• Nie Znaleziono Wyników

Wełtyń - odkrycie i konserwacja polichromii.

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Wełtyń - odkrycie i konserwacja polichromii."

Copied!
2
0
0

Pełen tekst

(1)

Wełtyń - odkrycie i konserwacja

polichromii.

Ochrona Zabytków 15/2 (57), 77

(2)

Tykocin — za m ek

T yniec — opactwo bene­

d y k ty ń s k ie

W e łty ń — odkrycie i k o n ­

serwacja polichrom ii

Ż u ła w y — d o m y podcie­

niow e

W 1961 r. rozpoczęte zostały prace odkrywczo-badawcze na obszarze dawnej tw ierdzy, położonej na północnym brzegu Narwi, wśród bagnistych rozlew isk rzecznych. Zamek tykociński — jedno z najw iększych i n ajn ow o­ cześniejszych w XVII w. założeń obronnych na terenie Polski, zniszczony praw ie doszczętnie w czasie I w ojny św iatow ej nie był znany badaczom i stan ow ił do niedawna jedną z bardziej zagadkowych pozycji. Prace do­ prow adziły w ubiegłym sezonie do częściow ego odsłonięcia fundam entów zam ku oraz pozw oliły stw ierdzić istnienie szeregu faz budowlanych u jaw nia­

jących — w cześniejsze niż dotąd sądzono — pochodzenie budowli.

W roku ubiegłym przystąpiono do prac w ykopaliskow ych na terenie opactwa benedyktyńskiego w Tyńcu. W yniki ich okazały się rew elacyjne. W w ykopach pod posadzką prezbiterium odkryto fundam enty rom ańskiej bazyliki trójnaw ow ej, orientowanej z trzema absydami. Dawna rzekoma „kaplica” — znana z odkryć A. Szyszko-Bohusza okazała się jedną z naw bazyliki. Budow la datowana jest na drugą poł. XI w. i stanow i n ajw cześ­ niejszy ze znanych na terenie P olsk i przykład przesklepienia naw kościelnych.

W obrębie m urów św iątyni natrafiono na pięć grobów z zachow anym częściow o wyposażeniem grzebalnym . Najbardziej interesujące są tu: k ie­ lich złoty tzw. „calix viaticus”, patena z w izerunkiem krzyża i praw icy Boga Ojca w obłokach, pozłacany nodus pastorału, ornam entowany m otyw em zwierząt i ptaków i inskrypcją krzyżyk ołowiany, w reszcie fragm enty tkanin przetykanych złotem. Jest to najstarsze tego typu znalezisko w Polsce i drugi w Europie w ypadek odnalezienia param entów szczerozłotych.

W kościele parafialnym p. w. św. Szczepana w W ełtynie została częścio­ w o odsłonięta, w partii prezbiterialnej, polichrom ia z początku XVI w., przy czym stwierdzono jej istnienie na w szystkich ścianach wnętrza, na pew nej w ysokości. Zasadą kom pozycji jest w ertykalny podział ścian pasami z d e­ koracją roślinną na poszczególne pola (podkreślające rozm ieszczenie okien i otworów), w których um ieszczone zostały pojedyncze postacie św iętych w nadnaturalnej w ielkości — zrównoważony horyzontalnym pasem dolnym w ypełnionym dekoracją w form ie zw isających opończy. Należy tu podkreślić różnorodność potraktowania poszczególnych elem entów kompozycji: pasy dzielące, opracowane zostały płasko i konturowo, natom iast postacie i dra­ perie na neutralnym tle potraktowano pełnoplastycznie. (Część odsłonięta została poddana konserwacji).

Wśród objętych remontem w 1961 r. trzech domów podcieniow ych w Stogach (pow. malborski) nr 25 z 1793 r. i w Marynowach (pow. N ow y Dwór Gdański) nr 54 z 1803 r. i 55 z 1802 r. najbardziej zagrożony a za­ razem najciekaw szy jest ostatni. Zbudowany przez Piotra Loewena repre­ zentuje form y neoklasycyzm u zarówno w architektonicznych detalach sze­ roko rozbudowanego sześciosłupow ego podcienia jak i bogatej, zachowanej bez zmian form ie w ystroju stolarskiego (balustrada schodów, drzwi, okna, szafy, ścienne). W yjątkowo w ysoki stopień zużycia budulca, narażonego w żuław skich warunkach na szczególnie aktyw ne oddziaływ anie opadów

Cytaty

Powiązane dokumenty

G odebski C ypryan, Dzieła wierszem i prozą, po śm ierć autora zebrane po większej części drukiem

(Później jednostka jak i jej mozg uruchamia filtry, ale to nie jest przedmiotem rozwoju moralnego.) Zmienność człowieka można również wyjaśnić podążając za wskazówkami

Akcja takiej bajki rozgrywa się w zna- nym dziecku miejscu, które jest bezpieczne, przyjazne i spokojne.. Tuż przed jej opowiadaniem, zadaniem dorosłego jest wprowadzenie dzieci w

Według danych Urzędu Marszałkowskiego prawie 4% mieszkańców korzysta z pomocy społecznej z tytułu niepełnosprawności, jednakże brakuje aktualnej analizy

Human control adaptation to added lag-lead and lead-lag dynamics is predicted for a wide range of lead and lag time-constants using offline human control model simulations, while

Vo fáze rozhodovania sa o vybere vysokej skoly by mali rodicia studentov intaktnych, ale najma studentov zo zdravotnym znevyhodnením zohiadñovazviaceré

Organizatorami obchodów w wielu miastach i miejscowościach były miejscowe Koła Przemysłowców, a wszystkie imprezy miały podobny przebieg: msza w kościele,

The mean temperature profiles show an increasing downward shift with increasing wall roughness height for the region y þ ’10, while showing an upward shift for y þ /1, which means