Ewa Szary
"Architektonika graficzna
poetyckiego utworu drukowanego",
Grzegorz Gazda, Wrocław 1970 :
[recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 13/38, 199
/ 1 / GAZDA G rz e g o rz : A rc h ite k to n ik a g r a f ic z n a p o e ty c k ie g o u tw oru drukow anego. W: L i t e r a t u r a i m e to d o lo g ia . /S iódm a i ósm a/ K o n fe re n c ja t e o r e t y c z n o l i t e r a c k a w S p a lę i U s tro n iu . Red. Ja n T rz y n a d lo w sk i. Wrocław 1 9 /0 , s . 2 1 3 -2 2 7 . P ra c a t e o r e t y c z n o l i t e r a c k a , po dejm u jąca p ro b le m a ty k ę wza jem nych o dd ziały w ań i z a le ż n o ś c i l i t e r a t u r y i s z tu k in n y c h - ze szczególnym u w zg lędn ien iem związków, j a k i e zach o d zą m iędzy l i r y k ą a p l a s t y k ą . Z w iązki t e z o s t a j ą p r z e z a u to r a u j ę t e w t r z e c h p ła s z c z y z n a c h : 1 / i l u s t r a c j e do utw oru p o e ty c k ie g o i w ie rs z a ja k o o p is u o b ra z u ; 2/ p s y c h o lo g ii tw ó rcy i o d b io rc y o raz tzw . s y n e s t e z j i w rażeń ; 3/ g e n o l o g ii, k s z ta łto w a n ia s i ę g a tu n ków l i t e r a c k i c h pod wpływem związków l i t e r a t u r y i m a la r s tw a . Zasadniczym problemem p r a c y j e s t - u k ła d g r a f ic z n y z a p i s u j ę zykowego o ra z tzw . le ttr y z m i jeg o odmiana - s p a t i a l i z m . A u to r n aw ią z u je w a n a l i z i e do z a s a d n ic z e g o p o d z ia łu na l i t e r a t u r ę mó w ioną i p is a n ą i zw iązanego z nim i sp o so b u o d b io ru r e c e p c j i słu ch o w ej i w zrokow ej,
BP/38 E .S z .
/ 1 / GAZDA G rz eg o rz: F u n k c ja a r ty s t y c z n a p a s t o r a ł e k w tw ó r c z o ś c i T y tu sa Czyżew skiego i J e rz e g o H arasym ow icza. W: L i t e r a t u r a i m e to d o lo g ia . /Siódm a i ósm a/ K o n fe re n c ja t e o r e ty c z n o lit e r a c k a w S p a lę i U s tr o n iu . R e d .J a n T rz y n a d lo w sk i. Wrocław 1970 s . 8 1 -8 8 .
P ra c a z z a k re s u g e n o l o g ii, a n a l i z u j ą c a p ro c e s a s y m i l a c j i i t r a n s p o z y c ji motywów te m aty czn y ch i wzorców gatunkow ych u s t n e j p o e z j i ludow ej / p a s t o r a ł k a , k o lę d a / p r z e z l i t e r a t u r ę p ię k n ą - na m a te r ia le fo rm is ty c z n y c h i f u tu r y s ty c z n y c h dokonań Czyżew s k ie g o i p ry m ity w iz u ją c y c h dokonań H arasym ow icza. A u to r p r a c y , wychodząc z z a ło ż e n ia , że z a sto so w a n ie konwencji g atunkow ej p a s t o r a ł k i ma u obu poetów znamiona świadomego wyboru a r t y s t y c z nego, s t a r a s i ę o k r e ś l i ć f u n k c je o ra z s w o is to ś c i te g o odw oła n ia . Temat bożonarodzeniow y - n a jw a ż n ie js z y d la p a s t o r a ł k i u Czyżewskiego - p o tra k to w a n y z o s t a ł z w ie r n o ś c ią wobec wzorców ludowych, u Harasymowicza n a to m ia s t u l e g ł tr a n s p o z y c j i “a n t y - e s te t y c z n e j " .