Kardiologia Polska 2007; 65: 5
Angina Prinzmetala u osoby z zespołem Wolffa-Parkinsona-White’a
Prinzmetal’s angina in a patient with Wolff-Parkinson-White syndrome
B
Brroonniissłłaaww BBeeddnnaarrzz,, PPiioottrr KKookkoowwiicczz,, RRaaffaałł ŁŁuukkaasszzeewwiicczz
Klinika Kardiologii, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Warszawa
Kardiol Pol 2007; 65: 588-591
Adres do korespondencji:
dr n. med. Bronisław Bednarz, Klinika Kardiologii, CMKP, ul. Grenadierów 51/59, 04-073 Warszawa, tel.: +48 22 810 50 30, faks: +48 22 810 17 38, e-mail: bednarz@kkcmkp.pl
Przedstawiamy serię elektrokardiogramów zareje- strowanych w trakcie hospitalizacji chorej w wieku 58 lat. Chora zgłosiła się do izby przyjęć naszego szpitala z powodu trwających od ok. 12 godz. dolegliwości – osłabienia, duszności i bólów w nadbrzuszu.
Z wywiadu uzyskanego od towarzyszących chorej członków rodziny wynikało, że przebyła ona przed 3 mies. niedokrwienny udar mózgu, miała napadowe migotanie przedsionków i była leczona przeciwzakrze- powo. Od lat rozpoznawano u chorej zespół Wolffa- -Parkinsona-White’a (WPW). W badaniu przedmioto- wym stwierdzono ciężki stan chorej, ciśnienie tętni- cze 80/50 mmHg, tachykardię ok. 150 uderzeń na mi- nutę, brak zmian osłuchowych nad polami płucnymi.
Wobec ciężkiego stanu chorej, stwierdzenia uniesienia odcinka ST w badaniu EKG (Rycina 1.), nieobecnego w badaniu wykonanym w dniu poprzedzającym jej zgłoszenie się do szpitala (Rycina 2.), chorą (po kardio- wersji elektrycznej w izbie przyjęć, która nie przynio- sła zmiany rytmu serca) skierowano do pracowni he- modynamicznej ze wstępnym rozpoznaniem ostrego zawału serca z uniesieniem odcinka ST. Podano m.in.
sterydy i.v. i podłączono wlew dopaminy. W trakcie transportu do pracowni hemodynamicznej stan chorej uległ poprawie. Wykonana koronarografia wykazała jedynie 60–70% zwężenie w obwodowym odcinku ga- łęzi przedniej zstępującej lewej tętnicy wieńcowej.
Obserwowano też tendencję do kurczu w obrębie tej zmiany i tendencję do kurczu prawej tętnicy wieńco- wej w miejscu kontaktu z cewnikiem.
Po przeniesieniu z pracowni hemodynamicznej do sali „R” chora była w stanie średnim, z normoten- sją i utrzymującą się tachykardią. W kolejnych bada- niach biochemicznych nie stwierdzano cech martwicy mięśnia serca. W badaniu EKG (Rycina 3.) nie obser- wowano uniesienia odcinka ST. W kolejnym EKG zare- jestrowanym po ok. 12 godz. (Rycina 4.) nastąpiła zmiana obrazu krzywej. Wstępnie rozpoznano u cho- rej zespół WPW typu A i postać odmienną dusznicy bolesnej. Z powodu utrzymujących się dolegliwości bólowych w nadbrzuszu i pod prawym łukiem żebro- wym, chorej w trybie dyżurowym wykonano USG jamy brzusznej, nie stwierdzając istotnych odchyleń. Kon- sultujący chirurg zalecił dalszą diagnostykę w trybie planowym.
Niestety, w następnej dobie hospitalizacji doszło u chorej do nagłego zatrzymania krążenia spowodo- wanego rozkojarzeniem elektryczno-mechanicznym i chora zmarła, pomimo intensywnych zabiegów reani- macyjnych.
W badaniu sekcyjnym stwierdzono m.in. przebyty i świeży udar mózgu, ostry zawał mięśnia serca ściany tylnej lewej komory i olbrzymi krwiak w jamie brzusz- nej, którego źródłem, wg patologa, była pęknięta tęt- nica krezkowa.
Prosimy o interpretację i komentarz do przedstawio- nych krzywych EKG, szczególnie o ocenę EKG (z uniesie- niem ST) na Rycinie 1. Na ile są to typowe zmiany wywo- łane możliwym kurczem tętnicy i czy obecny u chorej ze- spół WPW mógł wpływać na obraz EKG?
Elektrokardiogram miesiąca/Electrocardiogram of the month
kardiologia 5-2007 dobra.qxp 2007-05-29 16:16 Page 588
Kardiologia Polska 2007; 65: 5 R
Ryycciinnaa 11..
A A
B B
Angina Prinzmetala u osoby z zespołem Wolffa-Parkinsona-White’a 589
kardiologia 5-2007 dobra.qxp 2007-05-29 16:16 Page 589
Kardiologia Polska 2007; 65: 5 R
Ryycciinnaa 22..
A A
B B
C C
D D
590 Bronisław Bednarz et al.
kardiologia 5-2007 dobra.qxp 2007-05-29 16:16 Page 590
Kardiologia Polska 2007; 65: 5 R
Ryycciinnaa 33..
A
A BB
R Ryycciinnaa 44..
Angina Prinzmetala u osoby z zespołem Wolffa-Parkinsona-White’a 591
kardiologia 5-2007 dobra.qxp 2007-05-29 16:16 Page 591