PROGRAM PROFILAKTYKI. Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Borku Wielkopolskim

(1)

PROGRAM PROFILAKTYKI

Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Borku Wielkopolskim

Osobowość młodego człowieka kształtuje się zgodnie ze środowiskiem, w którym przebywa i zgodnie z regułami, które nimi rządzą.

Obowiązkiem współczesnej szkoły jest opracowanie programu, który określi propozycje systemowych działań nauczycieli, rodziców i uczniów związanych z problematyką profilaktyczną danego środowiska.

PODSTAWA PRAWNA

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Konwencja Praw Dziecka

USTAWY

1. Ustawa z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz.

2156 z póź. zm)

2. Ustawa z dnia 26 października 1982 r., o postępowaniu w sprawach nieletnich (tekst jednolity Dz. U. z 2002 r. nr 11,poz.109 z póź. zm.)

3. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz.

546, 960.)

4. Ustawa z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tj. Dz.U. 2016 poz. 487)

5. Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (tj. Dz.U. 2016 nr 0 poz. 224)

6. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (tj. Dz.U. 2015 nr 0 poz. 298)

7. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tj. Dz.U. 2015 nr 0 poz. 581)

8. Ustawa z dnia 16 października 2010 r. o sporcie (Dz. U. Nr 127, poz.857).

ROZPORZĄDZENIA

1. Rozporządzenie MEN z dnia 17 czerwca 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie

podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół

(2)

2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. 2012 nr 0 poz. 977 z póź. zm.)

3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej,

edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. 2015 nr 0 poz. 1249 )

AKTY SZKOLNE

1. Statut Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Borku Wielkopolskim

2. Program Wychowawczy Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Borku Wielkopolskim

ZAŁOŻENIA PROGRAMU

Program Profilaktyki Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Borku Wielkopolskim powstał w wyniku diagnozy środowiska szkolnego dokonanej poprzez:

1. Wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej szkoły 2. Obserwacji oraz monitoringu środowiska szkolnego 3. Wnioski z ankiet

4. Analizy dokumentacji

5. Rozmowy z rodzicami, nauczycielami oraz uczniami

Program Profilaktyki Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Borku Wielkopolskim obejmuje drugi etap edukacyjny: klasy IV-VI, pierwszy etap edukacyjny: klasy I-III oraz edukację przedszkolną. Treści

przekazywane uczniom jak i sposoby realizacji są dostosowane do wieku rozwojowego na poszczególnych etapach.

IDENTYFIKACJA PROBLEMU

Na podstawie diagnozy środowiska szkolnego zauważa się następujące problemy:

1. Brak motywacji do nauki 2. Niska kultura osobista

3. Problem przemocy i agresji (fizycznej i słownej) 4. Uzależnienie od Internetu i gier komputerowych

5. Sporadyczne zaniedbywanie obowiązków opiekuńczo-wychowawczych przez rodziców wobec dzieci

(3)

GŁÓWNY CEL PROGRAMU

Kształtowanie osobowości ucznia, który ma poczucie własnej wartości i bezpieczeństwa, jest odpowiedzialny za swoje zdrowie i świadomy zagrożeń jakie na niego czyhają we współczesnym świecie.

CELE SZCZEGÓŁOWE

1. Kształtowanie właściwych postaw wobec zdrowia fizycznego i psychicznego 2. Wspieranie prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego ucznia 3. Minimalizowanie zjawiska przemocy, agresji wśród uczniów

4. Wyposażenie dzieci i młodzieży w wiedzę oraz umiejętności zapobiegające nałogom i zachowaniom ryzykownym

5. Pedagogizacja rodziców w zakresie profilaktyki 6. Praca profilaktyczna szkoły

EWALUACJA PROGRAMU

Ewaluacja będzie dokonywana po roku na podstawie wniosków z ankiet przeprowadzonych w czasie zajęć z uczniami i rodzicami, informacji zwrotnych dotyczących działań

profilaktycznych zbieranych od uczestników zajęć, stałego monitorowania zachowań uczniów a także sytuacji wychowawczej szkoły.

Program opracował zespół w składzie:

1. Arleta Błażejczak 2. Hanna Obałek 3. Aneta Ciszyńska 4. Dorota Jankowiak 5. Katarzyna Leopold 6. Ewa Skrzypczak 7. Marcelina Kuczyńska 8. Martyna Janicka 9. Renata Wyrwińska 10. Leokadia Szczepaniak 11. Grażyna Szczepaniak 12. Lucyna Krzyżosiak 13. Kamila Olińska 14. Ewa Spychała

(4)

Program profilaktyki Oddziałów przedszkolnych

w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Borku Wielkopolskim

Zagadnienia programowe Treści do realizacji Oczekiwane efekty

BEZPIECZEŃSTWO NA CODZIEŃ

1) Bezpieczeństwo podczas pobytu na terenie przedszkola

2) Bezpieczeństwo podczas spacerów i wycieczek

3) Bezpieczeństwo podczas zabaw na placu zabaw

4) Bezpieczeństwo podczas zabaw dowolnych

5) Kontakty z nieznajomymi ludźmi i zwierzętami

6) Udzielanie pierwszej pomocy

Dziecko:

 Przestrzega zasad poruszania się po pomieszczeniach przedszkolnych

 Wie, jakie zasady obowiązują podczas spacerów i wycieczek

 Zna podstawowe zasady ruchu drogowego oraz niektóre znaki drogowe, nosi elementy odblaskowe

 Przestrzega zasad korzystania z zabawek i urządzeń na placu zabaw oraz sprzętu sportowego, przyborów, narzędzi

 Zna konsekwencje

niebezpiecznych zabaw i nieprawidłowych zachowań

 Zna zagrożenia pojawiające się w najbliższym otoczeniu

 Samodzielnie potrafi ocenić własne zachowania i innych pod względem bezpieczeństwa

 Wie, jak należy właściwie

zachować się w kontaktach z nieznajomymi

 Wie, że nie należy podchodzić i dotykać obcych zwierząt

 Wie, jakie są zasady

bezpiecznego posługiwania się przyborami np. nożyczki, dziurkacz, zszywacz oraz sztućcami

 Potrafi właściwie się

zachować w czasie awarii w budynku np. zalania, braku prądu zagrożenia w wyniku pożaru

 Orientuje się w zagadnieniach profilaktyki przeciwpożarowej

 Zna numery telefonów

instytucji niosących pomoc w sytuacji zagrożenia

 zna zasady bezpiecznego korzystania i obsługiwania urządzeń

PIRAMIDA ZDROWEGO

ŻYWIENIA 1) Moda na zdrowe odżywianie 2) Piramida zdrowia

3) Wiem, co jem

 Potrafi zrezygnować ze słodyczy i potraw typu „fast food”

 Wie, jak ważne są warzywa

(5)

i owoce w racjonalnym żywieniu

 Zastępuje słodkie napoje wodą mineralną

 Potrafi przełamać opór przed spróbowaniem nowych smaków

 Wie, jakie znaczenie dla zdrowia ma regularny rozkład dnia

 Wie, że nie należy spożywać nieznanych owoców, roślin, pokarmów nieznanego pochodzenia, lekarstw, środków chemicznych

 Kulturalnie zachowuje się przy stole

 Umie przygotować prosty zdrowy posiłek

HIGIENICZNY TRYB ŻYCIA 1) Zdrowy styl życia 2) Higiena osobista 3) Gabinet lekarski 4) Szafa i 4 pory roku

 Rozróżnia pojęcia ,,zdrowie- choroba”

 Umie zadbać o własne zdrowie

 Potrafi mówić umiarkowanym głosem

 Rozumie potrzebę dbania o czystość własnego ciała

 Stosuje przybory toaletowe

 Uczy się nawyków higieniczno-kulturalnych

 Rozumie potrzebę

wizyt kontrolnych u lekarza i w gabinecie

stomatologicznym

 Wie, że nie należy samodzielnie spożywać lekarstw

 Ma pozytywny stosunek do pediatry, stomatologa, pielęgniarki

 Potrafi ubrać się stosownie do pogody

 Wie, dlaczego należy przebywać na świeżym powietrzu

RUCH TO ZDROWIE 1) Sportowy styl życia

2) Bezpieczeństwo podczas zabaw sportowych

3) Aktywny pobyt na świeżym powietrzu

4) Duch sportowej rywalizacji

 Rozumie znaczenie

uprawiania sportu dla zdrowia

 Rozumie niekorzystny wpływ nadmiernego korzystania z telewizora, komputera,

tableta, konsoli

 Bierze aktywny udział w zajęciach ruchowych,

gimnastykuje się

 Zna zasady bezpiecznego zachowania się podczas zabaw sportowych i uprawiania sportów

 Zna korzyści wynikające

(6)

z hartowania i częstego korzystania ze świeżego powietrza

 Umie zachować się podczas uprawiania sportów drużynowych AGRESJA I PRZEMOC 1) Podróż po wyspach praw

i obowiązków 2) Stop przemocy 3) Tolerancja

4) Zasady dobrego zachowania

 Zna Dziecięcy Kodeks Zachowań

 Umie odpowiednio reagować na konflikty w grupie

 Szanuje drugą osobę

 Wie, jakie znaczenie ma przyjaźń, koleżeństwo w życiu każdego człowieka

 Eliminuje agresję słowną i fizyczną

 Potrafi uszanować cudzą własność

 Potrafi zapobiec atakom niszczycielstwa i umyślnego niszczenia sprzętów i zabawek w przedszkolu

 Zna prawo do nietykalności osobistej i naruszania godności

 Potrafi radzić sobie ze swoimi emocjami

 Stara się zgodnie funkcjonować w grupie

 Próbuje rozwiązywać konflikty

 Wykorzystuje zdobyte umiejętności w

rozwiązywaniu problemowych sytuacjach życia codziennego

 Jest tolerancyjne wobec osób innej narodowości

 Zna podstawowe zasady savoir-vivru

(7)

Zespół Szkolno-Przedszkolny w Borku Wielkopolskim KLASY I-III

Zadania Sposoby realizacji Odpowiedzialni Termin realizacji

Osiągnięcia uczniów 1.  Zachęcanie uczniów

do udzielania sobie pomocy

 Wdrażanie do zwracania się o pomoc w sytuacjach trudnych

 Nauka tolerancji wobec innych

 Kształtowanie umiejętności rozwiązywania konfliktów koleżeńskich

 Uczenie reagowania na zjawiska

przemocy

-pogadanki -zajęcia grupowe -wyjazdy -spotkania integracyjne -filmy edukacyjne -realizacja treści programowych -spotkania z policjantem, pedagogiem -inne spotkania…

-wychowawcy -nauczyciele uczący w klasach I-III

-katecheci -policja -pedagog -rodzice uczniów -dyrekcja -inni pracownicy szkoły

cały rok szkolny

a)Uczniowie prawidłowo

współdziałają w grupie, udzielają sobie pomocy b)Przestrzegają zasad i norm przyjętych w szkole, klasie

c)Są tolerancyjni wobec innych d)Umieją rozwiązywać konflikty na drodze porozumienia 2.  Uczenie zdrowego

stylu życia (dbałości o higienę osobistą, prawidłową postawę ciała,

odżywianie, ruch i wypoczynek na świeżym powietrzu, propagowanie aktywnego

wypoczynku, kultury osobistej oraz kultury języka)

 Kształtowanie

umiejętności dbania o bezpieczeństwo

własne oraz kolegów i koleżanek

(właściwe zachowanie się w drodze do i ze szkoły oraz podczas pobytu w klasie, na korytarzach, w szatni i innych pomieszczeniach szkolnych, na boisku, placu zabaw, podczas wyjść, wyjazdów)

-pogadanki, np. „Jak żyć zdrowo”, „ Niektóre rośliny mogą być trujące”

-programy zdrowotne -realizacja treści edukacyjnych -konkursy

-spotkania z pielęgniarką

szkolną

-spotkania z pedagogiem,

policjantem -zajęcia w terenie -spotkania z rodzicami

-imprezy klasowe -uroczystości szkolne

-wychowawcy -nauczyciele uczący w klasach I-III

-dyrekcja -pedagog -pielęgniarka szkolna -policjanci -inni pracownicy szkoły

-PSSE w Gostyniu -rodzice uczniów -pracownicy stołówki szkolnej -nauczyciele gimnastyki korekcyjnej

cały rok szkolny

a)Uczniowie znają zasady higieny osobistej b)Dbają o swoje zdrowie

c)Umieją dostrzegać sytuacje zagrażające ich zdrowiu

d)Uczniowie znają zasady bezpiecznego poruszania się po drodze, bezpiecznego zachowania się w szkole i poza nią, stosują się do nich e)Rozpoznają podstawowe znaki drogowe

f)Znają numery alarmowe

(8)

3.  Kształtowanie

umiejętności dbania o bezpieczeństwo

własne w relacjach z innymi ludźmi

 Uczenie reagowania na zjawisko

przemocy

 Przestrzeganie przed niebezpieczeń- stwami mogącymi grozić w

rzeczywistości jak i w świecie

wirtualnym

 Nauka asertywności

-pogadanki

-zajęcia socjoterapii -radiole

-realizacja programów profilaktycznych -treści edukacyjne w tym profilaktyka

„Bezpiecznego Internetu”

-zajęcia

profilaktyczne na półkoloniach -metody aktywizujące

-wychowawcy -wszyscy nauczyciele -pedagog -wychowawcy na półkoloniach -inni pracownicy szkoły

-policja -rodzice dzieci -dyrekcja

cały rok szkolny, w miarę potrzeb

a)Uczniowie prezentują postawę ograniczonego zaufania w sytuacjach zagrożenia

b)Umieją dostrzegać sytuacje zagrażające ich zdrowiu oraz bezpieczeństwu c) Postępują asertywnie

4.

 Włączanie rodziców w życie klasy, szkoły

 Zaznajamianie ich z zagrożeniami współczesnego świata

 Indywidualne informowanie rodziców o niepokojących zachowaniach ich dziecka lub grupy dzieci

 Stwarzanie sytuacji sprzyjających integracji rodziny ze szkołą

-wycieczki -imprezy klasowe -zebrania

-spotkania indywidualne

-pogadanki ze specjalistami -korespondencja -festyny -rajdy

-wychowawcy -dyrekcja -nauczyciele uczący -pedagog -pielęgniarka szkolna

-pracownicy PPP w Gostyniu -pracownicy MGOK w Borku Wlkp.

cały rok według potrzeb

a)Rodzice chętnie uczestniczą

w życiu klasy, szkoły b)Współpracują z wychowawcami i nauczycielami w zakresie

bezpieczeństwa i zdrowia dzieci

5.  Wdrażanie

wychowawców i nauczycieli

w działalność profilaktyczną

 Zachęcanie do dokumentowania tej działalności

-WDN -szkolenia zewnętrzne -nadzór pedagogiczny

-dyrekcja -specjaliści -inni nauczyciele, katecheci -pedagog

a)Wychowawcy i nauczyciele

prowadzą działalność profilaktyczną b)Starają się dokumentować tą działalność

6.  Rozwijanie umiejętności psychospołecznych

 Kształtowanie postaw budujących właściwe relacje

-uczenie

porozumiewania się oraz rozwiązywania konfliktów

-nauka

-wychowawcy -specjaliści -pedagog

a)Uczniowie nie są wulgarni i agresywni wobec siebie b)Porozumiewa- ją się ze sobą

(9)

z innymi komunikowania o swoich

negatywnych i pozytywnych

emocjach

-stosowanie systemu wzmocnień

(zwłaszcza wobec

uczniów nieśmiałych, z kompleksami

i zaburzeniami emocjonalnymi)

-sprzyjanie- rozwijanie

pozytywnego obrazu własnego Ja

-wdrażanie do samooceny

-pracownicy PPP w Gostyniu -rodzice

-koledzy i koleżanki

-Samorząd Uczniowski

w sposób grzeczny i kulturalny

c)Starają się

w obiektywny sposób ocenić zachowanie swoje oraz kolegów

(10)

Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Borku Wielkopolskim KLASY IV-VI

CEL I : Zapobieganie zachowaniom agresywnym

Zadania Sposoby realizacji Odpowiedzialni Osiągnięcia uczniów

 Wzmacnianie pozytywnego obrazu samego siebie

 Wdrażanie do współpracy jako formy zapobiegania

zachowaniom agresywnym

-zajęcia integracyjne -zajęcia pozalekcyjne -treści programowe -plany działań wychowawczych -spotkania z policjantem, pedagogiem -narady klasowe -szkolny system oceniania -ankiety -obserwacje nauczycieli

-wychowawcy -nauczyciele przedmiotów -nauczyciele specjaliści -dyrekcja -pedagog -katecheci -inni pracownicy szkoły

a)Uczniowie

mają pozytywny obraz siebie

b)Troszczą się o bezpieczeństwo własne oraz innych c)Umieją polubownie załatwić swoje sprawy d)Potrafią wyrażać własne opinie e)Starają się być tolerancyjni f)Umieją odróżnić postępowanie dobre od złego

CEL II: Promowanie zdrowego stylu życia

 Wskazywanie zalet zdrowego stylu życia

 Dostarczanie informacji o substancjach szkodliwych i uzależniających,

w tym dopalaczy

 Nauka asertywności

 Dbanie o bezpieczeństwo w sieci

-pogadanki z pielęgniarką szkolną, pedagogiem -treści programowe -programy profilaktyczne -konkursy -programy żywieniowe -gazetki ścienne -pedagogizacja rodziców - wskazywanie zagrożeń ze strony

-wychowawcy klas IV-VI -nauczyciele przedmiotów -pielęgniarka -pedagog -dyrekcja -inni pracownicy szkoły

-pracownicy stołówki szkolnej

a)Uczniowie znają zasady higieny osobistej, zdrowego żywienia

b)Doceniają rolę ruchu, prawidłowej postawy ciała c)Biorą udział

w wycieczkach i różnych formach wypoczynku

d)Znają negatywne skutki zażywania środków odurzających i substancji szkodliwych (dopalaczy) e)Znają zasady

bezpiecznego zachowania się w przestrzeni medialnej

(11)

mediów (Internetu) -współpraca z PPP w Gostyniu -PSSE w Gostyniu -MGOPS w Borku Wlkp.

-metody aktywizujące

f)Starają się przezwyciężać sytuacje stresowe

CEL III: Pedagogizacja rodziców w zakresie profilaktyki

 Wdrażanie rodziców w życie klasy, szkoły

 Pedagogizacja rodziców

w zakresie zdrowia fizycznego i psychicznego dzieci ,m.in. kontrola rodzicielska w sieci

 Indywidualna praca z rodzicami uczniów

mających problemy z adaptacją w środowisku szkolnym, bezpiecznym zachowaniem się, agresją, używkami, uzależnieniem od środków medialnych

-wycieczki -imprezy -zebrania klasowe -dyżury nauczycielskie -spotkania ze specjalistami -wywiady -gazetki ścienne -dziennik elektroniczny

wychowawcy -nauczyciele uczący -dyrekcja -pedagog -pielęgniarka szkolna -inni specjaliści

a)Rodzice uczestniczą w życiu klasy, szkoły b)Wiedzą jak postępować z dziećmi aby dbały o swoje zdrowie i bezpieczeństwo

c)Współpracują ze szkołą w zakresie profilaktyki d)W razie potrzeby

szukają pomocy u odpowiedniego

specjalisty

CEL IV: Praca profilaktyczna nauczycieli

Zadania Sposoby realizacji Odpowiedzialni Osiągnięcia uczniów

 Dbanie o to aby

nauczyciele posiadali niezbędną wiedzę na

tematy profilaktyczne, m.in.: na temat dopalaczy, zagrożeń pochodzących ze świata wirtualnego

 Uwzględnianie tematyki profilaktycznej

w planach działań wychowawczych

 Prowadzenie dokumentacji odnośnie działań

profilaktycznych

-WDN -szkolenia zewnętrzne -nadzór Pedagogiczny -lektura fachowej literatury -programy profilaktyczne

-dyrekcja -wychowawcy -nauczyciele -pedagog -inni specjaliści

a)Kadra pedagogiczna orientuje się w

zagadnieniach związanych z profilaktyką szkolną b)Nauczyciele uwzględniają zagadnienia profilaktyczne w swoich planach i je realizują

c)Dokonują odpowiednich wpisów

w dziennikach

oraz w innej dokumentacji wychowawczej

(12)

Ewaluacji programu profilaktycznego w swoich zespołach dokonali przewodniczący zespołów samokształceniowych wybrani na rok szkolny 2016/2017:

-Kamila Olińska, -Regina Kot, -Michał Szczepaniak

Podsumowaniem tej pracy zajął się pedagog szkolny - Dorota Jankowiak