ISSN 2083-8611 Nr 257 · 2016
Magdalena Knapińska
Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu Wydział Ekonomii
Katedra Makroekonomii i Badań nad Rozwojem [email protected]
ZMIANY NA RYNKU PRACY W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM W KONTEKŚCIE REGIONALNEJ
POLITYKI RYNKU PRACY
Streszczenie: Celem artykułu jest prezentacja, analiza i ocena funkcjonowania rynku pracy w województwie wielkopolskim w latach 2000-2013. Na tle sytuacji na rynku pracy doko- nano także analizy sytuacji w zakresie polityki rynku pracy prowadzonej w przekroju regio- nalnym. Przeanalizowano tu wydatki z Funduszu Pracy poniesione na prowadzenie polityki rynku pracy. W Wielkopolsce występuje dość duże zróżnicowanie stóp bezrobocia: od mia- sta Poznania i powiatu poznańskiego, gdzie stopa bezrobocia jest na poziomie naturalnym, do powiatów o wysokim bezrobociu i jego trwałym charakterze, jak w przypadku powiatu wągrowieckiego i innych. Zróżnicowanie terytorialne bezrobocia w regionie wielkopolskim jest zatem dodatkową cechą charakterystyczną, na którą muszą zwracać uwagę politycy szczebla regionalnego zajmujący się sprawami rynku pracy.
Słowa kluczowe: rynek pracy, polityka rynku pracy.
Wprowadzenie
Województwo wielkopolskie charakteryzuje się dość dobrą sytuacją, jeśli chodzi o poziom bezrobocia, stąd problemy, z jakimi zmagają się urzędy pracy, nie są może tak ogromne i o charakterze tak długotrwałym, jak w innych regio- nach, gdzie stopa bezrobocia jest znacznie wyższa. Jednakże trzeba mieć rów- nież świadomość, że w Wielkopolsce występuje dość duże zróżnicowanie stóp bezrobocia: od miasta Poznania i powiatu poznańskiego, gdzie stopa bezrobocia jest na poziomie naturalnym, do powiatów o wysokim bezrobociu i jego trwa- łym charakterze, jak w przypadku powiatu wągrowieckiego i innych. Tak duże zróżnicowanie poziomu bezrobocia jest niewątpliwie wyzwaniem dla polityki
rynku pracy, która musi być odpowiednio dostosowana do nasilenia tego zjawi- ska w gospodarce lokalnej i regionalnej.
1. Poziom i struktura bezrobocia w województwie wielkopolskim Zjawisko bezrobocia w gospodarce rynkowej jest pojmowane w literaturze ekonomicznej jako trwała nadwyżka podaży pracy nad popytem na pracę, czyli przewaga liczebna zasobów pracy nad miejscami pracy, którymi dysponuje go- spodarka kraju czy regionu. W praktyce statystycznej bezrobocie diagnozuje się, biorąc głównie pod uwagę osoby zarejestrowane jako bezrobotne w powiatowych urzędach pracy, właściwych z punktu widzenia stałego miejsca zamieszkania da- nej osoby [Ustawa z dnia 21 kwietnia 2004 r.]. Analizując zjawisko bezrobocia, należy przede wszystkim przedstawić jego skalę za pomocą względnego miernika, jakim jest stopa bezrobocia. Stosowne dane zawarto na rys. 1.
W województwie wielkopolskim w badanym okresie lat 2004-2013 miały miejsce różne zmiany w poziomie stopy bezrobocia. I tak spadek tej stopy zaob- serwowano w latach 2005-2008 oraz 2011 i 2013, natomiast wzrost wystąpił w latach 2009 i 2012. W skali całego okresu badawczego stopa bezrobocia spa- dła z poziomu 15,9% w 2004 r. do 9,6% w 2013 r., choć w ostatnich latach po- ziom tejże stopy jest dość stabilny i wynosi nieco ponad 9%.
W porównaniu z sytuacją w kraju pod względem stopy bezrobocia woje- wództwo wielkopolskie wypada lepiej, niż w zakresie chociażby poziomu wy- nagrodzeń [Knapińska, 2014]. W całym bowiem okresie badawczym poziom stopy bezrobocia w badanym województwie był niższy, niż poziom tej stopy odnotowany dla kraju, a różnica wynosiła około 4 pkt. proc. Kierunek zmian po- ziomu stopy bezrobocia był przy tym w województwie wielkopolskim podobny jak w skali kraju, gdzie stopa bezrobocia z 2004 r. wynosząca 19% spadła w 2013 r. do poziomu 13,4%. Zatem tendencja regionalna i krajowa były po- dobne pod względem skali i kierunku spadku stopy bezrobocia rejestrowanego.
Nie należy jednakże zapominać, że wśród powiatów województwa wielko- polskiego znajdują się i takie, w których stopa bezrobocia jest znacznie wyższa niż nawet średnia krajowa. Taka sytuacja panowała w 2013 r. w powiecie wą- growieckim, gdzie stopa bezrobocia wyniosła 21,6%. Z kolei w innych powia- tach odnotowano stopę bezrobocia niższą niż krajowa, ale wyższą niż średnia w województwie, a taka sytuacja miała miejsce w powiatach: konińskim (19,1%), słupeckim (17,9%), złotowskim (17,2%), kolskim (16,2%), chodzie- skim (16,1%) [WUP, 2014, s. 10].
R Ź
n s
R Ź
w w Rys Źród
nato skim
Rys Źród
w p wan
s. 1.
dło: [w
N omi m (4
s. 2.
dło: [w
W pow no n
Sto www
Najn iast 4,6%
Lic www
Wart wiato
na r opa w 1].
niższ t w
%),
czba w 1].
to owy rys.
bez .
ze 20 , kę
a be .
zwr ych 2.
zrob
stop 13 ępiń
ezro
róc h ur
Jak boci
py r. w ński
obotn
ić rzęd k w
a w
bez w m im (
nyc
uw dach
ida w wo
zrob mieś
(5,1
ch w
wagę h p ać, i
ojew
boc ście 1%)
w wo
ę t prac
ch wódz
cia e Po
) cz
ojew
akż cy w
licz ztw
w ozn zy w
wód
że n woj zba
wie w
woj nani wols
dztw
na ew spa
wiel
ojew iu (
szty
wie w
lic ódz ada
lkop
wód (4,1 yńs
wiel
czbę ztw ała w
pols
dztw
%) kim
lkop
ę b a w w la
kim
wie , a m (5
pols
bezr wiel atac
m i w
wi tak 5,8%
skim
robo lkop ch 2
w Po
elk kże
%)
m
otn pols 200
olsc
opo w p [WU
nych skie 04-2
ce (w
olsk pow UP
h z ego 200
w %
kim wiat , 20
zare o, co
8, a
%)
m od tach 014
ejest o z a po
dno h: p 4, s.
trow apr otem
tow pozn 10
wan reze m n
wan nań ].
nyc ento niec no
ń-
ch o- co
w c ż p 9
u r
l w w ś
R Ź
p r 1 c w wzr ce s że d pod 91 4
uwa robo
liczb wa woj śred
Rys Źród
pod robo 11 l co p wyż
rosł sym do s d ty
441 W agę otny
Ja ba b
dla ewó dnio
s. 3.
dło: [w
Z dstaw
otny latac praw ższy
ła i mpto
spa ym 1 os W an
ę płe ych ak w
bez a wi ódz o co
Be www
ko wie ych ch, wdo ych
ust omy adku wz sób nali eć, h ko wsk zrob ięks ztwi o rok
zrob w 1].
olei e da h by tj. w opo
zam tabi y oż u li
glę bez izie wie obie kazu botn szoś ie w ku w
botn .
bio anyc yły o w 2
dob mia
ilizo żyw czb ędem
zrob e be
ek et i ują nych
ści wyn w re
ni w
orąc ch z osob 2013 bnie ast b
owa wien by o m 2 botn ezro
i po mę dan h ko reg nosił
egio
woje
c po z ry
by w 3 r., e wy bezr
ała nia osób 200
nyc obo ozio ężcz ne,
obie gion
ła o onie
ewó
od u ys. 4
w w , sta ynik robo
się go b b 8 r ch.
cia om zyzn
w p et n nów ok. 1
e by
dztw
uwa 4 m wiek
anow ka z ocia
na spo bezr ., k
trz wy n za poc niż b w i k 15 t yło
wa w
agę możn ku 2 wcz z pr a pr
po odar robo kied
zeba yksz arej czątk
bezr kraj tys.
o 1
wie
ę str na s 24 i zo n rzed rzez
ozio rcze otny dy t
a ta ztał jest kow rob
ów osó 5 ty
elko
rukt stwi
i mn najl dłuż z oso
omie ego ych to w
akże łcen trow wym otny w. R
ób, ys. w
pols
turę ierd niej iczn żani
oby e ok o mo h, co w w
e sp nia.
wan m i ych Różn tzn wię
skie
ę be dzić,
lat niej ia s y dw
k. 1 ogą o p woj
pojr . Na nych koń h mę nica
. wś ęcej
ego
ezro , że
ora jszą się o wud
140 ą w rzy ew
rze a ry h w ńco ężc a mi
śród kob
wed
obo e w az m ą gru okre dzie
tys prz ybliż ódz
ć n ys.
w lat owy zyz iędz d za biet
dług
otny 200 międ upą esu stok
s. o zys ży ztw
na je 3 p tach ym r zn i zy t arej t niż
g pł
ych 03 r dzy ą są ksz kilk
sób zło ich ie z
ego prze h 20
roku jes tym estr ż m
łci
pod r. n y 25 oso ztał kule
b. O ści lic zare
o str edst 003 ku a st to mi li row mężc
d w ajlic . a 3 oby
cen etnie
Obec prz czbę ejes
ruk taw i 2 anal o sy iczb wany czyz
wzgl czn 34.
y w w nia i
e.
cne zycz ę do stro
ktur wion 2013
izy ytua
bam ych zn.
lęde niejs
rok wie i wy
e w zyn o n owa
ę, b no l
3.
wi cja mi w
bez
em szą kiem eku
ybo go nić ajle anyc
bior liczb
ięks doś w ba zrob
wi gru m ży
25- oru s
spo się epsz
ch b
rąc bę
sza ść t ada botn
ieku upą
ycia -34 stud
odar tak zeg
był
po bez
był typo anym
nyc
u, n bez a. P lata diów
r- k- go
ło
od z-
ła o- m ch
na z- Po
a, w
R Ź
2 n b i l i d t
j b
ł o b p z n z n w Rys Źród
24 i nato botn i ws lu p isto dow tur m
jego bez
ło s oraz botn prac z w najm z w nika wyk
s. 4.
dło: [w
Z i m omi nyc skaz pom otne wej mo W o st rob Ja się w
z gi ne z cy wyks
mni wyks a z kszt
Be www
da mnie iast ch.
zuj moc e, że
i pr że s Wres truk botn
ak w w w imn z w mo szta iej l szta fak tałc
zrob w 1].
anyc ej la t w Jes ąca c w e os
rzej się szci ktur ne, c wyn woje nazj wyks
ożna ałcen liczn ałcen ktu n ceni
botn .
ch z at d
gru st t a na w ak
sob jęci
oka ie, a rę p co p nika
ewó aln szta a z
niem ną g niem nisk
em ni w
zam do 5 upie to n a po ktyw
y te ie ic aza ana pod pok a z d ódz nym ałce auw m z
gru m ś kiej jed
woje
mies 54 l e w niew otrze
wiza e m ch p ć zb alizu d w kaza
dany twi m i n enie waż zasa upą b
śred licz dnak
ewó
szcz lat wiek
wąt ebę acji mają prz byt ując wzgl
ano ych e w niżs
m w żyć,
adni bez dnim
zeb k ko
dztw
zon nas kow tpliw ę rea
i za ą pr
ez s ko c be lęde na h na wielk
szym wyż
że iczy zrob m o bnoś
onty wa w
nych stąp wej
wie aliz awo zed syst szto ezro em
rys a rys kop m. N
ższy e na ym botn
góln ści t ynu
wie
h na pił s 55 e sy zow odo d so tem own obo
poz s. 5 s. 5 pols Nat ym.
ajlic zaw nych nok tej g uuje
elko
a ry spa
i w ytua wani
owej obą m po
ne d ocie
ziom . , w skim tom
. W czn wod h w kszt grup e nau
pols
ys.
adek więc acja ia p
j o jes omo dla e w mu
w 20 m w miast W 20 niejs dow w ba tałc
py w aukę
skie
4 w k lic cej a n prog
sób zcz ocy tyc reg u wy
03 wyk t na 013 szą wym adan ący w p ę na
ego
wyn czb
lat niek gram b w ze n y so chże gion yks
r. n kszta ajmn
r., po m or nym ym.
popu a stu
wed
nika by z t za korz mów w w
naw ocja
e sy nie, szta
najw ałce niej tj.
ozos raz g m re
Tak ulac udia
dług
a, ż zare anot zyst w re wiek wet k
lnej yste
mo ałcen
więc enie j lic po staje gim egio k n cji, ach
g w
że w ejes
tow tna egio ku 5 kilk j cz emó ożn nia
cej b em
czną 11 e n mnaz
onie niska
gdy wy
ieku
w g strow wano
dla ona 55+
kana zy w ów.
a ta , ja
bez zas ą gr
lat nada
zjal e w a lic yż w yższ
u
grup wan o w a te alny +. Je
aśc wcz
akże aki
rob adn rup ach al g lnym
20 cze wię zych
pach nyc wzro ej g ych
est ie l ześn
e zw rep
botn nicz ą by h pr
grup m i 13 r bno ększ h.
h w ch b ost
gru ma to lat k niej
wró prez
nych zym yły rzem
pa niż r. b ość zość
wiek bezr licz upy
ając tym kari
szy
ócić zent
h le m za y oso
mian bez ższy yli tej ć os
kow rob zby wi cych
m b iery ych
ć uw tują
gity awo
oby n na zrob ym.
bez gru sób
wych otn y be ieko h na bard y za em
wag ą os
ymo odow
y be a ry botn Z k zrob upy z ta
h o nych
ezro owe a ce dzie awo mery
gę n sob
owa wym ezro ynk nyc kole botn wy akim
od h, o-
ej e- ej o- y-
na by
a- m o- ku ch
ei ni y- m
R Ź
n l w W n p w t m t 2
p c m p
k n Rys Źród
nia, licz wod W p nok pod w 2 to ju mam tzw 2. R
prze cjaln mia prac
ków now
s. 5.
dło: [w
B , jak zby
dow przy kszta dkre 2003
uż 1 my w. bo
Reg Po ezw nym anem cy,
Ja w na wiła
Be www
iorą ka d bez wym ypa ałcą eślen
3 r.
16 8 cor oom
gion olity wyci
m z m p co o ak w a po a w
zrob w 1].
ąc p dok
zrob m o adku
ącym nie
wy 839 raz mu e
nal yka ięża abe asy okre wsk olity wów
botn .
pod kona
bot oraz u po
m o zas yno 9 os wi eduk
lna a ryn
ania ezpi ywn eśla kazu ykę wcza
ni w
d uw ała tnyc z za ozo oraz
sług siła sób.
ęce kac
a po nku a be iecz nej p a się ują ę pa as z
woje
wag się ch d asad ostał
z w guje a w Jes ej o cyjn
olit u pr ezro zeni polit
ę m dan asyw zale
ewó
gę z ę mi dot dnic łych wyżs
e fa wo st to
sób nego
tyk racy oboc iu o tyk mian ne n wną edw
dztw
zmia iędz tycz czy h gr szym
akt, ojew
o ni b z o i k
a r y w cia.
okre ki ry nem
na r ą, tj.
wie wa w
anę zy r zył ym rup m, i że wód iew wy kszt
ryn w wą
Ch esu p ynku
akt rys.
. wy 14,
wie
ę lic roki tyc zaw , tj.
ich e lic dztw wątp
yższ tałc
ku ąski hodz poz u pr tyw 6, ypła
4%
elko
czby iem ch o wod . be licz czba wie w
liw zym eni
pr im zi p zost racy wnej w atę
% og pols
y b m 20
o w dow ezro zba a b wie wie z m w
a m
racy roz rzy tawa y (P
po 200
zas gółu
skie
ezr 003 wyk wym obot a w ezr elko zwią wyks
maso
y w zum y tym
ania PLM olity
03 r siłkó
u ś ego
robo a 2 szta m, a tnyc 20 obo opol ązan szta owe
woj mien m o a be MP), yki r r. w ów, środ
wed
otny 201 ałce a ta ch z 13 r otny lski ane z ałcen ego
ew niu j o po
ez d , or rynk wyd
, niż dków
dług
ych 3, n eniu akż z w r. b ych im 8
z fa niem
na
wódz jest omo doch raz o ku p atko ż na w w
g po
h w nale u po że g wyks była
z w 894 akte m,
poz
ztw t po oc o hod o po prac owa a po wyd
ozio
dan eży
olic gim
szta a wy wyk 42 o em, ale ziom
wa w olity osob dów omo cy ( ano olity datk
omu
nej od ceal mnaz ałce yższ ksz osob
że po mie
wie yką bom w z p
oc w (AL o zn ykę kow
u wy
gru dnot
lnym zjal enie za n ztałc
by, ogó onie e stu
elk pro m be prac w p LMP
nacz ę ak wan
yksz
upie tow
m i lnym em ś
niż ceni a w ółem ekąd udió
kopo owa ezro cy, owr P).
znie ktyw nych
ztałc
e w wać, i śr m i śred
w 2 iem w 20
m w d je ów w
ols adzo obot
co roci
e w wną h z
ceni
wyks że redn i ni dnim
200 m w
013 w po est t wyż
kie oną tnym
okr ie n
więce ą, kt
Fu ia
szta spa nim
iższ m o 03 r wyżs 3 r.
opu to e ższy
ego ą w m w reśl na ry
ej ś tóra undu
ałce ade m za
zym ogól r. N szym
był ulacj
efek ych
cel w so a si yne
środ a sta usz e- ek
a- m.
l- Na
m ło
ji kt h.
lu o-
ię ek
d- a- zu
P t n z n
w c w s D
R Ź
s w n s j o z r c Prac tyw ną s zwi nyc
w 2 czan w p strz Doc
Rys Źród
szcz wie na r siłk jedn obe zmi roku ce s
cy.
wną stan iąza h d In 2013
nyc poró
ega ceni
. 6.
dło: W
W zeg elko rys.
ków nak ecni iany
ują społ
W zm now ane do o nnym
3 r.
ch n ówn ania
iono
Wy WUP
Wres góln opol . 7 – w dla kże
ie w y by ą po
łecz 20 mien wiły cho trzy m z
był na ak
nani a ro
o za
ydatk P [20
szci ne f lski – p a be
zm wyp
ył f wro znej
013 iła y już
ocia ymy zjaw ła zn ktyw iu z oli p atem
ki z 014, s
ie w form im.
om ezro mien
płac fakt otu j ni
r. r się ż 3 ażb ywa wisk nac wne z pi poli m ko
z Fun s. 74
war my W moc obo nion cane
t, że na iż p
rela na 8,7 y z ania kiem czni
e fo ierw ityk
orzy
ndu 4], W
rto pas
pie pas otny ne ró
e z e os ryn polit
acja kor
% ze s
a za m je ie ni ormy wszy ki ry yśc
uszu WUP
rów syw erw syw ych ówn
Fu sob nek
tyce a m
rzyś śro spad asiłk est t
iższ y pr ym ynk ci wy
Pra [200
wni wne wsze wna tak nież und
y p pra e ry
iędz ść t dkó dkie ku, też t za n rzec
rok ku p
yni
acy n 04, s
eż i a ej k
z F kże ż w dusz pobi acy ynku
zy tej o ów em jak to, niż w
ciw kiem prac
kają
na a . 31]
spo akty kolej Fun
zas w sk zu U
iera y i s ku p
wy osta na licz ki si
że w w 2 wdzi m a cy i ące
aktyw ].
ojrz ywn ejno ndus siłk kali Ube ając stąd rac
ydatk atnie pol zy ę do wys 2003 ałan anal i zm
z a
wną
zeć ne ości
szu ki i
kra ezp ce z d te y.
kam ej, i lity bez oko sok 3 r., nia lizy mni akty
ą i p
na w l wa Pra świ aju, iecz zasił
św mi n
i w kę zrob onał kość
, na bez y, c
ejsz ywiz
pasy
ks lata arto acy iadc , gd zeń łki iad
na p 20 ryn botn ł mi ć śro atom zrob o w zeni zow
ywną
ształ ach o w y w
czen dyż ń Sp
i św cze
poli 13 r nku nych
iędz odk mias boci wsk
ie j wani
ą po
łtow 20 ska 200 nia
te połe wia enia
ityk r. w pra h, w zy r ków st w iu z kazy jej o
ia o
olity
wan 003 azać 03
prz dw ecz adcz a są
kę p wyd
acy w t roki
prz wyso znac ywa
odd osób
ykę r
nie i 2 ć, ż
r. o zed wa o znyc zeni ą z d
pasy datk y. B tym iem zezn oko cząc ać m dzia b be
rynk
się 201 e – obej dem osta ch.
ia p defi
ywn i na Było m i l m 20 nacz
ść ś co w moż aływ ezro
ku p
ę w 3 w – jak jmo mery atnie
Uz prze inic
ną i a po o to licz 003
zan środ wzr że n wan obot
pracy
wyda w w k w owa ytaln
e św zasa edem cji b
i po olity nie zby
i 2 nych
dków rosła na z
ia s tnyc
y (w
atkó woje wska ała
ne, wia adn mer bliż
olity ykę ewą
upr 013 h na w p a w zmia
socj ch.
w tys
ów ewó azuj opr
co dcz nien ryta sze
ykę ę akt ątpl
raw 3.
a za prze w 20 anę jaln
s. zł
na ódz ują d
rócz zos zeni niem
alne e po
ę ak tyw liwi wnio
asiłk ezna 13 r ę po nego
ł)
po ztwi dan z za stał ia s m te
e ni olity k- w- ie o-
ki a-
r.
o- o.
o- ie ne a- ło są ej ie y-
R Ź
b o n
p w
o p i z b w i p p w Rys Źród
były osób nyc
pon wan
o w prac inte zna botn wąt i ko prac prac wan
s. 7.
dło: W
Tr y w b b ch d W nosz no n Ja wyda
cy.
erwe czą nyc tpliw oszt cy s cy i nie t
Wy WUP
rzeb wyżs bezr do p Wart zon na r ak w
atko W enc ąco ch n
wie tow są o i stą tych
ydat P [20
ba sze robo pobi
to p ym rys.
wyn owa bad cyjn
nat na u e pr wej p
ocen ąd d h fo
tki z 014, s
tak niż otny iera pon m z F
8.
nika anie dan ne i tom uru roc pos nian dąż orm
z Fu s. 74
kże ż w ych ania nadt
Fun
a z e śr nym i ro mias ucho es szcz ne p żeni m, kt
undu 4], W
zau w 20 h, a a za to p ndu
da rodk m ok
obot st w omi
zw zegó pod
e d óre
uszu WUP
uwa 013 co asiłk przy szu
anyc ków kres
ty p wzro ieni wiąz ólny
wz do ja
poz u Pr
[200
ażyć r. o o za
ku d yjrz u Pr
ch n w n sie o
pub osły ie d zany ych ględ ak n zwa
racy 04, s
ć, ż o bl a tym
dla zeć racy
na r na p
od 2 blicz y w dzia y z for dem najw alaj
y na . 31]
że w lisk
m i bez się y w
rys posz
200 zne wyda
ałaln z ob rm m w wyż ą be
a pa ].
wyd ko 4 idzi zrob ę wy w wo
. 8, zcze 03 d , zm atki noś bse akt wska ższy ezro
syw
datk 45 m
ie z botn
yda ojew
, zm egó do 2 mni i z ści
rwo tyw aźni ych obo
wną
ki n mln z w nyc atko wód
mie ólne 201 iejs Fun gos owa wnyc ików h efe otne
pol
na z n zł.
yżs ch.
om dztw
niły e ins 3 r.
szył ndu spod anie ch w te fektó emu
lityk
zasił By szą
na wie
y si stru . zn ły s uszu
dar em [Kn ejże ów u uzy
kę ry
łki yło licz
ak e wi
ię t ume nacz się u P cze ef nap e efe
akt ysk
ynk
dla to z zbą
ktyw ielk
takż enty ząco tak Prac ej o fekty
ińsk fekty tyw kać z
ku p
a be zwi ą be
wną kopo
że p y ak o sp kże cy n oraz
ywn ka, ywn wiza
zatr racy
ezro iąza ezro
ą po olsk
prio ktyw pad
wy na p z na noś 20 noś acyjn
rudn y (w
obo ane obot
olity kim
oryt wne ły w ydat
poży a st ści 12, ci p nyc nien
w ty
otny z w tny
ykę m, co
tety ej p wyd tki
ycz taże zat s.
prog ch p nie.
ys. z
ych wyż ych
ę ry o z
y, je poli
datk na zki e. Je
trud 225 gram popr
ł)
w ższą
upr
ynku apr
eśli tyk ki n szk dla est dnie
5].
mów rzez
200 ą lic raw
u p reze
ch ki ry na p
kole a be to enio
Urz w ry z st
03 r czb wnio
rac ento
hodz ynk prac enia ezro nie owe zęd ynk toso
r.
bą o-
cy o-
zi ku
ce a, o- e- ej dy ku o-
U u g R Ź
t
o r w w ś t Uwa użyt goto Rys Źród
tyki
ods rynk w w w b świ tych
aga tecz owa s. 8.
dło: W
D i ry Ja etek ku woj bad adc h be
: W zne, anie Wy WUP
ane ynku ak w
k o pra jew dany czyć ezro
W 20 zaś
zaw ydat P [20
e do u pr wyn osób acy wódz
ym ć o obo
013 ś za wod tki z 014, s
otyc racy nika b be y zn ztw
ok o um otny
r. z amia dow
z Fu s. 74
cząc y po a z
ezro nala wie
kresi miej ych,
ami ast p
e do undu 4], W
ące e oka
dan obo azły
wie ie 2 ejętn , kt
iast poż oros uszu WUP
efek azan nyc otny
y z elko 200 nym
órz pro życz słyc u Pr
[200
ktyw no n
h n ych zatru
opo 07-2 m w zy ro
ogra zek ch.
racy 04, s
wno na r na ry
, kt udn olsk
201 wyd oku
amó na d
y na . 31]
ośc rys.
ys.
tóre nien kim 3 w datk
ują p ów s
dod
a akt ].
ci za 9.
9, e po nie,
w wyż kow pon
spec datk
tyw
atru
efe o uk
w ska ższy wani
now cjaln
owe wną p
udn
ekty koń wyka aźni
y o iu ś wne
nych e m
poli
ien
ywn ńcze
azy ik e od t
środ zat
h po miejs
ityk
iow
ność eniu ywa
efek tego dkó trud
odan sca p kę ry
wej
ć za u u ała
ktyw o m ów
dnie no w prac ynku
akt
atru udzi ten wno mier
i d enie
wyd cy p u pr
tyw
udni iału nden
ośc rnik dobi e.
datk pod racy
wnyc
ieni u w ncję ci z
ka d iera
ki na ano y (w
ch p
iow pro ę r zatru
dla aniu
a pr o wy w tys
prog
wa m ogr osn udn kra u pr
race ydat s. zł
gra
mier ram nącą nien aju, rogr
e spo tki n ł)
amó
rzo mie p
ą. Ś niow , co ram
ołec na p
ów p
na j poli Śre wej
o m mów
czni przy
poli
jak ityk dni
by moż w d ie y-
i-
ko ki io ył że do
R Ź
R Ź
n w Rys Źród
Rys Źród
niow w k
s. 9.
dło: M
s. 10 dło: M
W wa któr
Efe MPiP
0. E MPiP
W sa był rych
ekty PS [2
fekt PS [2
amy ła d h ta
ywn 2008
tyw 2014
ym dość a efe
ność , s. 8
wnoś 4, zał
m je ć zr fekty
ć zat 8], M
ść za łączn
edna różn ywn
trud MPiP
atru nik].
ak nico
noś dnie
S [20
udni
woj owa ść b
niow 011,
ienio
ojew ana była
wa s. 8
owa
wód . I t a w
akty ], M
a w
dztw tak
20 ywn MPiPS
wy
wie na 013
nych S [20
ybran
wi rys r. n
h fo 014,
nyc
ielk s. 10
najw orm
s. 8]
ch p
kopo 0 za wyż
pol .
owi
olsk apre ższa
lityk
iatac
kim eze a or
ki ry
ch (
m ef ento raz
ynku
(w %
fekt owa
naj u pr
%)
tyw ano
jniż racy
wno po ższa
y (w
ść trzy a. J
w %)
zat y p ak )
trud ow wy
dnie wiaty
ynik e- y, ka
z d N t m d c ś w p w
w e k w i s t z n n
R Ź
z te dan Nat trud mie dac cia”
ści w p prac wia
wej efek kac w w i 20 serw tych z pr nyc noś
Rys Źród
ego na e tom dnie eć z h p
” za m posz
cy, atach
Z po ktyw
h p woj 013 wow hże rzyc ch p
ci z
s. 11 dło: M
zes fek mias enio zwią prac
asob może zcz
jak h k ko olity wno pien
jew r. n wan
ko czy prog zatr
1. E MPiP
staw ktyw t w owa ąze cy o bów e z zegó k w kraju olei
yce ośc nięż wódz
niżs nym oszt yn z gram rudn
fekt PS [2
wien wno w po a by ek z oraz w p
zate ólny w wi u po nie e ry ią k żnyc ztw szy m dl
tów zwią mów nien
tyw 2008
nia, ość
owi yła ze s z sy rac em ych
ielu ołoż eco ynku
kos ch wie y w
la c w w ąza w p niow
wnoś ], M
, w był iata zn skut ytua y p św h po u zb żon
inn u p szto
(zł) wie wię całe
20 anyc polit wej
ść k MPiPS
po ła z ch:
nacz tecz acją prze wiad
owi bliż nych
nym prac ową ). S elko ęks ego 013 ch z tyk
(w
oszt S [20
wie znac ple znie zno ą na ez lo
dcz iata żony
h w m m cy j ą po Stos opo zoś kra r.
z in i ry w my
tow 011],
ecie czni esze e p ości a lo oka zyć ach ych w inn mier
jest onow sow olsk ści p
aju.
w nflac ynku yśl
wa – , MP
e kę ie w ews poni
ą d okal alne o wy h po nyc rnik t k wne wne
kim pro . Po
stos cją, u pr
zas
kos PiPS
ępiń wyż skim iżej dzia lnym e go
ty ystę od w ch w kiem osz ego dan
ko gra ona sun , jak racy sady
szt p [201
ński ższa m,
śr ałań m r ospo ym, ępuj wzg woj m w zt p o za ne oszt amó adto nku k te y, c y: d
pon 14].
im, a ni raw redn ń po rynk oda że ją p ględ ewó wyk
pono atru
zaw t po ów w o m
do eż z co p dob
nown gn iż ś wick
niej odej
ku p arki
e w pod dem ódz korz own udni
war ono w p możn o 20 z po prow
re m
neg nieź śred kim kr jmo pra i. T w dobn m st
ztwa zyst
neg ieni rto n own poró na t 007
odn wad mus
go za nie dnio m i z
rajo owa cy Taki wo ne topy ach tyw go z
ia, na nego ówn tu z r., nosz dzi si k
atru ńsk o w złot owej
any i m ie z ojew
pro y i h.
wany zatr któ
rys o z nan zauw
co zeni do kosz
udni kim
kra tow ej i ych możl
zróż wód oble str
ym rudn órą
s. 1 zatr niu z
waż o m
ia j zw ztow
ienia czy aju wski reg w liw żnic dztw emy rukt
w nien wy 1. J rudn z ko żyć może ako więk
wać
a (w y sz
i w im gion
pow ośc cow wie y w tury
reg nia raż Jak nien osz
nie e w ości ksza ć).
w zł) zam w w
efe naln wia ciam wani
w w po
y be
gion , in a s k z nia tem ezn wyni i sz ania
) motu woje
kty nej atow mi „ ie e wielk
olit ezro
naln nacz
ię w nic
by m śr nacz ikać zkol a ich
ulsk ewó ywn . M wyc
„wc efek kop tyce obo
nej i zej w j ch w ył w redn zny ć z leń h ef
kim ództ ność Moż ch u chło ktyw
pols e ry ocia
i kr zw edn wyn w 2 nim wz aró
czy fekt
m ba twie ć za że t
urzę onię wno skim ynk a po
rajo wan
nost nika 200 m ob
zros wn y in tyw a- e.
a- to ę- ę- o- m ku
o-
o- ny
t- a, 07 b-
st no
n- w-
Podsumowanie
Biorąc pod uwagę przeprowadzone w opracowaniu analizy, można zauwa- żyć, że wielkopolski rynek pracy jest podobny do rynku krajowego, choć cha- rakteryzuje się nieco niższym nasileniem zjawiska bezrobocia. Pozytywnie dla województwa wielkopolskiego kształtowała się sytuacja w zakresie stóp bezro- bocia, które były w regionie niższe niż w skali kraju, dlatego też prowadzenie polityki rynku pracy mogło być nieco łatwiejsze.
Jednakże istotnym problemem w regionalnej polityce rynku pracy woje- wództwa wielkopolskiego jest znaczne zróżnicowanie lokalne problemów tejże polityki, tj. wysokości stóp bezrobocia czy efektywności zatrudnieniowej.
W badanym województwie znajdują się powiaty o najniższej stopie bezrobocia w kraju, ale też i takie, w których stopa bezrobocia jest znacznie wyższa niż średnia w skali kraju. Powoduje to potrzebę rozwiązywania na szczeblu regio- nalnym różnorodnych problemów i wykorzystywania rozmaitych instrumentów przeciwdziałania bezrobociu.
Jeśli chodzi natomiast o koszt ponownego zatrudnienia, czyli efektywność kosztową programów aktywnych, to w tym wypadku województwo wielkopol- skie również charakteryzuje się niższym kosztem, niż średni koszt dla całej Pol- ski. Może to być związane z warunkami panującymi w regionie, który cechuje się dużą liczbą prywatnych przedsiębiorstw i wysoką skłonnością do uruchamia- nia działalności gospodarczej. Dzięki temu bezrobotni w większości powiatów mają możliwość znalezienia pracy po odbyciu szkolenia czy stażu.
Zatem podsumowując można stwierdzić, że w przypadku wielu wskaźni- ków polityki rynku pracy badane województwo charakteryzuje się lepszymi wy- nikami, co ma z pewnością związek z nieco niższymi stopami bezrobocia i większą dynamiką regionalnej gospodarki. Jednakże problem zróżnicowania stóp bezrobocia w powiatach powoduje, że regionalna polityka rynku pracy jest również zróżnicowana i jej ocena musi się odbywać przez pryzmat właśnie zróżnicowanej sytuacji na lokalnym rynku pracy danego powiatu.
Literatura
Knapińska M. (2012), Wspólny europejski rynek pracy. Geneza – rozwój – funkcjono- wanie, Wydawnictwo UE w Poznaniu, Poznań.
Knapińska M. (2014), Rynek pracy województwa wielkopolskiego [w:] T. Bugajski (red.), Polityka społeczna i jej wpływ na rozwój gospodarczy województwa wielko- polskiego. Zarys problematyki, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
MPiPS (2008), Efektywność podstawowych form promocji zatrudnienia i aktywizacji zawodowej bezrobotnych finansowanych ze środków Funduszu Pracy w 2007 r., MPiPS, Departament Funduszy, Warszawa, wrzesień.
MPiPS (2011), Efektywność podstawowych form aktywizacji zawodowej realizowanych w ramach programów na rzecz promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezro- bocia i aktywizacji zawodowej w 2010 r., MPiPS, Departament Funduszy, War- szawa, czerwiec.
MPiPS (2014), Efektywność działań aktywizujących realizowanych przez powiatowe urzędy pracy w ramach programów na rzecz promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia i aktywizacji zawodowej w 2013 r., MPiPS, Departament Fun- duszy, Warszawa, lipiec.
Ustawa z dnia 21 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Dz.U. 2004, nr 99, poz. 1001 z późn. zm.
WUP (2004), Ocena sytuacji na wielkopolskim rynku pracy w roku 2003, Wojewódzki Urząd Pracy, Poznań.
WUP (2014), Ocena sytuacji na wielkopolskim rynku pracy i realizacji zadań w zakresie polityki rynku pracy w 2013 r., Wojewódzki Urząd Pracy, Poznań.
[www1] Bank Danych Lokalnych, http://www.stat.gov.pl (dostęp: 2.09.2014).
CHANGES ON THE LABOUR MARKET IN WIELKOPOLSKIE VOIVODESHIP IN THE CONTEXT OF REGIONAL
LABOUR MARKET POLICY
Summary: The aim of the paper is to present, analyze and evaluate changes taking place on the labour market in the context of the labour market policy. The study area covers Wielkopolskie Voivodeship, which has been presented against national indexes, how- ever, sometimes statistical data for poviats of this voivodeship have been applied. The time scope covers the period 2003-2014, although data availability sometimes has lim- ited the time scope. The study includes a presentation of the level, structure and rate of unemployment on the study area. Expenditures on labour market policy have been pre- sented regarding their level and subject structure. Moreover, there has been performed an analysis of employment efficiency and cost labour market policy on the study area. The final part of the paper offers synthetic conclusions formulated on the basis of the carried out analyses as well as recommendations for regional politicians.
Keywords: labour market, labour market policy.
