20 (69) 2018 DOI 10.22630/PEFIM.2018.20.69.27
Marcin ChrząĞcik
Wydziaá Nauk Ekonomicznych i Prawnych
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Kluczowe bariery komunikacyjne w zarz
ądzaniu
procesami produkcji reklam audiowizualnych w sektorze
usáug multimedia design
KEY COMMUNICATION BARRIERS IN MANAGING
THE PRODUCTION PROCESSES OF AUDIOVISUAL
ADVERTISING IN THE MULTIMEDIA DESIGN SERVICES
SECTOR
Studia przypadków wielu twórców projektów reklamowych oraz doĞwiadczenie rynkowe autora pozwoliáy postawiü pewne hipotezy na temat istnienia barier w kooperacji pomiĊdzy zamawiającymi usáugi reklamowe, a ich faktycznymi zleceniobiorcami. Istnieje teĪ szereg legend rynkowych na temat konfliktów pomiĊdzy tymi graczami. W artykule przedstawiono zarówno teoretyczne ujĊcie procesów komunikacyjnych zachodzących pomiĊdzy uczestnikami rynku oraz wyniki badaĔ wáasnych.
Sáowa kluczowe: komunikacja, zarządzanie procesami, reklama audiowizualna, multimedia design
Wprowadzenie
Wraz z dynamicznym rozwojem rynku reklamy wyposaĪonej w przekazy multimedialne (animacjĊ, efekty audiowizualne itp.) zaobserwowaü moĪna nowe podejĞcie do ich produkcji. Obecnie reklama audiowizualna jest wszechobecna. Nadal najbardziej kojarzona jest z reklamą telewizyjną, ale naleĪy podkreĞliü, iĪ jest to tylko jeden z rodzajów reklam. Znaczna wiĊkszoĞü tego typu produkcji trafia dziĞ do Internetu i znajduje swoje miejsce w mediach spoáecznoĞciowych, na portalach z materiaáami filmowymi czy po prostu na stronach www. Obserwuje siĊ wiele zmian wĞród procesów produkcji takich materiaáów choüby ze wzglĊdu na fakt, iĪ uczestnicy procesów produkcyjnych bardzo zmienili siĊ przez ostatnie lata. DziĞ osoby odpowiedzialne za koĔcowy ksztaát reklam to bardzo czĊsto máodzi gracze na rynku. Ze wzglĊdu na specjalne umiejĊtnoĞci czują siĊ czĊsto ekspertami w swoich dziedzinach, choü czĊsto brak im kompetencji interpersonalnych. Wierząc w siáĊ swojej wyobraĨni oraz wáasny „dobry gust” bardzo czĊsto popeániają wiele báĊdów nie potrafiąc siĊ do nich przyznaü lub po prostu ich nie akceptując. W ten sposób sieü Internet zalewana jest milionami wątpliwej jakoĞci „filmików”, z których duĪa czĊĞü to reklamy.
Nowe technologie sáuĪące do produkcji materiaáów audiowizualnych to ogromne dobrodziejstwo XXI wieku. ZauwaĪalny jest znaczny wzrost liczby nowoczesnych
rejestratorów obrazu takich jak kamery (w tym sportowe), aparaty – lustrzanki, smartfony oraz coraz bardziej intuicyjne oprogramowanie do edycji materiaáów wideo. Z roku na rok ceny wyĪej wymienionych narzĊdzi równieĪ spadają. DostĊp do technologii staje siĊ bardziej nieograniczony, co teĪ wpáywa na zwiĊkszenie liczby graczy rynkowych. Tutaj teĪ pojawia siĊ pewien problem, gdyĪ skoro kaĪdy moĪe pracowaü w (prestiĪowej) branĪy twórców - kaĪdy moĪe czuü siĊ wyjątkowym ekspertem. To wáaĞnie to poczucie wĞród osób zarówno faktycznie wykonujących narzĊdzia reklamowe jak i ich zleceniodawców jest bardzo zgubne. Poczucie dobrego smaku danego czáowieka oraz moĪliwoĞü eksperymentowania w wirtualnym Ğwiecie niejednokrotnie powodują przeáadowanie treĞciami i efektami, a tym samym maáą skutecznoĞü przekazu reklamowego. Sama digitalizacja procesów nie zapewnia powodzenia w realizacji efektów. KiedyĞ reklama telewizyjna traktowana byáa jako sztuka, dziĞ ze wzglĊdu na liczbĊ materiaáów zamieszczanych w sieci niestety tak nie jest.
Autor niniejszej publikacji jako wieloletni pracownik w branĪy reklamowej pokusiá siĊ, aby zbadaü procesy komunikacyjne pomiĊdzy uczestnikami rynku i ich wpáyw na powodzenie tworzonych w branĪy reklamowej projektów. Studia przypadków wielu twórców oraz doĞwiadczenie rynkowe pozwoliáo postawiü pewne hipotezy, wszak istnieje wiele barier w kooperacji pomiĊdzy zamawiającymi usáugi reklamowe, a ich faktycznymi zleceniobiorcami. Istnieje teĪ szereg legend rynkowych na temat konfliktów pomiĊdzy tymi graczami. Multimedia design to dziĞ ogromny rynek osób, które zawodowo zajmują siĊ projektowaniem grafiki, animacji, materiaáów filmowych. Celem publikacji jest analiza procesów komunikacyjnych, które zachodzą na ww. rynku na linii zleceniodawca – zleceniobiorca.
Charakterystyka sektora us
áug multimedia design
Sektor usáug multimedia design moĪna najproĞciej okreĞliü jako zbiór usáug wchodzących w zawartoĞü pakietu związanych z projektowaniem multimedialnym. Multimedia oznaczają zastosowanie wielu przekaĨników i pierwotnie wywodzą siĊ ze slajdów, muzyki i prelekcji, które stosowane jednoczeĞnie miaáy na celu zwiĊkszyü atrakcyjnoĞü przekazu. AtrakcyjnoĞü ta osiągana byáa poprzez odwoáania do wiĊkszej iloĞci zmysáów, dziĊki czemu odbiorca áatwiej mógá przyswoiü przekazywane mu informacje. Zanim zastosowano rozwiązania multimedialne, odbiorca musiaá przetworzyü teksty i sáowa z wyáączeniem dodatkowych Ĩródeá informacji. Stanowiáo to duĪe utrudnienie i wymagaáo wysokiego zaangaĪowania obu stron komunikacji. Przekaz multimedialny jest áatwy w odbiorze, trudnoĞü związana z jego przygotowaniem spoczywa po stronie nadawcy, pozwalając odbiorcy na proste przyswajanie. Cecha ta jest niezwykle waĪna przede wszystkim w przypadku przekazów reklamowych, które najczĊĞciej są niechĊtnie przyjmowane przez grupĊ docelową. Zastosowanie medium odnoszącego siĊ go wiĊkszej iloĞci zmysáów zwiĊksza szansĊ na odczytanie i przyswojenie informacji marketingowej.1
Artur Przelaskowski w swojej pracy pt. „Techniki multimedialne” nazywa multimedia zintegrowanym przekazem miĊdzyludzkim. Zwraca uwagĊ na wielostrumieniowoĞü przekazu multimedialnego. W przeciwieĔstwie do przekazu
telewizyjnego czy radiowego, gáówną cechą nie jest wykorzystywany noĞnik, ale sposób, technika, za pomocą której przekaz zostaá stworzony. Zastosowanie ruchomego obrazu w dwóch komunikatach moĪe peániü zarówno rolĊ przekazu jak i stanowiü dla niego táo. Zjawisko komunikacji multimedialnej wymaga od nadawcy zastosowania nadajnika i czĊsto zmusza odbiorcĊ do posiadania odpowiednich mediów, rozumianych jako urządzenia pozwalające na otrzymanie komunikatu. W innych przypadkach nadawca dostarcza takĪe urządzenia odbierające przekaz multimedialny, czego przykáadem moĪe byü umieszczenie odbiornika telewizyjnego w witrynie sklepowej. Przelaskowski zwraca uwagĊ na záoĪonoĞü mediów biorących udziaá w procesie. Mogą one stanowiü Ĩródáo dodatkowych zakáóceĔ przekazu, a w przypadku braku jednego z nich, caákowicie uniemoĪliwiü komunikacjĊ.2
SkutecznoĞü stosowanego przekazu zaleĪy nie tylko od iloĞci zdarzeĔ, podczas których konsument zetknie siĊ, np. z reklamą. ZewnĊtrzne i wewnĊtrzne szumy towarzyszące odbiorowi i dekodowaniu przekazu mogą wpáynąü na jego nieprawidáowe lub caákowite nieodczytanie. Tak jak zapamiĊtanie kluczowego sáowa Ğwiadczy o prawidáowym odczytaniu przekazu, tak w przypadku spotów reklamowych, duĪe znaczenie ma caákowite wykorzystanie czasu emisji na oddziaáywanie na odbiorcĊ. Konsumenci czĊsto wyáączają dĨwiĊk podczas reklam, wychodzą do innego pomieszczenia lub, w przypadku reklam internetowych, jak najszybciej wyáączają reklamĊ, stosują blokady reklam. Aby temu zapobiec, kampania reklamowa powinna angaĪowaü konsumenta. Wykorzystanie skrajnych emocji, elementu zaskoczenia lub humoru zwiĊksza prawdopodobieĔstwo, Īe reklama zostanie obejrzana w caáoĞci a odbiorca chĊtniej przyswoi przekazane mu informacje. W celu weryfikacji stosunku iloĞci moĪliwych wyĞwietleĔ reklamy, a wiĊc jej stycznoĞci z odbiorcą, a faktycznemu odbiorowi wykorzystywany jest wskaĨnik CTR. Jego nazwa pochodzi od pierwszych liter angielskich sáów „click trought rate” w jĊzyku polskim okreĞlanych jako „wspóáczynnik klikalnoĞci”. Jest to wskaĨnik wykorzystywany w celu analizy iloĞci caákowitych wyĞwietleĔ reklamy w stosunku do iloĞci jej wáączenia. Im wyĪszy wskaĨnik, tym wiĊksze zainteresowanie kampanią.3
Realizacja projektów multimedialnych na rynku reklamy audiowizualnej najczĊĞciej odbywa siĊ przy trójstronnym modelu wspóápracy, gdzie mamy faktycznego klienta (podmiot nr 1), który posiada prawa do reprezentowania danej marki i zleca wykonanie projektu poĞrednikowi, np. agencji reklamowej lub domowi mediowemu (podmiot nr 2). W ogromnej liczbie przypadków agencje wspóápracują z trzecim ogniwem wspomnianej kooperacji, którym są faktyczni wykonawcy danego projektu (podmiot nr 3). Faktycznych wykonawców branĪowo nazywa siĊ freelancerami (ang. wolni strzelcy), którzy poprzez swoją wiedzĊ i doĞwiadczenie (w mniejszym stopniu wyksztaácenie) są ekspertami w danej dziedzinie, np. grafiki komputerowej, czy montaĪu materiaáów filmowych itp. To wáaĞnie to ostatnie ogniwo prowadzi realne prace nad projektem.
Istnieje równieĪ uproszczony model wspóápracy pomijający poĞrednictwo, gdzie do kooperacji dochodzi bezpoĞrednio pomiĊdzy dwoma podmiotami: klientem faktycznym
2 A. Przelaskowski, Techniki Multimedialne, Warszawa 2011, Ĩródáo: http://www.ire.pw.edu.pl/~arturp/Dydaktyka/pidom/tmed2.pdf, 06.07.2014 3 A. Przelaskowski, Techniki Multimedialne, Warszawa 2011
i faktycznym wykonawcą. Jest to jednak zdecydowanie rzadsze zjawisko rynkowe ze wzglĊdu na trudnoĞü dotarcia podmiotów zamawiających projekty do rynku freelancerów. OczywiĞcie naleĪy zauwaĪyü, iĪ w procesie kreowania gotowych narzĊdzi reklamowych bierze udziaá znacznie wiĊcej jednostek osobowych. Są to zespoáy reprezentujące kaĪdy ze wspomnianych wyĪej podmiotów, które biorą udziaá w procesie produkcji materiaáu reklamowego. Niniejsza publikacja nieco zawĊĪa ten obszar do wspóápracy dwóch ostatnich ogniw, czyli po prostu do zleceniodawcy i wykonawcy faktycznego.
Czynniki procesu komunikacji pomi
Ċdzy partnerami w sektorze
multimedia design
Realizacja projektów multimedialnych stawia wyzwania zarówno ich wykonawcom, jak i zlecającym. Jedne z wiĊkszych wymagaĔ powinno stawiaü siĊ na ksztaátowanie skutecznego procesu komunikacyjnego miĊdzy obiema stronami. Komunikowanie definiowane jest, jako wszelkiego rodzaju spoáeczne, psychiczne, biologiczne i techniczne procesy przekazywania informacji. ZawĊĪając sens komunikowania, okreĞla siĊ je, jako wymianĊ informacji tylko pomiĊdzy istotami Īywymi4
.
W literaturze przedmiotu istnieje wiele róĪnych modeli komunikacji. Na ich podstawie wyróĪniü moĪna szeĞü nieodáącznych czynników procesu komunikacji:
- uczestników (nadawcĊ i odbiorcĊ), - kontekst sytuacyjny,
- komunikat, - kanaá,
- szum informacyjny, - sprzĊĪenie zwrotne5.
Rysunek 1. Model procesu komunikacji
ħródáo: Opracowanie wáasne na podstawie P. Kotler, Marketing. Komunikacja, Warszawa 1999, s.545.
Kontekst sytuacyjny posiada cztery podstawowe wymiary6:
4 W. Pisarek, WstĊp do nauki o komunikowaniu, WAiP, Warszawa 2008, s. 18
5 B. Dobek – Ostrowska, Podstawy komunikowania spoáecznego, ASTRUM, Wrocáaw 2004, s. 15 6 W. Gáogowski, Komunikowanie interpersonalne, Studio EMKA, Warszawa 2006, ss. 41 - 43
- Wymiar fizyczny - to otoczenie, w którym przeprowadzany jest proces komunikowania.
- Rodzaj wiĊzi miĊdzy uczestnikami - ich postawa i nastrój stanowią wymiar spoáeczno – emocjonalny.
- Czasowy wymiar kontekstu wyznacza okres, w jakim dochodzi do komunikacji (pora dnia, dzieĔ tygodnia, rok).
- Kulturowy wymiar kontekstu obejmuje reguáy, zwyczaje i normy w procesie komunikowania, charakterystyczne dla danej kultury.
Podczas komunikowania, wymienione wczeĞniej wymiary wystĊpują jednoczeĞnie, wzajemnie na siebie oddziaáując.
Pierwszoplanowym elementem procesu komunikacji jest komunikat, zwany równieĪ przekazem. Jest záoĪoną strukturą obejmującą symbole, znaczenia, kodowanie i dekodowanie, styl oraz organizacja. Znaczenia okreĞlają uczucia i motywy przekazywane odbiorcy za pomocą symboli. Skáadają siĊ one ze sáów oraz sygnaáów niewerbalnych. SkutecznoĞü procesu komunikowania opiera siĊ na stosowaniu przez uczestników tych samych symboli. Kodowanie to zorganizowany proces przeksztaácania uczuü i myĞli na symbole. Dziaáanie odwrotne, polegające na odczytaniu emocji i idei z odbieranego przekazu okreĞlane jest jako dekodowanie. Oba te procesy przeprowadzane są w sposób naturalny i odruchowy. Styl i organizacja odnoszą siĊ do wielostronnej struktury komunikatu. Podczas formuáowania przekazu naleĪy nadaü mu odpowiednią formĊ, adekwatną to sytuacji oraz relacji z odbiorcą lub odbiorcami7
.
Kanaá komunikowania peáni rolĊ áącznika miĊdzy nadawcą a odbiorcą. Za jego poĞrednictwem przesyáany i odbierany jest przekaz. Kanaáy dzielą siĊ na fizyczne, techniczne oraz spoáeczne. Fizyczne obejmują zmysáy czáowieka. NajczĊĞciej wykorzystywane są zmysáy wzroku, sáuchu i dotyku. Kanaáy techniczne to wszelkiego rodzaju Ğrodki komunikowania takie jak telefon, komputer, list itp. Kanaáami spoáecznymi okreĞla siĊ takie formy komunikacji, za pomocą których dociera siĊ do duĪej iloĞci odbiorców, np. media masowe czy szkoáy. KaĪdy kanaá posiada okreĞloną górną przepustowoĞü lub pojemnoĞü, która wyznacza iloĞü informacji moĪliwych do przeniesienia w danym czasie. Mierzona jest poprzez porównanie informacji „na wyjĞciu” z informacjami „na wejĞciu”. Teoria informacji zakáada, Īe pojemnoĞü kanaáowa jest informacją, którą dany kanaá moĪe przesyáaü, a nie liczbą transmitowanych symboli8.
Kolejnym elementem procesu komunikowania jest szum informacyjny. Definiowany jest jako kaĪdego rodzaju niezamierzone zakáócenie przekazu, negatywnie wpáywające na wysyáanie i odbieranie komunikatu9. WyróĪnia siĊ cztery gáówne rodzaje szumów: fizyczne, psychiczne, semantyczne i fizjologiczne. Szumy fizyczne wiąĪą siĊ przede wszystkim z otoczeniem procesu komunikowania, jak haáas przejeĪdĪających samochodów, niekorzystna temperatura czy zakáócenia poáączenia telefonicznego. Szumy psychiczne wywoáywane są przez wewnĊtrzne myĞli i nastawienie uczestników, skrajnie pozytywne lub skrajnie negatywne nastawienie do rozmówcy, a takĪe samego siebie, prowadzą do báĊdnej lub niepeánej wymiany informacji. Do szumów
7 B. Dobek – Ostrowska, op. cit., s. 16 8 W. Gáogowski, op. cit., ss. 31 - 32
semantycznych dochodzi w momencie posáugiwanie siĊ przez nadawcĊ jĊzykiem niezrozumiaáym dla odbiorcy. UĪywanie specjalistycznej terminologii, slangu czy gwary moĪe skutkowaü nadinterpretacją przekazu lub utraceniem najwaĪniejszego znaczenia. ħródáem szumów fizjologicznych jest stan organizmu. Zawierają one czynniki biologiczne zakáócające formuáowanie lub odbieranie przekazu, miĊdzy innymi wada wymowy, sáuchu, zmĊczenie. NiezaleĪnie od formy szum informacyjny powodujĊ zjawisko entropii przekazu, czyli utraty wartoĞci informacyjnej w procesie komunikowania10.
Ostatnim etapem komunikacji jest sprzĊĪenie zwrotne, które nastĊpuje po odkodowaniu komunikatu przez odbiorcĊ. Termin ten okreĞla zachowanie odbiorcy na otrzymany komunikat, wskazując nadawcy czy zostaá prawidáowo odebrany i zrozumiany. SprzĊĪenie zwrotne moĪe przyjąü postaü komunikatów werbalnych i niewerbalnych. Dzieli siĊ równieĪ na dwie formy – poĞrednie i bezpoĞrednie. SprzĊĪenie zwrotne bezpoĞrednie nastĊpuje bezzwáocznie, natomiast w komunikowaniu z udziaáem pozostaáych kanaáów sprzĊĪenie zwrotne nastĊpuje z opóĨnieniem. NiezaleĪnie od formy i rodzaju sprzĊĪenia, dostarcza ono nadawcy informacje o skutecznoĞci zaáoĪonych celów przekazu. Ponad to daje moĪliwoĞü komunikującemu na ewentualną zmianĊ sposobów formuáowania kolejnych przekazów11.
Analiza i ocena wybranych czynników stanowi
ących bariery
komunikacyjne w sektorze multimedia design w relacji
zleceniodawca zleceniobiorca.
Gáównym celem projektu badawczego byáa analiza procesu komunikacyjnego na linii zleceniodawca – zleceniobiorca, w procesie wykonywania zamówieĔ z zakresu multimedia design. W pierwszym etapie badania przeprowadzono 7 wywiadów eksperckich z wykorzystaniem kwestionariusza wywiadu. Do ekspertów zaliczono freelancerów (wolnych strzelców rynkowych) z branĪy produkcji reklamy audiowizualnej. Jako parametry ksztaátujące ich kompetencje eksperckie zakwalifikowano:
- doĞwiadczenie zawodowe minimum 8 lat w branĪy, - minimalna liczba wykonanych projektów: 200 sztuk, - publikacja wykonanych projektów w mediach masowych, - wspóápraca z liderami w branĪy.
Podczas wywiadu eksperckiego, który byá badaniem jakoĞciowym respondenci mieli zwróciü uwagĊ na kluczowe czynniki komunikacyjne z uwzglĊdnieniem najwaĪniejszych barier tego procesu. Zostaáy one zaprezentowane poniĪej:
- niedoskonaáoĞü ukáadu partnerskiego (brak faktycznego szefa), - poczucie wyjątkowoĞci obydwu stron (zakáócenie relacji),
- specyfika czasu pracy (odmienny moment faktycznie spĊdzanego czasu nad projektem),
- posáugiwanie siĊ sáownikiem branĪowym (i brak jego znajomoĞci), - forsowanie osobistych preferencji (gust),
10 J. Fiske, Wprowadzenie do badaĔ, op. cit. s. 24 11 B. Dobek – Ostrowska, op. cit., s. 17
-
wpáyw osób trzecich na projekt (wpáyw osób niezwiązanych z projektem,aczkolwiek podpowiadających pewne zmiany).
Aby powyĪsze odpowiedzi uznaü jako kluczowe przyjĊto zasadĊ, Īe co najmniej szeĞciu z siedmiu respondentów musiaáo podaü daną barierĊ.
Jedną z najwaĪniejszych kwestii jeĞli chodzi o bariery komunikacyjne wskazano niedoskonaáoĞü ukáadu partnerskiego (wszyscy respondenci). W omawianym ukáadzie, ciekawe wydaje siĊ poáoĪenie uczestników procesu komunikacji w odniesieniu do ich zaleĪnoĞci hierarchicznej wobec siebie. Zleceniodawcy jako strona, która ma przewagĊ w postaci bycia „akceptatorem” projektu i páatnikiem bardzo czĊsto czują siĊ szefami, czego zaĞ nie mogą zaakceptowaü zleceniobiorcy. Freelancerzy to czĊsto maáe podmioty gospodarcze, które ze wzglĊdu na swoje wyjątkowe kompetencje zawodowe obrali drogĊ samozatrudnienia i w wielu przypadkach nie mogą zaakceptowaü podlegáoĞci organizacyjnej wobec innych podmiotów. Bardzo czĊsto dochodzi do rozmaitych spiĊü pomiĊdzy stronami na tej páaszczyĨnie.
Kolejnym problemem we wspóápracy okazaá siĊ wielowymiarowy kontekst wspóápracy. Wymiar fizyczny wg. badanych poczucie wyjątkowoĞci ze wzglĊdu na charakter wytwarzanych projektów (wysokoĞü budĪetów, obecnoĞü znanych marek itp.)
Czasowy wymiar kontekstu wspóápracy jest kolejną barierą, poniewaĪ zleceniodawcy nie zawsze zdają sobie sprawĊ z iloĞci czasu jaki naleĪy poĞwiĊciü w pracy nad danym materiaáem. Poza tym freelancerzy stwierdzili, iĪ praca w branĪy wymaga bardzo niestandardowych godzin w zaleĪnoĞci od projektu, co równieĪ utrudnia komunikacjĊ.
W przypadku komunikacji w procesie produkcji przekazów multimedialnych nadawca czyli zleceniodawca peáni okreĞloną rolĊ, która opiera siĊ na wskazaniu wytycznych dotyczących projektu. JednakĪe w wielu przypadkach problemem nadawcy jest prawidáowe sformuáowanie swoich oczekiwaĔ ze wzglĊdu na stosowany w projektach specjalistyczny aparat pojĊciowy zwany sáownikiem branĪowym. Nowoczesne technologie wprowadzają coraz nowsze pojĊcia do wokabularza, co stanowi istotną barierĊ pomiĊdzy obiema stronami. Nowoczesne technologie wprowadzają coraz nowsze pojĊcia do wokabularza, co stanowi istotną barierĊ pomiĊdzy obiema stronami.
Kolejną istotną barierą wg. ekspertów naleĪy zaliczyü przede wszystkim wszelkie preferencje czáowieka zwane w skrócie jego gustem. Istnieje szereg czynników, które wpáywają na odbiór przekazu róĪnych ludzi. Jest to swoisty kod, który po prostu preferują zarówno w sferze wizualnej jak i innych. Kwestia gustu jest czĊsto koĞcią niezgody w róĪnych elementach reklam audiowizualnych. Kolory, czcionki, ksztaáty, dĨwiĊki i caáe podkáady muzyczne są bardzo istotnymi elementami przekazu multimedialnego. W przypadku komunikacji pomiĊdzy podmiotami zlecającymi a realizującymi projekty multimedialne stanowią czĊstą barierĊ. JeĞli chodzi o kanaáy techniczne, to są one w dzisiejszych czasach na tyle rozpowszechnione i konsumenci potrafią uczyü siĊ ich obsáugi na tyle szybko, Īe nie stanowią one powaĪnej bariery w komunikacji.
W przypadku omawianego obszaru do szumów fizycznych eksperci zaliczyli przede wszystkim te związane z warunkami pracy obu stron. Ogromny wpáyw na to zjawisko bĊdzie miaáo teĪ najbliĪsze Ğrodowisko wspóápracowników, ich podpowiedzi, rady oraz wszelki wpáyw jaki mają na projekt osoby trzecie. Szumy
psychiczne stosunku d propozycjo NastĊ odpowiedz w którym respondent reklama i p aspirują d przedstawi Ekspe niedoskona za szefa p zlecająca wiĊkszoĞci Rysunek 2 powinien cz ħródáo: Opra Rysunek 3 odpowiedzi ħródáo: Opra Te dw wskazują n Kolejn równieĪ w zlecenioda e to nic inneg do partnera, z om osób lubia Ċpnie, w drug zi oraz waĪny pogáĊbiono tów. Byli to projektowanie do pracy w b iono wyniki p ercie w bardz aáoĞü ukáadu p rojektu, w zd (rys nr 2). J i wskazali stro . PodlegáoĞü h zuü siĊ szefem? cowanie wáasne . Odpowiedzia alnoĞü za skute cowanie wáasne wa podejĞcia k na bardzo nied na z wymien wpáywa na pe awców mając go jak róĪne z z którym prz anych niĪ tych gim etapie ba ch sugestii sk badanie w s pracownicy e multimedial branĪy reklam ogáĊbionego b zo trafiony s partnerskiego decydowanej w JednakĪe jeĞli
onĊ przeciwną hierarchiczna p ) alnoĞü za proje ecznoĞü projekto káócą siĊ z po doskonaáy uká nionych barie ewne podejĞc okreĞliü swoj
wiązki opart zyszáo nam p h, do których c
dania, na pod konstruowano
sposób iloĞcio agencji rekla lne WyĪszej S mowej z wy badania w opa sposób okreĞl . Po otrzyman wiĊkszoĞci od i chodzi o p ą (rys nr 3).
omiĊdzy partn
ekt wg. zleceni owanych przek odstawowymi áad zaleĪnoĞci er to poczucie cie do relacji je wyjątkowe te na sympat pracowaü. Zna czujemy niech dstawie udzie elektroniczny owy. W bad amowych ora Szkoáy Promo ykorzystaniem arciu o wczeĞn lili pierwszą niu pytania kt dpowiedzieli, Ī odejĞcie do o erami wg. zlec iobiorców (Pyt azów?) i zasadami za pomiĊdzy pa e wyjątkowoĞ z partneram e kompetencje
iach lub anty acznie chĊtnie hĊü.
elanych przez y kwestionariu
aniu wziĊáo az studenci s ocji w Warsza m multimedió niej zdobytą w z barier, a m to powinien u Īe powinna by odpowiedzialn ceniobiorców (
tanie: Kto pow
rządzania i rz artnerami. Ğci obydwu s i. Responden e, które są klu ypatiach w ej ulegamy z ekspertów usz ankiety, udziaá 172 specjalnoĞci awie, którzy w. PoniĪej wiedzĊ. mianowicie uwaĪaü siĊ yü to strona noĞci to w (Pytanie: kto winien wziąü zeczywiĞcie stron, które nci z grupy uczowe dla
ich pracy w wiĊkszoĞci ocenili je jako wysokie (51%). Jedenastu ankietowanych oceniáo siĊ bardzo wysoko, siedemdziesiĊciu dwóch Ğrednio i tylko dwie z osób przyznaáy siĊ do posiadania niskiego stopnia kompetencji do wykonywanego zawodu. ĩaden respondent nie oceniá tego poziomu jako bardzo niski.
Ankietowani nie potrafili zgodnie oceniü czasu pracy nad projektami. Po obejrzeniu typowych prac tylko 9% byáa bliska rzeczywistemu wynikowi. RównieĪ test ze sáownika branĪowego nie wypadá najlepiej. Tylko 34% respondentów zdaáa test z kilku prezentowanych pojĊü, reszta w wiĊkszoĞci odpowiedziaáa niewystarczająco aby taki test zaliczyü w stopniu akademickim.
Bardzo ciekawe okazaáo siĊ badanie osobistych preferencji, czyli gustu ankietowanych. Zapytani o trzy dzieáa, które są bardzo uznane przez krytyków sztuki odnieĞli siĊ do wáasnych opinii i ocenili je w sposób bardzo zróĪnicowany. Wyniki pokazano w tabeli nr 1 poniĪej.
Tabela 1. Wyniki badania opinii ankietowanych na temat pokazanych w kwestionariuszu prac anonimowych (w momencie badania) autorów
Nazwa dzieáa Autor, rok Opinia respondenta
Untitled (Fallen Angel)” (obraz)
Jean-Michel Basquiat, 1981 86% - okropne 12% - áadne 2% - brak opinii Portrait of Adele Bloch-Bauer I
(obraz)
Gustav Klimt, 1907 36% - okropne 47% - áadne 36% - brak opinii Igor Stravinsky (fotografia) Arnold Newman, 1946 24% - okropne
64% - áadne 14% - brak opinii Dolina piĊciu stawów
(fotografia)
Radosáaw Korneü, 2016 1% - okropne 64,5% - áadne 34,5% - brak opinii ħródáo: opracowanie wáasne
Jak wskazują wyniki, gust jest kwestią bardzo osobistą i oczywiĞcie kaĪdy ma do niego prawo. Niestety wielu zleceniodawców opiera siĊ na swoim guĞcie zarówno w kwestiach obrazów, jak i dĨwiĊków przy jak siĊ wczeĞniej okazaáo wysokim mniemaniu o sobie.
Ostatnim badanym czynnikiem byá wpáyw osób trzecich na opinie o projekcie. Kolejny raz nasi eksperci mieli racjĊ. Ponad 80% ulega opiniom innych osób, a ponad poáowa ankietowanych wrĊcz szuka opinii osób trzecich i wiĊkszoĞü tej czĊĞci lubi oceniaü projekty na zasadzie burzy mózgów w wiĊkszej grupie.
Podsumowanie
Zarządzanie procesami produkcji reklam audiowizualnych wiąĪe siĊ z zastosowaniem instrumentów multimedialnych, które mają zdolnoĞü wpáywania na postawy odbiorców. Jak wynika z powyĪszej publikacji jest to skomplikowany proces nie tylko ze wzglĊdu na aspekt technologiczny, ale równieĪ organizacyjny. Wypracowane modele wspóápracy rynkowej nie są doskonaáe. Sektor usáug multimedia
design, mimo iĪ rozwinąá siĊ w ciągu ostatnich lat w znacznym stopniu przeĪywa równieĪ swoje problemy, o których gáoĞno mówią zleceniobiorcy.
Twórcy przekazów multimedialnych i zleceniodawcy mimo, iĪ kooperują we wspólnym interesie czĊsto nie zgadzają siĊ ze sobą, co do obszarów kreacji jak i produkcji oraz post-produkcji. Prezentowane wyniki badaĔ doĞü dokáadnie obrazują iĪ istnieje wiele barier komunikacyjnych utrudniających efektywne zarządzanie zachodzącymi procesami. NaleĪaáoby zadaü sobie pytanie w jaki sposób naprawiü te procesy. Istnieje zapewne szereg rozwiązaĔ, które mogáyby usprawniü wiele obszarów związanych z nieprawidáowoĞciami. Jedno jest pewne, Īe jeĞli chcemy dąĪyü do usprawnienia tego systemu, muszą o to postaraü siĊ obie strony.
Rozwijająca siĊ branĪa zapewne wypracuje odpowiednie techniki i narzĊdzia komunikacji, które polepszą wypracowane efekty koĔcowe. Moda na ruchomy obraz przetrwa jeszcze wiele. Zjawisko komunikacji wymaga zarówno od twórców faktycznych, jak i ich pracodawców szczerych chĊci do poprawy poziomu tego procesu, gdyĪ razem, w zgodzie mogą wypracowaü znacznie lepsze narzĊdzia sáuĪące wypracowaniem znacznie lepszych wskaĨników efektywnoĞci. Dotychczas rynek postawiá na narzĊdzia technologiczne, które usprawniają komunikacjĊ w aspekcie cyfrowego transferu danych, a nie jako podejĞcie do dobrych intencji graczy rynkowych, którzy stawiają na poprawną wspóápracĊ i budowanie relacji.
Bibliografia
Bednarek J., Multimedia w ksztaáceniu, PWN Warszawa 2012. Brin J., Cyfrowe oĞwietlenie i rendering, Helion, Gliwice 2007
Dabner D., Szkoáa projektowania graficznego. Zasady, praktyka, nowe programy i technologie, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 2012
Dobek B. – Ostrowska, Podstawy komunikowania spoáecznego, ASTRUM, Wrocáaw 2004. Fiske J., Wprowadzenie do badaĔ nad komunikowaniem, ASTRUM, Kraków 2003. Gáogowski W., Komunikowanie interpersonalne, Studio EMKA, Warszawa 2006. Jaworski R., Multimedia i grafika komputerowa, WSiP, Warszawa 2009 Pisarek W., WstĊp do nauki o komunikowaniu, WAiP, Warszawa 2008. Przelaskowski A., Techniki Multimedialne, Warszawa 2011.
Tkaczyk R., Multimedia i grafika komputerowa. Podstawowe pojĊcia z grafiki komputerowej, Centrum Ksztaácenia Ustawicznego, Koszalin 2010.
Summary
Case studies of many creators of advertising projects and market experience of the author allowed to make some hypotheses about the existence of barriers in cooperation between contracting advertising services and their actual contractors. There are also many original market legends on the conflicts between these players. The article presents both: the theoretical approach to communication processes occurring between market participants and the results of own research on the subject.
Informacje o autorze:
dr Marcin ChrząĞcik
Wydziaá Nauk Ekonomicznych i Prawnych
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach ul. ĩytnia 17/19
08-110 Siedlce
e-mail: marcin.chrzascik@uph.edu.pl ORCID: 0000-0002-8982-1213
