• Nie Znaleziono Wyników

Głos Pomorza : dawniej "Głos Wąbrzeski" : pismo społeczne, gospodarcze, oświatowe i polityczne dla wszystkich stanów 1938.01.29, R. 20, nr 12 + Niedziela nr 5

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Głos Pomorza : dawniej "Głos Wąbrzeski" : pismo społeczne, gospodarcze, oświatowe i polityczne dla wszystkich stanów 1938.01.29, R. 20, nr 12 + Niedziela nr 5"

Copied!
8
0
0

Pełen tekst

(1)

Ceno njimeru 10 gro»«y Opłocono gotówkg m góry

PISMO SPOŁECZNE, GOSPODARCZE, OŚWIATOWE I POLITYCZNE DLA WSZYSTKICH STANÓW

Wtfbndno,UTSRQPONMLKJIHGFEDCBAs o b o t a d n i a 2 9 s t y c z n i a 1 9 3 8 Rok 20

HEBSED EBCSSaSSEMSZISESCT’

Pozycja Polski

wgospodarce światowej

P o z y c j a P o l s k i w g o s p o d a r c e ś w i a t o ­

wej u l e g ł a w r o k u u b - z n a c z n e m u w z m o c n i e n i u . T w i e r d z e n i e t o ł a t w o j e s t u z a s a d n i ć z a r ó w n o r o z w o j e m k o n i u n ­ k t u r g o s p a d a r c z y c h w e w n ą t r z k r a j u , j a k i p o r ó w n a n i e m s t y u a c j i g o s p o d a r c z e j P o l s k i z s y t u a c j ą g ł ó w n y c h c e n t r ó w g o ­ s p o d a r c z y c h ś w i a t a . G ł ó w n y m e l e m e n t e m d o d a t n i m n a s z e j s y t u a c j i g o s p o d a r c z e j

w s t o s u n k u d o z a g r a n i c y j e s t s t a b i l i z a ­ c j a n a s z e g o p o ł o ż e n i a . W y n i k a o n a z z a ­ b e z p i e c z e n i a p o d s t a w f i n a n s o w y c h i w a ­ l u t o w y c h i s k i e r o w a n i a r o z w o j u p o s z c z e ­ g ó l n y c h d z i e d z i n g o s p o d a r c z y c h n a z d r o ­

we t o r y , g d z i e n i e z a g r a ż a j ą i m ż a d n e p o w a ż n i e j s z e w s t r z ą s y .

S t a b i l i z a c j a n a s z e j s y t u a c j i g o s p o d a r c z e j j e s t z a s ł u g ą w i e l o l e t n i e j , k o n s e k w e n t n e j p o l i t y k i f i n a n s o w e j i g o s p o d a r c z e j , m a ­

jącej n a c e l u z n o r m a l i z o w a n i e s t o s u n ­

ków g o s p o d a r c z y c h w k r a j u , u n i k a j ą c w s z e l k i c h ł a t w y c h , l e c z k r ó t k o t r w a ł y c h s u k c e s ó w g o s p o d a r c z y c h . Z r ó w n o w a ż e ­ n i e b u d ż e t u , o b r o n a w a l u t y , r a c j o n a l n a p o l i t y k a c e n , z m i e r z a j ą c a d o s z k o d z e ­ n i a i c h n a d m i e r n e j z w y ż c e — w s z y s t k o t o s p r a w i ł o , i ż P o l s k a w e s z ł a w o k r e s p o p r a w y g o s p o d a r c z e j z w y j ą t k o w o z d r o w ą s t r u k t u r ą s w e j a p a r a t u r y f i n a n s o w e j i w y t w ó r c z e j . T o t e ż — j a k k o l w i e k u - d z i a ł n a s z w o g ó l n y c h ś w i a t o w y c h o b r o ­ t a c h h a n d l o w y c h j e s t n i e w i e l k i — i n a ­ l e ż y m y d o g r u p y k r a j ó w t . z w . „ d ł u ź n i - c z e j, t o j e d n a k o b r o t y n a s z e g o h a n d l u z a g r a n i c z n e g o w o s t a t n i c h d w ó c h l a t a c h s t a l e w z r a s t a j ą . P o d n o s i s i ę r ó w n i e ż u - d z i a ł n a s z w m i ę d z y n a r o d o w y m h a n d l u t o w a r o w y m .

R a c j o n a l n o ś ć n a s z e j p o l i t y k i g o s p o ­ d a r c z e j u w y d a t n i a s i ę z w ł a s z c z a o s t a t ­ n i o , k i e d y w c a ł y m s z e r e g u k r a j ó w z a ­ c z y n a j ą w y s t ę p o w a ć z j a w i s k a d e p r e s y j ­ n e . W j e d n y c h k r a j a c h , j a k n p . w S t a ­ n a c h Z j e d n o c z o n y c h i w W . B r y t a n i i s t a n o w i ą o n e r e a k c j ę n a p o p r z e d n i , n i e ­ z w y k l e s z y b k i r o z w ó j ż y c i a g o s p o d a r c z e ­ g o , w i n n y c h s ą w y n i k i e m b ł ę d ó w , p o ­ p e ł n i o n y c h w p o l i t y c e f i n a n s o w e j i g o ­ s p o d a r c z e j . W P o l s c e n a t o m i a s t , n i e t y l ­ k o ż e n i e w y s t ę p u j ą z j a w i s k a d e p r e s y j ­ n e , a l e n i e u l e g a ż a d n e j w ą t p l i w o ś c i , ż e z n a j d u j e m y s i ę d o p i e r o w p o c z ą t k o w e j f a z i e r o z w o j u k o n i u n k t u r a l n e g o , o b l i c z o ­ n e g o n a s z e r e g l a t . C z y n n i k i e m p o z y t y w ­ n y m j e s t n a s z a p o l i t y k a p o d s t a w o w y c h i n w e s t y c y j k o m u n i k a c y j n y c h , e n e r g e t y ­ c z n y c h i p r z e m y s ł o w y c h , p r o w a d z o n a w o p a r c i u o w ł a s n e z a s o b y f i n a n s o w e i s u ­ r o w c o w e -

N i e c o g o r z e j p r z e d s t a w i a s i ę s p r a w a n a s z e g o h a n d l u z a g r a n i c z n e g o - P o p r a w a k o n i u n k t u r w k r a j u s p o w o d o w a ł a b o - j w i e m s i l n i e j s z y w z r o s t p r z y w o z u , a n i ż e l i ’ w y w o z u , w s k u t e k c z e g o w y s t ą p i ł o w r . u b . p o r a z p i e r w s z y u j e m n e s a l d o b i l a n ­ s u h a n d l o w e g o , k t ó r e m o ż e m i e ć w p r z y ­ s z ł o ś c i t e n d e n c j e d o d a l s z e g o w z r o s t u .

N i e d ł u g o p r z y s z ł o ś ć p r z y n i e ś ć m o ż e i n a t y m o d c i n k u z m i a n ę n a l e p s z e . W i e l ­ k i e k a p i t a l i s t y c z n e k r a j e z a c h o d n i e j E u ­ r o p y i S t . Z j e d n o c z o n y c h — d y s p o n u j ą ­ c e r ó w n o c z e ś n i e w i e l k i m i z a s o b a m i k a ­ p i t a ł o w y m i o r a z s u r o w c a m i , z d a j ą s o b i e s p r a w ę z k o n i e c z n o ś c i w y r ó w n a n i a i s t n i e j ą c y c h d y s p r o p o r c j i w ś w i e c i e . M i ­ s j a , p o w i e r z o n a p r z e z g ł ó w n e m o c a r s t w a g o s p o d a r c z e b . p r e m i e r o w i b e l g i j s k i e m u V a n Z e e l a n d o w i , z b a d a n i a m o ż l i w o ś c i z a c i e ś n i e n i a m i ę d z y n a r o d o w e j w s p ó ł p r a ­ c y g o s p o d a r c z e j , z d a j e s i ę z a p o w i a d a ć z w o ł a n i e w k r ó t c e m i ę d z y n a r o d o w e j k o n ­ f e r e n c j i g o s p o d a r c z e j , k t ó r a — o i l e z o ­ s t a n i e o p a r t a n a r e a l n y c h p o d s t a w a c h ,

Zabierzcie z Potoki Żydów

^ajuażniejsze problemy naszej polityki ueunętrznej

W A R S Z A W A . W p o n i e d z i a ł k o w y c h z a p r o t e s t o w a ć p r z e c i w k o w y s t ą p i e n i o m L e p i e j b ę d z i e , j e ż e l i c i d z i a ł a c z e ż y - o b r a d a c h k o m i s j i b u d ż e t o w e j S e j m u n a d p e w n y c h s f e r w A m e r y c e i A n g l i i , k t ó r e d o w s c y u c z c i w i e p o p r ą s p r a w ę e m i g r a - b u d ż e t e m M . S . W e w n ę t r z n y c h r e f e r e n t r z e k k o m o . w h u m a n i t a r y z m u s t a j ą c „ .

p o s . d r , W o j c i e c h o w s k i p r z e s z e d ł d o <

w i e n i a k w e s t i i ż y d o w s k i e j . D z i s i e j s z e w i e l k i e

zaognienie kwestii żydowskiej

o b o k i n n y c h p r z y c z y n w y w o ł a n e p r z e d e w s z y s t k i m n a d m i e r n ą l i c z b ą d ó w w P o l s c e .

M a s o w y n a p ł y w p o w o j e n n y ż y d ó w , e l e m e n t u z u p e ł n i e o b c e g o i n i e z w i ą z a n e g o n i c z e m z k u l t u r ą i z i e m i ą p o l s k ą , o s ł a b i ł n a w e t w i ę z y u c z u c i o w e , w i ą ż ą c e ż y ­ d ó w z P o l s k ą j a k o z i e m i ą , n a k t ó r e j u - r o d z i l i s i ę B e r e k J o s e l e w i c z , K l a c z k o i A s k e n a z y , n a k t ó r e j p r a c o w a l i W a w e l ­ b e r g o w i e i K r o n e n b e r g o w i e .

N a r o d o w i p o l s k i e m u j e s t d o ś ć c i a s n o n a t e r y t o r i u m P o l s k i . N i e j e s t e ś m y w s t a n i e d a ć z a t r u d n i e n i a m ł o d e m u p o k o l e n i u , p r z y t e m w s z y s t k i m p r z y t ł a c z a n a s ś w i a ­ d o m o ś ć , że rozwija się między nami ele-

OTHO

j e s t ż y -

w o b r o n i e ż y d ó w w P o l c e . N a c a ł y ś w i a t 1 w o ł a m y d o t y c h b o g a t y c h h u m a n i t a r ­ n y c h s p o ł e c z e ń s t w , p r z e d e w s z y s t k i m d o

! n a r o d u W . B r y t a n i i : „Zabierzcie z Pol-

■ ski Żydów, którzy tu przyszli z Rosji ja­

ko czasowi goście, a których my już dłu­

żej żywić nie jesteśmy w stanie. Otwó­

rzcie im emigrację do Palestyny, przyj- mijcie ich do własnych mai o zaludnionych krajów zamorskich, a napewno w Polsce ustaną rozruchy antysemickie zrozpa­

czonego i wygłodzonego ludu polskiego".

N a l e ż y s z u k a ć t e r e n ó w e m i g r a c y j ­ n y c h p o z a P a l e s t y n ą i ś r o d k ó w f i n a n s o - i w y c h d l a p r z y j ś c i a z p o m o c ą <

j S t o j ą c n a s t a n o w i s k u e m i g r a c j i , u w a ż a m y , ż e s p r a w y t e j

nie załatwią metody pałki i noża,

s t o s o w a n e p r z e z p r a w i c ę .

i Z w r a c a m y u w a g ę t y m , k t ó r z y p r z y s p r a w i e ż y d o w s k i e j c h c ą z a ł a t w i ć p o r a ­ c h u n k i z r z ą d e m , ż e ochrona żydów o- paria jest nie dopiero na przepisach kon­

stytucji z roku 1935, a l e w y n i k a , j u ż z t y c h a r t y k u ł ó w , k t ó r e o b o w i ą z u j ą w P o l - r _ _ _ _ i e m i g r a n - s e e j e s z c z e z k o n s t y t u c j i z r o k u 1 9 2 1 , a t o m ż y d o w s k i m . T o b ę d z i e p r a w d z i w y i k t ó r ą u c h w a l i l i e n d e c y w s p ó l n i e z r z e - h u m a n i t a r y z m c z e g o o c z e k u j e m y o d ź y - 1 c z n i k a m i d z i s i e j s z e g o r e ż i m u . S ą t o a r t y - , d ó w z z a g r a n i c y i i c h a n g l o - s a s k i c h i k u ł y 1 0 9 - 1 1 3 s t a r e j k o n s t y t u c j i .

, d ó w z , p r z y j a c i ó ł .

Z w r a c a m y s i ę d o p . m i n i s t r a S p r a w i w o j n ie j e s t g r u p a s y j o n i s t y c z n a . C e c h ą . Z a g r a n i c z n y c h i m i n i s t r a P r z e m y s ł u i ' j e j j e s t t o ż e s t o j ą c n a g r u n c i e n a r o d o w e j ' H a n d l u , aby przy zawieraniu traktatów S i d e o l o g i i ż y d o w s k i e j z a c e l b e z p o ś r e d n i

na import surowców i innych artykułów uważa s t w o r z e n i e n i e p o d l e g ł e g o ż y d o w -

______ , _ \do Polski z krajem mającym tereny emi-' s k i e g o p a ń s t w a w P a l e s t y n i e . K a ż d y s y -

menl inny narodowo i rasowo i t o e l e m e n t gracyjne, s t a w i l i k l a u z u l ę , z a p e w n i a j ą - j o n i s t a d u c h e m p r z e b y w a w k r a j u s w y c h

MnłimHino hrx nimł TIT*XAZ1 _____* ___

e k s p u l s y w n y - P o w o d u j e t o b u n t p r z e c i w - 1 k o ż y d o m i n i e c h ę ć d o w ł a d z y i d o P o l ­ s k i , k t ó r a w y d a j e s i ę m ł o d z i e ż y n i e m a t ­ k ą , l e c z m a c o c h ą , m a j ą c ą c h l e b d l a i n ­ n y c h l e c z s r o g ą w o b e c s w y c h d z i e c i

Tutaj leży źródło tego zjawiska, a nie w powierzchownej agitacji nacjonalistycz­

nej.

O t ó ż

problem emigracji jest najkapitalniejszym proble­

mem w Polsce

M a m y o b o w i ą z e k s t w o r z y ć p r o g r a m o d c i ą ż e n i a P o l s k i z e l e m e n t u ż y d o w s k i e ­ g o , o d c i ą ż e n i a , k t ó r e b y z r ó w n o w a ż y ł o p r z y n a j m n i e j t e n n a b y t e k , j a k i w p i e r w ­ s z y c h l a t a c h p o w o j e n n y c h z n a l a z ł s i ę w P o l s c e w p o s t a c i

kilkuset tysięcy żydów wschodu

N i e m a m y ż a d n e g o o b o w i ą z k u p a ń ­ s t w o w e g o w o b e c t y c h p r z y b y s z ó w . O b y ­ w a t e l s t w o p o l s k i e j a k i e i m n a d a l i ś m y , m u s i m y t r a k t o w a ć j a k o c z a s o w e .

Z t e g o m i e j s c a m u s i m y k a t e g o r y c z n i e

N a j s i l n i e j s z y m o d ł a m e m ż y d ó w p o

I j e j j e s t t o ż e s t o j ą c n a g r u n c i e n a r o d o w e j

p r a o j c ó w i w p r a k t y c e m a c z y n i ć w s z y ­ s t k o , a b y t a m d o j ś ć j a k n a j p r ę d z e j - W y ­ t w a r z a s i ę w t e n s p o s ó b s p r z e c z n o ś ć w g r a c j i z a g o s p o d a r z y e m i g r a n t a ż y d o w s k i e d u s z y ż y d a , z a m i e s z k a ł e g o w t y c h k r a - g o n a s w ó j r a c h u n e k b e z w y w o ż e n i a p i e - j a c h . N ie m o ż n a m i e ć d w ó c h o j c z y z n , n i ę d z y z P o l s k i . I n a z c e j b o w i e m p o t k n i e J e ż e l i w i ę c s y j o n i s t a m ó w i, ż e j e g o o j - m y s i ę n a w e t z d o b y w s z y t e r e n y e m i g r a - . c z y z n a j e s t P a l e s t y n a , t o r ó w n o c z e ś n i e c y j n e , o t r u d n o ś c i f i n a n s o w e .

S p r a w a e m i g r a c j i ż y d o w s k i e j b y ć s t a w i a n a

realnie, ze spokojem i dobrą wolą

c ą e m i g r a c j ę n a t e t e r e n y ż y d ó w z P o l ­ s k i w s t o s u n k u d o ś w i a d c z e ń i m p o r t o ­ w y c h n a s z e g o k r a j u z t e r n , ż e k r a j e m i-

j y zLL let J vol JL dlvdlyii(l| iu i u w vomv

n i e m o ż e m ó w i ć , ż e j e g o o j c z y z n ą j e s t P o l s k a . P i e r w s z e w y ł ą c z a d r u g i e .

j M y t u t a j j a k o p o l i t y c y m a m y s t a w i a ć

d i a g n o z ę c h o r o b y , r z ą d w y b r a ć j a k l e ­ c z y ć p o l s k i e ż y c i e , j e ż e l i i d z i e o c h o r o b ę , k t ó r a s i ę z o w i e „kwestią żydowską".

Ż l e b ę d z i e j e ś l i ż y d z i n i e z r o z u m i e j ą , ż e i o n i m u s z ą p o n i e ś ć w i e l k i e o f i a r y d l a i d l a t e g o n i e c h n a m P o l a k o m i t o ż a r ó w - z i e m i , k t ó r a p r z e z w i e k i g o ś c i ł a i c h j a k n o a n t y s e m i t o m , j a k i ż y c z l i w y m d l a n a - \ p r a w d z i w a m a t k a ,

r o d u ż y d o w s k i e g o n i e m ó w i ą j e g o p r z e d - 1

s t a w i c i e l e , ż e l u d z i e z P o l s k i n i e b ę d ą ( d a l s z y c i ą g n a s t r . 2 - g i e j . ) e m i g r o w a ć , ż e m a j ą t a k i e s a m e p r a w a i

d o t e j z i e m i j a k P o l a c y - N ie j e s t t o b o - l w i e m p r a w d ą w o g ó l e , a s z c z e g ó l n i e k i e - ! d y i d z i e o ż y d ó w p r z y b y ł y c h p o r o k u j m u s i

T R A G E D I A N A R Z E C E . P o d T u r n - S s e r i n w R u m u n i i w y w r ó - 1 9 1 8 , T a k i e s t a w i a n i e s p r a w y o b u r z a i . c i ł a s i ę n a D u n a j u ł ó d ź m o t o r o w a , w i o - d r a ż n i - T e r n w i ę c e j , ż e m a m y n a d m i a r 1 z ą c a 2 2 u c z n i ó w i n a u c z y c i e l a . W s z y s c y l u d n o ś c i p o l s k i e j, k t ó r a n i e z a l e ż n i e o d . u t o n ę l i . D o t y c h c z a s w y d o b y t o z w ł o k i 1 7 e m i g r a c j i ż y d o w s k i e j t a k ż e m u s i i ś ć n a 'u c z n i ó w . Z w ł o k n a u c z y c i e l a i 5 u c z n i ó w e m i g r a c j ę . 1 d o t ą dd o t ą d n i e n i e w y d o b y t o . .w y d o b y t o . .

p r z y n i e ś ć m o ż e k r a j o m „ d ł u ż n i c z y m " i l n i u j a w n i ł a s i ę u n a s d o p i e r o o d 2 - c h |w a n y c h s t o s u n k a c h f i n a n s o w y c h i w a l u - c i e r p i ą c y m n a g ł ó d s u r o w c ó w p e w n e u l - l a t , p o d c z a s g d y w n i e k t ó r y c h k r a j a c h , t o w y c h , o r a z r o z w i j a j ą c e j s i ę p r o d u k c j i , g i w t y c h d z i e d z i n a c h . J a k n p . w S t a n a c h Z j e d n o c z o n y c h i w W . “ Z '- -

„ , , . . , . . „ B r y t a n i i j u ż r - 1 9 3 3 p r z y n o s i w y r a ź n ą n i e a t r a k c y j n y .

P o d s t a w y d o z a c i e ś n i e n i a w s p o p r a - a k o n i u n k t u r - M o m e n t t e n n i e W z m o c n i e n i .

c y g o s p o d a r c z e ] p o m i ę d z y P o l s k ą a z a - r r . . . , < r> < , . . . .

g r a n i c ą o p a r t e s ą r ó w n i e ż n a t y m , ż e p o z i o m c e n p o l s k i c h w z ł o c i e n i e o d b i e ­ g a o d p r z e c i ę t n e g o p o z i o m u c e n e u r o ­ p e j s k i c h . R e z u l t a t t e n o s i ą g n i ę t y z o s t a ł w d r o d z e r a c j o n a l n e j , n i e z a ś w d r o d z e d e p r e c j a c j i w a l u t o w e j , d o k t ó r e j u c i e k a ­ ł a s i ę w i ę k s z o ś ć k r a j ó w ś w i a t a . U m i a r ­ k o w a n y p o z i o m c e n w k r a j u s t w a r z a p o d s t a w y d l a d a l s z e j e k s p a n s j i n a s z e g o w y w o z u n a r y n k i z a g r a n i c z n e .

N a z a k o ń c z e n i e j e s z c z e j e d n a u w a ­

g a . N a l e ż y m y d o k r a j ó w „ o p ó ź n i o n y c h " , . . ,

w r o z w o j u k o n i u n k t u r , a t o w t y m s e n - . k a t , a n i ż e l i t e , k t ó r e m o g ą u z y s k a ć n a s i e , ż e p o p r a w a g o s p o d a r c z a w c a ł e j p e ł - m i e j s c u , a P o l s k a j a k o k r a j o u s t a b i l i z o -

j e s t d l a n a s n i e k o r z y s t n y . W o b e c p o ­ m y ś l n y c h w i d o k ó w d l a w y k o r z y s t a n i a k o n i u n k t u r w e w n ę t r z n y c h m o ż e m y w y ­ c i ą g n ą ć p e w n e k o r z y ś c i z z a r y s o w u j ą c e ­ g o s i ę l e k k i e g o o s ł a b i e n i a k o n i u n k t u r w i ś w i e c i e . O s ł a b i e n i e t o p o ł ą c z o n e j e s t z e s p a d k i e m c e n g ł ó w n y c h s u r o w c ó w , k t ó ­ r y c h i m p o r t w c o r a z w i ę k s z y c h i l o ś c i a c h j e s t n i e z b ę d n y d l a p o d t r z y m a n i a n a s z e j

• a k t y w n o ś c i p r z e m y s ł o w e j . P o g o r s z e n i e j k o n i u n k t u r w ś w ie c i e p r z y c z y n i a s i ę p o -

■ z a t y m d o p o s z u k i w a n ia p r z e z k a p i t a l i ­ s t ó w z a g r a n i c z n y c h k o r z y s t n i e j s z y c h l o -

s t a n o w i ć m o ż e d l a l o k a t t e r e n s z c z e g ó l -

W z m o c n i e n i e p o z y c j i g o s p o d a r c z e j P o l s k i w y n i k a r ó w n i e ż z t e g o , i ż d o p i e ­ r o w k i l k u o s t a t n i c h l a t a c h w y s t ę p u j e m y w s t o s u n k u d o z a g r a n i c z e g o ś w i a t a g o ­ s p o d a r c z e g o j a k o j e d n o s t k a w p e ł n i go­

s p o d a r c z o n i e z a l e ż n a . P r z y c z y n i ł y s i ę d o t e g o p r z e d e w s z y s t k i m : w s p a n i a ł y r o z w ó j n a s z e g o h a n d l u m o r s k i e g o p r z e z G d y n i ę i G d a ń s k , r o z w ó j n a s z e j ż e g l u g i h a n d l o w e j o r a z p r z e j m o w a n i e w p o l s k i e r ę c e d y s p o z y c j i h a n d l e m z a g r a n i c z n y m . W t y c h w a r u n k a c h z e s p o k o j e m m o ż e m y o c z e k i w a ć , i ż r o k 1 9 3 8 p r z y n i e s i e dalsze

w z m o c n i e n i e n a s z e g o s t a n o w i s k a w go­

s p o d a r c e ś w i a t o w e j .

(2)

GŁOS POMORZA" Nr 12

Walka z Żydami lo iialta z brakiem kawałka rhleba!

Premier Składkowski o zagadnieniu żydowskimXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA (ciąg dalszy z str. 1-szej.)

berg dla własnych celów gotują grunt Hitlerowi.

I już dnia 30 stycznia 1933 roku prez.

Hindenburg podpisuje nominację Hitlera na kanclerza, przekonany przez dorad­

ców. że jest to jedyny sposób uratowania Niemiec przed anarchią i wojną domową.

W ładza Hitlera nie jest jeszcze całkowi- P. Prem ier Składkowski w odpowie- Że ludność żydowska nie może zrozu- ność żydowska jest drażniona tymi sa­

dzi referentowi p. W ojciechowskiemu mieć, iż ona która przecież od dziesiąt- mymi momentami, odbywającymi się w oświadczył: I ków lat nawoływała w swych pismach społeczeństwie polskim, to mamy do-

Przychodzą obecnie do spraw żydów- ( o podniesienie poziomu życia żydów i wód w tym. że jest szereg niepożądnych

skich- dbała o to. żeby życie ekonomiczne źy-' objawów

W iem y o tern, że te sprawy są nader dów szło mocniejszem tempem, że lud-!

skomplikowane, wiem o tern, że wałka z żydami nie jest żadną walką o prze­

ludnienie, to jest walka z brakiem ka- mieszania się Żydów z poza

wałka chleba, to jest walka z potrzebami ekonomicznemi.

Konflikty sprawy żydowskiej w o- statnim roku nasiliły się rzeczywiście doprowadziły do szeregu objawów, któ­

re rząd uważając, że każdy obywatel w Polsce ma prawo do spokojnego życia, traktuje jako przejawy zwykłego barba­

rzyństwa, które tępi, tępił i będzie tępił zawsze, dopóki będzie mu drogi spokój i sprawiedliwość w Polsce.

Z drugiej strony ja widzę

u żydów pewną niechęć spojrzenia prawdzie w oczy.

Zachodzą w Polsce przem iany społe­

czne i ekonomiczne, które dokonywały­

by się również, gdyby żydów nie było w Polsce. To znazcy podwyższenie pozio­

mu życia chłopa polskiego drogą przej­

ścia do miast i te wyższe wartości eko­

nomiczne muszą być nie tylko powstrzy mywane przez rząd polski, ale popiera­

ne, bo to są wartości wyższe ekonomiczne narodu polskiego. Dlatego żydzi m uszą zrozumieć tę sytuację, muszą zrozumieć, że

walka ekonomiczna z nimi nie jest naruszeniem ich praw,

ani też nie jest atakowaniem ich, jako obywateli państwa.

państwa polskiego

do naszych wewnętrznych trudności eko- dla społeczeństwa żydowskiego,

nomicznych i społecznych. : W tej sytuacji ja nie będę wygłaszał To mieszanie się jest często robione żadnego programu dlatego, że ten pro- w duchu agresywnym i aroganckim i wca gram wynika z dnia codziennego, tak dla le nie przyczynia się do tego, żeby uspo­

koić dążenie społeczeństwa i rządu pol­

skiego. Dlatego uważam tego rodzaju mieszania się za obrażające poczucie państwowości polskiej Wszystkich obywa­

teli i Polaków i żydów, a za szkodliwe

Polaków, jak i Ukraińców i żydów.

Stwierdzam kategorycznie niezłomną wo­

lę rządu polskiego pójścia dalszą drogą życzliwości, jednakowych praw dla wszy stkich obywateli państwa oraz drogą u- trzymania spokoju.

P^ć lat rządów flitlera

Jak obecny dyktator Niemiec doszedł do władzy

Dnia 30 stycznia br, m ija już pięć Decydującym okresem były tu ostat- od tej pam iętnej chwili, kiedy Hitler lnie dni stycznia 1933 roku- Ówczesny lat (

doszedł do steru rządu w Niemczech, kanclerz g'n< Schleicher uwikławszy się aczkolwiek władzę dzielić musiał począt-; . . . , . , .

kowo z partią narodowo - niemiecką Hu- . w s‘ec‘. własnych m tryg politycznych, genberga. Dopiero szereg późniejszych myślał już o wojskowym zamachu stanu, pociągnięć dał Hitlerowi władzę absolut-! chcąc uchronić Niemcy przed hitleryz-

ną. , । mem. Ale równocześnie Papen i Hugen-

ta, nie ma wpływu na armię i zagranicę.

Przez cały następny rok zajął się Hi­

tler utrwalaniem zdobytej władzy- Umocnił się przy niej zwłaszcza przez wybory w roku 1934, które mu dały 288 mandatów. W krótce potym ograniczył prawa parlam entu i samego prezydenta do minimum, a gdy w sierpniu 1934 ro­

ku zm arł prezydent Hindenburg, połą­

czył w swojej osobie dwa urzędy, kan­

clerza i prezydenta Rzeszy, nadając so­

bie tytuł ,.wodza". Z tą chwilą Hitler o- trzym ał władzę, jakiej nie ma dziś jesz­

cze Stallin w Rosji, ani M ussolini w Italii.

Dalsze sukcesy przyniósł rok 1935.

Propaganda hitlerowska wróciła Niem­

com Zagłębie Saary, następnie obalił Hitler art. V Traktatu W ersalskiego za­

prowadzając w Niemczech powszechną służbę wojskową i równouprawnienie w zbrojeniach. Rok 1936 był też ważnym dla ery hitlerowskiej.

Na wiosnę wojska niemieckie zajęły Nadrenię, obalając -pakty locarneńskie, polityka zaś niemiecka objawiła wielką ruchliwość, angażując się po stronie Ita­

lii i Japonii, usiłując z rewolucji hiszpań­

skiej wyciągnąć dla siebie pewne korzy­

ści natury kolonialnej-

Po pięciu latach możemy zaobserwo­

wać, że epizod Hitlera z roku 1933 zapo­

wiada się na wiele dłużej, niż wówczas liczono i kto wie, jakie jeszcze skutki dla świata przynieść może ten pamiętny prze wrót Hitlera przed pięciu laty.

•O *

MARJAN BROWSŁAWSKI *

U Powieśi sensacyjna na tle stosunków amerykańskich

A w duchu pomyślał, że m atka Stefa­

na nie dowiedziała się jeszcze io nie­

szczęściu syna.

W ybierałam się właśnie do pana, panie Sogan, bo w strapieniu i ciężkiej zgryzocie chciałam poradzić się pana.

Pan przecież wie, że Stefek został uwię­

ziony jak zwykły zbnodniarz... W czoraj wieczorem wyczytałam w pismach, że posądzają go^ o zam ordowanie lego par.a W intersa, który tu był razem z panem...

— I dlaiteigo widzi mnie Lu pani — odpowiedział Sogan. — Dowiedziałem się o tern także wczoraj, ale nie mo­

głem zejść ze służby. Ale widzę, że pani m a gościa — dodał, przyglądając się bacznie Haneczce.

— To panna Burska, dawna znajoma Stefka...

— Panna Burska? Aha... domyślam się teraz-. Bardzo mi miło poznać przy­

jaciółkę Stefana, — rzekł, zwracając się do Haneczki. — M ówił mi o pani i wcale mu się nie dziwię, że znając pa­

nią, nie spojrzał nawet na inne panny.

Haneczka zarum ieniła się jak wiśnia.

Panie Sogan, na miłość boską, niech mi pan powie, co robić! — przem ówiła Lublczowa, chwytając Sogana za rękaw.

Pan zna się na takich prawach... bo w policji macic z tern do czynienia...

Czy to możliwe, żeby mojego Stefka trzymali w więzieniu? Pan chyba do­

brze wie, że on nic złego nie mógł zro­

bić...

Głupstwo, proszę pani. Ol. zbiegły się dziwnie okoliczności i pozory, mo- jem zdaniem całkiem mylne, wskazują na Stefana, jako na sprawcę ohydnej zbrodni. Zapytywałem Lejefonicznie sz ■- ryfa z tamlego powiatu i ten bałwan powiedział, że m ają w rękach dowody wystarczające do postawienia Stefana przed sąd i skazania go za morderstwo...

Lubiczowa zbladła i zachwiała się.

Ale nie ma czem przejm ować się,

— m ówił dalej Sogan. — Postaram y się,

żeby sędzia prowadzący sprawę kazał wypuścić chłopca z więzienia i jestem przekonany, że przy pomocy dobrego adwoiKata Stefan rychło* 1 oczyści się z po­

dejrzenia.

’izmach znaleźli się w biurze szeryfa, przy więzieniu powiabowem.

Sogan zażądał od szeryfa widzenia się

?zc Stefanem, ale spotkał się z lodmowną '■odpowiedzią.

— To nie zależy ode mnie — rzekł szeryf, spoglądając niechętnie na m un­

dur policjanta. — Sprawa jest w rękach prokuratora i bez jego pozwolenia ni­

kogo nie mogę dopuścić do uwięzione­

go.

— Ależ tu jest m atka tego chłopaka, którego najniewinniej w świecie za­

mknęliście do więzienia. Spodziewam się, że wolno będzie matce rozmówić się z synem...

To już niech pan idzie do proku­

ratora, ja nikogo, ale to nikogo, bez jego wiedzy nie wpuszczę do oskarżone­

go o tak ciężką zbrodnię.

W ięc pan myśli, panie szeryfie, że ten chłopak rzeczywiście dopuścił się mordu?

Czy lak myślę? Nie sierżancie. Nie myślę, tylko jestem najm ocniej przeko­

nany, że to wyrafinowany i okrutny zbrodniarz.

Proszę, proszę... A cóż to daje pa­

nu taką pewność ? Bo ja znam tego chłopaka od dziecka i głowę da- ję, że on padł ofiarą waszej, nie powiem już głupoty, ale omyłki. No, ale skoro nie od pana zależy pozwolenie widzenia się z więźniem, pójdziemy do prokura­

tora.

— Szkoda waszej fatygi — odparł sze­

ryf, patrząc drwiąco na Sogana. — W ąt­

pię, czy prokurator da panu takie po­

zwolenie.

— Zobaczymy — odpowiedział Sogan i wyszedł z Lubiczową i Haneczką z biura.

— Strasznie zarozum iały ten wiejski Słicrłok Holmes — rzekł na ulicy. — Nie widział chyba nigdy prawdziwego mordercy, jeżeli może utrzymywać, że Stefek zabił człowieka. Zobaczymy co nam powie prokurator.

Na szczęście zastali prokuratora w biurze. Siedział właśnie nad lakbami sprawy Stefana i układał piorunujące oskarżenie, które miał wygłosić przed sądem przysięgłych, gdy woźny zamel­

dował mu przybycie matki oskarżone­

go w towarzystwie sierżanta policji i jakiejś młodej panienki.

Równocześnie zadźwięczał dzwonek

Tylko czy go zechcą wypuścić? Czy zechcą uwierzyć w jego niewinność? — biadała Lubiczowia. — To straszne, pa­

nie Sogan...

Eh, nic lak strasznego w tern nie widzę. Pojedzicmy dziś jeszcze do nie­

go, zobaczymy jak sprawia słoi i wydo- będzicmy go z więzienia. Narazić to najgłówniejsze.

— Jakże wdzięczna jestem panu, że okazuje pan tyle życzliwości synowi i mine! — mówiła Lubiczowa, spogląda­

jąc zalzawioncmi oczym a na Sogana.

— Takie coś! Za cóż ma pani być mi wdzięczna? Że przyjechałem dziś do pani i chcę jechać razem do Stefka?

A cóżbym innego mógł robić, gdy chło­

pak w opresji? A do lego jeszcze dziś nic mam służby i musiałbym nudzić się w domu.

Zwrócił się do Haneczki i spytał:

—• Ale jak pani się tu dostała? Prze­

cież z lego, co Stefan opowiadał, wiem, że była pani u Hardena, gdzieś za m ia­

stem, w jego knajpie, jako tancerka.

Podobno pilnowali lam panią na każ­

dym kroku...

Haneczka w krótkich słowach opo­

wiedziała wydarzenia ostatnich dwóch dni i wyznała, że uiciekla z domu Har- denów, aby spotkać się z W intersem i Stefanem, i nie spotkawszy icli w u- mówionem miejscu, poszła do stacji tramwajowej i lam znalazła gazdę, w której doczytała się o zbrodni.

— Ha — rzekł policjant, wysłuchaw­

szy. c powiadania dziewczyny, — zoba­

czymy, co się da zrobić. Czy panie mo­

gą zaraz jechać? Zdaje mi się, że im prędzej, tern lepiej, bo lam m artwi się ten biedak za kratami. Jedziemy, co?

W yszli razem z domu i po dwóch go

telefonu, stojącego na biurku prokulra^

tora.

Przedstawiciel sprawiedliwości zatrzy­

m ał skinieniem ręki woźnego1 i podniósł słuchawkę do ucha.

Biuro prokuratora — rzekł do apa­

ratu. — Kto mówi?

— Szeryf. Był tu przed chwilą jakiś policjant z New Yorku z dwoma ko­

bietam i i chciał koniecznie widzieć się z tym Lubiczem. Naturalnie, że sta­

nowczo odmówiłem i powiedziałem, że to zależy od pana...

— Bardzo dobrze. Nie pozwalać ni­

komu komunikować się z tym ptasz­

kiem, chyba, że pokaże specjalne po­

zwolenie z mojego biura.

W łaśnie poszli do' pana i ten poli­

cjant jest bardzo pewny siebie. Pozwo­

lił sobie nawet powiedzieć, że popełni­

liśmy głupstwo, aresztując tego chłopa­

ka, który, jak się zdaje, jest dawnym jego znajomym. Jedna z tych kobiet jest m atką oskarżonego, a druga, m łoda i ładna, pewno narzeczoną czy kochanką.

Dobrze. M atka czy nie matka, nie pozwolę nikomu na widzenie. Dziękuję panu.

Zawiesi! słuchawkę i zwracając się do woźnego, rzekł:

Proszę powiedzieć tym ludziom, że jeżeli przychodzą z prośbą o pozwole­

nie odwiedzenia Stefana Lubicza, to szkoda ich fatygi i czasu, gdyż pozwo­

lenia takiego nie dostaną. Śledztwo je­

szcze nie skończone, a zanim będzie u- kończone, z oskarżonym może rozm a­

wiać tylko jego adwokat, który jeszcze się nic zgłosił.

W oźny wyszedł i powtórzył Soganowi Siłowia prokuratora.

Hm... — odrziekł sierżant — to źle.

Ale może pan prokurator zechce mi poświęcić chwilę czasu. Proszę mu po­

wiedzieć, że przyjechaliśmy z New Yor­

ku i rozmowa z nami może się przyczy­

nić do wyjaśnienia tajemniczej zbrodni.

W oźny wszedł z powrotem do biura i po chwili wrócił, mówiąc:

— Pan prokurator jest bardzo zaję­

ty. Jeżeli pan ma co ważnegiU' do po­

wiedzenia, niech pan zaczeka. Za pół godziny p.m prokurator przyjm ie pań­

stwo.

Poczekamy — odparł Sogan, siada­

jąc ciężko na krześle.

(Ciąg dalszy w nasi, numerze)

(3)

Nr 12 „GŁOS POMORZA-

U « URM**: OBU WrŁł«fcmŁL«*->* . . Str. 3

| Wiadomości ciekawe z bliska i da'eka |

H

e

HMitniwg

bt

u tli milon

ToruniucbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA Onegdaj z rana m ieszkańcy Torunia waż ten dawał jeszcze słabe oznaki

wstrząśnięci zostali wiadom ością o po­

twornym m orderstwie, jakie m iało m iej­

sce poprzedniego dnia, we wtorek 25 bm.

późnym wieczorem w lasku na Bydgo­

skim Przedm ieściu- W ypadki m iały prze­

bieg następujący.

W ub. w torek wieczorem 20-letni Te­

odor Zieliński, m ieszkaniec wsi Rubinko­

wo w powiecie toruńskim, udał się wraz

życia, zawezwana karetka pogotowia przewiozła go do szpitala m iejskiego, gdzie jednak zm arł.

Na skutek energicznego wywiadu, przeprowadzonego przez W ydział Śled­

czy, Teodor Zieliński został ujęty i z|

polecenia wiceprokuratora na m iasto Toruń p- W ałeckiego sprawca ohydnego

* . . . - . i m orderstwa został aresztowany i odsta- ze swym przyjacielem 20-letnim 1 wiOny do więzienia w Toruniu.

m untem Stawskim do rodziców Żołn j Grodzkiej, zam ieszkałej przy ulicy Ko- szarowej 5. Po sutej kolacji, przy któ- __

%

OBRÓT ROCZNY: fa.SO&OOQOOOzl CŻADYi RACHUNKI: 4.O3ZOOQOOO»h ILOŚĆ KI s/FNTOwi' 3«WOO

rej lała się obficie wódka, Zieliński wy- Tri ni/I CIP rtA7 VUs/rlf szedł ze swą kochanką 17-letnią Grodzką ■ 1119 OlMfcJtfw wii na spacer do pobliskiego lasku przy ul.

Fałata obok gm achu Sem inarium M ęskie 'go. W toku rozmowy, kiedy Grodzka poczęła swem u przyjacielowi czynić

wolność

—7__ SZTUTTGART. Na zabraniu okręgo- wymówki, że jest ojcem jej dwum iesięcz wego związku nauczycieli narodowo - so- - - ... - ■ , pój cjalistycznych w Sztuttgardzie doszło do potworny poważnego incydentu. Podczas przem ó- nego dziecka. Zieliński schwycił ją w

przycisnął do drzewa i w i

sposób poderżnął jej gardło dużym no­

żem kuchennym-

W skutek silnego wylewu krwi niesz­

częśliwa ofiara nai

i wienia jednego z radnych z Nadrenii.

I który w bardzo ostry sposób zaatakował kościół powstał siedzący w pierwszym częśH w7olFara'nltychmiL7Zm aria''M or *,z«dzi® ^zesel nauczyciel Albrecht z derca. pozostawiając cieple jeszcze zwło Cannstadt. ośw iadczane głośno: „Pro- ki na m iejscu zbrodni udał się do dom u. testul? w im ieniu Fuhrera . Szturm owki rodziców Zofii Grodzkiej na ul. Kosza- rzuc*!y "a Albrechta, wyrzucając go rową. Na zapytanie m atki gdzie pozo-;z sa!'- Na to rozległy się okrzyki: To stawił córkę Zieliński odpowiedział, że m a się nazywać wolności Dajcie wolność Zosia za chwilę wróci do domu. Następ- wypowiadania się.

-i ii - •____ ii;__ i ___ Albrecht został aresztowany.

Pro-

nie na prośbę m atki nieszczęśliwej ofiary m orderca wyprowadził z m ieszkania swego przyjaciela a zarazem rywala!

Zygm unta Stawskiego na podwórze domu, gdzie po ostrej wymianie słów Zieliński uderzył go drewnianym drą­

giem w głowę tak silnie, iż Stawski stracił przytom ność. Zieliński zaś wsiadł na rower i pojechał do domu.

W m iędzyczasie na m iejsce pierw­

szej zbrodni przybyła policja, zawiado­

miona przez przechodniów, którzy natknęli się w lasku na zwłoki kobiety.

Z dokum entów, znalezionych przy zwło­

kach, policja stw ierdziła tożsam ość za­

m ordowanej i skierowała kroki ku ulicy Koszarowej 5. Tu jednak znalazła już tylko ciężko rannego Stawskiego. Ponie-

Albrecht został aresztowany.

Go już nie fałszują

W ARSZAW A, Ostatnio w ykryty zo­

stał przem yt do Polski fałszywych zna­

czków pocztowych.

Przemytnicy zaopatryw ali się w ten towar w centrali i przem ycali go do Pol­

ski, gdzie znajdow ali chętnych nabyw­

ców, przekonanych, że kupują niepospo­

lite, o wielkiej wartości znaczki poczto­

we. Fałszywe w Lipsku.

Towar ten

znaczki drukowane były

dziecko zmarłe w płonącej kołysce

POZNAŃ, Z Śrem u donoszą, że zator na przestrzeni 5 km. pod naporem wody lodowy, który utworzył się na rzece W ar- zotał przerwany i loay spłynęły.

cie m iędzy Darzewicami i Świątnikam i Powódź spowodowana została dużym i

; opadam i atm osferycznymi w lewobrzeż-

M ™"” nym dorzeczu W arty-

Z powodu braku grobli znajduje się ___ w pow. śrem skim około 2.000 ha pól uprawnych i łąk pod wodą. Północno wschodnia część m iasta Śremu jest oto­

czona zewsząd wielkim jeziorem, które zalało już park m iejski, ogródki dział­

kowe Tow- Rzem ieślniczo - Przemysło­

wego, oraz niżej położone ulice nowej dzielnicy w pobliżu kościoła farnego.

M ieszkańcy zalanych ulic kom uniku­

ją się z m iastem przy pom. łodzi. Silny prąd wody płynącej po polach i ogro­

dach czyni znaczne spustoszenia.

W kilku słowach...

nawet motyle I obecnie

-r-s A I nnr

dla Goldm an. W iele razy jej się to udało aż wreszcie przyłapano ją na granicy, gdy w walizkach przenosiła wielkie ilości znaczków.

Jak wykazały dochodzenia. Goldm a- nowa trudniła się też przem ytem fałszy­

wych m otyli. M otyle te były tak dobrze fałszowane, że wielu zbieraczy nie roz­

poznało fałszu i nabywało chętnie do swoich zbiorów niezwykłej rzekomo war- przewoziła żydówka M in- tości.

Licytacja m ateriału taborowego

Pom orska Izba Rolnicza zaw iadam ia.:

że dnia 3 lutego 1938 roku o godzinie I 10.00 w Parku Taborowym w Toruniu । (vis a vis dworca kolejowego Toruń M ia­

sto) odbędzie się licytacja publiczna u- żywanego m ateriału taborowego, niżej wym ienionego: uprzęże taborowe, cho­

m ąta, czapraki (filc), używane derki sio­

dła, lejce itp.

Odnowienie zamku

BRODNICA. Stary i piękny zabytek architektury średniowiecznej, popularnie ' zwany zam kiem, zostanie wkrótce odko­

pany i oczyszczony. Dzięki tym pracom zyska na wyglądzie cały kom pleks m urów i zostaną odkryte głębokie piwnice i przej . ścia podziemne zam ku. Jak nas inform u ; ją, bardzo wysoka wieża zam kowa ma ; zostać udostępniona dla publiczności, co i może dodać tem u zabytkowi atrakcyjność turystyczną.

Nagi wisielec

POZNAŃ. W lesię m ajętności W iel­

ki Buczek w powiecie ostrowskim znale­

ziono na drzewie na wysokości 18 mtr- nagiego wisielca. Ubranie sam obójcy znajdow ało się na gałęziach, lecz nie zna­

leziono w nim żadnych dokum entów, na podstawie których m oźnaby zidentyfiko­

wać zwłoki-

Spraw ą tajemniczego wisielca zajęły się w ładze policyjne i śledcze.

Niebezpieczny a jednak cierpliwy pacjent

BÓ JKA Z KOM INIARZAM I STAROGARD. Dwóch Szarm achów Józef ze Starogardu i z Bytonii pobiło się koło kościoła w Starogardzie z dwo­

ma kom iniarzami ze Skórcza. Janem W ojciechowskim i W iktorem Liszewskim . Podczas bójki było w robocie żelazo, któ- ' rego kom iniarze używali do wym iatania kominów. Sąd skazał wszystkich czterech po 6 m iesięcy więzienia.

ŻYDZI 7. RYPINA OSZUKALI SKARB PA ŃSTW A NA 50 000 ZŁOTYCH.

Lotna brygada skarbowa przeprowa-

! dziła u kilku żydów w Rypinie rewizje, w wyniku których zabrano weksle na 10.020 złotych Ujawniono, że posiada­

cze ich uprawiali od 5 lat ukrytą lichwę, ' nic płacąc ani podatków ani nie wyku­

pując świadectw.

Skarb Państwa poszkodowany został na 50.000 złotych. Znalezione weksle złożono v/ kasie Urzędu Skarbowego w Rypinie.

Przeciwko winnym wmiesione zosta­

ną spraw y do sądu.

W NIEM CZECH ZD ZIERA JĄ PLAKATY POM OCY ZIM O W EJ

W ROCŁAW . W Zabrzu oraz w oko­

licach Zabrza pozrywano wszędzie pla­

katy pom ocy zimowej. Policja uruchom i­

ła porą nocną specjalne patrole, m ające na celu chwytanie sprawców- Patrole te i jednak nic nie pom ogły, gdyż wszystkie świeżo naklej orze plakaty zostały natych­

m iast zerwane, a na ich m iejsce pojawiły się napisy: „Żadnej pom ocy zimowej dla Dentysta, który królowi puszczy plom buje psujący się ząb. Pacjent, jak widzim y bonzów! słoniny, m asła i większych płac

jest bardzo cierpliwy- dla nas!“

Cytaty

Powiązane dokumenty

U skarżał \V pierw szym rzędzie przeciw m ężow i, się dość często, że żona nie docenia za- A resztow any (Jsar-ek tłum aczył się.. dość m ętnie: najpierw tw

Naczelny Komitet uczczenia pamięci M arszałka Józefa Piłsudskiego zwrócił się do społeczeństwa z wezwaniem do obchodu w skupieniu i modlitewnej kon­.. templacji 3-ej

z num erem , który pow inien był się znajdow ać na każdym .przedm iocie, oddanym na przechow anie.. Jim m ocno poczerw ieniał

Płowe niebo wiosenne rozpina się ponad światem, ciepły wiatr przeciąga z za wirchów; brzegi potoków świecą się stokrotkami, dzwonkami, lśnią się jaskrem i gwiazdami

tym zebrały się dzieci ma boisku szkolnym, skąd w pochodzie udały się na uroczyste

sze rozłożyste, górzyły się kamionki, cierniem obrosłe, w złotawym świetle o- stro wyrzynały się szare i utytłane kiej ścierki ugory; to płachty zielonawe o- zimin..

którym przedstawiali się jako członko- dzieh się zva X L z wie kapituły orderu „W ielkiej śm ierci&#34;.. , pu

W związku z powyższe uczestnicy zebrania Polskiego Związku Zachodniego w W cibrzeźnie w dniu 17 marca 1938 roku jaknajenergiczniej protestują przeciwko nazywaniu Pomorza