.
Average monthly outgoings per capita in households by level of education of the reference
person ...
136
Tabl. 34.
Przeciętne miesięczne rozchody na 1 osobę w gospodarstwach domowych według klasy
miej-scowości zamieszkania ... 137
8
Tabl. 35.
Przeciętne miesięczne rozchody na 1 osobę w gospodarstwach domowych według makroregionów . 138
Table 35.
Average monthly outgoings per capita in households by macroregions ...
138
Tabl. 36.
Przeciętne miesięczne rozchody na 1 osobę w gospodarstwach domowych według województw ... 139
Table 36.
Average monthly outgoings per capita in households by voivodships ...
139
Tabl. 37.
Przeciętne miesięczne wydatki na towary i usługi konsumpcyjne na 1 osobę w gospodarstwach
domowych według grup społeczno-ekonomicznych ... 140
Table 37.
Average monthly expenditures on consumer goods and services per capita in households by
socio-economic groups ...
140
Tabl. 38.
Przeciętne miesięczne wydatki na towary i usługi konsumpcyjne na 1 osobę w gospodarstwach
domowych według liczby osób ... 146
Table 38.
Average monthly expenditures on consumer goods and services per capita in households by
number of persons ...
146
Tabl. 39.
Średnie miesięczne spożycie niektórych artykułów żywnościowych na 1 osobę w
gospodar-stwach domowych według grup społeczno-ekonomicznych ... 182
Table 39.
Medium monthly consumption of selected foodstuffs per capita in households by
socio-economic groups ...
182
Tabl. 40.
Przeciętne miesięczne spożycie niektórych artykułów żywnościowych na 1 osobę w
gospodar-stwach domowych według liczby osób ... 185
Table 40.
Average monthly consumption of selected foodstuffs per capita in households by number of
persons ...
185
Tabl. 41.
Przeciętne miesięczne spożycie niektórych artykułów żywnościowych na 1 osobę w
gospodar-stwach domowych, w których zarejestrowano spożycie danego artykułu według grup
społecz-no-ekonomicznych ... 203
Table 41.
Average monthly consumption of selected foodstuffs per capita in households, where
con-sumption of given article was registered by socio-economic groups ...
203
Tabl. 42.
Przeciętne miesięczne spożycie ekwiwalentne niektórych artykułów żywnościowych w
gospo-darstwach domowych według grup społeczno-ekonomicznych ... 206
Table 42.
Average monthly equivalent consumption of selected foodstuffs in households by
socio-economic groups ...
206
Tabl. 43.
Przeciętne miesięczne spożycie niektórych artykułów żywnościowych na 1 osobę w
gospodar-stwach domowych według grup kwintylowych ... 209
Table 43.
Average monthly consumption of selected foodstuffs per capita in households by quintile groups
209
Tabl. 44.
Przeciętne miesięczne spożycie niektórych artykułów żywnościowych na 1 osobę w
gospodar-stwach domowych według typu biologicznego gospodarstwa domowego ... 212
Table 44.
Average monthly consumption of selected foodstuffs per capita in households by biological
type of household ...
212
Tabl. 45.
Przeciętne miesięczne spożycie niektórych artykułów żywnościowych na 1 osobę w
gospodar-stwach domowych z osobami i bez osób niepełnosprawnych ... 215
Table 45.
Average monthly consumption of selected foodstuffs per capita in households with or
with-out disabled persons ...
215
Tabl. 46.
Przeciętne miesięczne spożycie niektórych artykułów żywnościowych na 1 osobę w
gospodar-stwach domowych według poziomu wykształcenia osoby odniesienia ... 218
Table 46.
Average monthly consumption of selected foodstuffs per capita in households by level of
education of the reference person ...
218
9
Tabl. 47.
Przeciętne miesięczne spożycie niektórych artykułów żywnościowych na 1 osobę w
gospodar-stwach domowych według klasy miejscowości zamieszkania ... 221
Table 47.
Average monthly consumption of selected foodstuffs per capita in households by class of locality
221
Tabl. 48.
Przeciętne miesięczne spożycie niektórych artykułów żywnościowych na 1 osobę w
gospodar-stwach domowych według makroregionów ... 224
Table 48.
Average monthly consumption of selected foodstuffs per capita in households by macroregions ...
224
Tabl. 49.
Przeciętne miesięczne spożycie niektórych artykułów żywnościowych na 1 osobę w
gospodar-stwach domowych według województw ... 227
Table 49.
Average monthly consumption of selected foodstuffs per capita in households by voivodships ..
227
Tabl. 50.
Gospodarstwa domowe wyposażone w niektóre przedmioty trwałego użytkowania według
grup społeczno-ekonomicznych ... 231
Table 50.
Households equipped with selected durable goods by socio-economic groups ...
231
Tabl. 51.
Gospodarstwa domowe wyposażone w niektóre przedmioty trwałego użytkowania według
liczby osób ... 233
Table 51.
Households equipped with selected durable goods by number of persons ...
233
Tabl. 52.
Gospodarstwa domowe wyposażone w niektóre przedmioty trwałego użytkowania według
grup kwintylowych ... 245
Table 52.
Households equipped with selected durable goods by quintile groups ...
245
Tabl. 53.
Gospodarstwa domowe wyposażone w niektóre przedmioty trwałego użytkowania według
typu biologicznego gospodarstwa domowego ... 246
Table 53.
Households equipped with selected durable goods by biological type of household ...
246
Tabl. 54.
Gospodarstwa domowe z osobami i bez osób niepełnosprawnych wyposażone w niektóre
przedmioty trwałego użytkowania ... 247
Table 54.
Households with or without disabled persons equipped with selected durable goods ...
247
Tabl. 55.
Gospodarstwa domowe wyposażone w niektóre przedmioty trwałego użytkowania według
poziomu wykształcenia osoby odniesienia ... 248
Table 55.
Households equipped with selected durable goods by level of education of the reference person .
248
Tabl. 56.
Gospodarstwa domowe wyposażone w niektóre przedmioty trwałego użytkowania według
klasy miejscowości zamieszkania ... 249
Table 56.
Households equipped with selected durable goods by class of locality ...
249
Tabl. 57.
Gospodarstwa domowe wyposażone w niektóre przedmioty trwałego użytkowania według
makroregionów ... 250
Table 57.
Households equipped with selected durable goods by macroregions ...
250
Tabl. 58.
Gospodarstwa domowe wyposażone w niektóre przedmioty trwałego użytkowania według
województw ... 251
Table 58.
Households equipped with selected durable goods by voivodships ...
251
Tabl. 59.
Stopień wyposażenia mieszkań w urządzenia i instalacje techniczno-sanitarne według grup
społeczno-ekonomicznych ... 253
Table 59.
Level of dwelling equipment in technical and sanitary installations by socio-economic groups ...
253
Tabl. 60.
Stopień wyposażenia mieszkań w urządzenia i instalacje techniczno-sanitarne według grup
kwintylowych ... 254
10
Tabl. 61.
Stopień wyposażenia mieszkań w urządzenia i instalacje techniczno-sanitarne według typu
biologicznego gospodarstwa domowego ... 255
Table 61.
Level of dwelling equipment in technical and sanitary installations by biological type of
household ...
255
Tabl. 62.
Stopień wyposażenia mieszkań w urządzenia i instalacje techniczno-sanitarne według klasy
miejscowości zamieszkania ... 256
Table 62.
Level of dwelling equipment in technical and sanitary installations by class of locality ...
256
Tabl. 63.
Charakterystyka mieszkań użytkowanych przez gospodarstwa domowe według grup
społeczno-ekonomicznych ... 257
Table 63.
Characteristic of dwellings occupied by households by socio-economic groups ...
257
Tabl. 64.
Charakterystyka mieszkań użytkowanych przez gospodarstwa domowe według grup
kwinty-lowych ... 257
Table 64.
Characteristic of dwellings occupied by households by quintile groups ...
257
Tabl. 65.
Charakterystyka mieszkań użytkowanych przez gospodarstwa domowe według typu
biolo-gicznego gospodarstwa domowego ... 258
Table 65.
Characteristic of dwellings occupied by households by biological type of household ...
258
Tabl. 66.
Charakterystyka mieszkań użytkowanych przez gospodarstwa domowe według klasy
miejsco-wości zamieszkania ... 258
Table 66.
Characteristic of dwellings occupied by households by class of locality ...
258
Tabl. 67.
Subiektywna ocena sytuacji materialnej gospodarstw domowych według grup
społeczno-ekonomicznych ... 259
Table 67.
Subjective evaluation of material situation of households by socio-economic groups ...
259
Tabl. 68.
Subiektywna ocena sytuacji materialnej gospodarstw domowych według grup kwintylowych ... 259
Table 68.
Subjective evaluation of material situation of households by quintile groups ...
259
Tabl. 69.
Subiektywna ocena sytuacji materialnej gospodarstw domowych według typu biologicznego
gospodarstwa domowego ... 260
Table 69.
Subjective evaluation of material situation of households by biological type of household ...
260
Tabl. 70.
Subiektywna ocena sytuacji materialnej gospodarstw domowych z osobami i bez osób
nie-pełnosprawnych ... 260
Table 70.
Subjective evaluation of material situation of households with or without disabled persons ...
260
Tabl. 71.
Subiektywna ocena sytuacji materialnej gospodarstw domowych według poziomu
wykształ-cenia osoby odniesienia ... 261
Table 71.
Subjective evaluation of material situation of households by level of education of the
refer-ence person ...
261
Tabl. 72.
Subiektywna ocena sytuacji materialnej gospodarstw domowych według klasy miejscowości
zamieszkania ... 261
Table 72.
Subjective evaluation of material situation of households by class of locality ...
261
Tabl. 73.
Subiektywna ocena sytuacji materialnej gospodarstw domowych według makroregionów ... 262
Table 73.
Subjective evaluation of material situation of households by macroregions ...
262
Tabl. 74.
Subiektywna ocena sytuacji materialnej gospodarstw domowych według województw ... 263
11
Spis wykresów
List of graphs
Wykres 1.
Poziom przeciętnych miesięcznych dochodów i wydatków na 1 osobę w gospodarstwach
do-mowych oraz udział wydatków w dochodzie rozporządzalnym w latach 2004–2019 ... 19
Graph 1.
Level of average monthly income and expenditure per capita in households and the share of
expenditure in available income, 2004–2019 ...
52
Wykres 2.
Dynamika realnych dochodów i wydatków na 1 osobę w gospodarstwach domowych w latach
2004–2019 ... 19
Graph 2.
Dynamic of real available income and expenditure per capita in households, 2004–2019 ...
52
Wykres 3.
Wskaźnik przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego i wydatków na 1 osobę
w gospodarstwach domowych w odniesieniu do średniej dla Polski według grup
społeczno-ekonomicznych w 2019 r. ... 20
Graph 3.
Indicator of average monthly available income and expenditure per capita in households
compared to the average for Poland by socio-economic groups in 2019 ...
53
Wykres 4.
Przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny i wydatki na 1 osobę w gospodarstwach
do-mowych oraz udział przeciętnych miesięcznych wydatków w dochodzie rozporządzalnym
według grup społeczno-ekonomicznych w latach 2018–2019 ... 21
Graph 4.
Average monthly available income and expenditure per capita in households and the share of
average monthly expenditure in available income by socio-economic groups 2018–2019 ...
54
Wykres 5.
Przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny i wydatki na 1 osobę w gospodarstwach
do-mowych oraz ich mediana według grup społeczno-ekonomicznych w 2019 r. ... 21
Graph 5.
Average monthly available income and expenditure per capita in households and its median
by socio-economic groups in 2019 ...
54
Wykres 6.
Struktura przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę w gospodarstwach
domowych ogółem w 2019 r. ... 22
Graph 6.
Structure of average monthly available income per capita in households in 2019 ... 55
Wykres 7.
Zróżnicowanie dochodów mierzone współczynnikiem Giniego dla Polski według miejsca
za-mieszkania w latach 2004–2019 ... 23
Graph 7.
Difference in income measured by Gini coefficient for Poland by place of residence, 2004–2019 ..
56
Wykres 8A. Udział przeciętnych miesięcznych wydatków na 1 osobę na żywność i napoje bezalkoholowe
w wydatkach ogółem gospodarstw domowych według grup społeczno-ekonomicznych w
la-tach 2018–2019 ... 23
Graph 8A.
Share of average monthly expenditure per capita on food and non-alcoholic beverages in the
total expenditure of households by socio-economic groups, 2018–2019 ...
56
Wykres 8B. Udział przeciętnych miesięcznych wydatków na 1 osobę związanych z utrzymaniem
mieszka-nia lub domu i nośnikami energii w wydatkach ogółem gospodarstw domowych według grup
społeczno-ekonomicznych w latach 2018–2019 ... 24
Graph 8B.
Share of average monthly expenditure per capita on housing, water, electricity, gas and other
fuels in the total expenditure of households by socio-economic groups, 2018–2019 ...
57
Wykres 9.
Udział przeciętnych miesięcznych wydatków na 1 osobę na żywność i napoje bezalkoholowe
oraz utrzymanie mieszkania lub domu i nośniki energii w całości wydatków gospodarstw
domowych w latach 2004–2019 ... 24
Graph 9.
Share of average monthly expenditure per capita on food and non-alcoholic beverages and
housing, water, electricity, gas and other fuels in the total expenditure of households,
2004–2019 ...
57
12
Wykres 10. Struktura przeciętnych miesięcznych wydatków na 1 osobę w gospodarstwach domowych
(w % wydatków ogółem) w 2019 r. ... 25
Graph 10.
Structure of average monthly expenditure per capita in households (in % of total expenditure)
in 2019 ...
58
Wykres 11. Struktura przeciętnych miesięcznych wydatków na 1 osobę w gospodarstwach domowych
pobierających i niepobierających świadczenie wychowawcze „Rodzina 500+” (w % wydatków
ogółem) w 2019 r. ... 25
Graph 11.
Structure of average monthly expenditure per capita in households receiving or not receiving
child-raising benefit "Family 500+" (in % of total expenditures) in 2019 ... 58
Wykres 12. Przecietny miesięcznych dochód rozporządzalny i wydatki na gospodarstwo domowe według
grup społeczno-ekonomicznych w latach 2018–2019 ... 26
Graph 12.
Average monthly available income and expenditure per household by socio-economic groups,
2018–2019 ...
59
Wykres 13. Przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny i wydatki na 1 osobę w gospodarstwach
do-mowych oraz udział przeciętnych miesięcznych wydatków w dochodzie rozporządzalnym
według grup kwintylowych w latach 2018–2019 r. ... 27
Graph 13.
Average monthly available income and expenditure per capita in households and the share
of average monthly expenditure in available income by quintile groups, 2018–2019 ...
60
Wykres 14. Wskaźnik przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego i wydatków na 1 osobę
w gospodarstwach domowych w odniesieniu do średniej dla Polski według grup kwintylowych
w 2019 r. ... 27
Graph 14.
Indicator of average monthly available income and expenditure per capita in households
compared to the average for Poland by quintile groups in 2019 ... 60
Wykres 15. Udział przeciętnych miesięcznych wydatków na 1 osobę na żywność i napoje bezalkoholowe
oraz opłaty mieszkaniowe w wydatkach ogółem w gospodarstwach domowych według grup
kwintylowych w latach 2018–2019 ... 28
Graph 15.
Share of average monthly expenditure per capita on food and non-alcoholic beverages and
housing, water, electricity, gas and other fuels in the total expenditure in households by
quintile groups, 2018–2019 ...
61
Wykres 16. Przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny i wydatki na 1 osobę w gospodarstwach
do-mowych oraz udział wydatków w dochodzie rozporządzalnym według klasy miejscowości
zamieszkania w latach 2018–2019 ... 28
Graph 16.
Average monthly available income and expenditure per capita in households and the share
of expenditure in available income by class of locality, 2018–2019 ...
61
Wykres 17. Wskaźnik przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego i wydatków na 1 osobę
w gospodarstwach domowych w odniesieniu do średniej dla Polski według klasy miejscowości
zamieszkania w 2019 r. ... 29
Graph 17.
Indicator of average monthly available income and expenditure per capita in households
compared to the average for Poland by class of locality in 2019 ...
62
Wykres 18. Udział dochodu ze świadczenia wychowawczego „Rodzina 500+” w przeciętnym miesięcznym
dochodzie rozporządzalnym na 1 osobę w gospodarstwach domowych, które otrzymywały to
świadczenie w 2019 r. według klasy miejscowości zamieszkania ... 29
Graph 18.
Share of child-raising benefit "Family 500+" in average monthly available income per capita
in households receiving this benefit in 2019 by class of locality ...
62
13
Wykres 19. Wskaźnik przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę w gospodarstwach
domowych w stosunku do średniej krajowej w 2019 r. według województw oraz jego zmiana
w latach 2010–2019 ... 31
Graph 19.
Indicator of average monthly available income per capita in households compared to the
national average in 2019 by voivodships and its change in 2010–2019 ...
64
Wykres 20. Wskaźnik przeciętnych miesięcznych wydatków na 1 osobę w gospodarstwach domowych
w stosunku do średniej krajowej w 2019 r. według województw oraz jego zmiana w latach
2010–2019 ...
34
Graph 20.
Indicator of average monthly expenditure per capita in households compared to the national
average in 2019 by voivodships and its change in 2010–2019 ...
67
Wykres 21. Rozpiętość pomiędzy najwyższym a najniższym średnim dochodem rozporządzalnym oraz
wydatkami na 1 osobę w gospodarstwach domowych w województwach w stosunku do
średniej krajowej w latach 2010–2019 (w p. proc.) ... 34
Graph 21.
Range between the highest and the lowest medium monthly available income and
expendi-ture per capita in voivodships compared to the national average, 2010–2019 (in percentage
points) ...
67
Wykres 22. Przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny i wydatki na 1 osobę w gospodarstwach
domowych oraz udział wydatków w dochodzie rozporządzalnym według typu biologicznego
gospodarstwa domowego w latach 2018–2019 ... 35
Graph 22.
Average monthly available income and expenditure per capita in households and the share
of expenditure in available income by biological type of household, 2018–2019 ...
68
Wykres 23. Wskaźnik przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego i wydatków na 1 osobę
w gospodarstwach domowych w odniesieniu do średniej dla Polski według typu biologicznego
gospodarstwa domowego w 2019 r. ... 35
Graph 23.
Indicator of average monthly available income and expenditure per capita in households
compared to the average for Poland by biological type of household in 2019 ... 68
Wykres 24. Udział dochodu ze świadczenia wychowawczego „Rodzina 500+” w przeciętnym miesięcznym
dochodzie rozporządzalnym na 1 osobę w gospodarstwach domowych, które otrzymywały to
świadczenie w 2019 r. według typu biologicznego gospodarstwa domowego ... 36
Graph 24.
Share of child-raising benefit "Family 500+" in average monthly available income per capita
in households receiving this benefit in 2019 by biological type of household ...
69
Wykres 25. Przeciętne miesięczne wydatki na 1 osobę w gospodarstwach domowych według typu
biolo-gicznego gospodarstwa domowego oraz dynamika nominalna wydatków w 2019 r. ... 37
Graph 25.
Average monthly expenditure per capita in households by biological type of household and
nominal dynamic of expenditure in 2019 ... 70
Wykres 26. Przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny i wydatki na 1 osobę oraz udział wydatków
w dochodzie rozporządzalnym w gospodarstwach domowych z osobami i bez osób
niepełno-sprawnych w latach 2018–2019 ... 37
Graph 26.
Average monthly available income and expenditure per capita and the share of expenditure
in available income in households with or without disabled persons, 2018–2019 ...
70
Wykres 27. Przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny i wydatki na 1 osobę w gospodarstwach
do-mowych oraz udział wydatków w dochodzie rozporządzalnym według poziomu wykształcenia
osoby odniesienia w latach 2018–2019 ... 38
Graph 27.
Average monthly available income and expenditure per capita in households and the share of
expenditure in available income by level of education of the reference person, 2018–2019 ...
71
14
Wykres 28. Wskaźnik przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego i wydatków na 1 osobę
w gospodarstwach domowych w odniesieniu do średniej dla Polski według poziomu
wy-kształcenia osoby odniesienia w 2019 r. ... 38
Graph 28.
Indicator of average monthly available income and expenditure per capita in households
com-pared to the average for Poland by level of education of the reference person in 2019 ... 71
Wykres 29. Przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny i wydatki na 1 osobę w gospodarstwach
do-mowych z osobami i bez osób w wieku 60 lat i więcej w 2019 r. ... 39
Graph 29.
Average monthly available income and expenditure per capita in households with or without
persons aged 60 years or more in 2019 ... 72
Wykres 30. Przeciętne miesięczne spożycie wybranych artykułów żywnościowych na 1 osobę w
gospodar-stwach domowych według grup kwintylowych w 2019 r. ... 40
Graph 30.
Average monthly consumption of selected food products per capita in households by
quin-tile groups in 2019 ...
73
Wykres 31. Przeciętne miesięczne spożycie wybranych artykułów żywnościowych na 1 osobę w
gospodar-stwach domowych według miejsca zamieszkania w 2019 r. ... 40
Graph 31.
Average monthly consumption of selected food products per capita in households by place
of residence in 2019 ...
73
Wykres 32. Przeciętne miesięczne spożycie wybranych artykułów żywnościowych na 1 osobę w
gospodar-stwach domowych według poziomu wykształcenia osoby odniesienia w 2019 r. ... 41
Graph 32.
Average monthly consumption of selected food products per capita in households by level of
education of the reference person in 2019 ...
74
Wykres 33. Wyposażenie gospodarstw domowych w wybrane dobra trwałego użytkowania według grup
kwintylowych w 2019 r. ... 42
Graph 33.
Households equipped with selected durable goods by quintile groups in 2019 ...
75
Wykres 34. Wyposażenie gospodarstw domowych w wybrane dobra trwałego użytkowania według miejsca
zamieszkania w 2019 r. ... 42
Graph 34.
Households equipped with selected durable goods by place of residence in 2019 ...
75
Wykres 35. Wyposażenie gospodarstw domowych w wybrane dobra trwałego użytkowania według
po-ziomu wykształcenia osoby odniesienia w 2019 r. ... 44
Graph 35.
Households equipped with selected durable goods by level of education of the reference
person in 2019 ... 77
Wykres 36. Gospodarstwa domowe zamieszkujące poszczególne rodzaje budynków według grup
społeczno-ekonomicznych w 2019 r. ... 45
Graph 36.
Households occupying particular types of buildings by socio-economic groups in 2019 ... 78
Wykres 37. Gospodarstwa domowe zamieszkujące poszczególne rodzaje budynków w 2005 i w 2019 r. ... 46
Graph 37.
Households occupying particular types of buildings, 2005, 2019 ...
79
Wykres 38. Gospodarstwa domowe zamieszkujące budynki według okresu ich wybudowania oraz grup
społeczno-ekonomicznych w 2019 r. ... 46
Graph 38.
Households occupying buildings by the age of the building and socio-economic groups in 2019 ...
79
Wykres 39. Wyposażenie mieszkań w wybrane instalacje techniczno-sanitarne według miejsca
zamiesz-kania w 2019 r. ... 47
Graph 39.
Dwellings equipped with selected technical and sanitary installations by place of residence
in 2019 ...
80
15
Wykres 40. Wyposażenie mieszkań w wybrane instalacje techniczno-sanitarne według grup kwintylowych
w 2019 r. ... 47
Graph 40.
Dwellings equipped with selected technical and sanitary installations by quintile groups
in 2019 ...
80
Wykres 41. Wyposażenie mieszkań w wybrane instalacje techniczno-sanitarne według poziomu
wykształ-cenia osoby odniesienia w 2019 r. ... 48
Graph 41.
Dwellings equipped with selected technical and sanitary installations by level of education
of the reference person in 2019 ...
81
Wykres 42. Subiektywna ocena sytuacji materialnej gospodarstw domowych według grup
społeczno-ekonomicznych w 2019 r. ... 48
Graph 42.
Subjective evaluation of financial situation of households by socio-economic groups in 2019 ...
81
Wykres 43. Subiektywna ocena sytuacji materialnej gospodarstw domowych według miejsca
zamieszka-nia w 2019 r. ... 49
Graph 43.
Subjective evaluation of the financial situation of households by place of residence in 2019 ...
82
Wykres 44. Subiektywna ocena sytuacji materialnej gospodarstw domowych według województw w 2019 r. ... 49
Graph 44.
Subjective evaluation of financial situation of households by voivodships in 2019 ...
82
Wykres 45. Subiektywna ocena sposobu gospodarowania pieniędzmi w gospodarstwach domowych w 2019 r. .. 50
Graph 45.
Subjective evaluation of money management in households in 2019 ...
83
Wykres 46. Subiektywna ocena użytkowanego mieszkania według grup kwintylowych w 2019 r. ... 51
Graph 46.
Subjective evaluation of occupied dwelling by quintile groups in 2019 ...
84
Spis map
List of maps
Mapa 1.
Wskaźnik przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę w gospodarstwach
domowych w stosunku do średniej krajowej (Polska =100) w 2019 r. ... 30
Map 1.
Indicator of average monthly available income per capita in households compared to the
national average (Poland=100) in 2019 ... 63
Mapa 2.
Udział dochodu ze świadczenia wychowawczego „Rodzina 500+” w przeciętnym miesięcznym
dochodzie rozporządzalnym na 1 osobę w gospodarstwach domowych, które otrzymywały to
świadczenie w 2019 r. ... 32
Map 2.
Share of child-raising benefit "Family 500+" in average monthly available income per capita
in households receiving this benefit in 2019 ... 65
Mapa 3.
Wskaźnik przeciętnych miesięcznych wydatków na 1 osobę w gospodarstwach domowych
w stosunku do średniej krajowej (Polska=100) w 2019 r. ... 33
Map 3.
Indicator of average monthly expenditure per capita in households compared to the national
average (Poland=100) in 2019 ... 66
Mapa 4.
Gospodarstwa domowe wyposażone w wybrane dobra trwałego użytkowania według
woje-wództw w 2019 r. (w %) ... 43
16
Aneks
Annex
I. PRECYZJA WYNIKÓW BADANIA za 2019 r.
...
293
I. PRECISION OF THE SURVEY RESULTS in 2019
...
293
Tabl. 1.
Bezwzględne i względne błędy szacunków przeciętnych miesięcznych przychodów na 1 osobę
w gospodarstwach domowych według grup społeczno-ekonomicznych ... 293
Table 1.
Absolute and relative errors of estimates of average monthly receipts per capita in
house-holds by socio-economic groups ...
293
Tabl. 2.
Bezwzględne i względne błędy szacunków przeciętnych miesięcznych przychodów na 1 osobę
w gospodarstwach domowych według klasy miejscowości zamieszkania ... 295
Table 2.
Absolute and relative errors of estimates of average monthly receipts per capita in
house-holds by class of locality ...
295
Tabl. 3.
Bezwzględne i względne błędy szacunków przeciętnych miesięcznych wydatków na towary
i usługi konsumpcyjne na 1 osobę w gospodarstwach domowych według grup
społeczno-ekonomicznych ... 297
Table 3.
Absolute and relative errors of estimates of average monthly expenditures on consumer
goods and services per capita in households by socio-economic groups ...
297
Tabl. 4.
Bezwzględne i względne błędy szacunków przeciętnych miesięcznych rozchodów na 1 osobę
w gospodarstwach domowych według klasy miejscowości zamieszkania ... 308
Table 4.
Absolute and relative errors of estimates of average monthly outgoings per capita in
house-holds by class of locality ...
308
Tabl. 5.
Bezwzględne i względne błędy szacunków przeciętnego miesięcznego spożycia niektórych
artykułów żywnościowych na 1 osobę w gospodarstwach domowych według grup
społeczno-ekonomicznych ... 310
Table 5.
Absolute and relative errors of estimates of average monthly consumption of selected
food-stuffs per capita in households by socio-economic groups ...
310
Tabl. 6.
Bezwzględne i względne błędy szacunków przeciętnego miesięcznego spożycia niektórych
artykułów żywnościowych na 1 osobę w gospodarstwach domowych według klasy
miejscowo-ści zamieszkania ... 315
Table 6.
Absolute and relative errors of estimates of average monthly consumption of selected
food-stuffs per capita in households by class of locality ...
315
II. KLASYFIKACJA WYDATKÓW NA TOWARY I USŁUGI KONSUMPCYJNE ...
319
II. CLASSIFICATION OF EXPENDITURES ON CONSUMER GOODS AND SERVICES ...
327
III. DANE PRZEGLĄDOWE ZA LATA 2000–2019 ...
334
III. REVIEW DATA FOR THE YEARS 2000–2019
...
334
Tabl. 1.
Przeciętne miesięczne dochody na 1 osobę w gospodarstwach domowych ogółem za lata
2000–2019 ... 334
17
Tabl. 2.
Przeciętne miesięczne wydatki na 1 osobę w gospodarstwach domowych ogółem za lata
2000–2019 ... 335
Table 2.
Average monthly expenditures per capita in households for the years 2000–2019 ...
335
Tabl. 3.
Przeciętne miesięczne spożycie na 1 osobę w gospodarstwach domowych ogółem za lata
2000–2019 ... 336
Table 3.
Average monthly consumption per capita in households for the years 2000–2019 ...
336
Tabl. 4.
Gospodarstwa domowe ogółem wyposażone w niektóre przedmioty trwałego użytkowania za
lata 2000–2019 ... 337
Table 4.
Households equipped with selected durable goods for the years 2000–2019 ...
337
Tabl. 5.
Współczynnik Giniego za lata 2003–2019 ... 338
Table 5.
Gini coefficient for the years 2003–2019 ...
338
Tabl. 6.
Rozkład dochodu rozporządzalnego według grup decylowych w gospodarstwach domowych
za lata 2005–2019 ... 338
Table 6.
Available income distribution in households by decile groups for the years 2005–2019 ...
338
Tabl. 7.
Zasięg ubóstwa w Polsce w latach 2000–2019 ... 340
Table 7.
At risk of poverty rates in Poland between 2000 and 2019 ...
340
IV. WYKRESY ...
341
IV. GRAPHS
...
341
Wykres 1.
Relacja przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę według liczby osób
w gospodarstwie domowym do średniej krajowej w latach 2010, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 ... 341
Graph 1.
Ratio of average monthly available income per capita by number of persons in a household
to the national average in 2010, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 ...
341
Wykres 2.
Relacja przeciętnych miesięcznych wydatków na 1 osobę według liczby osób w gospodarstwie
domowym do średniej krajowej w latach 2010, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 ... 341
Graph 2.
Ratio of average monthly expenditure per capita by number of persons in a household to the
national average in 2010, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 ...
341
Wykres 3.
Relacja przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę w gospodarstwach
domowych według klasy miejscowości zamieszkania do średniej krajowej w latach 2010, 2015,
2016, 2017, 2018, 2019 ... 342
Graph 3.
Ratio of average monthly available income per capita in households by class of locality to
the national average in 2010, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 ...
342
Wykres 4.
Relacja przeciętnych miesięcznych wydatków na 1 osobę w gospodarstwach domowych według
klasy miejscowości zamieszkania do średniej krajowej w latach 2010, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 .. 342
Graph 4.
Ratio of average monthly expenditure per capita in households by class of locality to the
national average in 2010, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 ...
342
Wykres 5.
Relacja przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę w gospodarstwach
domowych według województw do średniej krajowej w latach 2010, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 .. 343
Graph 5.
Ratio of average monthly available income per capita in households by voivodships to the
national average in 2010, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 ...
343
Wykres 6.
Relacja przeciętnych miesięcznych wydatków na 1 osobę w gospodarstwach domowych
we-dług województw do średniej krajowej w latach 2010, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 ... 344
Graph 6.
Ratio of average monthly expenditure per capita in households by voivodships to the
na-tional average in 2010, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 ...
344
18
Objaśnienia znaków umownych i ważniejsze skróty
Symbols and main abbreviations
Symbol
Opis
Symbol
Description
Kreska (-)
zjawisko nie wystąpiło
Dash (-)
the phenomenon did not occur
Znak (x)
wypełnienie pozycji, ze względu na układ tablicy, jest niemożliwe lub niecelowe
Symbol (x)
it is impossible or inappropriate to fill in the item because of the table arrangement
Kropka (.)
brak informacji wiarygodnych (mniej niż 20 przypadków z próby lub względny błąd
standardo-wy większy niż 50%)
Dot (.)
data not reliable (the phenomenon occurred in a size greater than or equal to 20 or relative
standard error greater than 50%)
Gwiazdka (*)
zjawisko zaistniało w liczebności większej lub równej 20 ale mniejszej niż 50 przypadków z próby
Star (*)
the phenomenon occurred in a size greater than or equal to 20 but less than 50 cases in the
sample
"W tym"
oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy
"Of which”
not all the components of the sum are included
Skrót
Pełna nazwa
Abbreviation
Full name
p. proc.
punkt procentowy
pp.
percentage point
tys.
tysiąc
thousand
thousand
zł
złoty
zl
zloty
PLN
nowy złoty polski
19
Synteza
Wstęp
W roku 2019 nastąpiła poprawa sytuacji materialnej gospodarstw domowych w Polsce. Gospodarstwa domowe
osiągały wyższe dochody i w porównaniu z rokiem poprzednim również nieco więcej wydawały. Poziom
przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na osobę w zaokrągleniu do 1 zł wyniósł w 2019 r. 1819 zł
i był realnie wyższy o 5,0% od dochodu z roku 2018. Przeciętne miesięczne wydatki na 1 osobę w gospodarstwach
domowych osiągnęły w 2019 r. wartość 1252 zł i były realnie wyższe o 3,1% od wydatków z 2018 roku. Wydatki na
towary i usługi konsumpcyjne wyniosły 1201 zł i były realnie wyższe o 3,3% w stosunku do 2018 r.
1Wprowadzone od 1 kwietnia 2016 r. świadczenie wychowawcze „Rodzina 500+” stanowiło w 2019 r. przeciętnie
12,7% dochodu rozporządzalnego na 1 osobę w gospodarstwach domowych otrzymujących to świadczenie
(w II–IV kw. 2016 r. – 16,8%, w 2017 r. – 14,5%, a w 2018 r. – 13,5%).
1 Ze względu na wprowadzenie od 2013 r. nowej klasyfikacji spożycia indywidualnego według celu, opartej na zharmonizowanej
klasyfikacji COICOP dla wszystkich badań Europejskiego Systemu Statystycznego, wyniki dla okresu 2004–2019 podano w warun-kach porównywalnych i do pozycji „wydatki” w latach 2004–2012 doliczono pozycję „składki na ubezpieczenie na życie”.
735 761 835 929 1046 1114 1201 1235 1278 1299 1340 1386 1475 1598 1693 1819 702 697 751 816 911 964 1005 1028 1059 1062 1079 1091 1132 1176 1187 1252 95,4% 91,5% 90,0% 87,9% 87,1% 86,5% 83,7% 83,2% 82,8% 81,7% 80,5% 78,7% 76,7% 73,6% 70,1% 68,8% 0% 500% 1000% 1500% 2000% 0 500 1000 1500 2000 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Dochód rozporządzalny Wydatki Udział wydatków w dochodzie rozporządzalnym
Wykres 1. Poziom przeciętnych miesięcznych dochodów i wydatków1na 1 osobę w gospodarstwach domowych
oraz udział wydatków w dochodzie rozporządzalnym w latach 2004–2019
zł 99,8% 101,4% 108,5% 108,6% 108,0% 103,0% 105,0% 98,6% 99,9%100,7% 103,2% 104,3% 107,0% 106,3% 104,3% 105,0% 99,0% 97,2% 106,8% 106,0% 107,1% 102,3% 101,6% 98,0% 99,4% 99,4% 101,6% 102,1% 104,3% 101,9% 99,3% 103,1% 96% 98% 100% 102% 104% 106% 108% 110% 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Dochód rozporządzalny Wydatki
20
Małżeństwa z 3 lub większą liczbą dzieci nadal znajdowały się w najtrudniejszej sytuacji materialnej, jednak ich
sytuacja dochodowa poprawiła się – wzrost przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę
w tych gospodarstwach wyniósł 3,5% (w 2018 r. – 5,5%).
Z roku na rok zmniejszały się różnice w sytuacji materialnej pomiędzy gospodarstwami domowymi zamieszkującymi
miasto i wieś, nadal jednak pozostały dosyć istotne. Przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na 1 osobę
w miastach wzrósł w 2019 r. o 7,0%, a na wsi o 8,3% (w 2018 r. było to odpowiednio 6,2% i 5,4%).
Utrzymała się również tendencja spadkowa w ilościowym spożyciu większości podstawowych artykułów
żyw-nościowych.
Poprawiło się wyposażenie gospodarstw domowych w dobra trwałego użytkowania, zwłaszcza nowej generacji,
przy jednoczesnym spadku poziomu wyposażenia w sprzęt starszego typu.
Z roku na rok powoli, ale systematycznie rośnie średnia powierzchnia mieszkania. Przeciętne gospodarstwo
domo-we w 2019 roku zajmowało mieszkanie o powierzchni 80,4 m
2, składające się z 3 pokoi (w 2018 r. 79,4m
2i 3 pokoje).
Mniej niż połowa badanych w 2019 r. gospodarstw domowych oceniała swoją sytuację materialną jako przeciętną
(44,4%). Wzrósł odsetek gospodarstw oceniających swoją sytuację materialną jako raczej dobrą albo dobrą
(48,6% gospodarstw domowych ogółem wobec 44,0% w 2018 r.) oraz obniżył się odsetek gospodarstw
postrzega-jących ją jako raczej złą albo złą (7,0% wobec 8,1% w 2018 r.).
Dochody i wydatki
W 2019 roku nadal utrzymywało się relatywnie duże zróżnicowanie przeciętnych miesięcznych dochodów i
wydat-ków pomiędzy różnymi grupami społeczno-ekonomicznymi gospodarstw domowych. Podobnie jak w latach
po-przednich, najwyższy przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na 1 osobę w gospodarstwach domowych
(2174 zł) oraz przeciętne miesięczne wydatki (1472 zł) na osobę wystąpiły w gospodarstwach osób pracujących na
własny rachunek poza gospodarstwem rolnym. W tej grupie gospodarstw domowych – w porównaniu do
przecięt-nej dla ogółu gospodarstw domowych w Polsce – zarówno dochód, jak i wydatki były wyższe, odpowiednio o 19,5%
i o 17,6% (w 2018 r. odpowiednio o 18,8% i o 17,9%).
Najniższym przeciętnym miesięcznym dochodem rozporządzalnym na 1 osobę w 2019 r. dysponowały
gospodar-stwa domowe rencistów. Ich przeciętny dochód na 1 osobę wyniósł 1498 zł i był o 17,7% niższy od średniej
ogólno-polskiej (w 2018 r. niższy o 20,0%). Najniższe przeciętne wydatki na 1 osobę odnotowano natomiast w
gospodar-stwach domowych rolników (914 zł) i były one o 27,0% niższe od średnich wydatków dla gospodarstw ogółem
(w 2018 r. – niższe o 26,5%).
100,7% 91,6% 119,5% 102,4% 82,3% 98,7% 73,0% 117,6% 108,9% 97,6% 70% 80% 90% 100% 110% 120% 130%pracownicy rolnicy pracujący na własny
rachunek emeryci renciści
Dochód rozporządzalny Wydatki
Wykres 3. Wskaźnik przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego i wydatków na 1 osobę w gospodarstwach domowych w odniesieniu do średniej dla Polski według grup społeczno-ekonomicznych w 2019 r.
21
W przypadku dochodów rozpiętość wskaźnika przeciętnych miesięcznych dochodów i wydatków według grup
spo-łeczno-ekonomicznych w odniesieniu do średniej krajowej wyniosła 37,2 p. proc. i w porównaniu do roku 2018
zmniejszyła się o 1,6 p. proc., zaś w przypadku wydatków pozostała na zbliżonym poziomie jak w roku 2018 i
wy-niosła 44,6 p. proc. (wzrost o 0,2 p. proc.).
Tak jak w latach poprzednich, najwyższy udział wydatków w dochodach (81,6%) i najniższą kwotę nadwyżki
prze-ciętnych miesięcznych dochodów nad średnimi wydatkami (276 zł), odnotowano w gospodarstwach domowych
rencistów. Najniższy udział wydatków w dochodach (54,8%) i największa średnia kwota nadwyżki dochodu nad
wydatkami (753 zł) miały miejsce w gospodarstwach domowych rolników. W porównaniu z rokiem poprzednim
udział wydatków w dochodach gospodarstw domowych ogółem spadł o 1,3 p. proc. (w 2018 r. o 3,5 p. proc.).
Mediana (wartość środkowa) przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę w zaokrągleniu
do 1 zł w 2019 r. wynosiła 1600 zł, a przeciętnych miesięcznych wydatków 1031 zł. Mediana dochodu
rozporządzal-nego na 1 osobę stanowiła 88,0 % wartości przeciętrozporządzal-nego miesięczrozporządzal-nego dochodu rozporządzalrozporządzal-nego (w 2018 r.
87,2%), zaś mediana wydatków, tak samo jak w roku poprzednim - 82,3% wartości przeciętnych miesięcznych
wy-datków na 1 osobę. Iloraz mediany do wartości przeciętnej miesięcznej na 1 osobę w przypadku dochodu
rozpo-rządzalnego był najwyższy w grupie gospodarstw domowych emerytów, a najniższy w gospodarstwach rolników.
W przypadku zaś wydatków był najwyższy w gospodarstwach domowych emerytów a najniższy u pracujących na
własny rachunek.
1693 1819 1703 1832 1579 1667 2012 2174 1733 1864 1355 1498 1187 1252 1170 1236 872 914 1400 1472 1297 1364 1141 1222 70,1% 68,8% 68,7% 67,4% 55,2% 54,8% 69,6% 67,7% 74,8% 73,2% 84,2% 81,6% 0 500 1000 1500 2000 2500 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019Ogółem pracownicy rolnicy pracujący na
własny rachunek emeryci renciści
Dochód rozporządzalny Wydatki Udział wydatków w dochodzie rozporządzalnym
Wykres 4. Przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny i wydatki na 1 osobę w gospodarstwach domowych oraz udział przeciętnych miesięcznych wydatków w dochodzie rozporządzalnym według grup społeczno-ekonomicznych w latach 2018–2019 zł 1819 1832 1667 2174 1864 1498 1600 1600 1157 1789 1750 1350 1252 1236 914 1472 1364 1222 1031 1008 752 1172 1189 1056 88,0% 82,3% 87,3% 81,6% 69,4% 82,3% 82,3% 79,6% 93,9% 87,2% 90,1% 86,4% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 120% 140% 160% 180% 200% 220% 240% 260% 280% 300% 320% 340% 360% 380% 400% 42 0% 440% 460% 480% 500% 520% 540% 560% 580% 600% 62 0% 640% 660% 680% 700% 720% 740% 760% 780% 800% 820% 840% 860% 880% 900% 92 0% 940% 960% 980% 1000% 1020% 1040% 1060% 1080% 1100% 1120% 1140% 1160% 1180% 1200% 1220% 1240% 1260% 1280% 1300% 1320% 1340% 1360% 1380% 1400% 1420% 1440% 1460% 1480% 1500% 1520% 1540% 1560% 1580% 1600% 1620% 1640% 1660% 1680% 1700% 1720% 1740% 1760% 1780% 1800% 1820% 1840% 1860% 1880% 1900% 1920% 1940% 1960% 1980% 2000% 2020% 2040% 2060% 2080% 2100% 2120% 2140% 2160% 2180% 2200% 2220% 2240% 2260% 2280% 2300% 2320% 2340% 2360% 2380% 2400% 2420% 2440% 2460% 2480% 2500% 2520% 2540% 2560% 2580% 2600% 2620% 2640% 2660% 2680% 2700% 2720% 2740% 2760% 2780% 2800% 2820% 2840% 2860% 2880% 2900% 2920% 2940% 2960% 2980% 3000% 3020% 3040% 3060% 3080% 3100% 3120% 3140% 3160% 3180% 3200% 3220% 3240% 3260% 3280% 3300% 3320% 3340% 3360% 3380% 3400% 3420% 3440% 3460% 3480% 3500% 3520% 3540% 3560% 3580% 3600% 3620% 3640% 3660% 3680% 3700% 3720% 3740% 3760% 3780% 3800% 3820% 3840% 3860% 3880% 3900% 3920% 3940% 3960% 3980% 4000% 4020% 4040% 4060% 4080% 4100% 4120% 4140% 4160% 4180% 42 00% 42 20% 42 40% 42 60% 42 80% 43 00% 43 20% 43 40% 43 60% 43 80% 4400% 4420% 4440% 4460% 4480% 45 00% 45 20% 45 40% 45 60% 45 80% 4600% 4620% 4640% 4660% 4680% 4700% 4720% 4740% 4760% 4780% 4800% 4820% 4840% 4860% 4880% 4900% 4920% 4940% 4960% 4980% 5000% 5020% 5040% 5060% 5080% 5100% 5120% 5140% 5160% 5180% 5200% 5220% 5240% 5260% 5280% 5300% 5320% 5340% 5360% 5380% 5400% 5420% 5440% 5460% 5480% 5500% 5520% 5540% 5560% 5580% 5600% 5620% 5640% 5660% 5680% 5700% 5720% 5740% 5760% 5780% 5800% 5820% 5840% 5860% 5880% 5900% 5920% 5940% 5960% 5980% 6000% 6020% 6040% 6060% 6080% 6100% 6120% 6140% 6160% 6180% 62 00% 62 20% 62 40% 62 60% 62 80% 63 00% 63 20% 63 40% 63 60% 63 80% 6400% 6420% 6440% 6460% 6480% 65 00% 65 20% 65 40% 65 60% 65 80% 6600% 6620% 6640% 6660% 6680% 6700% 6720% 6740% 6760% 6780% 6800% 6820% 6840% 6860% 6880% 6900% 6920% 6940% 6960% 6980% 7000% 702 0% 7040% 7060% 7080% 7100% 7120% 7140% 7160% 7180% 7200% 7220% 7240% 7260% 7280% 7300% 7320% 7340% 7360% 7380% 7400% 7420% 7440% 7460% 7480% 7500% 7520% 7540% 7560% 7580% 7600% 7620% 7640% 7660% 7680% 7700% 772 0% 7740% 7760% 7780% 7800% 7820% 7840% 7860% 7880% 7900% 7920% 7940% 7960% 7980% 8000% 8020% 8040% 8060% 8080% 8100% 8120% 8140% 8160% 8180% 8200% 8220% 8240% 8260% 8280% 8300% 8320% 8340% 8360% 8380% 8400% 8420% 8440% 8460% 8480% 8500% 8520% 8540% 8560% 8580% 8600% 8620% 8640% 8660% 8680% 8700% 8720% 8740% 8760% 8780% 8800% 8820% 8840% 8860% 8880% 8900% 8920% 8940% 8960% 8980% 9000% 9020% 9040% 9060% 9080% 9100% 9120% 9140% 9160% 9180% 92 00% 92 20% 92 40% 92 60% 92 80% 93 00% 93 20% 93 40% 93 60% 93 80% 9400% 9420% 9440% 9460% 9480% 95 00% 95 20% 95 40% 95 60% 95 80% 9600% 9620% 9640% 9660% 9680% 9700% 9720% 9740% 9760% 9780% 9800% 9820% 9840% 9860% 9880% 9900% 9920% 9940% 9960% 9980% 10000% 0 500 1000 1500 2000 2500
Ogółem pracownicy rolnicy pracujący na
własny rachunek emeryci renciści
Dochód rozporządzalny Mediana dochodu rozporządzalnego
Wydatki Mediana wydatków
Udział mediany dochodu rozporządzalnego w dochodzie Udział mediany wydatków w wydatkach
Wykres 5
