Jak poradzić sobie z Covid-19? Poradnik lekarski

lek. Katarzyna Woźniak

Jak poradzić sobie z Covid-19?

Poradnik lekarski

Jakie są objawy zakażenia koronawirusem?

U każdego choroba przebiega nieco inaczej. Jednymi z najczęstszych objawów są; uczucie osłabie- nia, podwyższona temperatura ciała do 38 stopni, bóle mięśnowo-stawowe, bóle głowy, ból gardła, suchy duszący kaszel i dyskomfort w klatce piersiowej. Objawami charakterystycznymi dla zakażenia koronawirusem są także zaburzenia smaku lub węchu, a czasem nawet ich całkowita utrata. Niektórzy zgłaszają również, że ich nos jest zatkany oraz mają dreszcze.

Kolejność pojawiania się objawów i ich nasilenie jest bardzo różnorodne i bywa zmienne, dlatego w początkowej fazie choroby trudno jest rozpoznać zakażenie po samych objawach.

Co zrobić jeśli podejrzewam u siebie zakażenie koronawirusem?

W przypadku wystąpienia niepokojących objawów konieczne jest zrobienie testu RT-PCR, który pozwoli rozpoznać czy nasze objawy są spowodowane wirusem SARS-CoV-2.

Aby wykonać test na NFZ potrzebne jest skierowanie na badanie od lekarza z przychodni POZ do której jesteśmy zaopcjowani. Skierować na badanie może każdy lekarz pracujący w przy- chodni, nie tylko nasz lekarz rodzinny, musi mieć on jednak dostęp do platformy internetowej www.gabinet.gov.pl (uzyskanie tego dostępu jest dostępne dla każdego lekarza i nie jest trudne).

W momencie, gdy lekarz POZ skieruje pacjenta na test, pacjent dostaje swój 7-cyfrowy numer badania z którym jedzie do punktu pobierania wymazów. Spis miejsc w których można wykonać test wraz z godzinami otwarcia i numerami telefonów do każdego punktu jest dostępny na www.pacjent.gov.pl.

Możesz wykonać test w dowolnym punkcie na terenie całej Polski, niezależnie od adresu twojej przychodni. Nie musi być to punkt w tym samym mieście co przychodnia, wybierz ten do którego masz najbliżej.

W większości punktów zapisy nie są wymagane i na test można jechać od razu po otrzymaniu skiero- wania na badania. Pacjenci przyjmowani są według kolejności przybycia. Gdy nadejdzie twoja kolej podjeżdżasz do punktu, otwierasz okno i pobierany jest wymaz z twojego nosa lub gardła.

Jeśli twój wynik będzie negatywny zostajesz automatycznie zwolniony z kwarantanny. Dalsze postę- powanie uzależnione jest od tego jak się czujesz. Jeśli objawy przez które zostałeś skierowany na test ustąpiły, możesz wrócić do pracy. Jeśli nadal źle się czujesz skontaktuj się z lekarzem. Twoje objawy mogą być spowodowane inną infekcją i może potrzebne być leczenie oraz zwolnienie lekarskie.

Czasami lekarz może też zadecydować o powtórzeniu testu w kierunku koronawirusa.

Jeśli twój wynik będzie pozytywny zostajesz objęty izolacją domową, która potrwa minimum 10 dni od daty pobrania wymazu. Po otrzymaniu pozytywnego wyniku zadzwoni do Ciebie przedstawiciel sanepidu i zbierze wywiad na temat tego z kim miałeś kontakt w ciągu ostatnich dni. Twoi domownicy

Jeśli źle się czujesz i nie wiesz jak poradzić sobie z objawami - skontaktuj się z lekarzem.

O zakończeniu izolacji domowej decyduje lekarz rodzinny na podstawie - występujących lub nie - objawów. Aktualnie nie wykonuje się ponownie testów, a wymogiem zwolnienia z izolacji są minimum 3 dni bez objawów (zasada ta nie dotyczy zaburzeń smaku i węchu, które mogą utrzymywać się dłużej oraz szczątkowego kaszlu). Izolacja nie może jednak trwać krócej niż 10 dni.

Instrukcja krok po kroku co zrobić jeśli podejrzewasz u siebie zakażenie:

4.

Wróć do domu i zaczekaj na wynik (zwykle 2-3 doby). Od dnia następującego po dniu w którym zlecono badanie, zostajesz automatycznie objęty

5.

Wynik badania możesz sprawdzić na Internetowym Koncie Pacjenta lub zadzwonić do swojej przychodni

Jeśli wynik będzie negatywny zostajesz zwolniony

z kwarantanny

Jeśli wynik będzie pozytywny zostajesz objęty izolacją domową na 10 dni od badania

2.

Podczas teleporady powinieneś otrzymać skierowanie na test.

Zapisz 7 cyfrowy numer badania, który podyktuje Ci lekarz

1.

Przede wszystkim zostań w domu. Zadzwoń do swojej przychodni lekarza rodzinnego i umów się na teleporadę

3.

Weź ze sobą dowód osobisty i pojedź swoim samochodem do punktu drive-thru, w którym pobiorą Ci wymaz z nosa lub gardła + Na dwie godziny przed testem nie jedz, nie pij, nie żuj gumy, nie płucz jamy ustnej i nosa, nie myj zębów, nie przyjmuj leków, nie pal papierosów.

Co zrobic jesli nie mam samochodu, prawo jazdy lub czuję się tak źle że nie jestem w stanie pojechać do punktu drive-thru?

W sytuacji gdy pacjent nie czuje się na siłach by dojechać do punktu lub nie ma możliwości dojaz- du, lekarz rodzinny może wysłać do domu pacjenta karetkę tzw. „wymazówkę”. Jednak ze względu na bardzo dużą ilość zleceń nie można tej opcji nadużywać i powinniśmy z niej korzystać w ostateczności.

Czy w momencie otrzymania skierowania na badanie mogę dalej chodzić do pracy?

Od dnia kolejnego po otrzymaniu skierowania na badanie w kierunku koronawirusa jesteś objęty kwarantanną i nie możesz wychodzić z domu. Jedynym wyjątkiem jest wyjście do punktu drive-thru w celu wykonania badania, jeśli nie zrobiłeś tego w dniu otrzymania skierowania na badanie.

Czy moi domownicy też zostają objęci kwarantanną?

W momencie gdy masz zlecony test lub oczekujesz na wynik twoi domownicy nie są oficjalnie objęci kwarantanną. Jednak ze względu na podejrzenie zakażenia powinni unikać wychodzenia z domu.

Dzieci i dorośli mieszkający razem z Tobą powinni zostać wtedy w domu. Jeśli potrzebują zwolnienia, powinni skontaktować się z lekarzem.

Oficjalną kwarantannę i zakaz opuszczania domu dostaną w momencie, gdy Twój wynik okaże się pozytywny.

Czy mogę wykonać badanie w kierunku koronawirusa prywatnie?

Tak, wtedy nie jest potrzebne skierowanie. Koszt badania RT-PCR to około 450-500zł.

Czy są jakieś tańsze badania?

Na rynku dostępne są też inne badania. Jednak dostępne testy kasetkowe (krew pobierana z palca) nie są tak wiarygodne. Dodatni wynik i tak należy potwierdzać testem RT-PCR, natomiast ujemny wynik wcale nie wyklucza zakażenia. Badania z krwi żylnej wykrywające przeciwciała bardziej nadają się do stwierdzania czy przebyliśmy zakażenie w przeszłości, niż do diagnozowania aktualnie trwającej infekcji. Są to badania przeznaczone dla osób zdrowych, które nie mają objawów.

Co zrobić jeśli miałem kontakt z kimś zakażonym?

Jeśli dowiedziałeś się, że u kogoś z twoich domowników lub współpracowników potwierdzono infekcję koronawirusem, zostań w domu. W takiej sytuacji skontaktuje się z Tobą sanepid i zostaniesz objęty kwarantanną. Jeśli pojawią się u Ciebie niepokojące objawy zadzwoń do swojego lekarza rodzinnego w celu otrzymania skierowania na wykonanie testu.

Jeśli natomiast miałeś przelotny kontakt z kimś zakażonym np. spotkałeś w sklepie kolegę i podałeś mu rękę na przywitanie, a kilka dni później kolega zadzwonił z informacją, że jest zakażony najpraw- dopodobniej nikt się z Tobą nie skontaktuje. Postaraj się wtedy ograniczyć spotykanie z innymi ludźmi i zwracaj uwagę czy nie występują u Ciebie objawy infekcji.

Właśnie z powodu takich przelotnych kontaktów bardzo ważne jest zachowanie dystansu społecz- nego, częsta dezynfekcja rąk i noszenie maseczki. Jeśli w takiej sytuacji zarówno Ty jak i twój kolega mielibyście maseczki, zamiast uścisku dłoni przywitali się skinieniem głowy oraz zachowali od siebie dystans ryzyko zakażenia byłoby prawie zerowe.

Jak radzić sobie z objawami?

Zdecydowana większość chorych przechodzi COVID-19 na tyle łagodnie, że nie wymaga hospitali- zacji. Monitorowaniem leczenia domowego tych pacjentów zajmują się lekarze podstawowej opieki zdrowotnej.

Zakażenie leczy się w sposób objawowy, czyli podanie leku nie wyleczy nas momentalnie z choro- by, a jedynie zniweluje jej objawy. W przypadku pojawienia się gorączki, silnych bóli głowy czy bóli mięśniowych podaje się leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe, np. paracetamol lub ibuprofen.

U niektórych pacjentów bóle głowy są tak silne, że potrzebne są mocniejsze leki przeciwbólowe dostępne na receptę. Korzystanie z nich powinno być skonsultowane z lekarzem.

Objawowo leczy się również katar, ból gardła i kaszel. Jednak korzystanie z leków przeciwkaszlowych również powinno być skonsultowane z lekarzem. Bardzo ważny jest także odpoczynek i nawadnianie doustne. Glikokortykosteroidy są przeciwwskazane, ponieważ mogą nasilać namnażanie się wirusa.

Istnieje kilka wyjątków gdy możemy je zastosować, ale nie powinno się po nie sięgać rutynowo.

Antybiotyków i leków przeciw grypie nie stosuje się, chyba że istnieją dodatkowe wskazania.

Zalecana jest kontrola saturacji, czyli wysycenia tlenem krwi, która powinna wynosić 95% lub więcej.

Co robić jeśli jeden z domowników jest zakażony?

Stosowanie dystansu mieszkając razem jest bardzo trudne, ale istnieje kilka prostych zaleceń, które zmniejszają szanse przeniesienia wirusa na pozostałych domowników. Powinniśmy często wietrzyć pomieszczenia, spać osobno, mieć osobne sztućce oraz dezynfekować klamki, włączniki świateł i przedmioty wspólne.

Warto by osoba zakażona miała wydzielone osobne pomieszczenie na czas trwania swojej izolacji, gdzie będzie spędzać większość czasu, natomiast gdy przebywa w jednym pokoju z innymi domow- nikami zaleca się by kontakt trwał jak najkrócej i miała założoną maseczkę.

Co zrobić po przechorowaniu

COVID

-19?

Aktualnie nie ma żadnych zaleceń co do badań, które powinno się wykonać po infekcji. Jeśli po cho- robie utrzymuje się osłabienie lub inne dolegliwości warto to skonsultować z lekarzem.

Jest jednak coś jeszcze… 28 dni po zwolnieniu z izolacji domowej można zgłosić się do Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa, które są w większości miast, w celu oddania osocza. Osoby, które przechorowały COVID-19 we krwi mają przeciwciała - cenny lek, który może wspomagać leczenie chorych na COVID-19 z ciężkimi, zagrażającymi życiu objawami zakażenia. Warto pomagać!