Czesław Miłosz
Wiersz na koniec stulecia Kiedy już było dobrze I znikło pojęcie grzechu I ziemia była gotowa W powszechnym pokoju Spożywać i weselić się Bez wiar i utopii, Ja, nie wiadomo czemu, Obłożony księgami Proroków i teologów, Filozofów, poetów, Szukałem odpowiedzi
Marszcząc się, wykrzywiając, budząc się w środku nocy Wykrzykując nad ranem.
Co mnie tak pognębiało, Było zawstydzające.
Brak taktu i rozwagi Byłby w mówieniu o tym, A nawet jakby zamach Na zdrowie ludzkości.
Niestety moja pamięć Nie chciała mnie opuścić, A w niej żywe istoty
Każda z jej własnym bólem, Każda z jej własną śmiercią, Z jej własnym przerażeniem.
I skąd by tam niewinność Na plażach ziemskiego raju, Niepokalane niebo
Nad kościołem higieny?
Czy dlatego, że Tamto Było już bardzo dawno?
Do mędrca świątobliwego --Głosi arabska przypowieść-- Bóg rzekł nieco złośliwie:
"Gdybym ludziom wyjawił, Jakim jesteś grzesznikiem, Nie chwaliliby ciebie."
"A ja, gdybym im odkrył, Jak jesteś miłosierny --Odparł mąż świątobliwy--
Pogardzaliby Tobą."
Do kogo mam się zwrócić z tą całkiem ciemną sprawą Bólu i razem winy
W architekturze świata, Jeżeli tutaj nisko Ni tam w górze wysoko Żadna moc nie obali Przyczyny i skutku?
Nie myśleć, nie wspominać O śmierci na krzyżu, chociaż co dzień umiera Jedyny miłujący,
Który bez żadnej potrzeby Zgodził się i zezwolił, Żeby co jest, istniało
Razem z narzędziem tortur.
Całkiem enigmatycznie.
Niepojęcie zawiłe.
Lepiej mowy zaprzestać.
Ten język nie dla ludzi.
Błogosławiona radość.
Winobranie i żniwo.
Choćby nie na każdego Przyszło uspokojenie.
Co stanowi dominantę kompozycyjną tego wiersza?
Jaki to rodzaj wiersza?
Głównym motywem wiersza jest rozbieżność poety ze światem. Dlaczego istnieje taki rozdźwięk?
Jakie są konsekwencje tej dysharmonii dla poety?
W jaki sposób poeta ocenia współczesny świat?
Opisz kreacje poety w wierszu.
Jak wygląda obraz Boga w wierszu?
Porównaj ocenę ubiegłego stulecia Wisławy Szymborskiej z wiersza pt. „Schyłek wieku” z oceną Czesława Miłosza.
Dlaczego utwór Andrzeja Bursy pt. „Ja chciałbym być poetą” można uznać za kontekst interpretacyjny wiersza Czesława Miłosza?
