ocH&Wen/ Reffen u. go$iwifm
jocfiöerWfnfen ü'urgermdffer / uni) j^i'gec
«üMt Jjoc&anfe(jnltd)enPrae/tdenUn I>ccg)fat)f^f;orn/
iwfcDcr
HA$ dU£j}cf?aittotter (atfgwimgct: ^rancf^cit am ?agc 0r. Ct)omac
t e n
21
D e c .1722
.f§a$ ÜNffic&e mit t>r m Einigen fdia bcciuaf fdtc
SBoltut
Set) ben 9ffvu'()n(.
Hei^m» C O N D V C T
©omuaaniac&Beyiiadbfert
_ ate
ttn
27. Dec,3 f «»
m m
©fenflmb
Q tfm totyfat/crncl) 511
cmi^nÄ «m» ^reff
Hec Socfj&efrä&fm c. Hufiec unl> fämbfl.
SSnbcctuanDten
$Rit
fofgen&en fe ite nRECTOR unb PROFESSORES
fceö Gymnafii m Xfcorn.
J $ O S li S K /
<3ct>rucftbtp3$, W w la t/g € W ,,^ p # » .K « t5 « # ,C /» » .® u (b > r.
blobe 0 terblic&en/beg fymtmU
D a nach bem fdrhflcn Zty ffcbeine$ittßerniß
© en aiteern *£ag baraujr am Stottern febenlit S i e jleb teö eu n m g faft in unfer@cabt erreichen?
S m n fonfl ha 0 otmen fc ic b tpflegt £aaff $w
fcbmwgen
oeb ein tb a ß ber & hm ^al\ m b feine Weiterung
© leS lfrh te §altm auch tor ^rattefrn btefe^eit
S ite ob fie ihnen tonnt bäte ^ e t b b a ir B eß ru n g bringen*
©Ocb hie irognor- ica, fo atte ten großen g itte r n Unb bie Apologi 311 feigen finb bem öft;
tDa man a u f Kenterung in Ktrtb unb gan te ficbf /
© ie wachen offtermabte berSJRenthtn gerb en feböchtertt»
© o cb afleg ebne ? to b weil mehr ber Aberglaube
© e g ^ irow rte W itterung ate §>£)tteg S ille n acht-
© e r alles naeb b etrieb t/ noch SKaaß unb gemacht S i ä / baß m a n ibm bie ^ b r in folcben Satt niebt raube,
Zeh/ geben/ 0 traff unb V O ety/fo wie wtr täglich fpören/
U n s arm e 0 terblicben in tiefer S e it betrißf/
0 itte ptarburch <&Otu$ Jpaub nach feinen ^ a t b seßiff*
£>ocb ta u mte nicbig ta te n ganh unbeweglich r&hrett»
© c te laßet tute ttelmebr aug (B O tteS 33ucbc lernen:
<£rgiebef S o b l l|nb S e b /
W ie eghie S e i t tet bient*
© a ß ^ a r b '£ a u ß $ ir c b u t t b 0 tabt infetnen Stere grönt Jgttnim non beg Jf>a<t>ff€n # a n b / nicht aber ton bert 0 tctttett*
5?aßm jn S £ ) £ g 0 * £ € g 3 @ £ f t / bet folgern $eite0 cfcbicfe
© e t
febwere geibeg» 0 cbmerb warb böttig abgetban/
litte fo © ein tt>einacbfg'Sfß im £ im m el ftttgeß an
0 ebn mir ton &OZZe$ Statb/ ate StermunD (Bnaben*3$li<fe»
© en n wenn folci; meifeg # a u p t muß zeitig ton ung geben X> 0rt rem noch tteleg S o b * auf aüe fom m enfönt
0 o febetnr^ alg ift eg utte ton nicht m ebrgegöim t/ - litte fbit ta g ^egiem ent berwijß unb öbe fiebert.
© ocb warn bem 0 eeligeti riß rechte (Bnaben'^eieheti S e n n nach fo langem 2lcb 30# ttbig ergutdty tP cu n 0 eine 0 eele ficb torlängß ba$u gefebieft
© e n ^ w eef rer ^ u m m cr^ eit fo gtötflicb ^uerreicben.
S S ^ ifc S X lK Ä tf/ fcblagt ta g # e r $ nicht nieber $u her grben I 0 cbt mehr bcn^)immelan! ton bem iß eg gefebebn!
0 nug/ baß beg © eelgen !Hubm nicht bitf airb untergebn/
© en » K lugheit unb ^erßanb t‘an nicht terfeb am t merben»
gutn geKn Oln&erufen Öem $ßof)tfeef. J^t.Pracfi- denten »nt* Denen J&intetDllebeneniu einigen
%tp(1 febeiet Oiefeg
PctrAacmckcHi
1^1 £cbrter gefer /
g iß / teuö ergebenijicit t^uti weilen/
giß mebt/teite UtttoUbontmenbeit tbunmöfferl *
© u mttft bet)beg jufammen ftuben auf Dicfen S^onument
© egm et)lanb /
^)Ocb€b(cn/ ^)ocbgelabrteu / ^oebteeifett Jperrti/
t « c n M i c h a e l w i l l e r s ,
25urgenteißerg uuo Präsidenten rer 0 taot ^i;orit»
fteleber
^ttC born gebobren/ in reffen unb auff llntterfttateti «lieg gelerttet/ftagfe nenSfU enunb Qöcr*
ftattb gefebieft machen fbntten. ^erriach ate * nus rer 0 tabr cf Ibtng feinen fpnneureti S tile n rurd) nü$ltcbe©icnfte gemiefen / ^l. 1706t o r fein Uebcg^b^r,t allegguteg ju wollen/ ftebate fK atb g^ err terhinDltcb gem acht; 2ltt, 1718- ate $ 5urgcr-$2ci|ter Der B urger S o b lfa b r t 3U beforrente^aebt u.^aebrruef btfoiniucn/
^yi t. i72o. 1^214« ren et balteneu mh confirmirten K<3n.
^ itr g g r 4ßl.2lm tbeg^oniggu.ber0 tartI«^rtfJ(/ffgettoU u.gcfoat/ in rtefem 1722 3abre aber burcbKraitcfoctt unb Zoo feinen S te e n muffen brechen laffen: S e ila t t beit 20 J)^.rer?urhfteC ag fein lanv)ßcru.emiger^ag gemorbsn.
^ an m o lte/tten m a n n ttr f o n i t f c / m u r b i g ß loben;
£{lUitt/(f r bat me br gctban/alg man rubnten bar ff/
3 n rem eg rie Mo'leüie mebt tetü leprcn.
t 0 cin S i ö e tear großer/ ate bag tdlbringcit/
|m te |
0 ein Vollbringen großer (ate ber S te r * 3 «rcm eg beifl:
ln magnis njolmjjc fat efi* * tute?
Quid refert utrum njoluerm fieri, angaudeam ♦ tn a n fa b e fein mUligeg0 emötbc ^ur ©ereebtigfeit/
V on Welcher c£r nach P u gebre ftolte/
baßßcmebr frucłuofhate oneroja fetmmöchte/
S e i l rte0 traßen
b e n t rbeßerttben^uhctut.nicbt bie unterbrurfcnbe gajl ber S5?ettfcben $ur tcrnCmßttgenSlbßehtbabcrt.
^ r fönte noch m olre/aber berfelben
^ ein e'p o lß erto n @ cb itatien ferem u n terleg ert/
S e i l fie fonß in einen Lethargum batte tcrfaüen m ögen/
unbobnebem
S eg ett ihrer terbullteti Singen bar^u leichte ©elegenbeit befommenbönfd
€ r tbat /m aß bie Qkrecbtigf eit mol te/ fo offt er nur Pbnfe/
) ( 2Unb
u n b bannenhero
braucht £ r ih r fcharffcg /
ft>ctl eg bie 33elc»)biger b e r ® efe n ic h t a lg c in fium pfireg b e fü h le n /
fonbern
a !g ein febneibenbeg fü h le n feilen*
Syiit i^rcr^Baa^e/
^ ie lt er bem V erbrechen u. ber 0 t r a f? c bie ^ fta a g e / obfeben e w 9 fc g c n tc fie w eb t a llz e it
n ach bee tro ffe n S T fa g e ls /^ e r heg 0 in c ifc h e n R e i c h t '^ a t e r g
W aage
entrichten fan.
U hcrbem w e if e t n ic h t w e ite e h n c tS e re c b tig fe it/
bie fü r © D t t g i l t / leben ober (to b e n :
0 e ließ erficb jenen # e llä n b e r nicht b e t p r e n / Welcher a u ff bie § r a g e :
Per eine Religion Hugo Grotius hätte i
antwortete:
Habetrdigtonem prudentunu ;
U n b a u fb c g § ra g e n b e n fe rn e rn 2 tn h a lfe n
© i c t f r f l ä h r u n g b a rju fe ^ te :
Credunt, q 'volunt.
© eg ^elfeel. Spille h i n g e n in©laubcng*@acf)ett Wat:
webt w a£ ich will/fenbern w as © O tt will.
3 c b lebe auch feine ® e !a h rfa n rte tt/u n b lobe fie n ic h t/
© a g erftere bcrrichte teb m it einer fu rz e n N a c h r ic h t/
b ag € r g n tn b g c la h rt gew efen/
t a g le d e re w irb m a n m e in e r0 c b w a c b h e it $tt gute h a lte n / W eil icb nicht g e f e h lt bin
C icero n
is
Ri l l e n e in ® n ü g c n $ u t h « n / w e n n er fchretbet:t ß j u c u n d a l a m
,
quaeb
m p r o i p ß i n lau d evi-a
Q J e rc c h ti^ e it/ © e t t e g f u r d jt / © e la h r f a m f e it
fln b
tu t)
göttlicheu n b bennoch u n a n g e n e h m /
W eil (te e h n e ß lu g h c it ( S t o f f a n b / fe b itl g e lfe n /a lg b e r ‘S to fta n b ehnc^litlle ü b e r 2Düle ohne
u n b ber JuTl Lipfiu*
m it fe i|< r gebruef
ta t Polit'ica
ftcb ohnePoUtica
in ben @ p a * nifchen 0 t a a t g ^ a t h erw iefen h ^ ^$ ? a n fpricht :
JMundus regttur exiguafapientia,
/ • u n b 3 e g e le h rte r/ je b e r ü h r t e r / Allein/
b e rfe g en an n te n a tü rlic h e «Stoffanb
<jl ö ffte rg e i« ü b e rn a tü rH c b e rU iw trffa n b ober wtuveife W ß h f l f *
© a n n e t v
©anitenhero
Wenn icb fage/bapber ^ßehifeeage g h ^ i Willen:
0 et)btlugn?tc bte 0 chlangen heilig gehalten
Unb grunbliche Klugheitalg ein polttuspoliticus
gehabthabc;
Beruffeich aug:
/, Itcety
3 ebech lerne annech
©einen Rillen nach bag gönnen unb
bag gönnen nach ben Rillen
bem ^ernünfftigen kennen gemäp eturiebfett/
unb nach bem Exempel ug 5 Behlfeeligen ffhriftlieh fergen/
bap bem bor^fler Tag nicht
beine längffe^acht werben möge.
a n ©chui|/
d.
’•J. v
M
E quoque, me LefTum Confulfi Praefidis Urbis, Flebilibus fvadenc fata, referre modis ;Hoc mage,quod nobis portant plusfirnplicedamno Funera magna Virum. Curia narnque capit
Ja&uram»Cives,Cognatus quisque dolorem Percipif; Mufae triftia, fata cavent.
Ne tarnen invita mediter teftudine laudes, Exaequare Viri, publica damna, vetantj Vtpote, quimoriens, facithaec fua, publica bufta;
Queis taeuifle, fatis, nec potuille loqui.
Interea voveo: Temper, qui jufta, Thoruni Suftineant, adiinr robore confilii;
Ditet eos virtus, locuplesque feientia refti V fque forumdecoret, juftitia & folium;
Queis tuto posfir niti mens anxia Civis,
Cum fors dexta fonat,cumque liniftra tonat,
obfervant! * erg°
ReinhoIdusFrider Bornmannus,
Embl. Sole ad occahim vergente, auriga curfu effufo Civitatem, nauta ve
ils pnlfis p&rtum, agricolaaratrocompofitatuguriumpetit. Lem ttul
PROPEfiE.MVS
C
urtantum properat, rapidofque auriga flagellis Vrget equos, laxa fertur habenamanu $ Carbalacur ventis implet fua navita, portumRefpicit, emenlus plurima damna mari?
Vincula curlolvit bubus, nec aratra Menalcas Imprimit, ant bruta femina fpargit humo?
Inclinata dies urget properare Iaborem , Ne no&u impingat, neu male cedat opus.
Ergo
Ereoagiles, dum tempus adeft,durate lacertis, Horaique in partes quisque vocate tuas.
Frovidus hoc egit, mentemque ad fidera mißt, Stamina W1LLERVS deproperata videns- Nam prius ex animo pofuit contagia vitae,
Quam premerent fubitae vincula mortis eura.
Felix, qui curfu propero ad coeleftia tendit«
Porta patet feffis, Wproperate « ^ ^ ^ ^
1, Ztblcrus,
fcpmebten flick» ber
£ &
Der
Krippen ebrtdt enge ©eprancten/Söoburcpber £tmmel £eil wrlelpt/
Unoeeeaen jetgetin ©ebanefen /
©u Aocl>i£bles i^nupt Dcr©iabt Sen unfern ©rdnpen au*gc$ogen/
Unbfucbteftma*bte ©ed iepthat 3u Setplebem benaterneivSogcn»
£ier lieget/ ma* fein Fimmel fad / 3n einer eng*umb|£pleß>nm lie g e n :
fuebt
to i
©lücfe &up unb «Haft/$a« eönbcn-Unglüct &u beftegen.
^>ie Beißbeit liegt bepm tummen 23tel)/
ltnD ben ber Kreiß ber Srben fußet/
Segiebt fiep hier in Slngd unb SDiup/
darinnen man bic Sud Pcrmtßet.
©er jV tr liegt
alt
ein blöder KnecM Unb lad ftep einen ©taU befcPltefid*.<Da* SKecßt Pf rgtd fein «Ötte* SKecpt.
Unb alle* Selben $u perjütfen.
©te ©onne fineftin tieffe ^nebt:
Kaum fiebtman ma* pon ihren ©traplcn/
SBoDtircp fond aUe* lebt unb lac^t;
Unb wiU boep unfern 2Belt>Krciß maplen.
©o gebet benn ber Krippen ju/
Sdicpt bie in Kalcf unb Reifen pranget ••
©uept* ben mag höher eure «Kühl eobabt ihr euren Btoect erlanget,
©ueptnur ba* wahre ©tmmel*;3Sfobt/
Unb lad
toi
©auß l«röcte depen©o frönt euch Sütenfcpen/ Per bte 9C<W
€tn unbefeprenefte* SBoplergepen-
©u bid A o c
b l& A zt
auch gereift / Unb baft DtcSwtgeSuft gefunben/©ie und Picl taufenb ©üte weift
Sdacpbem biep «Ott ber Sdaept entbunbem iie r lebmünefte £ 3 $ S
™
fiömmifltelt/m
ein beliebtet dJutpur-©tucfe:©iß allericpönde<5bren Kletft/
©ab ©iv erwünfepte gteuPendölkk;
fehntelficp ©ein diUet SDlutp/
Sjüftet* naep 3$fu* Sinn unb SDlunbe/
Sllö naep bem aUerhöcpften ®ut/
Unb einer Stof in ©aron* ©runbe 2>ein guter ©prnep unb ©euftner n?ar‘
Komm£epla«b
^
umöfijp it bid ber 2roft por meine 3 a p r' 9 Unb meiner ©eelen Suft ©erlangen.
ptumb had ©U 3$fu* Sud unb Ku$
3m ©regen ber fein Unfall dörrt.
Buglefcp ber $reube Überfluß/
Uno tpadfein JP>trtr Dort gehöret.
»ein franefer Selb ruptin ber «rufft/
5>em 9\upm rnirö bep unö ntept Pericpwinben/
Unb roenn ©Ott (eine ©ooten ruffr/
2ö(ro ©fflunö Seibfein Settlebemftnbm
ytu biefenfteniflen »orte bem ^>o(pfeeff*renjßir
der iu feinetSReife rtatpOemfjimlif^n © e r^ b e m g m u S ___ ____ ______________ ©ottfrfeo Sctp-
^<T?3eaföcflicP ift eia iStmfcp iu ftpdßen/
2Benn ©Dtted tuetfe
3n foiepen ©ranö jßn ^riepen /
©aß $r Porfmier £ob<tf-3f?t
Unb bei)bem noeb Pergönnten Sehen/
©er B e it ftepmdplicpPan begeben.»
Wenn ®Ott
jpn tn bad ^anb ber lobten 3m Sanbe biefetf Sehen* führt/Unb onrep bieöjftem ^obeö‘ Sorheii
©en fptpacprn Selb empftnbltcprüprt/
©ader Da* S ilo be* ©>be* trdget. / Qrb ernodj mirb ine «rab geleget 5* fan ein folcper mol ermegen
©enBtPfcfberihin id Porgeftellf / U n tie r een ©rmiDber QaJohltaprt legen
©ie Jene* Seben in fiep pdit / 3ubem ihn feine ©epmaepheit lehret:
©aß hier Diefelbe leicht geftöhret.
Stpar Idflt fiep ® ö££e* meife (Böte ytoep merctlicper an folcpen fepn/
©ie der* tn unpcrlepter Slüthf.
©e* Sehen* unb ©efuiibhett deprt/
Unb bie fein ©ute* hier genießen Ch fte
m
©obe* ©cepter füßen:©otp tpcnnman auep hiebet) bebencFet/
Wie
groß Der ssnenjeben ©ieperheit:2Bie tPeuigman bte ©inne lencfet 21 uf bte getuilfe ©terbligfeit
e o muß man ®Dtte* -Beißheu ehren/
SBenn er un* fo tpfli ßerben lehren*
2Dol bem ber ©orte* sibßcpt fpuhret / Unb $u erfüllen
ift
bemüht j©er/menn ihn eineKrancfhett rühret/
iflm
ungebitlbtg dep ent jieht/Uub au* Segierbe no^ $u leben
©cm Solen fetn®epör tpil geben*
£yO d »g$fc £>etxT»efn falbe« gebe«
*ißat
i
aft cui *£tlt> ber eterblfgteit/5DU,ftengft
ben&bjcbieb
anSu 8fbe«
3 « £>®3$ii$2R reiifften g eb en ^eite
5> j s # froren ófttre^obeś-^otfeea
%Um<tblftbinba39Seicb Der Sobten-
«© giucCUcS) O tt hierin ju nennen /
SDöii i U uon geb£u«'3clt 5><tf <£nbc t*e«tUcb feben tonneni ;
Umtobiclmcbt tcdcbft unfer getb/
<ZPmn wir $)3<S£ recht aUmdbltcb frift*
S3or tiniern Slugcn untergeben.
OBeml>eme IB fifbeitim fe s te re n ;
3
)te2
uflcß&|oficfe $D*s funö;«efcbictiigteit jDeiit $mt su fftbwnj Unb wem ber §lali Patin betäubt/
<j>ct wirbmtt Rechte f lagen tnüflm;
5)a twtbeft mu? ju früh enmfien:
■S&te billig ftnb beim nicht bte 'Xtjrdnen S)am itttian£>cm m 0 a tg bene$t ? Itnbtner
oera-gtba« S tau ten benen
O iefcem § aö
aufierfub gete^t/
*Sb’ be« gemeinen‘Beten« ^otfen
3Sn D ie nach 2Bunt<fa eingetroifenS
'SDocb eben be« een btttetn Klagen./
‘Scfötbert btefe« untre SKubj
«>aü wir uorbet febnn tonten tagen:
«Bir laben
fö zim m
terben ja 0tln< ben aff© bt wonften 0adjen
«uft£>eittetf
m
«efcifft *u machen.Pugtcich
bßjDü&> ein ftetc« Sterben i^ettt Sfanfi m it $leifr beftellen bteß/
Jto
ntft £>» tbrgfdltig © i^bew erben Um frao «>a« 3Dtt ber Fim m el tuteg*
JMeburch beu brot befrhlofincn geben Stuf bieten $aüun« Troft &u geben.
« O r t btflen Beifjbeit big oerfeben Unb güttgft au«gcübet bat/
fafi übrigen« im Seegen «eben 3Dte ü b le n V&ttt biefer e ta b t /
Unbun« oaś£(wpt joicOt entrtfien/
3 « lern« g u u tm »*
Cbww