R O Z P O R Z Ą D Z E N I E R A D Y M I N I S T R Ó W
z dnia ………….. 2021 r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie likwidacji Instytutu Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu
Na podstawie art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1383) zarządza się, co następuje:
§ 1. W rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 22 października 2019 r. w sprawie likwidacji Instytutu Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu (Dz. U. poz.
2043) w § 1 w ust. 4 wyrazy „27 kwietnia” zastępuje się wyrazami „31 października”.
§ 2. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.
PREZES RADY MINISTRÓW
UZASADNIENIE
Projektowane rozporządzenie Rady Ministrów przewiduje zmianę terminu zakończenia likwidacji Instytutu Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w likwidacji z siedzibą w Sosnowcu, zwanego dalej „Instytutem” lub „IMPiZŚ”.
Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 22 października 2019 r. w sprawie likwidacji Instytutu Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu (Dz. U. poz.
2043), zwanego dalej „rozporządzeniem w sprawie likwidacji Instytutu”, z dniem 27 października 2019 r. zakończona została działalność Instytutu, a od dnia 28 października 2019 r. rozpoczęła się jego likwidacja. Termin zakończenia likwidacji Instytutu wyznaczony został na dzień 27 kwietnia 2021 r.
Po upływie 17 z przewidzianych 18 miesięcy procesu likwidacji IMPiZŚ i analizie obecnego stanu procesu likwidacji, zachodzi konieczność wydłużenia tego procesu
o 6 miesięcy, tj. do dnia 31 października 2021 r., przyjmując jako termin końcowy likwidacji dzień, w którym upływa ostatni pełny miesiąc kalendarzowy. Dokonanie wydłużenia procesu likwidacji IMPiZŚ jest uzasadnione m.in. długim procesem archiwizacji dokumentacji, w tym dokumentacji medycznej Instytutu oraz licznymi toczącymi się sprawami sądowymi.
Według stanu na dzień 4 marca 2021 r. przeciwko Instytutowi toczyło się 22 postępowań sądowych (w tym 3 z powództwa byłych pracowników IMPiZŚ), których zakończenia aktualnie nie da się przewidzieć. W wielu sprawach likwidator IMPiZŚ podejmuje starania o zawarcie ugód pozasądowych by przyspieszyć bieg tych spraw, jednakże jest to utrudnione z uwagi na unikanie kontaktów z likwidatorem.
Ponadto z powództwa Instytutu prowadzone jest postępowanie sądowe (cywilne) przeciwko 3 byłym pracownikom IMPiZŚ, którzy działali na szkodę Instytutu (w postępowaniu karnym szkoda IMPiZŚ została określona na kwotę ok. 11,5 mln zł).
Odnosząc się do kwestii archiwizacji dokumentacji, na początku stycznia 2021 r.
IMPiZŚ rozstrzygnął postępowanie na zamówienie publiczne dotyczące usług społecznych z zakresu archiwizacji. Z uwagi na konieczność dokonania przeglądu materiałów archiwalnych i dokumentacji niearchiwalnej IMPiZŚ (ok. 2 375 akt osobowych, ok. 45 mb akt kat. A, ok. 24 mb akt kat. B50, ok. 330 mb akt kat. B, ok. 138 500 kartotek pacjentów, ok.
13 mb klisz RTG, ok. 430 mb akt kat. BC, ok. 615 mb akt do brakowania oraz ok. 45 ton akt
archiwizacji jest szacowany na 8 miesięcy, co przekracza wyznaczony rozporządzeniem w sprawie likwidacji Instytutu termin zakończenia likwidacji. W dalszej kolejności niezbędne będzie ogłoszenie następnego postępowania przetargowego na przechowywanie dokumentacji archiwalnej IMPiZŚ. Podkreślić należy, że bez dokonania archiwizacji dokumentacji, wśród której znaczną część stanowi dokumentacja medyczna IMPiZŚ, nie jest możliwe wykreślenie Instytutu z Rejestru Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą, co oznacza, że nie może nastąpić formalne zakończenie działalności leczniczej Instytutu.
Wykreślenie Instytutu z tego Rejestru będzie miało kluczowe znaczenie przy rozpatrywaniu wniosku o wykreślenie IMPiZŚ z Krajowego Rejestru Sądowego.
Rozstrzygnięcie postępowania na archiwizację dokumentacji IMPiZŚ dopiero
w styczniu 2021 r. wynikało z bardzo trudnej sytuacji finansowej, w jakiej znajdował się Instytut w momencie rozpoczęcia procesu likwidacji, m.in. zajęte konta bankowe, zajęty majątek przez komorników i brak środków finansowych, co praktycznie uniemożliwiało podejmowanie jakichkolwiek działań, a przede wszystkim brak możliwości ogłaszania postępowań przetargowych oraz zawierania ugód z wierzycielami. Zgodnie z przepisami, IMPiZŚ rozpoczął zbywanie mienia (początkowo zbywane było mienie o wartości do 10 tys.
zł), a uzyskiwane z tego tytułu środki finansowe były przeznaczane na spłatę zaległych zobowiązań, jak również na pokrycie bieżących kosztów funkcjonowania Instytutu. Niemniej jednak, w związku z problemami ze sprzedażą mienia ruchomego (m.in. mienie IMPiZŚ jest trudno zbywalne), niemożliwe było uzyskanie wystarczających środków finansowych na zaspokojenie wszystkich wierzycieli. Z uwagi na powyższe, w dniu 17 września 2020 r.
pomiędzy Ministrem Zdrowia a Instytutem, na podstawie art. 29 ustawy z dnia 14 sierpnia 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zapewnienia funkcjonowania ochrony zdrowia w związku z epidemią COVID-19 oraz po jej ustaniu (Dz. U. poz. 1493), zawarta została umowa na udzielenie IMPiZŚ dotacji celowej na finansowanie kosztów niezbędnych do poniesienia w ramach prowadzonego postępowania likwidacyjnego oraz na uregulowanie zobowiązań wymagalnych. W ramach tej dotacji IMPiZŚ wydatkował kwotę 13,7 mln zł, która przeznaczona została m.in. na pokrycie zobowiązań wobec byłych pracowników Instytutu (do pokrycia pozostają zobowiązania wobec 3 pracowników, którzy wystąpili na drogę sądową), jak i pozostałych wierzycieli (część wierzycieli również zdecydowała się na wystąpienie na drogę sądową) – według stanu na dzień 4 marca 2021 r. IMPiZŚ posiada
1.111,5 tys. zł zobowiązań. Łącznie liczba spraw sądowych z udziałem IMPiZŚ wynosi 22.
Zaznaczyć przy tym należy, że na dzień otwarcia likwidacji Instytutu zobowiązania IMPiZŚ, zgodnie ze sprawozdaniem sporządzonym przez likwidatora według stanu na dzień 27 października 2019 r., wynosiły 13,048 tys. zł. Spłata wierzycieli spowodowała, że m.in. konta bankowe Instytutu zostały odblokowane, a w listopadzie 2020 r. ZUS wyraził zgodę na wykreślenie hipoteki przymusowej ustanowionej na nieruchomości IMPiZŚ oraz skierował wniosek do urzędu skarbowego o wykreślenie zastawów skarbowych obciążających mienie Instytutu. Również urząd skarbowy w grudniu 2020 r. wyraził zgodę na wykreślenie hipoteki przymusowej, co zostało już uwzględnione w księdze wieczystej nieruchomości Instytutu.
Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia w sprawie likwidacji Instytutu, zobowiązania zostaną uregulowane ze środków finansowych posiadanych przez Instytut lub uzyskanych z należności IMPiZŚ oraz ze zbycia jego mienia. Instytut nie zbył jeszcze całego posiadanego mienia (wartość mienia zbytego do końca 2020 r. wyniosła 215,8 tys. zł), w tym przede wszystkim nieruchomości, dlatego trudno jest aktualnie wskazać, czy środki finansowe ze zbycia pozostałego mienia Instytutu będą wystarczające na pokrycie jego pozostałych zobowiązań.
W przypadku nie pokrycia wszystkich zobowiązań ze środków uzyskanych ze zbycia mienia likwidowanego Instytutu, zobowiązania Instytutu po zakończeniu procesu likwidacji zostaną pokryte z budżetu ministra właściwego do spraw zdrowia, co wynika z art. 18 ust. 5 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1383), zgodnie z którym niewykonane zobowiązania likwidowanego instytutu uczestniczącego w systemie ochrony zdrowia obciążają Skarb Państwa.
W związku z proponowanym wydłużeniem terminu zakończenia likwidacji IMPiZŚ, ponoszone będą również koszty procesu likwidacji, na które składają się koszty osobowe oraz koszty pozaosobowe, m.in. media, usługi obce. W ocenie skutków regulacji do rozporządzenia w sprawie likwidacji IMPiZŚ koszty procesu likwidacji oszacowano na kwotę 3,546 tys. zł, przy czym zaznaczyć należy, iż w kosztach tych nieuwzględnione zostały m.in.
koszty operacyjne i finansowe (odsetki, koszty egzekucyjne, koszty sądowe), które to stanowią blisko 1,5 mln zł poniesionych kosztów procesu likwidacji do końca 2020 r. Według stanu na dzień 31 grudnia 2020 r. koszty procesu likwidacji Instytutu (obejmujące nieoszacowane wcześniej koszty) wynosiły 3,129 tys. zł. Miesięczny koszt utrzymania Instytutu (bez kosztów wynagrodzeń) wynosi ok. 130 tys. zł.
zatrudnianą mniejszą liczbę pracowników. Nie uwzględniając stanowiska likwidatora Instytutu, w okresie od listopada 2019 r. do września 2020 r. średnio miesięcznie obsadzone było 5,5 etatu (z planowanych 16). Natomiast od września 2020 r. zatrudnionych jest 6 pracowników: 2 prawników, 1 specjalista ds. zamówień publicznych, 1 osoba – główna księgowa pełniąca również rolę specjalisty ds. kadrowych, oraz 2 pracowników administracyjno-biurowych (w tym 1 pracownik ds. RODO, dokumentacji medycznej oraz spraw technicznych). Miesięczny koszt wynagrodzeń tych 6 osób zatrudnionych na umowę o pracę wynosi 56 489 zł (kwota obejmuje również składki ZUS finansowane przez płatnika, tj.
IMPiZŚ). Miesięczny koszt wynagrodzenia likwidatora od dnia 28 kwietnia 2020 r. wynosi 15 tys. zł, zaś do maja 2020 r. miesięczne wynagrodzenie likwidatora wynosiło 12 tys. zł.
Przyjmując zatem wskazane wyżej koszty osobowe oraz przy założeniu, że zostanie zachowana aktualna obsada kadrowa w IMPiZŚ (6 pracowników oraz likwidator), koszty zatrudnienia przy wydłużeniu procesu likwidacji Instytutu o 6 miesięcy wyniosą ok. 430 tys.
zł (wraz z kosztami pracodawcy). Natomiast koszty pozaosobowe w wydłużonym procesie likwidacji Instytutu wyniosą ok. 1 mln zł i obejmą m.in. media, usługi obce, archiwizację, ochronę, materiały. Zakłada się, że środki na pokrycie bieżących kosztów procesu likwidacji Instytutu zostaną zapewnione ze sprzedaży składników mienia Instytutu. Natomiast w przypadku, gdy środki ze zbycia mienia Instytutu będą niewystarczające na pokrycie tych kosztów, koszty te zostaną pokryte ze środków finansowych będących w dyspozycji ministra właściwego do spraw zdrowia i nie będą stanowiły podstawy do ubiegania się o dodatkowe środki z budżetu państwa na ten cel.
Mając na uwadze powyższe, zasadne jest przedłużenie procesu likwidacji Instytutu o 6 miesięcy, w którym to okresie, poza zadaniami związanymi z procesem archiwizacji dokumentacji Instytutu oraz trwającymi postępowaniami sądowymi, będą realizowane działania związane ze sprzedażą mienia ruchomego o wartości powyżej 10 tys. zł, przekazaniem aparatury badawczej zakupionej ze środków publicznych do innego podmiotu oraz sprzedażą nieruchomości Instytutu.
Zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1461) w uzasadnionych przypadkach akty normatywne mogą wchodzić w życie w terminie krótszym niż czternaście dni, a jeżeli ważny interes państwa wymaga natychmiastowego wejścia w życie aktu
normatywnego i zasady demokratycznego państwa prawnego nie stoją temu na przeszkodzie, dniem wejścia w życie może być dzień ogłoszenia tego aktu w dzienniku urzędowym.
Zakłada się, że projekt rozporządzenia wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, co zagwarantuje wydłużenie procesu likwidacji Instytutu o wnioskowane 6 miesięcy i pozwoli na odpowiednie rozplanowanie zadań z tym związanych. Zasady demokratycznego państwa prawnego nie stoją temu na przeszkodzie.
Projektowane rozporządzenie nie podlega notyfikacji, nie zawiera bowiem norm technicznych w rozumieniu przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. poz. 2039 oraz z 2004 r. poz. 597).
Projekt nie wymaga przedstawienia właściwym organom i instytucjom Unii Europejskiej, w tym Europejskiemu Bankowi Centralnemu, w celu uzyskania opinii, dokonania powiadomienia, konsultacji albo uzgodnienia.
Projektowana regulacja nie jest objęta prawem Unii Europejskiej.
Należy wskazać, że nie ma możliwości podjęcia alternatywnych w stosunku do projektowanego rozporządzenia środków umożliwiających osiągnięcie zamierzonego celu.
Projektowane rozporządzenie nie dotyczy majątkowych praw i obowiązków przedsiębiorców lub praw i obowiązków przedsiębiorców wobec organów administracji publicznej. Projekt rozporządzenia nie będzie miał wpływu na działalność mikro-, małych i średnich przedsiębiorców.
