• Nie Znaleziono Wyników

Organizacja i warunki pracy pracowników socjalnych w gminach. Wyniki kontroli NIK

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Organizacja i warunki pracy pracowników socjalnych w gminach. Wyniki kontroli NIK"

Copied!
2
0
0

Pełen tekst

(1)

BadaNia, raPorty

Serwis Informacyjny UZALEŻNIENIA nr 1 (89) 2020 48

ORGANIZACJA I WARUNKI PRACY

PRACOWNIKÓW SOCJALNYCH W GMINACH.

WYNIKI KONTROLI NIK

W listopadzie 2019 roku Najwyższa Izba Kontroli opublikowała wyniki kontroli przeprowadzonej w ośrodkach pomocy społecznej. Sprawdziła ona, w jakich warunkach pracują pracownicy socjalni i czy organizacja oraz warunki ich pracy w gminach pozwalają im na skuteczną realizację zadań ustawowych. Kontrola objęła 24 ośrodki pomocy społecznej, w których zatrudnionych było 468 pracowników socjalnych. Ponadto w ogólnopolskim badaniu ankietowym przeprowadzonym przez NIK wzięło udział 4496 z 19 610 pracowników socjalnych, czyli niemal jedna czwarta wszystkich zatrudnionych. Wyniki kontroli opublikowane są na stronie https://www.nik.gov.pl/plik/id,21566,vp,24215.pdf. Pomoc społeczna w Polsce nie obejmuje wszystkich osób wyma-gających wsparcia, jest udzielana na minimalnym, podstawowym poziomie i do wysokości zaplanowanego budżetu, a nie na pod-stawie rzeczywistych potrzeb społecznych. Ponad 60% badanych pracowników socjalnych stwierdziło, że w ich rejonie są osoby, które wymagają pomocy społecznej, ale z różnych powodów z niej nie korzystają.

Według danych GUS z pomocy społecznej w 2017 roku korzystało ok. 2,2 mln osób, czyli 5,7% ogółu mieszkańców Polski. Jednak założeń wskaźnika jednego pracownika na dwa tysiące

miesz-kańców nie spełniało 911 (37%) z około 2500 funkcjonujących w Polsce OPS-ów, a wskaźnika zatrudniania jednego pracownika socjalnego na 50 rodzin/osób objętych opieką nie spełniało aż 1151 OPS-ów (46%). 25% (624 ośrodki) nie spełniało żadnego z tych wymogów ustawy.

W Polsce nie ma systemu badania i wykazywania faktycznej liczby osób potrzebujących pomocy. GUS podaje jedynie szacunkowe dane statystyczne (np. wskaźniki ubóstwa), a powołane do tego służby nie badają rzeczywistej skali tego zjawiska. Ośrodki pomocy społecznej, jeśli nawet identyfikują większość potrzeb na swoim terenie, to ich rzetelnie nie wykazują w corocznie sporządzanych dokumentach.

Wybrane elementy oceny ogólnej sformułowane w wyniku kontroli są następujące:

• Pracowników socjalnych jest zbyt mało i są przeciążeni pracą. • Poza systemem są osoby wymagające pomocy.

• Systemowo nie są badane i wykazywane prawdziwe potrze-by społeczne w gminach. Gminne strategie rozwiązywania problemów społecznych nie odzwierciedlają rzeczywistych potrzeb społecznych oraz nie zawierają liczbowych wskaźników pozwalających na ocenę realizacji zaplanowanych zadań i celów.

Wykres 1. Liczba mieszkańców przypadających na jednego pracownika socjalnego wg województw. warmińsko-mazurskie świętokrzyskielubelskie podlaskie zachodniopomorskie kujawsko-pomorskiepodkarpackie lubuskiełódzkie śląskie średnia krajowadolnośląskie pomorskie małopolskie wielkopolskiemazowieckie opolskie 1600 1800 2000 2200 2400 1 678 1 6991 752 1 755 1 842 1 8641 866 1 8801 882 1 9361 967 1 9692 041 2 058 2 151 2 2852 296 wyzwiska grożenie pomówienia poniżanie donosy 0 60% 68% 75% 83% 86% 20 40 60 80 100 %

Źródło: Zmodyfikowane opracowanie NIK na podstawie ankiet wypełnionych przez pracowników.

Wykres 2. Najczęstsze formy agresji werbal-nej kierowawerbal-nej wobec pracowników socjalnych (kiedykolwiek). warmińsko-mazurskie świętokrzyskielubelskie podlaskie zachodniopomorskie kujawsko-pomorskiepodkarpackie lubuskiełódzkie śląskie średnia krajowadolnośląskie pomorskie małopolskie wielkopolskiemazowieckie opolskie 1600 1800 2000 2200 2400 1 678 1 6991 752 1 755 1 842 1 864 1 8661 880 1 882 1 9361 967 1 9692 041 2 058 2 151 2 2852 296 wyzwiska grożenie pomówienia poniżanie donosy 0 60% 68% 75% 83% 86% 20 40 60 80 100 %

Źródło: Zmodyfikowane opracowanie NIK na podstawie ankiet wypełnionych przez pracowników.

(2)

Wykres 4. Przyczyny braku czasu na pracę socjalną.

§

Pracownicy

socjalni jako

główną przyczynę

braku czasu

na pracę socjalną

wskazywali

nadmiar pracy

biurowej.

Stwierdzony stan –

zbiurokratyzowanie pracy socjalnej

17

Źródło: Opracowanie własne NIK na podstawie ankiet wypełnionych przez pracowników socjalnych.

Źródło: Opracowanie własne NIK na podstawie ankiet wypełnionych przez pracowników socjalnych.

Wykres 3. Szkolenia, których brakuje pracownikom socjalnym.

§

Zarówno w kontrolowanych OPS, jak i w ankiecie ogólnopolskiej,

pracownicy socjalni wskazywali na niewystarczającą dostępność szkoleń.

Stwierdzony stan –

brak wsparcia i potrzebnych szkoleń

16

Źródło: Opracowanie własne NIK na podstawie ankiet wypełnionych przez pracowników socjalnych.

Źródło: Opracowanie własne NIK na podstawie ankiet wypełnionych przez pracowników socjalnych.

• Zarówno w biurze, jak i w terenie pracownicy socjalni byli narażeni na kontakt z agresją fizyczną i werbalną. 19,2% zaraziło się podczas pracy różnymi chorobami. • Pracownicy socjalni posiadali wymagane prawem

kwalifikacje. Niewystarczająco zapewniano im jed-nak warunki rozwoju zawodowego. W 21 ośrodkach

(na 24 badane) NIK stwierdziła brak poradnictwa i szkoleń, zwłaszcza w zakresie rozwoju osobistego oraz superwizji.

• Wynagrodzenia pracowników socjalnych były niekon-kurencyjne na rynku pracy.

Cytaty

Powiązane dokumenty

Do najważniejszych trud- ności występujących w pracy zawodowej pracowników socjalnych autorka za- licza ograniczone kompetencje pracowników, braki kadrowe, presję czasową w

Rozumienie przez pracowników potrzeby wprowadzania innowacji Źródło: opracowanie własne na podstawie przeprowadzonych

Odwoławcza komisja dyscyplinarna, mimo braku odwołania na niekorzyść obwinio- nego, może ukarać go za inny czyn, jeżeli mieści się w granicach oskarżenia, a orze- czenie

ku uwzględnienia zastrzeżeń wystąpienie pokontrolne sporządza się na podstawie projektu wystąpienia pokontrolnego oraz stanowiska kierownika komórki do spraw kontroli

Z powyższego jasno wynika, że w sferze użyteczności publicznej samorząd woje- wództwa może bez żadnych ograniczeń tworzyć kapitałowe spółki handlowe (spół-

Z badań Instytutu Spraw Publicz- nych wynika, że pracownicy socjalni w swojej codziennej praktyce poświęcają się głównie czynnościom urzędniczym pozbawionym pracy socjalnej,

Artykuł prezentuje badanie, którego celem było zdiagnozowanie poziomu poczucia oraz czyn- ników mających wpływ na rozwój identyfikacji zawodowej pracowników socjalnych. Identyfikacja

Zadania, jakie stoją przed pracownikami socjalnymi, już trudno zliczyć, a ten- dencja poszerzania zakresu tych zadań ulega natężeniu. Poszerzanie ustawowego zakresu obowiązków