Ziemniak Polski 2005 nr 2
34
ODMIANY ZIEMNIAKA WRAŻLIWE NA METRYBUZYNĘ.
KOMUNIKAT
mgr inż. Janusz Urbanowicz
IHAR, Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka w Boninie e-mail: hjurbanowicz@wp.pl
związku z licznymi zapytaniami pro-ducentów na temat reakcji odmian ziemniaka na Sencor 70 WG (oraz generyki na bazie metrybuzyny) stosowany po wschodach ziemniaków przedstawiamy uak-tualnioną charakterystykę wrażliwości od-mian oraz krótki opis efektu fitotoksycznej reakcji.
Od 1993 roku w Boninie prowadzona jest ocena stopnia wrażliwości odmian ziemniaka na metrybuzynę stosowaną po wschodach. Do roku 2004 zbadano 120 odmian
ziemnia-ka, w tym 92 jadalne i 28 skrobiowych (tab. 1). Efekt fitotoksyczności ma duże znaczenie w uprawie odmian o najkrótszym okresie wegetacji (bardzo wczesnych i wczesnych), które mogą reagować spadkiem plonu i zdrobnieniem bulw ze względu na zbyt krótki czas na odbudowę chlorofilu, oraz na plan-tacjach nasiennych – utrudnia bowiem lub uniemożliwia wykonanie selekcji negatywnej (jest problem z identyfikacją infekcji wiruso-wych).
Tabela 1 Charakterystyka wrażliwości odmian ziemniaka (w skali 9-stopniowej)
na Sencor 70 WG stosowany po wschodach w dawce 0,5 kg/ha Odmiany
Charakterystyka
Wrażliwości jadalne skrobiowe
1 – niewrażliwe Barycz, Felsina, Nimfy, Satina ---
2
niska wrażliwość
Accent, Aksamitka, Arkadia, Bryza, Cykada, Danusia, Denar, Drop, Gloria, Karatop, Karlena, Mors, Nora, Romula, Ruta, Rywal, Salto, Syrena Triada, Wawrzyn
Fregata, Grot, Ikar, Kuba, Łucja, Meduza, Neptun, Omulew, Panda, Rudawa, Skawa
3-4
średnia wrażliwość
Albina, Ania, Andromeda, Augusta, Balbina, Bard, Bartek, Baszta, Beata, Bila, Czapla, Ditta, Felka, Fianna, Gracja, Ibis, Lady Claire, Lena, Lord, Marta, Maryna, Mila, Monsun, Olza, Rybitwa, Sumak, Tajfun, Tara, Tokaj, Wigry, Vital, Vitara, Zebra, Żagiel
Albatros, Dorota, Glada, Hinga, Jantar, Jasia, Koga, Pasja, Vistula
5-6 podwyższona
wrażliwość
Anielka, Bekas, Cekin, Clarissa, Cyc-loon, Fala, Frezja, Irga, Irys,
Jagna, Jagoda, Jaśmin, Kolia, Koral, Korona, Kos, Lotos, Malwa, Molli, Oda, Orlik, Orłan, Perkoz, Sante, Wiking, Wolfram Zeus, Vineta, Rosalind
Gandawa, Klepa, Lawina, Ślęza
>6
wrażliwe Aster, Fauna, Fresco, Krasa, Ursus
Dunajec*, Gabi, Pasat, Umiak
* odmiana wrażliwa na metrybuzynę zastosowaną również przed wschodami ziemniaka wyróżniono odmiany zbadane w 2004 roku
Źródło: badania IHAR Bonin
Ziemniak Polski 2005 nr 2 35 Metrybuzyna jest substancją biologicznie
czynną herbicydów: Sencor 70 WG, Mistral 70 WG, Wisar 70 WG, Dancor 70 WG, Inter Metribuz 70 WG i Metripaz 70 WP. Powodu-je ona spadek aktywności enzymu – reduk-tazy azotanowej. W wyniku jej działania na roślinach mogą powstawać chlorotyczne i nekrotyczne przebarwienia, może dojść do zahamowania wzrostu, a nawet zasychania roślin. Uszkodzenia najczęściej są krótko-trwałe, rośliny szybko się po nich regenerują, jednak w niektórych wypadkach odnotowuje się ich ujemny wpływ na wielkość i jakość plonu. Stosowanie metrybuzyny po wscho-dach, gdy rośliny ziemniaka mają wysokość
10-5 cm, może wywoływać objawy fitotok-sycznej reakcji.
W uprawie odmian wrażliwych i o podwyższonej wrażliwości na metrybuzy-nę oraz na plantacjach nasiennych herbi-cydy zawierające metrybuzynę zaleca się stosować w terminie od 8 do 10 dni po posadzeniu.
Literatura
1. Różański L. 1998. Przemiany pestycydów w
orga-nizmach żywych i środowisku. Agro-Enviro Lab. Po-znań: 382 s.; 2. Urbanowicz J. 2003. Reakcja odmian ziemniaka na metrybuzynę stosowaną po wschodach. – Prog. Plant Prot. 43 (1): 435-440