S
P
R
A
W
O
Z
D
A
N
I
A
____________________________________________________________
ROCZNIKI TEOLOGICZNE Tom LXI, zeszyt 10 2014
BERNADETA LELONEK-KULETA Katedra Zdrowia Publicznego
Instytutu Nauk o Rodzinie i Pracy Socjalnej KUL
SPRAWOZDANIE ZE STAZ
U NAUKOWO-BADAWCZEGO
ZREALIZOWANEGO W SZPITALU KLINICZNYM
STE MARGUERITE W MARSYLII
W RAMACH PROJEKTU „NAJLEPSZE PRAKTYKI”
W STRATEGICZNEJ TRANSFORMACJI KUL
1 LIPCA 2013-30 WRZES´NIA 2013 ROKU
Projekt „«Najlepsze praktyki» w strategicznej transformacji KUL”, trwaj acy od 1 stycznia 2011, a kon´cz acy sie 31 grudnia 2015 roku, realizowany jest w Kato-lickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawa II. Wspófinansowany ze s´rodków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Spoecznego (PO KL, Priorytet IV, Dziaanie 4.1), wzbogaca oferte uczelni o staze zagraniczne dla doktorantów i mo-dych doktorów, kursy jezyka angielskiego dla pracowników naukowo-dydaktycznych KUL, wykady profesorów wizytuj acych oraz nowoczesne programy studiów kszta-c ace wysoko wyspecjalizowanych profesjonalistów1.
Uczestnictwo w projekcie umozliwio mi odbycie trzymiesiecznego stazu nauko-wo-dydaktycznego w szpitalu klinicznym Ste Marguerite w Marsylii2. Wybór szpi-tala podyktowany by moj a wczes´niejsz a wspóprac a z t a placówk a3 oraz obszarem, w którym specjalizuje sie jako naukowiec, dydaktyk i praktyk – psycholog; jest to obszar uzaleznien´ czynnos´ciowych.
1Szczegóowe informacje na temat projektu mozna znalez´c´ na stronie: www.najlepszepraktyki.eu 2AP-HM Hôpitaux Sud, 249 et 270, boulevard de Sainte-Marguerite, 13274 Marseille cedex 9. 3Staz kliniczny w szpitalu, finansowany ze s´rodków stypendium Ambasady Francji w roku 2009.
116 SPRAWOZDANIA
Szpital w Marsylii, jako jedna z pierwszych placówek we Francji, rozpocz a prowadzenie usystematyzowanej terapii patologicznych hazardzistów. Terapia pro-wadzona jest gównie w otwartym w 2008 roku szpitalu dziennym (Hôpital de Jour), stanowi acym podjednostke oddziau leczenia uzaleznien´ (Addictologie), nalez acego do oddziau psychiatrii. Charakter kliniczny szpitala przekada sie na to, ze pracuj acy w nim specjalis´ci s a jednoczes´nie zaangazowani w projekty badawcze, wymiany mie-dzynarodowe, prowadzenie szkolen´ itp. Szpital Ste Marguerite nalezy m.in. do kra-jowej sieci zapobiegania i leczenia naogowego grania hazardowego4, stworzonej w celu realizacji nastepuj acych zadan´:
– prowadzenie ewaluacji dziaan´ skupionych wokó naogowego grania, – poszukiwanie najskuteczniejszych metod leczenia,
– tworzenie os´rodków wsparcia dla graczy na terenie caej Francji, – rozwijanie dziaalnos´ci szkoleniowej dla specjalistów z tego zakresu, – budowanie strategii prewencyjnych skierowanych do modych osób, – opracowywanie i realizacja projektów badawczych.
Opiekunem stazu by pracuj acy w szpitalu psycholog wyspecjalizowany w pracy z osobami uzaleznionymi od hazardu (dr Nathalie Parola) oraz lekarz psychiatra tej samej specjalnos´ci (dr David Magalon). Wspólnie wypracowany zosta program sta-zu; opiekunowie zadbali o zapewnienie dostepu do dokumentacji szpitala, umozliwie-nie kontaktu z pracuj acymi w nim specjalistami oraz zaspokojenie innych potrzeb podczas realizacji stazu. Dzieki temu, ze stale byli oni do dyspozycji, wszelkie pro-blemy organizacyjne szybko rozwi azywano (np. umówienie na konkretne spotkanie ze specjalist a czy zdobycie dokumentacji). Zespó szpitala dziennego, poinformowany o obecnos´ci stazysty, takze suzy wszelk a pomoc a. Bardzo cenny by dostep do dokumentacji szpitala, co wymagao przekazania stazys´cie odpowiednich hase i odrebnego stanowiska pracy. Baza dokumentacji stanowia z´ródo informacji doty-cz acych organizacji opieki zdrowotnej i procesu leczenia. Zaproszona zostaam takze do udziau w zebraniach klinicznych zespou, podczas których omawiane byy przy-padki pacjentów, podejmowano decyzje dotycz ace ich leczenia, ale takze rozmawiano na tematy bardziej ogólne, jak najnowsze kierunki w badaniach naukowych. Duz a pomoc a bya takze wspópraca z dokumentalist a szpitala (Frederic Veillerot), który udostepnia papierowe zbiory szpitala oraz zasoby elektroniczne, a takze pomaga w wyszukiwaniu interesuj acych mnie publikacji naukowych.
Podsumowuj ac cay staz, jego celem byo pogebienie wiedzy z zakresu proble-matyki zdrowia, ze szczególnym uwzglednieniem zdrowia publicznego, profilaktyki zdrowotnej oraz uzaleznien´ behawioralnych. Realizacja tego celu dokonywaa sie poprzez nastepuj ace dziaania:
– Dyskusje z opiekunem stazu oraz wspópracuj acymi specjalistami na temat problematyki zdrowia publicznego we Francji oraz badan´ naukowych podejmowanych w tym obszarze, ze szczególnym uwzglednieniem problemu uzaleznien´ – w tym uza-leznien´ czynnos´ciowych.
4Réseau national pour la prévention et le soin du jeu pathologique (RNPSJP), www.crje. fr/reseau_national_prevention_soin_jeu_pathologique.html
117 SPRAWOZDANIA
– Analize dokumentacji szpitala dziennego.
– Realizacje badan´ dotycz acych porównania profilu psychologicznego pacjentów z zaburzeniem obsesyjno-kompulsyjnym oraz patologicznych hazardzistów (z wyko-rzystaniem standaryzowanych kwestionariuszy psychologicznych).
– Spotkania ze specjalistami – naukowcami pracuj acymi w obszarze zdrowia pu-blicznego, obejmuj ace dyskusje na temat organizacji opieki zdrowotnej dla osób uzaleznionych we Francji.
– Przeprowadzanie wywiadów z personelem pracuj acym w oddziale leczenia uza-leznien´ (Addictologie) szpitala Ste Marguerite, których celem byo poznanie caos´cio-wej organizacji pracy oddziau, a takze jego podrzednych jednostek, jego misji, celów i zadan´. Suzyy temu wizyty w poszczególnych jednostkach oddziau (Les Consultations, l’Hôpital de Jour, Les CAARUD, Les CSAPA, ELSA).
– Zrealizowanie wywiadów ze specjalistami pracuj acymi w Addictologie, którzy nie stanowi a staego skadu kadry placówek leczenia uzaleznien´ w Polsce (dietetyk, trener sportowy, pielegniarka, pracownik socjalny), zapoznanie sie z rol a penion a przez nich w systemie opieki zdrowotnej we Francji, realizowanymi przez nich zada-niami, przebiegiem wyksztacenia niezbednego do wykonywania tego rodzaju pracy wobec osób z uzaleznieniami.
– Uczestniczenie w zebraniach klinicznych specjalistów pracuj acych w Addic-tologie, które dotyczyy omawiania przypadków, metod pracy z pacjentami uzalez-nionymi, a takze najnowszych osi agniec´ naukowych z tego zakresu.
– Analize kierunków ksztacenia specjalistów z zakresu zdrowia publicznego we Francji (na podstawie udostepnionej literatury i wywiadów).
– Zbieranie materiaów bibliograficznych, udostepnionych w centrum dokumen-tacji szpitala Ste Marguerite; wspópraca z dokumentalist a w zakresie poszukiwania i gromadzenia materiaów zwi azanych z analizowan a problematyk a – zdrowie pu-bliczne, uzaleznienia czynnos´ciowe.
– Analize penej udostepnionej dokumentacji elektronicznej i papierowej pacjen-tów Addictologie w zakresie caos´ciowego wsparcia, jakie otrzymuje pacjent trafia-j acy do oddziau, stosowanych metod pracy, profilu psychopatologicznego pacjentów.
– Przygotowywanie publikacji naukowych.
Juz w trakcie stazu rozpoczeam prace nad artykuami prezentuj acymi zebran a wiedze, jednak ilos´c´ zebranych materiaów sprawia, ze czes´c´ z nich nie zostaa jeszcze wykorzystana. Zdobyt a wiedze prezentowaam juz kilkakrotnie w szerszym gronie po powrocie do kraju, (m.in. podczas miedzynarodowej konferencji „Pato-logiczny Hazard i Inne Uzaleznienia Behawioralne” w Warszawie (organizator: Res Humanae) czy na Zjez´dzie realizatorów projektów profilaktycznych i leczniczych w zakresie uzaleznien´ od hazardu i innych uzaleznien´ niestanowi acych uzaleznienia od substancji psychoaktywnych w Krakowie (organizator: KSTU).
Staz zakon´czy sie deklaracj a ze strony osób przyjmuj acych mnie (m.in. zaintere-sowanie przysz a wspóprac a wyrazi dyrektor oddziau, prof. Nicolas Simon) o checi i gotowos´ci do dalszej wspópracy.
