5
Spis treści
Wstęp ... 7
1. Elastyczność rynku pracy ... 12
1.1. Istota i klasyfi kacja elastyczności rynku pracy ... 12
1.2. Elastyczność a efektywność rynku pracy ... 16
1.3. Instytucje, regulacje i deregulacja rynku pracy ... 21
1.4. Sposoby pomiaru instytucji i instrumentów polityki rynku pracy ... 27
2. Elastyczność i regulacje rynku pracy w wybranych teoriach ekonomii ... 35
2.1. Podstawowa oś sporu ... 35
2.2. Model neoklasyczny ... 36
2.3. Keynesowska teoria zatrudnienia ... 39
2.4. Teorie bezrobocia równowagi ... 43
2.5. Teoria płacy wydajnościowej ... 48
2.6. Teoria „insider–outsider” ... 53
2.7. Teoria poszukiwań na rynku pracy ... 58
2.8. Rynek pracy z frykcjami ... 63
2.9. Nowa ekonomia instytucjonalna ... 72
3. Znaczenie czynników instytucjonalnych dla funkcjonowania rynku pracy... 77
3.1. Mechanizmy procesów dostosowawczych na rynku pracy ... 77
3.2. Ochrona zatrudnienia ... 78
3.3. Instrumenty polityki rynku pracy ... 82
3.4. Systemy negocjacji płacowych ... 90
3.5. Opodatkowanie pracy ... 93
3.6. Interakcje pomiędzy czynnikami instytucjonalnymi ...101
6 Spis treści
4. Uwarunkowania funkcjonowania rynków pracy w krajach OECD
w latach 1990–2009 ...106
4.1. Dobór krajów oraz ustalenie czasowego zakresu analizy ...106
4.2. Podstawowe tendencje w zakresie bezrobocia na badanych rynkach pracy ...107
4.3. Charakterystyka poziomu ochrony zatrudnienia ...113
4.4. Kształtowanie się wydatków na politykę rynku pracy ...123
4.5. Poziom uzwiązkowienia i zasięg umów zbiorowych ...142
4.6. Centralizacja i koordynacja negocjacji płacowych ...151
4.7. Wartości klina podatkowego ...157
5. Wpływ czynników instytucjonalnych na kształtowanie się poziomu bezrobocia – wyniki badań empirycznych ...163
5.1. Przegląd dotychczasowych wyników badań ...163
5.2. Empiryczna estymacja wpływu czynników instytucjonalnych na poziom bezrobocia w dwudziestu krajach OECD w latach 1990–2009 ...177
5.3. Wykorzystanie syntetycznego indeksu regulacji rynku pracy do oceny efektywności jego funkcjonowania ...192
Zakończenie ...209
Załącznik 1A. Komponenty sumarycznego indeksu restrykcyjności kryteriów uprawniających do otrzymywania zasiłku dla bezrobotnych ...212
Załącznik 1B. Sposób obliczania sumarycznego indeksu restrykcyjności kryteriów uprawniających do otrzymywania zasiłku ...215
Załącznik 1C. Komponenty sumarycznego indeksu ochrony zatrudnienia ...216
Załącznik 1D. Sposób obliczania sumarycznego indeksu ochrony zatrudnienia ...220
Załącznik 3A. Przeciętna stopa bezrobocia w wybranych krajach OECD w latach 1980–1987 ...221
Załącznik 4A. Wartości stóp bezrobocia w poszczególnych dwudziestu krajach OECD w latach 1990–2009 ...222
Załącznik 5A. Wartości syntetycznego indeksu regulacji rynku pracy z wyszczególnieniem wartości zmiennych diagnostycznych dla wybranych krajów OECD w latach: 1991, 1995, 2000, 2005, 2007, 2009 ...229
Załącznik 5B. Modele rynku pracy wraz z wartością syntetycznego indeksu regulacji rynku pracy oraz wartością stopy bezrobocia dla wybranych krajów OECD w latach: 1991, 1995, 2000, 2005, 2007 ...233
Bibliografi a ...238
Wykaz tabel ...254
Wykaz rysunków ...256