1. Rozpoczynamy pracę z komputerem
Zasady pracy przy komputerze
Jak zorganizować stanowisko do pracy przy komputerze? . . . 14
Dbaj o zdrowie i przeciwdziałaj dolegliwościom związanym z pracą przy komputerze . . . 14
O czym należy pamiętać, korzystając z komputera w szkolnej pracowni komputerowej? . . . 15
O czym jeszcze trzeba wiedzieć, użytkując komputer? . . . 15
Co powinieneś wiedzieć o komputerze? Podstawowe pojęcia . . . 16
Trochę historii, czyli jak to się zaczęło . . . 17
Rodzaje komputerów i przykłady ich zastosowań . . . 17
Jak działa komputer? . . . 17
Czym jest program komputerowy? . . . 18
Jak komputer wykonuje program? . . . 18
Porozumiewanie się z komputerem . . . 19
Programy komputerowe i ich zastosowanie . . . 19
Urządzenia komputera Urządzenia wewnętrzne . . . 19
Urządzenia zewnętrzne . . . 24
Obudowa komputera . . . 26
Prawo autorskie i licencje na programy komputerowe Prawo autorskie i piractwo komputerowe . . . 26
Licencje na programy i ich rodzaje . . . 27
System operacyjny, czyli poznajemy środowisko pracy Jaką rolę odgrywa w komputerze system operacyjny? . . . 27
Systemy operacyjne dla komputerów klasy IBM PC . . . 28
Rozpoczęcie pracy w Windows . . . 29
Ikony na pulpicie . . . 30
Menu Start . . . 31
Pasek zadań i pasek szybkiego uruchamiania . . . 31
Obsługa pulpitu i menu Start . . . 31
Obsługa okien Windows . . . 32
Zakończenie pracy z systemem Windows . . . 33
Praca w środowisku Windows Napędy dysków i ich oznaczenia . . . 34
Pliki i ich nazwy . . . 34
Foldery . . . 35
Skróty . . . 35
Zaznaczanie plików, folderów i skrótów . . . 35
Otwieranie folderów za pomocą programu Mój komputer . . . 36
Otwieranie folderów za pomocą programu Eksplorator Windows . . . . 36
Program Mój komputer . . . 37
Panel sterowania . . . 37
Kosz . . . 38
Programy Windows . . . 38
Typy plików i ich aplikacje . . . 39
2. Zarządzamy folderami, plikami i programami w komputerze
Foldery, pliki i skróty do programów Tworzenie folderów . . . 42Tworzenie skrótów . . . 42
Informacje o właściwościach folderów, plików i skrótów . . . 43
Wyszukiwanie folderów, plików i skrótów . . . 44
Podstawowe operacje na folderach, plikach i skrótach Kopiowanie plików i folderów . . . 45
Przenoszenie plików i folderów . . . 46
Usuwanie folderów i plików w systemie Windows . . . 46
Formatowanie . . . 47
Zarządzanie programami i urządzeniami w komputerze
Dodawanie i usuwanie składników Windows . . . 48
Instalacja i usuwanie aplikacji w systemie . . . 48
Instalowanie i deinstalowanie urządzeń komputera . . . 49
Jak zainstalować drukarkę w Windows? . . . 51
Archiwizacja danych i ochrona przeciwwirusowa w komputerze Archiwizacja i kompresja danych . . . 51
Kompresowanie folderów i plików – pakowanie archiwum . . . 52
Wyodrębnianie folderów i plików – rozpakowywanie archiwum . . . . 53
Co to takiego wirus komputerowy i skąd się bierze? . . . 54
O profilaktyce antywirusowej słów kilka . . . 55
Programy antywirusowe . . . 56
3. Poznajemy lokalne i rozległe sieci komputerowe
Wprowadzenie do sieci komputerowych Dlaczego komputery łączymy w sieci komputerowe i jakie z tego wynikają korzyści? . . . 58Komputery w sieci . . . 58
Łącza w sieci komputerowej . . . 58
Oprogramowanie sieciowe i logowanie się do sieci . . . 59
Urządzenia sieciowe . . . 59
Rodzaje sieci komputerowych . . . 59
Protokół sieciowy . . . 60
Adres komputera w sieci . . . 60
Sieć Internet Struktura sieci Internet . . . 60
Adres komputera w sieci Internet . . . 61
System nazw domen . . . 61
Z jakich usług możemy korzystać w Internecie? . . . 62
Sposoby podłączenia komputera do sieci Internet . . . 63
Zasady korzystania z sieci Prawo i netykieta w sieci . . . 65
Zagrożenia, jakie niesie sieć Internet . . . 65
Uzależnienie od Internetu . . . 66
Jak przeciwdziałać zagrożeniom w sieci . . . 66
4. Wędrujemy po sieci Internet
Strony WWW i przeglądarka internetowa Co to są strony WWW? . . . 68Przeglądarka internetowa . . . 68
Okno przeglądarki . . . 68
Adres URL i przeglądanie stron WWW . . . 69
Portale i serwisy tematyczne w sieci . . . 70
Pobieranie strony z sieci i wyświetlanie jej w przeglądarce . . . 71
Co można znaleźć na stronach WWW? . . . 72
Jak zapisać przeglądaną stronę WWW? . . . 72
Praca z przeglądarką w trybie offline . . . 73
Jak dotrzeć do informacji w sieci? Wyszukiwarki sieciowe i serwisy wyszukiwawcze . . . 74
Jak szukać informacji w sieci za pomocą wyszukiwarki stron WWW? . 75 Wyszukiwanie obrazków w sieci . . . 76
Katalogi stron internetowych . . . 76
Encyklopedie i słowniki internetowe . . . 77
Jak pobierać pliki z sieci Internet? Pobieranie plików ze stron WWW . . . 78
Usługa i protokół przesyłania plików . . . 79
Serwer FTP i konto na serwerze . . . 79
Wyszukiwanie plików w sieci . . . 80
5. Korzystamy z poczty elektronicznej
ABC poczty elektronicznej Czym jest poczta elektroniczna? . . . 82Konto poczty elektronicznej . . . 82
Adres poczty elektronicznej . . . 82
W jaki sposób korzystać z poczty elektronicznej? . . . 83
Wędrówka poczty e-mail w sieci Internet . . . 84
Zakładanie konta . . . 85
Dostęp do konta i odbieranie wiadomości Logowanie się na serwerze poczty . . . 86
Odczytywanie wiadomości i zapisywanie załączników . . . 87
Program pocztowy . . . 88
Konfigurowanie konta e-mail w programie pocztowym . . . 89
Odbieranie wiadomości za pomocą programu pocztowego . . . 90
Czytanie wiadomości w programie Outlook Express . . . 91
Zapisywanie załączników w programie pocztowym . . . 91
Tworzenie i wysyłanie wiadomości e-mail Tworzenie i wysyłanie wiadomości przez bramkę www↔e-mail . . . 92
Tworzenie wiadomości w programie pocztowym . . . 93
Dołączanie pliku załącznika do wiadomości . . . 94
Obrazki w wiadomościach pocztowych . . . 94
Odpowiadanie na wiadomość i przesyłanie wiadomości dalej . . . 95
6. Tworzymy grafikę komputerową
Posługujemy się skanerem i aparatem cyfrowym Skaner i elementy jego obsługi . . . 98Cyfrowy aparat fotograficzny . . . 99
Obróbka zdjęć w komputerze Podstawowe pojęcia . . . .100
Podstawowe techniki obróbki obrazu . . . .101
Tworzenie prostych rysunków Tworzenie znaku logo . . . .104
Ilustracje w ogłoszeniach i zaproszeniach . . . .106
Tworzenie wybranych elementów grafiki na stronach prezentacji multimedialnych i internetowych . . . .107
Przygotowanie grafiki do wydruku, prezentacji multimedialnej i internetowej Wydruk grafiki . . . .109
Przygotowanie grafiki do prezentacji multimedialnych i publikacji internetowych . . . .111
7. Redagujemy tekst za pomocą komputera
Do czego służy edytor tekstu? Podstawowe wiadomości o edytorach . . . .114Rozpoczęcie i zakończenie pracy w edytorze Word . . . .114
Otwieranie dokumentów . . . .115
Zapisywanie dokumentów . . . .115
Praca z kilkoma dokumentami . . . .116
Zakończenie pracy w edytorze . . . .116
Elementy dokumentu tekstowego . . . .117
Jak wprowadzać tekst do dokumentu? . . . .118
Znaki wprowadzane z klawiatury . . . .118
Wzbogacamy dokument Wstawianie gotowych rysunków . . . .120
Edycja rysunków . . . .120
Skalowanie rysunków i otaczanie ich tekstem . . . .121
Operacje na tekście i innych elementach dokumentu Zaznaczanie bloków tekstu w dokumencie . . . .123
Kopiowanie tekstu w dokumencie . . . .124
Przenoszenie tekstu . . . .125
Usuwanie tekstu w dokumencie . . . .125
Kopiowanie, usuwanie i wklejanie grafiki . . . .125
Sprawdzanie pisowni w dokumencie, autokorekta . . . .125
Wyszukiwanie i zamiana fragmentu tekstu w dokumencie . . . .126
Wygląd dokumentu tekstowego Ustawianie marginesów, rozmiaru i orientacji strony . . . .127
Nagłówki i stopki . . . .127
Numerowanie stron . . . .128
Formatowanie tekstu . . . .128
Formatowanie akapitu . . . .128
Listy numerowane i punktowane . . . .129
Drukowanie dokumentu . . . .130
Tabele Tworzenie tabeli za pomocą przycisku Wstaw tabelę . . . .130
Tworzenie tabeli za pomocą menu Tabela . . . .130
Tworzenie tabeli przez jej rysowanie . . . .131
Obramowanie tabeli . . . .131
Poruszanie się po komórkach tabel . . . .132
8. Korzystamy z multimadialnych źródeł informacji
Wprowadzenie do multimediów Podstawowe pojęcia . . . .134Interaktywność . . . .134
Multimedia w systemie operacyjnym . . . .134
Odtwarzacze multimedialne . . . .135
Najpopularniejsze formaty plików multimedialnych . . . .135
Urządzenia multimedialne w komputerze . . . .136
Multimedialne źródła informacji Aplikacje popularnonaukowe . . . .139
Edukacja . . . .139
Prezentacje multimedialne . . . .139
Rozrywka . . . .139
Przekaz dźwięku w Internecie . . . .140
Przekaz wideo w Internecie . . . .140
Multimedia w nauce Programy edukacyjne . . . .141
Prezentacja w sieci Internet . . . .141
Tworzymy dokument multimedialny Slajd prezentacji . . . .142
Wprowadzamy tekst . . . .143
Wstawiamy grafikę . . . .144
Przyciski nawigacji . . . .144
Wstawianie dźwięku . . . .145
Wstawianie i odtwarzanie filmów . . . .145
Animujemy elementy slajdu . . . .146
9. Wykonujemy obliczenia za pomocą arkusza kalkulacyjnego
Do czego służy arkusz kalkulacyjny? Możliwości i przeznaczenie arkuszy kalkulacyjnych . . . .148ABC arkusza kalkulacyjnego . . . .148
Rozpoczynamy pracę w programie Excel . . . .149
Wprowadzanie danych do komórki . . . .150
Poruszanie się po arkuszu . . . .150
Rodzaje danych w arkuszu . . . .151
Format danych liczbowych . . . .151
Formuły w arkuszu . . . .152
Jak utworzyć formułę? . . . .152
Podstawowe operacje na komórkach i formatowanie arkusza Zakresy komórek . . . .153
Zaznaczanie wybranych zakresów komórek, kolumn i wierszy . . . . .153
Kopiowanie komórek . . . .154
Kopiowanie komórek i różne sposoby ich adresowania . . . .155
Przenoszenie komórek . . . .156
Usuwanie i dodawanie wierszy i kolumn w arkuszach . . . .156
Usuwanie i czyszczenie informacji w arkuszu . . . .156
Formatowanie zawartości komórki . . . .156
Zmiana rozmiaru kolumn i wierszy . . . .157
Otaczanie komórek krawędziami i wypełnianie deseniem . . . .158
Drukowanie danych z arkusza . . . .158
Funkcje i operatory w formułach arkusza Argumenty funkcji . . . .159
Operatory w formułach . . . .159
Funkcje w formułach . . . .160
Przegląd wybranych funkcji programu Excel . . . .160
Złożone warunki i ich sprawdzanie za pomocą funkcji JEŻELI . . . .162
Graficzna prezentacja danych za pomocą wykresów Serie danych i kategorie . . . .163
Charakterystyka wykresów w programie Excel . . . .163
Tworzenie wykresów . . . .164
Modyfikacja wykresów . . . .165
Usuwanie wykresu . . . .166
Edycja wykresu . . . .166
Zmiana typu wykresu . . . .166
10. Gromadzimy dane i zarządzamy informacją w bazie danych
ABC komputerowych baz danych Podstawowe pojęcia . . . .168Systemy tworzenia baz danych i zarządzania nimi . . . .168
Z czego składa się komputerowa baza danych? . . . .168
Organizacja danych w bazie . . . .169
Projektowanie prostej bazy danych Baza danych w arkuszu kalkulacyjnym . . . .171
Projekt prostej bazy danych . . . .171
O tworzeniu tabeli bazy w arkuszu kalkulacyjnym . . . .171
Formuły w tabeli bazy danych . . . .172
Wprowadzanie, przeglądanie i sortowanie rekordów Formularz bazy danych . . . .173
Dodawanie rekordów do bazy . . . .173
Przeglądanie danych w bazie . . . .174
Usuwanie rekordów z bazy . . . .174
Sortowanie danych . . . .174
Wyszukiwanie, edycja i filtrowanie rekordów Wyszukiwanie rekordów . . . .175
Edycja rekordów . . . .176
Selekcja informacji w bazie, czyli podstawy filtrowania danych . . . .176
Raport Jak ustawić parametry strony do wydruku raportu? . . . .179
Tworzenie prostego raportu – obszar wydruku . . . .180
Podgląd raportu . . . .180
Drukowanie raportu . . . .180
11. Poznajemy algorytmy
ABC algorytmów Co to jest algorytm? . . . .182Z algorytmami na co dzień . . . .183
Metody przedstawiania algorytmów Opis algorytmu w języku potocznym . . . .183
Algorytm w postaci schematu blokowego . . . .183
Algorytm jako program komputerowy . . . .184
12. Piszemy programy, czyli algorytmy w praktyce
Podstawy pracy z Logo Poznajemy środowisko pracy z językiem Logo . . . .188Jak rozpocząć pracę w trybie tekstowym? . . . .189
Jak rozpocząć pracę w trybie graficznym? . . . .190
Nazwy poleceń Logo i ich skróty . . . .191
Tryb interakcyjny, czyli dialog z komputerem Wypisywanie tekstów . . . .191
Czyszczenie ekranu tekstowego . . . .192
Proste formuły obliczeniowe . . . .192
Formuły obliczeniowe i operatory . . . .192
Obliczenia i funkcje pierwotne języka Logo . . . .192
Tryb interakcyjny i sterowanie ruchem żółwia . . . .193
Zapisywanie projektów i tryb interakcyjny . . . .193
Procedury, czyli tworzymy pierwsze algo- rytmy
Co to są procedury? . . . .194
Tworzenie i zapisywanie procedur . . . .194
Zapisywanie i otwieranie projektów z procedurami . . . .195
Wywołanie procedury . . . .196
Co to takiego zmienne i do czego wykorzystujemy je w algorytmach? . . . .196
Deklaracja zmiennych, przypisywanie i wypisywanie wartości zmiennych . . . .196
Wczytywanie danych . . . .197
Kiedy algorytm jest algorytmem liniowym? . . . .198
Procedura polecenia z parametrem . . . .198
Algorytmy rozgałęzione, pętle i powtórzenia w programach Jaki algorytm nazywamy rozgałęzionym? . . . .199
Polecenie sprawdzania warunku w środowisku Logo Komeniusz . . .199
Polecenie sprawdzania warunku w środowisku Logomocja . . . .200
Algorytm z pętlą . . . .201
Polecenie pętli w języku Logo . . . .202
Sterowanie pętlą, czyli przykład zmiennej licznika . . . .202
Polecenie powtórz w Logo . . . .204
Algorytmy i grafika w Logo Kilka słów o żółwiu . . . .204
Rysowanie wielokątów . . . .205
Tło, desenie i kontury figur . . . .205
Logo i algorytmy modelowania figur graficznych Krzyżyki i gwiazdki . . . .207
Modelowanie figur z kół i wielokątów . . . .208
Programowanie własnych funkcji ABC funkcji w Logo . . . .209
Definiowanie funkcji . . . .210
Rekurencja i przykłady algorytmów rekurencyjnych Na czym polega rekurencja? . . . .211
Przykłady algorytmów wykorzystujących rekurencję . . . .211
13. Przeprowadzamy symulację komputerową
Podstawowe wiadomości o symulacji i modelowaniu Do czego służy symulacja? . . . .214Zastosowanie symulacji . . . .215
Symulacja ruchu ciała po równi pochyłej . . . .216
Symulacja rozwoju populacji bakterii . . . .219
