PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z FIZYKI
W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 2 IM. HENRYKA SIENKIEWICZA w MUROWANEJ GOŚLINIE
Przedmiotowy System Oceniania z fizyki jest zgodny z Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania w Szkole Podstawowej nr 2 im. Henryka Sienkiewicza w Murowanej Goślinie. Został
opracowany na podstawie:
1. Podstawy programowej dla szkoły podstawowej z fizyki
2.Programu nauczania fizyki w szkole podstawowej „ Spotkania z fizyką Autorzy: Grażyna Francuz-Ornat ,Teresa Kulawik .
I. WYMAGANIA EDUKACYJNE.
Wymagania ogólne – uczeń:
wykorzystuje pojęcia i wielkości fizyczne do opisu zjawisk oraz wskazuje ich przykłady w otaczającej rzeczywistości,
rozwiązuje problemy z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych,
planuje i przeprowadza obserwacje lub doświadczenia oraz wnioskuje na podstawie ich wyników,
posługuje się informacjami pochodzącymi z analizy materiałów źródłowych, w tym tekstów popularnonaukowych.
Ponadto uczeń:
sprawnie komunikuje się,
sprawnie wykorzystuje narzędzia matematyki,
poszukuje, porządkuje, krytycznie analizuje oraz wykorzystuje informacje z różnych źródeł,
potrafi pracować w zespole.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe Wymagania przekrojowe. Uczeń:
1) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu;ilustruje je w różnych postaciach;
2) wyodrębnia zjawisko z kontekstu, nazywa je oraz wskazuje czynniki istotnei nieistotne dla jego przebiegu;
3) rozróżnia pojęcia: obserwacja, pomiar, doświadczenie; przeprowadza wybraneobserwacje, pomiary i doświadczenia korzystając z ich opisów;
4) opisuje przebieg doświadczenia lub pokazu; wyróżnia kluczowe kroki i sposóbpostępowania oraz wskazuje rolę użytych przyrządów;
5) posługuje się pojęciem niepewności pomiarowej; zapisuje wynik pomiaru wraz z jegojednostką oraz z uwzględnieniem informacji o niepewności;
6) przeprowadza obliczenia i zapisuje wynik zgodnie z zasadami zaokrąglania orazzachowaniem liczby cyfr znaczących wynikającej z dokładności pomiaru lub
z danych;
7) przelicza wielokrotności i podwielokrotności (mikro-, mili-, centy-, hekto-, kilo-,mega-);
8) rozpoznaje zależność rosnącą bądź malejącą na podstawie danych z tabelilub na podstawie wykresu; rozpoznaje proporcjonalność prostą na podstawie
wykresu;
9) przestrzega zasad bezpieczeństwa podczas wykonywania obserwacji, pomiarów i doświadczeń.
KLASA 7
Ruch i siły. Uczeń:
1) opisuje i wskazuje przykłady względności ruchu;
2) wyróżnia pojęcia tor i droga;
3) przelicza jednostki czasu (sekunda, minuta, godzina);
4) posługuje się pojęciem prędkości do opisu ruchu prostoliniowego; oblicza jej wartość
i przelicza jej jednostki; stosuje do obliczeń związek prędkości z drogą i czasem,w którym została przebyta;
5) nazywa ruchem jednostajnym ruch, w którym droga przebyta w jednostkowychprzedziałach czasu jest stała;
6) wyznacza wartość prędkości i drogę z wykresów zależności prędkości i drogi od czasu
dla ruchu prostoliniowego odcinkami jednostajnego oraz rysuje te wykresy napodstawiepodanych informacji;
7) nazywa ruchem jednostajnie przyspieszonym ruch, w którym wartość prędkości rośnie w jednostkowych przedziałach czasu o tę samą wartość, a ruchem jednostajnieopóźnionym – ruch, w którym wartość prędkości maleje w jednostkowychprzedziałach czasu o tę samą wartość;
8) posługuje się pojęciem przyspieszenia do opisu ruchu prostoliniowego jednostajnie
przyspieszonego i jednostajnie opóźnionego; wyznacza wartość przyspieszenia wrazz jednostką;
stosuje do obliczeń związek przyspieszenia ze zmianą prędkości i czasem,w którym ta zmiana nastąpiła (∆v = 𝑎∙∆t);
9) wyznacza zmianę prędkości i przyspieszenie z wykresów zależności prędkości odczasu dlaruchu prostoliniowego jednostajnie zmiennego (przyspieszonego lubopóźnionego);
10)stosuje pojęcie siły jako działania skierowanego (wektor); wskazuje wartość, kierunek i zwrot wektora siły; posługuje się jednostką siły;
11) rozpoznaje i nazywa siły, podaje ich przykłady w różnych sytuacjach praktycznych (siły: ciężkości, nacisku, sprężystości, oporów ruchu);
12) wyznacza i rysuje siłę wypadkową dla sił o jednakowych kierunkach; opisuje i rysuje siły, które się równoważą;
13) opisuje wzajemne oddziaływanie ciał posługując się trzecią zasadą dynamiki;
14) analizuje zachowanie się ciał na podstawie pierwszej zasady dynamiki;
15) posługuje się pojęciem masy jako miary bezwładności ciał; analizuje zachowanie się ciał na podstawie drugiej zasady dynamiki i stosuje do obliczeń związek między siłąi masą a przyspieszeniem;
16) opisuje spadek swobodny jako przykład ruchu jednostajnie przyspieszonego;
17) posługuje się pojęciem siły ciężkości; stosuje do obliczeń związek między siłą, masą iprzyspieszeniem grawitacyjnym;
18) doświadczalnie:
a) ilustruje: I zasadę dynamiki, II zasadę dynamiki, III zasadę dynamiki,
b) wyznacza prędkość z pomiaru czasu i drogi z użyciem przyrządów analogowych lub cyfrowych bądź oprogramowania do pomiarów na obrazach wideo,
c) wyznacza wartość siły za pomocą siłomierza albo wagi analogowej lub cyfrowej.
Energia. Uczeń:
1) posługuje się pojęciem pracy mechanicznej wraz z jej jednostką; stosuje do obliczeń związek pracy z siłą i drogą, na jakiej została wykonana;
2) posługuje się pojęciem mocy wraz z jej jednostką; stosuje do obliczeń związek mocyz pracą i czasem, w którym została wykonana;
3) posługuje się pojęciem energii kinetycznej, potencjalnej grawitacji i potencjalnejsprężystości;
opisuje wykonaną pracę jako zmianę energii;
4) wyznacza zmianę energii potencjalnej grawitacji oraz energii kinetycznej;
5) wykorzystuje zasadę zachowania energii do opisu zjawisk oraz zasadę zachowania energii mechanicznej do obliczeń.
Zjawiska cieplne. Uczeń:
1) posługuje się pojęciem temperatury; rozpoznaje, że ciała o równej temperaturzepozostają w stanie równowagi termicznej;
2) posługuje się skalami temperatur (Celsjusza, Kelvina, Fahrenheita); przeliczatemperaturę w skali Celsjusza na temperaturę w skali Kelvina i odwrotnie;
3) wskazuje, że nie następuje przekazywanie energii w postaci ciepła (wymiana ciepła)między ciałami o tej samej temperaturze;
4) wskazuje, że energię układu (energię wewnętrzną) można zmienić wykonując nad nimpracę lub przekazując energię w postaci ciepła;
5) analizuje jakościowo związek między temperaturą a średnią energią kinetyczną (ruchuchaotycznego) cząsteczek;
6) posługuje się pojęciem ciepła właściwego wraz z jego jednostką;
7) opisuje zjawisko przewodnictwa cieplnego; rozróżnia materiały o różnymprzewodnictwie;
opisuje rolę izolacji cieplnej;
8) opisuje ruch gazów i cieczy w zjawisku konwekcji;
9) rozróżnia i nazywa zmiany stanów skupienia; analizuje zjawiska topnienia,
krzepnięcia, wrzenia, skraplania, sublimacji i resublimacji jako procesy, w którychdostarczenie energii w postaci ciepła nie powoduje zmiany temperatury;
10) doświadczalnie:
a) demonstruje zjawiska topnienia, wrzenia, skraplania,
b) bada zjawisko przewodnictwa cieplnego i określa, który z badanych materiałówjest lepszym przewodnikiem ciepła,
c) wyznacza ciepło właściwe wody z użyciem czajnika elektrycznego lub grzałkio znanej mocy, termometru, cylindra miarowego lub wagi.
Właściwości materii. Uczeń:
1) posługuje się pojęciami masy i gęstości oraz ich jednostkami; analizuje różnice
gęstości substancji w różnych stanach skupienia wynikające z budowy mikroskopowejciał stałych, cieczy i gazów;
2) stosuje do obliczeń związek gęstości z masą i objętością;
3) posługuje się pojęciem parcia (nacisku) oraz pojęciem ciśnienia w cieczach i gazach wraz z jego jednostką; stosuje do obliczeń związek między parciem a ciśnieniem;
4) posługuje się pojęciem ciśnienia atmosferycznego;
5) posługuje się prawem Pascala, zgodnie z którym zwiększenie ciśnienia zewnętrznegopowoduje jednakowy przyrost ciśnienia w całej objętości cieczy lub gazu;
6) stosuje do obliczeń związek między ciśnieniem hydrostatycznym a wysokością słupacieczy i jej gęstością;
7) analizuje siły działające na ciała zanurzone w cieczach lub gazach posługując siępojęciem siły wyporu i prawem Archimedesa;
8) opisuje zjawisko napięcia powierzchniowego; ilustruje istnienie sił spójności i w tym kontekście tłumaczy formowanie się kropli;
9) doświadczalnie:
a) demonstruje istnienie ciśnienia atmosferycznego; demonstruje zjawiskakonwekcji i napięcia powierzchniowego,
b) demonstruje prawo Pascala oraz zależność ciśnienia hydrostatycznego odwysokości słupa cieczy,
c) demonstruje prawo Archimedesa i na tej podstawie analizuje pływanie ciał;wyznacza gęstość cieczy lub ciał stałych,
d) wyznacza gęstość substancji z jakiej wykonany jest przedmiot o kształcieregularnym za pomocą wagi i przymiaru lub o nieregularnym kształcie zapomocą wagi, cieczy i cylindra miarowego.
KLASA8
Elektryczność. Uczeń:
1) opisuje sposoby elektryzowania ciał przez potarcie i dotyk; wskazuje, że zjawiska tepolegają na przemieszczaniu elektronów;
2) opisuje jakościowo oddziaływanie ładunków jednoimiennych i różnoimiennych;
3) rozróżnia przewodniki od izolatorów oraz wskazuje ich przykłady;
4) opisuje przemieszczenie ładunków w przewodnikach pod wpływem oddziaływaniaze strony ładunku zewnętrznego (indukcja elektrostatyczna);
5) opisuje budowę oraz zasadę działania elektroskopu;
6) posługuje się pojęciem ładunku elektrycznego jako wielokrotności ładunkuelementarnego;
stosuje jednostkę ładunku;
7) opisuje przepływ prądu w obwodach jako ruch elektronów swobodnych albo jonóww przewodnikach;
8) posługuje się pojęciem natężenia prądu wraz z jego jednostką; stosuje do obliczeńzwiązek między natężeniem prądu a ładunkiem i czasem jego przepływu przezprzekrój
poprzecznyprzewodnika;
9) posługuje się pojęciem napięcia elektrycznego jako wielkości określającej ilośćenergii potrzebnej do przeniesienia jednostkowego ładunku w obwodzie; stosujejednostkę napięcia;
10) posługuje się pojęciem pracy i mocy prądu elektrycznego wraz z ich jednostkami;
stosuje do obliczeń związki między tymi wielkościami; przelicza energię elektrycznąwyrażoną w kilowatogodzinach na dżule i odwrotnie;
11) wyróżnia formy energii, na jakie jest zamieniana energia elektryczna; wskazujeźródła energii elektrycznej i odbiorniki;
12) posługuje się pojęciem oporu elektrycznego jako własnością przewodnika; stosuje do
obliczeń związek między napięciem a natężeniem prądu i oporem; posługuje sięjednostką oporu;
13) rysuje schematy obwodów elektrycznych składających się z jednego źródła energii, jednego odbiornika, mierników i wyłączników; posługuje się symbolami graficznymi tych elementów;
14) opisuje rolę izolacji i bezpieczników przeciążeniowych w domowej sieci elektrycznej oraz warunki bezpiecznego korzystania z energii elektrycznej;
15) wskazuje skutki przerwania dostaw energii elektrycznej do urządzeń o kluczowymznaczeniu;
16) doświadczalnie:
a) demonstruje zjawiska elektryzowania przez potarcie lub dotyk, b) demonstruje wzajemne oddziaływanie ciał naelektryzowanych, c) rozróżnia przewodniki od izolatorów oraz wskazuje ich przykłady,
d) łączy według podanego schematu obwód elektryczny składający się ze źródła(akumulatora, zasilacza), odbiornika (żarówki, brzęczyka, silnika, diody,
grzejnika, opornika), wyłączników, woltomierzy, amperomierzy; odczytujewskazania mierników, e) wyznacza opór przewodnika przez pomiary napięcia na jego końcach oraz
natężenia prądu przez niego płynącego.
Magnetyzm. Uczeń:
1) nazywa bieguny magnesów stałych i opisuje oddziaływanie między nimi;
2) opisuje zachowanie się igły magnetycznej w obecności magnesu oraz zasadę działania kompasu; posługuje się pojęciem biegunów magnetycznych Ziemi;
3) opisuje na przykładzie żelaza oddziaływanie magnesów na materiały magnetycznei wymienia przykłady wykorzystania tego oddziaływania;
4) opisuje zachowanie się igły magnetycznej w otoczeniu prostoliniowego przewodnikaz prądem;
5) opisuje budowę i działanie elektromagnesu; opisuje wzajemne oddziaływanie elektromagnesów i magnesów; wymienia przykłady zastosowania elektromagnesów;
6) wskazuje oddziaływanie magnetyczne jako podstawę działania silnikówelektrycznych;
7) doświadczalnie:
a) demonstruje zachowanie się igły magnetycznej w obecności magnesu,
b) demonstruje zjawisko oddziaływania przewodnika z prądem na igłęmagnetyczną.
Ruch drgający i fale. Uczeń:
1) opisuje ruch okresowy wahadła; posługuje się pojęciami amplitudy, okresui częstotliwości do opisu ruchu okresowego wraz z ich jednostkami;
2) opisuje ruch drgający (drgania) ciała pod wpływem siły sprężystości oraz analizujejakościowo przemiany energii kinetycznej i energii potencjalnej sprężystości w tymruchu; wskazuje położenie równowagi;
3) wyznacza amplitudę i okres drgań na podstawie przedstawionego wykresu zależnościpołożenia od czasu;
4) opisuje rozchodzenie się fali mechanicznej jako proces przekazywania energiibez przenoszenia materii; posługuje się pojęciem prędkości rozchodzenia się fali;
5) posługuje się pojęciami amplitudy, okresu, częstotliwości i długości fali do opisu faloraz stosuje do obliczeń związki między tymi wielkościami wraz z ich jednostkami;
6) opisuje mechanizm powstawania i rozchodzenia się fal dźwiękowych w powietrzu;podaje przykłady źródeł dźwięku;
7) opisuje jakościowo związek między wysokością dźwięku a częstotliwością falioraz związek między natężeniem dźwięku (głośnością) a energią fali i amplitudą fali;
8) rozróżnia dźwięki słyszalne, ultradźwięki i infradźwięki; wymienia przykłady ichźródeł i zastosowań;
9) doświadczalnie:
a) wyznacza okres i częstotliwość w ruchu okresowym,
b) demonstruje dźwięki o różnych częstotliwościach z wykorzystaniem drgającegoprzedmiotu lub instrumentu muzycznego,
c) obserwuje oscylogramy dźwięków z wykorzystaniem różnych technik.
Optyka. Uczeń:
1) ilustruje prostoliniowe rozchodzenie się światła w ośrodku jednorodnym; wyjaśnia powstawanie cienia i półcienia;
2) opisuje zjawisko odbicia od powierzchni płaskiej i od powierzchni sferycznej;
3) opisuje zjawisko rozproszenia światła przy odbiciu od powierzchni chropowatej;
4) analizuje bieg promieni wychodzących z punktu w różnych kierunkach, a następnieodbitych od zwierciadła płaskiego i od zwierciadeł sferycznych; opisuje skupianiepromieni w zwierciadle wklęsłym oraz bieg promieni odbitych od zwierciadławypukłego; posługuje się pojęciami ogniska i ogniskowej;
5) konstruuje bieg promieni ilustrujący powstawanie obrazów pozornych wytwarzanych przez zwierciadło płaskie oraz powstawanie obrazów rzeczywistych i pozornych
wytwarzanych przez zwierciadła sferyczne znając położenie ogniska;
6) opisuje jakościowo zjawisko załamania światła na granicy dwóch ośrodków różniących się prędkością rozchodzenia się światła; wskazuje kierunek załamania;
7) opisuje bieg promieni równoległych do osi optycznej przechodzących przez soczewkę skupiającą i rozpraszającą, posługując się pojęciami ogniska i ogniskowej;
8) rysuje konstrukcyjnie obrazy wytworzone przez soczewki; rozróżnia obrazy rzeczywiste, pozorne, proste, odwrócone; porównuje wielkość przedmiotu i obrazu;
9) posługuje się pojęciem krótkowzroczności i dalekowzroczności oraz opisuje rolę soczewek w korygowaniu tych wad wzroku;
10) opisuje światło białe jako mieszaninę barw i ilustruje to rozszczepieniem światła w pryzmacie; wymienia inne przykłady rozszczepienia światła;
11) opisuje światło lasera jako jednobarwne i ilustruje to brakiem rozszczepienia w pryzmacie;
12) wymienia rodzaje fal elektromagnetycznych: radiowe, mikrofale, promieniowanie podczerwone, światło widzialne, promieniowanie nadfioletowe, rentgenowskie i gamma; wskazuje przykłady ich zastosowania;
13) wymienia cechy wspólne i różnice w rozchodzeniu się fal mechanicznych i elektromagnetycznych;
14) doświadczalnie:
a) demonstruje zjawisko prostoliniowego rozchodzenia się światła, zjawisko załamania światła na granicy ośrodków, powstawanie obrazów za pomocą zwierciadeł płaskich, sferycznych i soczewek,
b) otrzymuje za pomocą soczewki skupiającej ostre obrazy przedmiotu na ekranie, c) demonstruje rozszczepienie światła w pryzmacie.
II. FORMY AKTYWNOŚCI PODLEGAJĄCE OCENIE
ustne odpowiedzi,
kartkówki z bieżącego materiału
pisemne sprawdziany po zamkniętej partii materiału-działu,
ćwiczenia praktyczne (doświadczenie uczniowskie, praca grupowa, zadania),
zadania domowe,
zadania dodatkowe np. opracowanie referatu na zadany temat,
praca i aktywność na lekcji.
III. Nauczanie zdalne
uczeń systematycznie zapoznaje się ze wszystkimi informacjami przesłanymi przez nauczyciela przez e-dziennik Librus,
do realizacji podstawy programowej w nauczaniu zdalnym nauczyciel wykorzystuje oprogramowanie online (samodzielnie lub podczas konsultacji z nauczycielem)
kształcenie zdalne odbywa się z wykorzystaniem platformy Office 365, lekcje w formie wideokonferencji w aplikacji Teams oraz innych materiałów, programów, platform poleconych i sprawdzonych przez nauczyciela,
testy, linki do stron, karty pracy, zadania na lekcję oraz sprawdzające wiedzę (online, w postaci plików umieszczonych w aplikacji Teams, udostępnianych przez nauczyciela) uczeń rozwiązuje samodzielnie,
podczas lekcji zdalnej na Teamsach uczeń jest aktywny,
nauczyciel wskazuje miejsce na umieszczenie rozwiązanych zadań,
zasady oceniania uczniów pozostają takie same, jak w nauczaniu stacjonarnym.
VI. Umowa z uczniami
.
MOŻLIWE FORMY SPRAWDZANIA WIEDZY ORAZ UMIEJĘTNOŚCI UCZNIÓW:
PRACE KLASOWE, SPRAWDZIAN (po zakończeniu każdego działu, zapowiedziany)
KARTKÓWKI (zapowiedziana lub niezapowiedziana, obejmująca materiał z trzech ostatnich lekcji)
ODPOWIEDŹ USTNA (materiał z trzech ostatnich lekcji)
AKTYWNOŚĆ (praca na lekcji, dodatkowe zadania domowe, projekty itp.)
USTALENIA DODATKOWE
Każdy uczeń ma obowiązek posiadania podstawowych pomocy dydaktycznych tj.
podręcznik, zeszyt przedmiotowy, sprzęt do geometrii, długopis, ołówek.
Uczeń, który z powodu nieobecności nie pisał pracy klasowej, sprawdzianu lub zapowiedzianej kartkówki jest zobowiązany do zaliczenia pracy pisemnej w terminie wyznaczonym przez nauczyciela. Jeśli uczeń był nieobecny tylko w dniu zapowiedzianej pracy ma obowiązek napisać ją na najbliższej lekcji fizyki.
Uczeń ma prawo poprawienia oceny sprawdzianu w przypadku otrzymania oceny poniżej dostatecznej w ciągu dwóch tygodni od wystawienia oceny. Ocenę z poprawy wpisuje się do dziennika, przy wystawianiu ocen bierze się pod uwagę obie oceny.
Nie poprawia się ocen uzyskanych za kartkówki i zadania domowego (nie dotyczy kartkówki elementarnej)
Jeżeli uczeń otrzymała ocenę niedostateczną na koniec półrocza, winien zaliczyć materiał z tego semestru w terminie i formie wyznaczonej przez nauczyciela
Brak notatki z lekcji skutkuje oceną niedostateczną.
Każdorazowa próba „ściągania” lub podpowiadania na pracach pisemnych skutkuje odebraniem pracy, wpisaniem oceny niedostatecznej- z brakiem możliwości poprawy.
Odnotowana zostanie również uwaga w dzienniku. W przypadku kartkówki elementarnej wpisanie oceny niedostatecznej nie zwalnia z konieczności zaliczenia materiału, przy czym ocena niedostateczna pozostaje w dzienniku.
Uczeń zobowiązany jest do uzupełnienia wiedzy i umiejętności oraz notatki w zeszycie, jeżeli w wyniku jego nieobecności powstały braki. Ma obowiązek uzupełnienia zadania domowego (jeżeli był nieobecny jeden, dwa dni- na następną lekcję, w przypadku 3- dniowej i dłuższej nieobecności-braki powinien uzupełnić w ciągu tygodnia).
Uczeń ma prawo dwa razy w ciągu półrocza być nieprzygotowany do zajęć (np. brak zadania domowego lub nieprzygotowanie do lekcji, niegotowość do odpowiedzi) bez wpływu na ocenę z przedmiotu. Po wykorzystaniu dwóch nieprzygotowań w półroczu, za każde kolejne nieprzygotowanie uniemożliwiające pracę na zajęciach uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. Brak zeszytu, zadania domowego i nieprzygotowanie uczeń ma obowiązek zgłosić na początku lekcji
