Temat lekcji: Powstanie Wielkopolskie 1918 – walka o włączenie Wielkopolski do odrodzonej Polski
Cele operacyjne:
Po zakończonej lekcji uczeń:
Pamięta:
Pojęcia: Powstanie Wielkopolskie.
Daty: 27. XII. 1918.
Postaci: Dowbór-Muśnicki, Paderewski, Taczak.
Rozumie:
Dlaczego wybuchło powstanie wielkopolskie.
Potrafi:
Wymienić skutki powstania.
Wskazać na mapie Wielkopolski główne ośrodki walk powstańczych.
Wskazać na mapie Europy (Europa po I wojnie światowej) Wielkopolskę i Polskę.
Opowiedzieć o przebiegu walk powstańczych.
Uporządkować wydarzenia według chronologii.
Metody:
Praca z mapą, praca z komputerem, praca z tekstem, ilustracje.
Środki dydaktyczne:
Mapa Wielkopolski, mapa „Odbudowa państwa polskiego w latach 1918-1922”, gazetka ścienna dotycząca powstania wielkopolskiego, komputer, Krzyż Powstańczy.
Przebieg lekcji:
a/ Faza przygotowawcza
1) Nauczyciel nawiązuje do poprzedniej lekcji: Kiedy Polska odzyskała niepodległość?
Z kim Polacy musieli walczyć o wolność?
2) Nauczyciel informuje, że zezwolono na utworzenie państwa, jednak nie posiadało ono granic i Polacy sami musieli je ustalić.
b/ Faza realizacyjna
3) Nauczyciel prezentuje mapę ziem polskich po odzyskaniu niepodległości, zwraca uwagę, że Wielkopolska znajdowała się poza granicami odrodzonej Polski. Zadaje pytanie: Jak to się stało, że Wielkopolska została jednak włączona do Polski?
4) Zapis tematu na tablicy i w zeszytach:
Powstanie Wielkopolskie – walka o włączenie Wielkopolski do odrodzonej Polski.
5) Czego dowiadujemy się z tematu lekcji?
6) Wypowiedzi uczniów, którzy następnie formułują wniosek: Na terenie Wielkopolski wybuchło powstanie.
7) Prezentacja mapy Wielkopolski – uczniowie otwierają stronę internetową www.eligiusztomkowiak.jdm.pl – powstanie wielkopolskie - mapa powstania.
Wykonują zadania otrzymane na kartkach od nauczyciela posługując się mapą.
Zadanie1
W jakim mieście wybuchło powstanie najwcześniej?
Zadanie 2
Wypisz z mapy główne ośrodki ruchu powstańczego Wielkopolsce, o które toczyły się zaciekłe walki z Niemcami.
Zadanie3
Określ położenie Kępna, Nowego Tomyśla, Nakła i Wrześni w stosunku do Poznania.
Zrzut ekranu strony www z mapą Powstania Wielkopolskiego
8) Nauczyciel opowiada o przebiegu walk powstańczych Poznaniu.
9) Uczniowie otwierają galerię zdjęć na stronie internetowej i wypisują nazwiska najważniejszych postaci związanych z powstaniem wielkopolskim i określają, jaką rolę odegrały w powstaniu.
10) Nauczyciel prezentuje mapę „Polska w okresie międzywojennym”, uczniowie szukają na niej Wielkopolski i wyciągają wniosek:
Powstanie zakończyło się sukcesem.
c/ Faza podsumowująca
11) Podsumowanie – praca w grupach. Uczniowie porządkują wydarzenia z czasów powstania wielkopolskiego według chronologii. /załącznik1/
Zadanie domowe:
Dowiedz się, w jaki sposób odznaczano powstańców wielkopolskich, narysuj Wielkopolski Krzyż Powstańczy. Dowiedz się, czy ktoś z twoich krewnych walczył w powstaniu.
Załącznik 1
Rozejm w Rewirze - 1919r. – Państwa zwycięskie przyznają niepodległej Polsce Wielkopolskę.
Śmierć pierwszego powstańca Józefa Ratajczaka.
1914 r. wybucha I wojna Światowa.
W Wielkopolsce tworzą się organizacje, które przygotowują polską młodzież do walki o niepodległość.
24 grudnia 1918 r. poznaniacy zasiadają do kolacji wigilijnej.
Stanisław Taczak obejmuje dowództwo nad oddziałami powstańczymi.
W niemieckiej niewoli rodzice dbają o patriotyczne wychowanie polskich dzieci.
Polacy rozbrajają Niemców i zajmują ważne dla dalszej walki miejsca w Poznaniu.
Wybucha powstanie wielkopolskie 27. 12. 1918 r.
11 listopada 1918 r. – zakończenie I wojny światowej i odzyskanie niepodległości przez Polskę.
Józef Dowbór-Muśnicki staje na czele wojsk powstańczych.
Ignacy Jan Paderewski przybywa do Poznania.
1795 – ostatni rozbiór Polski – nasz kraj znika na 123 lata z map Europy.
Wielkopolska po 123 latach niewoli wraca do Macierzy – Polski.
