Tom 3 (2000), zeszyt 2
SPIS TREŚCI (CONTENTS)
W. Suwała
Mechanizmy rynkowe kształtowania poziomu cen węgla - zarys ogólny
An introduction to coal price formation
Z. Parczewski
Wybrane zagadnienia z raportu na temat paliw ciekłych Selected issues from the "Report on liquid fuels"
Streszczenia (Abstracts)
Wojciech SUWAŁA*
MECHANIZMY RYNKOWE KSZTAŁTOWANIA POZIOMU CEN WĘGLA - ZARYS OGÓLNY Słowa kluczowe: ceny węgla, mikroekonomia, rynek
Streszczenie
Artykuł porusza najważniejsze problemy ekonomiczne mechanizmów kształtowania poziomu cen węgla. W procesach tych koncentrują się oddziaływania niemal wszystkich czynników natury ekonomicznej, technologicznej i środowiskowej. Czynniki te tworzą warunki, w jakich kształtowane są ceny i działają mechanizmy wyznaczania poziomu cen. Choć większość tych warunków i mechanizmów nie jest w pełni identyfikowana, to jest praktycznie stosowana przez sprzedających i kupujących.
Podjęto problematykę formowania cen węgla kamiennego i brunatnego w gospodarce rynkowej, z pewnym odniesieniem do warunków Polski. Złożoność problemu formowania poziomu cen węgla kamiennego i brunatnego sprawia, że w artykule można jedynie zarysować najważniejsze problemy. Artykuł składa się z trzech części, w pierwszej omówiono makroekonomiczne przesłanki formowania cen, w drugiej ogólne rynkowe warunki kształtowania cen, wreszcie w trzeciej metody ustalania poziomu cen.
Wojciech SUWAŁA*
AN INTRODUCTION TO COAL PRICE FORMATION KEY WORDS: coal, price formation, economics
Abstract
The paper deals with the problems of coal price formation, from the economic point of view. Despite the ten years of economy transformation the coal price formation processes do not seem to be understood and further explanation of their development and dependencies is required.
General macroeconomic factors of price formation are the subject of the first part of the paper. These are functions of prices, general rules and factors affecting price formation, pricing policies and the role of time. General market rules follow, emphasising the notion of market, market structures and industrial organisation factors. The above mentioned factors come from general microeconomics and are not specific for the Polish coal market. Then the structure of the Polish coal market is identified. Two typical structures have been differentiated. The first one, which comprises small consumers, is similar to perfect competition as there are many sellers, there is no limit to enter the market and information on the price is available. The second structure of large consumers is similar to oligopolistic market with few sellers, barriers to entry and limited information on prices.
Since the microeconomic theory gives rational prices only in specific cases, sellers and buyers use different methods to determine prices and their rational boundaries. It is proved that long-term marginal cost constitutes the base for the formation of coal prices. This cost could be estimated on the basis of average long-term cost or incremental cost. The paper gives some formulas how to estimate long term marginal costs, and recommends the average long-term cost as the base for the price formation. Buyers use netback method to estimate the maximum of the price they can pay. Additionally parity and two-tier pricing rules are considered. These methods could be used both by regulators and market agents.
The paper concludes with some remarks on the boundaries for coal prices, which exist in the Polish eco- nomy. The upper boundaries are import parity and netback prices whereas export parity and long term marginal cost form the lower boundary.
Prices of substitutes could also intervene in coal price formation, but their impact is not easy to determine. These boundaries form ranges of rational coal prices.
Zygmunt PARCZEWSKI*
WYBRANE ZAGADNIENIA Z RAPORTU NA TEMAT PALIW CIEKŁYCH
Słowa kluczowe: ropa naftowa, paliwa ciekłe, prognozy rozwoju zapasów paliw ciekłych, statystyka publiczna paliw ciekłych, harmonizacja prawa polskiego i Unii Europejskiej w obszarze "energia", Polska
Streszczenie
Raport poświęcony jest całościowej analizie i ocenie aktualnego stanu prawnego i organizacyjno-technicznego w zakresie gospodarki zapasami paliw ciekłych w Polsce. Zasadniczym celem raportu było stwierdzenie obszarów niezgodności stanu istniejącego z wymaganiami określonymi dyrektywami Unii Europejskiej (EU). Analizę raportu rozpoczyna charakterystyka wymagań dyrektyw EU oraz memorandum IEA (Międzynarodowa Agencja Energii) dotyczących problematyki gromadzenia i zarządzania zapasami paliw ciekłych. Następnie oceniono krajowy system statystyki publicznej z tego zakresu oraz
oszacowano stan i strukturę zgromadzonych zapasów paliw. Wykonano przegląd obowiązujących przepisów prawa polskiego, wskazując na jego nieścisłości i/ lub niespójność - zarówno w ustawodawstwie krajowym, jak też w odniesieniu do prawa EU.
Następnie opracowano koncepcję dojścia do wymaganego przepisami EU/ IEA, 90-dniowego wolumenu zapasów. Ponadto wykonano przegląd rozwiązań w zakresie struktury zarządzania zapasami w kilku krajach IEA oraz kilku krajach kandydujących do członkostwa. Na tej podstawie zaproponowano właściwe, zdaniem autorów, rozwiązania do wdrożenia w warunkach polskich. W tym celu opracowano od podstaw projekt nowej ustawy o zapasach paliw ciekłych, w którym uwzględniono wszystkie wymagania formalne i funkcjonalne, wynikające z przepisów prawa polskiego i regulacji EU/ IEA. Ponadto określono konieczne fazy w procesie uzyskania członkostwa Polski w strukturach IEA.
Zygmunt PARCZEWSKI*
SELECTED ISSUES FROM THE "REPORT ON LIQUID FUELS"
KEY WORDS: crude oil, liquid fuels, oil stocks development program, national statistics of liquid fuels, harmonisation of Polish energy legislation with the EU regulation, Poland
Abstract
The paper covers analyses and assessment of many of legal, organisational and technical aspects of compulsory oil stocks in Poland. One of the main objectives of the report was to analyse and assess level of harmonisation and then advise to the Ministry of Economy on the implementation the EU and IEA provisions on liquid fuels stocks and security of oil supply. The paper begins from an analysis of the EU and IEA legal requirements for compulsory oil stocks, and then identified main similarities and differences comparing to Polish legislation. The report describes current statistical reporting system in Poland showing its strengths and weaknesses as well as compliance with the EU and IEA requirements. The utilised algorithms of statistical calculations were discussed and the assessment of the volume and structure of liquid fuels stocks in Poland was carried out. A brief assessment was also carried out of the level of stock in Poland in comparison with other countries applying for the IEA membership. Then detailed characteristics of the current Poland's legislation in terms of its consistency and the existing possibility to undertake effective actions in order to increase the level of oil stocks to the required 90 days' stocks. It was necessary in order to compare with and analyse the corresponding EU and IEA provisions.
Report covers a recommended path to achieving the required level of 90 days' compulsory stocks toge- ther with the estimate of full investment expenditure and the costs of system's operations, and also assessment of the outcome of the proposed programme of rise in retail price of motor fuels.
Discussion of the crucial issues related to the future structure of emergency stocks management has been made. It includes analyses of various stocks management structures, which are use in neighbouring coun- tries - members of the IEA. On those basis we recommended to incorporate of a stocks management model similar to the one implemented in Czech Republic. The Phare report includes the draft Act on compulsory oil stocks fully compliant with the EU and IEA requirements elaborated by authors within the project tasks. At last report presents of main criteria and necessary procedures to be applied by Poland under the process of the IEA membership.
