PRACE NAUKOWE
Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
RESEARCH PAPERS
Finanse i audyt wewnętrzny –
współczesne wyzwania
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu Wrocław 2018
PRACE NAUKOWE
Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
RESEARCH PAPERS
of Wrocław University of Economics
Redakcja wydawnicza: Elżbieta Kożuchowska Redakcja techniczna: Barbara Łopusiewicz Korekta: Aleksandra Śliwka
Łamanie: Adam Dębski Projekt okładki: Beata Dębska
Informacje o naborze artykułów i zasadach recenzowania znajdują się na stronach internetowych
www.pracenaukowe.ue.wroc.pl www.wydawnictwo.ue.wroc.pl
Publikacja udostępniona na licencji Creative Commons
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska (CC BY-NC-ND 3.0 PL)
© Copyright by Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wrocław 2018
ISSN 1899-3192 e-ISSN 2392-0041
Wersja pierwotna: publikacja drukowana
Zamówienia na opublikowane prace należy składać na adres: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu ul. Komandorska 118/120, 53-345 Wrocław
tel. 71 36 80 602; e-mail: econbook@ue.wroc.pl www.ksiegarnia.ue.wroc.pl; księgarnienaukowe.pl Druk i oprawa: TOTEM
Spis treści
Wstęp ... 9 Agnieszka Alińska: Rady fiskalne jako remedium na niestabilność sektora
finansów publicznych / Fiscal council as a remedy for the instability of the public finance sector ... 11
Adam Bujak: Mierniki jako element audytu efektywnościowego w jednostce
budżetowej / Measurers as a component of performance audit in the bud-getary unit ... 21
Jolanta Maria Ciak: Wartość dodana i zarządzanie ryzykiem jako efekty
funkcjonowania audytu wewnętrznego w sektorze samorządowym w Polsce – wyniki badań / Value added and risk management as effects of internal auditing functioning in the local government sector in Poland – research results ... 30
Mirosław Czekaj: Kierunki ewolucji planowania budżetowego w
jednost-kach samorządu terytorialnego. Powiązania planowania strategicznego z wieloletnim planowaniem finansowym / Directions of the evolution of budget planning in local government units. Relationships between strate-gic planning and long-term financial planning ... 39
Krzysztof Dziadek: Zamówienia publiczne jako obszar audytu
wewnętrzne-go projektów współfinansowanych z Unii Europejskiej / Public procure-ment as an area of internal audit of projects co-financed from the Europe-an Union ... 47
Kazimierz Górka, Marcin Łuszczyk, Agnieszka Their: Stan i
perspekty-wy finansów publicznych w Polsce / The condition and prospects of pub-lic finances in Poland ... 57
Marek Jasztal: Rola audytu wewnętrznego w ograniczeniu ryzyka w
obszarze ochrony danych osobowych po wprowadzeniu RODO / The role of internal audit in reducing risk related to personal data protection fol-lowing GDPR implementation ... 69
Ewa Kosycarz: Potencjalne źródła nieefektywności w wydatkach na ochronę
zdrowia / Potential sources of inefficiency in health care expenditure ... 79
Agnieszka Krzemińska: Rola budżetu bieżącego w gospodarce finansowej
gmin i miast na prawach powiatu / The role of the current budget in the financial management in cities with county rights... 89
Teresa Lubińska, Jarosław Marczak: Regulacje prawne, instytucje fiskalne
oraz wydatki publiczne Polski i Hiszpanii w makrozarządzaniu stabil-nością finansów publicznych / Legal regulations, fiscal institutions and public expenditure of Poland and Spain in the macro-management of pub-lic finances stability ... 99
6 Spis treści
Zbigniew Ofiarski: Plany finansowe państwowych funduszy celowych –
wybrane problemy dotyczące statusu materialnoprawnego i procedural-nego / Financial plans of state earmarked funds – selected problems regar-ding substantive and procedural status ... 112
Piotr Oleksyk: Audyt bezpieczeństwa finansowego / Financial safety audit . 122 Paweł Piątkowski: Stock flow adjustment a stabilność zadłużenie
publiczne-go Polski / Stock flow adjustment vs. stability of Polish public debt ... 131
Katarzyna Piotrowska: Audyt wewnętrzny w praktyce jednostek
samorzą-du terytorialnego na przykładzie gminy Warka / Internal audit in the practice of public finance sector entities on the example of Warka muni- cipality ... 141
Joanna Rachuba: Koniunktura gospodarcza a jakość portfeli kredytowych
banków komercyjnych oraz banków spółdzielczych w Polsce / Economic condition vs. loan portfolio quality of commercial banks and cooperative banks in Poland ... 153
Piotr Sołtyk: Elementy kontroli zarządczej przedmiotem samooceny
gospo-darki finansowej jednostek samorządu terytorialnego / Elements of ma-nagement control subject of self-mama-nagement of financial economy of local self-government units... 163
Marzena Staniszewska: Rola Instytutu Audytorów Wewnętrznych IIA
Pol-ska w kształtowaniu funkcji audytu wewnętrznego w Polsce / The role of the IIA Poland in forming of the internal audit function in Poland ... 174 Elżbieta Izabela Szczepankiewicz: Audyt wewnętrzny a znaczenie etyki
w jednostkach – wyniki badań / Internal audit vs. the importance of ethics in business organizations – study results ... 181
Elżbieta Izabela Szczepankiewicz, Anna Janiszewska: Proces zarządzania
ryzykiem i kluczowe elementy jego oceny przez audytora wewnętrznego w spółce z branży logistycznej / Risk management process and key ele-ments of its assessment by internal auditor in a company from logistics sector ... 194
Elżbieta Izabela Szczepankiewicz, Monika Rożek: Zarządzanie ryzykiem
w porcie lotniczym jako obszar oceny w audycie wewnętrznym / Airport risk management as an area of internal audit assessment ... 205
Olga Szołno: Audyt wewnętrzny w systemie controllingu jednostki
samorzą-du terytorialnego / Internal audit in the controlling system of the local go-vernment unit ... 219
Piotr Woltanowski, Eugeniusz Ruśkowski: Rola nauki w badaniu
konstytu-cyjności ustaw na przykładzie reformy krajowej administracji skarbowej / Role of scientific approach in the evaluation of constitutionality of laws, on example of a national treasury administration reform ... 228
Spis treści
7
Beata Zaleska: Audyt wewnętrzny w szpitalach działających w formie
sa-modzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej (wybrane zagad-nienia) / Internal audit in hospitals functioning in the form of autonomous public health centres (selected issues)... 237
Wstęp
Wyzwaniem obecnego skomplikowanego życia gospodarczego jest troska o stan finansów publicznych i system nadzoru nad wydatkami. Nadzór nad poziomem finansów publicznych został ustawowo przypisany audytowi wewnętrznemu.
W publikacji połączono problematykę kształtowania finansów publicznych i nadzoru nad ich realizacją, wyodrębniając dwie części:
1. Stabilność finansów publicznych.
2. Funkcjonowanie audytu wewnętrznego w Polsce.
W ramach rozważań na temat stabilności finansów publicznych przedstawiono problematykę rad fiskalnych, planowania budżetowego, budżetu bieżącego, reformy administracji skarbowej, funduszy celowych oraz regulacji prawnych w innych kra-jach, przykładowo w Hiszpanii.
W obszarze audytu wewnętrznego poruszono zagadnienia związane z zarzą-dzaniem ryzykiem, bezpieczeństwem finansowym, ochroną danych osobowych po wprowadzeniu RODO, etyką audytorów, zamówieniami publicznymi współfinan-sowanymi z Unii Europejskiej oraz miernikami efektywności. Uwagę koncentro-wano przede wszystkim na audycie wewnętrznym w sektorze samorządowym, ale badaniem objęto również port lotniczy, spółkę branży logistycznej, a także samo-dzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej. Uwypuklono ponadto rolę polskiego oddziału Instytutu Audytorów Wewnętrznych w kształtowaniu funkcji audytu we-wnętrznego w Polsce.
Publikacja ma stworzyć bazę do poszerzonej dyskusji o stanie finansów pub- licznych i audytu wewnętrznego w Polsce i stojących przed nimi wyzwaniach na najbliższe lata. Autorami artykułów są pracownicy naukowi szkół wyższych oraz praktycy.
