STATUT
Ulw t a m nkknp
ie.
C I E S Z Y N .
Nakładem Śląskiego Towarzystwa rolniczego.
D rukarnia »Dziedzictwa« w Cieszynie.
1920.
w Cieszyn
STATUT
Mm Towarzystwa rolniczego
w Cieszynie.
C I E S Z Y N .
Nakładem Śląskiego Towarzystw* rolniczego.
Drukarnia ^Dziedzictwa* w Cieszynie.
B ib lio te k a
Tadeusza Regera
Nazwa.
§ 1.
Towarzystwo nosi nazwę: »Śląskie Towa
rzystwo rolnicze«.
Siedziba.
§ 2.
Siedzibą Towarzystwa jest miasto Cieszyn.
Cci.
' § 3.
Celem Towarzystwa jest praca nad rozwojem’
rolnictwa i innych pokrewnych gałęzi gospodar
stwa rolnego, poprawa inateryalnych i moral
nych stosunków rolnika, organizowanie zawodo
we rolnika i pielęgnowanie ducha łączności, wzajemne pouczanie i wspieranie się, zastępowa
nie interesów stanu rolniczego i wogóle praca nad rozwojem rolnictwa na Śląsku.
Zakres działania.
§ 4.
Do zakresu działania Śląskiego Towarzystwa rolniczego należy każda czynność, zmierzająca do osiągnięcia celu, określonego w ramach § 3. a obowiązujących ustaw.
W szczególności będzie zadaniem Towarzy
stwa:
a) odbywanie zgromadzeń w myśl przepisów niniejszego statutu;
b) pouczanie o wszelkich sprawach, dotyczących stanu rolniczego zapomocą odczytów, wykła
dów, pism zawodowych, książek, lustracyi go
spodarstw wzorowych i wycieczek zbioro
wych;
c) zakładanie szkół rolniczych męskich i żeń
skich, kursów zimowych i księgozbiorów lub też wspieranie podjętych w tym kierunku starań władzy;
d) zakładanie wzorowych gospodarstw, pól do
świadczalnych, obór i chlewni zarodowych, prowadzenie ksiąg zarodowych dla elit i związków hodowlanych;
e) urządzanie wycieczek rolniczych, wystaw płodów i wyrobów gospodarskich, zwierząt, maszyn i narzędzi rolniczych z wyszczegól
nieniem za postęp;
f ) zawiązywanie i utrzymywanie stosunków z innemi Towarzystwami rolniczemi;
g ) zakładanie wspólnych składów płodów rolni
czych, sklepów, rzeźni, piekarń i t. d .;
h) zakupywanie od członków płodów rolni
czych i sprzedaż takowych;
i) sprowadzanie dla członków nasion, nawozów, soli, maszyn, narzędzi rolniczych i t. p .;
j ) pośredniczenie w dostarczaniu taniego kre
dytu dla członków przez kasy systemu Raiff- eisena lub podobnych i organizowanie tako
wych ;
k) organizowanie towarzystw i związków ubezpieczeniowych wszelkiego rodzaju, za
bezpieczających domostwa, dobytek, plony i życie, pośrednictwo w przedsiębiorstwach melioracyjnych członków i zakładanie spó
łek drenarskich i t. p .;
1) prowadzenie statystyki zbiorów, żywego in
wentarza i t. p .;
m ) pośrednictwo w najmowaniu sług i robotni
ków rolnych, regulowanie wzajemnych sto
sunków pracodawców i pracobiorców;
n) popieranie władz w dążności do podniesie
nia produkcyi rolnej i hodowlanej, wykony
wanie wszelkich zleceń władz do tego zdą
żających;
o) zrzeszenie wszystkich rolników w swej or- ganizacyi zayrodowej dla bronienia ich inte
resów ;
P) normowanie cen produktów rolniczych w sto
sunku do ich kosztów produkcyi;
r) bronienie dobrej sławy stanu rolniczego, s) pośredniczenie przy nabywaniu i sprzedawa
niu ziemi, szczególnie pochodzącej z parce- lacyi przymusowej.
Fundusze,
§ 5.
Fundusze Towarzystwa rolniczego są nastę
pujące:
a) fundusz żelazny;
b) dochody bieżące;
c) fundusze z pewnem szczególnem przezna
czeniem.
§ 6.
Fundusz żelazny, już istniejący, powiększać się będzie przez wkładki jednorazowe członków dożywotnych i wieczystych, odsetki własne, dary i zapisy. Fundusz ten służyć ma na zapewnienie Towarzystwu niezależnego bytu i silniejszego rozwoju w przyszłości.
§ 7.
Dochody bieżące pochodzą z wkładek człon
ków, 7. odsetek funduszu żelaznego, o ileby tako
we na pokrycie bieżących wydatków były po
trzebne, z świadczeń państwa i kraju na cele rolni
cze, dowolnych darów, ofiar i zapisów, z docho
dów uzyskanych z przedsiębiorstw przez Towa
rzystwo urządzonych, z rozsprzedaży pism, z od
czytów, wystaw i t. p.
§ 8.
Dla poparcia celów Towarzystwa może Ra
da ogólna tworzyć osobne fundusze z pewnem szczególnem przeznaczeniem, wyznaczając im zarazem osobne źródła dochodów.
Członkowie.
§ 9.
Towarzystwo składa się z członków:
a) zwyczajnych;
b) dożywotnych;
c) wieczystych;
d) honorowych;
e) protektorów.
W arunkiem przyjęcia do Towarzystwa jest ukończony 18-ty rok życia, dobre imię i przyjęcie przez Zarząd główny lub Radę ogólną.
Członków zwyczajnych, dożywotnych i wie
czystych przyjm uje Zarząd główny na wniosek zarządów powiatowych, członków honorowych i protektorów mianuje Rada ogólna. Nieprzyjęty na członka może się odwołać przez jednego z członków Towarzystwa do Rady ogólnej, która o jego przyjęciu lub nieprzyjęciu ostatecznie sta
nowi.
§ 10.
Wstępujący do Towarzystwa płaci 2 K ty- tyłem wstępnego do Zarządu głównego i zobo
wiązuje się płacić wkładkę roczną w myśl ni
niejszego statutu, a to:
Dla nieposiadąjących roli ustanawia Zarząd Główny wysokość rocznej wkładki w granicach powyższych.
Wkładki roczne płacone być powinny z góry, najdalej do ł. kwietnia każdego roku kalenda
rzowego, po tym czasie dolicza się 6% zwłoki.
Członków, zalegających z wkładkami, należy upomnieć, a po roku ściągnąć od nich wkładki sądownie.
Członkiem dożywotnym może być każdy, przez Zarząd Główny przyjęty, kto oprócz 2 K wstępnego złoży jednorazowo na rzecz Towa
rzystwa przynajmniej 100 K.
do 5 ha roli
» 10 » » wyżej 10 » »
i K 3 K 4 K
§ U-
§ 12.
Członkiem wieczystym może być ^ każdy, przez Zarząd Główny przyjęty, kto oprócz 2 K wstępnego złoży jednorazowo na cele Towarzy
stwa przynajmniej 500 K.
§ 14.
Rada ogólna może każdego czasu zmienić wysokość wstępnego, wkładek rocznych i jedno
razowych bez zmiany statutu.
§ 15.
Zarząd Główny przyjm uje członków zwy
czajnych i wieczystych na wniosek zarządów po
wiatowych.
Każdy nowo przystępujący członek otrzyma na własne żądanie za zwrotem kosztów nakładu statut Towarzystwa i kartę legitymacyjną.
§ 16.
W ystąpić z Towarzystwa można każdego czasu, należy jednak zapłacić wkładkę za ten rok.
w którym się występuje. W razie niezapłacenia może być wkładka sądownie ściągnięta.
§ 17.
Członkami honorowymi mianuje Rada ogól
n a na przedstawienie Zarządu Głównego takie
§ 13 .
osoby, które szczególne zasługi na polu rolni
ctwa w najobszerniejszem słowa znaczeniu albo też około dobra i rozwoju Towarzystwa położyły.
Protektorami zaś takie osoby, po których życzli
wości i opiece Towarzystwo poparcia celów swo
ich w wyższej mierze spodziewać się może.
§ 18.
Każdy członek ma prawo:
a) brać udział w zebraniach Kółek z głosem stanowczym;
b) wybierać i być wybieranym w miarę prze
pisów niniejszego statutu;
c) korzystać z księgozbiorów, pism i innych środków i urządzeń, jakiemi Towarzystwo rozporządzać będzie;
d) za pośrednictwem zarządów Kółek i Zarzą
dów powiatowych przedstawiać wnioski pod obrady Zarządu Głównego, Rady ogólnej i Walnego zebrania powiatowego;
e) zawiązywać Kółka rolnicze albo Związki dla pielęgnowania poszczególnych gałęzi gospo
darstwa, jako to: chowu bydła, pszczelnictwa, sadownictwa, ogrodnictwa i t. p.;
f ) przedstawiać Wydziałowi Kółek osoby, pra
gnące wstąpić do Towarzystwa.
§ 19.
Członkowie Towarzystwa obowiązani są przestrzegać przepisów statutu i uchwalić się ma
— 10 —
jących regulaminów, brać udział w zebraniach, odczytach, wycieczkach, urządzanych przez To
warzystwo lub Związki powiatowe i Kółka, a nad
to według sił i możności przyczyniać się do urze
czywistnienia celów Towarzystwa.
§ 20.
Członków, niepełniących statutem przepisa
nych obowiązków, działających na szkodę To
warzystwa, lub dopuszczających się czynów hań
biących, wyklucza Rada ogólna na wniosek Za
rządu Głównego z Towarzystwa.
§ 21.
Każdy członek obowiązany jest należeć do jednego z Kółek Towarzystwa. Członkowie, którzy terytoryalnie do żadnego Kółka nie nale
żą lub do żadnego innego Kółka się nie zapisali, należą do Kółka Cieszyńskiego.
Członkowie honorowi i -protektorowie do żadnego Kółka nie są obowiązani należeć.
Kierownictwo,
§ 22.
Sprawami Towarzystwa zawiadują:
a) Zarząd Główny;
b) Rada ogólna;
c) Zarządy powiatowe;
d) Walne zebranie Związków powiatowych;
e) Wydziały Kółek;
f ) Walne zebranie Kółek.
Zarząd Główny,
§ 23.
Zarząd Główny składa się z delegatów Związ
ków powiatowych po trzech i ich zastępców.
Członków Zarządu Głównego wybiera Rada ogólna na wniosek Walnych zebrań powiatowych absolutną większością głosów z pośród członków Towarzystwa rolniczego na przeciąg trzech lat.
Wybór odbywa się tylko kartkami. Niezorgani- zowane powiaty przedstawiają z powiatem są
siednim wspólnie swoich zastępców.
Zarząd Główny wybiera z pośród siebie co roku prezesa i dwóch wiceprezesów.
Co roku ustępuje z każdego powiatu jeden członek i jeden zastępca. W pierwszych 2 latach decyduje los, a w dalszych starszeństwo w urzę
dowaniu. Ustępujący mogą być ponownie wy
brani.
§ 24.
Członkowie Zarządu Głównego są obowiąza
ni brać udział w posiedzeniach Zarządu, oraz wykonywać wszelkie czynności, przez Zarząd im powierzone, jednak za zwrotem wydatków, połą
czonych z ich urzędowaniem.
Trzykrotna kolejna nieusprawiedliwiona nie
obecność powoduje wykluczenie członka. W ra
zie niemożności przybycia winien członek Zarzą
du natychmiast się uniewinnić.
§ 25.
Prezes lub w jego zastępstwie pierwszy, względnie drugi wiceprezes przewodniczy na po
siedzeniach Zarządu Głównego i Rady ogólnej i jest zarazem przedstawicielem Towarzystwa na zewnątrz.
Do ważności pism, wychodzących z Towa
rzystwa, potrzebny jest podpis prezesa i sekreta
rza, względnie zastępcy prezesa i jednego człon
ka Zarządu Głównego.
Do wykonywania czynności administracyj
nych lub innych, z działalnością Towarzystwa po
łączonych funkcyi, mianuje Zarząd Główny oso
bnych urzędników, skoro Rada ogólna posady ta
kie utworzy i potrzebne na ten cel środki uchwali.
§ 26.
Zarząd Główny jest władzą kierowniczą * wykonawczą Towarzystwa. Do zakresu działania jego należy:
a) zawiadywanie sprawami Towarzystwa i za
łatwianie wszelkich czynności bieżących w myśl obowiązującego statutu i regularni-
— 13 —
nów, tudzież prawomocnych uchwał Rady ogólnej;
b) zarządzanie majątkiem Towarzystwa;
c) zwoływanie posiedzeń Rady ogólnej w mia
rę potrzeby, przynajmniej jednak raz na rok z terminem 14 dniowym i układanie porząd
ku dziennego dla tych posiedzeń;
d) zdawanie Radzie ogólnej sprawy z czynności swoich, obrotu funduszów i rozwoju Towa
rzystwa ;
e) przygotowanie wszystkich spraw i wnio
sków, które m ają wejść pod obrady Rady ogólnej i przedstawienie jej preliminarza dochodów i wydatków na rok następny;
f) prowadzenie korespondencyi, zawiązywanie i utrzymywanie stosunków z innymi Towa
rzystwami i załatwianie spraw urzędowych;
g) wykonywanie wszelkich uchwał Rady ogól
nej, o ile ich wykonanie komu innemu nie zostało przekazane;
h) ocenianie i polecanie członkom i Kółkom po
żytecznych książek i czasopism;
i) czuwanie nad rozwojem Związków powiato
wych, Kółek i wglądanie w ich czynności i żądanie od nich pisemnych lub ustnych wy
jaśnień ;
j) zawieszanie uchwał Zarządów powiatowych, Walnych zebrań Związków powiatowych.
Wydziałów Kółek i Związków i Walnych zebrań Kółek i Związków, jeżeli je uzna za
— 14 —
szkodliwe, przeciwne celom Towarzystwa lub przepisom tego statutu, aż do ostatecznego rozstrzygnięcia przez Radę ogólną;
k) w razie potrzeby mianowanie delegatów do organizowania Kółek rolniczych, Związków i Spółek.
1) rozdział świadczeń państwowych na podnie
sienie hodowli i uprawy roli pomiędzy związ
ki powiatowe stosownie do ich siły liczebnej i ściśle według uchwał Rady ogólnej i pole
ceń rządu.
§ 27.
Zarząd Główny odbywa swe posiedzenia w miarę potrzeby, przynajmniej jednak co ćwierć roku, a w każdym razie, jeżeli 1j3 członków Za
rządu tego zażąda.
'D o prawomocności uchwał potrzebna jest obecność większości Zarządu Głównego. Proto
koły z posiedzeń Zarządu Głównego wpisuje się w osobną na ten cel przeznaczoną księgę i podpi
suje przewodniczący i sekretarz.
Posiedzenia Zarządu Głównego zwołuje pre
zes lub jeden z jego zastępców.
s •
Rada ogólna.
§ 28.
Rada ogólna składa się z osobno w tym celu wybranych delegatów Kółek lub ich zastępców.
tudzież członków Zarządu Głównego i Zarządów powiatowych.
Delegat Kółka, względnie jego zastępca, wchodzi w skład Rady ogólnej, skoro Zarząd Główny uzna prawomocność dokonanego wy
boru.
W tym celu należy przysłać najpóźniej do 1. lutego każdego roku protokół z W alnego ze
brania Kółka, na którem delegata wybrano, po
czerń Zarząd Główny, zatwierdziwszy wybór, przesyła jemu legitymacyę na rok bieżący.
Legitymacya ta jest ważną tylko na jeden rok. Jeżeli przeciw prawomocności wyboru pod
niesione zostały zarzuty, należy sprawę przed
stawić Radzie ogólnej, która je ostatecznie roz
strzygnie.
W posiedzeniach Rady ogólnej może brać udział oprócz delegatów każdy członek Towarzy
stwa z głosem doradczym.
§ 29.
Do zakresu działania Rady ogólnej należy:
a) wybór członków Zarządu głównego z pomię
dzy kandydatów, przedstawionych przez Wal
ne zebranie powiatowe;
b) uchwalanie wniosków Zarządu Głównego co do sposobu użycia świadczeń państwa i k ra ju na cele rolnicze, przyczem obowiązuj#
ilość członków danego Związku;
— 16 —
c) czuwanie nad majątkiem całego Towarzy
stwa, badanie i zatwierdzanie przedstawio
nych przez Zarząd główny rachunków, w któ
rym to celu Rada ogólna z swojego grona wybiera osobną Komisyę rewizyjną, składa
jącą się z 3 członków;
d) badanie i ostateczne uchwalenie przedstawio
nego przez Zarząd główny preliminarza do
chodów i wydatków Towarzystwa;
e) przyjęcie sprawozdania z działalności Za
rządu Głównego za rok ubiegły i udzielenie mu absolutoryum ; jeżeli absolutoryum nie zostanie udzielone, cały Zarząd ustępuje, a Rada ogólna zarządza nowe wybory. Aż do tego czasu agendy Zarządu prowadzi pre- zydyum;
f) uchwalenie wniosków Zarządu Głównego, tudzież wniosków i życzeń Zarządów powia
towych, Walnych zebrań powiatowych, Kó
łek, Związków i Spółek; wnioski te wniesio
ne być muszą najpóźniej 8 dni przed posie
dzeniem Rady ogólnej do Zarządu Głów
nego;
g) uchwalanie, jakie pisma kosztem Towarzy
stwa trzymane lub drukowane być mają;
h) rozwiązanie Zarządów powiatowych, tudzież Kółek, Związków i Spółek, nie działających w myśl statutów Towarzystwa;
i) mianowanie na wniosek Zarządu Głównego członków honorowych i protektorów ;
— 17 —
j) rozstrzyganie podań członków o zniżenie wkładki rocznej lub całkowite uwolnienie od n iej;
k) wybór komisyi weryfikacyjnej, złożonej z 3 członków, która zdaje sprawę z wykonania uchwał ostatniej Rady ogólnej.
§ 30.
Do prawomocności uchwał Rady ogólnej po
trzebną jest obecność przynajmniej połowy członków.
W razie braku kompletu następne posiedze
nie Rady ogólnej, zwołane z tym samym porząd
kiem dziennym uchwalać może prawomocnie bez względu na ilość członków.
Do zmiany statutów lub rozwiązania Towa
rzystwa potrzebną jest obecność 3A części dele
gatów i dwie trzecie większości głosów przy gło
sowaniu imiennem.
Zarządy powiatowe.
§ 31.
Kółka rolnicze jednego powiatu tworzą Związki powiatowe Kółek rolniczych. Kółka rol
nicze wysp niemieckich tworzyć mogą osobne Związki powiatowe.
O ile liczba Kółek rolniczych pewnego po
wiatu nie przekracza 10-ciu, w takim razie nale
żą do Związku powiatu sąsiedniego.
Zarząd powiatowy składa się z 6 członków i 3 zastępców. Zostaje on w ybrany_ przez Walne zgromadzenie absolutną większością głosów z pośród swych członków na przeciąg jednego ro
ku. W ybór odbywa się tylko kartkami.
Zarząd powiatowy wybiera z pośród siebie prezesa i jego zastępcę, sekretarza i skarbnika.
§ 32.
Zarządy powiatowe są obowiązane wykony
wać wszelkie czynności, polecone im przez Zarząd Główny, Radę ogólną i Walne zebranie powia
towe.
§ 33.
Członkowie Zarządów powiatowych są obo
wiązani brać udział w posiedzeniach Zarządu po
wiatowego.
Trzykrotna kolejna nieobecność pociąga za sobą wykluczenie członka. W razie niemożności przybycia winien członek Zarządu o tem natych
miast donieść.
§ 34.
Prezes lub jego zastępca przewodniczy na po
siedzeniach Zarządu powiatowego, tudzież na Walnych zebraniach. Podpisuje wszelkie akty, wychodzące z Związku powiatowego.
_ 19 _
Do wykonywania czynności adm inistracyj
nych Związku powiatowego wybiera z pomiędzy siebie sekretarza i skarbnika. Jeżeli Walne ze
branie środki uchwali, może Zarząd powiatowy powołać do tego osobnych urzędników7.
§ 35.
Zarząd powiatowy jest władzą kierowniczą w powiecie.
Do działalności jego należy:
a) zawiadywanie sprawami Związku powiatowe
go i załatwianie wszelkich czynności bieżą
cych w myśl niniejszego statutu i regulami
nu, o ile takowe nie podpadają działalności Zarządu Głównego, oraz zleceń i uchwał Za
rządu Głównego, Rady ogólnej i W alnego zebrania powiatowego;
b) zarządzanie Związkiem powiatowym;
c) zwoływanie Walnego zebrania i układanie porządku dziennego dla niego;
d) zdawanie sprawozdania z swej czynności, obrotu funduszów i rozwoju Związku po
wiatowego Zarządowi Głównemu;
e) przygotowanie wniosków, mających przyjść pod obrady Zarządu Głównego, Rady ogól
nej i Walnego zebrania i przedstawienie im preliminarza dochodów i wydatków do za
twierdzenia ;
— 20 —
i
— 21 —
f) czuwanie nad rozwojem Kółek, Związków i Spółek, względnie ich czynnościami i_ żądanie od nich sprawozdań z ich działalności;
g) wyznaczenie w miarę potrzeby delegatów do organizowania Kółek, Związków i Spółek.
h) zarządzanie środkami, przyznanymi na ich cele *
i) prowadzenie ścisłej ewidencyi swych człon
ków i Kółek, oraz przekazywanie w ćwierć rocznych sprawozdaniach wszystkich zmian Zarządowi Głównemu;
j) rozdział przydzielonych Związkowi świad
czeń państwa na hodowlę i uprawę roli po
między Kółka, stosownie do ich siły liczebnej i według poleceń Zarządu Głównego.
§ 36.
Zarządy powiatowe odbywają swe posiedze
nia w miarę potrzeby, jednak przynajminej raz na ćwierć roku, w każdym razie, jeżeli tego -*
członków zażąda.
Walne zebranie Związku powiatowego.
§ 37.
Walne zebranie składa się z członków Kółek i Zarządu Związku powiatowego. Wszyscy człon
kowie Kółek rolniczych biorą udział we Walnych zgromadzeniach z głosem stanowczym.
— 2 2 —
§ 38.
Zwyczajne Walne zebranie odbywa się raz:
na rok. Do zakresu działania zwyczajnego W al
nego zebrania należy:
a) wysłuchanie i przyjęcie sprawozdania Za
rządu powiatowego za rok ubiegły;
b) zatwierdzenie rachunków rocznych Związku powiatowego i udzielenie za nie obsoluto- ryum Zarządowi powiatowemu;
c) uchwalenie preliminarza dochodów i wydat
ków Związku powiatowego na rok następny- d) uchwalenie wniosków, umieszczonych na po
rządku dziennym;
e) wybór Zarządu powiatowego;
f) wybierane komisyi weryfikacyjnej, złożonej z 3 członków, która sprawdzić ma protokół z Walnego zebrania i zdać sprawę na nąstęp- nem Walnem zebraniu, oraz Komisyi rewi
zyjnej, liczącej 3 członków;
g) wybór 6 kandydatów, oraz ich zastępców do Zarządu Głównego;
h) uchwalenie na własne potrzeby osobnych opłat od członków swoich i to albo na rok jeden albo też na stałe.
§ 39.
Walne zebranie zwołuje w terminie 14-dnio- wym Zarząd powiatowy.
§ 40.
Do prawomocności obrad Walnych zebrań wystarczy zawiadomienie Wydziałów Kółek rol
niczych o dniu, miejscu i porządku dziennym Walnego zebrania bądź zapomocą pism, bądź przez osobne zaproszenia.
§ 41.
Obradami Walnego zebrania kieruje prezes ' związku powiatowego lub jego zastępca, a gdy
by to z jakiegokolwiek powodu nie było możliwe, wybierze sobie Walne zebranie prze
wodniczącego ze swojego grona. Protokół z Wal
nego zebrania spisuje sekretarz Zarządu powia
towego lub jego zastępca, a gdyby to nie było możliwem, powołuje przewodniczący na sekreta
rza jednego z obecnych na zebraniu członków.
Protokoły z Walnego zebrania wpisuje się w oso
bną księgę, a podpisuje je przewodniczący i se
kretarz Walnego zebrania tudzież komisya we
ryfikacyjna, składająca się z 3 członków, wybra
nych’ przez W alne zebranie.
§ 42.
Nadzwyczajne Walne zebranie powiatowe zwołanem być musi każdego czasu, jeżeli Zarząd powiatowy albo przynajmniej */» Kółek rolni
czych Związku powiatowego z podaniem na pi
śmie powodów i przedmiotu obrad tego zażąda.
— 23 —
_ 24 - -
§ 43.
W razie rozwiązania przez Radę ogólną, względnie zawieszenie przez Zarząd Główny Za
rządu powiatowego, funkcye obejmuje prezes Związku powiatowego aż do czasu przeprowadze
nia wyboru nowego Zarządu.
Kółka rolnicze.
§ 44.
Organizacya Towarzystwa opiera się w pierw
szym rzędzie na Kółkach rolniczych.
W każdej miejscowości, w której się znaj
duje przynajmniej 10 członków Towarzystwa, może się zawiązać Kółko rolnicze w celu skute
czniejszej pracy nad osiągnięciem celów, statu
tem Towarzystwa wskazanych.
O rozwiązaniu i ukonstytuowaniu się Kół
ka należy zawiadomić Zarząd powiatowy.
§ 45.
Sprawami Kółka kieruje W ydział i Walne zebranie Kółka.
Wydział składa się z 5 członków.
Każdy członek Kółka ma prawo brać udział w Walnych zebraniach Kółka z głosem stanow
czym.
— 25 —
§ 46.
Kółka podlegają w pierwszym rzędzie Zarzą
dowi powiatowemu.
Zakres działania Kółek bez naruszenia ich odpowiedzialności względem osób trzecich, stosu
nek Wydziałów Kółek do władz, względnie ca
łego Towarzystwa, tudzież wewnętrzny ustrój Kółek i sposób załatwiania powierzonych im czynności uchwala Rada ogólna Towarzystwa wspólnie z Zarządem głównym jako osobny re
gulamin dla Kółek.
§ 47.
Wydział Kółka wybiera od członków wstępne, tudzież wkładki jednorazowe i roczne. Wstępne i wkładki jednorazowe odsyła do Zarządu główne
go w całości. Z wkładek zaś rocznych taką ich część, jaką Rada ogólna Towarzystwa coro
cznie uchwali. Reszta wkładek pozostaje na po
trzeby Kółka. Każde Kółko może na własne po
trzeby nałożyć osobne opłaty na członków swoich i to albo na rok jeden, albo też stałe wkładki ro
czne. Opłaty takie uchwala W alne zebranie Kółka.
§ 48.
Kółko może się dobrowolnie rozwiązać, może też jednak być rozwiązane przez Radę ogólną w myśl § 29. lit g ) niniejszego statutu.
— 26 —
Majątek Kółka rozwiązanego obejmuje na rzecz Towarzystwa Zarząd Główny aż do czasu, w którym Rada ogólna ostatecznie nim rozpo
rządzi.
§ 49.
Z członków Kółek tworzyć się mogą osobne Związki do pielęgnowania pewnych gałęzi gospo
darstwa, jak n. p. pszczelarski, sadowniczy, cho
wu bydła i t. p. Przepisy § 44. ustęp 2., §§ 45., 46., 47. ust. 2. i § 48. stosują się także do tych związ
ków.
§ 50.
Kółka rolnicze i Związki mogą w miarę do
raźnej i stałej potrzeby urządzać osobne zjazdy w celu omawiania i zastępowania interesów zawo
dowych pewnego powiatu lub pewnej okolicy.
Zastępstwo Towarzystwa na zewnątrz.
§ 51.
ł
Wszelkie ogłoszenia, odezwy i t. p. podpisuje prezes i sekretarz Towarzystwa.
Prezes i sekretarz zastępują Towarzystwo na zewnątrz wobec władz i osób trzecich, o ile Za
rząd Główny w pewnych wypadkach kogo innego nie deleguje.
Ogłoszenia Towarzystwa, odezwy i t. p. umie
szcza się przedewszystkiem w organie Towarzy
stwa.
Zmiana statutu.
§ 53.
O zamierzonej zmianie statutu zawiadomić należy członków do brania udziału w Radzie ogólnej, uprawnionych przez umieszczenie tej sprawy na porządku dziennym tej Rady ogólnej, na której zmiana ma być uchwalona.
§ 54.
W arunki prawomocności uchwał, zmieniają
cych statut, określone są w § 30. ust. 2.
Jeżeliby na Radzie ogólnej nie było takiej liczby członków, jaka do zmiany statutu jest wy
magana, zwołać należy w tym samym celu drugą Radę ogólną, która już bez względu na ilość obe
cnych członków do uchwalenia zmiany statutu jest uprawnioną.
Załatwianie sporów.
§ 55.
Spory między członkami z stosunku do To
warzystwa wynikłe rozstrzyga sąd polubowny,
§ 52.
do którego każda strona wybiera jednego lub dwóch sędziów, ci zaś za wspólnem porozumie
niem powołują trzeciego, względnie piątego rozjemcę.
Rozwiązanie Towarzystwa.
§ 56.
Prawo do rozwiązania Towarzystwa przy
sługuje Radzie ogólnej.
W arunki prawomocności uchwały, rozwią
zującej Towarzystwo, określa § 30. statutu, ust. 2.
§ 57.
W razie rozwiązania Towarzystwa przecho
dzi cały majątek w przechowanie, względnie w zarząd Czytelni ludowej w Cieszynie z obo
wiązkiem używania odsetek na cele rolnicze i zwr-otu całego majątku, skoroby się utworzyło nowe Towarzystwo rolnicze dla ludności rolni
czej na Śląsku.
Ostatnia Rada ogólna może stosownie do okoliczności zmienić to postanowienie, w każdym jednak razie tylko w ten sposób, aby majątek T o
warzystwa pozostał nienaruszony.
Postanowienia przejściowe.
§ 58.
Dotychczasowa biblioteka Towarzystwa, istniejąca w Cieszynie, utrzymywaną być ma
— 28 —
29 —
nadal jako biblioteka Zarządu Głównego i służyć będzie do użytku wszystkich członków Towarzy
stwa.
Postanowienie to odnosi się też do wszystk:"h innych dotychczasowych zbiorów, ruchomośc' i funduszów Towarzystwa, o ile te do Kółek jego nie należą.
§ 59.
Skoro statut niniejszy stanie się prawomocny, obecny Zarząd Główny Towarzystwa będzie obo
wiązanym do zorganizowania Związków powia
towych w tych powiatach, które § 31. ust. 3. prze
pisaną liczbę Kółek posiadają i zwołania Rady ogólnej celem dokonania wyboru nowego Zarzą
du według § 23. ust. 1. i 2., § 29. a), e), oraz § 38.
Pierwsza Rada ogólna wybiera przewodni
czącego ze swego grona.
§ 60.
Aż do ukonstytuowania się nowego Zarządu urzęduje dotychczasowe prezydyum.
§ 61.
Pierwszy Zarząd Główny, wybrany na pod
stawie niniejszego statutu, ma urzędować do r.
1923 włącznie, a to w ten sposób, że */s jego człon
ków i \/3 zastępców ustąpi w myśl § 23., ust. 3.
— 30 —
i 4. z końcem roku 1921, dalszych 1/s członków i 7, zastępców z końcem roku 1922, a ostatnia V*
członków i 1/3 zastępców z końcem r. 1923.
J, Branny, m. p. P. Stonawski, m. p.
sekretarz. prezes.