ORGANIZACJA DZIAŁALNOŚCI PRASOWEJ

ORGANIZACJA DZIAŁALNOŚCI PRASOWEJ

AGNIESZKA KWIECIEŃ-MADEJ

RODZAJE REJESTRÓW

Rejestry sądowe

podmiotowe

Np. rejestr przedsiębiorców,

rejestr fundacji

przedmiotowe

Np. rejestr dzienników i

czasopism, księgi wieczyste

OBOWIĄZEK REJESTRACYJNY

• Art. 20 ust. 1 Wydawanie dziennika lub czasopisma wymaga rejestracji w sądzie okręgowym właściwym miejscowo dla siedziby wydawcy, zwanym dalej „organem rejestracyjnym”. Do postępowania w tych sprawach stosuje się przepisy Kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu nieprocesowym [506-525 k.p.c.] ze zmianami wynikającymi z niniejszej ustawy

• Art. 20 ust. 3 Postanowienia zarządzające wpis do rejestru sąd

uzasadnia tylko na wniosek.

CEL PROWADZENIA REJESTRU

Ochrona nazwy,

Zapobieżenie istnienia na rynku prasowym pism o tożsamych tytułach,

Niedopuszczenie na rynek tytułów, które

stanowiłyby naruszenie praw do ochrony

istniejących tytułów

ELEMENTY WNIOSKU

• Wniosek o rejestrację, o której mowa w ust. 1, powinien zawierać:

1) tytuł dziennika lub czasopisma oraz siedzibę i dokładny adres redakcji;

2) dane osobowe redaktora naczelnego;

3) określenie wydawcy, jego siedzibę i dokładny adres;

4) częstotliwość ukazywania się dziennika lub czasopisma

Art. 20 ust. 5. O zmianie danych, o których mowa w ust. 2, należy

zawiadomić niezwłocznie organ rejestracyjny.

ZAŁĄCZNIKI DO WNIOSKU

Do wniosku o rejestrację czasopisma/dziennika należy dołączyć:

1. zaświadczenie o prowadzeniu działalności gospodarczej lub odpis z Krajowego Rejestru Sądowego z ostatnich 3 miesięcy, w przypadku gdy wydawcą jest podmiot prowadzący działalność gospodarczą,

2. pisemne oświadczenie redaktora naczelnego o posiadaniu pełnej zdolności do czynności prawnych, pełni praw publicznych oraz obywatelstwa polskiego,  3. pisemne oświadczenie redaktora naczelnego w trybie art. 25 ust. 3 ustawy prawo prasowe,

4. pisemne oświadczenie redaktora naczelnego, że nie korzysta z immunitetu procesowego, a przypadku korzystania przez niego z immunitetu procesowego, do wskazania redaktora, który ponosi odpowiedzialność określoną.

CZYNNOŚCI WSTĘPNE ORGANU REJESTRACYJNEGO

Rejestracja wniosku

Sprawdzenie opłaty – art. 23

pkt. 1 u.k.s.c.

POSTĘPOWANIE ORGANU REJESTRACYJNEGO

• Przed wydaniem postanowienia o zarejestrowaniu sąd zasięga

informacji w Sądzie Okręgowym w Warszawie czy nazwa dziennika lub czasopisma nie jest zbieżna z istniejącym już tytułem prasowym,

• Podstawą postanowienia zarządzającego wpis są wyłącznie dokumenty złożone do akt rejestrowych,

• W postanowieniu o wpisie sąd dokładnie określa jego brzmienie oraz rubrykę rejestru, do której wpis ma być dokonany,

• Przepisy dotyczące dokonania wpisu stosuje się odpowiednio do

wykreślenia,

RODZAJE ROZSTRZYGNIĘĆ

Postanowieni e o wpisie dziennika lub

czasopisma

Postanowieni e o odmowie

rejestracji

Art. 20 ust 4. Wydawanie dziennika lub czasopisma można rozpocząć, jeżeli organ rejestracyjny nie rozstrzygnął wniosku o

rejestrację w ciągu 30 dni od jego zgłoszenia.

ODMOWA REJESTRACJI - OBLIGATORYJNA

• Art. 21

Organ rejestracyjny odmówi rejestracji, jeżeli wniosek:

• nie zawiera danych, o których mowa w art. 20 ust. 2, (braki formalne)

• lub jej udzielenie stanowiłoby naruszenie prawa do ochrony nazwy istniejącego już tytułu prasowego,

Zdaniem judykatury przesłanką odmowy rejestracji jest również żądanie zarejestrowania tytułu wypełniającego znamiona przestępstwa, naruszającego cudze dobra osobiste oraz zawierającego treści obelżywe.

PRZYKŁADY:

„ABC Remontowania Domu” vs. „ABC Remontu Domu” - Post. SN 5.03.2002r.

I CKN 540/00,

„Projekt-Murator” vs.

„Murator-Projekt” – Post. SN 5.02.2010r.,

III CSK 120/09,

ZAWIESZENIE WYDAWANIA - FAKULTATYWNE

• Art. 22.

Organ rejestracyjny może zawiesić wydawanie dziennika lub czasopisma

• na czas określony, nie dłuższy niż rok,

• jeżeli w ciągu roku co najmniej trzykrotnie w tym dzienniku lub

czasopiśmie zostało popełnione przestępstwo.

UTRATA WAŻNOŚCI REJESTRACJI - OBLIGATORYJNA

• Art. 23.

Rejestracja dziennika lub czasopisma traci ważność w razie

• niewydania dziennika lub czasopisma przez okres roku od dnia nabycia uprawnień do ich wydawania na czas nieoznaczony

• lub przerwy w ich wydawaniu przez okres roku,

jeżeli redakcja nie wystąpiła o zachowanie rejestracji.

WNIOSEK O ZACHOWANIE WAŻNOŚCI REJESTRACJI

• Zgodnie z art. 23 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe (Dz. U. 1984 r. Nr 5 poz. 24 ze zm.) rejestracja dziennika lub czasopisma traci ważność w razie

niewydawania dziennika lub czasopisma przez okres roku od dnia nabycia uprawnień do ich wydawania na czas nie oznaczony lub przerwy w ich wydawaniu przez okres roku, jeżeli redakcja nie wystąpiła o zachowanie rejestracji.

Wniosek o zachowanie ważności rejestracji winien zawierać:

1. dane wnioskodawcy  2. tytuł i numer rejestru 

3. wskazanie daty od kiedy zaprzestano wydawania czasopisma tj. daty ukazania się ostatniego numeru periodyku, do wniosku należy dołączyć także kopię jego strony tytułowej.

WZÓR I SPOSÓB PROWADZENIA REJESTRU

• Art. 23a. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, wzór i sposób prowadzenia rejestru dzienników i czasopism.

• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 lipca 1990 r. w

sprawie rejestru dzienników i czasopism. (Dz.U. 1990 nr 46 poz. 275)

• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 listopada 1997 r.

zmieniające rozporządzenie w sprawie rejestru dzienników i czasopism.

(Dz.U. 1997 nr 141 poz. 947)

KSIĘGA REJESTROWA

Rubryka pierwsza Liczba porządkowa wpisu

Rubryka druga Data wpisu

Rubryka trzecia Tytuł dziennika lub czasopisma oraz siedziba i adres redakcji

Rubryka czwarta Dane osobowe redaktora naczelnego, w tym również wzmianka o zwolnieniu go z obowiązku posiadania obywatelstwa polskiego oraz wskazanie redaktora odpowiedzialnego na podstawie art.

49a Pr. Pras.

Rubryka piąta Określenie wydawcy, jego siedziba i adres

Rubryka szósta Częstotliwość ukazywania się

Rubryka siódma Wzmianka o zawieszeniu oraz czasie jego trwania

Rubryka ósma Wzmianka o utracie ważności rejestracji

Rubryka dziewiąta Uwagi

Np. skorzystanie przez redakcję z możliwości wydawania przed

zarejestrowaniem

, wzmianki o wyrokach skazujących za przestępstwa prasowe

SANKCJE BRAKU REJESTRACJI

• Art. 45. Kto wydaje dziennik lub czasopismo bez rejestracji albo zawieszone – podlega karze grzywny.

• Nowelizacja ustawy Prawo prasowe, która weszła w życie w dniu 19 lipca 2013 r.,

dostosowała przepisy do zasad wynikających z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 grudnia 2011 r. sygn. akt SK 42/09) i złagodziła sankcje – obecnie brak

rejestracji jest wykroczeniem, za które grozi kara grzywny do 5.000,00 zł. poprzednio czyn ten stanowił przestępstwo i był zagrożony grzywną lub karą ograniczenia

wolności.

WYŁĄCZENIA SPOD OBOWIĄZKU REJESTRACJI

• Art. 24.

Przepisy dotyczące rejestracji działalności prasowej nie mają zastosowania do:

• działalności dostawców usług medialnych w rozumieniu ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz. U. z 2017 r. poz. 1414 i 2111 oraz z 2018 r. poz. 650, 915 i 1717)

• działalności Polskiej Agencji Prasowej, których działalność regulują

odrębne przepisy.

TYTUŁ PRASOWY I JEGO OCHRONA

POJĘCIE TYTUŁU PRASOWEGO

Określenie jednostki wydawniczej

• np.

wydawnictwo Murator S.A.

Nazwa własna

• np. Gazeta

Wrocławska

FUNKCJE TYTUŁU PRASOWEGO

odróżniająca komunikacyjna jakościowa komercyjna

Funkcja

CZY ZE WZGLĘDU NA OBOWIĄZEK REJESTRACYJNY ISTNIEJE OSOBNE PRAWO DO TYTUŁU PRASOWEGO?

• Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 12 marca 2013 r.

sygn. I ACa 1091/12 LEX nr 1306052

• „Sama rejestracja dziennika czy czasopisma nie przesądza o

prawie do tytułu prasowego i nie

rozstrzyga o kolizji lub jej braku z

innymi prawami przysługującymi

do tego tytułu osobom trzecim”

OCHRONA TYTUŁU PRASOWEGO

o ch ro n a

Jako znak towarowy na podstawie ustawy Prawo własności przemysłowej

Na podstawie ustawy Prawo o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji

TYTUŁ PRASOWY NA GRUNCIE USTAWY PRAWO PRASOWE

• Tytuł prasowy stanowi oznaczenie odróżniające, którego desygnatem są czasopisma, dzienniki oraz „inne publikacje prasowe” mieszczące się w przedmiocie definicji prasy z art. 7 Prawa Prasowego,

• Zapewnia ochronę nie tylko pojedynczego jednostkowego wydania, ale również serii wydawniczej, a także każdego kolejnego wydania egzemplarza periodycznej publikacji,

• Tytułem prasowym może być również tytuł działu lub rubryki w dzienniku lub czasopiśmie,

• Chociaż podstawową rolą obowiązku rejestracyjnego jest uniemożliwienie funkcjonowania na rynku identycznych lub zbliżonych nazw publikacji prasowych, nie uprawnia on ani nie tworzy nowego dobra prawnego, jakim byłoby odrębne prawo do tytułu,

• Postępowanie rejestrowe oparte na przepisach Prawa Prasowego nie może zapewnić nawet minimalnego standardu ochrony przedsiębiorcom działającym na rynku prasy.

OCHRONA NA PODSTAWIE PRZEPISÓW USTAWY O ZWALCZANIU NIEUCZCIWEJ KONKURENCJI

• Tytuł prasowy, jako oznaczenie wydawanego produktu w postaci

periodyku, może pełnić funkcje oznaczenia towaru w rozumieniu art..10 u.z.n.k., w szczególnych wypadkach, możliwe jest dochodzenie ochrony tytułu prasowego na podstawie art. 5 u.z.n.k. tj. tytułu prasowego jako oznaczenia przedsiębiorstwa.

• art. 3 ust. 1 u.z.n.k. - definicja czynu nieuczciwej konkurencji w

rozumieniu ustawy: „czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie

sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub

narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta”.

KTO MOŻE POPEŁNIĆ DELIKT NIEUCZCIWEJ KONKURENCJI?

Wyłącznie przedsiębiorc

a

Każdy

przedsiębiorca Nie tylko prowadzący

działalność konkurencyjną

Każdy

Przedsiębiorca

Osoba

nieprowadząca działalności konurencyjnej

Koncepcja kompromiso

wa

Zasadniczo przedsiębiorca

Wyjątkowo nie-

przedsiębiorca

WARUNKI UZNANIA CZYNU ZA SPRZECZNY Z USTAWĄ

• Przesłanka sprzeczności z prawem - należy rozumieć w sposób szeroki, obejmujący nie tylko sprzeczność z przepisami o charakterze państwowym, ale także sprzeczność z przepisami o charakterze dyscyplinarnym oraz normami poza systemowymi,

• Art. 3 ust. 1 u.z.n.k. wyraźnie odróżnia sprzeczność z prawem od sprzeczności z dobrymi obyczajami - jest konieczną przesłanką dla uznania za czyn nieuczciwej konkurencji naruszenia przepisów umów zawartych między przedsiębiorcami,

• Koniecznym warunkiem jest by działania związane z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami naruszały lub zagrażały interesowi przedsiębiorcy. „pojęcie ochrony interesów przedsiębiorcy jest określone stanem korzystnie już ukształtowanym dla przedsiębiorcy bądź takim stanem, który dopiero w przyszłości może dla niego stanowić źródło korzyści rzeczywistych lub tylko oczekiwanych” (Uchwała SN z 23.02.1995 r., III CZP 12/95)

ART. 10 UST. 1 U.Z.N.K.

• Czynem nieuczciwej konkurencji jest takie oznaczenie towarów lub usług albo jego brak, które może wprowadzić klientów w błąd co do pochodzenia,

ilości, jakości, składników, sposobu wykonania, przydatności, możliwości

zastosowania, naprawy, konserwacji lub innych istotnych cech towarów albo usług, a także zatajenie ryzyka, jakie wiąże się z korzystaniem z nich.

• Przepisy u.z.n.k. znajdą zastosowanie zwłaszcza w sytuacji, gdy oznaczenie towaru z różnorakich przyczyn nie zostało zgłoszone do rejestracji jako znak towarowy,

natomiast jest używane w obrocie.

• W wypadku stwierdzenia kolizji pomiędzy oznaczeniami, pierwszeństwo należy przyznać temu z wydawców, który pierwszy rozpoczął korzystanie z tytułu

ART. 5 U.Z.N.K.

• Czynem nieuczciwej konkurencji jest takie oznaczenie

przedsiębiorstwa, które może wprowadzić klientów w błąd co do jego tożsamości, przez używanie firmy, nazwy, godła, skrótu literowego lub innego charakterystycznego symbolu wcześniej używanego, zgodnie z prawem, do oznaczenia innego przedsiębiorstwa.

• Będzie to miało znaczenie szczególnie w sytuacji, gdy nazwa funkcjonująca jako tytuł prasowy będzie równocześnie używana przez wydawcę jako

oznaczenie przedsiębiorstwa, pod którym prowadzi działalność gospodarczą

OCHRONA NA PODSTAWIE PRZEPISÓW PRAWA WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ

• Rejestracja jako znaku towarowego dla oznaczania prasy - art. 120 ust. 1p.w.p.

„znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa”,

• Ograniczenia i przeszkody w możliwości rejestracji znaku towarowego art.

129(1) ‒132(1) p,w,p,:

• zakaz udzielania prawa ochronnego na znaki towarowe identyczne lub podobne do wcześniej zarejestrowanych lub zgłoszonych znaków dla danego typu towarów,

• nie można zarejestrować znaku towarowego, jeżeli wcześniej zgłoszono lub zarejestrowano znak identyczny lub podobny dla towarów identycznych lub podobnych,

TYTUŁ PRASOWY JAKO DOBRO OSOBISTE

• Zgodnie z wyrokiem SN z dnia 24 września 2008 r. „tytuł prasowy stanowi dobro osobiste i zastosowanie do niego znajdują przepisy kodeksu cywilnego” (II CSK 126/08),

• Domniemywa się, że prawo do tytułu przysługuje wydawcy,

• W charakterystyce dóbr osobistych występują dwie koncepcje. Starsza, nazywana koncepcją monistyczną, zakłada istnienie jednego prawa do dobra osobistego, często traktowane jako chroniące wiele różnych dóbr osobistych. Druga, obecnie przeważająca koncepcja, zakłada istnienie wielu różnych dóbr osobistych (koncepcja pluralistyczna),

• Spośród wielu prób zdefiniowania dobra osobistego wyłania się zestaw wspólnych cech charakteryzujących dane dobro: niematerialny charakter, powiązanie z osobą uprawnionego oraz ochronę na podstawie istniejącego prawa podmiotowego, bezwzględna skuteczność erga omnes.

• By dobro uznać za dobro osobiste w rozumieniu art. 23 KC potrzebne jest nie tylko subiektywne odczucie uprawnionego, ale również obiektywne przekonanie społeczeństwa.

• Kłopot w uznaniu tytułu prasowego stanowi wykazywana często konieczność nieprzenoszalności dóbr osobistych - prawo do tytułu prasowego jako wyraz więzi łączącej wydawcę z wydawanym przez niego periodykiem może być traktowane jako dobro osobiste przynależne wydawcy prasowemu.

OCHRONA TYTUŁU PRASOWEGO JAKO DOBRA OSOBISTEGO

Zgodnie z art. 24 KC dla ochrony swojego dobra osobistego uprawniony może żądać:

• zaniechania naruszeń oraz usunięcia skutków naruszenia, w tym złożenia oświadczenia odpowiedniej treści i formie oraz

• żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub

• zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny na

zasadach określonych w kodeksie.

TYTUŁ PRASOWY JAKO PRZEDMIOT PRAWA AUTORSKIEGO

• Posiadanie przez tytuł wartości twórczej (przesłanka twórczości) - tytuł musi wykazywać się oryginalnością oraz nowością, będącymi rezultatem pracy twórczej,

• W wypadku uznania, że tytuł spełnia warunki uznania go za twórcze, jego autorowi

przysługiwałoby prawo do ochrony osobistych i majątkowych praw autorskich. Autorskie prawa osobiste, ze względu na ich niezbywalność, mogą przynależeć wyłącznie do twórcy

tytułu. Autorskie prawa majątkowe pozwalają na ochronę majątkowych interesów twórców.

• Na podstawie art. 11 PrAut domniemuje się, że prawo do tytułu publikacji periodycznej

przysługuje wydawcy. On też będzie uprawniony do dochodzenia roszczeń z tytułu naruszenia autorskich praw majątkowych.

• Podstawą dla ochrony tytułów prasowych prawem autorskim jest fakt zaistnienia twórczego zestawienia słów, jak i twórczego opracowania ich graficznego przedstawienia. W ten sposób tytuł prasowy pełniący rolę oznaczenia prasy, podlega ochronie prawnoautorskiej.

• Jako utwór, tytuł prasowy podlegałby ochronie od chwili ustalenia.

KAZUS

• „Salon Prasowy” Spółka z.o.o. z siedzibą w Kielcach reprezentowana przez Prezesa Zarządu Jacka Karasia, zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Przedsiębiorców pod numerem 0000123456 chce zarejestrować tytuł prasowy „Wędkarz Świętokrzyski”.

Zgodnie z planami wydawcy gazeta ma się ukazywać raz na kwartał, lokalnie w rejonie województwa świętokrzyskiego. Funkcję redaktora naczelnego wydawca powierza

Tadeuszowi Węgorzowi, urodzonemu 12.07.1957r. w Lipnie, nieubezwłasnowolnionemu, posiadającemu obywatelstwo polskie, który wprawdzie nie ma wykształcenia

dziennikarskiego, ale za to wykazuje się specjalistyczną wiedzą na temat ryb

słodkowodnych i wędkarstwa sportowego. Tadeusz w latach 2010-2013 został trzykrotnie ukarany grzywną za łowienie ryb bez posiadania ważnej karty wędkarskiej.

• Oceń czy Tadeusz Węgorz może pełnić funkcję redaktora naczelnego „Wędkarza Świętokrzyskiego”?

• Sporządź w imieniu uprawnionego podmiotu projekt kompletnego wniosku o rejestrację

„Wędkarza Świętokrzyskiego”