7 kroków diagnostyki
funkcjonalnej - klucz do
skutecznej terapii pacjenta
CO TO JEST DIAGNOSTYKA FUNKCJONALNA?
To ocena układu ruchu i wykrycie ewentualnych dysfunkcji, a w dalszej kolejności kontrola procesu fizjoterapii.
O diagnostyce funkcjonalnej często mówi się w odniesieniu do pacjentów-sportowców, po to by sprawdzić jego zdolności motoryczne i dobrać odpowiedni trening.
Natomiast ja chciałabym ci przybliżyć w jaki sposób diagnostyka funkcjonalna może po- móc w fizjoterapii pacjentów bólowych, po przebytych kontuzjach, ze zmianami zwyrod- nieniowymi, ale także u najmłodszych pacjentów - u dzieci.
Odpowiednio przeprowadzona diagnostyka pozwala na zaplanowanie terapii, dosto- sowanie do potrzeb pacjenta oraz na kontrolę zmian i postępów podczas kolejnych wizyt.
Bez względu na to, czy twoimi pacjentami są dzieci, dorośli, sportowcy, seniorzy, czy ro- dzice z dziećmi, chcę cię zachęcić wprowadzenia stałego schematu badania w gabinecie, czyli przeprowadzenia diagnostyki funkcjonalnej.
To i jeszcze dwa następne nagrania będą niezmiernie ważne z punktu widzenia twojej efek- tywności badania pacjenta w gabinecie. Dlatego obejrzyj je naprawdę do końca, po to by skorzystać ze sprawdzonych schematów działania.
Najpierw jednak, chciałabym Ci się przedstawić.
KIM JESTEM?
Nazywam się Joanna Stodolna-Tukendorf, jestem fizjoterapeutką i od 18 lat pracuję z pacjentami.
12 lat temu swój doktorat poświęciłam pacjentom hipermobilnym, co spowo- dowało, że moją uwagę przyciągnęły problemy stóp tej grupy pacjentów i za- owocowało stworzeniem sieci gabinetów FootMedica, w których pracuję na co dzień i pełnię funkcję dyrektorki merytorycznej
Od 7 lat w ramach Pro Pedis pomagam fizjoterapeutom, podologom i innym specjalistom zrozumieć wpływ stopy na cały narząd ruchu.
Jestem autorką i współautorką wielu publikacji w zakresie fizjoterapii, m. in.
Wielkiej Fizjoterapii, Traumatologii Narządu Ruchu, Jak chronić swój kręgosłup oraz Słownika terminów w podologii ortopedycznej – jedynej takiej pozycji na rynku w Polsce, w którym zebrałam i uporządkowałam cała terminologię uży- waną w ortopodologii.
Moją pasją jest przekładanie trudnych, naukowych zagadnień na język pro- sty i zrozumiały dla każdego, zarówno studenta, pacjenta, jak i specjalisty.
Dlatego stworzyłam pierwszy w Polsce kurs online Ortopodologia, dzięki któ- remu już ponad 1000 specjalistów zrozumiało, jak ważną strukturą są stopy, zrozumiało przełożenie stóp na cały narząd ruchu i polubiło pracę z nimi.
Zapraszam cię do obejrzenia nagrania, w którym przeprowadzę cię przez 7 kroków dzięki którym, będziesz mogła/mógł zawsze działać w uporządkowany, ustrukturyzowany sposób.
Zapraszam cię do obejrzenia nagrania.
Diagnostyka funkcjonalna ma odpowiedzieć na 4 podstawowe następujące pytania:
1. Dlaczego i z czym pacjent się zgłosił?
2. Jakie struktury obejmuje zaburzenie?
3. Z czego wynika problem?
4. Co ja mogę zrobić, aby pomóc pacjentowi?
Co oceniamy podczas diagnostyki funkcjonalnej?
• Stabilizację – zdolność do utrzymania równowagi chwiejnej, do zminimalizo- wania wychyleń środka ciężkości we wszystkich kierunkach.
• Siłę i wydolność mięśniową.
• Zakresy ruchu w poszczególnych stawach – dlatego trzeba znać te zakresy dla każdego stawu.
• Rozkład obciążeń stóp w statyce i tor przetaczania stopy podczas chodu.
• Wzorzec chodu oraz ogólną postawę pacjenta.
Każde spotkanie z pacjentem, każda wizyta w gabinecie powinna składać się z kilku sta- łych elementów.
KROK 1 WYWIAD
Wydaje mi się, że zawsze o tym mówię, jednak potem okazuje się, że i tak nadal jest to tak problematyczna, jak i niedoceniania część.
To, o co zawsze trzeba zapytać:
1. Co pacjenta sprowadza – chęć badania profilaktycznego, czy przebyty uraz, czy jakieś dolegliwości, z czym ma największe trudności.
2. Jaką pracę wykonuje – siedzącą, w ruchu, fizyczną, żeby wiedzieć w jakiej pozycji i w jakim obuwiu spędza większą część dnia.
3. Aktywność fizyczna – rodzaj uprawianego sportu, jak często, jak długie dystanse.
4. Czy na coś choruje – choroby układowe – cukrzyca, RZS, łuszczyca, od jak dawna się leczy.
5. Czy kiedykolwiek, nawet w dalekiej przeszłości, dzieciństwie były jakieś urazy – skręce- nia, zwichnięcia, złamania – jaki był sposób leczenia, czy było unieruchomienie.
6. Czy przechodził jakiekolwiek zabiegi operacyjne – większość kobiet często nie kojarzy cesarskiego cięcia z zabiegiem operacyjnym, a przecież pozostaje blizna.
7. Jeśli pacjent zgłasza się z powodu dolegliwości bólowych – to zapytaj o dokładną loka- lizację, natężenie bólu – skala VAS, co nasila, co łagodzi, podczas jakich czynności się pojawia, czy jest w jednym miejscu, czy dokądś promieniuje – jeśli promieniuje, to czy jest to ból czy drętwienie, mrowienie, czy to pierwszy incydent, czy kolejny – jeśli tak, to jakie było dotychczasowe leczenie.
8. Jeśli pacjentem jest dziecko - zawsze zapytaj o rozwój niemowlęcy, czy dziecko było sadzane, czy usiadło samo, czy było w chodziku, czy było prowadzane za rączki, czy raczkowało, czworakowało, kiedy rozpoczęło samodzielne chodzenie.
9. Rodzaj preferowanego obuwia – kolejna ważna rzecz, czy są to obcasy, czy buty spor- towe, czy też buty robocze.
2 KROK
ANALIZA RUCHU, ANALIZA CHODU
Badanie ortopodologiczne, które ja zaczynam od badania na macie tensometrycznej, zwa- nej też podobaroskopem. Obserwuję pacjenta podczas chodu, w jaki sposób stawia stopę, jak ją przetacza, gdzie zachodzi pronacja, jak pracuje staw kolanowy oraz miednica, jaka jest aktywność mięśni pośladkowych, jaki jest zakres ruchomości stawu kolanowego i bio- drowego, czy nie wpływają na skrócenie kroku.
Wynik jest zapisywany w programie komputerowym i mogę przeanalizować tor przeta- czania stopy, kąt kroku, długość – czas kontaktu stopy z podłożem, siłę uderzenia piętą i odbicia od podłoża, a w badanu statycznym sprawdzić symetrię obciążenia: prawa - lewa strona, przodostopie - tyłostopie oraz umiejscowienie środka ciężkości.
3 KROK
TESTY DIAGNOSTYCZNE
Wykonuję je zarówno w pozycji stojącej, jak i w odciążeniu. Przeprowadzam testy wydol- ności mięśniowej – np. dla strzemienia stopy, stabilizacyjnej – test Trendellenburga, albo test Mouldera czy Griffiki, żeby zróżnicować czy mam do czynienia z metatarsalgią, czy nerwiakiem Mortona. To tylko kilka z wielu testów dostępnych w diagnostyce funkcjonalnej.
KROK 4
RÓŻNICOWANIE STRUKTUR I ZABURZEŃ CZYNNOŚCIOWYCH
Żeby określić, co prowokuje dolegliwości bólowe u pacjenta np. z bólem krzyża – czy ból pochodzi ze stawu krzyżowo-biodrowego, więzadeł miednicy, segment L5/S1, czy któregoś z mięśni obręczy biodrowej lub w odniesieniu do stopy – czy za ogranicze- nie zgięcia grzbietowego stopy odpowiada zablokowanie stawu skokowego górne- go, strzałkowo-piszczelowego, czy przykurcz kompleksu mięśnia trójgłowego łydki.
5 KROK
BADANIE MANUALNE STAWÓW I TKANEK MIĘKKICH NARZĄDU RUCHU
Badam zarówno grę stawową, badam długość, elastyczność, siłę mięśni oraz więzadła, szukam punktów spustowych, czy punktów maksymalnej bolesności, a także badam za- kresów ruchomości stawów, po to by stwierdzić ograniczenie lub hipermobilność stawu.
6 KROK
KOLEJNYM KROKIEM JEST PLANOWANIE TERAPII
Czasem to co dla nas specjalistów jest celem nadrzędnym, to nie to, czego chce pacjent. My patrzymy długoterminowo, chcemy poprawy funkcji, a pacjent chce, żeby po prostu przestało go boleć! Dlatego trzeba mądrze przedstawić swój plan, żeby poczuł się zaopiekowany. Ale czasem to my musimy dostosować postępowanie do pacjenta, bo np. jest to osoba, która jest w kraju, czy w twoim mieście na chwilę i nie ma czasu na pełen program terapeutycz- ny, wtedy trzeba skrócić plan do minimum i wiedzieć co z niego przyniesie najlepszy efekt.
7 KROK
OSTATNIM KROKIEM JEST KONTROLOWANIE POSTĘPÓW
Żeby móc porównywać trzeba mieć punkt odniesienia, nie możemy polegać na swojej pa- mięci. Dlatego trzeba prowadzić dokumentację medyczną! Im bardziej szczegółowo zapi- szesz – ból w skali VAS, co go prowokuje, po jakim dystansie się pojawia, jaki był zakres ruchomości, ile powtórzeń danego ruchu pacjent był w stanie wykonać - tym łatwiej masz później. Jeśli posługujesz się choćby badaniem stóp na plantografie - to też masz dodat- kowe badanie do dokumentacji i możliwość porównywania zmian zachodzących we wzorcu przetaczania stopy, albo jeśli pracujesz z dziećmi i używasz „ryzykomierza” czyli miarki do badania kąta koślawości lub szpotawości tyłostopia, to znowu masz narzędzie i konkretne dane liczbowe, do których możesz się odnieść podczas wizyty kontrolnej. Wtedy to nie jest badanie „na oko” tylko Medycyna oparta na Dowodach Naukowych.
PODSUMOWUJĄC: 7 KROKÓW DIAGNOSTYKI FUNKCJONALNEJ TO:
1. Wywiad 2. Analiza ruchu
3. Testy diagnostyczne
4. Różnicowanie struktur i zaburzeń czynnościowych
5. Badanie manualne stawów i tkanek miękkich narządu ruchu, 6. Planowanie terapii
7. Kontrolowanie postępów
Jeśli zawsze będziesz prowadzić badanie według tego samego, powtarzalnego, spraw- dzonego schematu, będziesz mieć pewność, że żadnego etapu nie pominiesz i będziesz w stanie kontrolować efekty.
Ustrukturyzowana kolejność wprowadza spokój w działaniach, proces diagnostyczny uło- żony jest na wzór lejka - od ogółu do szczegółu, dzięki czemu przechodzisz od najbardziej ogólnikowych kwestii do tych konkretnych, osobniczych, indywidualnych, co zdecydowania ułatwia rozwiązywanie zdrowotnych tajemnic twojego pacjenta.
Kiedy trzymasz się tego samego schematu, to pacjent również wyczuwa twoja pewność w działaniu, widzi uporządkowany schemat i postrzega cię jako profesjonalistę, który do- kładnie wie o co zapytać i jakie działania podjąć.
Bardzo ci dziękuję, że obejrzałaś/obejrzałeś ten materiał do końca, liczę ze ten materiał jest dla ciebie wartościowy.
W jego przygotowanie i nagranie włożyliśmy wraz z zespołem sporo pracy, zatem mam prośbę, abyś podzieliła/podzielił się nim z innymi osobami, dla których ten materiał może być przydatny. Możesz skomentować na blogu, możesz udostępnić, możesz polecić swo- im znajomym.
A w następnym wideo opowiem ci o badaniu zaburzeń biomechaniki chodu. Na co zwró- cić uwagę tak, aby wyciągnąć z tego badania samą praktyczna esencję.
Mam dla ciebie jeszcze teraz dwie ważne informacje.
Po pierwsze - przygotowałam dla ciebie prezent i dostaniesz go ode mnie w ramach po- dziękowania za zostawienie komentarza pod dzisiejszym nagraniem na blogu. W swoim komentarzu napisz jaką lekcję wyciągasz dla siebie z dzisiejszego nagrania.
I druga informacja – już niedługo odbędzie się bezpłatna konferencja online Dolegliwości bólowe narządu ruchu prowokowane wadami stóp
Zapisz się na nią, aby poznać jak zmiana biomechaniki stóp oddziałuje na stawy znajdu- jące się powyżej i koniecznie bądź ze mną na żywo.
Jeśli nie możesz być na żywo to i tak się zapisz, żeby dostać link do retransmisji.
Ja zachęcam cię od udziału na żywo, bo dla tych osób będę miała bardzo ciekawą nie- spodziankę.
Link do konferencji znajdziesz w opisie tego wideo, kliknij, zapisz się i do zobaczenia!
1. Prezent za poświęcony czas
Przygotowałam dla Ciebie ebook:
WYWIAD ORTOPODOLOGICZNY - O CO MUSISZ ZAPYTAĆ PACJENTA.
Aby otrzymać plik PDF napisz w komentarzu pod tym mate- riałem NA BLOGU:
Jakie dwie ważne lekcje, wyciągasz z tego materiału?
Dodając komentarz, pamiętaj o podaniu poprawnego adre- su e-mail. To właśnie na ten adres e-mail w ciągu 24 godzin od dodania komentarza wyślę Ci prezent.
2. Druga niespodzianka, którą przygotowałam, to zaproszenie na bezpłatną konferencję online pt.
„DOLEGLIWOŚCI BÓLOWE NARZĄDU RUCHU PROWOKOWANE WADAMI STÓP”
UWAGA: podaj poprawny adres e-mail, a następnie w wiadomości, którą od nas dostaniesz, wyraź zgodę na to, abyśmy powiadomili Cię o konferencji.
Podziel się wiedzą z innymi
Mam prośbę: pomóż mi dotrzeć do innych osób, którym to nagranie może pomóc. Może wśród znajomych masz kogoś komu takie nagranie jest w tym momencie bardzo potrzeb- ne? Udostępnij proszę ten materiał dalej.
Z góry bardzo, bardzo dziękuję.
KLIKNIJ TUTAJ I ZOSTAW KOMENTARZ
ZAPISUJĘ SIĘ
MAM DLA CIEBIE JESZCZE DWIE NIESPODZIANKI
Dziękuję Ci serdecznie i do zobaczenia w kolejnych materiałach video!
Zostańmy
w kontakcie!
PROPEDIS
PROPEDIS_DRSTODOLNATUKENDORF
PROPEDIS
