Biuletyn
Koła Miłośników Dziejów Grudziądza
Rok V: 2007 Numer 2 (115)
Data odczytu: 10.1.2007 Data wydania: 10.1.2007 Anna Janosz, Tadeusz Rauchfleisz
Spotkanie z redaktorami i autorami
„Kalendarza Grudziądzkiego 2007” (R. 11)
Kalendarz Grudziądzki ukazuje się nieprzerwanie od 1997 roku, jest jego 11 edycją.
W 2006 r. w trakcie jego opracowywania zmieniony został skład Rady Redakcyjnej, przewodniczącą Rady została Anna Janosz. Najnowsza edycja kalendarza zawiera 26 artykułów o różnej tematyce, napisanych przez 16 autorów, 68 ilustracji fotograficznych grudziądzkich fotografików Teresy Mazurkiewicz, Gerarda Szukaya i Stanisława Dzierzbickiego, rysunki kamienic grudziądzkich autorstwa Grzegorza Rygielskiego, wiersze Janusza Leppka i Serafina Dariusza Nierzwickiego a także jego obrazy oraz ekslibrisy z kolekcji Henryka Stopikowskiego. Zawiera stałe cykle takie jak: Calendarium grudziądzkie, ważniejsze grudziądzkie rocznice, patroni ulic grudziądzkich, dzieje teatru czy z żałobnej karty. Grzegorz Rygielski jest także autorem projektu graficznego okładki i akwareli „Motyw Grudziądzki”.
Jest wiele osób, które związane są z Kalendarzem Grudziądzkim od początku jego wydawania. Są to Karola Skowrońska, Ryszard Byner, Eugeniusz Chmielewski, Jerzy Krzyś, Stanisław Poręba, Tadeuszu Rauchfleisz, Zbigniew Zawadzki.
Stały jest również dodatek, który towarzyszy kolejnym edycjom kalendarza. W tym roku jest to kalendarz ścienny z widokami Grudziądza o różnych porach roku...i doby.
Drugim dodatkiem jest panorama miasta Grudziądza, reprint widokówki z początku XX wieku ze zbiorów Zbigniewa Zawadzkiego.
SPIS TREŚCI
1. Calendarium grudziądzkie ... 7 2. Skrócony kalendarz na 2008 r. ... ...61 3. Ważniejsze grudziądzkie rocznice w 2007 r.
(Stanisław Poręba)………...….…63 4. Patroni ulic Grudziądza (Stanisław Poręba)... 67 5. Wymowny symbol nad Wisłą (Jerzy Krzyś)...73 6. Szlakiem średniowiecznych grodzisk (Ryszard Boguwolski)……….………79 7. Tureckie korzenie dziedziców Salna (Adam
Stenzel)………...….87 8. Co wykrył obiektyw? (Gerard Szukay)...95 9. Diariusz blokady i oblężenia Grudziądza (1806-1807) (Jerzy Krzyś)...101 10. Fort Mała Księża Góra (Włodzimierz
Grabowski)………...…...107
11. Metodyści obecni od 110 lat (Adam Stenzel)... 111
12. Księgarnia Kriedtego (Jerzy Domasłowski)... 115
13. Dzieje Teatru Miejskiego w Grudziądzu (1929-1930)
(Stanisław Poręba)...…...119
2
14. Ostatni szef ekwitacji (Jerzy Krzyś)...125 15. Misja rozpoczęta w „konspiracji"
(Zofia Sołtys)………....…………131 16. Majowa Probaltica (Anna Janosz-Olszowy)...135 17. Festiwal małych artystów (Jerzy Rochowiak)..139 18. 15 lat telewizji kablowej (Tomasz Smolarek)...143
19. Czesław Szachnitowski - Honorowy Obywatel Grudziądza (Karola Skowrońska)……...…...…...…….151
20. Wiersze grudziądzkich poetów... 153 21. Z żałobnej karty... 159 22. Grudziądz w najnowszych publikacjach
(Janusz Hinz)………..171 23. Panoramiczna składanka (Zbigniew Zawadzki).177
24. Kalendarz ważniejszych imprez kulturalnych i sportowych (oprac. Anna Janosz- Olszowy)... 181
25. Jakie wybrać imię? (Zbigniew Zawadzki)...193 26. Cała nadzieja w człowieku (tekst
sponsorowany)………..203 27. Reklamy...207 Stanisław Poręba
WAŻNIEJSZE GRUDZIĄDZKIE ROCZNICE W 2007 ROKU
1 I 105. rocznica śmierci w Grudziądzu księgarza i wydawcy polskiej literatury religijnej Georga Jalkowskiego, m. in. właściciela -Księgarni Katolickiej i Wydawnictwa Dzieł Katolickich. [1902]
1 I 80. rocznica otwarcia w Grudziądzu Oddziału warszawskiego Państwowego Banku Rolnego.
[1927]
6 I 85. rocznica przejęcia od wojska przez Ministerstwo Poczt i Telegrafów w Warszawie, Radiostacji Nadawczo - Odbiorczej w Nowej Wsi k. Grudziądza [1922]
4 II 75. rocznica ukazania się ostatniego numeru tygodnika „GAZETA NIEDZIELNA” w Grudziądzu (Wyd. W. Kulerski, red. L. Głodkowski) [1932]
15 II 85. rocznica ukazania się nr 1 kwartalnika Związku Harcerstwa Polskiego „PŁOMIEŃ” (red. W.
Boberska, J. Kisielewski, Z. Meisner) [1922]
4 III 20 rocznica inauguracji działalności chóru „Alla Camera” [1987]
20 III 85. rocznica śmierci w Grudziądzu mistrza szewskiego Jana Cholewicza, powstańca z 1865 r.
[1922]
20 III 85. rocznica ukazania się w Grudziądzu nr 1tygodnika polityczno-społecznego „KRESY ZACHODIIE”
(wyd.
i red. W.
Niezabitowski) [1922]26 III 130. rocznica największej w dziejach Grudziądza powodzi na Wiśle - stan wody wynosił 10,53 m.
[1877]
1 IV 70. rocznica ukazania się w Grudziądzu nr 1-go miesięcznika „NASZ SZTANDAR” (Red. P. Jeuthe) [1937]
7 IV 145. rocznica buntu żołnierzy w grudziądzkiej twierdzy. [1862]
19 IV 90. rocznica śmierci w Grudziądzu organisty i dyrygenta polskich chórów śpiewaczych Józefa Bony (1865 – 1917) [1917]
10 V 340. rocznica śmierci królowej Polski Ludwiki Marii, pochodzącej z włoskiego rodu Gonzagów. W 1.
1660 - 1667 piastującej też stanowisko grudziądzkiego starosty [1667]
15 VI 110. rocznica ukazania się w Grudziądzu nr 1 „COPOCKIEJ GAZETKI KĄPIELOWEJ” (wyd. W.
Kulerski, red. J. M. Rakowski) [1897]
21 VI 80. rocznica przejazdu Wisłą przez Grudziądz statku „Adam Mickiewicz”, z prochami Juliusza Słowackiego. [1927]
12 VII 250. rocznica założenia przez starostę Rafała Buchholza cmentarza katolickiego przy klasztorze Reformatów w Grudziądzu. [1757]
30 VII 145. rocznica założenia w Grudziądzu, przez przemysłowców Josepha Herzfelda i Carla Victoriusa fabryki odlewów żeliwnych (przyszła Pomorska Odlewnia i Emaliernia). [1862]
3
6 VIII 315. rocznica mianowania na stanowisko rektora Szkoły Miejskiej w Grudziądzu - Jana Monetę (1657 –
1735), m. in. autora podręcznika „Polnische Grammatik”(1724) i redaktora „Kancjonału”.
[1692]
15 IX 75. rocznica upadku Teatru Miejskiego w Grudziądzu. [1932]
26 IX 40. rocznica zakończenia budowy toru żużlowego przy parku Miejskim w Grudziądzu [1967]
1 X 80. rocznica przyłączenia Małego Tarpna do obszaru miasta Grudziądza .[1927]
18 X 100. rocznica zakupu przez W. Kulerskiego w Poznaniu, drukarni i pisma „PRZYJACIEL LUDU”
[1907]
1 XI 85. rocznica założenia przez artystę malarza i nauczyciela Wacława Szczeblewskiego (1888 – 1965).
Pomorskiej Szkoły Sztuk Pięknych w Grudziądzu [1922]
14 XI 160. rocznica zakończenia przebudowy spichrza przy ul. Solnej 17w Grudziądzu na siedzibę teatru [1847]
12 XII 85. rocznica ukazania się nr 1 pisma satyryczno-humorystycznego „GROM” w Grudziądzu (wyd. J. de Steinsalz, red. L. Sobociński).
[1922]
22 XII 80. rocznica ukazania się nr 1 pisma „TYGODNIK PARAFIALNY”, organu grudziądzkiej parafii św.
Mikołaja
[1927]
31 XII 80. rocznica ukazania się w Grudziądzu, ostatniego numeru pisma „WEICHSELPOST”, wydawanego w „duchu polskim” dla pomorskich Niemców [1927]
(L.B.S.)
Redakcja: Tadeusz Rauchfleisz, KMDG. Logo KMDG wykonał Grzegorz Rygielski.
