EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA ROZKŁAD MATERIAŁU DLA KLASY 8 SZKOŁY PODSTAWOWEJ NA ROK SZKOLNY 2018/2019

(1)

EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA

ROZKŁAD MATERIAŁU DLA KLASY 8 SZKOŁY PODSTAWOWEJ NA ROK SZKOLNY 2018/2019

Temat Liczba godz.

1.Lekcja organizacyjna. Zapoznanie z wymaganiami edukacyjnymi.

2.Istota udzielania pierwszej pomocy.

3.Łańcuch ratunkowy – nie masz prawa go zerwać.

4.Ocena stanu poszkodowanych.

5.Postępowanie podczas utraty przytomności i zasłabnięć.

6.Pierwsza pomoc w zaburzeniach oddychania i krążenia.

7.Ciała obce w organizmie.

8.Pierwsza pomoc w zranieniach, skaleczeniach i ranach.

9.Tamowanie krwotoków.

10.Urazy kości i uszkodzenia stawów.

11.Wpływ wysokiej temperatury na organizm człowieka.

12.Wpływ niskiej temperatury na organizm człowieka.

13.Postępowanie w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia.

14.Zdrowie i czynniki je warunkujące.

15.Komunikacja interpersonalna.

16.Bezpieczne państwo.

17.Polska a bezpieczeństwo międzynarodowe.

18.Ostrzeganie i alarmowanie ludności o zagrożeniach.

19.Zagrożenia powodziowe.

20.Zagrożenia pożarowe.

21.Zagrożenia związane z działalnością człowieka.

22.Zagrożenia wywołane substancjami toksycznymi.

23.Ewakuacja z terenu zagrożonego.

24.Zagrożenia terrorystyczne.

1 1 1 1 4 5 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1

Razem 33 godziny lekcyjne. Pozostałe godziny przeznaczone na lekcje powtórzeniowe lub na tematy szczególnie interesujące młodzież.

(2)

SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA EDUKACYJNE Z EDUKACJI DLA BEZPIECZEŃSTWA DLA KLASY 8 SZKOŁY PODSTAWOWEJ

NA ROK SZKOLNY 2018/2019

BEZPIECZEŃSTWO I PIERWSZA POMOC celujący:

prawidłowo udzielić pierwszej pomocy w sytuacji stresującej np. w życiu codziennym, podczas zawodów,

bardzo dobry:

wyjaśnić znaczenie podejmowania działań z zakresu pierwszej pomocy przez świadka zdarzenia,

omówić rolę świadka zdarzenia w pierwszej pomocy,

przedstawić metody zapewnienia bezpieczeństwa własnego, osoby poszkodowanej i otoczenia w sytuacjach symulowanych podczas zajęć,

wyjaśnić rolę układu nerwowego, układu krążenia i układu oddechowego w utrzymywaniu podstawowych funkcji życiowych,

wyjaśnić mechanizm niedrożności dróg oddechowych u osoby nieprzytomnej,

wyjaśnić jak rozpoznać krwotok zewnętrzny,

udowodnić, że utrata przytomności stanowi zagrożenie życia poszkodowanego,

ułożyć poszkodowanego w pozycji bocznej ustalonej,

udzielić pomocy w przypadku podtopienia, porażenia prądem elektrycznym.

wskazać różnicę wykonywania sztucznego oddychania u niemowląt i małych dzieci,

uzasadnić, że krwotoki i silne krwawienia stanowią zagrożenie życia i zdrowia,

przeciwdziałać rozwojowi wstrząsu,

rozróżnić na podstawie charakterystycznych objawów rodzaje urazów kostno-stawowych,

unieruchomić złamanie otwarte,

ocenić stopień oparzenia na podstawie objawów miejscowych,

wykonać na manekinie rękoczyny ratunkowe w przypadku zadławienia, dobry:

podać przykłady zagrożeń w środowisku domowym, ulicznym, wodnym, w przestrzeniach podziemnych, w lasach,

omówić zasady bezpiecznego postępowania w miejscu zdarzenia, w tym: unikania narażania własnego zdrowia, oceniania własnych możliwości, rozpoznawania potencjalnych źródeł zagrożenia w kontakcie z poszkodowanym, wskazywania sposobu zabezpieczania się przed zakażeniem w kontakcie z krwią i płynami ustrojowymi, stosowania uniwersalnych środków ochrony osobistej,

wezwać odpowiednią pomoc,

ocenić przytomność poszkodowanego,

ocenić czynności oddychania u osoby nieprzytomnej,

omówić algorytm w nagłym zatrzymaniu krążenia,

stosować systematyczną ocenę oddychania u osoby nieprzytomnej,

zapobiegać omdleniu,

stosować schemat postępowania ratowniczego,

wyjaśnić przyczyny zaburzeń czynności życiowych poszkodowanego,

wykonać resuscytację krążeniowo-oddechową samodzielnie i we współpracy z drugą osobą,,

wymienić warunki i czynniki zapewniające resuscytację wysokiej jakości,

omówić zastosowanie AED oraz wskazać na jego znaczenie dla zwiększenia skuteczności akcji resuscytacyjnej,

wyjaśnić mechanizm zadławienia,

omówić schemat postępowania w przypadku zadławienia,

zastosować właściwy opatrunek w zależności od rodzaju i umiejscowienia rany,

wykonać opatrunek uciskowy,

stosować zasady unieruchamiania doraźnego kości i stawów,

omówić zasady postępowania w przypadku oparzenia termicznego i odmrożenia,

(3)

zastosować metodę chłodzenia w przypadku oparzenia kończyny,

omówić skutki działania niskiej temperatury na organizm człowieka,

wyjaśnia jak należy udzielać pomocy podczas kąpieli, załamania lodu, porażeniu prądem,

omówić podstawowe przyczyny urazów kostno-stawowych,

udzielić pomocy w przypadku złamania, zwichnięcia lub skręcenia,

obliczyć rozległość oparzenia stosując odpowiednie metody,

wyjaśnić zastosowanie poszczególnych materiałów opatrunkowych,

posługiwać się chustą trójkątną podczas opatrywania ran i unieruchamiania złamań,

udzielić pomocy osobie porażonej prądem elektrycznym, dostateczny:

wezwać pomoc według wyuczonego schematu,

postępować według poznanego schematu ratunkowego,

rozpoznać osobę w stanie zagrożenia życia,

wskazać przyczyny i okoliczności prowadzące do szybkiego pogorszenia stanu zdrowia lub zagrożenia życia,

określić kiedy wezwać pomoc i w jaki sposób przekazać informacje o zdarzeniu,

podaje przykład aplikacji na telefon komórkowy wspierającej udzielanie pierwszej pomocy,

wymienić objawy utraty przytomności,

wymienić oznaki nagłego zatrzymania krążenia,

wymienia przykłady działań zapobiegających zadławieniu u małych dzieci,

wymienić przykłady zapobiegania urazom w sporcie, w domu , w pracy,

wymienia przykłady zapobiegania oparzeniom ze szczególnym uwzględnieniem środowiska domowego i małych dzieci,

scharakteryzować czynności doraźne, ratujące życie,

scharakteryzować przyczyny i objawy nagłych zasłabnięć,

udzielić pierwszej pomocy w przypadku omdlenia,

scharakteryzować rodzaje i niebezpieczeństwa krwotoków,

scharakteryzować stopnie oparzeń,

omówić podstawowe zasady ratowania poszkodowanego w wodzie lub pod lodem,

zapobiegać rozwojowi wstrząsu, dopuszczający:

wyjaśnić pojęcie „stan zagrożenia życia”, „nagłe zatrzymanie krążenia”, „rana”, „krwotok”,

„złamanie”, „oparzenie”, „zadławienie”,

wymienić nazwy służb ratunkowych i podać ich numery alarmowe,

udrożnić drogi oddechowe rękoczynem czoło- żuchwa,

wymienić elementy wyposażenia apteczki pierwszej pomocy (domowej, samochodowej, turystycznej),

stosować bezpieczne zdjęcie rękawiczek ochronnych,

EDUKACJA ZDROWOTNA celujący:

•odróżnić czynniki środowiskowe i społeczne (korzystne i szkodliwe), na które człowiek może mieć wpływ, od takich, na które nie może,

bardzo dobry:

wyjaśnić zależności między zdrowiem fizycznym, psychicznym,emocjonalnym, a społecznym,



omówić krótkoterminowe i długoterminowe konsekwencje zachowań sprzyjających (prozdrowotnych) i zagrażających zdrowiu;

dobrać i zademonstrować umiejętności komunikacji interpersonalnej istotne dla zdrowia i bezpieczeństwa (odmowa, zachowania asertywne, negocjowanie);

dobry:

(4)

wyjaśnić wpływ stresu na zdrowie,

wymienić rzetelne źródła informacji o zdrowiu, chorobach, świadczeniach i usługach zdrowotnych,

ocenić własne zachowania związane ze zdrowiem,

ustalić indywidualny plan działania na rzecz własnego zdrowia,

ustalić, co sam może zrobić, aby tworzyć warunki środowiskowe i społeczne, które są korzystne dla zdrowia (ochrona środowiska przyrodniczego, wsparcie społeczne, komunikacja interpersonalna, współpraca osób, instytucji i organizacji na rzecz zdrowia itp.),

dostateczny:

zdefiniować pojęcia omawiane na lekcjach,

wymienić zachowania, które sprzyjają zdrowiu oraz zagrażają zdrowiu oraz wskazać te, które szczególnie często występują wśród nastolatków,

dopuszczający:

zdefiniować podstawowe pojęcia omawiane na lekcjach,

BEZPIECZEŃSTWO PAŃSTWA :celujący:

wykazać znaczenie położenia geograficznego Polski dla bezpieczeństwa europejskiego, bardzo dobry:

omówić geopolityczne uwarunkowania bezpieczeństwa wynikające z położenia Polski, dobry:

omówić rolę organizacji międzynarodowych w zapewnieniu bezpieczeństwa Polski, dostateczny:

zdefiniować pojęcia omawiane na lekcjach,

wymienić składniki bezpieczeństwa państwa, dopuszczający:

zdefiniować podstawowe pojęcia omawiane na lekcjach,

DZIAŁANIA W SYTUACJACH NADZWYCZAJNYCH ZAGROŻEŃ celujący:

udowodnić, że znajomość sygnałów alarmowych i zasad zachowania się po ich ogłoszeniu skutecznie ratuje życie,

bardzo dobry:

zaplanować ewakuację z budynku szkolnego na wypadek zagrożenia,

omówić zasady właściwego zachowania się w razie uruchomienia sygnałów alarmowych,

omówić rolę różnych służb i innych podmiotów w przypadku ogłoszenia alarmu,

uzasadnić znaczenie bezwzględnego stosowania się do ich zaleceń, dobry:

(5)

omówić poszczególne sygnały alarmowe,

rozróżnić poszczególne sygnały alarmowe,

wymienić zasady ostrzegania ludności o zagrożeniach,

omówić zasady zachowania się w razie: pożaru, wypadku komunikacyjnego, zagrożenia powodzią, intensywnej śnieżycy, uwolnienia niebezpiecznych środków chemicznych, zdarzenia

terrorystycznego,

przedstawić obowiązki ludności w sytuacjach wymagających ewakuacji,

wyjaśnić zasady zachowania się ludności po usłyszeniu sygnału alarmowego,

wyjaśnić zasady organizacji ewakuacji ludności z terenu zagrożonego, dostateczny:

wymienić przykłady zagrożeń środowiskowych,

wymienić przykłady nadzwyczajnych zagrożeń (pochodzenia naturalnego i wywołane przez człowieka),

omówić sposób zachowania się uczniów po usłyszeniu sygnału alarmu w szkole,

wyjaśnić poznane na lekcjach pojęcia, określenia, dopuszczający:

zdefiniować podstawowe pojęcia,

wymienić urządzenia i środki alarmowania,

(6)

KRYTERIA OCENIANIA DLA PRZEDMIOTU EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA W ROKU SZKOLNYM 2018/2019

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:

posiada wiedzę obejmującą wiadomości i umiejętności wykraczające poza

program nauczania edukacji dla bezpieczeństwa wynikające z indywidualnych zainteresowań,

wykonuje nietypowe opracowania, prezentacje przydatne do lekcji,

samodzielnie pogłębia zdobytą wiedzę,

umiejętnie wykorzystuje zdobyte wiadomości z literatury, programów radiowych i telewizyjnych, internetu,

osiąga sukcesy w zawodach sportowo-obronnych i pierwszej pomocy.

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który:

opanował pełny zakres wiadomości i umiejętności określony programem nauczania,

samodzielnie, logicznie i pewnie przekazuje wiedzę,

dobrowolnie wykonuje dodatkowe zadania,

odpowiedzi ucznia są samodzielne,

wykazuje zainteresowanie problematyką przedmiotu, jest aktywny na lekcjach.

Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który:

opanował wiedzę i umiejętności w mniejszym stopniu niż wymaga tego program,

jest aktywny na lekcji,

poprawnie stosuje wiadomości i wyciąga wnioski ze zdobytej wiedzy, czasami z pomocą nauczyciela Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:

opanował wiadomości i umiejętności przewidziane w programie nauczania w stopniu zadowalającym,

wykazuje niewielkie zainteresowanie zdobytą wiedzą,

potrafi wykonać łatwe zadania,

przy pomocy nauczyciela wyciąga wnioski ze zdobytej wiedzy,

odpowiedzi ucznia są niesamodzielne, kierowane przez nauczyciela.

Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:

posiada wiedzę obejmującą wiadomości i umiejętności łatwe, niezbędne w dalszej edukacji,

rozumie najprostsze pojęcia,

nie wykazuje zainteresowania zdobytą wiedzą,

przy pomocy nauczyciela potrafi przekazać zdobytą wiedzę.

PONADTO

Ocenianiu podlega wiedza i umiejętności ucznia.

Sprawdziany są obowiązkowe (zgodnie z wewnątrzszkolnym systemem oceniania).

Uczeń, który otrzymał ocenę niedostateczną ze sprawdzianu, lub w nim nie uczestniczył, ma obowiązek sprawdzian ten zaliczyć w terminie podanym przez nauczyciela.

Każdy sprawdzian poprzedzony jest zapowiedzią udokumentowaną wpisem w e-dzienniku.

Kartkówki obejmują materiał trzech ostatnich lekcji i nie podlegają poprawie.

Uczeń ma prawo do dodatkowych ocen za wykonane prace nadobowiązkowe zlecone przez nauczyciela.

Za aktywność na zajęciach uczeń może być nagrodzony oceną.

Prowadzenie zeszytu jest obowiązkowe i może podlegać ocenie.

Uczeń, który opuścił więcej niż 50% lekcji, a brakuje innych podstaw do wystawienia oceny – nie może być klasyfikowany.

Uczeń, który uchyla się od oceniania może być nieklasyfikowany.

Dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych dopasowuje się wymagania edukacyjne zgodnie z zaleceniami Poradni P-P.

Magdalena Dębska

Treści kształcenia i wymagania szczegółowe

(7)

z edukacji dla bezpieczeństwa dla klasy 8

Dział 1. Bezpieczeństwo i pierwsza pomoc

Wymagania ogólne do działu 1: Kształtowanie umiejętności z zakresu podstaw pierwszej pomocy.

Treści kształcenia Wymagania szczegółowe Uczeń:

Punkty w podstawie programowej 1. Istota udzielania pierwszej

pomocy

Co to jest pierwsza pomoc?

Organizacja pierwszej pomocy

Bezpieczeństwo podczas akcji ratowniczej

Zasady zachowania

bezpieczeństwa podczas wypadku drogowego

rozumie znaczenie podejmowania działań z zakresu udzielania pierwszej pomocy przez świadka zdarzenia;

przedstawia rolę świadka zdarzenia w pierwszej pomocy;

podaje przykłady zagrożeń w środowisku domowym, ulicznym, wodnym,

w przestrzeniach podziemnych, w lasach;

przedstawia metody zapewnienia bezpieczeństwa własnego, osoby

poszkodowanej i otoczenia w sytuacjach symulowanych podczas zajęć.

III.1); III.3);

III.4)

2. Łańcuch ratunkowy – nie masz prawa go zerwać

Co to jest łańcuch ratunkowy?

Bezpieczeństwo ratującego, poszkodowanych i świadków zdarzenia

Wzywanie pomocy

zna zasady bezpiecznego postępowania w miejscu zdarzenia, w tym:

ounikania narażania własnego zdrowia, ooceniania własnych możliwości, orozpoznawania potencjalnych źródeł

zagrożenia w kontakcie z poszkodowanym,

owskazywania sposobu zabezpieczenia się przed zakażeniem w kontakcie z krwią i płynami ustrojowymi, stosowania uniwersalnych środków ochrony osobistej;

potrafi rozpoznać osobę w stanie zagrożenia

III.2); III.2a);

III.2b);

III.2c);

III.2d); III.5);

III.5a);

III.5b); III.6);

III.6a);

III.6b); III.7)

(8)

życia:

owyjaśnia pojęcie „stan zagrożenia życia”, owskazuje przyczyny i okoliczności

prowadzące do szybkiego pogorszenia stanu zdrowia lub zagrożenia życia;

wie, jak prawidłowo wezwać pomoc:

owymienia nazwy służb ratunkowych i podaje ich numery alarmowe,

owskazuje, kiedy wezwać pomoc i w jaki sposób przekazać informacje o zdarzeniu;

podaje przykład aplikacji na telefon

komórkowy wspierającej udzielanie pierwszej pomocy;

wzywa odpowiednią pomoc.

3. Ocena stanu poszkodowanych

Triada przeżycia

Ocena przytomności lub stopnia świadomości

Ocena oddechu

Ocena urazów i stanu poszkodowanego

wyjaśnia rolę układu nerwowego, układu krążenia i układu oddechowego

w utrzymywaniu podstawowych funkcji życiowych;

zna zasady postępowania z osobą nieprzytomną:

owymienia objawy utraty przytomności, oocenia przytomność poszkodowanego, oocenia czynność oddychania u osoby

nieprzytomnej (trzema zmysłami, przez okres do 10 sekund),

owyjaśnia mechanizm niedrożności dróg oddechowych u osoby nieprzytomnej, oudrażnia drogi oddechowe rękoczynem czoło–żuchwa;

III.5c); III.8);

III.8a);

III.8b);

III.8c);

III.8d);

III.8e); III.9)

(9)

systematycznie ponawia ocenę oddychania u osoby nieprzytomnej;

4. Postępowanie podczas utraty przytomności i zasłabnięć

Przyczyny zasłabnięć i utraty przytomności

Postępowanie przy omdleniach i zasłabnięciach

Pierwsza pomoc udzielana nieprzytomnemu

zna zasady postępowania z osobą nieprzytomną:

owymienia objawy utraty przytomności, oocenia przytomność poszkodowanego, oocenia czynność oddychania u osoby

nieprzytomnej (trzema zmysłami, przez okres do 10 sekund),

owyjaśnia mechanizm niedrożności dróg oddechowych u osoby nieprzytomnej, oudrażnia drogi oddechowe rękoczynem

czoło–żuchwa;

systematycznie ponawia ocenę oddychania u osoby nieprzytomnej;

III.8); III.8a);

III.8b);

III.8c);

III.8d);

III.8e); III.9)

5. Pierwsza pomoc w

zaburzeniach oddychania i krążenia

Ogólne zasady wykonywania resuscytacji krążeniowo- oddechowej

Resuscytacja krążeniowo- oddechowa

Resuscytacja krążeniowo-

oddechowa u osób po laryngektomii

Resuscytacja z zastosowaniem

zna i wykonuje podstawowe czynności resuscytacji krążeniowo-oddechowej:

owyjaśnia pojęcie „nagłe zatrzymanie krążenia”,

owymienia jego oznaki,

owymienia warunki i czynniki

zapewniające resuscytację wysokiej jakości,

oomawia uniwersalny algorytm w nagłym zatrzymaniu krążenia,

owykonuje na manekinie uciski klatki

III.10);

III.10a);

III.10b);

III.10c);

III.10d);

III.10e);

III.10f)

(10)

AED piersiowej i oddech zastępczy,

samodzielnie i we współpracy z drugą osobą,

oopisuje zastosowanie automatycznego defibrylatora zewnętrznego (AED) oraz wskazuje na jego znaczenie dla

zwiększenia skuteczności akcji resuscytacyjnej;

6.Ciała obce w organizmie

Ciało obce w drogach oddechowych

Pierwsza pomoc w przypadku zakrztuszenia się dziecka

Pierwsza pomoc w przypadku zakrztuszenia się niemowlęcia

wykonuje podstawowe czynności pierwszej pomocy w zadławieniu:

owyjaśnia pojęcie i mechanizm zadławienia,

oomawia schemat postępowania w przypadku zadławienia,

owykonuje na manekinie rękoczyny ratunkowe w przypadku zadławienia, owymienia przykłady działań

zapobiegających zadławieniu u małych dzieci;

III.11);

III.11a);

III.11b);

III.11c);

III.11d)

(11)

7. Pierwsza pomoc w zranieniach, skaleczeniach i ranach

Przeznaczenie i wyposażenie apteczki

Zastosowanie środków

opatrunkowych znajdujących się w apteczkach

Postępowanie w przypadku skaleczeń i zranień

Opatrywanie ran w zależności od miejsca urazu

Zasady postępowania z ranami kończyn

Zasady postępowania z ranami głowy, twarzy i szyi

Zasady postępowania z ranami klatki piersiowej i jamy brzusznej

zna wyposażenie apteczki pierwszej pomocy:

owymienia przedmioty, jakie powinny znaleźć się w apteczce domowej, owymienia przedmioty jakie powinny

znaleźć się w apteczce samochodowej, owymienia przedmioty jakie powinny

znaleźć się w apteczce przygotowanej na wyprawę turystyczną;

zna zasady pierwszej pomocy w urazach kończyn:

owyjaśnia pojęcia: rana, krwotok,

owykonuje opatrunek osłaniający na ranę w obrębie kończyny,

obezpiecznie zdejmuje rękawiczki ochronne;

III.12);

III.13);

III.13a);

III.13b);

III.13e)

8. Tamowanie krwotoków

Rodzaje krwotoków i ich skutki

Zasady i sposoby tamowania krwotoków

Postępowanie w krwotoku z nosa

owyjaśnia pojęcia: rana, krwotok;

owykonuje opatrunek osłaniający na ranę w obrębie kończyny;

owyjaśnia, jak rozpoznać krwotok zewnętrzny;

owykonuje opatrunek uciskowy;

obezpiecznie zdejmuje rękawiczki ochronne;

III.13);

III.13a);

III.13b);

III.13c);

III.13d);

III.13e)

(12)

9. Urazy kości i uszkodzenia stawów

Przyczyny i rodzaje złamań

Przyczyny i rodzaje uszkodzeń stawów

Rozpoznanie i pierwsza pomoc w urazach kości i uszkodzeniach stawów

Unieruchomienie ułożeniowe

owyjaśnia pojęcie: złamanie,

ostosuje zasady unieruchamiania doraźnego kości i stawów,

owymienia przykłady zapobiegania urazom w sporcie, w domu, w pracy;

III.13);

III.13f);

III.13g);

III.13h)

10.Wpływ wysokiej temperatury na organizm człowieka

Udar cieplny

Przyczyny oparzeń

Klasyfikacja oparzeń

Ocena rozległości oparzeń

Pierwsza pomoc w oparzeniach

rozumie, na czym polega udzielanie pierwszej pomocy w oparzeniach:

owyjaśnia pojęcie „oparzenie”, oomawia zasady postępowania w

przypadku oparzenia termicznego, odemonstruje metodę chłodzenia w

przypadku oparzenia kończyny, owymienia przykłady zapobiegania

oparzeniom, ze szczególnym uwzględnieniem środowiska domowego i małych dzieci.

poszkodowanej i otoczenia w sytuacjach symulowanych podczas lekcji;

III.14);

III.14a);

III.14b);

III.14c);

III.14d); III.4)

11. Wpływ niskiej temperatury na organizm człowieka

poszkodowanej i otoczenia w sytuacjach

III.4)

(13)

Przyczyny, objawy i pierwsza pomoc w odmrożeniach

miejscowych

Przyczyny, objawy i pierwsza pomoc w wychłodzeniu

symulowanych podczas lekcji;

wzywa odpowiednią pomoc;

omawia skutki działania niskiej temperatury na organizm ludzki.

12. Postępowanie w różnych sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia

Postępowanie w przypadku porażenia prądem i uderzenia pioruna

Ratowanie tonącego w wodzie

Ratowanie tonącego pod lodem

podaje przykłady zagrożeń w środowisku domowym, ulicznym, wodnym,

w przestrzeniach podziemnych, w lasach;

potrafi rozpoznać osobę w stanie zagrożenia życia:

poszkodowanej i otoczenia w sytuacjach symulowanych podczas lekcji;

wyjaśnia, jak należy udzielać pomocy podczas kąpieli, załamania lodu, porażeniu prądem;

udziela pomocy osobie porażonej prądem.

III.3); III.4);

III.5)

Dział 2. Edukacja zdrowotna

Wymagania ogólne do działu 2: Kształtowanie postaw indywidualnych i społecznych sprzyjających zdrowiu.

Punkty w podstawie programowej 13. Zdrowie i czynniki je

warunkujące

Czym jest zdrowie?

Zachowania zdrowotne

Wpływ stresu na zdrowie

wyjaśnia zależności między zdrowiem fizycznym, psychicznym, emocjonalnym, a społecznym; wyjaśnia wpływ stresu na zdrowie;

wymienia zachowania, które sprzyjają zdrowiu (prozdrowotne) oraz zagrażają zdrowiu oraz wskazuje te, które szczególnie

IV.1); IV.2);

IV.3); IV.4);

IV.5)

(14)

Rola snu w życiu młodego człowieka

Zasady zdrowego stylu życia

Zachowania ryzykowne

często występują wśród nastolatków; odróżnia czynniki środowiskowe i społeczne (korzystne i szkodliwe), na które człowiek może mieć wpływ, od takich, na które nie może;

omawia krótkoterminowe i długoterminowe konsekwencje zachowań sprzyjających (prozdrowotnych) i zagrażających zdrowiu;

dobiera i demonstruje umiejętności komunikacji interpersonalnej istotne dla zdrowia i bezpieczeństwa (odmowa, zachowania asertywne, negocjowanie);

wymienia rzetelne źródła informacji o

zdrowiu, chorobach, świadczeniach i usługach zdrowotnych.

14. Komunikacja interpersonalna

Co trzeba wiedzieć o komunikowaniu się ludzi?

Na czym polega dobry kontakt z ludźmi?

Co utrudnia komunikację?

Reguły i zasady obowiązujące w grupach społecznych

Wybrane umiejętności życiowe i ich wpływ na zdrowie

dobiera i demonstruje umiejętności

komunikacji interpersonalnej istotne dla zdrowia i bezpieczeństwa (odmowa, zachowania asertywne, negocjowanie);

wymienia rzetelne źródła informacji o zdrowiu, chorobach, świadczeniach i usługach zdrowotnych;

ocenia własne zachowania związane ze zdrowiem, ustala indywidualny plan działania na rzecz własnego zdrowia;

ustala, co sam może zrobić, aby tworzyć warunki środowiskowe i społeczne, które są korzystne dla zdrowia (ochrona

środowiska przyrodniczego, wsparcie społeczne, komunikacja interpersonalna, współpraca osób, instytucji i organizacji na rzecz zdrowia itp.).

IV.4); IV.5);

IV.6); IV.7)

Dział 3. Bezpieczeństwo państwa

(15)

Wymagania ogólne do działu 3: Rozumienie istoty bezpieczeństwa państwa.

Punkty w podstawie programowej 15. Bezpieczne państwo

Pojęcie bezpieczeństwa

Bezpieczny obywatel

Bezpieczeństwo narodowe

System obronny Rzeczpospolitej Polskiej

zna i charakteryzuje podstawowe pojęcia związane z bezpieczeństwem państwa, rozumie istotę problemu bezpieczeństwa;

wymienia składniki bezpieczeństwa państwa.

I.1)

16. Polska a bezpieczeństwo międzynarodowe

Geopolityczne uwarunkowania bezpieczeństwa Polski

Filary bezpieczeństwa Polski

Zagrożenia bezpieczeństwa narodowego

jest zorientowany w geopolitycznych uwarunkowaniach bezpieczeństwa, wynikających z położenia Polski;

zna i przedstawia rolę organizacji międzynarodowych w zapewnieniu bezpieczeństwa Polski.

I.2); I.3)

Dział 4. Działania w sytuacjach nadzwyczajnych zagrożeń

Wymagania ogólne do działu 4: Przygotowanie uczniów do działań w sytuacjach nadzwyczajnych zagrożeń (katastrof i wypadków masowych).

Punkty w podstawie programowej 17. Ostrzeganie i alarmowanie

ludności

Ostrzeganie i alarmowanie

Rodzaje alarmów i urządzeń do ich ogłaszania

Zasady zachowania się po ogłoszeniu alarmu

wymienia zasady ostrzegania ludności o zagrożeniach; rozróżnia poszczególne sygnały alarmowe i środki alarmowe;

omawia zasady właściwego zachowania się w razie uruchomienia sygnałów alarmowych;

omawia rolę różnych służb i innych podmiotów, uzasadnia znaczenie

II.2); II.4)

(16)

Zasady zachowania się po odwołaniu alarmu

Zasady postępowania po ogłoszeniu alarmu w szkole

bezwzględnego stosowania się do ich zaleceń.

18. Zagrożenia powodziowe

Powodzie i podtopienia w Polsce

Rodzaje zagrożeń powodziowych

Zapobieganie powodziom

Postępowanie przed, po i podczas powodzi

Ewakuacja z terenów objętych powodzią

Zasady zaopatrzenia ludności w żywność i wodę pitną

wymienia przykłady zagrożeń

środowiskowych, w tym zna zasady postępowania w razie: pożaru, wypadku komunikacyjnego, zagrożenia powodzią, intensywnej śnieżycy, uwolnienia

niebezpiecznych środków chemicznych, zdarzenia terrorystycznego;

omawia rolę różnych służb i innych podmiotów, uzasadnia znaczenie bezwzględnego stosowania się do ich zaleceń.

II.5); II.4)

19. Zagrożenia pożarowe

Rodzaje zagrożeń powodowanych przez pożar

Przyczyny powstawania pożarów

Zapobieganie pożarom

Środki gaśnicze

Zasady gaszenia odzieży palącej się na człowieku

Ewakuacja z rejonów objętych pożarem

niebezpiecznych środków chemicznych, zdarzenia terrorystycznego;

II.5); II.4)

20. Zagrożenia związane z działalnością człowieka

Bezpieczeństwo i zagrożenie

Zasady zachowania się w czasie ewakuacji

Przyczyny i skutki paniki

Rozpoznawanie paniki i

wymienia przykłady nadzwyczajnych zagrożeń (pochodzenia naturalnego i wywołane przez człowieka);

przedstawia obowiązki ludności w sytuacjach wymagających ewakuacji;

omawia rolę różnych służb i innych podmiotów, uzasadnia znaczenie

II.1); II.3); II.4)

(17)

przeciwdziałanie jej bezwzględnego stosowania się do ich zaleceń.

21. Zagrożenia wywołane substancjami toksycznymi

Oznakowanie substancji niebezpiecznych

Zasady zachowania się w sytuacji skażenia chemicznego

wymienia przykłady nadzwyczajnych zagrożeń (pochodzenia naturalnego i wywołane przez człowieka);

środowiskowych, w tym zna zasady postępowania w razie: pożaru, wypadku komunikacyjnego, zagrożenia powodzią, intensywnej śnieżycy, uwolnienia

niebezpiecznych środków chemicznych, zdarzenia terrorystycznego;

II.1); II.5); II.4)

22. Ewakuacja z terenu zagrożonego

Podstawowe zasady postępowania podczas ewakuacji

Ewakuacja z domu i budynku szkoły

przedstawia obowiązki ludności w sytuacjach wymagających ewakuacji;

II.3); II.5); II.4)

(18)

23. Zagrożenia terrorystyczne

Cechy terroryzmu

Terroryzm międzynarodowy Zasady zachowania się podczas ataku bombowego

Zasady zachowania się podczas prowadzenia działań

antyterrorystycznych

II.5); II.4)