Ujawnianie śladów linii papilarnych na papierach różnymi roztworami azotanu srebra

(1)

Naświetlanie Środowisko reakcji

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 209 57

Roztwór azotanu srebra w natural nych warunkach jest nietrwały. Pod wpływem światła następuje samoistny rozkład roztworu i wytrącenie się sre bra, obserwujemy wtedy zmętnienie roztworu lub wytrącenie się osadu na dnie naczynia. Aby uniknąć strąceń, należy roztwory azotanu srebra prze chowywać w ciemnym naczyniu, szczelnie zamknięte, z dala od źródeł światła. Ujawnienie śladów należy przeprowadzać w zaciemnionym po mieszczeniu, w temperaturze pokojo-ściej używane gatunki papieru, w tym papier woskowany.

Chemiczne podstawy ujawniania śladów

Bardzo ważną czynnością w proce sie ujawniania śladów z zastosowa niem tej metody jest naświetlanie pa pieru. Można stosować światło ultra fioletowe, halogenowe oraz światło dzienne. Czas ekspozycji papieru na źródło światła zależy od mocy światła, jakości papieru, wieku śladu oraz od powiedniego wysuszenia itd.; średnio czas ten wynosi od kilku do kilkunastu minut. Naświetlenie należy przerwać z chwilą optycznego stwierdzenia do statecznego stopnia poczernienia linii i podłoża w chwili, gdy dalszy rozkład wej. Po krótkotrwałej kąpieli w roztwo rze azotanu srebra, papier z naniesio nym śladem należy wysuszyć i poddać działaniu silnego światła. W literaturze zalecano, po kąpieli w azotanie sre bra, płukać papier pod bieżącą wodą oraz zanurzyć go w wywoływaczu fotograficznym. Metodę tę można z powodzeniem zastosować w przypad ku papierów higroskopijnych, które do brze wchłaniają wodę i roztwór azota nu. Papiery wysokogatunkowe, niehi- groskopijne, nasączone różnymi sub stancjami uszlachetniającymi (papier kredowy, papier woskowany i in.), któ rych chłonność podłoża jest wysoce ograniczona, nie mogą być poddawa ne takim zabiegom, ponieważ grozi to wymyciem reagentów z powierzchni papieru, a w konsekwencji nieujawnie- niem śladów linii papilarnych. W opi sanych przypadkach należy pominąć zabiegi związane z płukaniem papieru w wodzie i wywoływaczu fotograficz nym. Daje to także korzyści zmniej szenia pracochłonności i skrócenia czasu ujawnienia śladów. Po kąpieli w azotanie srebra papiery należy wysu szyć i naświetlać.

Intensywne poszukiwania najbar dziej skutecznych metod i środków ujawniania i utrwalania śladów linii pa pilarnych datują się od czasów, kiedy zwrócono uwagę na olbrzymie mo żliwości identyfikacji osób na podsta wie pozostawionych przez nich odbi tek palców, dłoni i innych śladów. W celu ujawnienia śladów linii papilar nych na papierach najczęściej wyko rzystuje się metody chemiczne. W pra ktyce policyjnej stosuje się głównie metodę ninhydrynową, ponieważ ujawnione ślady (nawet kilkudzie sięcioletnie) charakteryzują się kon- trastowością, są widoczne przez długi okres, a ninhydryna nie zabarwia pod łoża.

Metoda ujawniania śladów azota nem srebra jest w Polsce rzadko sto sowana i niedoceniana. Obecnie za chodzi potrzeba powrotu do niej, za przykładem innych laboratoriów na świecie, gdzie doceniono skuteczność tej metody na bardzo trudnych podło żach. Celem publikacji jest przybliże nie nieco wad i zalet tej metody oraz wykazanie w niektórych przypadkach jej większej skuteczności, np. od naj częściej stosowanej metody ninhydry- nowej.

W przeprowadzonych badaniach nad skutecznością ujawniania śladów z zastosowaniem różnych roztworów azotanów srebra starano się zacho wać całkowitą bezstronność w podej ściu do tego zagadnienia, tj. pobierano próby losowo od wielu osób, które na nosiły ślady na różnych podłożach pa pierowych. Wykorzystano optymalne warunki naturalne poprzedzone bada niami w różnych warunkach ekspozy cji śladu. Stosowano dostępne w ka żdym laboratorium kryminalistycznym odczynniki chemiczne i sprzęt labora toryjny. Wybrano do badań

najeżę-Ujawnianie śladów linii papilarnych

na papierach różnymi roztworami

azotanu srebra

Azotan srebra (AgNOa) zwany tak że lapisem charakteryzuje się tym, że pod wpływem światła rozkłada się na

metaliczne srebro i tlenki azotu. W trakcie reakcji chemicznej następuje połączenie chlorku sodu i potasu z azotanem srebra. Chlorki oraz inne składniki organiczne i nieorganiczne stanowią 1 -2% wydzieliny potowo-tłu- szczowej, która po naniesieniu śladu pozostaje na podłożu. W wyniku łą czenia się chloru i srebra powstaje

chlorek srebra. Reakcja ta trwa od kil ku do kilkunastu sekund. Zalecane jest używanie 3% roztworu azotanu sre

bra, można jednak stosować roztwory

w granicach 2-5%, co nie wpływa na przebieg reakcji chemicznej i w konse kwencji na obraz ujawnionych śladów. Wykonany już roztwór można uzupeł niać nowym roztworem do czasu, gdy nie będą powstawały w nim strąty metalicznego srebra, co powoduje znaczne zmniejszenie jakości reakcji.

(2)

Warunki bhp

okazały się: roztwór alkoholowy i z

Papier satynowany Wykonanie roztworów

azotanu srebra

światło dzienne spowodowała zanik kontrastu między śladem a podłożem, dlatego zaleca się przeprowadzać

ca-Podczas pracy z roztworami azota nu srebra należy zachować szczegól ną ostrożność. Związek ten jest silnie trujący, powoduje występowanie trud no usuwalnych plam na skórze i odzie ży. Dlatego zaleca się wszystkie czyn ności wykonywać w odzieży ochronnej i posługiwać się szczypcami (najlepiej z masy plastycznej).

Sporządzono trzy roztwory azotanu srebra:

Obraz śladów

na różnych gatunkach papieru z zastosowaniem różnych roztworów azotanu srebra

nu srebra można wymyć nadmiar azo tanu pod bieżącą wodzą, przeprowa dzić papier przez roztwór

wywoływa-cyjnych kontrast ze śladem, jest jed nak bardziej skomplikowana i praco chłonna.

W procesie bezpośredniego

na-I roztwór wodny - (3 g) AgNO3 +

(100 ml) H20

Odmierzono 3 gramy azotanu sre bra i rozcieńczono go w ciemnym po jemniku szklanym w 100 ml wody de stylowanej. Pojemnik z roztworem na leży intensywnie mieszać do czasu rozpuszczenia kryształków azotanu srebra.

II roztwór alkoholowy (96%) - (3 g) AgN03 + (100 ml) C2H5OH

Odmierzono 3 gramy azotanu sre bra i rozcieńczono go w ciemnym po jemniku szklanym w 100 ml alkoholu

W przeprowadzonych doświadcze niach nad ujawnieniem śladów linii pa pilarnych na papierze satynowanym decydującą cechą jest higroskopijna struktura tego podłoża. Z powodze niem można zastosować dwa procesy ujawniania śladów. Włóknista budowa etylowego 96%. Podczas rozpuszcza- papieru nie powoduje wymywania z nia azotanu srebra należy wykonywać powierzchni azotanu srebra, dlatego te same czynności jak w opisanym po kąpieli papieru w roztworze azota- wyżej przypadku.

III roztwór z zastosowaniem mie szaniny alkoholi

Wstępnie przygotowano trzy różne cza fotograficznego (musi być świeży) roztwory azotanu srebra:

Roztwór A (96%) - (6 g) AgNO3 +

holu etylowego 96%.

Roztwór B - (6 g) AgNO3 + (10 ml) ły proces pod ścisłą kontrolą i w odpo- H2O (destyl.) + (100 ml) CH3OH wiednim momencie przerwać ekspo-

zycję.

azotanu zmniejszyłby kontrast między śladem a podłożem, wpływając ujem nie na jego czytelność.

Do badań wykorzystano lampę ha- (10 ml)H2O (destyl.) + (100 ml) logenową o mocy 500 W. Dodatkowo

po naświetleniu lampą halogenową

Ryc. 1.Ślad ujawniony roztworem azotanu srebra z mieszaniną alkoholi na papierze satynowanym,po 1 dniu od naniesienia śladu

Fig.1. Afingerprint reuealed willi thesolution of$ilver

nilraletind mixture ofalcohols, on glazed paper (oneday

after lawing)

Przygotowanie tego roztworu prze biegało w tej samej kolejności, jak w

przypadku opisanym powyżej. Wyko rzystano alkohol metylowy cz.d.a.

Roztwór C - (6 g) AgNO3 + (10 ml) H2O (destyl.) + (100 ml) C3H7OH.

Wykonywanie tego roztworu jest identyczne jak w przypadku sporzą dzania roztworów A i B.

Wykorzystano alkohol izopropylowy kontrastowości śladu i podłoża. Biorąc

cz.d.a. pod uwagę ten niekorzystny proces

Następnie wymieszano roztwory A należy bezpośrednio po ujawnieniu oraz B i do tak przygotowanej miesza- śladów sfotografować je.

niny dodano roztwór C: Wykorzystano do badań różnego

ty-(A + B) = —* C pu roztwory azotanu srebra; najlepsze

Uwaga!

Należy zachować kolejność łącze nia roztworów A, B i C. Nie mieszać roztworów B i C w pierwszej kolejno ści.

i ponownie przenieść do wody bieżą cej, a następnie utrwalić w utrwalaczu fotograficznym i wysuszyć. Metoda ta

C2HsOH powoduje mniejsze zaciemnienie

pod-Odmierzono 6 gramów azotanu sre- łoża, odpowiedni do badań identyfika- przeprowadzono próby naświetlania bra i w szklanym zaciemnionym poje-

papieru światłem dziennym. Powodo- mniku rozpuszczono go w 10 ml wody wało to wzmocnienie śladów, lecz destylowanej, intensywnie mieszając dłuższa ekspozycja papierów na jak w opisanych powyżej przypad

kach. Następnie dodano 100 ml alko- świetlania papieru po kąpieli w roztwo rze azotanu srebra można dobrać od powiedni kontrast między śladem a podłożem poprzez kontrolowanie cza su ekspozycji papieru na źródło świat ła. Efekt końcowy jest podobny w oby dwu metodach. Ujawnione ślady o cie mnobrunatnym zabarwieniu są wy starczająco intensywne i czytelne. Jednak chłonność tego papieru jest tak wysoka, że po pewnym czasie podłoże zmienia kolor na ciemnobrą zowy, powoduje to sukcesywną utratę

(3)

1 2 1 1 2 1 1 1

2 2 1 2 1 1 2 2 1 2 1 1

2 2 2 2 1 1 2 1 1 2 2 2

Papier kredowy

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 209

₅₉

mieszaniny alkoholi były niewielkie. Brak jest także różnic wynikających z przedziału czasowego (1-14 dni) od naniesienia śladów do zastosowania metody. Jedynie ślady ujawnione po czternastu dniach od naniesienia śla dów były bardziej czytelne przy zasto sowaniu roztworu azotanu srebra w mieszaninie alkoholi.

Porównanie tej metody z metodą ninhydrynową w odniesieniu do papie ru satynowego wypada na korzyść tej pierwszej.

Papier ten nasączony jest ałunem i innymi substancjami uszlachetniają cymi, co powoduje odmienną reakcję podłoża w zastosowanej metodzie, w porównaniu z papierem satynowa nym. Zmniejszona włóknistość elimi nuje zastosowanie metody z wywoły waczem fotograficznym. Chłonność mieszaniną alkoholi (ryc. 1). Roztworu wodnego nie zaleca się stosować (ta bela 1). Różnice między efektem ujaw nienia śladów linii papilarnych z zasto sowaniem roztworów alkoholowego i

Roztwór azotanu srebra

Rodzaj papieru

pieru powoduje także zmniejszenie się zaciemnienia podłoża, co w konse kwencji zwiększa kontrastowość śla du. Ujawnione ślady sąjasnobrązowe. Zaznacza się różnica między stoso waniem różnych roztworów azotanu srebra. Najbardziej czytelne ślady uzyskano przy zastosowaniu roztworu z mieszaniną alkoholi - ryc. 2 (tab. 1). Roztwór alkoholowy azotanu srebra ujawnił tylko świeże ślady, natomiast roztwór wodny okazał się całkowicie zawodny (ryc. 3). Prawdopodobnie woda zmniejsza absorpcję azotanu srebra na śladzie, co w konsekwencji prowadzi do zaniechania reakcji i nie- ujawnienia śladów.

Próba ujawnienia śladów naniesio nych czternaście dni od zastosowania metody wypadła pozytywnie jedynie w roztworze azotanu srebra z mieszani ną alkoholi. W pozostałych roztworach ślady są słabo widoczne, zamazane (tab. 1).

podłoża jest tak znikoma, że należy unikać wymywania azotanu srebra z podłoża przez płukanie papieru w jaki chkolwiek płynach pośrednich. Zmniejszona higroskopijność tego

pa-Concerns specimens of selected persons Legend:

1 -prints faintly visible 2-well visible prints

Niemniej porównując jakość śladów ujawnionych roztworem azotanu sre bra z metodą ninhydrynową można wysnuć wniosek, iż pierwszy sposób jest bardziej skuteczny. Czytelność

wodny AgNOą+HzO dest. alkoholowy 96% AgNOą+CzHsOH mieszanina alkoholi AgNO3+CH3OH +C2H5OH+ C3H7OH-fH2O ________________

* dotyczy próby losowej kilku wybranych osób Legenda:

1 - słabo widoczne ślady 2 - dobrze widoczne ślady

2 i 5

c .<5 Ła'-§

glH

2 § s SJeS

gi^

c.s o c

gil

_{. c co} § CO 70 •5'O Tabela 1 Zestawienie wyników badań ujawnienia śladów linii papilarnych z zastosowaniem różnych roztworów azotanu srebra

na wybranych gatunkach papieru*

Comparison of results obtained during revealing fingerprints with use of different Solutions of silver nitrate, on selected brands of paper*

ć.<5 Ł.sS

gH

•h

s..p

g

A..

Ryc. 2.Ślad ujawniony roztworemazotanu srebraz mieszanina alkoholina papierze kredowym, po1 dniuod naniesienia śladu

Fig.2. A fingerprint rwealal with thesolution ofsihier

nitrateand mixtureofalcohols,onartpaper (onedayafter

leming) Papier woskowany -o c

•h

1 Papier satynowany -o <2

111

c CQ C

■h

1 Papier kredowy ■n _c 0) > 2.®-8 £ * c 2 ■«

•h

1 Papier pakowy -n _c

śli

|T

1

(4)

Papier woskowany

Papier pakowy

śladu na papierze kredowym przema wia na korzyść metody ujawniania śla dów azotanem srebra, a szczególnie w roztworze z mieszaniną alkoholi.

Podłoże to wykazuje właściwości zarówno papieru satynowanego, jak i kredowego. Ujawnione ślady zacho wują kontrastowość z podłożem, które zabarwia się nieznacznie na kolor jas- nobrązowy. Poprzez bezpośrednie,

ru alkoholowego azotanu srebra. Ujawnił on czytelnie ślady świeże i po siedmiu dniach od ich naniesienia. Metoda ta skutecznością swą jest po równywalna z metodą ninhydrynową, obie można stosować zamiennie.

Należy do typu podłoża najbardziej trudnego, pod względem możliwości ujawnienia śladów. Nasączony sub stancjami tłuszczowymi, głównie wo skiem, wykazuje całkowity zanik higro- skopijności. Woda i wodne roztwory azotanu srebra szybko wymywająślad z podłoża, dlatego przestrzega się przed płukaniem papieru pod bieżącą wodą i przenoszenia go przez płyny pośrednie, np. wywoływacz

fotografi-Ryc. 3. Ślady ujaw nione alkoholowym roztworem azotanu srebra na papierze kredowym, po 1 dniu od naniesienia śla dów

Fig. 3. Fingerprinls re- vealed wilh alcohol so- lution of silver nilrale on art paper (one day afler letwing)

światła o dużej mocy, przy dłuższym czasie ekspozycji, aż do pojawienia się widocznych śladów linii papilar nych. Następnie dobrze jest wystawić papier woskowany na bezpośrednie działanie światła dziennego (ustawie nie papieru przy oknie) nawet przez kilka godzin, nie obawiając się zacie mnienia podłoża. Ekspozycja papieru na światło dzienne powoduje pole pszenie jakości śladu i zwiększenie kontrastowości. Najlepsze efekty ujawniania śladów obserwowano sto sując roztwór azotanu srebra w mie szaninie alkoholi (ryc. 6). Powodowa ne jest to prawdopodobnie mniejszą zawartością wody w roztworze. Do brze widoczne ślady uzyskuje się z zastosowaniem mieszaniny alkoholi, nawet po czternastu dniach od czasu naniesienia śladów (ryc. 7, 8). Jedynie ślady świeże można ujawnić alkoholo wym roztworem azotanu srebra (tabe la 1).

Pozytywny efekt doświadczenia nad ujawnianiem śladów linii papilar nych z zastosowaniem roztworu azo tanu srebra z mieszaniną alkoholi po-Ryc. 4. Ślad ujawniony alkoholowym roztworem

azotanu srebra na papierze pakowym, po 1 dniu od naniesienia śladu

Fig. 4. A fingerprinl reuenled wilh nlcohol sohdion of $ilver nilrale on wrapping paper (one day afler lewing)

jol

Jpa

■

MM

i

Wg

Ryc. 5. Ślad ujawniony roztworem azotanu srebra z

mieszanina alkoholi na papierze pakowym, po I

dniu od naniesienia śladu

Fig. 5. A fingerprinl reucaled wilh sohdion of silver ZWala Wysnuć Wniosek, Że ujawniając nilrale and ntixlureof alcohols on wrapping paper (one ślady na trudnych podłożach należy d.iyafierieaving) wyłącznie stosować ten roztwór.

gHSM

kontrolowane naświetlenie papieru pakowego, już po kilku minutach, ujawniają się ślady linii papilarnych. Najskuteczniejsze efekty wykazują

ślady świeże, z zastosowaniem wszy- czny. Aby ułatwić reakcję śladu z roz- stkich roztworów azotanu srebra- ryc. tworem azotanu srebra, należy wydłu- 4 i 5 (tab. 1). żyć czas kąpieli papieru w azotanie.

Niekorzystnie natomiast wypadły Zalecane jest wykorzystywanie źródła doświadczenia ze śladami naniesio

nymi czternaście dni przed zastoso waniem metody. Ślady te są słabo wi doczne, zamazane. Najlepsze rezulta ty uzyskano z zastosowaniem

(5)

Nazwa papieru

n-':

drugiej metody lub obydwu łącznie. a

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 209

₆₁

ujawniania śladów azotanem srebra z metodą ninhydrynową

Ryc. 8. Ślady ujawnione roztworem azotanu srebra

z mieszanina alkoholi na papierze woskowanym, po

14 druach od naniesienia siadów

Fig. 8. Fingerprints revealed uńth solution of silver ni- traleand niixtureofalcohols on uweed paper (14 daysafter leaving)

Niektórzy autorzy zalecają proces odbielania ujawnionych śladów po ką pieli papierów w azotanie srebra. Za leca się tę metodę, gdy zaistnieje ko nieczność doprowadzenia papieru, poddanego działaniu azotanu srebra, do poprzedniego stanu. Dotyczy to głównie banknotów i dokumentów.

Tabela 2 Porównanieskuteczności metod ujawnia nia śladów azotanem srebra i

ninhydry-nąna wybranych gatunkach papieru Comparison of effedivenessofmethods of revealing fingerprints with silver nitrateand

ninhydrine, on selected brands of paper

drynową można zastosować po niej roztwór azotanu srebra. Aby ślad nie uległ zniszczeniu, zaleca się trakto

wać go aerozolowym roztworem nin- hydryny, dotyczy to głównie papierów niehigroskopijnych (papier kredowy, woskowany). W niektórych przypad kach przy ostrożnym traktowaniu śla dów zastosowanie po ninhydrynie roz tworu azotanu srebra powodowało zwiększenie jakości śladu oraz jego kontrastowości.

Najlepsze efekty zaobserwowano na papierze kredowym, gdzie nastąpi ła zmiana koloru śladu z ledwie wido cznego różowego na kolor brązowy, co spowodowało możliwość identyfi kacji śladu. Nie zaleca się stosować roztworu azotanu srebra po ujawnia niu śladu proszkami daktyloskopijny- mi. Następuje wtedy wymywanie pro szków z podłoża po kąpieli w azotanie i zniszczenie śladu.

papiersatynowany

[ papier kredowy papierpakowy

[papierwoskowany

Ryc. 6. Ślady ujaw nione roztworem azotanu srebra z mie szaniną alkoholi na papierze woskowa nym, po 1 dniu od na niesienia śladów

Fig. 6. Fingerprints re- vealed with solution of silver nitrate and mix- lure of alcohols on waxed paper (one day after leaving)

Po niepowodzeniu w ujawnieniu

śladów linii papilarnych metodą ninhy- Należy oczywiście liczyć się z

możli-■3 = o C O -- E ■§ §2 2 °S □ ®

i

sil

teWR I

Ryc. 7. Ślad ujawniony roztworem azotanu srebra z mieszaniną alkoholi na papierze woskowanym, po

7dniach od naniesienia śladu

Ryc. 7. A fingcrprinl reuealed with solution of silver nitrate and niirlure of alcohols on waxed paper (7 days aflerlciwing)

wili

agm

Metoda ninhydrynową w odniesie

niu do papieru woskowanego jest cał- Jest to tylko obrazowe przedstawienie Odbielanie ujawnionych śladów kowicie zawodna, co w konsekwencji korelacji między jakością podłoża

potwierdza tezę, że obecnie metoda doborem odpowiedniej metody. ujawniania azotanem srebra jest naj

bardziej skuteczną, chemiczną meto- Łączenie metod dą ujawniania śladów linii papilarnych

na papierach woskowanych.

Z tabeli 2 wynika, że dobór metody zależy od chłonności podłoża. Znak „+” oznacza metodę bardziej zaleca ną, co nie znaczy, aby nie stosować

»**«*«w**

(6)

SUMMARY

le-Podsumowanie i wnioski

1. Zastosowana metoda nadaje się do ujawnienia śladów na różnych ga tunkach papieru, dając dobre efekty końcowe, przy doborze odpowiednich warunków zewnętrznych i odpowied niego rozpuszczalnika azotanu sre bra.

2. Najważniejszą czynnością w opi sanej metodzie jest czas ekspozycji śladu na odpowiedniej mocy źródło światła w procesie naświetlania. Pa piery o mniejszej higroskopijności (kredowy, woskowany) należy dłużej naświetlać, nie obawiając się zaczer nienia podłoża.

3. Zarzuty dotyczące pracochłonno ści tej metody można podważyć możli wością bezpośredniego, kontrolowa nego naświetlenia papieru po kąpieli w roztworze azotanu srebra. Jest to na wet konieczne w odniesienu do papie rów niehigroskopijnych.

4. Różnice w chłonności papierów decydują o kontrastowości śladu i pod łoża, im większa higroskopijność pa pieru, tym istnieje niebezpieczeństwo zaniku kontrastowości.

5. Najlepsze rezultaty badań uzy skano z zastosowaniem mieszaniny alkoholi metylowego, etylowego i izo propylowego jako rozpuszczalników azotanu srebra. Zmniejszenie zawar tości wody w roztworze osłabia efekt wymywania śladów w czasie kąpieli w roztworze azotanu srebra.

6. Lepsze efekty ujawnienia śladów linii papilarnych wykazują ślady świe że, tzn. po jednym dniu od naniesienia śladu, w większości są one dobrze widoczne, nadające się do badań identyfikacyjnych.

7. Ujawnianie azotanem srebra za leca się głównie w odniesieniu do pa pierów o mniejszej higroskopijności, dla których metoda ninhydrynowa nie daje zamierzonych korzyści.

8. Opisaną metodę można zastoso wać po ujawnieniu śladów ninhydryną, w niektórych przypadkach uzyskując nawet zwiększenie jakości śladów oraz ich kontrastowości.

The Solutions of silver nitrate may find application in revealing fingerprints on different paper background. The best results are available when using mixture of alcohols i.e. methyl, ethyl and isopropyl, as solvents for silver nitrate.

During the performed analyses it was foundoutthatthe method of revealing fingerprints gave best results with the papers of Iow level of hygroscopicity (art and waxed ones).

The best effectiveness of revealing show fresh fingerprints, i.e. from one to a few days after leaving.

One of the advantages of the dis- cussed method is the possibility of using it after application of ninhydrine; as the results the guality of prints becomes enhanced.

Revealing of fingerprints with the solution of silver nitrate will, for surę, enlarge possibilities of revealing fin gerprints on hard backgrounds e.g. on explosive materiał Container and other.

Zdzisław Jochymek Jacek Błaszkiewicz

wością rozpuszczenia atramentu, tu

szu, a w konsekwencji zaniku pisma, dlatego w pierwszej kolejności, przed zastosowaniem metody ujawniania azotanem srebra, należy wykonać kserokopię danego dokumentu. Pro ces bielenia ujawnionych śladów pole ga na kilkuminutowej kąpieli papieru w roztworze azotanu lub chlorku rtęcio wego, co doprowadza do zaniku ujaw nionego śladu. Po zabiegu tym, papier musi być kilkakrotnie płukany w bieżą cej wodzie, a następnie ostrożnie sprasowany niezbyt gorącym żelaz kiem (zaleca się umieścić papier mię dzy dwiema bibułami). Oczywiście, im lepszy jest gatunek papieru, tym psze będą skutki odbielenia.

Do badań wybrano losowo kilka osób, które nanosiły ślady na paski sporządzone z różnego gatunku pa pieru. Doświadczenia przeprowadza no po 1, 7 i 14 dniach od naniesienia śladów. Ujawnienia śladów linii papi larnych na czterech gatunkach papie ru, z zastosowaniem trzech różnych rozpuszczalników azotanu srebra, do konano w jednakowych warunkach fi zycznych, z zastosowaniem lampy ha logenowej o mocy 500 W.

Różnice wynikały jedynie z czasu naświetlenia papierów oraz składu rozpuszczalnika azotanu srebra. Na świetlenie przerywano w momencie ujawnienia widocznych śladów linii pa pilarnych, dobrze kontrastujących z

podłożem.

Efekty badań można ująć w kilku punktach: