• Nie Znaleziono Wyników

DYREKCYI C. K. WYŻSZEJ SZKOŁY WE LWOWIE ZA ROK SZKO LN Y WE LWOWIE. !.Z w ią zk o w a D ru k t.rn ia we Lwowie,

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "DYREKCYI C. K. WYŻSZEJ SZKOŁY WE LWOWIE ZA ROK SZKO LN Y WE LWOWIE. !.Z w ią zk o w a D ru k t.rn ia we Lwowie,"

Copied!
68
0
0

Pełen tekst

(1)

DYREKCYI

C. K. WYŻSZEJ SZKOŁY

W E LWOWIE

Z A R O K S Z K O L N Y

1901 .

WE LWOWIE.

N A K Ł A D Ę ^ F U N D U S Z U H A O K O W EG O .

!.Z w ią z k o w a D r u k t.r n ia w e Lwow ie,

(2)

1. K a ta lo g b ib lio tek i n au czy cielsk iej (K a ta lo g d er L eb rerb ib lio tliek ) Część ]. z e sta w ił prof. A r tu r P assen d o rfer.

2. K ro n ik a i s t a ty s t y k a z a k ła d u — przez D y rek to ra.

(3)

K A T Ä L i OG

'bïtoliotei^i n.a,־u.czyciels3sle3

c. k. wyższej szkoły realpej we Lwowie.

I. Flncyklopedye,

dzieła treści mieszanej, bibliografia, katalogi, dzieła o urządzeniu bibliotek i t. p.

ILość tom ów L. inw .

Les Annales politiques et litté ra ire s . P a ris 1900 — 1. 2 2881 Ateneum. Pism o nauk. i liter. W arszaw a 1895 — 7. . 12 2347 Biblioteka Ossolińskich. P oczet now y. Lw ów 1802 — 9. 12 289 Biblioteka warszawska. W arszaw a 1876 — 1880,

1 8 8 4 -1 9 0 1 ... 84 98 Bornemann Karl. Die w ich tig sten V ero rd un gen u.

E rlasse, welche a u f die S chulbibliotheken B ezug

haben, Znaim 1886 . . . . . 1 1803

Estkowski Ew. Zbiór rzeczy polskich. P o zn ań 1859. 1 51 Estreicher K. B ibliografia polska. K raków (b. d.) . 6 77

— B ibliografia polska w X V .—X V i. stu leciu

K raków 1 8 7 5 . ... 1 93 L’ Exposition de P a ris 1900. P a ris 1900—1. . . 3 2910 Brassauer Ferd. H an dbu ch fü r österr. U n iv e rs itä ts ­

und S tudien-B ibliotheken. W ien 1883. . . 1 1278 Ifiibl Franz. S y stem atisch geordnetes V erzeichnis

derjenigen A bhandlungen, w elche in d. M ittel-

schulprogram m en e n th a lte n sind. W ien 1874. . 1 975 internationale Ausstellung zu Paris. K a ta lo g der

ö ste rr A btheilung. W ien 1867. . . . 4 953 Hans Kramer. Das X IX . J a h rh u n d e r t in W o rt u.

Bild. B erlin (b. d . ) ...1 2915 Książka. M iesięcznik pośw ięcony bibliografii k ry ty -

tycznej. W arszaw a 1901. . . . . 1 307(5 Lenick Jan. K siążk a p am iątk o w a ku uczczeniu j u ­

bileuszu 300 rocznicy założenia gim n. Św. A nny

w K rakow ie. K raków 1888. . . . . 1 1734 Österreich auf der internationalen Ausstellung

in London. W ien 1862. . . . 1 930 Öesterreichiscli-ungarische Revue 1896 — 1901. . 5 2352 Orgelbranda Encyklopedya powszechna. W arszaw a

1900—1... 10 2994

(4)

1908 2108 1825 190(5 2110 2956 1959 2114

.2095 3052

2

2310

2616 16 2908 2761 1143 4 17 2079 7 2289

L .in w .

Paynis. P an o ram a des W isseus u. d. Gewerbe. 13d. V.

u.• VI.

Pamiętnik 15 letniej d ziałalności A kadem ii um ie jętn o ści w K rakow ie 1873—1888. K raków 1889. 1 Przewodnik bibliograficzny. M iesięcznik dla w yd aw ­

ców, k sięg arzy i t. d. K raków 1893—1901. . 9 Przewodnik naukowy i literacki. Lw ów 1891—1951 12 Przegląd polski. M iesięcznik. K raków 1891 — 1901 . 44 Rocznik Kółka naukow ego tarnopolskiego z roku

1892. T arnopol 1892. . . . 1 Sami sobie. K siążk a zbiorow a. W arszaw a 1900. 1 Stankiewicz Maurycy. K a ta lo g w y daw n ictw A k a ­

dem ii um iejętności w K rakow ie. K rak ó w 1891. 1 Spis przedm iotów z a w a rty c h w 100 to ­ m ach P rz eg lą d u polsk 1866 1891. K raków 1891. 1 Systematyczne zestawienie przedmiotów zawartych

w׳ Bibliotece warszawskiej za la ta 1875—1890

W arszaw a 1891 . . . 1

Zeitlexikon. H erausgeg. v. K ra u s und H olthof.

Leipzig 1901. . . . 1

Ilo ść tom ów

II. Dzieła treści religijnej.

Allioli I. F. Dr. Die heilige S c h rift des a lte n und neuen T estam entes. L a n d sh u t 1851. . . 1 Barąez-Sadok X. R y s dziejów zakonu kaznodziejskiego

w Polsce. W adow ice 1873. . . . 1 Baumgarten. Die k atholisch e K irche u n serer Z eit

und ihre D iener in W o rt und Bild. W ien 1 8 9 9 -1 9 0 1 ... 3 Beck Rudolf. D er zw ö lfjährig e Je su s das schönste Vor­

bild der Jugend im D ienste G ottes. O lm ütz 1865 1 Bilczewski J. E u c h a ry s ty a w św ietle n ajd aw n iejszych

pom ników piśm ienniczych. Lw ów 1899. . . 1 Brunner I. X. K atolische R eligionslehre. B erlin 1854 Cobbett Wilhelm. H isto ry a refo rm y p ro testan ck iej

w A nglii i Irla n d y i. P o znań 1877. . . 1 Cohen S. I. H isto risc h -k ritisc h e D arstellu n g des

jü d isc h e n G o ttesd ien stes. L e ip z ig 1819 . . 1 Delert I. B. H isto ry a kościoła św iętego katolickiego

P oznań 1861. . . . 1

Didon P. Jesu s C h ristu s. R eg en sb u rg 1892 . . 2 Engel I. G eschichte der K irche J e su C hristi.

W ien 1854... 1 . .׳

Feliński Szczęsny. K onferencye duchowne. Lwów 1885 1

(5)

5

L. inw.

i 8 28

13 18 2092 ]2

9

941 32 2532 254(5 1810 2427 1879 2964 2873 47 962

2871 986 Fesslcr Josef. G eschickte cl. K irche C h risti. W ien 1854 1 Georg! Otto. Die heiligen S tä tte n der C hristenh eit.

T rie st 1857 . . . . 1

G erand. 0 udoskonaleniu m oralnem (tłom . Szyszko

M.) M ińsk 1855 . . 1 . . ׳

H öllrig el Ben. J . A pologetik der W a h rh e it für S tu ­ d ie n a n sta lte n u. zum S e lb stu n te rric h te . W ien 1875 l Kolm A braham . B iblische G eschichte fü r die israel.

Ju g e n d . L em berg 1854 . . . . . 1 Likowski Edward. H isto ry a u n ii K ościoła ruskiego

z K ościołem rzym skim . P o zn ań 1875 . 1 Myszkowski Titus. Chronologia h isto rica. In tro d u e tio

in N ovum T estam entu m . Leopolis 1892 . . 1 Robitscli M. G eschichte der ch ristlich en K irche.

G ra tz 1853. . . . 1

Ńlósarz Joannes. De In v e s titu ra . Leopolis 1896.

Werfer A. u. Stock F. Grosse illu s trirte heilige L e ­ gende a u f alle T age des Ja h re s. Ulm 1858. . 1

III. Filozofia i estetyka.

Bastiat Fr. H arm onie ekonom iczne. (Tłom, E w elin a Ä hren s) D rezno 1867. . . . 1 Bronikowski Ant. D zieła P la to n a T. I. P oznań 1858. L Burckhardt Jakób. G eschichte der R enaissance in

Ita lie n . S tu ttg a r t 1891 . . . . . 1

— K u ltu ra odrodzenia we W łoszech Tłom.

L. M. K raków 1895 . . . . . 1 Clilebik Franz. Die F ra g e über die E n ts te h u n g der

A rten . B erlin 1873. . . . 1 Cicero M. T. O R zeczypospolitej. (De R epublica).

Tłom. Sadowski. W arszaw a 1873. . . 1 Dzieduszycki W. S tu d y a estety czn e Lw ów 1878. . 1 Eu keil Rudolf. Die L eb ensan sch au un g en der grossen

D enker. L eip zig 1899. . . . 1 Falkenberg Ryszard. H isto ry a filozofii now ożytnej.

W arszaw a 1895. . . . 1

Feuchtesieben E. H y g ien a duszy. (P rzełożył Aug.

T h u g u tt). W arszaw a 1855. . . . . 1 Geiger N. Der U rsp ru n g der Sprache. S tu ttg a r t

1 8 6 9 -7 2 . ... 2 Gutberiet Constailtin. D er K a m p f um die Seele (V or­

trä g e ü ber die bren nend en F ra g e n der m odernen Psychologie). M ainz 1899. . . . . 1 Guttman Oskar. G ru n d sätze der ä sth e tisc h en B ildung

des m enschlichen K örpers. L eip zig 1871. . . 1

Ilo ść tom ów

(6)

jL. inw.

2077 3072 1131 2954 3057 2(196 1602 2909

2618-23

2051 1613 2560 2659 1830 984 562 41 2017 1306 1710 1709 2947 3029 948 2958 lliillicr Ernst. A e sth e tik der N a tu r. S tu ttg a r t 1890 1 Heilenbach L. B. Y o ru rth e ile d er M enschheit.

L eipzig (b. d.) . . . . 3 Heli bach K afael.D ie K u n st des vorzüglichen G e d äch t­

nisses. W ien 1876. . . . 1

Hudson Tli. J. Das G esetz der psychischen E rsc h e i­

nungen. L eipzig (b. d ) . . . . 1 Hymnus Henry. B rügge u. Y p ern (B erühm te K u n s t­

s tä tte n ) L e ip zig -B e rlin 1900. . . . . 1 K am pm ann C. Die g rafischen K ü n ste. L eipzig 1898. 1 Kant Immanuel. K ritik der rein en V ernunft.

B erlin 1868. . . . 1

Julian Klaczko. R zym i odrodzenie. Ju liu sz II.

W arszaw a 1900. . . . 1

Knackfuss 11. K ünstler-M onografien (R afael, Rubens, R em b ran d t, M ichelangelo, V elazquez, Murillo).

L eip zig 1896 - 7. . . . 6 Konarski Stanisław. 0 relig ii poczciw ych ludzi.

K raków . . . 1

Köstlin Karl. G eschichte der E th ik . T üb in gen 1887. 1 Kriinig Professor. Das D asein G o ttes und das G lück

der M enschen. B erlin (b. d.)■ . . . . 1 Kuhn Albert. A llgem einne K un stg esch ich te E insie-

d eln -W ald sh u t 1898—1901. Lfg. 1—23. . . 1 Laskowski Jos. De cognitione h u m an a ad m entem

Dr. A ngelici S. Thom ae A quinatis. Leopoli 1889 1 Lemcke K. E s te ty k a . (Tłom. pódl. IV . wyd. B. Z a­

wadzki). Lwów 1874. . . . 2 Levitoux Henryk. Z arys filoz n a tu ry . W arszaw a 1869 1 Libelt Karol. E s te ty k a czyli um nictw o piękna.

P o znań (b. d ) . . . . 1

— S ystem um n ictw a czyli filozofii um ysłow ej.

P ozn ań 1857. . . . . 2

— O odwadze cyw ilnej. O m iłości O jczyzny.

O w ychow aniu ludów. W . S. W. K rak ó w 1869 1 Liehtenfels Johann. L e h rb u ch zu r E in le itu n g in die

Philosophie. W ien 1863. . . . 1 Lindner Gust. Ad. Dr. L e h rb u ch der em pirischen

Psychologie. W ien 1885 . . . . . 1 Lutosławski W. Seelenm acht. A briss einer zeitge-

m ässen W eltan sch au u n g . L eipzig 1899. . . 1 Ks. Mary an Morawski. P o dstaw y e ty k i i praw a.

K rak ó w 1900. . . . 1

Masłowski Ludwik. P ra w o postępu. K raków 1872 . 1 Mastelski Juliusz. Filozofia p rz y ro d y w zarysie.

W arszaw a 1900. . . . 1

Ilo ść tomów

(7)

7

2227 3043 30 1883 1884 1885 2889 2872 3027

976 3058 1646 3077 3017 3003 2569 3016 1980 1979 2324 2723

1963 2903

1987

L. inw .

67 Mutlier Richard. G eschichte der M alerei im 19. «Hielt.

M ünchen 1893. . . . 1

J. Neuwirth. P ra g (B erühm te K u n s ts tä tte n ) L eipzig-

B erlin 1901. . . . 1

Nowosielski Ant. P ism a krytyczno-filoz. W ilno 1857 2 Ochorowicz Julian. O wolności woli. W arszaw a 1871. 1

— O k ształcen iu w łasnego c h a ra k te ru W a r­

szaw a 1873. . . . 1

— Ducli i mózg. W arszaw a 1872• . . 1 Odrzywolski Sławomir. R enesans w Polsce w. X Y I,

i' X V II. W iedeń 1899... 1 Payot Juliusz. K sz tałc en ie woli. W a rsz a w a 1897. . 1 Prus Bolesław. N ajogólniejsze id ea ły życiowe.

W arszaw a 1901. . . . 1

Réc P. I. N ü rn b e rg (B erühm te K u n s ts tä tte n Nr. 5 ) He uch i i u-Hel (legi־. System der L ogik n eb st E in le i­

tu n g in die Philosopie W ien 1870. . . 1 Riat Georges. P a ris (B erühm te K u n s ts tä tte n ) L eipzig-

B erlin 1900. . . . 1

Ribot T. Choroby woli. Tłom. P otocki J . K.

W arszaw a 1887. . . . 1

Riegel Herman. Die bildenden K ünste. F ra n k fu rt 1895. 1 l ’eyer Roger (W alery a M orzkowska) H isto ry a sztuki.

W arsz a w a 1900. . . . 1

Ruskiu John. Droga do sztu k i. Tłom. K oszutski.

W a rsz a w a 1900. . . . . . . 1

Rzym papieży. W a rsz a w a (b. r.) . . . 1 Sacken Ed. K atechism us der B austile. 13. Aufl.

L e ip zig 1898. . . . 1 Schmick J. II. Dr. N ach ird isch e F o rtd a u e r der P e r­

sönlichkeit. L eip zig 1890. . . . .

— Die U n s te rb lic h k e it der Seele. L eip zig 1890.

— Die E rd e kein A bschluss. L eipzig 1890. 1 Schneider Robert. D ie E rz s ta tu e vom H elen enb erge

W ien 1893. . . . 1

Sehoener Reinhold. Rom. (bez m. i r.) . . 1 Schotten Herman. O cnocie albo żyw ocie człow ie­

kowi przystojnem . W ydaw n. A kadem , um iej, w K rakow ie. (W yd ał P taszy ck i) K rak ó w 1891. 1 Sizeranne Robert. R u sk in i k u lt piękna. Tłom. A nt.

Potocki. Lwów 1898. 2 . . . . ׳

Skórski Aleksander. J a n Ś niadecki wobec w spółczes­

nej m etafizyki niem . i dzisiejszych dążeń filoz.

Lwów 1890. . . . 1

Słowacki E. P ra w id ła w ym ow y i poezyi. W yd. 4.

W ilno 1847. . . . 1

Ilość tom ów

(8)

to m ó w L. inw.

1 2508 1 957 1 8019 1 2974 1 966 1 2816 1 2494 2 2888 1 960 1 1625 1 977 1 3061 1 2085 4 156 1 3031 1 3013 1 2877

1 10

Springer Anton. H and b u ch der K u n stg esch ich te (X V II. u. X V II I . J h d t.) L eip zig 1896. .

Statkowski Julian. P rzj^stępny w ykład ekonomi spo­

łecznej i m oralnej "Warszawa 1870. .

Störring■ Gustaw. V orlesungen ü b e r P sycho p ato log ie

L eipzig 1900 . . . .

Striimpel Ludwig. Die pädagogische P athologie.

L eipzig 1899. . . . .

Struye Henryk. W y k ła d sy stem aty czn y logiki.

W arsz a w a 1868—70. . . . . .

— S z tu k a i piękno. S tu d y a estety czn e. W a r­

szaw a 1892. . . . .

— W stęp k ry ty c z n y do filoz. W arszaw a 1896.

Sully James. U m ysłow ość lu d zk a K sięga podręczna psychologii. W arszaw a 1897.

Szymański Koman. O siłach m oralnych w u stro ju społecznym . P ozn ań 1870• . . . . Tennemann W. 15. R ys h isto ry i filozohi. K raków 1836 Thiirmer X. E in e L ogik fü r Schule, H aus u. Leben

W ie n 1857. . . . .

Tołstoj L. Co to je s t s z tu k a ? W arsz a w a 1901 Veron Eugenius. E s te ty k a (tłom. L an g e A) W a r ­

szaw a 1892. . . . . . . .

Visclier Fr. Th. A e sth e tik oder W issen sch aft des Schönen. S tu ttg a r t 1854. . . . . Wähle Richard. K urze E rk lä ru n g der E tik v. S p i­

noza. W ien-L eipzig 1899. . . . . Wundt Wilhelm. V ölkerpsychologie. L eip zig 1900.

— G run d riss der Psychologie. L eip zig 1898.

Ziemiecka E. Z asady filozofii k ato lick iej Lwów 1860•

IV. Pedagogia, dzieła, wkraczające w zakres szkolnictwa.

Kain Alex. N au k a w ychow ania. P rz ek ła d z ang iel­

skiego pom nożony ro zd ziałem o w y k ład zie jęz.

polskiego. W a rsz a w a 1880. . . . . 1 1214 Baranowski Mieczysław. P e d a g o g ik a i d y d a k ty k a

dla lud. sem inaryów naucz. Lw ów 1888 . . 1 1821

— N au k a poglądu, P rzew o d n ik m etodyczny.

Lwów 1890. . . . 1 2112

— H isto ry a szkół ludow ych król. m iasta

Lw ow a. Lwów 1895. . 2952 1 . . . ׳ Baumeister A D ie E in ric h tu n g und V erw altung des

höheren Schulw esens in den K u ltu rlä n d e rn von

E u ro p a u nd in N ordam erika. M ünchen 1897 . 1 2557

(9)

9

S58 903 1868

L. inw.

2309 2761 904 3020 1950 875 879

2431

1725 877 2927 873

2762

2281 1413 1772 2091 874 881 862 3047 Benoni Karol. S p raw o zd an ie z czynności kom isyi

do ro z p a trz e n ia spraw szkół średnich. Lw ów 1881. 1 Bericht ii her österr. Unterrichtswescn aus Anlass

der Weltausstellung. W ien 1873. . , 2 Bielska Marya. H isto ry a pedagogii. Lw ów 1890. 1 Bornemann Karl. Die w ic h tig ste n V oro rdn u ngen u.

E rlässe oesterr. S chulbehörden, w elche a u f S chüler-B ibliotheken B ezug h ab e n Z naim 1886. 1 Brunner J .jS. K athol. R elig io n sleh re. M ünchen 1898. 1 Bun Samuel. Die S im u ltan -S ch u le. Gr. K an isza 1879. 1

K. Gałczyński. J a k pow inna w yglądać szkoła śre ­ dnia ? R zeszów 1900. . . . 1 Cenar Edmund. G ry g im n asty czn e m łodzieży szkol­

nej. Lw ów 1891. . . . 1 Chelmccki A. R zecz o zasadzie w u m iejętno ści w y­

chow ania. K rak ów 1867. . . . 1 .Die Coinmunalschule in Chicago. M annheim 1869. . 1 Cyfrowi(*/ Leon. Nowe p rz e p isy eg zam in acy jne dla

k a n d y d a tó w n a nauczy cieli w g im n azy ach i szk. rea ln y ch K rak ó w 1884. . . . 1 Czerkawski Euzebiusz. R o z p ra w y i w nioski kom isyi

pow ołanej 1879 do zb ad an ia sp ra w y reform y gim nazyów . Lwów 1882. . . . . 1 Der öffentliche Unterricht im Lichte der Verfassung.

Wien 1863 . . . . . . . 1

Ediuond Demolins. L ’E d u c a tio n nouvelle. P a ris (b. d). 1 Denkschrift über die Verhältnisse der österr. Mittel­

schulen. W ien 1862. . . . 1 Dettweiler P. D id a k tik u n d M ethodik. G riechisch.

(B aum eister H an d b u c h d er E rz ie h u n g u n d U n ­ te rric h tsle h re fü r höhere Schulen). M ünchen 1898. 1 Dictz L. J. d’Arma. P rzew o d n ik te o re ty c z n o -p ra k ty ­

czny w n au ce śpiew u zbiorow ego dła szlcół lu ­ dow ych i; sem in aryu m nauczycielskiego. P rz e ­ m yśl 1893... 2 Dittes Friedr. G eschichte der E rz ie h u n g u n d des U n te rrich te s. L eip zig 1876. . . . . 1 Dygasiński Adolf. J a k się uczyć i ja k uczyć innych ?

W a rsz a w a 1889. . . . 1 Dzieduszycki Wojciech. L is ty o wychów . Lw ów 1892 . 1 Einige W o r te ii ber K in dererzicliu ng. L u d w igsburg. 1859 1 Emmens Edward. N ajnow sze w ychow anie, cel jego

i w arunki. W a rsz a w a 1871. . . . . 1 Encyklopädie der Pädagogik, bearbeitet von einem

Vereine praktischer Lehrmänner. L eip zig 1860. 2 Encyklopcdya wychowawcza. W arszaw a 1881 — 1901. 5

Ilość tom ów

2

(10)

L. in w.

‘2309 890 2225 2488 2888 882

1593 1095

1919 3037 1242 172 865

856 1179 1733 869 2929 1060 884 1215

885 Entwurf einer Dcsciplinarordnung für österr. (4y m-

nasien u. Realschulen. W ien 1891. . . 1 Entwurf der Organisation der Gymnasien n. Real­

schulen in Österr AVien 1849 . . . . 1 Fleisclmer Ludwig. Das R e c h t d er R ealschule.

W ien 1886. . . . 1

Fries Wilhelm. Die V orbildung der L e h rer f. d. L eh r­

am t. M ünchen 1895. . . . 1 Gustaw Fröhlich. Die deutsche E rzieh u n gslehre.

D resden 1899. . 1 . . . . ״ Geschichtsunterricht. Über die Nothwendigkeit einer

gründlichen Reform des Lehrplanes. L eip zig 1870. 1 Die Gesetze u. Vorschriften über das gesammtc

Volksschulwesen für die im Reichsrathe vertr.

König!• in Österr. W ien 1871 . . 1 Göpfert. Der Inductionsglobus. Methodische Bcmer-

kungen. R ostok 1878. . . . 1 Gratzy Oskar. H ilfsbüclilein zur E in fü ru n g der J u ­

gendspiele an G ym nasien und R ealsch ulen.

L eibach 1891. . . . 1

Bruno Hansclimann. IJädagogische S trö m u ng en an der AVende des J a h r h u n d ertes. L eip zig 1896 . 1 Harwot Jerzy. Z asad y w ychow ania H e rb e rta Spen­

cera i A le x a n d ra Baina. P rzem yśl 1881. . 1 Hclffcrich ׳ Adolf. Die Schule des W illens. B erlin 1858 1 Heppe H. G eschichte des deutschen Arolksschulw e-

sens. G otha 1858. . . . 5 Hornig E. u. Warhanek. Die R ealschule ein O rgan

für technische L e h ra n s ta lte n u. F achschulen.

AVien 1S57. . . . 2

Hühl Franz. H an dbuch fü r D irectoren. 2. Aufi.

P ra g . 1878... 1 N orm alien-Index fü r die österreichischen M ittelschulen. B rüx 1888. . . . ■ 1 Hiickel Edward. R ys pedagogiki. Lw ów. 1868. 1 Aleksander Jabłonowski. A kadem ia kijow sko-m ohi-

lańska. Z arys h isto ry czn y . K rakó w .1900. . 1 Jackowski Felieyan. N au k a stenografii polskiej.

Lw ów 1868. . . . 1

Jahresbericht des k. k. Ministeriums für Cultus u.

Unterricht. W ien 1870, 71, 74. . . . 3 Jaro Paul. A n le itu n g zur E rth e ilu n g des T u rn u n te r­

ric h tes an ö sterr. R ealsch u len . W ien 1870. . 1 Joos August. Das badische G esetz v. 8. M ärz 1868

über den E le m e n ta ru n te rric h t. H eidelberg 1870. 1

Ilość to m ó w

(11)

11

L. in w.

698 1907 2627 2300 39 908 857 1154 2967 978

2121

1037

1930 8S6

2505 887 142S 303S 2959 1412 2338 2847 Jański Ludwig:. T ru p p en sch u len des k. k. Heei-es

z u r H e ra n b ild u n g des O ffiziersnacliw uckses.

W ien 1874 . . . . 1

Jordan Henryk. O zab aw ach młodz. K raków 1891. 1 Karbowiak Antoni. D zieje wychów , i szkół w Polsce

w w iekach śred nich . P e te rsb u rg . 1898 . . 1 katalog wystawy szkół ludow ych i śred n ich g a lic y j­

skich 1894׳. Lwów 1894. . . . 1 Kamieński Antoni. Słowo o w y chow aniu dzieci.

W a rsz a w a 1858. . . . 1

Kelner L. Dr. Z ur P äd agog ik der Schule und des H auses. A phorism en. E ssen 1874 . . . 1 Klethe A. C. Z u r B e u rth e ilu n g und W ü rd ig u n g des

deu tsch en K ealschulw esens. B reslau 1857. . 1 Kolbe Josef. Z e itsc h rift fü r das R ealschulw esen

J a h rg . 1879—1901. W ien. . . . . 2 2 WL 11. Kozłowski. Co i ja k c zy tać ? W arszaw a 1900.. 1 Kiihnaft Ludwik. G ym nasien u n d R ealschulen. lJa-

rallele. R o ste n b u rg 1859. . . . . 1 Kunz Karl, Trzaskowski Bron. u. Pawlica Johann.

O rg a n isa tio n se n tw u rf der öst. E in h e itsm itte l­

schulen. K ra k a u 1893. . . . 1 Ivunzek Thomas. H ym ni sacri m elodiis ad usum

ju v e n ta tis . Leopolis 1859. . . . . 1 L. K. K ilk a u w ag o po trzeb ie zap row adzenia steno­

grafii ja k o p rzed m io tu obow iązkow ego w szkole

.średniej. Lw ów 1872 . . . . 1

Die XIX. allg׳. d eutsche L eh rerv ersam m lu n g in W ien im J . 1870. W ien 1870 . . 1 Leckner Ludwig. Schule u. Ju g e n d sp ie l. L e itfad e n

fü r F re u n d e des J u g e n d sp ie le s u. S pielleiter.

W ien 1896 . . . 1

Loth J. Die R eal-S chulfrage. L eip zig 1870. . . 1 Lukas (> u staw. D er T u rn u n te rric h t an den R e a lsc h u ­

len Ö sterreichs. W ien 1884. . . . 1 Ernst Liittge. Die B ildungsideale der G egenw art.

L eipzig 1900. . . . 1

W. Lutosławski. O w y c h o w an iu narodow em . K r a ­

ków 1900. . . . 1

Luczkiewicz Antoni. Szkolnictw o na podstaw ie h i­

storycznego rozw oju. L ־wów, 1872. . . 1 Marczewski Bolesław. T o w arzystw o pedagogiczne

w obronie p raw sta n u nauczyciel. Lw ów 1894. 1 Marenzeller E. N orm alien fü r die G ym nasien un d

R ealschu len in Oesterr. W ien 1889 . . 1

Ilo ść tom ów

(12)

889 888 889 11( ii 2486 2481 2977 891 866 1540 S60 2459 1163 1171

2168 2839 909 1058 1057 870 2472 913 1125 H..Ś-

tom u

3Iatauschek P . T. N orm alien N aclisclilagebuch fü r

L e h rer. P ra g 1857. 1 . . 1

N orm alien N aclisclilagebuch fü r L e h rer u. D irecto ren . P ra g 1857. . . . 1

— N orm alien Naclisclilagebuch. fü r D irectoren u. Profes. n eb st S u p p lem en t-H eft. P r a g 1869. 1

— ' N orm alien N aclisclilagebuch 4. A ufi.

AVien 1895. . . . 1

Matthaei Adalbert. Z eichnen und die k ü nstlerische E rz ie h u n g in den höheren Schulen. M ünchen 1S95 1 Matthias Adolf. P ra k tisch e Pädag o gik , fü r höhere

L e h ra n sta lte n . M ünchen 1895. . . 1 Mattias Theodor. A ufsatzsünden. L e ip zig 1897. 1 Molnar A. P ädago g isch e S tu d ien in der Schw eiz u.

in Bäiern. P est 1871. . . . 1

Miinch M. C. U niversal-L exicon der E rz ie h u n g und U n te rric h tsle h re A u g sb u rg 1860 . . . 3 Muzeum. Czasopism o w yd. p rzez Tow. nauczycieli

szkół w yższych. Lw ów 18S5 — 901 . . . 1 7 Nesper E. A n le itu n g z u r p h y sisch en E rz ie h u n g d.

Ju g e n d . L eip zig 1858. . . 1 Neue Bahnen. M o n atssch rift fü r H aus, Schul- und

G esellsch afts-E rzieh u n g W iesb aden 1896. . 1 Niektóre uwagi, dotyczące reformy szkół średnich

klasycznych. /Rzeszów 1881. . . . 1 Ostoja Kajetan. P ro je k t do reform y szk. /Rzeszów 1881. 1 Parasiewicz Sz. K ró tk i p rze g ląd m yśli p ed ag og i­

cznych, z a w a rty c h w dziele J . A. K am ieńskiego

״ AVielka D y d a k ty k a “. Lw ów 1884 . . 1 Piramowicz Grzegorz. Pow inność naucz. Lwów 1894 1 Plany nauki dla szkół ludow ych pospo lity ch i w y ­

działow ych. Lw ów 1875 . . . . 1 Poliński J. B iblioteka stenograficzna, z a w ierająca

k o m p letn ą nauk ę sten ografii p o lsk ie j. Lw ów 1868 1

— N auka p rak ty c zn e j stenogr. Z eszy ty 1—4

Lw ów 1863 — 66. . . . 4

Politische Verfassung der deu tsch en V olksschulen

AVien 1847. . . 1

Przegląd pedagogiczny. Czasopism o poświęcone w y­

chow aniu szkol, i dom. AVarszawa 189/6, 7 i 8 1 Pas Realgymnasium. Vom D irector eines P e a l g ym ­

nasium s. P ra g 1864 . . . 1

Reglement der Einwohner-Mädchenschule in Bern.

B ern 1874... . 1

(13)

893 878 2111

2171 2528

894 2470 1929

858 17S5 2643 335 914 2483 38 1133 907 895 896 864

1414

2275

3064 i 3

L. inw.

905 Reinhold F. A. Die G efahren fü r die S ittlic h k e it

u n se re r Ju g e n d . W ien 1868. . . . . 1 Riecke (>. A. E rzieh u n g sleh re. S t u tt g a r t 1870. 1 Rink Antoni. Dom ro d zin n y a szkoła. Tarnów 1892 1 Rotter Jan. J a k p rz e d s ta w ia ją się dziś u z u p e łn iają c e

szkoły przem ysłow e w k raju . K rak ó w 1891. . 1 Rousseau J. J. E m ile, ou de 1’education. P a ris 1893. 1 Samolewiez i Benoni. G im nazya i szkoły realne

p ruskie a nasze ze w zględu n a organizacyę.

Lwów 1871. . . . 1

Schiller Herman. H an d b u ch der p rak tisc h e n P ä d a g o ­ gik fü r h ö h ere L e h ra n sta lte n . L eip zig 1894. 1 Schräder Willi. E rzieh u n g s- und U n te rrich ts-L e h re

fü r G ym nasien und R ealschulen. B erlin 1868. 1 Sclireber 31. (1. E in ä rz tlic h e r B lick in das S c h u l­

wesen. Leipzig 1858 . . . . 1

Schröder Karl. L e itfad e n beim U n te rric h t in geom e­

trisch e n F reih an d zeich n en . P e st 1871. . . 1 Seminarya nauczycielskie m ęskie i żeńskie G alicyi

w okresie 1871 —1896. Lw ów 1897. . . . 1 Seredyński llipol. M etoda n a u c za n ia geografii.

K raków 1864 . . . 1

Siegel Franz. Die N o th w en d ig k eit der V erein ig u n g b eider M ittelsch u len zu R ealgym n. B rüx 1868. 1 Simon Max. D id a k tik und M ethodik d er einzelnen

L ehrfächer. M ünchen 1S95. . . . . 1 Śniadecki Jędrzej. O fizycznem w ychow aniu dzieci.

W ilno 1857. . . . 1

Sobieski Stanisław. M etoda uczenia języ kó w obcych

Rzeszów 1878 . . . . 1

Z asady w ychow ania i n au k i. Lw ów 1873. 1

— O ław ce szkolnej. Lw ów 1870. . . 1 Spartacus. O w iecach i o to w a rz y stw ie o św iaty lu ­

dowej. P o zn ań 1872. . . . 1 Simon Juliusz. R zecz o szkole. K rak ó w 1866. . 2 Sprawa szkól i udowych i w ychow ania początkow ego

w G alicyi na tegorocznej sesyi sejm owej. K ra ­

ków 1871. . . . 1

Sprawozdanie z pierw szej konferencyi dyrekto rów szkół średn ich galicy jsk ich , odb y tej d n ia 27. 28 i 29 m arca 1893 we Lwowie. Lw ów 1893. , 1 Sprawozdanie z d ru g iej konferencyi d y rek to ró w

szkół średnich galicy jsk ich , od b y tej dnia 24 i 25 kw ietn ia 1899 we Lw owie. Lw ów 1900. . . 1 Szkoła. Pism o poświecone spraw om szkół. Lwów

1 8 6 8-18 6 9. , ‘ . . . . , . 6

Ilość- to m ó w

(14)

L. inw.

2529 2480 906 1788 1787 872 897 8063 3036

2325 1539

2445 866 2886 1193 1132 1514 2511 2661

1921 1128 871 899 Thomas II. S u g g e sty a w wychów . W arszaw a 1897. 1 Toisclier Wendelin. T heoretische P ä d ag o g ik u. all­

gem eine D id a k tik . M ünchen 1896. . . . 1

Uczytel. Lw ów 1873. . . . 2

Der Unterricht im Zeichnen an F o rtb ild u n g ss c h u ­

len. W ien 1874. . . . 1

Programm fü r den U n te rric h t im T u rn en an den R ealschulen in O sterr. W ien 1882. . . . 1 Ullrieh. Ü b er die R eform des L eh rp lan es der R e a l­

schulen. W ien 1866. . . . 1 Unterrichts u. Prüfungsordnung der R ealschu len

u. h öheren B ürgerschulen. B erlin 1859. . . 1 Ustawa krajowa i p lan n a u k i dla szkół realn y ch

w G alicyi. Lw ów 1990. . . . 1 Ustawy i rozporządzenia, obow iązujące w szkołach

średnich (zest. H. K opia) Lwów 1900 . . 2 Verhandlungen der 42 sten. V ersam m lung d e u tsc h e r

Philologen u. S chulm änner im J a h re 1893.

L eip zig 1894 . . . 1

Verzeichnis der u n g e e ig n e t b efundenen .Tugend­

schriften. B rü n n 1886. . . . . 1 Vorschrift ü b e r die P rü fu n g der C an d id aten des

L eh ram tes an G ym nasien und R ealschulen in Ö sterreich. W ien 1884. . . . 1 Wagner S. Das V olksschul wesen in E ngland. S tu tt­

g a rt 1864. . . . 1

Teodor Weitz, A llgem eine P ä d a g . L an g en salza 1899. 1 Warhanek A. et Aug. Schmidt. Z e itsc h rift fü r die

O esterreich.R ealschulen (1859—1863) W ien. . 5 Weinwurm Rudolf. A llgem eine M usiklehre oder

m usikalische E le m e n ta rle h re. W ien 1878. . 1 Weisungen zur F ü h ru n g des Schulam tes an den

G ym nasien in Ö sterr. AVien 1885. . . . 1 Wendt Gustaw. D er deutsche U n te rric h t und die

philosophische P ro p ä d eu tik . M ünchen 1896 . 1 Wickenhagen Herman. T u rn en und .Tugendspiele.

M ünchen 1898. . . 1

Widmami Karol. Z apiski do h isto ry i szkół ludo­

w ych w G alicyi, a w szczególności we Lwowie.

Lw ów 1891. . . . 1

Wierzbicki Daniel. N au k a o uży ciu globusów.

K raków 1877. . . . 1

Wlesuer Johann. G em einfassliche U n te rric h tsle h re fü r geistl. u nd w eltliche P rä p a ra n d e n . AVien 1859 1 Wilhelm A. P ra k tisch e P äd ag o g ik der M ittelsch ulen

insbesondere der G ym nasien. W ie n 1870. . 1

Ilo ść tom ów

(15)

15

Ilo ść tom ów L. inw.

898 1609 2482 2579 900 1882 1154 2891 901

2479 876 1189 1818 1583 910 Wiese L. Das höhere Schulw esen in Preussen.

B erlin 1869. . . . 2

Wunderlich Theodor. M ethodik des F reih an d zeich n en s der N eu zeit. B e rn b u rg (b. d.) . . . 1 Zause Fr. D id a k tik und M ethodik d er einzelnen

L eh rfäch er. M ünchen 1895. . . . 1

— E v an g . [R eligionsunterricht. M ünchen 1897 1 Zarański Stanislaw. K om isya edukacyi narodow ej

a R a d a szkolna k rajo w a K rako w 1870. . . 1 Zaruski Jan. Daw ne w ychow anie szkolne. W arsza­

w a 1878. . . . 1

Zeitschrift fü r das R ealschulw esen 1879—1901. . 22

— fü r pädagog. Psychologie. B erlin 1900—1. 2 Zaorski-Kozłowski - Kuppeiithal. J a k uczyć ję z y k a

niem ieckiego? Lw ów 1873. . . . 1 Ziegler Theobad. G eschichte d e r P äd ag o g ik . (B au­

m eister. H andbuch d. E rz ie h u n g u. U n te rric h ts ­ lehre fü r höhere Schulen ) M ünchen 1895. . 1 Zippe. Die L eh ram tsp rü fu n g e n der C andidaten.

W ien 1862. . . . 1

Zoeller Karol. Główne p raw d y wychów. B rody 1879. 1 Zuliński Józef. O znaczeniu astronom ii i je j n a u c za ­

niu. Lw ów 1874. . . . 1

— H ig ien a szkolna. W y d a n ie pośm iertne.

K raków 1886. . . . 1

Zur Reform d er M ittelsch ulen der ew ang. L an des­

kirch e in S iebenbürgen. H e rm a n n sta d t 1869. . 1

(16)

i.

Skład grona nauczycielskiego z końcem roku szkolnego 1900 1901.

ZAKŁAD G ŁÓ W N Y;

■ A) Nauczyciele przedmiotów obowiązkowych:

1. Gerstmann Teofil, Dr. filozofii, e. k. Iiadca Rządu, dyrektor, uczył historyi powszechnej w kl, V. a, razem trzy godziny tygodniowo.

2. Bobin Romuald, zawiadowca bibl. uczniów, gospodarz kl. AT.

a, uczył języka polskiego w kl. IV. 1), V. a, V. b, VI. a, razem 14.

godzin tygodniowo.

3. Fialka Zdzisław, uczył matematyki w kl. IV. a, V. a, V. b, AT. a, AT. b, razem 19 godzin tygodniowo.

4. Flach Józef, Dr. filozofii, gospodarz AT. li k l , uczył języka niemieckiego w kl. III, b, VI, a, VI. b, ATI., razem 17. godzin tygodniowo.

5. Gertowski Józef, gospodarz II. b, k l, uczył języka polskiego w kl. I. c, II. b, 111. b, IV. a i historyi powszechnej w kl. 1. c, II. b, III. b, razem 21 godzin tygodniowo.

(i. Golczewsk! Kajetan, gospodarz I. a kl., uczył geografii w kl.

I. a, I. b, I. e, II. a, l i b, !11. b, IV. a, IV. b. razem 21. godzin tygodniowo.

7. Griinbarg Józef, zawiadowca gabinetu geograficznego gospo­

darz IV. a k l, uczył historyi powszedniej w kl. IV. a, IV. b, V- b, AT a, AT. b, ATI. razem 19 godzin tygodniowo.

8. Grzębski Edmund, zawiadowca gabinetu rys. geom., uczył ge- ometryi i rysunków geometrycznych w kl. IV. b, V. a, AA b, AT a, AT. b, ATI. a, ATI. b,razem 18. godzin tygodniowo.

9. Hićkiewicz Władysław, gospodarz II. a k l , uczył języka pol­

skiego w kl. I. a, I. b, II. a, III. a i historyi powszechnej w kl.

I. a, I. b, II. a, III a, razem 23 godzin tygodniowo.

10. Jurkiewicz Szymon na urlopie.

11. Ks. Myszkowski Tytus, Dr. teologii, uczył religii w ki. A' AT. i ATI., razem 3 godziny tygodniowo. . ■

(17)

1 7

12. Niemczykiewicz Konstanty, gospodarz III. b kl., uczył rysunków odręcznych w kl. III a, III. b, IV. a, IV. b, V. a,

V. b, VI. a, razem 22 godzin tygodniowo.

.18. Passendorfer Artur, zawiadowca biblioteki nauczycielskiej, uczył języka polskiego w kl. VI. b, VIII., języka niemieckiego w kl■ IV. b, II. a, razem 17 godzin tygodniowo.

14. Postel Paweł, gospodarz V. b k l , uczył języka francu­

skiego w kl. III a, III. b, V. b, VI. a, VI. b, VII., razem 20 go­

dzin tygodniowo

15. Rogoyski Zdzisław, Dr. praw, gospodarz I. b, kl.. uczył języka niemieckiego w kl. 1. a, 1. b, razem 12 godzin tygodniowo.

16. Sabat Bronisław, gospodarz III. a kl.. uczył języka nie­

mieckiego w kl. I. c, II. b, IV. a, III. a, razem 21. godzin ty­

godniowo.

17. Schaden Jan, gospodarz I. c kl., uczył matematyki w kl.

I. a, 1. b, I. c, II. a, II, b, III. a, III. b, razem 21 godzin ty­

godniowo.

18. Ks. Sieniatycki Maciej, Dr. teologii, uczył religii w kl. I. a I. b, I. c, II. a, II. b, zazem 10 godzin tygodniowo.

19. Ks. Ślósarz Jan, Dr. teologii, uczył religii w kl. III. b, IV. a, IV. b, V a, V. b VI. a, VI. b, V II, razem 16. godzin tygodniowo.

20. Sokołowski Antoni, zawiadowca gabinetu chemicznego, uczył tizyki w kl. III. b, chemii w kl. IV. a, IV. b, V. a, V. b,

VI. a, VI. b, razem 20 godzin tygodniowo.

21. Stefanowicz Antoni, zawiadowca gabinetu rysunków odręcznych, fachowy inspektor dla nauki rysunków w szkołach średnich i semi- naryach nauczycielskich Galicyi i Bukowiny, uczył rysunków odrę­

cznych w kl. VI. b, V II. a, V II. b, razem 6. godzin tygodniowo.

22. Szczęsnowicz Zbigniew, gospodarz IV. b, ki., uczył mate­

matyki w kl. IV. b, geometryi i rysunków geometrycznych w kl. II. a, II. b, III. a, III b, IV. a, kaligrafii w kl. I. a, I. b, I. c, razem

19 godzin tygodniowo.

23. Szuchiewicz Włodzimierz, kawaler orderu Franciszka J ó ­ zefa, zawiadowca gabinetu przyrodniczego, uczył historyi naturalnej w kl. I. a, I. b, I. c, II. a, I I b, V. a, V. b, VI. a, VI. b, V II., razem ,20 godzin tygodniowo.

24. Unczowski Henryk, gospodarz V. a kl., uczył języka francu­

skiego w kl. IV. a, IV. b, V. a, języka niemieckiego w kl. V. a, V. b, razem 17. godzin tygodniowo.

‘25. Winterowski Leonard uczył rysunków odręcznych w kl.

I. a, I. i), I. c, II. a, II. 1), razem 20 godzin tygodniowo.

26• Zbierzchowski Władysław, zawiadowca gabinetu fizykalnego, gospodarz VII. kl., u(■/}־} fizyki w kl. IV. a, IV. b, VI. a, AT. b, ATI., matematyki w kl. V II., razem 18 godzin tygodniowo.

U w aga: Uczniowie wyznania ewangelickiego pobierali naukę religii. razem z uczniami innych szkół średnich dwa razy w tygodniu w e. k. II. gimnazjum lwowskiem.

(18)

B) Asystenci:

1. Bączalski Wiesław do rysunków odręcznych.

2. Łukaszewicz Jerzy ״ ״

3. Daszyński Mieczysław do rysunków geometrycznych.

C) Nauczyciele przedmiotów nadobowiązkowych:

1. Cenar Edmund, uczył gimnastyki 6 godzin tygodniowo.

2. Dr. Łuczakowski Konstanty, uczył języka rusk. 4 godz. tyg.

3. Rotter Chaim, uczył religii mojżeszowej 4 ״ ״ 4 Unczowski Henryk, uczył języka angielskiego 2 ״ ״ 5. Zbierzchowski Władysław, uczył śpiewu 4 ״ ״

F I L I A .

Skład grona nauczycielskiego z końcem roku szkolnego 1900/1901.

Nauczyciele przedmiotów obowiązkowych:

1. Lityński Michał, kierownik, uczył geografii w kl. I. d, II c, III. c i IV. c, razem 9 godzin tygodniowo.

2. Berger Franciszek, gospodarz kl. I. c, uczył języka pol­

skiego w kl. I. d i II. c, matematyki w kl. II. c, rysunków geo­

metrycznych w kl. II. c, III. c i IV. c, razem 21. godzin tygod.

3. Jarecki Kazimierz, uczył języka polskiego w kl. III. c, hi- storyi w kl. III. c, języka niemieckiego w kl. 1. b, języka francu­

skiego w kl III. c, razem 19. godzin tygodniowo

4. Łuszczyński Zygmunt, gospodarz kl. II. c, uczył matematyki w kl. I. d, rysunków odręcznych I. d, II. c, III. c, i IV. c, kali­

grafii w kl. I. d, razem 20 godzin tygodniowo.

5. Ks. Myszkowski Tytus, Dr- teologii, uczył religii gr. kat.

w kl. I. d, II. c, III. c, i IV. c, razem 8 godzin tygodniowo.

0. Paciorkiewicz Maurycy Michał na urlopie.

7. Rischka Robert, gospodarz kl. IV. c, uczył języka niemie­

ckiego w kl. II. c, III. e IV. c, razem 15 godzin tygodniowo 8. Ks. Sieniatycki Maciej, Dr. teologii, uczył religii rz. kat.

w kl. I. d, II. c, III. c, i IV. c, razem 8 godzin tygodniowa 9. Stahl Artur, gospodarz kl. III. c, uczył języka polskiego w kl. IV. c, matematyki w kl. III. c i IV. c, tizyki w kl. 111■ c i IV. c, historyi naturalnej w kl. I. d i II. c, chemii IV. c, razem 24 godzin tygodniowo.

(19)

I L

P L A N N A U K O W Y

GALICYJSKICH SZKÓL REALNYCH.

(D la k l. I —I I I . p la n n o w y , z a tw ie rd z o n y ro zp o rząd zen iem o. k. M in iste r­

s tw a W y z n a ń i O św iecenia z d n ia 1. m a ja 11)00. L . 4 2 0 2 , d la kl. IV —V II.

p la n p rzejścio w y wT m yśl r e s k ry p tu c. k. K a d y Szkolnej k rajo w ej z d n ia 5. czerw ca 1000. L . 11512.)

K l a s a I.

Religia (‘2 godziny na tydzień). Zasady katolickiej wiary i moralności.

Język polski (3 godziny na tydzień). Czytanie wzorów według wypi­

sów. — Deklamacya. Należyte wygłaszanie z pamięci wzorowych utworów poetycznych, niekiedy ustępów prozaicznych. Grama■ . ty k a : Elementarna nauka o zdaniu pojedyńczem i o składni zgody;

najważniejsze zdania poboczne; poznanie ważniejszych znaków pi sarskich. Deklinacya imion. — Wypracowania piśmienne: cztery na miesiąc, a mianowicie: w pierwszem półroczu wyłącznie dyktaty, ułożone systematycznie, a obejmujące ważniejsze zasady i prawidła pisowni; w drugiem półroczu naprzemian dwa dyktaty i wypraco­

wania stylistyczne, szkolne i domowe.

Język niemiecki (6 godzin na tydzień). Czytanie; uczenie się na pa­

mięć słówek, zwrotów i całych ustępów ; zdawanie sprawy z treści czytanych ustępów na podstawie stosownych pytań; tłumaczenia;

rozmówki Znajomość odmian regularnych i głównych zasad składni;

ćwiczenia ortograficzne. — Co tydzień zadanie szkolne. Tematy:

dyktaty, ćwiczenia ortograficzne dla praktycznej wprawy, pisanie z pamięci ustępów memorowanych, retrowersye.

Geografia (3 godziny na tydzień). Zasadnicze pojęcia z geografii, tra ­ ktowane w sposób poglądowy, o ile są potrzebne do zrozumienia mapy. Ruch dzienny słońca względem budynku szkolnego i siedziby szkoły w rozmaitych porach roku ; na tej podstawie oryentowanie się w najbliźszem otoczeniu, na mapie i na globusie Opisanie i wyjaśnienie oświetlenia i ogrzewania ziemi w obrębie kraju ro­

dzinnego w ciągu całego roku, o ile te zjawiska zależą bezpośre­

dnio od długości dnia i wysokości słońca. Przegląd oro- i hydro­

graficzny ziemi, tudzież położenie najgłówniejszych państw i miast

(20)

w poszczególnych częściach świata. Wprowadzenie do czytania na mapie z ciągiem i ćwiczeniami. -- Próby rysowania najprostszych przedmiotów geograficznych w związku z mapą.

Hisiorya (2 godziny na tydzień). Najważniejsze podania, osoby i zda­

rzenia z dziejów kraju rodzinnego.

Matematyka (3 godziny na tydzień). Układ dziesiątkowy: Pisanie liczb u Rzymian. Pierwsze cztery działania na liczbach całkowitych i ułamkach dziesiętnych, oderwanych i mianowanych. — Wyjaśnie­

nie układu metrycznego miar i wag. Ćwiczenia w prostem wnio­

skowaniu. Podzielność liczb, rozkład na czynniki pierwsze; najwię­

ksza wspólna miara i najmniejsza wspólna wielokrotność. Pierwsze 4 działania na ułamkach zwyczajnych. Zamiana ułamków zwyczaj­

nych na dziesiętne i na odwrót. Rachunek liczbami wielorakiemu Początki nauki form geometrycznych. Pojęcia zasadnicze geometryi i objaśnienie z poglądu brył elementarnych, jakoto: sześcianu, gra- niastosłupa, ostrosłupa, walca, stożka i kuli. Objaśnianie najwa­

żniejszych form geometryi płaskiej i ich cech głównych na pod­

stawie poglądu. —־ Zadania: cztery szkolne na półrocze, oprócz tego mniejsze ćwiczenia domowe.

Historya naturalna (2 godziny na tydzień). W pierwszem półroczu.

Zwierzęta, mianowicie ssawce i ptaki. — W drugiem półroczu:

Rośliny, mianowicie wybór roślin zarodkowych, na których najła­

twiej zaznajomić można uczniów z zasadami zewnętrznej budowy rośliny.

Rysunki odręczne (4 godziny na tydzień) Rysowanie płaskich form ornamentu geometrycznego jako przygotowanie do ornamentu swo­

bodnego. Łatwe ornamenta. swobodne; kwiaty stylizowane; łatwe kształty naczyń w rzucie geometrycznym. — M ateryał: ołówek, farba — Objaśnienia: Zastosowanie i znaczenie ornamentów ryso­

wanych.

Kaligrafia (2 godziny na tydzień). Pismo zwykłe łacińskie i niemie­

ckie, pismo rondowe i igiełkowe.

Gimnastyka (2 godziny na tydzień).

K l a s a I I .

Religia (2 godziny na tydzień.) Dzieje starego zakonu z uwzględnie­

niem chronologii i geografii biblijnej.

Język polski (4 godziny na tydzień) Czytanie wzorów według wypi­

sów jak w kl. I. — Deklamacya jak w kl I. — Gramatyka:

Elementarna nauka o zdaniu zlożonem. Powtórzenie deklinacyi imion, odmiana słów. Nauka pisowni i interpunkcyi uzupełniona i rozszerzona. Ćwiczenia ortograficzne jak w kl. I. — Wypracowa­

nia piśmienne: trzy na miesiąc, na przemian dyktat, zadanie szkolne i domowe.

(21)

21 Język niemiecki (G godzin na tydzień). Zdawanie sprawy z czytanych

ustępów־ na podstawie stosownych pytań, retrowersya; dłuższe roz­

mówki, memorowanie słówek, zwrotów i całych ustępów. Powtó­

rzenie odmiany regularnej, poznanie najważniejszych wyjątków. — Co tydzień wypracowanie piśmienne (z tych co miesiąc jedno do­

mowe). Tematy jak w kl. I.

Geografia (2 godziny na tydzień). Zwięzłe powtórzenie pojęć zasadni­

czych geografii matematycznej. Ruch pozorny słońca w rozmaitych szerokościach; z tego wynikające różnice w oświetleniu i ogrzewa­

niu ziemi jako podstawa klimatów. - Azya i Afryka pod wzglę­

dem położenia i zarysu tudzież co do oro- i hydrografii, etnografii i topografii z uwzględnieniem stosunków klimatycznych, o ile je można wyjaśnić z ruchu pozornego słońca. Związek między klima­

tem a roślinnością, płodami krajów i zatrudnieniem ludów należy traktow׳ać tylko na niektórych przystępnych, jasno zrozumiałych przykładach. — Europa: pogląd na jej położenie i zarys na oro- i hydrografię. ■ Państwa Europy południowej i Wielka Brytania według zasad podanych przy geografii Azyi i Afryki. Początek ćwiczeń w szkicowaniu map.

Historya (2 godziny na tydzień). Najważniejsze osoby i zdarzenia z dziejów monarchii austro-węgierskiej z uwzględnieniem dziejów powszechnych.

Matematyka (3 godziny na tydzień). Powtórzenie nauki o ułamkach zwyczajnych. Rachunek liczbami niezupełnemi. Mnożenie i dziele­

nie skrócone. Rozwiązywanie zagadnień z reguły trzech prostej i złożonej za pomocą wnioskowania. Najważniejsze wiadomości o miarach, wagach i pieniądzach. Nauka o stosunkach i propor- cyacli z zastosowaniem do rozwiązywania zagadnień z reguły trzech prostej i złożonej. Rachunek procentu prostego, prowizyi i dyskontu Zadania ak w klasie I.

Historya naturalna (2 godziny na tydzień). W pierwszem półroczu:

Zwierzęta, mianowicie dokończenie zwierząt kręgowych, potem zwierzęta bezkręgowe, szczególnie owady. W drugiem półroczu:

Rośliny, mianowicie dalszy ciąg nauki klasy pierwszej; przerobie­

nie kilku roślin zarodnikowych i takich roślin zarodkowych, k tó ­ rych obserwacj a przedstawia większe trudności Wdrażanie do zro­

zumienia podziału zasadniczego i rozpoznawanie najważniejszych grup roślinnych.

Geometrya i rysunki geometryczne (2 godziny na tydzień), a) geo- metrya (1 godzina). Zasady planimetryi do przystawania włącznie.

b) Rysunek geometryczny (1 godzina). Ćwiczenia, w używaniu przyrządów rysunkowych. Rysunek konstrukcyjny w związku z ma- teryałem przerobionym i z uwzględnieniem łatwych form ornamen­

talnych według wzorów

Rysunki odręczne (4 godziny na tydzień). Rysowanie od ręki modeli geometrycznych pojedyńczo i w grupach z poglądu. Ciąg dalszy rysowania ornamentów swobodnych z zastosowaniem farby. —

(22)

Materyał ־. Ołówek (w danym razie pióro) farba. — Objaśnienia:

Zasady rysunku perspektywicznego z poglądu. Wyjaśnienia o roz­

woju i celu ornamentów.

Gimnastyka (2 godziny na tydzień).

K l a s a I I I .

Religia (2 godziny na tydzień). Żywot Pana Jezusa i dzieje apostol­

skie również z uwzględnieniem chronologii i geografii biblijnej.

Język polski (3 godziny na tydzień). Czytanie wzorów według wypi­

sów. Czytanie, objaśnianie i zdawanie sprawy, jak w kl. I. i II.

Krótkie wiadomości o życiu i pismach celniejszych pisarzy, z któ­

rych dzieł wyjątki właśnie się czyta. Deklamacya jak w klasie I. — Gramatyka: Przysłówki, spójniki, przyimki. Składnia rządu. P ra­

widła pisowni. — Wypracowania piśmienne: dwa na miesiąc, na- przemian szkolne i domowe.

Język niemiecki (5 godzin na tydzień). Swobodniejsza reprodukcja czytanych ustępów prozaicznych i poetycznych: uwzględnienie sy­

nonimów (zwrotów, podobną myśl wyrażających); uczenie się na pamięć. — Systematyczna gramatyka w zaki’esie nauki o formach i składni rządu. — Co miesiąc trzy zadania (dwa szkolne, jedno domowe). — Tematy : retrowersye, reprodukcye ustępów w szkole czytanych, streszczenia

Język francuski (4 godziny na tydzień). Nauka czytania; memorowa- nie słówek, zwrotów i zdań; retrowersya i rozmówki. Najwa­

żniejsze prawidła odmian regularnych (rodzajnika, rzeczownika, przymiotnika, zaimka). Słowa posiłkowe; główne zasady konjugacyi regularnej; tworzenie najważniejszych czasów złożonych. — W 1.

półroczu co tydzień krótki dyktat w ścisłym związku z wziętymi ustępami. W 2. półroczu co 4 tygodnie dwa dyktaty i jedno wy­

pracowanie szkolne. Tematy do dyktatów jak w 1. półroczu; do zadań szkolnych: pisanie z pamięci memorowanych ustępów, retrowersye.

Geografia (2 godziny na tydzień). Geografia tych krajów europejskich, których nie traktowano w klasie II. z (wyłączeniem monarchii austryacko - węgierskiej); geografia Ameryki i Australii według zasad podanych w geografii w kl. II., mianowicie także co do wy­

jaśnienia stosunków klimatycznych. Ćwiczenia w szkicowaniu map.

Historya (2 godziny na tydzień). Podania o bogach i bohaterach z historyi Greków i Rzymian.

Matematyka (3 godziny na tydzień). Początki arytmetyki ogólnej.

. Nauka o czterech działaniach głównych na liczbach ogólnych o je­

dnym i więcej wyrazach z wyłączeniem rachunku ułamkami. Pod­

noszenie do kwadratu i do sześcianu wyrażeń algebraicznych jedno- i wielo wyrazowych, tudzież liczb dziesiętnych. Wyciąganie pierwiastka

(23)

23 kwatratowego i sześciennego z liczb dziesiętnych. Ciągłe ćwiczenia w rachowaniu liczbami szczególnemi w celu utrwalenia wiadomo­

ści arytmetycznych z klas poprzednich, ćwiczenia w rachunku po­

działu. Wypracowania piśm. jak w kl. I.

Fizyka (3 godziny na tydzień). Wstęp: Rozciągłość i nieprzenikliwość ciał, stany skupienia; ruch i jego cechy, bezwładność Siła, jej punkt przyłożenia, kierunek i wielkość. Pojęcie dwu sił równych:

przedstawienie sił za pomocą odcinków'. — Nauka o ciężkości - Kierunek ciążenia na ziemi, ciężar, jednostka ciężaru, środek cięż:

kości, rodzaje równowagi ciała podpartego. Dźwignia, waga równo­

ramienna i waga rzymska, blok stały. Ciężar właściwy, gęstość względna.

Nauka o siłach molekularnych : Podzielność, drobina, dziur- kowatość, spójność, przyczepność. Sprężystość, prawo sprężystości na ciągnienie. waga sprężynowa.

Nauka o ciałach płynnych: Własności charakterystyczne tych ciał. Rozchodzenie się ciśnienia, powierzchnia poziomu. Ciśnienie hydrostatyczne. Reakcya wody wypływającej. Naczynia połączone (zjawiska włoskowatości). Zasada Archimedesa. Łatwiejsze przypa­

dki wyznaczenia ciężaru właściwego przez obserwacyę parcia płynów.

Pływanie ciał. Areometr podziałkowy.

Nauka o ciałach gazowych: Własności charakterystyczne tych ciał. Ważenie powietrza, barometr, manometr, prawo Mariotta.

Pompy wodne i pompy pneumatyczne Lewar. Balon powietrzny.

Nauka o cieple: Wrażenie ciepła, temperatura. Zmiana obję­

tości przez ciepło. Termoskopy, termometry ciepło właściwe. Prze­

wodzenie ciepła, doświadczenie główne o promieniowaniu ciepła.

Wyjaśnienie pór roku na podstawie ruchu ziemi około słońca.

Zmiana stanu skupienia. Prężność par. Zasada maszyny parowej.

Źródła ciepła.

Nauka o magnetyzmie: Magnesy naturalne i magnesy sztu­

czne, igła magnesowa, działanie wzajemne dwu biegunów magnety­

cznych. Magnetyzowanie przez rozdział, przez pocieranie. Magnetyzm ziemi, pojęcie zboczenia i nachylenia z powtórzeniem odpowiednich wiadomości zasadniczych z astronomii Busola.

Nauka o elektryczności. Elektryzowanie przez tarcie, przez udzielanie. Przewodzenie elektryczności. Dwa rodzaje stanu elektry­

cznego. Eloktroskopy. Siedziba elektryczności. Działanie kończyn.

Elektryzowanie przez rozdział. Najzwyklejsze przyrządy do wytwa­

rzania i gromadzenia elektryczności Burze. Gromochrony. — Ogniwo i stos Volty, dowód biegunowości elektrycznej. Prąd elektryczny.

Najzwyklejsze ogniwa galwaniczne. Wytwarzanie ciepła i światła przez prąd. Elektroliza (rozkład wody i galwanoplastyka). Działa­

nia magnetyczne prądu. Telegraf Morsego. Zasadnicze doświadcze­

nia o indukcyi elektrycznej. Telefon i mikrofon. Termoelektryczność.

(24)

Geometrya i rysunki geometryczne. (2 godziny na tydzień).

a) geometry a (1 godzina). Ciąg dalszy i dokończenie piani- metryi. Równość i przekształcenie powierzchni figur płaskich. Obli­

czanie powierzchni, proporcyonalność i podobieństwo w związku z odpowiednim materyałem nauki matematyki w tej klasie.

b) rysunęli geometryczny (1 godzina) Rozszerzenie rozpoczę­

tych w klasie drugiej konstrukcyi na podany wyżej materyał naukowy.

Rysunki odręczne. (4 godziny na tydzień). Ciąg dalszy rysunku per­

spektywicznego według trudniejszych modeli pojedynczych lub ugrupowanych; ciąg dalszy rysowania płaskich ornamentów poli- chromicznych • Przejście do ornamentów plastycznych־ —• Materyał:

Ołówek (w danym razie pióro) kredka, farba — Objaśnienia:

Wyjaśnienie ornamentów rysowanych co do stylu, celu i zastoso­

wania. Wiadomości o barwach i harmonii barw. Ciąg dalszy obja­

śnienia zjawisk perspektywy i cieniowania przy rysowaniu z modeli.

Gimnastyka (2 godziny na tydzień).

K l a s a IV.

Religia (2 godziny na tydzień). Wyjaśnienie ważniejszych obrzędów kościelnych z podaniem powodu i czasu ich wprowadzenia.

Język polski (3 godziny na tydzień). Czytanie wzorów jak w klasie III. Uwzględnienie listów i innych zwyklejszych pism praktycznych.

Najważniejsze wiadomości o głównych rodzajach poezyi i prozy w związku z lekturą. Opowiadania z mitologii Greków i Rzymian.*

Deklamacya jak w kl. I. — Gramatyka: składnia w obrębie cza.

sownika. Systematyczna nauka o zdaniach złożonych i okresach Powtórzenie całego materyału gramatycznego w ogólniejszych zary­

sach. — Ćwiczenia piśmienne jak w kl. III.

Język niemiecki (4 godziny na tydzień). Reprodukcye jak w kl. III.;

uczenie się na pamięć. — Systematyczna gramatyka w zakresie nauki o zdaniu; uzupełnienie składni rządu. — Ćo miesiąc trzy zadania (2 szkolne, l domowe). — Tematy; retrowersye, reprodu­

kcye, opowiadania, opisy, listy.

Język francuski (3 godziny na tydzień). Zdawanie sprawy -z treści czytanych ustępów na ])odstawie stosownych pytań ; retrowersye ; dłuższe rozmówki; memorowanie słówek, zwrotów i całych ustę­

pów. — Powtórzenie i uzupełnienie odmian regularnych (przymio­

tnika, liczebnika, zaimka); nauka o przysłówku i przyim ku: naj­

zwyklejsze czasowniki nieregularne. — Ćo 4 tygodnie jeden dyktat, jedno zadanie szkolne i jedno domowe. Tematy do wypracowali jak w klasie III. przy cokolwiek zwiększonych wymaganiach.

*) Od ro k u szkol. 1903 n ie będzie m ito lo g ia p rzed m io tem n a u k i przy ję z y k u polskim .

(25)

2 5

Geografia (2 godziny na tydzień). Położenie tudzież geografia fizyczna i polityczna AustroW ęgier z wyłączeniem części statystycznej, lecz z dokładnem uwzględnieniem płodów poszczególnych krajów, zatru­

dnienia ludności, stosunków komunikacyjnych i kultury ludów, i wiczenia w swobodnem rysowaniu łatwiejszych szkiców kartogra­

ficznych.

Historya (3 godziny na tydzień). Dzieje starożytne, głównie Greków i Rzymian, ze szczególnem uwzględnieniem momentów z historyi kultury z ciągiem uwzględnieniem geografii.

Matematyka (3 godziny na tydzień). Arytmetyka ogólna : Powtórze­

nie, uzasadnienie i rozszerzenie nauki o pierwszych czterech działa­

niach na liczbach ogólnych i szczególnych, całkowitych i ułamko­

wych. Uzasadnienie najprostszych reguł podzielności liczb układu dziesiątkowego. Teorya największej wspólnej miary i najmniejszej wspólnej wielokrotności, zastosowania do wielomianów. Równania stopnia pierwszego o jednej i więcej niewiadomych z zastosowaniem do rozwiązywania ważniejszych zagadnień praktycznych. — Nauka o stosunkach i próporcyach z liczbami ogólnemi z zastosowaniami.

Zadania jak w klasie I.

Fizyka (2 godziny na tydzień). Nauka o ruchu: Ruch jednostajny, ruch jednostajnie zmienny, spadek wolny, opór powietrza, rzut pionowy w górę. Składanie i rozkładanie ruchów. Rozwiązanie wykreślne rzutu poziomego i rzutu ukośnego. Związek między siłą, masą, a przyspieszeniem. Równoległobok sił. Ruch na równi po­

chyłej. Tarcie. Wahadło. Siła odśrodkowa, ruch centralny. Wyja­

śnienie obrotu ziemi około osi i jej obiegu około słońca. Wypad­

kowa sił równoległych o tym samym kierunku na podstawie oświadczeń: bliższe określenie środka ciężkości. Powtórzenie i do­

świadczalne wyznaczenie warunków równowagi i dźwigni, kołowrotu, bloka stałego i bloka ruchomego, wielokrążka i równi pochyłej z uwzględnieniem pracy wytworzonej i pracy zużytej. Główne zja­

wiska uderzenia się ciał sprężystych.

Nauka o głosie: Powstawanie głosów. Rozchodzenie się głosu objaśnione doświadczeniami. Prędkość głosu, odbijanie się głosu.

Rodzaje głosów; siła i wysokość tonów; skala tonów; struny, widełki strojkowe, piszczałki. Odbrzmiewanie. Narząd słuchowy.

Nauka o świetle : Źródła światła. Prostoliniowe rozchodzenie się światła. Cień. Fazy księżyca, zaćmienie. Ciemnia optyczna.

Siła oświetlenia, prawo odbijania się światła, obrazy w׳ zwiercia­

dłach płaskich i kulistych. Załamywanie się światła (jakościowo).

Przechodzenie światła przez płyty, graniastosłupy i soczewki. Obrazy w soczewkach, ciemnia fotograficzna, oko, akomodacya, okulary, widzenie przedmiotów trwanie wrażeń świetlnych, kąt widzenia, lupa, mikroskop. Lunety dioptryczne, barwy uzupełniające, barwa ciał wskutek pochłaniania światła. Tęcza.

Chemia (3 razy na tydzień). Doświadczenia objaśniające różnicę mię­

dzy zjawiskami fizycznemi a chemicznemi. Krótka charakterystyka

(26)

poglądową najważniejszych minerałów i skał. — Olej skalny: przy­

kłady węglowodorów, alkoholów i kwasów. Krótkie uwagi o tłu­

szczach i mydłach. Węglowodany Fermentacya. Najważniejsze po­

łączenie sinu. Benzol i kilka jego najważniejszych połączeń pocho­

dnych. Żywice !terpentyna). Olejki eteryczne (olej terpentynowy).

Ciała białkowate.

Geometrya i rysunki geometryczne (2 godziny na tydzień).

a) Geometrya. Zasady stereometryi Najważniejsze twierdzenia 0 wzajemnem położeniu prostych i płaszczyzn ze względu na po­

trzeby nauki o rzutach Graniastosłup, ostrosłup, walec, stożek 1 kula Wyznaczenie powierzchni i objętości tych brył. (Wzory odnoszące się do kuli, należy podawać bez dowodzenia).

b) ־Rysunek geometryczny Przedstawienie punktów, odcinków, tigur płaskich i łatwych brył geometrycznych za pomocą dwu rzutni prostopadłych sposobem poglądowym i w związku z mate- ryałem naukowym stereometryi.

Rysunki odręczne (3 godziny na tydzień). Ciąg dalszy rysunku per­

spektywicznego według kształtów naczyń i innych odpowiednio dobranych wyrobów przemysłowo-artystycznych i technicznych, po- jedyńczo lub w grupach. Rysowanie bogatszych ornamentów poli- chromicznych i plastycznych, tudzież motywów z natury. Materyał:

Ołówek (w danym razie pióro) kredka farba. — Objaśnienia o stylach, barwach i cieniowaniu

Gimnastyka (2 godziny na tydzień).

K I a s a V.

Religia (2 godziny na tydzień). W 1. półroczu historyczny przegląd głównych źródeł katolickiej nauki wiary i moralności. ■ — W 2.

półroczu dogmatyka katolicka.

Język polski (4 godziny na tydzień). Czytanie celniejszych dzieł lite­

ratury polskiej wieku XVI. w związku z lekturą celniejszych a cha­

rakterystycznych ustępów z dzieł tych autorów klasycznych (gre­

ckich i rzymskich) w przekładach, którzy byli wzorami dla autorów polskich. — Obowiązkowa lektura domowa. — Deklamacya jak w klasie I. — Wypracowania stylistyczne: siedm na półrocze, na- przemian szkolne i domowe.

Język niemiecki (4 godziny na tydzień). Ćwiczenia w reprodukcyi szczegółowej lektury nowszych pisarzy, przeważnie prozaicznej. Me- morowanie (deklamacya) Obowiązkowa lektura domowa. — Uzu- pełnienienie wiadomości gramatycznych (ze składni rządu, zdania i szyku). — Go miesiąc 2 zadania (naprzemian domowe i szkolne).

Tematy: streszczenia czytanych ustępów, opowiadania, opisy, prze­

kłady z języka polskiego (na zadania szkolne).

Cytaty

Powiązane dokumenty

Stopień drugi otrzymało 4 uczniów, stopień trzeci otrzymał 1 u czeń, 7 uczniom pozwolono poprawić niedostateczną cenzurę z jednego przedmiotu po wakacyach..

W następstwie światowego kryzysu finansowego mieliśmy do czynienia z wy- korzystaniem polityki kursowej w celu ochrony konkurencyjności gospodarek, zarówno przez władze

skiego do majestatu królewskiego nie mogły się skończyć tragiczniej i smutniej, jak w chwili wjazdu Stanisława Leszczyńskiego do miasta naszego w r. Nabrzmiała jest ta

nej udziela temuż absoluroryum, załatwia przedstawione przez Zarząd główny wnioski Zarządów drużyn, delegacyi okręgowych i członków Związku, oraz wnioski,

Rozporządzeniem z dnia 27. Rada szkolna kraj., że Ministerstwo Wyz. przyznało reskryptem z dnia 11. Szczególniejszą uwagę zwrócono na najstarszy, bo z czasów

Badania, przeprowadzone na terenie pasma czarnohorskiego w tej jego części, w której biją źródła rzeki Prutu, orzekają, że w wodach tego obszaru żyją bardzo

Mówi się o obiektywizmie pow racania do świata, do „rzeczy samej” (Husserl 1983), a więc do opisywania rzeczywistości w sposób najbardziej źródłowy, we wszelkich

o problemach na jakie natknął się polski Żyd z Lwowa chcący upamiętnić miejsca związane z historią miasta - jego rodziną.. Tablice pozwolono mu zrobić tylko w języku