KATARZYNA II - ZIELNIK 1786 r.

(1)

KATARZYNA II - ZIELNIK 1786 r. 2021-02-06

KATARZYNA II - ZIELNIK 1786 r.

Kolekcja: Książki

Muzeum: Regionalne Muzeum Biebrzy Właściciel: rmb

Datowanie: 1786 Miejsce pochodzenia: Rosja Stan eksponatu: Dobry

Opis: Pierwsze oficjalne, drukowane wydanie zbioru opisów roślin występujących na terenie, co istotne całego, właśnie poszerzonego imperium Romanowów... Książka wydrukowana w oparciu o materiały rękopiśmiennicze znajdujące się w osobistej kolekcji Katarzyny II, powstała jako panegiryk wielkości cesarstwa, a także na dowód politycznych zdolności cesarzowej. Na kartach tytułowych, serwilistycznym językiem epoki twórcy "Zielnika"

czołobitnie oddają hołd nieposkromionej władczyni, budowniczej nowej świetności Rosji...

Wydano w roku 1786 w Sankt Petersburgu, staraniem niejakiego Pałłasowa, w oparciu o materiały pisane, w tłumaczeniu Wasileja Euseba, przy wykorzystaniu imperatorskich typografii.

Na jednej z prezentowanych kart można odczytać polską nazwę, osadzonego w naszej literackiej tradycji drzewa - jest nim Jawor.

(2)

Pamiętnik - 1942 r. 2021-02-06

Pamiętnik - 1942 r.

Datowanie: 1942 Miejsce pochodzenia: Polska

Stan eksponatu: Dobry

Opis: "Życiorys Pieska Fulka -1942 r." to mini pamiętnik dziewczynki, która jak data wskazuje, napisała go w czasie okupacji. Obecny właściciel nieśmiało podpowiada, iż była to jego mama.

Ze względu na osobiste, emocjonalne związki z eksponatem, prezentuję jedynie pierwszą stronniczkę.

(3)

MIĘCZAKI MIOCEŃSKIE - 1912 r. 2021-02-06

MIĘCZAKI MIOCEŃSKIE - 1912 r.

Stan eksponatu: Dobry Numer/sygnatura

producenta:

Związkowa Drukarnia we Lwowie

Format: A4

Autor: Dr. Wihelm Friedberg Wydawca: Muzeum im. Dzieduszyckich Rok wydania: 1912

Tytuł oryginalny: MIĘCZAKI MIOCEŃSKIE ZIEM POLSKICH ( MOLLUSCA MIOCENICA POLONIAE). Część I.

Ślmiaki. Zeszyt drugi.

Wydawnictwo: Muzeum um. Dzeduszyckich we Lwowie

Opis: Mięczaki Mioceńskie Ziem Polskich - część I. Zeszyt drugi: Ślimaki w opracowaniu Dr.Wilhelma Friedberga.

Rzadka, niespotykana już pozycja wydana w roku 1912, nakładem Muzeum im. Dzieduszyckich we Lwowie.

Muzeum Przyrodnicze im. Dzieduszyckich we Lwowie, to placówka działająca od połowy XIX w., założona w przez hrabiego Włodzimierza Dzieduszyckiego. Zasłużona placówka

wystawienniczo-naukowa, zawierająca bogate zbiory przyrodnicze, etnograficzne, prehistoryczne, pochodzące z całego obszaru dawnych ziem Polski.

Muzeum w obecnej siedzibie otwarto w 1880, wcześniej zbiory mieściły się w pałacu

(4)

MIĘCZAKI MIOCEŃSKIE - 1912 r. 2021-02-06

W czasie działań wojennych, podczas wyzwalania Lwowa, pocisk artyleryjski uszkodził budynek muzeum i częściowo zniszczył zbiory działu paleontologicznego.

Muzeum jest obecnie pod zarządem Akademii Nauk Ukrainy i działa pod nazwą Lwiwśkyj Naukowo Pryrodoznawczyj Muzej. Od ok. 7 lat ekspozycja jest nieczynna z powodu trwającego remontu gmachu muzealnego.

Za życia Włodzimierza Dzieduszyckiego w skład Muzeum wchodziło siedem działów:

zoologiczny botaniczny paleontologiczny geologiczny mineralogiczny prehistoryczny etnograficzny

żródło: wiki

(5)

GODZINKI O ŚW. FIDELISIE - 1776 ? 2021-02-06

GODZINKI O ŚW. FIDELISIE - 1776 ?

Stan eksponatu: Dostateczny

Opis: Bardzo piękny, ładnie wydany, modlitewnik tematyczny poświęcony Św. Fidelisowi. Brak karty tytułowej, wydawcy oraz miejsca druku.

Pomiędzy kartami zachował się za to przepis na lek, sporządzona odręcznie notatka z umieszczoną na górze datą: 1776.

Ciekawe, militarne panoplium pod wizerunkiem świętego zwiążane jest z wiekiem XVI, który obfitował w spory, zamieszki i wojny. Bardzo często wiązały się one z szerzącą się reformacją i rozłamem religijnym w Europie. W takich właśnie czasach, w 1578 r. przyszedł na świat Marek Roy, syn burmistrza niemieckiego miasteczka Sigmaringen.

Święty Fidelis z Sigmaringen

Święty Fidelis urodził się w Sigmaringen (obecnie Niemcy) we wrześniu lub październiku 1578 roku. Na chrzcie otrzymał imię Marek. Pochodził z zamożnej mieszczańskiej rodziny.

Studiował filozofię na Uniwersytecie we Fryburgu. W 1601 roku zdobył doktorat z filozofii, następnie kontynuował studia na wydziale prawa, utrzymując się z nauczania. W 1611 roku zdobył doktorat obojga praw. Przez 6 lat (w latach 1604 – 1610) podróżował po Włoszech, Hiszpanii i Francji wraz z synami arystokracji szwabskiej, jako ich opiekun i nauczyciel. Był syndykiem i radcą prawnym w małym miasteczku Ensisheim, ale szybko zraził się do zwyczajów tam panujących. Krętactwo i pazerność, które dostrzegł u swoich kolegów z palestry, zniechęciły go do zawodu prawnika. Postanowił wtedy wstąpić do kapucynów. Biskup Konstancji skłonił go, by najpierw przyjął święcenia kapłańskie. W 1612 roku odprawił swą prymicyjną Mszę św. i tego samego dnia przyjął habit kapucyński.

Św. Fidelis spędził kilka lat we fryburskim klasztorze, wiele czasu poświęcał chorym, a

(6)

GODZINKI O ŚW. FIDELISIE - 1776 ? 2021-02-06

kraju, wtedy właśnie wzrosła niechęć kalwinów do katolików. Fidelis nie zaprzestał swojej pracy. Pomimo ostrzeżenia, przyjął zaproszenie do wygłoszenia kazań w Seewis. Tam właśnie 24 kwietnia 1622 roku, będąc w kościele, został pochwycony i poraniony przez fanatycznych chłopów, a następnie zabity. Dzień wcześniej Kongregacja Rozkrzewiania Wiary nominowała go na prefekta misji na tym terenie, dlatego uznano go za pierwszego męczennika

Kongregacji. Kanonizowano go w 1746 roku. Ciało złożono w katedrze w Chur, głowa natomiast przechowywana jest w Feldrich.

żródło: wiki

(7)

UPRAWA ŁĄK - 1939r. 2021-02-06

UPRAWA ŁĄK - 1939r.

Stan eksponatu: Dobry Opis: UPRAWA ŁĄK

Podręcznik dla uczniów przysposobienia rolniczego w konkursie uprawy łąk.

WYDANE Z ZASIŁKU MINISTERSTWA ROLNICTWA Wydanie drugie poprawione

WARSZAWA 1939 r.

Druk: SPÓŁDZIELNIA WYDAWNICZA "POMOC OŚWIATOWA"

WARSZAWA, ul. SENATORSKA 17 m.26

(8)

CO BOCIEK KLEKOTAŁ -1952 r. 2021-02-06

CO BOCIEK KLEKOTAŁ -1952 r.

Opis: CO BOCIEK KLEKOTAŁ - Pouczające opowiadanie dla mądrych dzieci Napisał: JAN SOKOŁOWSKI

Wydała: NASZA KSIĘGARNIA, WARSZAWA 1952 r.

(9)

SĄD NAD ŻABAMI -1952 r. 2021-02-06

SĄD NAD ŻABAMI -1952 r.

Opis: SĄD NAD ŻABAMI - Pouczające opowiadanie dla przejętych dzieci Napisał: JAN SOKOŁOWSKI

Wydała: NASZA KSIĘGARNIA, WARSZAWA 1952 r.

(10)

ZWIERZĘTA JADOWITE - 1931 r. 2021-02-06

ZWIERZĘTA JADOWITE - 1931 r.

Opis: "Bibljoteka Wiadomości Farmaceutycznych":

ZWIERZĘTA JADOWITE I JADY ZWIERZĘCE, Tom 13.

Napisał: Dr. MICHAŁ GEDROYĆ

Wydano: Nakładem Magistra Farmacji F.R. HERODA, redaktora

" Wiadomości Farmaceutycznych" w Warszawie, ul. Długa 16, 1931 r.

(11)

PRZEWODNIK ZOOLOGICZNY - 1921 r. 2021-02-06

PRZEWODNIK ZOOLOGICZNY - 1921 r.

Opis: Bardzo dzisiaj rzadki: PRZEWODNIK ZOOLOGICZNY PO OKOLICACH WARSZAWY Przygotowali: ST.M. SUMIŃSKI i SZ. TENENBAUM

Wydało: WYDAWNICTWO M.ARCTA W WARSZAWIE w roku 1921, POZNAŃ - LWÓW - LUBLIN - ŁÓDŹ - WILNO

Stron: 103

"(...)Profesor Szymon Tenenbaum był jednym z najwybitniejszych entomologów swoich czasów; jego pionierska praca nad chrząszczami Wysp Balearów została opublikowana w pięciu tomach. Pomimo straszliwych warunków w warszawskim Getcie, kontynuował on swoje prace pisząc artykuły, prowadząc zapiski entomologiczne i kolekcjonując owady. Jego koledzy- przyrodnicy padli ofiarą Niemców; Dr. Michał Sumiński został aresztowany przez Gestapo w roku 1942 i rok później zamordowany w więzieniu. Inny uczony, Dr. Roman Kuntze, został zamordowany wraz z żoną w roku 1944. Przyrodnicy, przyjaciele Tenenbauma, przygotowali plan jego ucieczki z Getta, ale odmówił on wyjścia z Getta. W listopadzie 1939, SS zrabowało z warszawskiego ogrodu zoologicznego ponad 200 cennych książek i kolekcję mikroskopów, ale przeoczyli kolekcję Tenenbauma zawierającą 500,000 okazów owadów.

W roku 1944, trzy tygodnie przed Powstaniem Warszawskim, zbiory te przeniesiono do Muzeum Zoologicznego i tam ocalały.

Po wojnie, wdowa po Tenenbaumie, zgodnie z wcześniejszym życzeniem jej męża, przekazała te zbiory na własność Muzeum Zoologicznemu w Warszawie".

więcej o walce z nazistowskim "Turem":

http://www.polish-jewish-heritage.org/pol/07-12_Zydzi_i_zubry.html

(12)

JAK HODOWAĆ PSZCZOŁY - 1937 r. 2021-02-06

JAK HODOWAĆ PSZCZOŁY - 1937 r.

Opis: Niespotykany poradnik:

JAK HODOWAĆ PSZCZOŁY BY DAWAŁY DUŻO MIODU Przygotował: KSIĄDZ TADEUSZ CIBOROWSKI

Wydał: NAKŁADEM AUTORA SKŁAD GŁÓWNY W KSIĘGARNI UNITAS W ŁOMŻY w roku 1937 , Wydanie II,

cena 1zł

TADEUSZ CIBOROWSKI

Ksiądz parafii w nadbiebrzańskim Grajewie w latach 1911-1914. był słynnym, przedwojennym pszczelarzem, zajmował się także jedwabnictwem. Wydał takie prace jak: „Pszczoły” (1927),

„Praca w Pasiece” (1927), „Jak hodować pszczoły, by dawały dużo miodu” (1931), „Ul warszawski drewniany i słomiany z zaopatrzeniem” (1934), „Na Dzień

Zaduszny” (1931), „Nabożeństwo pokutne na Dni Krzyżowe” (1932).

W 1939 r. został aresztowany przez Niemców. Przetrzymywany w Hohenbruck k.Królewca, następnie w Działdowie, gdzie najprawdopodobniej zginął w 1940 r.

(13)

POLESIE - Opis wojskowo - geograficzny 1930 r. 2021-02-06

POLESIE - Opis wojskowo - geograficzny 1930 r.

Opis: POLESIE; OPIS WOJSKOWO-GEOGRAFICZNY I STUDIUM TERENU Doskonała praca polskich przedwojennych kartografów wojskowych, pełna świetnych map i rysunków.

z przedmową: PPŁK. DYPL. INŻ. HENRYKA BAGIŃSKIEGO rysunki wykonała: HALINA DYBCZYŃSKA-NEZBRZYCKA wykresy i mapki: OLGIERD HRYNIEWICKI

wydał: WOJSKOWY INSTYTUT NAUKOWO-WYDAWNICZY w WARSZAWIE, roku 1930.

(14)

FLORA LITWY W PANU TADEUSZU - 1894 r. 2021-02-06

FLORA LITWY W PANU TADEUSZU - 1894 r.

Opis: FLORA LITWY W PANU TADEUSZU to pozycja obecnie nie często widywana na antykwarycznych półkach. Nie często także czytana.

napisał: KAZIMIERZ KAPCZYŃSKI

wydał: G.GEBETHNER I SPÓŁKA w roku 1894.

(15)

PAMIĘTNIK HANI KUBICZKÓWNY - 1942 r. 2021-02-06

PAMIĘTNIK HANI KUBICZKÓWNY - 1942 r.

Opis: Pamiętnik Hani Kubiczkówny z 1942 roku, mamy właściciela zbiorów i właścicielki psa Fulka, któremu poświęciła pamiętnik prezentowany wcześniej w kolekcji.

Dowód nie do przecenienia, na wolność emocjonalną dziecka w czasie wojny totalnej.

(16)

KOBZARZ TARASA SZEWCZENKI - 1863 r. 2021-02-06

KOBZARZ TARASA SZEWCZENKI - 1863 r.

Datowanie: 1863 Miejsce pochodzenia: Litwa

Opis: KOBZARZ TARASA SZEWCZENKI z 1863 roku ( dzisiaj "Kobziarz" ), z języka małorosyjskiego spolszczył: Władysław Syrokomla;

wydano: nakładem A. ASSA w WILNIE

Zbiór, który po raz pierwszy wyszedł w Petersburgu w 1840 r. to pierwszy zbiorek poetycki autora. Zawiera tłumaczenie na język polski wierszy i poematów wybitnego romantyka ukraińskiego Tarasa Szewczenki, dokonane przez Władysława Syrokomlę. To pseudonim literacki polskiego poety i tłumacza, Ludwika Władysława Kondratowicza herbu Syrokomla.

Taras Szewczenko w świadomości Ukraińców był i jest tym, który dla języka

ogólnoukraińskiego, nowożytnej literatury ukraińskiej i utrwalania tożsamości narodowej Ukraińców miał i ma nadal znaczenie wyjątkowe i niepowtarzalne.

źródło: wiki

(17)

SŁOWNIK NIE ZROZUMIAŁYCH SŁÓW CERKIEWNYCH 1907 r. 2021-02-06

SŁOWNIK NIE ZROZUMIAŁYCH SŁÓW CERKIEWNYCH 1907 r.

Datowanie: 1907 Miejsce pochodzenia: Rosja Stan eksponatu: Dobry

Opis: SŁOWAR MAŁOPONIATNYCH CERKOWNO-SŁAWIAŃSKICH SŁOW...

czyli:

SŁOWNIK MAŁO ZROZUMIAŁYCH SŁÓW CERKIEWNYCH I SŁOWIAŃSKICH...

SPOTYKANYCH W ŚW. EWANGELII, KAZANIACH I PSALMACH;

Wydanie jedenaste, drukowane bez zmian z wydania pierwszego, dopuszczone przez Radę Szkolną przy Świętym Synodzie i Samodzielny Wydział Komitetu Ministerstwa Oświecenia Narodowego, do użytku w szkołach cerkiewnych i szkołach narodowych jako pomoc dla uczących się;

Zestawił: A.N. Sołowiew

Wydanie: sprzedawcy książek A. D. Stupina w MOSKWIE, roku 1907

(18)

LASY BIAŁOWIEŻY - 1930 r. 2021-02-06

LASY BIAŁOWIEŻY - 1930 r.

Opis: LASY BIAŁOWIEŻY - JÓZEF PACZOSKI, z serii MONOGRAFIE NAUKOWE, NR. 1 (tyt. niem. Die Waldtypen von Białowieża)

wydano nakładem PAŃSTWOWEJ RADY OCHRONY PRZYRODY w KRAKOWIE, LUBICZ 46 skład: w KSIĘGARNI IM. MIANOWSKIEGO W WARSZAWIE

PAŁAC STASZICA

Józef Konrad Paczoski; botanik, badacz flory Puszczy Białowieskiej, twórca teorii pantopizmu i podstaw fitosocjologii, profesor Uniwersytetu Poznańskiego, od 1932 członek korespondent Polskiej Akademii Umiejętności; od 1899 współpracownik Komisji Fizjograficznej PAU.

Od 1877 r. studiował botanikę na Uniwersytecie Jagiellońskim i Uniwersytecie Kijowskim. Po zakończonych studiach założył pierwszy na świecie Instytut Socjologii Roślin na Uniwersytecie Poznańskim. Jest uważany za twórcę pojęcia fitosocjologia. W 1923 roku został kierownikiem naukowym rezerwatów w Puszczy Białowieskiej, stanowiących zalążek przyszłego

(19)

LASY BIAŁOWIEŻY - 1930 r. 2021-02-06

* Hieracium paczoskianum

* Jurinea paczoskiana

* Pyrethrum paczoskii

* Tanacetum paczoskii

* Carex paczoskii

* Lamium paczoskianum

* Chamaecytisus paczoskii (Krecz.)

* Cytisus paczoskii

* Onobrychis paczoskiana

* Gagea paczoskii (Zapal.)

* Corydalis paczoskii

* Papaver paczoskii

* Pistolochia paczoskii

* Veronica paczoskiana źródło: wiki

(20)

POEZYJE - 1852 r. 2021-02-06

POEZYJE - 1852 r.

Opis: POEZYJE, TOM II. ALEKSANDRA SŁAWIŃSKIEGO, publikującego tu swoje prace pod inicjałami jedno;

wydane: w Warszawie, w drukarni Stanisława Orgelbranda Księgarza i Typografa, przy ulicy Miodowej w roku 1852

(21)

FLORA POLSKA - 1849 r. 2021-02-06

FLORA POLSKA - 1849 r.

Opis: FLORA POLSKA

JAWNOKWIATOWYCH RODZAJÓW czyli BOTANICZNE OPISY

TAK DZIKICH JAKO I HODOWANYCH POD OTWARTEM NIEBERM JAWNOKWIATOWYCH KRÓLESTWA POLSKIEGO ROŚLIN;

UPORZĄDKOWANE WEDŁUG ZASAD SZTUCZNEGO UKŁADU A POPRZEDZONE OGÓLNEM WYOBRAŻENIEM

O ZNACZNIEJSZYCH PRZYRODZONYCH POKREWIEŃSTWACH ROŚLINNEGO KRÓLESTWA przez

JAKÓBA WAGĘ

Mag. Fil. , Prof. bot. w Gimnazyum Łomżyńskiem TOM II,

Do którego abecadłowy spis nazwisk polskich na rodzaje roślin dołączył brat autora wydano: W DRUKARNI STANISŁAWA STRĄBSKIEGO w 1848

Jakub Ignacy Waga – polski przyrodnik i botanik.

Ur. 25 lipca 1800 w Grabowie zm. 23 lutego 1872 w Łomży

Jest uważany za jednego z prekursorów działalności ekologicznej, brat Antoniego Stanisława Wagi. Ukończył studia przyrodnicze na Uniwersytecie Warszawskim. Nauczyciel przyrody w Warszawie, Radomiu i Łomży.

Opublikował:

(22)

FLORA POLSKA - 1849 r. 2021-02-06

źródło: wiki

(23)

PTAKI KRAJOWE - 1882 r. 2021-02-06

PTAKI KRAJOWE - 1882 r.

Opis: PTAKI KRAJOWE przez

WŁADYSŁAWA TACZANOWSKIEGO

wydanie: AKADEMII UMIEJĘTNOŚCI W KRAKOWIE;

TOM I,

w KRAKOWIE, w drukarni "CZASU" pod zarządem JÓZEFA ŁAKOCIŃSKIEGO w 1882 r.

Władysław Taczanowski - słynny polski ornitolog. Ur. 1 marca 1819 w Jabłonnie k. Lublina - zm. 17 stycznia 1890 w Warszawie.

Pochodził ze starej wielkopolskiej rodziny szlacheckiej Taczanowskich. W młodości studiował w Paryżu.

Od 1855 r. adiunkt i od 1862 r. kierownik oraz kustosz Gabinetu Zoologicznego Szkoły Głównej w Warszawie a od 1869 r. Uniwersytetu Warszawskiego.

W okresie 1860-1890 pracował w muzeach europejskich, m.in. w Wiedniu, Berlinie, Paryżu i Londynie. W latach 1866-1867 przebywał wraz z Antonim Wagą na wyprawie naukowej w Algierii.

Autor ok. 590 prac naukowych i opracowań haseł encyklopedycznych (większość haseł zoologicznych w Encyklopedii powszechnej S. Orgelbranda), m.in.: "O ptakach drapieżnych w Królestwie Polskim pod względem wpływu, jaki wywierają na gospodarstwo ogólne" (1860),

"Oologia ptaków polskich" (1862), "Ptaki krajowe" (t. 1-2, 1882), "Spis ptaków Królestwa Polskiego, obserwowanych w ciągu ostatnich lat pięćdziesięciu" (1888). Opracował opis ornitofauny Ameryki Południowej i Środkowej, m.in.: Peru - "Ornithologie du Pérou", t. 1-4 (1884-1886).Na podstawie informacji zebranych przez zesłańców polskich z Syberii napisał

(24)

MASTOLOGIA CZYLI HISTORYA NATURALNA - 1849 r. 2021-02-06

MASTOLOGIA CZYLI HISTORYA NATURALNA - 1849 r.

Opis: MASTOLOGIA CZYLI HISTORYA NATURALNA ZWIERZĄT SSĄCYCH przez GUSTAWA BELKE,

TOM II

wydana: w WILNIE drukiem Józefa Zawadzkiego w roku 1849

Gustaw Belke - polski przyrodnik, zoolog, fizjograf, badacz przyrody Podola. Pełniąc funkcję sekretarza konsystorza w Kamieńcu Podolskim prowadził badania i obserwacje naukowe na obszarze Podola. Współpracował z moskiewskim towarzystwem przyrodników.

Współautor przekładu Historii nauk przyrodniczych G. Cuviera, do którego dołączył opracowanie dotyczące historii nauk przyrodniczych w Polsce.

Autor m.in. prezentowanego t.II "Mastologii czyli historii naturalnej zwierząt ssących"

wydanego w III tomach i Rysu historii naturalnej Kamieńca Podolskiego.

(25)

O ZWIERZĘTACH SSĄCYCH... 1779 r. 2021-02-06

O ZWIERZĘTACH SSĄCYCH... 1779 r.

Opis: Kiedy Polska popadała w niewolę, wkraczając w kolejny okres swojej historii, na przełomie wieków XVIII i XIX w kraju wciąż prowadzono badania naukowe i działalność wydawniczą. W konsekwencji, także ta aktywność pozwoliła przetrwać naszej państwowości do dzisiaj.

Prezentujemy czterotomowe, ważne dla polskiej nauki opracowanie, pomimo dziejowej zawieruchy powstałe pomiędzy latami 1779 i 1802.

ZWIERZĄT DOMOWYCH I DZIKICH, OSOBLIWIE KRAJOWYCH, HISTORYI NATURALNEY POCZĄTKI I GOSPODARSTWO.

Potrzebnych i pożytecznych domowych, chowanie, romnożenie, chorób leczenie, dzikich łowienie, oswojenie,

ZAŻYCIE, szkodliwych zas wygubienie.

TOM I.

z figurami o

ZWIERZĘTACH SSĄCYCH.

przez X. KRZYSZTOFA KLUKA ( etc., etc) wydano: w WARSZAWIE 1779.

w drukarni J.K. MOŚCI I RZECZYPOSPOLITEY u XX. Scholarum Piarum.

Jan Krzysztof Kluk - polski przyrodnik i ksiądz katolicki.

Syn zubożałego szlachcica warmińskiego, człowiek o wszechstronnych zainteresowaniach, zasłynął przede wszystkim jako przyrodnik badając rejon Podlasia i Mazowsza. Posiadał umiejętność rysowania i rytowania, które umożliwiły mu ilustrowanie swych późniejszych

(26)

O ZWIERZĘTACH SSĄCYCH... 1779 r. 2021-02-06

szukanie, poznanie i zażycie", "Zoologia czyli zwierzętopismo" dla Komisji Edukacji Narodowej.

K. Kluk otrzymał tytuł doktora nauk wyzwolonych i filozofii Szkoły Głównej Wielkiego Księstwa Litewskiego w Wilnie za zasługi na polu szerzenia kultury rolnej oraz wiedzy przyrodniczej. Od króla Stanisława Augusta otrzymał złoty Medal Merentibus.

Był kanonikiem inflanckim, kruszwickim, brzeskim i dziekanem drohickim.

J. K. Kluk zmarł 2 lipca 1796 roku w Ciechanowcu i tam został pochowany.

Zródło: wiki

(27)

O GADZIE i RYBACH... 1798 r. 2021-02-06

O GADZIE i RYBACH... 1798 r.

Opis: Kolejny, III tom ważnego dla polskiej nauki opracowania, powstałego pomiędzy latami 1779 i 1802.

TOM III.

z figurami o

GADZIE i RYBACH.

przez X. KRZYSZTOFA KLUKA ( etc., etc) wydano: w WARSZAWIE 1798.

w drukarni XX. Scholarum Piarum.

Ze "stopki wydawniczej" znika zapis o druku nakładem J.K Mości i Rzeczypospolitey...

(28)

O OWADZIE i ROBAKACH... 1802 r. 2021-02-06

O OWADZIE i ROBAKACH... 1802 r.

Opis: Ostatni, IV tom opracowania, powstałego pomiędzy latami 1779 i 1802.

TOM III.

z figurami o

OWADZIE i ROBAKACH.

przez X. KRZYSZTOFA KLUKA ( etc., etc) Za pozwoleniem Zwierzchności

PRZEDRUKOWANY w WARSZAWIE 1802.

(29)

O PTASTWIE... 1779 r. 2021-02-06

O PTASTWIE... 1779 r.

Opis: II tom opracowania przyrodniczego, powstałego pomiędzy latami 1779 i 1802.

TOM III.

z figurami o

PTASTWIE.

przez X. KRZYSZTOFA KLUKA ( etc., etc) w WARSZAWIE 1779.

w drukarni J.K. MOŚCI i RZECZYPOSPOLITEY u XX. SCHOLARUM PIJARUM

(30)

BOTANIKA DLA SZKÓŁ NARODOWYCH - 1785 r. 2021-02-06

BOTANIKA DLA SZKÓŁ NARODOWYCH - 1785 r.

Opis: Kolejna, podstawowa pozycja dot. naszego budującego się szkolnictwa powszechnego, autorstwa Księdza Kluka, czyli

BOTANIKA DLA SZKÓŁ NARODOWYCH wydana : w WARSZAWIE

w DRUKARNI NADWORNEJ J.K. MOŚCI i przez KOMISJĘ EDUKACJI NARODOWEJ w roku 1785.

Podręcznik przygotowano staraniem znamienitych osób ówczesnego życia społecznego i politycznego. Następny dowód, iż w przede dniu ostatecznego rozbioru Polski, planowano jej dalszy rozwój. Niesty nie przełożyło się to już na powstrzymanie katastrofy.

Z całą pozycją można zapoznać się tutaj:

http://pbc.biaman.pl/dlibra/doccontent?id=493&dirids=1

(31)

ENCYKLOPEDYJA POWSZECHNA - 1864 r. 2021-02-06

ENCYKLOPEDYJA POWSZECHNA - 1864 r.

Opis: Kilka jedynie tomów, ale jakże ważnych, dokumentujących cichą, syzyfową pracę jednego z najważniejszych polskich wydawców.

ENCYKLOPEDYJA POWSZECHNA wydana została w WARSZAWIE, przez SAMUELA ORGELBRANDA, w roku 1864.

Samuel Orgelbrand należał do najsłynniejszych polskich drukarzy i wydawców. Polski Żyd, związany od zawsze z Warszawą, był jedym z tych, bez których nie istniałaby polska kultura narodowa.

W trudnych dla Polski czasach, szczególnym wydarzeniem stała się wydana przez niego w 28 tomach Encyklopedia Powszechna.

Cały projekt realizował latach 1859-1868. Korespondencję z autorami w sprawie jej wydania podjął w roku 1856. W 1858 zawiązał komitet redakcyjny. W jej opracowanie zaangażowanych było 181 polskich uczonych.

Encyklopedia subskrybowana była początkowo przez trzy tysiące prenumeratorów i ukazywała się od roku 1859, w formie zeszytów - po trzy w miesiącu.

Po powstaniu stycznowym w 1863, liczba prenumeratorów spadła do mniej niż 1000. Jednakże pomimo tego oraz z powodu wzrostu kosztów oraz przekroczenia planowanej objętości wydawnictwa (pierwotnie zakładano 15 tomów), edycję Encyklopedii doprowadzono do końca w 1868 roku. Na ten cel wydano zawrotną, jak na owe czasy kwotę 120 tysięcy rubli.

(32)

ZBIORY POLSKIE - 1926 r. 2021-02-06

ZBIORY POLSKIE - 1926 r.

Opis: EDWARD CHWALEWIK Zbiory polskie, t. I i II ;

Archiwa, biblioteki, gabinety, galerie, muzea i inne zbiory pamiątek przeszłości w ojczyźnie i na obczyźnie w porządku alfabetycznym według miejscowości ułożone;

Warszawa - Kraków 1926-1927

wydawnictwo: J. Mortkowicza, TOWARZYSTWO WYDAWNICZE w WARSZAWIE Edward Chwalewik to polski bibliotekarz, bibliofil i historyk książki, współzałożyciel Towarzystwa Bibliofilów Polskich i Towarzystwa Miłośników Exlibrisu.

Chwalewik był badaczem polskich zbiorów literackich znajdujących sie w bibliotekach, archiwach, muzeach zarówno w kraju jak i poza jego granicami. Rejestrował i opisywał księgozbiory tak instytucji, jak i osób prywatnych.

Jego prace dokumentacyjne oraz z zakresu ekslibrisologii stały się wzorem i punktem odniesienia dla wielu późniejszych opracowań. Jest współautorem cennej kolekcji 27

(33)

ZIELNIK SZYMONA SYREŃSKIEGO - 1611 r. 2021-02-06

ZIELNIK SZYMONA SYREŃSKIEGO - 1611 r.

Opis: Prezentacją tego eksponatu pragniemy rozpocząć nową kartę w działalności naszego muzeum.

W zasobach przede wszystkim Waszego serwisu, już niebawem znajdą się równie jak ta, rzadkie, wybitne pozycje bibliofilskie.

Oto karta tytułowa słynnej ongiś a i obecnie księgi, pierwszego dzieła naukowego, wydanego w Polsce i w języku polskim:

ZIELNIKA,

(który – przyp. red.) Herbarzem z języka Łacińskiego zowią

To iest opisanie własne imion, kształtu, przyrodzenia, skutkow, y mocy Zioł wszelakich Drzew, Krzewów y korzenia ...

... pilnie zebrane a porządnie zpisane przez D. Simona Syrenniusa

drukiem:

Bazylego Skalskiego,

w Krakowie, roku Pańskiego 1610-1613.

Autor, mistrz Szymon Syreński urodził się w roku ok. 1540 w podkrakowskim Oświęcimiu.

Swoje prace używając zlatynizowanych form nazwiska, podpisywał jako Syrennius, Syrrenius oraz Sacranus ( pochodzący z Oświęcimia... ). W literaturze polskiej najczęściej nazywany jest Syreniuszem. Uwieńczeniem 30-letniej działalności badawczej tej niezwykle uczonej ale i barwnej postaci, było stworzenie ogromnego jak na owe czasy dzieła. Jest nim prezentowana

(34)

ZIELNIK SZYMONA SYREŃSKIEGO - 1611 r. 2021-02-06

Gabriel Joannicy, kontynuując prace nad opublikowaniem księgi, zdołał zapewnić przedsięwzięciu sponsorkę, w osobie samej... Królewny Anny z Jagiellonów, która nie szczędziła funduszy na tak wyjątkowy i szlachetny cel, jakim było wydanie tego dzieła.

Zielnik od zawsze stanowi wspaniałą pozycję, obiekt pożądania nie tylko miłośników starych ksiąg i językoznawców, interesujących się staropolszczyzną. Jest źródłem wiedzy nie tylko dla botaników, biologów, lekarzy i farmaceutów, a także licznych obecnie zwolenników natury.

Dzięki tej epokowej pracy, wiemy, iż rzeczywista znajomość ziół w średniowieczu często przewyższała współczesną. To świetne świadectwo naszej ówczesnej cywilizacji, wiedzy i kultury. Dowód, że jej poziom nie odbiegał od przeciętnego europejskiego, a czasem wyraźnie go wyprzedzał.

Nieprawdopodobną historię odnalezienia jednego z nielicznych egzemplarzy “Zielnika”, oraz jego pełną zawartość można poznać tutaj:

http://www.zielnik-syrenniusa.art.pl/index.php?section=12

(35)

BIBLIA BRZESKA - Zagubiona Karta 1563 r. ? 2021-02-06

BIBLIA BRZESKA - Zagubiona Karta 1563 r. ?

Opis: Lużna, nie gilotynowana (?) karta pochodząca prawdopodobnie (!) z jednego z wydań słynnej BIBLII BRZESKIEJ,

oryginalnie zatytułowanej:

" Biblia święta, tho iest, Księgi Starego y Nowego Zakonu, właśnie z Żydowskiego Greckiego y Łacińskiego, nowo na Polski ięzyk, z pilnością y wiernie wyłożon "

Nazwa tej słynnej Biblii pochodzi od miejsca jej wydania w Brześciu Litewskim. Znana jest także jako Biblia Radziwiłłowska - od nazwiska fundatora księcia Mikołaja Radziwiłła Czarnego oraz Biblia Pińczowska, jako związana z Pińczowem - miejscem, gdzie dokonano przekładu.

Zalecany przez Jana Kalwina obowiązek czytania Biblii w języku ojczystym spowodował zapotrzebowanie polskich protestantów na polski przekład Biblii. Biblia została wydana we wrześniu 1563 roku przez Bernarda Wojewódkę, w nakładzie około 500 egzemplarzy. Dzieło dedykowano królowi Zygmuntowi Augustowi. Było to jedyne, pełne wydanie Biblii Brzeskiej.

Późniejsze wznowienia, co ważne przy próbach ustalenia pochodzenia prezentowanej karty, były tylko częściowe. Sama karta zachowana jest także w stosunkowo dobrym stanie.

Biblie protestanckie w odróżnieniu od katolickich nie posiadały akceptacji tłumaczenia Kościoła Katolickiego. Powodowało to zakaz ich czytania. Biblia Brzeska uważana była za przekład heretycki i obłożona klątwą.

W jaki sposób prezentowana tutaj lużna karta mogła pojawić się w prywatnych zbiorach?

Wielkim przeciwnikiem Biblii Brzeskiej był syn samego fundatora, Mikołaj Krzysztof Radziwiłł,

(36)

BIBLIA BRZESKA - Zagubiona Karta 1563 r. ? 2021-02-06

egzemplarz znajduje się w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Rudzie Śląskiej oraz w Książnicy Cieszyńskiej. Przechowywany tam egzemplarz zaczyna się od karty 128 i nie posiada też końca, pochodzi z kolekcji Czytelni Ludowej, gdzie na mocy testamentu, w 1888 r. trafił z księgozbiorem niejakiego Ignacego Bagieńskiego. Lużna karta, mniejsza, składana w pół mogła tak wędrować po rynku antykwarycznym. Być może, po długim czasie, począwszy od domniemanego ocalenia przed zniszczeniem na wileńskim rynku oraz starannym

przechowywaniu w kalwińskim domu, jako cichej pamiątki wiary, przez kolejne dziesięciolecia stała się także obiektem kolekcjonerskim. Karta równie dobrze może pochodzić z póżniejszych, niekompletnych wydań Biblii, niesiona wiatrami zawieruchy dziejowej, jako fragment

zniszczonego zupełnie w innych czasach egzemplarza.

Biblia Brzeska dostępna jest w wersji elektronicznej:

http://www.pbi.edu.pl/show.php?pub=41030

przyp.red: drugi obraz służy do porównania prezentowanej karty z oryginałem i pochodzi z powyższego żródła

(37)

ZYWOT Y CUDA WIELEBNEGO JANA KANTEGO... 2021-02-06

ZYWOT Y CUDA WIELEBNEGO JANA KANTEGO...

Opis: Pełen tytuł dzieła umieszczony na prezentowanej karcie to:

"Zywot y cuda wielebnego Jana Kantego, Doktora w Pismie S. y Professorá Akádemiey Krákowskiey. Z Mánuskriptow Wielkiego Collegium, y Kośćiołá Swiętey Anny, (w ktorym ś.

depozyt Reliquiy iego odpoczywa), y ktore to pismá, w Skárbie tegoż Kośćiołá są w schowániu:

tákże z Historyey W. Macieia Miechowity, Polskiego Historyográphá, y z innych poważnych y wiáry godnych Autorow, ktorzy dzieie iego opisowáli. Wybrány y wypisány przez X. Adama Opatowiusza, Pismá ś. Doktorá y Professorá Kośćiołá ś. Anny Dźiekaná. W Krakowie, W Drukárni Andrzeiá Piotrkowczyká, K. I. M. Typográphá, Roku Pańskiego, 1632.

Autor: Opatowczyk Adam (Opatovius).

Wydano: Kraków, druk. Andrzeja Piotrkowczyka II, 1632.

Karta tytułowa mogła powstać w epoce jak i później, przygotowana do uzupełnienia braków.

Bardzo upraszczając - papier, farba i czcionka użyte do jej powstania w pełni odpowiadają czasom, kiedy powstało samo dzieło. Jedynie szczegółowe badania mogły by dać jednoznaczną odpowiedź.

Najpewniejszą informacją w biografii Adama Opatowczyka (Opatoviusa) jest data jego urodzenia, ponieważ źródła zgodnie podają, że przyszedł na świat w 1574 r. Był to uczony teolog, biegły hellenista, kanonik krakowski, rektor Akademii Krakowskiej. Dzieło poświęcił Janowi Kantemu, który urodził się w Kętach. Mając 23 lata udał się do Krakowa na studia, które ukończył w 1418 ze stopniem magistra sztuk; potem przyjął święcenia kapłańskie.

(38)

ZYWOT Y CUDA WIELEBNEGO JANA KANTEGO... 2021-02-06

szedł Jan z Kęt do Krakowa przez las i spotkał rabusiów. Rozbójnicy zabrali mu wszystkie monety jakie niósł ze sobą. Jan po opuszczeniu rabusiów po pewnym czasie zorientował się, że pozostał mu jeszcze jeden grosz w kieszeni i zawrócił. Gdy ich ponownie spotkał wyznał, że w sakwie jest jeszcze jeden grosz. Zdezorientowani zbóje oddali wszystko, co mu wcześniej zrabowali.

(39)

ŻYWOT EZOPA FRYGA... 2021-02-06

ŻYWOT EZOPA FRYGA...

Opis: Luźna karta tytułowa jednego z najważniejszych dzieł polskiej literatury:

ŻYWOT EZOPA FRYGA, MĘDRCA OBYCZAJNEGO, Z PRZYPOWIEŚCIAMI JEGO autorstwa: Biernata z Lublina

wydany: po raz pierwszy w Krakowie ok. 1522 roku.

Żaden z egzemplarzy tego wydania nie zachował się do dzisiaj. Najstarsze zachowane wydanie pochodzi z 1578 r. Jedyny kompletny egzemplarz tego wydania przechowuje się w zbiorach Biblioteki PAN w Kórniku. Karta może być i najprawdopodobniej jest późniejszym reprintem, gdyż wydań “Żywota” było sporo a wyobrażenie Ezopa, odbiega od pierwotnego.

Rodowód Żywota Ezopa Fryga sięga starożytności. Najwcześniejsze zachowane teksty Żywota Ezopa pochodzą z XII wieku i są zapisane w języku greckim. Łacińskie przekłady, których dokonywali włoscy humaniści, datuje się na XV wiek.

Biernat z Lublina przybliżył biografię Ezopa adoptując ją do realiów współczesnego autorowi świata. Najważniejszą adaptacją jest próba powiązania dziejów mitycznego bohatera z rzeczywistością polską XVI wieku. Legendarny Ezop ukazany został jako szpetny niewolnik.

Sposób przedstawienia wyglądu postaci jest polemiką ze średniowieczną kategorią piękna, która osobom fizycznie atrakcyjnym z góry przypisywała zalety charakteru. W wypadku Ezopa zachodzi połączenie brzydoty z życiową mądrością, sprytem i błyskotliwością umysłową (pięknem wewnętrznym), dzięki którym z niewolnika stał się doradcą królów i nauczycielem ludu...

Oryginał można podziwiać tutaj:

http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=2605&from=&dirids=1&ver_id=&lp=1&QI

(40)

ZAWSTYDZENIE XIĘDZA SKARGI... 2021-02-06

ZAWSTYDZENIE XIĘDZA SKARGI...

Opis: Karta tytułowa – reprint przypuszczalnie z końca XVIII w. dzieła o pełnym tytule:

Zawstydzenie Xiędza Skargi abo, animadversie na ksiąszkę Xiędza Skargi, jezuity, którą Zawstydzeniem arianów nazwał : uczynione przez Szlachcica Polskieho, jednego z tych, ktore Ariany X. Skarga niesłusznie zowie.

Wydano: w Rakowie, Roku Pańskiego, 1606

Ksiądz Piotr Skarga największy w swoim czasie orędownik katolicyzmu i kontrreformator, był także pierwszym rektorem Akademii Wileńskiej. Przez 24 lata pełnił funkcję nadwornego kaznodziei Zygmunta III Wazy. Liczne obowiązki na dworze sprawiły, że Skarga nie mógł uczestniczyć w normalnym życiu zakonu. Aby nie tracić całkowitej z nim styczności,

wyprowadził się z Wawelu. Czasami. W końcu wniósł prośbę o dymisję ze służby na dworze, a powodu dostarczył sam król Zygmunt, pragnący poślubić arcyksiężniczkę Konstancję, która była siostrą jego zmarłej cztery lata wcześniej żony Anny. Skarga planowanemu małżeństwu był zdecydowanie przeciwny. Kiedy z Rzymu nadeszła dyspensa, ślub odbył się.

Niespodziewanie ksiądz znalazł w nowej królowej gorliwą współpracowniczkę w dziele

(41)

ZAWSTYDZENIE XIĘDZA SKARGI... 2021-02-06

Skarga został pochowany w kościele św. Piotra i Pawła w Krakowie gdzie jego płyta grobowa znajduje się przed wielkim ołtarzem. Krypta udostępniona jest dla zwiedzających.

Oględziny zwłok przeprowadzane przez komisję dla celów beatyfikacji wykazały "że Skarga mógł zostać pochowany żywcem, w stanie śmierci klinicznej lub letargu". Świadczyły o tym uszkodzenia kości palców. Te obrażenia sam mógł sobie zadać, oprzytomniawszy w grobie.

W Skarbcu Muzeum Towarzystwa Jezusowego Prowincji Polski Południowej w Starej Wsi k.

Brzozowa przechowywanych jest wiele pamiątek po Księdzu a także relikwiarzyk z kością przedramienia.

oryginał można oglądać tutaj:

http://www.pbi.edu.pl/book_reader.php?p=41254

(42)

ZNIESIENIE ZAWSTYDZENIA 2021-02-06

ZNIESIENIE ZAWSTYDZENIA

Opis: Karta tutułowa do reprintu z przełomu najpewniej XVIII i XIX wieku ciekawej pracy Brata Polskiego:

Zniesienie Zawstydzenia, Ktore X. Piotr Skarga Iezvuita, wnieść niesłusznie na Zbor Pana Jezvsa Nazaranskiego vsiłował / vczynione Przez Hieronyma Moskorzowskiego, z Moskorzowa.

Wydano: w Rakowie, Roku Pańskiego 1607

Odpowiedż na pracę Księdza Skargi pt. “Zawstydzenie arianów i wzywanie ich do pokuty i wiary chrześcijańskiej. Przy nim kazanie o przenajchwalebniejszej Trójcy.”

Jest to reakcja, jak to wówczas mówiono - antytrynitarzy, która nastąpiła w 1606 r. za sprawą wykładowcy akademii Rakowskiej - Hieronima Moskorzewskiego. Na jego "Zniesienie zawstydzenia" (1607) Skarga kontratakował "Wtórym zawstydzeniem arianów" (1608), co skłoniło Moskorzewskiego do napisania dwa lata później "Zniesienia wtórego zawstydzenia".

Polemika trwała przez kolejne lata.

(43)

KALENDARZ STANISŁAWA KARLINA - 1600 rok 2021-02-06

KALENDARZ STANISŁAWA KARLINA - 1600 rok

Stan eksponatu: Dostateczny Autor: Stanisław Karlin Nakład: ?

Rok wydania: 1600

Tytuł oryginalny: Kalendarz Stanisława Karlina Wydawnictwo: Drukarnia Żelaza

Data wydania: 1600

Opis: Wydany w 1600 roku w drukarni zecera o przydomku/ nazwisku Żelazo. Jeden z dwóch zachowanych egzemplarzy kalendarza autorstwa Stanisława Karlina. Inny jest w posiadaniu krakowskiej Jagiellonki.

Odnaleziony między innemi starodruki i kustoszom myvimusu tu prezentowany, stanowi kolejny przykład na teorię, że w świecie kolekcjonerów wszystko jest możliwe.

(44)

MOJA BIBLIOTECZKA 2021-02-06

MOJA BIBLIOTECZKA

Opis: To jedna z kilku bibliotek, zasoby której pragnę wam pokazać.

Mam nadzieję, iż to wytrzymacie :)

(45)

DOKUMENTY DELEGACYJ POLSKICH 1923 r. 2021-02-06

DOKUMENTY DELEGACYJ POLSKICH 1923 r.

Opis: Dokumenty Dotyczące Delegacyj w Komisjach Mieszanych Reewakuacyjnej i Specjalnej w Moskwie, zeszyt nr. 8.

Rzadki i ciekawy zapis prac rewindykacyjnych naszych zasobów z bibliotek rosyjskich i ukraińskich, okraszony oryginalnym listem urzędowym zachowanym między kartkami, gdzie skarżymy się na brak postępów w pracach. Ciekawym wydaje się także adresat tego poufnego pisma - Gazeta Policyjna...

Druga pozycja to druk rękopisów listów prezesa naszych komisji kierowanych do prezesa komisji rosyjskich i ukraińskich.

(46)

ŻURNAL DLA CHOZIAJEK (GOSPODYŃ) 1917 r. 2021-02-06

ŻURNAL DLA CHOZIAJEK (GOSPODYŃ) 1917 r.

Datowanie: 1917 Miejsce pochodzenia: Rosja

Opis: Pożółkły, ale wciąż pełen dobrych, być może nawet aktualnych porad dla gospodyń zapobiegliwych żurnal rosyjski z 1917 roku.