Programowanie obiektowe w języku Python
Materiały do zajęć laboratoryjnych
Laboratorium 01
mgr Sara Jurczyk
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie
2021/2022
Python oraz PyCharm – przygotowanie środowiska
Przed rozpoczęciem pracy konieczne jest przygotowanie środowiska programistycznego.
W tym celu należy zainstalować środowisko Python – aktualna wersja dostępna jest pod adresem:
https://www.python.org/downloads/. Podczas instalacji warto zaznaczyć opcję Add Python to path.
Pozwoli to na dostęp do środowiska Python z poziomu konsoli systemowej.
Po pozytywnym zainstalowaniu Pythona, należy przystąpić do instalacji IDE (Integrated Development Environment) PyCharm. Wersja instalacyjna dostępna jest pod adresem:
https://www.jetbrains.com/pycharm/.
PyCharm dostępny jest w 2 wersjach – Community oraz Professional. Wersja Professional dostępna jest za darmo dla uczniów, studentów i nauczycieli (podobnie jak pozostałe narzędzia programistyczne autorstwa firmy JetBrains). Aby uzyskać dostęp do licencji edukacyjnych, należy zarejestrować się pod adresem: https://www.jetbrains.com/student/ (konieczne jest posiadanie adresu email w domenie szkoły / uczelni).
Rozpoczęcie pracy z projektem
Po poprawnym przygotowaniu środowiska można przystąpić do pracy z językiem Python.
W tym celu należy uruchomić środowisko PyCharm oraz wybrać opcję New Project. Wyświetlone zostanie okno:
Po wskazaniu sekcji Pure Python, należy wpisać nazwę projektu. Interpreter zostanie uzupełniony automatycznie (powinien zostać wskazany plik Python.exe). Po kliknięciu przycisku Create, utworzony zostanie pusty projekt.
Po lewej stronie okna znajduje się pusty katalog projektu.
Dodajmy plik, pozwalający na pisanie kodu źródłowego w języku Python. W tym celu należy kliknąć prawym przyciskiem myszy na nazwę projektu i wybrać opcję New Python File oraz wprowadzić nazwę pliku.
Utworzony zostanie pusty plik z rozszerzeniem .py, w którym można wpisać kod źródłowy.
W przypadku korzystania z nowszej wersji PyCharm (od wersji 2020.2) dostępna jest opcja automatycznego utworzenia wspomnianego wyżej pliku. W tym celu należy zaznaczyć Create a main.py welcome script.
Pierwszy program
Przygotujmy program, pozwalający na wyświetlenie nazwy przedmiotu, kierunku oraz uczelni na konsoli.
Do wyświetlania komunikatów na ekranie służy funkcja print(). Wyświetlany napis powinien rozpoczynać się i kończyć cudzysłowem. Każdorazowe wykonanie funkcji print powoduje automatyczne przejście do nowej linii. Do złamania linii w rozpoczętym napisie służy znak specjalny \n. Na przykład, poniższy kod
print("Linia pierwsza \nLinia druga")
spowoduje wyświetlenie
Wyświetlenie w kolejnych liniach nazwy przedmiotu, kierunku oraz nazwy uczelni na konsoli uzyskamy wpisując poniższe instrukcje:
print("Programowanie obiektowe w języku Python") print("Informatyka")
print("Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II")
Do uruchomienia kodu niezbędne jest dodanie konfiguracji. Jeżeli uruchamiany skrypt utworzony został przy pomocy Create a main.py welcome script, konfiguracja pliku została dodana automatycznie i możemy od razu przejść do uruchomienia programu. Jeżeli natomiast zamierzamy uruchomić plik dodany do projektu za pomocą opcji New Python File, konieczne jest dodanie odpowiedniej konfiguracji. W tym celu należy kliknąć na przycisk Add Configuration znajdujący się w prawym górnym rogu. W wyświetlonym oknie
Sekcja Script path przeznaczona jest do zdefiniowania pliku, który będzie uruchamiany przez środowisko. Należy w niej wskazać odpowiedni plik, a następnie wybierać opcję OK. Po pomyślnym dodaniu konfiguracji, można uruchomić kod źródłowy poprzez kliknięcie na przycisk strzałki.
Nasz przykładowy pierwszy program, spowoduje wyświetlenie:
Jak wspomniano, każdorazowe wykonanie funkcji print powoduje automatyczne przejście do nowej linii. W przypadku chęci wyświetlenia kilku elementów w jednej linii, należy zmodyfikować wywołanie funkcji print dodając parametr end, np:
print("Ten napis pragnę zakończyć spacją", end = ' ') spowoduje, iż po wyświetleniu napisu zostanie dodany znak spacji,
natomiast
print("Po tym zdaniu chcę wyświetlić od razu kolejny tekst.", end = '') pozwala wyświetlić napis bez dodawania żadnych znaków.
Zadania do samodzielnego wykonania:
1. Napisz program, który wyświetli komunikat według wzoru:
2. Napisz program, który wyświetli na ekranie dwie zwrotki dowolnie wybranego utworu. Do wyświetlenia drugiej zwrotki użyj tylko jednego polecenia print.
