Andrzej Wiśniewski
"Wypowiedzenie stosunku pracy", J.
Szczerski, Warszawa 1963 :
[recenzja]
Palestra 7/7-8(67-68), 105-106
N r 7— 8 (67— 68) P rz e g lą d w y d aw n ictw p raw n iczy ch 105
W a rto ró w n ie ż z a s ta n o w ić się , czy je s t rz e c z ą s łu s z n ą , a b y p re z e s i s ą d ó w w o je w ó d z k ic h , p r z y p o m o c y k tó r y c h M in is te r m a s p r a w o w a ć , n a d z ó r naęl a d w o k a t u r ą , riiogli d o p o sz c z e g ó ln y c h c z y n n o śc i d e le g o w a ć in n y c h sęd zió w . W ą tp liw o ś c i b u d z i ta k ż e p rz e p is d o ty c z ą c y p o s tę p o w a n ia w r a z i e u c h y le n ia u c h w a ły w y d a n e j p rz e z r a d ę a d w o k a c k ą i z a s t ą p ie n i a j e j d e c y z ją M i n is t r a ” . * W n u m e r z e 25 „ P r a w a i Ż y c ia ” w a r to z w ró c ić u w a g ę n a c e ln y i c ie k a w y a r t y k u ł H e n r y k a J u r k i e w i c z a p t. „ A b y p o b u d z a ć in i c ja t y w ę ” . A u to r , n a w ią z u ją c do p r o j e k tu u s ta w y o u s t r o ju a d w o k a tu r y , a n a liz u je d o ty c h c z a s o w ą p r a k t y k ę rz e c z n ik ó w d y s c y p lin a r n y c h i k o m is ji d y s c y p lin a r n y c h o r a z z ja w is k o p r z e s tę p czości z a w o d o w e j a d w o k a tó w . Z ib ra k u m ie js c a n ie b ę d ę o m a w ia ć te g o a r t y k u łu , d o k tó r e g o a s u m p t d a ł za m ie sz c z o n y w m a jo w e j „ P a le s tr z e ” a r t y k u ł a d w . S t a n i s ła w a R y b c z y ń sk ie g o . S y g n a liz u ję je d y n ie p o z y c ję w a r t ą p rz e c z y ta n ia . *
J a k w id a ć , d y s k u s ja j e s t d ość o ż y w io n a i dość w s z e c h s tro n n a . A p rz e c ie ż to , co u k a z a ło s ię d o ty c h c z a s n a ła m a c h p r a s y p r a w n ic z e j i n ie p r a w n ic z e j, s ta n o w i j e d y n ie je j c z ą stk ę . S z k o d a , że b r a k c z a s u w y n ik a ją c y z te m p a , w ja k i m ro d z i się ta k w a ż k i a k t p ra w n y , u n ie m o ż liw ia ro z s z e rz e n ie p u b lic z e j w y m ia n y p o g ląd ó w . S ą d z ę , że b y ło b y to p o ży tec zn e.
L e k to r
P R Z E G L Ą D W Y D A W N I C T W M A W H I I C Z Y C H
J . S z c z e r s k i : W y p o w ie d z e n ie s to s u n k u p r a c y . W y d . P ra w n ., W a r s z a w a 1963r, s. 172.
W p r a k ty c e p r z e d s ię b io r s tw p a ń s tw o w y c h i in n y c h u s p o łe c z n io n y c h z a k ła d ó w p r a c y p o d s ta w o w y m i n a jc z ę s ts z y m sp o s o b e m r o z w ią z a n ia u m o w y o p r a c ę z a w a r te j n a czas n ię o k r e ś lo n y , a ta k ż e n a o k re s p ró b n y j e s t w y p o w ie d z e n ie u m o w y p rz e z k tó r ą k o lw ie k ze s tro n . W a ż n o ść i s k u te c z n o ś ć w y p o w ie d z e n ia n ie j e s t w z a s a d z ie (w s t o s u n k u do o g ó łu p ra c o w n ik ó w ) u z a le ż n io n a o d z a c h o w a n ia sz c z e g ó ln e j f o r m y te j c z y n n o śc i p r a w n e j a n i te ż od is tn ie n ia lu b p o d a n ia je j p rz y c z y n y (u z a s a d n ie n ia ). O d z a s a d ty c h , z w ła sz c z a w z a k r e s ie f o r m y w y p o w ie d z e n ia , is tn ie je je d n a k s z e re g w y ją tk ó w w p rz e p is a c h szcz e g ó ln y c h . O p ró cz te g o s tr o n y c zęsto z a s tr z e g a ją w u m o w ie o p r a cę, że w y p o w ie d z e n ie u m o w y m o że n a s tą p ić ty lk o n a p iś m ie . J e ś li z a ś ch o d z i o p rz y c z y n y w y p o w ie d z e n ia , to d e k r e t o u tw o r z e n iu r a d z a k ła d o w y c h s tw ie rd z a , że r a d a z a k ła d o w a lu b d e le g a t w s p ó łd z ia ła p r z y r e g u lo w a n iu z a tr u d n ie n i a p r a co w n ik ó w , p r z y ic h p rz y jm o w a n iu i z w a ln ia n iu . P r z e p is t e n s ta n o w i d la p r a w id ł o w o d z ia ła ją c e j i c ie s z ą c e j się n a le ż y ty m a u to r y t e t e m r a d y z a k ła d o w e j p o d s ta w ę w s p ó łp r a c y z k ie r o w n ic tw e m z a k ła d u p r a c y w k w e s tii p r o w a d z e n ia n a le ż y te j p o lity k i k a d r o w e j i o c h r o n y in te re s ó w załogi.
106 A . W i ś n i e w s k i N r 7— 8 (67— 68) J a k o w p r o w a d z e n ie d o b e z p o ś r e d n ie j t e m a t y k i k s ią ż k i a u t o r o m a w ia is to tę s to s u n k u p r a c y ja k o s to s u n k u p ra w n e g o . O k re ś le n ie b o w ie m s o c ja lis ty c z n e g o s to s u n k u p r a c y i o p is a n ie je g o p o d s ta w o w y c h c e c h m a 'd o n io s łe z n a c z e n ie p r a k ty c z n e i p r o b le m te n n i e j e d n o k r o t n ie w y s tę p u j e w o rz e c z e n ia c h o rg a n ó w p o w o ła n y c h d o r o z s tr z y g a n ia s p o r ó w ze s to s u n k u p ra c y . D o z a g a d n ie ń w s tę p n y c h n a le ż y te ż z a g a d n ie n ie p o w s ta n i a p ra c o w n ic z e g o s to s u n k u p ra c y . O d p o w ie d n ie u ję c ie i p r z e d s ta w ie n ie ty c h z a g a d n ie ń b y ło n ie z b ę d n e d la w y ja ś n i e n ia s z e r e g u k w e s tii z z a k r e s u w y p o w ie d z e n ia s to s u n k u p ra c y . Z a s a d n ic z a g r u p a n o r m u s ta w o w y c h r e g u lu ją c y c h w y p o w ie d z e n ie u m o w y o p r a cę m ie ś c i s ię w p r z e p is a c h d w ó c h ro z p o r z ą d z e ń z 16 m a r c a 1928 r . o u m o w ie o p r a c ę p r a c o w n ik ó w u m y s ło w y c h i o u m o w ie o p r a c ę ro b o tn ik ó w . O b o w ią z u ją w te j d z ie d z in ie r ó w n ie ż n ie k t ó r e a k ty u s ta w o d a w c z e p o c h o d z ą c e z o k r e s u je s z c z e w c z e śn ie jsz e g o . Z a ró w n o te o r e ty c z n e , j a k i p r a k ty c z n e z n a c z e n ie m a j ą p o n a d to p r z e p is y k o d e k s u z o b o w ią z a ń .
W iele n o w y c h s o c ja lis ty c z n y c h a k tó w p r a w n y c h ro z s z e rz y ło p r z e p is y s p e c ja ln e o d n o s z ą c e się d o p o sz c z e g ó ln y c h g r u p p r a c o w n ik ó w o r a z ro z b u d o w a ło p rz e p is y o g r a n ic z a ją c e z a k ła d p r a c y w m o ż n o ś c i w y p o w ie d z e n ia u m o w y o p ra c ę . W ięk szo ść j e d n a k z a g a d n ie ń w y s tę p u ją c y c h w z w ią z k u z w y p o w ie d z e n ie m u m o w y o p r a c ę z o s ta ła ju ż w y ja ś n io n a i u tr w a l o n a w p r a k ty c e , a z w ła s z c z a w o rz e c z n ic tw ie S ą d u N a jw y ż s z e g o i w p r a k t y c e C e n tr a l n e j R a d y Z w ią z k ó w Z a w o d o w y c h . R ó w n ie ż p r z e p is y u k ła d ó w z b io r o w y c h p r a c y tw o r z ą w r a z z p rz e p is a m i u s ta w o w y m i re ż y m p r a w n y d o ty c z ą c y w y p o w ie d z e n ia u m o w y o p r a c ę . T rz e b a p r z y ty m p a m ię ta ć , że u k ła d y z b io r o w e w y k a z u ją m ię d z y so b ą z n a c z n e n i e r a z ró ż n ic e t a k p o d w z g lę d e m fo rm y , j a k i tr e ś c i. T a k i s t a n ź ró d e ł s k ło n ił a u t o r a d o o so b n eg o o m ó w ie n ia w y p o w ie d z e n ia s to s u n k u p r a c y w e d łu g p r z e p is ó w u s ta w o w y c h o r a z d o w y o d r ę b n ie n ia d o o so b n e g o r o z d z ia łu p r o b le m a ty k i w y p o w ie d z e n ia w p o s ta n o w ie n ia c h u k ła d ó w z b io ro w y c h p ra c y . K s ią ż k ę z a m y k a ją ro z w a ż a n ia o n a d u ż y c iu w y p o w ie d z e n ia u m o w y o p r a c ę o r a z o p ro p o z y c ja c h n o w e g o u r e g u lo w a n ia w y p o w ie d z e n ia u m o w y o p ra c ę . L . K u b i c k i : Z b r o d n ie w o je n n e w ś w ie tle p r a w a p o ls k ie g o . P W N . W a r s z a w a 1963 r., s. 188. L ic z b a i r o z m ia r z b ro d n i h itle r o w s k ic h d o k o n a n y c h w P o ls c e lu b te ż p rz e c iw k o in te r e s o m P o ls k i s p r a w iły , ż e p rz e z s z e re g l a t p o w y z w o le n iu s p r a w y o p r z e s tę p s tw a w o je n n e s ta n o w iły je d e n z n a jw a ż n ie js z y c h i n a jb a r d z ie j p rz y c ią g a ją c y c h p o w s z e c h n ą u w a g ę n u r t ó w j u d y k a t u r y s ą d ó w p o ls k ic h . W z e s ta w ie n iu z d z ia ł a l n o ś c ią w te j d z ie d z in ie są d ó w in n y c h p a ń s t w a lia n c k ic h lic z b a p ro c e s ó w p r o w a d z o n y c h w P o ls c e n a le ż y d o r z ę d u n a jw ię k s z y c h . W l i t e r a t u r z e n a s z e j b r a k b y ło j e d n a k a n a liz y ty c h p ro c e s ó w z p u n k t u w id z e n ia p r a w a k a rn e g o . B r a k p o d o b n e j p r a c y o d c z u w a n o ty m d o tk liw ie j, ż e m ię d z y n a ro d o w y a s p e k t p r a w n y p ro b le m a ty k i z b ro d n i w o je n n y c h b y ł d o ś ć szczeg ó ło w o i w ie lo k r o tn ie o p r a c o w y w a n y w p o ls k ie j d o k tr y n ie . L u k ę w ty m z a k r e s ie w y p e łn ia o m a w ia n a p r a c a , k tó r e j a u t o r p o s ta w ił so b ie za z a d a n ie d o k o n a n ie d o k ła d n e g o p rz e g lą d u , k r y ty c z n e j a n a liz y i b ila n s u p o ls k ie g o o rz e c z n ic tw a k a r n e g o w d z ie d z in ie o d p o w ie d z ia ln o ś c i z a p o p e łn io n e z b ro d n ie w o je n n e . O z a k r e s ie i r o z m ia r a c h ty c h z b ro d n i ś w ia d c z y c h y b a n a jb a r d z ie j w y m o w n ie o g ó ln y ic h b ila n s , w y r a ż o n y ję z y k ie m liczb . J a k b o w ie m u s ta li ł N a jw y ż s z y T r y b u
