TENDENCJE W GOSPODAROWANIU PIASKOWCAMI BUDOWLANYMI W POLSCE
S ³ o w a k l u c z o w e
Piaskowce budowlane, z³o¿a piaskowców, wydobycie, kamieñ dekoracyjny
S t r e s z c z e n i e
Artyku³ jest prób¹ syntezy informacji o piaskowcach budowlanych pochodz¹cych z polskich z³ó¿. Przed- stawiono mo¿liwoœci wykorzystania tych surowców na tle obecnej sytuacji na rynku budowlanym oraz wskazano ich Ÿród³a. Piaskowce przydatne do produkcji bloków, p³yt, kamienia murowego, ³upanego oraz kruszywa budowlanego wystêpuj¹ w niecce œródsudeckiej, niecce pó³nocnosudeckiej, mezozoicznym obrze¿eniu Gór Œwiê- tokrzyskich oraz Karpatach fliszowych. Poszczególne obszary ró¿ni¹ siê iloœci¹ udokumentowanych z³ó¿, wiel- koœci¹ rozpoznanych w nich zasobów, a przede wszystkim jakoœci¹ i barw¹ wystêpuj¹cego surowca. Odmienna jest te¿ wielkoœæ wydobycia i liczba producentów dzia³aj¹cych w ka¿dym z tych regionów. Bezkonkurencyjny zarówno pod wzglêdem wielkoœci zasobów bilansowych, jak te¿ wydobycia piaskowców budowlanych, jest obszar dolnoœl¹ski. Natomiast najwiêksza iloœæ udokumentowanych z³ó¿ oraz ich u¿ytkowników wystêpuje w obszarze œwiêtokrzyskim. Piaskowce karpackie wykorzystywane s¹ g³ównie do produkcji kruszywa drogowego, a w bu- downictwie znajduj¹ zastosowanie jedynie wybrane ich odmiany (o w³aœciwoœciach blocznych), wystêpuj¹ce w obrêbie warstw godulskich, istebniañskich kroœnieñskich i magurskich. Zaprezentowane dane o wielkoœci zasobów i wydobycia dotycz¹ roku 2006, natomiast uwzglêdniono w pracy tak¿e z³o¿a udokumentowane po 2006 roku oraz z³o¿a, których eksploatacjê wznowiono w ostatnim okresie.
W niniejszej pracy scharakteryzowano tak¿e wielkoœci i kierunki importu oraz eksportu piaskowców budowlanych. Podano ponadto przyk³ady zastosowania zarówno polskich, jak te¿ zagranicznych piaskowców, we wspó³czesnym budownictwa krakowskiego.
