Wolne wybory 1989 - Jadwiga Koc - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

JADWIGA KOC

ur. 1959

Miejsce i czas wydarzeń Lublin, PRL

Słowa kluczowe projekt Polska transformacja 1989-1991, Lublin, PRL, wybory czerwcowe 1989, 4 czerwca 1989, wolne wybory, frekwencja wyborcza, wyniki wyborów, Komitet Obywatelski

„Solidarność” Województwa Lubelskiego, Krakowskie Przedmieście 62, lista krajowa, Tadeusz Mazowiecki, wolna Polska

Wolne wybory 1989

Uważam, że wybory z [4 czerwca] były [w] świadomości społecznej i dla nas wszystkich wyborami wolnymi. Były one naszym wielkim zwycięstwem; zwycięstwem, które tak naprawdę już w żadnych wyborach się nie powtórzyło. Po pierwsze była prawie sześćdziesięciopięcioprocentowa frekwencja. Po drugie Polacy uwierzyli, że jesteśmy w stanie zwyciężyć i po trzecie były powiewem wewnętrznej wolności, która dawała radość.

Pamiętam, jak po godzinie dwunastej [w nocy] przychodzili do [Komitetu Obywatelskiego] ludzie i pytali, jakie są wyniki wyborów. A do nas spływały meldunki z wszystkich komisji wyborczych. [Wiedzieliśmy], że przepadła lista krajowa i że nasi kandydaci wygrywają. Zanim [ogłoszono oficjalne wyniki], to myśmy już mieli komplet.

[Wywiesiliśmy] je na tablicy na Krakowskim Przedmieściu. Z godziny na godzinę zrobił się tłum koło tej informacji, bo ludzie chcieli przeczytać o zwycięstwie.

Wydaje mi się, że po 1989 roku był jeszcze jeden moment takiej wielkiej radości i zarazem przez chwilę wielkiego smutku. Kiedy był powoływany rząd [Tadeusza]

Mazowieckiego, kiedy on zasłabł w Sejmie, ludzie mocno przeżywali to, siedząc przed telewizorami.

Dzień 5 czerwca był wielkim świętem radości w Polsce i myślę, że nie przesadzam, mówiąc, że cieszono się w większości domów w Polsce, łącznie z domami wojskowych, milicjantów. Mało kto wtedy się smucił, poza tymi, [którzy] przepadli na liście krajowej.

5 czerwca 1989 roku to dla zdecydowanej większości Polaków był piękny, radosny dzień. I myślę, że od tego dnia naprawdę zaczęła się wolna Polska.

(2)

Data i miejsce nagrania 2013-12-10, Lublin

Rozmawiał/a Łukasz Kijek

Transkrypcja Piotr Krotofil

Redakcja Janka Kowalska