WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW
WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2015/2016
JĘZYK POLSKI
MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA
Uwagi:
1. Model zawiera przykładowe odpowiedzi. Odpowiedzi zdającego mogą przybierać różną formę językową, ale ich sens musi być synonimiczny wobec modelu.
2. Za pełną odpowiedź przyznaje się maksymalną liczbę punktów, za niepełną – punkty cząstkowe, jeśli tak wskazano w modelu. Nie przyznaje się ułamków punktów. Za brak odpowiedzi lub odpowiedź błędną przyznaje się zero punktów.
3. Za błąd rzeczowy w odpowiedziach dotyczących lektury nie przyznaje się punktu.
Nr zadania
Proponowana odpowiedź Pkt Pkt cząstkowe
1. Uczeń otrzymuje 0 punktów za cytowanie (konieczny element parafrazy tekstu).
Np.
- zadowolenie z całego życia lub jego części, umiejętność cieszenia się szczegółami życia, przenoszenia radości cząstkowej na całe życie;
- trwałe zadowolenie z życia, trwałość odczucia szczęścia bez konieczności nieustannego cieszenia się ( człowiek szczęśliwy nie może/ nie musi cieszyć się cały czas, szczęście nie oznacza ciągłego odczuwania przyjemności, człowiek nie musi cały czas myśleć o szczęściu );
- szczęście musi być pełne, wypływać z wnętrza człowieka/przenikać go,
- szczęście powinno być uzasadnione.
1 punkt za 3 poprawne odpowiedzi.
2. Np.
Sytuacje nieprzyjemne/ braki są potrzebne, aby docenić wartość życia/docenić chwile szczęścia.
Sytuacje nieprzyjemne/ braki powinny występować w życiu człowieka, by potrafił docenić dobro przychodzące po złu.
Sytuacje nieprzyjemne/ braki są potrzebne, ażeby podnieść wartość życia.
Spójniki wprowadzające okolicznik celu:
aby, by, iżby, ażeby.
1 punkt za poprawną odpowiedź oraz
nadanie jej wskazanej formy.
Uwaga:
Aby przyznać punkt, zdanie
musi być poprawne językowo.
3. Np.
Przedstawiony paradoks szczęścia polega na tym, że: - długo odczuwana przyjemność staje się przykrością;
- zaczyna nudzić, męczyć;
- stan przyjemny zamieni się w nieprzyjemny;
- można być nieszczęśliwym w szczęściu;
- bez sytuacji przykrych / przerw przestaje się odczuwać szczęście.
2 punkty za prawidłowe odczytanie paradoksu oraz
nadanie odpowiedzi wskazanej formy.
Uwaga:
Aby przyznać punkt, zdanie
musi być poprawne językowo.
1 punkt za prawidłowe
odczytanie paradoksu.
.
4. Np.
1 cytat- miłość, szczęście, radość, zakochanie się, zadurzenie się, oczarowanie, zauroczenie, bliskość, czułość, namiętność, uwielbienie, oddanie;
2 cytat- osamotnienie, brak miłości, brak zaangażowania, pustka;
3 cytat- ból, żal, smutek, rozpacz, tęsknota, melancholia;
1 punkt za 6 lub 5 poprawnych
odpowiedzi zgodnych z treścią wiersza (dopuszczalny 1
błąd).
5. B 1
6. róż kwitną, muraw kobiercu, ów cichy – ubezdźwięcznienie międzywyrazowe wsteczne
kwitną, wystrzeliły, swą – ubezdźwięcznienie wewnątrzwyrazowe postępowe
ranek ów, gdyś złożyła – udźwięcznienie międzywyrazowe wsteczne
dopuszczalne: róż, muraw, ów – utrata dźwięczności na końcu wyrazu
2 Uwaga:
Wystarczy, że różnica dotyczy chociaż jednego ze wskazanych
elementów.
Po 1 punkcie za prawidłowe podanie wyrazu (pary wyrazów) oraz prawidłowe nazwanie procesu
(rodzaj, miejsce pojawienia się,
kierunek).
7. oboczność cz : k - pasieczny – pasieka - słoneczny- słonko oboczność ó: o
- miód – miodowy, miodek, miodny, miodobranie, miododajny
- pszczół – pszczołojad
- rój - rojny, rojno, rojowisko, roić (się) oboczność e :Ø
- słoneczny – słońce, słonko - trunek – trunkowy
- ranek - porankowy
3 Uwaga:
Wyraz z obocznością nie
może być inną formą fleksyjną wyrazu z wiersza.
Po 1 punkcie za każdą poprawną parę wyrazów.
8. D 1
9. A) przypadek (…) tłumiąc chichot B) A co na to ulice, schody, korytarze,
2 1 punkt za każdy poprawny cytat.
na których mogli się od dawno mijać?
dopuszczalne: Może w drzwiach obrotowych kiedyś twarzą w twarz?
Jakieś „przepraszam” w ścisku? Głos
„pomyłka” w słuchawce?
Uwaga:
Słowo
„przypadek” nie jest konieczne.
10. A3
B1 B4 D2
1 punkt za 4 lub 3 poprawnie wskazane związki
frazeologiczne (dopuszczalny 1
błąd).
11. a) obrotowy/ obrotowych b) zapytać
c) ścisk/ ścisku
Uznajemy zarówno formę z wiersza, jak i formę podstawową.
2 punkty za 3 poprawne przykłady.
1 punkt za 2 poprawne przykłady.
12. układ - parzyste/ sąsiadujące / dystychiczne
stopień dokładności - niedokładne
rodzaj występującego akcentu (ilość rymujących się głosek) - żeńskie
2 punkty za prawidłowe podanie 3 elementów odpowiedzi.
1 punkt za prawidłowe
podanie 2 elementów odpowiedzi.
13. 1. złożone podrzędnie przydawkowe - B 2. złożone współrzędnie łączne - D 3. złożone podrzędnie okolicznikowe przyzwolenia - C
3 Po 1 punkcie za poprawne nazwanie typu
zdania oraz przyporządkowanie
właściwego wykresu.
Uwaga:
0 punktów w razie nierozpoznania
rodzaju zdania okolicznikowego.
14. komizm postaci/ charakteru komizm słowny/ językowy komizm sytuacyjny
1 punkt za wszystkie poprawne odpowiedzi.
15. Np.
Zycie wystarczyłoby, żeby chłopak:
– coś wiedział o świecie;
- był normalny;
- był zakochany w Marysi z wzajemnością;
- potrafił zagrać lub zaśpiewać przy ognisku;
2 Po 1 punkcie za 4 trafne cechy przyporządkowane
do każdego z bohaterów.
- stawiał na „być” nie „mieć”;
- umiał gotować i opiekować się Marysią w chorobie;
- był partnerem dla córki;
- był w podobnym wieku;
- rozwijał się wspólnie z córką, razem dochodzili do majątku;
- dopuszczalne: był miły, uprzejmy, dobrze wychowany, dojrzały, mądry.
Karol chciałby, żeby chłopak:
- był mądry, inteligentny, wiedział dużo o otaczającym świecie, np. znał stany USA;
- miał tytuł naukowy;
- mówił na temat;
- był silny, postawny, wysportowany;
- potrafił obronić Marysię;
- nie był hipisem, nie miał tatuaży;
- miał klasę;
- nie bał się rozmów z nim;
- miał podobne poglądy;
- miał pieniądze, samochód;
- potrafił sobie radzić w życiu;
- znał języki obce;
- znał literaturę;
- posługiwał się poprawną polszczyzną;
- był odpowiedzialny;
- był konsekwentny;
- był przystojny.
16. Np.
Marcel jest człowiekiem wszechstronnym, gdyż:
- zna literaturę różnych narodów (francuską, anglosaską, iberyjską),
- potrafi ugotować rosół,
- interesuje się ekologią (Zielonymi, szczytem G-8 w Davos),
- potrafi rozmawiać na tematy polityczne (hippisi, socjaliści, idealizm amerykański),
- analizuje słowa piosenki „Ta ostatnia niedziela” w wykonaniu Mieczysława Fogga,
- recenzuje książkę „Torsje” autorstwa Karola (ojca Marysi),
- ukończył grafikę użytkową na ASP, - studiuje filozofię dla przyjemności, - zna się na handlu nieruchomościami, - jest poliglotą, czyta książki w oryginale, - potrafi naprawić laptop,
1 punkt za cztery trafne
przykłady ilustrujące różnorodność talentów/ cech
bohatera.
- zna film „Zgadnij, kto dziś przyjdzie na obiad”,
- dopuszczalne: jeździ na motorze, lubi podróżować.
17. A- Karol (ojciec Marysi) - kiedy żona szuka go, aby przeczytać mu smsa od córki informującego, że przyjdzie z chłopakiem / aby z nim porozmawiać o córce / a on chce mieć wtedy chwilę dla siebie
B- Kika (babcia Marysi) - kiedy poznaje Eustachego i nie podoba jej się, że narzeczony wnuczki jest dużo od niej starszy.
C- Eustachy - kiedy po kłótni z Marcelem nakazuje Marysi wybrać, z którym z nich chce zostać.
D- Marysia - w trakcie rozmowy z rodzicami na temat cech narzeczonego/
przed przybyciem Eustachego, aby pokazać rodzicom, że mogą jej zaufać lub aby przygotować ich na wiadomość o ślubie.
3 punkty za 4 poprawne odpowiedzi w obrębie punktu
(bohater, umiejscowienie w komedii oraz opis sytuacji).
2 punkty za 3 poprawne odpowiedzi w obrębie punktu
(bohater, umiejscowienie w komedii oraz opis sytuacji).
1 punkt za 2 poprawne odpowiedzi w obrębie punktu
(bohater, umiejscowienie w komedii oraz opis sytuacji).
18. Kryteria oceniania ogłoszenia są zamieszczone poniżej.
4 19. A. bohater pozytywny
B. bohater dynamiczny
C. bohater zbiorowy/ grupowy D. bohater główny/ pierwszoplanowy
2 punkty za nazwanie 4 typów
postaci.
1 punkt za nazwane 3 typów
postaci.
20. W stronie czynnej: Dyrektor skrócił dzisiaj lekcje.
W stronie biernej: Dzisiaj lekcje zostały skrócone przez dyrektora.
1 punkt za 2 prawidłowo utworzone zdania
zawierające wszystkie podane
wyrazy.
21. Czasowniki przechodnie – rządzić, budować, rzeźbić, dokonać, zrobić, zbić
1 punkt za 6 lub 5 czasowników przechodnich (dopuszczalny 1
błąd).
22. Np.:
... albo pójdę na kawę.
…, ale nie będę miał dla niego zbyt dużo czasu.
…, bo mnie o to poprosił.
…, gdy tylko drogi będą przejezdne.
4 Uwaga:
Uczeń nie otrzymuje punktu,
jeśli popełni błąd interpunkcyjny.
Po 1 punkcie za każde poprawnie
dokończone zdanie.
23. C 1 24. Księżycu – nazwy gwiazd, planet,
konstelacji/ obiektów astronomicznych piszemy wielką literą lub nazwę satelity Ziemi piszemy wielką literą lub nazwy własne piszemy wielką literą.
Rzymianami – nazwy mieszkańców państw piszemy wielką literą.
2 Po 1 punkcie za prawidłowy wybór
zapisu oraz uzasadnienie.
25. A - P B - F C - F D - P E – P
2 punkty za 5 poprawnych odpowiedzi.
1 punkt za 4 poprawne odpowiedzi.
26. Kryteria oceniania rozprawki są zamieszczone poniżej.
14
KRYTERIA OCENY OGŁOSZENIA Zadanie 18. (0-4)
1. Treść (0-1)
1 punkt – uwzględnienie w treści organizatora (klub „Smakosze Zup”), uroczystości (Festiwal Rosołu), miejsca, daty (karnawałowa) oraz trzech produktów (kurczak/ kura, rozbef, szponder, cielęcina lub różne rodzaje mięs, włoszczyzna/ marchew, makaron, koperek, przyprawy/
pieprz/ ziele angielskie/ sól, vegeta, woda).
0 punktów – brak choćby jednego z wyżej wskazanych elementów.
2. Styl (0-1)
1 punkt – zastosowanie co najmniej jednego wyrazu/ zwrotu o charakterze perswazyjnym.
0 punktów – brak wyrazu o charakterze perswazyjnym.
3. Język (0-1)
1 punkt – wypowiedź bezbłędna.
0 punktów – 1 błąd (składniowy, leksykalny, frazeologiczny, fleksyjny lub stylistyczny).
4. Ortografia i interpunkcja (0-1) 1 punkt – wypowiedź bezbłędna.
0 punktów – 1 błąd ortograficzny lub interpunkcyjny.
KRYTERIA OCENY ROZPRAWKI Zadanie 26. (0-14)
1. Treść (0-7)
A. 1 punkt - sformułowanie tezy (hipotezy).
0 punktów – brak sformułowania tezy (hipotezy).
B. 3 punkty – praca zawiera trafne i wnikliwe uzasadnienie tezy:
a) pełne zrozumienie problemu postawionego w poleceniu,
b) odniesienie się do wszystkich elementów polecenia - wykazanie zmienności życia pod wybranym kątem w sposób pogłębiony, wnikliwy,
c) przywołanie logicznie poprawnych argumentów za przyjętym rozwiązaniem.
2 punkty – praca zawiera trafne uzasadnienie tezy:
a) niepełne zrozumienie problemu postawionego w poleceniu,
b) odniesienie się do wszystkich elementów polecenia – wykazanie zmienności życia pod wybranym kątem w sposób trafny, ale powierzchowny, spłycony,
c) przywołanie logicznie poprawnych argumentów za przyjętym rozwiązaniem.
1 punkt – praca zawiera próbę argumentacji:
a) niepełne zrozumienie problemu postawionego w poleceniu,
b) odniesienie się tylko do niektórych elementów polecenia – niewykazanie zmienności życia pod wybranym kątem,
c) niektórych argumentów nie można przyjąć za logicznie poprawne za przyjętym rozwiązaniem lub niektóre argumenty są wzajemnie sprzeczne,
d) przewaga streszczenia wybranego tekstu z literatury nad uzasadnieniem, e) rozwijanie myśli niezwiązanych z poleceniem.
0 punktów – praca nie zawiera zgodnego z poleceniem uzasadnienia tezy.
C. 2 punkty – uczeń posługuje się dwoma przykładami z literatury na potwierdzenie argumentów.
1 punkt - uczeń posługuje się jednym przykładem z literatury na potwierdzenie argumentów.
0 punktów – uczeń nie podaje przykładu lub nie posługuje się przykładem z literatury.
D. 1 punkt – podsumowanie rozważań.
0 punktów – brak podsumowania rozważań.
Uwagi:
1. Błędy dotyczące rodzajów i gatunków literackich, tytułów, imion i nazwisk autorów oraz bohaterów tekstów powodują obniżenie oceny treści o jeden punkt.
2. W pracy krótszej niż określono nie ocenia się kompozycji, segmentacji, stylu, języka, ortografii i interpunkcji.
3. Jeżeli uczeń pisze pracę niezgodną z poleceniem lub redaguje inną formę wypowiedzi, otrzymuje 0 punktów również w pozostałych kryteriach.
2. Kompozycja (0-1)
1 punkt – zachowany logiczny tok rozważań, segmentacja konsekwentna i celowa, zaznaczona akapitami, prawidłowe proporcje pracy.
0 punktów – brak uporządkowania logicznego, segmentacja przypadkowa lub brak segmentacji, nieprawidłowe proporcje pracy.
3. Styl (0-1)
1 punkt – styl konsekwentny, dostosowany do wywodu argumentacyjnego; występują wyrażenia zapewniające spójność tekstu i wyznaczające jego strukturę, podkreślające punkt widzenia autora i słuszność przywołanych argumentów.
0 punktów – styl niekonsekwentny lub niedostosowany do wywodu argumentacyjnego.
4. Język (0-3)
3 punkty – dopuszczalne 2 błędy (składniowe, leksykalne, frazeologiczne, fleksyjne lub stylistyczne).
2 punkty – dopuszczalne 3 błędy (składniowe, leksykalne, frazeologiczne, fleksyjne lub stylistyczne).
1 punkt – dopuszczalne 4 błędy (składniowe, leksykalne, frazeologiczne, fleksyjne lub stylistyczne).
0 punktów – powyżej 4 błędów (składniowych, leksykalnych, frazeologicznych, fleksyjnych lub stylistycznych).
5. Ortografia (0-1)
1 punkt – dopuszczalny 1 błąd.
0 punktów – powyżej 1 błędu.
6. Interpunkcja (0-1)
1 punkt – dopuszczalne 3 błędy.
0 punktów – powyżej 3 błędów.
