• Nie Znaleziono Wyników

Komisja Edukacji Narodowej. Ludzie i dzieło w dialogu pokoleń

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Komisja Edukacji Narodowej. Ludzie i dzieło w dialogu pokoleń"

Copied!
3
0
0

Pełen tekst

(1)

149

Sprawozdania z konferencji/Reports from Conferences

EETP 30(2013)4, ISSN 1896-2327

Beata Topij-Stempińska

Akademia Ignatianum

Komisja Edukacji Narodowej.

Ludzie i dzieło

w dialogu pokoleń

Sprawozdanie z konferencji

w Krakowie 14-15 X 2013 r.

Dnia 14 października 2013 roku w 240. rocznicę powstania Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie miała miejsce konferencja poświecona temu istotnemu wydarzeniu nie tylko w dziejach polskiej oświaty, ale także w historii państwa polskiego. Konferencja została zorganizowana przez Instytut Historii i Katedrę Historii Oświaty i Wychowania Uni-wersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie oraz Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów PAN we współpracy z Towarzystwem Historii Edukacji.

W konferencji uczestniczyli przedstawiciele wielu środowisk nauko-wych z kraju oraz przedstawiciel z Litwy i Czech. Uczestnicy konferencji w pierwszym dniu obrad mogli wysłuchać referatów m.in. profesorów: Kazimierza Karolczaka, Kaliny Bartnickiej, Bogusława Śliwerskiego, Ja-nusza Sondel, Eligijusa Raila, Karola Poznańskiego, Ireny Szybiak, Wła-dysławy Szulakiewicz. W swoich wystąpieniach prelegenci podkreślali do-niosłość dzieła, jakim było powołanie Komisji oraz jej wpływ na dalsze losy Polaków. Zwrócili także uwagę na zaprzepaszczone dziedzictwo i spory wokół roli Komisji w dziejach narodowych.

W drugim dniu obradowano w trzech sekcjach. W pierwszej sekcji wystąpienia prelegentów skoncentrowane zostały wokół tematyki doty-czącej m. in. nauczyciela i podręczników szkolnych. Referenci poruszali tę tematykę w perspektywie historycznej, ale ukazywali także jej współ-czesne implikacje. Podkreślali istotną rolę nauczyciela w edukacji w

(2)

cza-150

sach KEN, jak i współcześnie. W takim duchu swój referat pt.

Współcze-sna perspektywa ideału nauczyciela „W powinnościach nauczyciela” Grze-gorza Piramowicza przygotowała Ewa Dybowska (Akademia Ignatianum

w Krakowie) oraz Danuta Apanel (Akademia Pomorska w Słupsku) Droga

do zawodu nauczycielskiego w dobie KEN i dziś – różnice i podobieństwa.

Uczestnicy sesji popołudniowej (sekcja pierwsza) zwracali uwagę na idee KEN przedstawione w podręcznikach szkolnych po 1945 roku (Maria Radiszewska – Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Henryk Palkij – Uniwersytet Jagielloński).

Równoległe do obrad sekcji pierwszej toczyły się obrady w sekcji dru-giej i trzeciej. Prelegenci sekcji drudru-giej przedstawili stan badań dotyczących dziecka, rodziny, kształcenia dziewcząt w dobie polskiego oświecenia. Inte-resujący poznawczo był referat przedstawiciela Muzeum w Duchcevie (Cze-chy) Jiri Wolfa dotyczący nauczycieli i uczniów szkół w Pradze w okresie czeskiego baroku. Ponadto uczestnicy przypomnieli zasługi wybitnych polskich uczonych Jana i Jędrzeja Śniadeckich na polu polskiej oświaty. Wkład Jędrzeja Śniadeckiego w unowocześnienie chemii przedstawiła Małgorzata Nodzyńska (Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie), a po-stać Jana Śniadeckiego reformatora Akademii Krakowskiej przypomniał Łukasz Wróbel (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu).

Wydaje się, że z perspektywy czasu (240. lat od powstania) wszystko zostało już zbadane, napisane, zinterpretowane. Często jednak opraco-wania powstałe w II połowie XX wieku zostały mocno nacechowane ideo-logiczne, a wielu istotnych wątków nie podejmowano lub je marginalizo-wano. Uczestnicy trzeciej sekcji przedstawili dotychczasowy stan badań źródeł rękopiśmiennych i drukowanych dotyczących Komisji Edukacji Narodowej czy poszczególnych jej Wydziałów (Julian Dybiec, Uniwer-sytet Jagielloński; Michał Nowicki, Krzysztof Ratajczak, Justyna Gulczyń-ska – Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu). Prelegenci zwrócili uwagę na udział nauczycieli, podkreślając ich osobiste zaangażowanie w dzieło Komisji. Kazimierz Puchowski (Uniwersytet Gdański) przypo-mniał o włączaniu się teatynów, pijarów i jezuitów w nurt przemian edu-kacyjnych w XVIII, a Beata Topij-Stempińska i Anna Królikowska (Aka-demia Ignatianum w Krakowie) podkreślały w swoich wystąpieniach znaczenie i rolę eksjezuitów w pracach Komisji. Należy przypomnieć, że w dotychczasowych „oficjalnych” opracowaniach dotyczących nauczy-cieli KEN pomijano, przemilczano lub nawet deprecjonowano, oczy-wiście wyłączając postać Grzegorza Piramowicza, udział jezuitów w dzia-łalności KEN.

Uczestnicy konferencji w swoich badaniach dowodzili, że na prze-strzeni czasu opisano genezę, etapy działalności, podejmowane reformy,

Sprawozdania z konferencji/Reports from Conferences

(3)

151

najwybitniejsze postacie, działalność wizytatorów czy sytuację

nauczy-cieli KEN. Wskazali jednocześnie na konieczność prowadzenia dalszych badań, chociażby z uwagi na pojawienie się nowych źródeł, jak również z uwagi na fakt, że wiele dotychczasowych opracowań wymaga „odświe-żenia” czy nawet przewartościowania niektórych tez oraz stwierdzeń, szczególnie tych obciążonych ideologicznie.

Cytaty

Powiązane dokumenty

61 Op.. Wypada zauważyć jednak, że proweniencja tego ćwiczenia może sięgać bardzo odległych, bo aż starorzymskich czasów. Jest to prawdopodobnie zmodyfikowana

One way to find the main solution is taking dominant that defines air traffic controller attitude to flight level norms violation as to risk (tending, indifferent, non-tending to

In de appendices geven we zowel tabellen met grenzen voor het maxi­ male aantal codewoorden in een code ter lengte n welke t, of minder sym­ metrische, unidirectionele, of

Oddziaływanie pracy charytatywnej jest wielopłaszczyznowe, ponieważ doty- czy nie tylko osób skazanych i uzależnione jest przede wszystkim od czynnika społecznego

The entrance window of the detector (2 mm Al) is sealed with an O-ring, so that the filtered and heated FC72 can be circulated in a closed air tight system through the detector

Przedmiotem zamówienia jest przeprowadzenie w formie zdalnej warsztatów w tematyce technologii zwinnych, dostosowanej do potrzeb rynku pracy z uwzględnieniem profilu absolwenta

Stopień spełnienia pkt.. 5) ocena ujętego w Karcie Kursu* systemu weryfikacji efektów uczenia się oraz propozycji tematów projektów zespołowych przedłożonych