Utwardzalne wydzieleniowo stopy aluminium serii 6XXX są powszechnie stosowane jako materiał na przewody do napowietrznych linii energetycznych. Do tychże zastosowań stopy Al-Mg-Si są wytwarzane głównie w postaci walcówki w procesach ciągłego odlewania i walcowania (COiW), np. Continuus-Properzi. W celu wytworzenia drutów przeznaczonych do produkcji przewodów elektroenergetycznych, walcówka może być przetwarzana na drodze zróżnicowanych ścieżek technologicznych, stanowiących kombinacje umocnienia odkształceniowego i utwardzania wydzieleniowego. Najbardziej rozpowszechniona technologia przetwórstwa walcówki obejmuje wysokotemperaturową obróbkę cieplną, przesycanie i starzenie naturalne walcówki, a następnie proces ciągnienia i starzenia sztucznego drutów z niej wytworzonych.
Badania, będące przedmiotem dysertacji, koncentrują się na opracowaniu nowej ścieżki technologicznej, opartej na założeniu, że świadoma kontrola temperatury obrabialnego cieplnie stopu Al-Mg-Si podczas przetwórstwa w linii Continuus-Properzi, może zapewnić pożądane transformacje składników stopowych. Fakt ten został wykorzystany do stworzenia nowej ścieżki technologicznej, w której walcówka jest przesycana w procesie COiW bezpośrednio do temperatury starzenia sztucznego i podwyższona temperatura jest utrzymywana aż do osiągnięcia w pełni utwardzonej walcówki. W celu wytworzenia gotowych drutów walcówka tego typu poddawana jest jedynie procesowi ciągnienia. Ze względu na fakt, że w tejże ścieżce energia zużywana jest jedynie do podtrzymania temperatury starzenia sztucznego walcówki, uważana się ją za mniej energochłonną, a co za tym idzie tańszą od konwencjonalnych rozwiązań, opartych na wysokotemperaturowej, długoczasowej obróbce cieplnej.
Among multiple applications 6XXX series precipitation hardenable aluminum alloys are widely used as electrical conductor for overhead power lines. For that application Al-Mg-Si alloys are produced mainly in the form of wire rod in the continuous casting and rolling lines (CCR), e.g. Continuus-Properzi. In order to obtain ready-made wires intended for overhead power conductors, wire rod can be processed by different technological routes, which are a combination between strain hardening and precipitation hardening. The most common processing route contains high temperature solution heat treatment and natural ageing of wire rod, then wire rod is subjected to drawing process and in the next step the wires are artificially aged.
The research, which are the dissertation subject, focuses on developing new technological route, based on assumption that the conscious temperature control of the alloy bar during processing in the Continuus-Properzi line, could provide desired transformations of the alloy elements. This fact was used for developing new technological route in which wire rod is quenched within CCR process down to artificial ageing temperature and that elevated temperature is maintained until achieving a fully precipitation hardened wire rod. Such wire rod is in the next step subjected to the drawing process, resulting with ready-made wires. Due to the fact that in such process energy is consumed only for maintaining artificial ageing temperature, this processing route is considered less energy consuming and therefore cheaper than conventional one, in which high temperature, long lasting solution heat treatment is involved.
