KOD ZDAJ¥CEGO
MGE-W1A1P-021
EGZAMIN MATURALNY Z GEOGRAFII
Arkusz I
Czas pracy 90 minut
Instrukcja dla zdaj¹cego
1. Proszê sprawdziæ, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 9 stron
i barwn¹ mapê. Ewentualny brak nale¿y zg³osiæ
przewodnicz¹cemu zespo³u nadzoruj¹cego egzamin.
2. Proszê uwa¿nie czytaæ wszystkie polecenia.
3. Odpowiedzi nale¿y zapisaæ czytelnie w miejscu na to przeznaczonym przy ka¿dym zadaniu.
4. W rozwi¹zaniach zadañ trzeba przedstawiæ tok rozumowania prowadz¹cy do ostatecznego wyniku.
5. Podczas egzaminu mo¿na korzystaæ z o³ówka, linijki, gumki oraz kalkulatora.
6. Proszê pisaæ tylko w kolorze niebieskim lub czarnym; nie pisaæ o³ówkiem.
7. Nie wolno u¿ywaæ korektora.
8. B³êdne zapisy trzeba wyranie przekreliæ.
9. Wszelkie notatki nale¿y sporz¹dzaæ tylko w brudnopisie, który nie bêdzie oceniany.
10. Obok ka¿dego zadania podana jest maksymalna liczba punktów, któr¹ mo¿na uzyskaæ za jego poprawne rozwi¹zanie.
11. Do ostatniej kartki arkusza do³¹czona jest karta odpowiedzi, któr¹ wype³nia egzaminator.
¯yczymy powodzenia!
ARKUSZ I
MAJ ROK 2002
Za rozwi¹zanie wszystkich zadañ
mo¿na otrzymaæ
³¹cznie 40 punktów.
(Wpisuje zdaj¹cy przed rozpoczêciem pracy)
PESEL ZDAJ¥CEGO
z kodem
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Korzystaj¹c z do³¹czonej do arkusza mapy topograficznej Suwalskiego Parku Krajobrazowego, wykonaj zadania z arkusza I.
Zadanie 1. (2 pkt)
Obok zachodniego brzegu jeziora Hañcza znajduje siê Góra Leszczynowa. Przypomnij sobie g³êbokoæ tego jeziora i oblicz jej wysokoæ wzglêdn¹:
- ponad lustro wody jeziora Hañcza ...
- ponad najg³êbszy punkt jeziora ...
Zadanie 2. (2 pkt)
Pomiêdzy jeziorami Hañcza i Kamendu³ le¿y punkt wysokociowy 261,3 m n.p.m.. Odleg³oæ tego punktu od zachodniego brzegu jeziora Kamedu³ na mapie wynosi 3,4 cm.
Oblicz tê odleg³oæ w km.
...
...
Zadanie 3. (1 pkt)
Poni¿ej zamieszczono fragment mapy z atlasu samochodowego Polski, przedstawiaj¹cy fragment Suwalskiego Parku Krajobrazowego, taki jak na do³¹czonej mapie topograficznej.
Odleg³oæ zmierzona pomiêdzy tymi samymi punktami na obu mapach wynosi odpowiednio 18 cm (na topograficznej) i 3 cm (na samochodowej). Podaj skalê mapy samochodowej.
Skala ...
Zadanie 4. (2 pkt)
Obszar Polski pó³nocno-wschodniej jest odwadniany przez Niemen i jego dop³ywy. Przez teren Suwalskiego Parku Krajobrazowego przep³ywaj¹ dwa dop³ywy Niemna. Pierwszy z nich przep³ywa przez najg³êbsze polskie jezioro, p³ynie nastêpnie na po³udnie dobrze wykszta³con¹ dolin¹ glacjofluwialn¹ przez Suwa³ki, skrêca na po³udniowy wschód, przep³ywa przez Wigry i 18 km za granic¹ Polski uchodzi do Niemna. Drugi ma swoje ród³a w po³udniowej czêci parku, sk¹d p³ynie na pó³nocny wschód, przep³ywaj¹c przez kilka ma³ych jezior, nastêpnie wkracza na terytorium Litwy, skrêca na pó³noc i uchodzi do dolnego Niemna”.
Odczytaj z mapy nazwy opisanych dop³ywów Niemna:
pierwszy – ..., drugi – ...
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Zadanie 5. (1 pkt)
Na obszarze o urozmaiconej rzebie wystêpuj¹ doæ licznie jeziora bezodp³ywowe. Odczytaj z mapy nazwy dwóch takich jezior na terenie Suwalskiego Parku Krajobrazowego (sprawd
dok³adnie, czy rzeczywicie s¹ one bezodp³ywowe).
I ..., II ...
Zadania 6. i 7. wykonaj, wykorzystuj¹c mapê i zamieszczony ni¿ej profil pod³u¿ny rzeki Jacznówki, lewego dop³ywu Szeszupy.
Zadanie 6. (1 pkt)
Na profilu wpisz nazwy dwóch jezior, przez które przep³ywa Jacznówka.
Zadanie 7. (2 pkt)
Opisz skalê pionow¹ profilu, wpisuj¹c w oznaczone miejsca przy osi pionowej odpowiednie wartoci. Przedzia³y skali na osi pionowej zaznaczono co 10 m.
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Zadanie 8. (2 pkt)
Liczne wzniesienia wystêpuj¹ce na obszarze Suwalskiego Parku Krajobrazowego (SPK) maj¹ dwojak¹ genezê. Porównaj poni¿sz¹ mapê geomorfologiczn¹ z kolorow¹ map¹ SPK i napisz, jakiego pochodzenia s¹ ni¿ej wymienione wzniesienia:
Góra Tabaczyna..., Góra Zalewki ..., Góra Walik..., Góra Cmentarna...
Zadanie 9. (2 pkt)
Niektóre nazwy geograficzne w pó³nocno-wschodniej Polsce maj¹ obce, niepolskie brzmienia, zwi¹zane z jêzykiem mieszkaj¹cej tu mniejszoci narodowej. Przyk³adem s¹ nazwy jezior Purwin (purwinis – bagno), Kojle (kojlis – futerko), Perty (pirtis – ³ania) i miejscowowci – Trakiszki, Szypiliszki, Gulbieniszki. Przypomnij sobie z lekcji historii dzieje tych ziem, wyjanij pochodzenie tych obco brzmi¹cych nazw geograficznych i uzasadnij historyczne uwarunkowania ich istnienia.
...
...
...
...
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Zadania 10. i 11. wykonaj w nawi¹zaniu do ni¿ej zamieszczonego planu batymetrycznego jeziora Hañcza.
Zadanie 10. (2 pkt)
Przyporz¹dkuj przekroje batymetryczne liniom przekrojów zaznaczonych na planie, wpisuj¹c na przekrojach odpowiednie oznaczenia literowe z planu. Przekroje w stosunku do skali planu jeziora s¹ powiêkszone.
Zadanie 11. (2 pkt)
Jezioro Hañcza jest jeziorem polodowcowym. Okrel jego charakterystyczne cechy morfometryczne (kszta³t i g³êbokoæ) i na ich podstawie zaklasyfikuj, jaki to typ jeziora.
...
...
...
...
... ...
... ...
... ...
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Zadanie 12. (1 pkt)
Przeczytaj notatkê prasow¹ zamieszczon¹ poni¿ej i wyjanij, jakie procesy s¹ przyczyn¹ faktu, ¿e nowy pomiar g³êbokoci jeziora ró¿ni siê od wartoci przyjmowanej dotychczas w literaturze.
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
Zadanie 13. (1 pkt)
W tabeli podano czas trwania termicznych pór roku w Suwa³kach i w S³ubicach (miasto nad Odr¹). Sformu³uj wniosek dotycz¹cy d³ugoci trwania lata i zimy oraz pozosta³ych pór roku.
P o r a r o k u (liczba dni)
Miejscowoæ Przedwionie Wiosna Lato Jesieñ Przedzimie Zima
Suwa³ki 21 54 94 47 29 120
S³ubice 42 64 80 77 35 67
...
...
...
Zadanie 14. (3 pkt)
Uwzglêdniaj¹c przejciowoæ klimatu Polski, wyjanij przyczyny zró¿nicowania d³ugoci trwania pór roku w S³ubicach i w Suwa³kach.
...
...
...
...
NA DNIE HAÑCZY
Krzysztof Starnawski najg³êbszemu polskiemu jezioru Hañczy zabra³ 3,5 metra. Na wiêkszoci map jezioro ma 108,5 metra g³êbokoci. Starnawski, jako pierwszy nurek w historii, zszed³ na dno w najg³êbszym z mierzonych miejsc i odczyta³ 105 metrów. Nurków, którzy zeszli poni¿ej 90 m, mo¿na w Polsce policzyæ na palcach. Dotychczas nikt nie dotkn¹³ dna le¿¹cej na Pojezierzu Suwalskim Hañczy.
Ju¿ od 20 metra w jeziorze panuje absolutna ciemnoæ. Na dnie wbi³em siê po pas w mu³, który ca³kowicie ograniczy³ mi widocznoæ opowiada Starnawski.
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Zadanie 15. (4 pkt)
Przestrzenne zró¿nicowanie cech klimatu Polski ma wp³yw na produktywnoæ rolnictwa.
Z podanych poni¿ej okreleñ wybierz trzy i wpisz w odpowiednie miejsca w schemacie, tak aby utworzy³y w pionie ci¹g zale¿noci dla podanych krain geograficznych.
UWAGA!
Strza³ki poziome pokazuj¹ kierunek nasilenia zjawiska od Pojezierza Lubuskiego do Pojezierza Suwalskiego.
Stwierdzenia:
- wzrost oceanizmu, - spadek liczby pokosów ³¹k, - wzrost kontynentalizmu, - skracanie okresu wegetacyjnego, - wzrost liczby pokosów ³¹k, - wyd³u¿anie okresu wegetacyjnego.
POJEZIERZE LUBUSKIE POJEZIERZE
SUWALSKIE
Zadania 16. i 17. wykonaj w odniesieniu do poni¿ej zamieszczonego opisu zwierzêcia,
¿yj¹cego w Suwalskim Parku Krajobrazowym:
Jest to najwiêkszy europejski gryzoñ. Na terenach bagnistych, przy niskich brzegach, zwierzêta te z ga³êzi, resztek rolin zielnych i b³ota wznosz¹ domki w kszta³cie kopców, o wysokoci do 2 metrów i szerokoci do 12 metrów. Wewn¹trz znajduje siê komora mieszkalna, zawsze po³o¿ona powy¿ej poziomu wody. Przy niskim stanie wody zwierzêta wznosz¹ tamy spiêtrzaj¹ce wodê tak, aby wejcie do domku znajdowa³o siê pod wod¹.
Zadanie 16. (1 pkt)
Podaj nazwê zwierzêcia i domku budowanego przez nie.
...
Zadanie 17. (1 pkt)
Podaj przyk³ad jednego parku narodowego w Polsce, w którym te zwierzêta ¿yj¹.
...
Zadanie 18. (2 pkt)
Korzystaj¹c z mapy, okrel charakter osadnictwa wiejskiego na Suwalszczynie. Uwzglêdnij wielkoci wsi oraz koncentracjê zabudowy we wsiach.
...
...
...
...
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Zadanie 19. (3 pkt)
Zamieszczona poni¿ej mapa przedstawia projekt zagospodarowania odkrytego w 1962 r.
z³o¿a rud ¿elaza Krzemianka o zasobach oko³o 700 mln ton. W latach siedemdziesi¹tych ustalono obszar górniczy dla z³o¿a oraz wykonano niniejszy projekt jego zagospodarowania.
W roku 1982, na skutek licznych protestów, podjêto decyzjê o przesuniêciu terminu realizacji projektowanej inwestycji. Fakty powy¿sze wiadcz¹ o istnieniu tu konfliktu interesów.
Okrel, na czym polega istota tego konfliktu. Rozwa¿ dwie ró¿ne wersje jego rozwi¹zania i oceñ, która z nich w Twojej opinii jest korzystniejsza.
...
...
...
...
...
...
...
...
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Zadanie 20. (2 pkt)
Pos³uguj¹c siê legend¹ do mapy topograficznej, odczytaj umieszczone na mapie cztery rodzaje obiektów s³u¿¹cych turystom, znajduj¹ce siê na terenie Suwalskiego Parku Krajobrazowego i wpisz je poni¿ej.
...
...
...
...
...
...
Zadanie 21. (3 pkt)
Na mapie Suwalskiego Parku Krajobrazowego zaproponowano lokalizacjê trzech nowych obiektów infrastruktury turystycznej, oznaczaj¹c wybrane pod nie miejsca literami A, B, C.
Oceñ zaproponowan¹ lokalizacjê, uwzglêdniaj¹c szczególnie wp³yw tych obiektów na krajobraz i rodowisko przyrodnicze Suwalskiego Parku Krajobrazowego.
Obiekt Ocena lokalizacji
A. Pola golfowe
B. Hotel
C. Pole biwakowe
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl