MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ
OCHRONY ZABYTKÓW
18 kwietnia obchodzimy Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków, ustanowiony w 1983 r. przez
Międzynarodową Radę Ochrony Zabytków. To święto wszystkich, którzy wkładają wiele wysiłku w
ratowanie zabytków i opiekę nad nimi –
konserwatorów, historyków sztuki i architektury, urbanistów, archeologów i przedstawicieli innych zawodów pracujących na rzecz ochrony zabytków,
a także wszystkich odpowiedzialnych właścicieli, opiekunów i zarządców zabytkowych obiektów
dziedzictwa kulturowego.
Głównymi polskimi zabytkami wpisanymi na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO są: Stare Miasto w Krakowie oraz
w Toruniu, Warszawie i Zamościu, a także
Kopalnia soli „Wieliczka”.
KRAKÓW
Stare Miasto w Krakowie wraz z Wawelem jako pierwszy zabytek z Polski zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 1978 roku .
Najważniejszym zabytkami są: Kościół Mariacki, Sukiennice, wieża ratuszowa, ruiny murów obronnych, Brama Floriańska i Barbakan.
Na Starym Mieście, czyli kwadratowym placu o wymiarach 200 na 200 metrów, co roku organizowane są różnorodne wydarzenia kulturalne i rozrywkowe.
Nieodzownym elementem tego miejsca jest również słynny hejnał, grany o określonych porach z wieży Mariackiej. Ważnym miejscem jest również ulica
Franciszkańska 3, gdzie dochodziło do spotkań z Janem Pawłem II, a także
Benedyktem XVI oraz odbywały się czuwania i wydarzenia artystyczne.
Wśród zabytków tego miejsca, na szczególną uwagę zasługują również pomniki.
Do najważniejszych rzeźb należą: Pomnik Adama Mickiewicza, Pomnik Józefa Dietla, Pomnik Aleksandra Fredry, Pomnik Mikołaja Kopernika, Pomnik kardynała
Adama Stefana Sapiehy oraz Pomnik Tadeusza Kościuszki na Wawelu.
WARSZAWA
Stare Miasto w Warszawie - stanowi historyczne centrum i najstarszą część miasta, a jednocześnie salon kulturalny stolicy. Założone w XIII wieku jako
gród książęcy i osada otoczona murami. Podczas drugiej wojny światowej zniszczone w 90%. Dzięki doskonałej odbudowie wpisane w 1980 roku na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Obecnie jest tętniącym gwarem
miejscem spacerów, pełnym galerii, kawiarni i restauracji.
Wśród zabytków oraz pomników, jakie warto zobaczyć na Starym Mieście w Warszawie są: Zamek Królewski; Kolumna króla Zygmunta III Wazy; Kościół
św. Marcina; Bazylika Archikatedralna pw. Męczeństwa św. Jana
Chrzciciela; Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej Patronki Warszawy; Rynek Starego Miasta; Pomnik Syrenki Warszawskiej; Muzeum Historyczne m.st.
Warszawy; Gnojna Góra; Kamienne Schodki; Barbakan i mury obronne;
Pomnik Jana Kilińskiego; Pomnik Małego Powstańca.
TORUŃ
Stare Miasto w Toruniu wpisano na listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO w 1997 roku.
Najstarsza część Starego Miasta została wytyczona po 1236 r. Jest to jego obecna część południowa, powiększona do dzisiejszych rozmiarów między
latami 1252 i 1259. Centrum stanowi Rynek Staromiejski z ratuszem.
Pomimo zniszczeń z 1703 r. i późniejszych XIX-wiecznych, centrum Torunia jest prawdziwym skarbcem architektury.
Wybrane zabytki na terenie Starego Miasta: Rynek z Ratuszem Staromiejskim;
Kościół wniebowzięcia NMP; Katedra św. Janów, Kamienice mieszczańskie;
tzw. Dom Kopernia, zespół dwóch kamienic gotyckich z XV w.,
rekonstruowanych w latach 60. XX w., przypuszczalne miejsce urodzin Mikołaja Kopernika; Kamienica Pod Gwiazdą; mury miejskie, zachowanych kilka baszt
(m.in. Krzywa Wieża, Koci Łeb) i 3 bramy (Mostowa, Żeglarska i Klasztorna);
kościół św. Ducha; Dwór Artusa; pałace miejskie; kamienice z XIX i XX w.;
pomnik Mikołaja Kopernika z 1853 roku; pomnik flisaka; Hotel Trzy Korony, istniejący od 1480 do dziś.
ZAMOŚĆ
Stare Miasto w Zamościu znalazło się na liście UNESCO w 1992r.
Zamość założono w XVI wieku dokonał tego kanclerz Jan Zamoyski na szlaku handlowym, łączącym Europę Zachodnią i Północną z Morzem Czarnym. Zbudowano je w szczerym polu, według włoskich wzorów miasta
idealnego. Do dnia dzisiejszego zachował się w prawie niezmiennej formie pierwotny układ Starego Miasta - z szachownicowym układem ulic,
fortyfikacjami, trzema rynkami (Wielkim, Solnym i Wodnym), znajdują się tam również : Kamienica „Wilczkowska”; Katedra(dawna kolegiata); Klasztor
Franciszkanów; Akademia Zamojska; Pałac Zamojskich; Kościół św.
Mikołaja; Synagoga; Arsenał; Bastion VII i Nadszaniec; Rotunda (Działobitnia).
Symbolem „perły renesansu”, jak określa się Zamość, jest Ratusz z wachlarzowymi schodami i wysoką wieżą zegarową, z której o 12 w
południe rozlega się uroczysty hejnał.
KOPALNIA SOLI W WIELICZCE
Kopalnia soli w Wieliczce - na listę Światowego Dziedzictwa Kultury
UNESCO została wpisana w 1978r.; historia tego miejsca sięga XIII wieku, a kopalnia ta jest najstarszą, czynną na świecie. Można w tym miejscu zauważyć wszystkie etapy rozwoju techniki górniczej w poszczególnych epokach historycznych. Rozciąga się na 9 poziomach, ma 2040 komór i 360
km chodników, które tworzą tajemniczy labirynt. Unikatowe w skali
światowej są wyrzeźbione w soli ołtarze, posągi i całe kaplice podziemne z płaskorzeźbami i żyrandolami, które przenoszą zwiedzających w baśniowy,
niezwykły świat.
W kopalni znajduje się podziemna poczta, restauracja, kino, a także sanatorium, w którym leczy się alergię i astmę. Odbywają się tu koncerty,
spektakle teatralne, a także bale.
