W jakim języku (poza językiem polskim) odprawiana jest liturgia w polskich parafiach

Witold Zdaniewicz

W jakim języku (poza językiem

polskim) odprawiana jest liturgia w

polskich parafiach

Saeculum Christianum : pismo historyczno-społeczne 2/1, 257-268

M A T E R I A Ł Y

I

D O K U M E N T A C J A

Saeculum Christianum 2 (1995) nr 1

£ s . WITOLD ZDANIEW ICZ SAC

W JAKIM JĘZYKU (POZA JĘZYKIEM POLSKIM) ODPRAWIANA JEST LITURGIA W POLSKICH PARAFIACH?

W roku 1992, tuż po nowym podziale diecezji w Polsce, przy okazji zbierania danych na temat niedzielnych praktyk religijnych (doiminicantes), postawiono wszystkim parafiom w Polsce dwa pytania: 1) w jakim języku (poza językiem polskim) sprawowana jest liturgia, 2) dla jak wielkiej grupy osób?

Poniżej prezentujemy dane uzyskane z tego badania.

Badania przeprowadził Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego Stwowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego (SAC).

Miejscowość Wezwanie parafii Język Liczba Jak często osób 1 2 3 4 5 Białystok Białystok Kozińce Krosno Sokółka Bielsko-Biała Bielsko-Biała Oświęcim św. Osmól Iława Marzęcino Piekło Pasłęk Diecezja białostocka św. Wojciecha łacina Ducha Świętego inny Przemienienia Pańskiego łacina MB Miłosierdzia łacina św. Antoniego łacina

Diecezja bielsko-żywiecka Opatrzności Bożej łacina Jezusa Chrystusa Odkupiciela łacina Maksymiliana łacina Diecezja drohiczyńska MB Bolesnej łacina Niepokalanego Poczęcia Chrystusa Króla św. Józefa 250 280 600 Diecezja elbląska Przemienienia Pańskiego' obrz. ukr.

biz. ukraiński łacina łacina 130 91 295 raz w mies. dwa razy w r. 2 razy w roku 1 raz w mies. kilka razy w roku kilkanaś­ cie osób

2 5 8 Ks. WITOLD ZDANIEWICZ SAC

[

2

]

Diecezja ełcka Suwałki św. Aleksandra litewski Wydminy św. Antoniego ukraiński

Diecezja gdańska Gdańsk-Stogi św. Rodziny łacina Gdańsk Bożego Ciała łacina Gdańsk Wniebowzięcia N M P łacina Gdańsk Chrystusa Króla łacina Gdynia MB Nieustającej Pomocy angielski Puck św. Piotra i Pawła kaszubski Sopot św. Michała łacina Sopot św. Andrzeja Boboli angielski Gdynia-KarwinyNiepokalanego Serca NM Płacina

Diecezja gliwicka Bytom-Stola-rzowice Bytom Bytom Bargłówka Bytom-M iecho-wice Bytom-M iecho-wice Gliwice Gliwice-Łabędy Kozłów Gliwice-Brzezin-ka Turze Kuźnia Racibor­ ska Nędza Nędza _ Górki Śląskie Zawada Książęca Rudy Dziergowice Tworóg Toszek Wielowieś . Wiśnicze Koty Wieszawa Pyskowice Miedary Zbrosławice Zamięcice 300 530 600 400 500 25 300 30-60 340 okolicznoś­ ciowe

Chrystusa Króla niemiecki 300 Wniebowzięcia NM P niemiecki 200 Trójcy Świętej łacina 300 Trójcy Świętej niemiecki 70 św. Krzyża niemiecki 300 Bożego Ciała niemiecki 80 św. Piotra i Pawła niemiecki 100 Wniebowzięcia N M P św. Mikołaja niemiecki niemiecki łacina • 150-250 św. Jadwigi niemiecki 50-75 Najśw. Serca PJ niemiecki 350 św. Marii Magdaleny niemiecki 200 MB Różańcowej niemiecki 300 MB Różańcowej niemiecki 300 Dobrego Pasterza niemiecki 100 Józefa Robotnika niemiecki 350 Wniebowzięcia N M P niemiecki 350 św. Anny niemiecki 200 św. Antoniego niemiecki 150 św. Katarzyny Wniebowzięcia NM P niemiecki niemiecki 650 Trójcy Przenajświęt. niemiecki 50 św. Piotra i Pawła niemiecki 150 Trójcy Świętej niemiecki 250 św. Mikołaja niemiecki 200 św. Floriana niemiecki 80 Wniebowzięcia św. Jadwigi niemiecki niemiecki 300 co niedzielę

[3 ] JĘZYK LITURGICZNY W POLSKICH PARAFIACH 2 5 9

1 2 3 4 5

Zabrze Niepok. Serca NM P łacina sporadycznie Zabrze Wniebowzięcia NM P niemiecki 200-300

Zabrze 7 św. Wawrzyńca łacina

Zabrze 7 św. Teresy niemiecki 200 Tarnowskie

Góry św. Józefa łacina

Rachowice Trójcy Świętej niemiecki 150 Rudno św. Mikołaja niemiecki 100 Paczyna św. Marcina niemiecki 600 Taciszów św. Józefa niemiecki Pławnikowice Niepokalanego Poczęcia niemiecki -Bojszów Wszystkich Świętych niemiecki 200 Smolnica św. Bartłomieja niemiecki 1200 Żernica św. Michała Archanioła niemiecki 680 Pilchowice św. Jana Chrzeciciela niemiecki 650 Stanica św. Marcina niemiecki 180 Gliwice-Ostropa Ducha Świętego niemiecki 650 Gliwice św. Bartłomieja niemiecki 70 Gliwice NM P Wspomożenia

Wiernych niemiecki 300 Diecezja gnieźnieńska

Wągrowiec św. Wojciecha łacina 200 Smiłowo św. Małgorzaty łacina 1500

Bydgoszcz św. Polskich Braci M. łacina 1000 raz w miesią-Bydgoszcz bł. Jadwigi Królowej esperanto 20-30 raz

w miesiącu Diecezja kaliska

Sobiesęki Niepok. Serca Maryi łacina

Kępno św. Marcina łacina 1200

Wieruszów-Podzamcze Nawiedzenia Matki Bożej łacina

Ostrów Wlkp. św. Stanisława łacina 1100

Burzenin św. Wojciecha łacina dla mło­ dych Diecezja katowicka

Rybnik MB Bolesnej niemiecki 100-150

Rybnik św. Antoniego łacina od czasu do czasu Redułtowy św. Jerzego niemiecki 200

Pszczyna-Poręba św. Maksymiliana Kolbe łacina raz w miesią-CU

K

atowice-Załęże św. Józefa niemiecki 100

Katowice Niepok. Poczęcia NM P łacina 1 msza

tygod-2 6 0 Ks. WITOLD ZDANIEWICZ SAC [4 ]

1 2 3 4 5

Diecezja kielecka

Kielce Wniebowzięcia NM P łacina okazjonalnie niemiecki

Diecezja koszalińsko-kołobrzeska

Świdwin św. Michała gr. katol. w każdą niedz. Słupsk Najśw. Serca Jezusa łacina raz w mie­

siącu Sławno św. Antoniego starocer­

kiewny 40 osób

Piła św. Rodziny niemiecki sporadycznie Diecezja krakowska

Jurgów św. Sebastiana słowacki 150 Trybsz św. Elżbiety słowacki 50 Jabłonka Oraw­

ska Przemienienia Pańskiego słowacki 220 Krempachy św. Marcina słowacki 440 Niedzica św. Bartłomieja słowacki 500 N owa Biała św. Katarzyny słowacki 400 Niepołomice Dziesięciu Tysięcy

Męczenników łacina 50 Kraków św. Anny łacina 50 Kraków Wniebowzięcia N M P łacina

Kraków Najśw. Maryi Panny łacina raz w tygod­ niu

Kraków św. Katarzyny łacina 260 Kraków

-Tyniec św. Piotra i Pawła łacina raz w tygod­ niu

Diecezja legnicka

Źeliszów Jana Nepomucena łacina raz w, miesią­ cu dla wszy­ stkich Buków św. Stanisława łacina okazyjnie dla

wszystkich Chobienia św. Piotra i Pawła ukraiński

Diecezja lubelska

Wygnanowice Narodzenia NM P łacina sporadycznie Piaski

k/Lublina Podwyższenia Krzyża łacina 200 raz w miesią-Lublin św. Józefa łacina 400

CU

Lublin św. Krzyża łacina 70 raz w miesią­ Niedrzwica

cu Duża Podwyższenia Krzyża łacina raz w roku Wola

[5 ] JĘZYK LITURGICZNY W POLSKICH PARAFIACH 2 6 1

Diecezja łomżyńska Grajewo Przenajśw. Trójcy łacina

Andrzejewo Wniebowzięcia NM P łacina 400 Łomża Trójcy Przenajśw. łacina 200

Diecezja łowicka Wilków św. Wawrzyńca łacina

Krzyżanów św. Marii Magdaleny łacina 350

Głogowice św. Wojciecha łacina 200

Łódź Łódź- Łagiewniki Piotrków Tryb. św. Tereny Diecezja łódzka łacina św. Antoniego Padew, św. Brata Alberta rosyjski angielski hiszpański łacina angielski szwedzki Diecezja opolska 600 30 kilka razy w roku raz w miesią­ cu sporadycznie raz w miesią­ cu sporadycz­ nie raz w miesią­ cu dla kleryków

Biała Wniebowzięcia NMP niemiecki 900 Gostomia Aniołów Stróżów niemiecki 98% Olszynka Niepokal. Poczęcia NM P niemiecki 250 Smicz św. Katarzyny niemiecki 70 Dobrodzień św. Marii Magdaleny niemiecki 700 Dobrodzień Nawiedzenia NM P niemiecki 50 Gwoźdźmy Narodzenia NM P niemiecki 400 Myślina św. Józefa niemiecki 200 Radawie Podwyższenia Krzyża niemiecki 140 Szemrowice Trójcy Świętej niemiecki 200 Zę bo wiece Wniebowstąpienia NM P niemiecki 400 Biedrzychowice Wniebowzięcia NM P niemiecki 300 Browieniec

Wszystkich Świętych

Nowy niemiecki 10% = 37

Głogówek św. Bartłomieja niemiecki 369 Kierpień Narodzenia NM P niemiecki 95% = 700 Kornica św. Fabiana niemiecki 500 Mochów M B Częstochowskiej niemiecki 100 Rozkochów św. Katarzyny niemiecki 70 Wierzch św. Wawrzyńca niemiecki 400 Biskupice św. Jadwigi niemiecki 750 Bodzanowice Narodzenia NM P niemiecki 800 Gorzów Śl. Trójcy Świętej niemiecki

Kościeliska Narodzenia NM P niemiecki 2/3 = 870 Stemalice św. Mateusza niemiecki 400 Gościęcin Wniebowzięcia NM P niemiecki 40%

2 6 2 JĘZYK LITURGICZNY W POLSKICH PARAFIACH

_[

₆

_]

1 2 3 4

Twarda wa św. Małgorzaty niemiecki 110 Ucieszków Opatrzności Bożej niemiecki 50% = 240 Walce św. Walentego

Kąty Opolskie Najśw. Serca PJ niemiecki 80% = 960 Malnia Podwyższenia Krzyża św. niemiecki 200 Przywory MB Anielskiej niemiecki 100 Gogolin Najśw. Serca PJ niemiecki 400 Poznowice Michała Archanioła niemiecki 800 Kosorowice św. Jana Nepomucena niemiecki Tarnów Opolski św. Mardna niemiecki 2500 Kamień Śląski św. Jacka niemiecki

Gogolin św. Anny i św. Joachima niemiecki 250 Bierawa Świętej Trójcy niemiecki 300 Klodnica MB Bolesnej niemiecki 1/3 = 1000 Stare Koźle św. Jana Nepomucena niemiecki 50 Cisowa św. Frandszka niemiecki 350 Sławięcice św. Katarzyny niemiecki 1000 Stara Kuźnia Najśw. Serca PJ niemiecki 280 Dzielów św. Mikołaja niemiecki 80-100 Ściborzyce Wlk. MB Wspomożycielki niemiecki 50 Maciowakrze św. Floriana niemiecki 120 Bazany Chrystusa Króla niemiecki 97% = 600 Kluczbork MB Wspomożycielki W. niemiecki 200 Cisek Nawiedzenia NM P niemiecki 230 Pokrzywnica św. Sebastiana niemiecki 1000 Mechnica św.Jakuba niemiecki 94% = 1260 Łężyce Nawiedzenia NM P niemiecki 500

Kędzierzyn-Koźle św. Zygmunta niemiecki 1100 Stradunia Serca Pana Jezusa niemiecki 200 Rogi N M P Królowej Świata niemiecki 300 Brożec Wszystkich Świętych niemiecki 2/3 = 1200 Pisarzowice św. Michała niemiecki 85% = 370 Racławiczki św. Marii Magdaleny niemiecki 1/3 = 624 Steblów Św. Piotra i Pawła niemiecki 835 Żywodce św. Floriana niemiecki 200

Zielina-Świętej T rói.y

Kujawy niemiecki 30% = 405

Krapkowice- ■

Otmęt Wniebowstąpienia NM P niemiecki 200 Krapkowice św. Mikołaja niemiecki 2000 Komorniki Nawiedzenia NM P niemiecki 90% = 1430 Dobra św. Jana Chrzciciela niemiecki 32 Obrowiec św. Jana Chrzciciela niemiecki 70

Racibórz-Markowice św. Jadwigi niemiecki 100 Góra św. Anny św. Anny niemiecki 400 Januszkowice św. Błażeja niemiecki 250 Jasiona św. Marii Magdaleny niemiecki 150 Raszowa Wszystkich Świętych niemiecki 120 Rozwadza św. Jana Nepomucena niemiecki 200 Wysoka św. Floriana niemiecki 150

[7 ] Ks. WITOLD ZDANIEWICZ SAC 2 6 3

1 2 3 4

Zdzieszpwice św. Antoniego niemiecki 200 Gierałtowice św. Szymona i Judy niemiecki 100 Grzędzin św. Piotra i Pawła niemiecki 50% = 800 Łany św. Bartłomieja niemiecki 800 Modzurów Świętej Trójcy niemiecki 50 Nieznaszyn Najśw. Serca PJ niemiecki 400 Polska Cerkiew Wniebowzięcia NM P niemiecki 450 Roszowicki Las św. Antoniego niemiecki 50-60 Zakrzów św. Mikołaja niemiecki 100% = 1400 Korfantów Świętej Trójcy niemiecki 30 Przechód św. Jana niemiecki 979 Rzymkowice św. Piotra i Pawła niemiecki 400

Opołe-Gosławice Wniebowzięcia NM P niemiecki 300

Opole-Groszowice św. Katarzyny niemiecki 400 Opole MB Fatimskiej niemiecki 130 Nowa Wieś

Królewska MB Nieustającej Pomocy niemiecki 200 Narok św. Floriana niemiecki 40% = 440 Opole św. Józefa niemiecki 100 Sławice św. Jana Nepomucena niemiecki 70% = 4 6 0 Goświnowice Nawiedzenia NM P niemiecki

Chrząstowice Niepok. Poczęcia NM P niemiecki 175 Dąbie Narodzenia NM P niemiecki 100 Dębska Kuźnia św. Anny i św. Jadwigi niemiecki 600 Dylaki św. Antoniego niemiecki 150 Kotórz Wielki Michała Archanioła niemiecki 1500 Krasiejów św. Małgorzaty niemiecki 500 Kraśnica Serca Pana Jezusa niemiecki 300 Raszowa Opatrzności Bożej niemiecki Chodnia Stara MB Różańcowej niemiecki 150 Szczedrzyk św. Mikołaja niemiecki 1500 Cyprzanów Świętej Trójcy niemiecki 400 Borucin św. Augustyna niemiecki 1/3 = 300 Gamów św. Anny niemiecki 30 Krowiarki Narodzenia NMP niemiecki 350 Krzanowice św. Wacława niemiecki 1000 Pawłów św. Michała Archanioła niemiecki 300 Pietrowice

Wielkie św. Wita, Modesta niemiecki 400 Wojnowice Podwyższenia Krzyża św. niemiecki 150 Chróścina

Opolska św. Piotra i Pawła niemiecki 150 Chrząszczy ce MB Szkaplerznej niemiecki 60-70 Dąbrówka

80% = 560 Górna św. Rocha niemiecki

Domecko Niepok. Serca NM P niemiecki 300 Komprachcice św. Franciszka niemiecki Ligota

niemiecki

2 6 4 Ks. WITOLD ZDANIEWICZ SAC [8 ]

1 2 3 4 5

Ochodze św. Marcina niemiecki 40% = 340 Polska Nowa

Wieś Nawiedzenia NM P niemiecki 120 Prószków św. Jerzego niemiecki 300 Rogów Opolski św. Filipa i Jakuba niemiecki 200 Wawelno Najśw. Serca PJ niemiecki 50 Zimnice

Wielkie św. Jana Chrzciciela niemiecki

Łubowice Narodzenia NM P niemiecki 40% = 608 Racibórz Najśw. Serca PJ niemiecki 78 Racibórz Wniebowzięcia NM P niemiecki 400

Racibórz-Ocice św. Józefa niemiecki 150 Racibórz św. Jana Chrzciciela niemiecki 120

Racibórz-Studzienna św. Krzyża niemiecki 300 Rudnik św. Katarzyna niemiecki 223 Chróścice św. Jadwigi niemiecki 140 Czarnowąsy Bożego Ciała niemiecki 800 Dobrzeń Wielki św. Katarzyny niemiecki 1000 Łubniany św. Piotra i Pawła niemiecki 270 Zawada św. Floriana niemiecki 215 Dolna św. Piotra i Pawła niemiecki 120-150 Dziewkowice św. Joachima i św. Anny niemiecki 100-200 Grodzisko św. Katarzyny niemiecki 178 Izbicko św. Jana Chrzciciela niemiecki 300 Jemielnica Wniebowzięcia NM P niemiecki 350 Kadług Chrystusa Króla niemiecki 80 Rozmierz św. Michała niemiecki 50 Rożniątów Narodzenia NM P niemiecki 60 Strzelce

Opolskie św. Wawrzyńca niemiecki 220 Sucha św. Bartłomieja niemiecki 50% = 990 Szymiszów św. Szymona i Judy niemiecki 60 Bieńkowice Wszystkich Świętych

św. Anny

niemiecki 251 Krzyżanowice niemiecki 30-40 Owsiszcze Najśw. Serca PJ niemiecki 300 Rudyszwałd Świętej Trójc y niemiecki 170

Racibórz-Sudół MB Różańcowej niemiecki 230-280 Tworków św. Piotra i Pawła niemiecki 320 Zabełków św. Jadwigi niemiecki 250 Kotulin św. Michała Archanioła niemiecki 200 Chechłę św. Walentego niemiecki Ujazd Śląski św. Andrzeja niemiecki 415 Bierdzany św. Jadwigi niemiecki 60% = 430 Dąbrówka

MB Śnieżnej

Dolna niemiecki

Fałkowice św. Stanisława niemiecki 200 Jełowo św. Bartłomieja niemiecki 300 Murów Świętej Trójcy

św. Józefa Robotnika

niemiecki 100

Węgry niemiecki 70%

[9 ] JĘZYK LITURGICZNY W POLSKICH PARAFIACH 2 6 5

1 2 3 . 4 5

Stare

Budkowice św. Rocha niemiecki 350-400 Tuly MB Bolesnej niemiecki 300 Zazwiździe Najśw. Serca PJ niemiecki 300 Kolonowskie Niepok. Serca Maryi niemiecki 1100 Staniszcze

Małe Ducha Świętego niemiecki 120 Łagiewniki

Małe św. Jadwigi niemiecki 100 Chocianowice Narodzenia NM P niemiecki 950 Kup św. Jerzego niemiecki 150-200 Staniszcze

Wielkie św. Karola niemiecki 900 Siółkowice

Stare Michała Archanioła niemiecki 80 Brynice św. Szczepana niemiecki 200 Lasowice Wlk. Wszystkich Świętych niemiecki 600 Nakło św. Piotra i Pawła niemiecki 120 Ciasna Świętej Trójcy niemiecki 800 Chudoba Najśw. Serca Jezusa niemiecki 163 Borki Wielkie św. Franciszka niemiecki 250 Łomnica Nawiedzenia NM P niemiecki 1200 Siaraków św. Piotra i Pawła niemiecki 1690

Kędzierzyn-Koźle Piusa X niemiecki 150 Dlugomiłowice św. Marii Magdaleny niemiecki 300 Ostrożnica Ducha Świętego niemiecki 150 Bogacica Świętej Trójcy niemiecki 1800 Popielów Królowej Aniołów niemiecki

Luborzyce św. Antoniego niemiecki 30% = 560 Rudzieniec Michała Archanioła niemiecki 45 Naczęsławice św. Stanisława niemiecki 400 Ligota

Turawska św. Katarzyny niemiecki 1000 Kujakowice św. Stanisława niemiecki 823 Kielcza św. Bartłomieja niemiecki 400 Zawadzkie św. Rodziny niemiecki 600 Łowkowice Nawiedzenia NM P niemiecki 400 Grabina MB Szkaplerznej niemiecki 100 Winów Ducha Świętego niemiecki 40% = 2 0 0 Stare Olesno Marii Magdaleny niemiecki 150 Olesno Bożego Ciała

św. Mikołaja

niemiecki 1000

Wysoka niemiecki

Wędzina św. Urbana niemiecki 50

Barkowo Zagórzyca Diecezja pelplińska lit. ukraiń- sko-bizantyj-ska św. Józefa łacina Kamień

2 6 6 Ks. WITOLD ZDANIEWICZ SAC

[10]

1 2 3 4 5

Rokity św. Andrzeja Boboli niemiecki (ewang­ elicy) Sypniewo św. Katarzyny niemiecki 5-12

Diecezja płocka Czerwińsk

n. Wisłą Zwiastowania N M P łacina sporadycznie Diecezja przemyska

Sarzyna św. Sebastiana łacina raz w miesią-Przemyśl Najśw. Serca PJ łacina 150

CU Młyny Narodzenia N M P ukraiński 90

Jaślińska św. Katarzyny łacina sporadycznie Iwonicz Zdrój św. Iwona niemiecki kilka razy

Przysucha Skórkowice Radom Radom Lipinki Sękowa Gładyszów Kotomłoty Sosnowiec Jaworzno Sosnowiec Szczecin Szczecin Gostyń Szczec. Płoty Diecezja radomska

Miłosierdzia Bożego łacina 200 św. Łukasza łacina

św. Pawła Ap. łacina 100 św. Teresy łacina 300 Diecezja rzeszowska Wniebowzięcia N M P starocer­ kiewny gr. katolicki św. Józefa łacina 200 Narodzenia św. Jana ukraiński 194

Diecezja siedlecka św. Nikity cerkiewno-słowiański ukraiński rosyjski białoruski 280 Diecezja sosnowiecka

Najśw. Zbawiciela łacina 30 św. Wojciecha łacina 1000 św. Łukasza esperanto 20

Diecezja szczecińsko-kamieńska św. Stanisława Kostki łacina Chrystusa Króla Królowej Polski Przemienienia Pańskiego łacina łacina greko-kato-licki 600

150

[

11

]

Lubaw. św. Tomasza łacina Diecezja warmińska Wipsowo św. Jana Vianney łacina

Bartoszyce św. Jana i MB Częstoch. łacina Biesowo św. Mikołaja niemiecki Biskupiec

Reszelski św. Jana Chrzciciela niemiecki Świątki św. Kośmy i Damiana niemiecki Górowo

Iławeckie Najśw. Serca PJ ukraiński Łukta MB Częstochowskiej łacina Olsztyn Matki Kościoła niemiecki

Diecezja warszawska Kazuń MB Szkaplerznej łacina Kaski św. Piotra łacina Warszawa św. Andrzeja francuski Warszawa św. Michała łacina

Diecezja warszawsko-praska Warszawa św. Marcina łacina Warszawa MB Nieustającej Pomocy łacina Otwock MB Królowej Polski łacina

800 125 kilka osób raz w miesią­ cu sporadycznie dla wszy­ stkich raz na kwartał dla wszy­ stkich raz w roku sporadycznie sporadycznie 290 300 400 raz w miesią­ cu raz w miesią­ cu sporadycznie raz w tygo­ dniu sporadycznie raz w miesią­ cu

2 6 8 Ks. WITOLD ZDANIEWICZ SAC

[

12

]