R. LVI–LVII 2006–2007
BARBARA LITWIN
DZIAŁALNOŚĆ BIBLIOTEKI JAGIELLOŃSKIEJ W 2005 ROKU.
SPRAWOZDANIE
W roku 2005 kontynuowano prace remontowe w starej części gmachu Biblioteki Jagiellońskiej, w jej głównym budynku. Z powodów finansowych nie zakończono prac remontowych Czytelni Czasopism Bieżących. Prowizorycznie zorganizowana w za- stępczym pomieszczeniu, oddalonym od magazynu, nadal nie mogła być w pełni wy- korzystana.
Na początku 2005 roku miała miejsce poważna awaria systemu komputerowego, która na trzy tygodnie ograniczyła prace wszystkich bibliotek Uniwersytetu, zwłasz- cza w zakresie udostępniania. Bezpośrednia jej przyczyna nie została jednoznacznie ustalona. Objawem awarii były błędy wewnętrzne zasygnalizowane przez serwer bazy danych Oracle. Stan bazy wskazywał na wystąpienie uszkodzeń logicznych. Poprawy bazy danych dokonano, eksportując dane z uszkodzonej bazy i importując je do no- wej. Pewnym utrudnieniem w usunięciu awarii było posadowienie bazy na serwerze o skromnych zasobach dyskowych. Ponadto asysta techniczna VTLS/VIRTUA i Oracle znajdowała się poza granicami kraju, w innej strefie czasowej, była prowadzona telefo- nicznie i uczestniczyli w niej różni, zmieniający się analitycy.
Katalog komputerowy UJ, obsługiwany przez system VTLS/VIRTUA pod adresem http://www.bj.uj.edu.pl, służy pracownikom i czytelnikom do wyszukiwania i zamawia- nia egzemplarzy użytkowych. Tworzy go Biblioteka Jagiellońska, Biblioteka Medyczna i 28 bibliotek wydziałów i instytutów Uniwersytetu. Według stanu na 31 grudnia 2005 roku rejestruje on 431 771 tytułów książek i czasopism w 1 052 172 egzemplarzach oraz zasób 24 680 tomów wydawnictw wielotomowych, seryjnych, czasopism BJ i bi- bliotek instytutowych UJ.
W 2005 roku skomputeryzowane biblioteki UJ współpracowały również przy two- rzeniu centralnego katalogu polskich bibliotek naukowych NUKat oraz przy tworzeniu haseł wzorcowych dla nazw osobowych, ciał korporatywnych, tytułów ujednoliconych oraz haseł przedmiotowych dla języka KABA.
Biblioteka kontynuowała zapoczątkowaną w 2004 roku Bazę Rozpraw Doktorskich, która liczyła pod koniec 2005 roku 411 prac. Jesienią 2005 roku stworzona została Baza Prac Magisterskich (nie jest jeszcze udostępniana użytkownikom, liczy 306 prac). Bazy zawierają streszczenia w języku polskim i angielskim oraz pełne teksty prac, jeżeli au- tor wyraził na to zgodę.
Do katalogów kartkowych i drukowanych inwentarzy wprowadzono opisy biblio- graficzne dla 40 607 jednostek zbiorów specjalnych.
W roku 2005 przyrost komputerowego opracowania zbiorów zwiększył się o 38 209 rekordów bibliograficznych (tytułów), 84 077 rekordów egzemplarza (liczba tomów), 1664 rekordy zasobu.
Wewnętrzną sieć komputerową Biblioteki tworzy 5 serwerów z 266 kompute- rami typu PC, z których 43 były dostępne dla czytelników. Do Internetu podłączo- nych było 251 komputerów, dla czytelników dostępnych 23. Kierownikiem Oddziału Komputeryzacji była mgr Krystyna Sanetra.
Na rok 2005 BJ otrzymała z UJ (ze środków Ministerstwa Edukacji Narodowej i Ko- mitetu Badań Naukowych) dotację w wysokości 1 660 459,36 zł. Wydano ją na zakup czasopism zagranicznych, a także baz danych na CD-ROM-ach i w systemie online.
Z Centralnej Rezerwy Badań Własnych Biblioteka otrzymała środki na zakup narodo- wych archiwów biograficznych na mikrofiszach w wysokości 31 000,00 zł. Ogółem na zakup literatury i baz danych wydano 1 954 059,47 zł.
W roku sprawozdawczym zakupiono 1105 wol. druków zwartych wraz z 31 doku- mentami towarzyszącymi, 1001 wol. wydawnictw ciągłych wraz z 118 dokumentami towarzyszącymi i 12 233 jedn. zbiorów specjalnych. Z egzemplarza obowiązkowego otrzymano 46 265 wol. druków zwartych (oraz 1209 dokumentów towarzyszących), 22 856 wol. wydawnictw ciągłych (oraz 2290 dokumentów towarzyszących) i 26 861 jednostek zbiorów specjalnych (oraz 105 dokumentów towarzyszących). Wpływ ten był w 2005 roku niewiele mniejszy niż w roku poprzednim. Otrzymano mniej o 859 wol.
druków zwartych, 1495 wol. wydawnictw ciągłych i 2902 jedn. zbiorów specjalnych.
Konsekwentnie upominano się u wydawców o egzemplarz obowiązkowy. Wysłano w ciągu 2005 roku 10 106 urgensów i pism. W odpowiedzi otrzymano 4003 wol. dru- ków zwartych oraz 16 753 numery czasopism. Kierownikiem Oddziału jest od wielu lat mgr Urszula Dudzik.
W Oddziale Opracowania Druków Zwartych kierowanym przez mgr Monikę Mydel w 2005 roku opracowano 55 673 wol. druków zwartych, do katalogu komputerowego wprowadzono 29 723 rekordy bibliograficzne (w tym 975 w ramach prac zleconych na retrokonwersję i 752 rekordy w ramach tzw. wkładu własnego do retrokonwersji zbiorów magazynowych). Do Katalogu Centralnego wprowadzono 9000 haseł wzor- cowych.
Liczba opracowanych książek zwiększyła się w stosunku do roku ubiegłego o około 800 rekordów dzięki współpracy z katalogiem centralnym NUKat – około 40% rekor- dów skopiowano z bazy NUKat. Jednak mimo systematycznie rosnącego udziału rekor-
dów przejmowanych z bazy NUKat nadal wiele kopiowanych opisów wymaga poprawy.
W 2005 roku modyfikacji wymagało 1500 opisów bibliograficznych i 2900 haseł wzor- cowych. Sytuacja uległa poważnej poprawie po przystąpieniu Biblioteki Narodowej do katalogowania w ramach NUKat. Wprowadzone zostały ujednolicone zasady ka- talogowania. Nadal jednak pojawiają się problemy związane z typologią dokumentów (podział na druki zwarte i wydawnictwa ciągłe), a rozbieżności w klasyfikacji druków są przyczyną czasochłonnych melioracji magazynowych. W 2005 roku rozpoczęto ka- talogowanie dokumentów elektronicznych (120 jednostek zostało skatalogowanych).
Kontynuowano również prace przy tworzeniu bazy rozpraw doktorskich.
W Oddziale Opracowania Wydawnictw Ciągłych, kierowanym przez mgr Alinę Skrzypek, opracowano w omawianym okresie 21 227 wol. (z Oddziału Gromadzenia i Uzupełniania Zbiorów wpłynęło 3959 tytułów czasopism i serii w 18 346 wol.). Mimo opracowania o 2881 wol. czasopism więcej, niż wpłynęło do oddziału, trudno uporać się z istniejącymi już wieloletnimi zaległościami. Powoduje je m.in. konieczność na- noszenia licznych poprawek przy przejmowaniu opisów katalogowych z Centralnego Katalogu NUKat, wprowadzania zmian w katalogowaniu w związku z wejściem Biblioteki Narodowej do NUKat oraz konieczność przeprowadzania częstych meliora- cji, jako następstwo złej typologii dokumentów, ustalonej przez biblioteki współtworzą- ce Centralny Katalog NUKat. W roku sprawozdawczym wpłynęło 588 nowych tytułów, opracowano 483 tytuły. Do katalogu komputerowego BJ wprowadzono 1505 oryginal- nych rekordów bibliograficznych oraz 1865 rekordów skopiowanych z bazy NUKat, założono 1658 rekordów zasobu.
W Oddziale Opracowania Przedmiotowego Zbiorów Nowych, kierowanym przez mgr Zofię Steczowicz-Sajderową, a od 1 października przez dr Danutę Patkaniowską, w okre- sie sprawozdawczym opracowano przedmiotowo 18 128 wol. Od października 2005 roku opracowanie przedmiotowe odbywa się na bieżąco. Zbiory są bezpośrednio przy- wożone z Oddziału Magazynów, a następnie po opracowaniu przedmiotowym odbierane przez magazyn „A” (archiwalny). Część dokumentów jest katalogowana przedmiotowo w Bibliotece dla NUKat poprzez wprowadzanie nowych haseł przedmiotowych w języ- ku haseł przedmiotowych KABA. Czasem, zgodnie z procedurą NUKat, charakterystyki wyszukiwawcze są uzupełniane przez dodatkowe hasła dopisywane przez pracowników Biblioteki. Część dokumentów posiadających charakterystyki wyszukiwawcze w języku KABA, wprowadzonych wcześniej do NUKat przez inne biblioteki, jest sprawdzana przez pracowników oddziału pod względem merytorycznym i formalnym (wraz z kopiowaniem haseł z NUKat do bazy BJ). Część rekordów jest modyfikowana w związku z melioracją katalogu Biblioteki, usuwaniem tzw. nw (niezwalidowane) i zmianami w NUKat (na bie- żąco są przesyłane z NUKat listy haseł usuniętych i modyfikowanych).
W okresie sprawozdawczym opracowano 475 haseł wzorcowych formalnych, w tym 214 osobowych, 261 korporatywnych. Wprowadzono 882 hasła przedmiotowe.
W związku ze zmianą procedur w NUKat rozpoczęto też opracowanie w Bibliotece haseł geograficznych.
Skopiowano 826 haseł formalnych (osobowych, korporatywnych) do kartoteki ha- seł przedmiotowych w NUKat. Kontynuowano kontrolę i korektę haseł rozwiniętych w OPAC-u BJ.
Oddział Informacji Naukowej i Katalogów, kierowany przez mgr Annę Sienkiewcz, a od 1 pażdziernika przez mgr Ewę Bąkowską, w 2005 roku pracował nad instrukcją tworzenia indeksu alfabetycznego do zeskanowanej wersji Podstawowego Katalogu Alfabetycznego – do końca roku sporządzono indeks dla 140 skrzynek, w których przejrzano 43 373 karty i utworzono 10 909 haseł.
Dla oddziału założono dwa nowe konta poczty elektronicznej: 1) oinka@uj.edu.pl – służące do odpowiadania na bardziej złożone kwerendy, wymagające przeszukiwania wielu źródeł, 2) katalog@uj.edu.pl – do kontaktu z osobami poszukującymi w BJ kon- kretnych, wyszczególnionych przez czytelników pozycji.
Opracowany został dla czytelników szczegółowy „Regulamin korzystania z kompu- terów w BJ”.
Coroczne skontrum księgozbioru Czytelni Informacji Naukowej wykazało brak 158 wol. (od początku istnienia Czytelni, a 9 od skontrum w ubiegłym roku). Odnaleziono 12 tomów. Po raz pierwszy od wielu lat przeprowadzono także skontrum księgozbioru podręcznego byłego Oddziału Katalogów, mieszczącego się w salach katalogowych.
Wykazało ono brak 7 pozycji. W ciągu roku 2005 do księgozbioru podręcznego przyby- ło prawie 500 tomów, obecnie w Czytelni tej przechowywane jest 7927 dzieł w 10 531 wol. Z księgozbioru podręcznego oraz Internetu w roku sprawozdawczym skorzystało 29 812 użytkowników.
Pracownicy oddziału włączyli do wszystkich katalogów kartkowych (alfabetyczne- go dla publiczności, Podstawowego Katalogu Alfabetycznego, podręcznego Czytelni Informacji Naukowej, bibliotek instytutowych) 10 498 kart. Dla Oddziału Dokumentów Audiowizualnych sprawdzono w katalogach 131 pozycji, dla Sekcji Wypożyczania Międzybibliotecznego – 2343.
Przeprowadzono 205 kwerend pisemnych, 179 ściśle katalogowych i 51 telefonicz- nych.
Kontynuowano uzupełnianie kartoteki not biograficznych, bibliografii osobo- wych i nekrologów, włączając 482 karty. Do „Bazy Biogramów” wprowadzono 810 nowych rekordów, a uzupełniono o nowe informacje 255 rekordów już istniejących.
Obecnie „Baza Biogramów” liczy 28 950 rekordów. Dokonano wstępnego rozeznania w oprogramowaniach mogących służyć bazie „Bibliografia publikacji o Uniwersytecie Jagiellońskim”. Do tej pory do bazy wprowadzono materiał za lata 1980–1986. 620 rekordów obejmuje lata 1980–1981 i zostało wprowadzonych w programie Pro-Cite.
Materiał za lata 1982–1986 (327 rekordów) wyodrębniono jako oddzielną bazę danych do późniejszego opracowania przy użyciu nowego oprogramowania.
W Oddziale Udostępniania Zbiorów, kierowanym przez mgr Annę Biłyk-Mydlarz, problemem była nadal niedostateczna obsada personalna w soboty i przed długimi weekendami, konieczność odbioru dni wolnych za przepracowane soboty przy równo-
czesnym wyznaczeniu z góry daty ich odbioru. Zastępstwa pracowników z innych od- działów Biblioteki były ograniczone do minimum (głównie w soboty dla Wypożyczalni oraz doraźnie dla Czytelni Głównej).
W Czytelni Głównej udostępnia się księgozbiór podręczny (podzielony na działy) w wolnym dostępie (ok. 26,5 tysiąca wol.). Istnieje nadal – udostępniany na bieżąco – katalog kartkowy tego księgozbioru.
Opracowywanie księgozbiorów podręcznych wszystkich czytelni odbywa się na bieżąco (choć zajmuje się tym tylko jedna osoba). Oprócz opracowania nowości trze- ba nieustannie meliorować te księgozbiory (szczególnie dotyczy to Czytelni Głównej, Czytelni Europeistycznej i Czytelni Informacji Naukowej). Tryb opracowania pozostał niezmieniony w stosunku do lat ubiegłych. Pozyskanie drukarki umożliwiającej wy- druk opisu katalogowego bezpośrednio na karty zlikwidowało konieczność drukowania wydruków, wycinania ich i naklejania na karty.
W okresie sprawozdawczym skatalogowano 3442 dzieła w 3587 wol., sklasyfiko- wano 627 dzieł w 656 wol., dopisano dalszych ciągów 1350 wol., wycofano 625 dzieł w 1001 wol. oraz około 1716 kart. Napisano 16 512 kart. Do katalogu komputerowego wpisano 8064 sygnatury księgozbiorów podręcznych.
Do księgozbioru „W” (wieloegzemplarzówki) przybyło 336 dzieł w 340 wol., wszystkie znalazły się w bazie komputerowej.
Zlikwidowano nieuzupełniany i nieaktualny indeks przedmiotowy do katalogu sy- stematycznego.
Pracownicy przechowalni (dwie z podziałem nazwisk czytelników A–L; M–Z) ewi- dencjonują w systemie komputerowym przyjęte realizacje z magazynu ogólnego.
W okresie letnim przeprowadzono skontrum księgozbioru Czytelni Głównej oraz dokonano prac poskontrowych (wyjaśnienie nieścisłości, uaktualnienie kartoteki bra- ków). Księgozbiór ten liczył 9757 dzieł w 26 410 wol.
Czytelnię Główną odwiedziło 58 218 osób (przeciętna dzienna – 213 osób), zrealizo- wano 111 278 zamówień, wykorzystano 148 399 wol. z magazynu ogólnego i z księgo- zbioru podręcznego.
Czytelnia Dużych Formatów (IV i V) użyczyła swoich pomieszczeń pozosta- jącej nadal w remoncie Czytelni Czasopism Bieżących, sama zaś działa w Czytelni Głównej, zajmując tam 1/3 miejsc (dla czytelników oraz przechowywania czasopism).
Odnotowano w niej wizyty 5038 osób (przeciętna dzienna – 18 osób), zamówień z ma- gazynu – 12 697 wol. Z magazynu ogólnego i księgozbioru podręcznego udostępniono 11 385 wol.
Czytelnię Naukową w roku sprawozdawczym odwiedziło 10 969 osób (przecięt- na dzienna – 40 osób). Zrealizowano 46 494 zamówienia, udostępniono 66 794 wol.
z magazynu ogólnego i księgozbiorów podręcznych.
Czytelnia Europeistyczna działała na zasadach ustalonych w poprzednich latach.
Regularnie uzupełniana była część europejska księgozbioru (dzięki wpływowi z eg- zemplarza obowiązkowego, ewentualnie z kupna czy darów), a także część austriac-
ka poprzez realizację zamówień składanych przez Bibliotekę oraz dary Ministerstwa Spraw Zagranicznych Austrii. Nadal nie została podpisana umowa w sprawie statusu tej części czytelni. Część brytyjska nie była uzupełniana. Czytelnię odwiedziło 6788 osób (przeciętna dzienna – 25 osób). Zbiór austriacki liczy obecnie 7887 dzieł w 8556 wol.
oraz 157 wol. kaset i CD, zbiór brytyjski – 1758 dzieł w 1898 wol. oraz 162 kasety i CD, zbiór europejski – 1270 dzieł w 1328 wol.
W roku 2005 wpisało się do Biblioteki 26 092 osoby, w tej liczbie 15 402 studen- tów, 2651 pracowników naukowych (łącznie z doktorantami), 4220 tylko do czytelń, 2546 jednodniowych, 336 za kaucją, 708 za poręczeniem, 180 instytucji. Wydano 142 duplikaty.
Zapisy na rok akademicki 2005/2006 rozpoczęto już 12 września, w październiku i listopadzie funkcjonowało trzecie stanowisko do wpisów. Legitymacje jak w ubieg- łych latach różniły się kolorem, datą ważności, zmienionym hologramem i nie były opatrzone zdjęciem. Koszt zapisu i legitymacji wynosił nadal 8 zł, duplikatu 15 zł.
W ramach akcji wpisowej uzyskano 183 114 zł.
Systematycznie zwiększa się liczba zamawianych i wypożyczanych książek. Wynika to z większej liczby zapisanych czytelników, możliwości zamówień komputerowych (z bazy i poza bazą), zamówień przez Internet, rezerwacji komputerowej. W 2005 roku wypożyczono około 247 tysięcy wol. (zamówienia komputerowe i tradycyjne). Książki zamawiane elektronicznie często nie są odbierane w terminie (dziennie około 100–200 jest wycofywanych). Dokonuje się około 200–450 rezerwacji dziennie. Obciążeniem dla pracowników jest też przyjmowanie telefonów i poczty elektronicznej z prośbą o sprawdzenie konta czy zatrzymanie książek lub rezygnacji z rezerwacji.
Prawo wypożyczania książek do domu uzyskali (po zawarciu umowy z BJ) studen- ci i pracownicy trzech szkół wyższych niepaństwowych (Wyższej Szkoły Zarządzania i Bankowości, Wyższej Szkoły Europejskiej, Krakowskiej Szkoły Wyższej).
Przyjęty w 2004 roku tryb urgowania zaległości bieżących był stosowany i w roku 2005. Wysłano 2405 urgensów zwykłych i poleconych. Równocześnie prowadzono urgowanie zaległości z lat poprzednich. Wysłano 104 urgensy sądowe i 13 pism syg- nowanych przez radcę prawnego Uniwersytetu. Każde wysłane pismo było poprze- dzone sprawdzeniem stanu faktycznego w magazynie i wyceną niezwróconych dzieł.
Odzyskano 47 wol. od 11 osób. Odkupiono 10 takich samych dzieł za zagubione 39 innych egzemplarzy oraz wpłacono 910 zł. Za przetrzymanie książek uzyskano kwotę 22 726 zł.
Wypożyczalnię Międzybiblioteczną Zamiejscową odwiedziły 592 osoby, złożono zamówienia na 378 pozycji. Za pomocą Internetu sprawdzono w katalogach bibliotek polskich i zagranicznych 492 pozycje, pocztą elektroniczną wysłano 32 kwerendy (77 pozycji), a odpowiedziano na 191 kwerend (900 pozycji). Wysłano dzieła do 126 biblio- tek polskich i 13 zagranicznych, a otrzymano dzieła z 33 bibliotek polskich i 22 zagra- nicznych. Otrzymano 2190 zamówień (rewersów), w tym 28 zamówień na mikrofilmy zbiorów specjalnych. Wypożyczono do bibliotek krajowych 1081 wol. (w tym 305 mf/
ksero i 25 mf zbiorów specjalnych), do bibliotek zagranicznych 27 wol. (w tym 10 mf/
ksero i 1 mf zbiorów specjalnych). Wysłano z BJ 305 zamówień (rewersów), otrzymano z bibliotek krajowych 77 wol. (w tym 4 mf/ksero i 143 mf zbiorów specjalnych), z bi- bliotek zagranicznych 51 wol. (w tym 2 mf/ksero). Za pośrednictwem Wypożyczalni Międzybibliotecznej wykonano w pracowni foto Biblioteki odbitki kserograficzne ze 194 pozycji. Ewidencjonuje ona również komputerowo zamówione przez Oddział Informacji Naukowej i Katalogów dzieła na wystawy nowości wydawniczych.
W Oddziale Rękopisów, kierowanym przez dr Monikę Jaglarz, do księgi przybyt- ków zostało wpisanych 597 jednostek z darów, 24 jednostki ze starego zasobu, 160 jednostek z kupna. Łącznie zbiory powiększyły się o 778 pozycji i liczą obecnie 28 992 jednostki.
W 2005 roku trwały prace nad tomem 9 wydawnictwa BJ Catalogus codicum manu- scriptorum medii aevi Latinorum, qui in Bibliotheca Jagellonica Cracoviae asservantur w ramach projektu badawczego Ministerstwa Informatyzacji.
Trwały prace nad indeksem zbiorczym do sygnatur 10 001−11 000 Inwentarza rę- kopisów BJ.
Rozpoczęto prace nad Inwentarzem rękopisów BJ nr 11 001–11 435 Archiwum Domowe Pawlikowskich, cz. 1 w ramach projektu badawczego Ministerstwa Informatyzacji. Przygotowywano spisy akcesyjne rękopisów, które w 2005 roku pozy- skała Biblioteka wraz z indeksami. Dostępne są one w postaci wydruków w Czytelni Oddziału Rękopisów oraz bazy do przeszukiwania na stronie internetowej Oddziału.
Rozpoczęto prace nad wystawą i albumem Skarby Biblioteki Jagiellońskiej, która była eksponowana w 2005 roku.
Trwały prace związane z odkwaszaniem i katalogowaniem komputerowym prac doktorskich przechowywanych w Bibliotece Jagiellońskiej. Zostały one w maju 2005 roku przewiezione do Archiwum UJ, w którym będą opracowywane i udostępniane.
Rozpoczęto prace nad tworzeniem pliku z wykazem prac doktorskich obcych.
Kontynuowano prace nad przepisywaniem inwentarza zbiorów biblioteki klasz- toru Kamedułów na Bielanach, pracownicy Oddziału wzięli udział w skontrum w tej bibliotece.
Przygotowano wykaz dokumentów do brakowania archiwaliów – oddział opiekuje się Archiwum BJ.
Pod koniec roku 2005 sprawdzono stan zachowania rękopisów w skarbcu Biblioteki.
Obiekty rękopiśmienne Biblioteki eksponowane były na 8 wystawach, m.in.
w Muzeum Podkarpackim w Krośnie, Muzeum Podlaskim w Białymstoku, Muzeum Okręgowym w Sandomierzu, Muzeum Narodowym w Krakowie.
W Oddziale Starych Druków, kierowanym przez mgr Małgorzatę Gołuszkę, wpisano do inwentarza 109 tytułów. Zbiory liczą obecnie 105 799 jednostek. Czytelnię Starych Druków odwiedziło 2325 czytelników, którym udostępniono 5821 wol. z magazynu starych druków oraz 1410 książek z księgozbioru podręcznego. Kontynuowano rozpo-
częte w poprzednim roku odtwarzanie inwentarza starego zasobu. Opracowywano dział:
Historia (sygn. 5001–10 000) oraz dokonano wstępnej rejestracji tego działu w zakresie sygnatur 10 001–15 000.
Trwało katalogowanie zasobu tzw. dubletów – szczególnie poloników XVII wieku.
Kontynuowano opracowanie księgozbioru Pusłowskich.
Na podstawie przepisanego przez pracowników Oddziału inwentarza zbiorów bi- blioteki klasztoru Kamedułów na Bielanach dokonano skontrum w tej bibliotece.
Dokonano korekty indeksów do Katalogu BJ 16. wieku wydanego przez wydaw- nictwo Koerner Verlag. Obejmowała ona 270 stron indeksu drukarzy oraz 228 stron indeksu nazwisk. Praca zajęła ponad pół roku, gdyż było dużo nieścisłości i błędów.
Wiele miesięcy pracy pochłonęło również przygotowywanie materiału do folderu, albumu oraz wystawy Skarby Biblioteki Jagiellońskiej. Przy tej okazji wiele starych druków musiano poddać konserwacji. W 2005 roku konserwacji poddano łącznie 96 starych druków.
W ramach umowy (grantu) z Komitetem Badań Naukowych będą elektronicznie opracowywane druki z XVII wieku ze zbiorów BJ. Rozpoczęto prace przygotowawcze.
Trwały też prace przygotowawcze i konsultacyjne do opracowywania starych dru- ków w systemie VIRTUA. Obejmowały one tworzenie formatu bibliograficznego dla starych druków oraz tworzenie haseł wzorcowych dla spółek drukarskich.
Przechowywany w Bibliotece zasób Biblioteki Berlińskiej został spisany i umiesz- czony jako osobny plik, z którego można korzystać w Czytelni Starych Druków.
Systematycznie przeglądano katalogi aukcyjne drukowane i zamieszczane w Interne- cie pod kątem poszukiwania skradzionych druków.
Trwało systematyczne kopiowanie druków rzadkich i bardzo cennych. W roku spra- wozdawczym zmikrofilmowano 28 i zeskanowano 63 druki. Przygotowano, wydano i odebrano 384 druki skanowane dla potrzeb Polskiej Biblioteki Internetowej.
W ramach tzw. permanentnego skontrum sprawdzeniu poddane zostały działy in- kunabułów i cimeliów – łącznie 12 601 wol., a także księgozbiór podręczny Czytelni Starych Druków – 5640 wol.
Przygotowano wiele pokazów książek dla gości z kraju i zagranicy oraz udostępniono zbiory starych druków na wystawy organizowane w Bibliotece i poza nią. W Bibliotece Jagiellońskiej zaprezentowano trzy duże wystawy oparte na zbiorach starych druków:
Bartłomiej Groicki – prawnik polskiego Odrodzenia (45 druków XVI–XVIII w.), Skarby Biblioteki Jagiellońskiej (45 pozycji), Parlamentaryzm w dawnej Polsce (22 druki).
W Oddziale Zbiorów Graficznych i Kartograficznych kierowanym przez mgr. Piotra Hordyńskiego, a od 1 października przez mgr Annę Graff uporządkowano, spisano i przygotowano do opracowania około 20 000 obiektów (fotografie, ekslibrisy, pocz- tówki). Zeskanowano 623 jednostki grafiki dla 113 czytelników oraz 211 arkuszy map i atlasów dla 73 czytelników. Pracowano nad scenariuszem i kierowano realizacją wy- stawy Skarby Biblioteki Jagiellońskiej, wykonano hasła analityczne (42) do albumu Skarby Biblioteki Jagiellońskiej oraz wykonano wiele projektów graficznych do folde-
ru pod tym samym tytułem (plakaty informacyjne, bannery dekoracyjne). Księgozbiór kartograficzny powiększył się o 463 dzieła w 1515 jednostkach, w tym 113 atlasów w 116 jednostkach oraz 350 map w 1299 arkuszach.
Obiekty Oddziału Zbiorów Graficznych i Kartograficznych udostępniano w Czytelni Zbiorów Specjalnych. Z 4922 woluminów i jednostek korzystały 1103 osoby.
W Oddziale Zbiorów Muzycznych, kierowanym przez mgr Agnieszkę Mietelską- -Ciepierską, a od 1 października przez mgr Krystynę Pytel, w pierwszym kwartale roku praca koncentrowała się na przygotowaniach i organizacji wystawy autografów muzycznych, która od 15 do 19 marca towarzyszyła IX Wielkanocnemu Festiwalowi L. van Beethovena w Warszawie. Zakres przygotowań obejmował opracowanie scena- riusza wystawy, redakcję cytatów, opracowanie i zredagowanie dwujęzycznych podpi- sów do wszystkich prezentowanych na wystawie eksponatów, sporządzenie ich spisu i podpisów ilustracji (zamieszczonych w książce programowej Festiwalu) oraz przygo- towanie do druku katalogu wystawy.
Kontynuowano prace nad przygotowaniem i opracowaniem opisów muzykaliów przeznaczonych na wystawę Skarby Biblioteki Jagiellońskiej. Praca polegała na sporzą- dzeniu spisu najcenniejszych druków i rękopisów muzycznych, zredagowaniu podpi- sów wybranych eksponatów oraz opracowaniu not katalogowych muzykaliów wytypo- wanych do mającej ukazać się drukiem książki katalogowej.
W ramach akcji filmowania autografów siedmiu ostatnich oper W.A. Mozarta zor- ganizowanej przez Packard Humanities Institute w Los Altos, California, pracownicy Oddziału asystowali przy fotografowaniu autografów. W roku sprawozdawczym kon- tynuowano komputerowe opracowywanie druków muzycznych – z uwzględnieniem hasła khw i rekordu bibliograficznego. Z powodu nieprzygotowania komputerowego inwentarza druków muzycznych rekord egzemplarza nie został wdrożony.
Kontynuowano rozpoczęte w 2004 roku systematyczne likwidowanie wieloletnich zaległości w zakresie inwentaryzacji druków muzycznych.
W roku sprawozdawczym przeprowadzono w Oddziale skontrum – sprawdzono au- tografy i rękopisy muzyczne, tzw. Berlinkę, rękopisy muzyczne obce, polonika, księ- gozbiór podręczny.
Udostępnianie muzykaliów odbywało się w Czytelni Zbiorów Specjalnych, skorzy- stało z nich 432 czytelników, którym udostępniono 3188 wol. i jedn. Opracowano 101 kwerend, w tym 71 zagranicznych.
Oddział Wydawnictw Rzadkich i Dokumentów Życia Społecznego, istniejący pod taką nazwą od października 2005 roku, powstał w wyniku połączenia tych dwóch od- działów. Kierowała nim mgr Ewa Szczawińska, dotychczasowy kierownik Oddziału Wydawnictw Rzadkich. W 2005 roku dokonano skontrum wydzielonego księgozbio- ru podręcznego wydawnictw rzadkich, nietypowego i mieszanego (w tym zbiory tzw.
drugiego obiegu wydawniczego) zbioru RARA, tzw. R-ek. Składał się on z druków zwartych-broszur i książek niezakwalifikowanych do zbiorów głównych Biblioteki (ze względu na druk i sposób wydania) oraz książek i broszur wydanych poza cenzurą (dru-
giego obiegu). Była to pierwsza dokładna kontrola tego księgozbioru – na około 3500 pozycji stwierdzono brak 73 pozycji (licząc w tym części i tomy). Ukończone zosta- ły prace przy katalogu systematycznym księgozbioru podręcznego – zalfabetyzowano i włączono około 2500 kart.
Do odkwaszania przygotowano i przekazano 117 347 jednostek druków ulotnych, 65 390 jednostek druków drugiego obiegu i 537 druków zwartych. Przygotowano i przekazano do digitalizacji 140 dzieł, do oprawy 395 dzieł.
Zbiory wydawnictw rzadkich udostępniane były w Czytelni Zbiorów Specjalnych.
1880 czytelników skorzystało z 7613 jednostek.
Dokumenty Życia Społecznego od 2004 roku katalogowane są komputerowo w sy- stemie bibliotecznym VTLS/VIRTUA. Wprowadzono 80 rekordów bibliograficznych, 100 rekordów zasobu, 4 rekordy khw, 100 rekordów egzemplarza.
Przeprowadzono meliorację sygnatur: XI42.1, XIV7, XVII10, XVIII4, XX1a, XX1h.
Rozszerzono też wiele działów w magazynie ze względu na przypływ materiału.
Wpłynęło 24 506 jednostek dokumentów życia społecznego, skatalogowano i włą- czono do zbiorów 24 513 jednostek, dopisano 6581, napisano 3113 kart katalogowych.
Zbiory dokumentów życia społecznego udostępniano w Czytelni Zbiorów Specjalnych – 185 czytelnikom udostępniono 24 837 jednostek.
Oddział Dokumentów Audiowizualnych, kierowany przez mgra Mariana Kęska gro- madzi, przechowuje i udostępnia: 1) mikroformy (sygn. Mf), czyli mikrofilmy zwojo- we, mikrofisze, przeźrocza i karty okienkowe, 2) zbiory mieszane (sygn. Zbm), czyli taśmy magnetofonowe szpulowe, taśmy magnetofonowe w kasetach, pocztówki dźwię- kowe, dyskietki, taśmy wideo, CD, DVD), 3) digitalia dokumentów wydanych do roku 1800 (sygn. Dig) produkcji BJ, 4) digitalia rękopisów (sygn. Dig ORP) produkcji BJ, 5) dodatki do książek i czasopism w postaci mikrofisz, płyt magnetofonowych, pocztó- wek dźwiękowych itp. (posiadające sygnatury magazynowe oryginałów).
Zbiory udostępniano w czytelni Zbiorów Audiowizualnych. Czytelnik ma wolny dostęp do mikroform z wyjątkiem tych, które są przechowywane w magazynie i spro- wadzone przez Wypożyczalnię Międzybiblioteczną. Informacja o zbiorach znajduje się w katalogach kartkowych mieszczących się w 2 szafach katalogowych. Zawierają one katalogi mikroform druków zwartych, druków ciągłych, starodruków, rękopisów i informacje o innych nośnikach. Zakres działania Oddziału stopniowo się rozszerza.
Oprócz ochrony zbiorów przez zastępowanie oryginałów mikroformami i nośnikami elektronicznymi gromadzi też i uzupełnia zbiory o te tytuły, których Biblioteka nie po- siada. Należą do nich: Gazette de France z XVII wieku (ceniona przez historyków ze względu na zawarte w niej wiadomości dotyczące Polski), prace doktorskie z uniwer- sytetów niemieckich, Bibliothek de Deutscher Literatur (zawiera około 5 mln stron li- teratury niemieckiej do 1900 roku), Repertoire Bio-Bibliographique des Auteurs Latins Patristiques et Medievaux, Archiwum Biograficzne Wydawnictwa SAUR.
Usytuowanie w jednej sali Czytelni Multimedialnej i Czytelni Oddziału Informacji Naukowej i Katalogów stworzyło świetny warsztat do pracy naukowej, ponieważ czy-
telnicy mogą równocześnie korzystać z bogatych zasobów informacyjnych obu oddzia- łów i nieomal od razu docierać do potrzebnych tekstów.
Czytelnię Dokumentów Audiowizualnych odwiedziło 3292 osoby. Udostępniono 14 558 jednostek.
W Oddziale Magazynów, kierowanym przez mgra Krzysztofa Frankowicza, kon- tynuowano prace przy inwentaryzacji starego zasobu, sprawdzając i zaznaczając w in- wentarzach książki z działów Gramatyka (sygn. 1–5631), Prawo (sygn. 1–17 038).
Przeprowadzono melioracje z działu Programy Szkolne obejmujące szkoły polskie od litery L do Z. Zmeliorowano 2016 wol. z 227 szkół. Przy okazji tych prac okazało się, że ciągle jest duża liczba nieścisłości pomiędzy stanem faktycznym a wpisem w inwen- tarzach i katalogu. Pilna staje się konieczność powołania sekcji melioracyjnej zbiorów.
Dokonano reorganizacji ułożenia zbiorów w magazynie czasopism. Sygn. 1–10 000 przesunięto i ułożono w jednym ciągu bez rozbicia na formaty I, II, III. Pozwoliło to na zaoszczędzenie około 700 metrów bieżących półek.
Dokonano dyslokacji zbiorów egzemplarza archiwalnego, 3850 mb zbiorów I–V formatu umieszczonych na półpiętrze starego gmachu przewieziono na ósme piętro (z którego usunięto przy tej okazji 1500 półek).
Powiększenie księgozbioru (rocznie w magazynie druków zwartych przybywa po- nad 30 000 nowych sygnatur) oraz uruchomienie nowej stacji teleliftu powoduje ko- nieczność zakupu nowych wózków do transportu książek w obrębie magazynu oraz podpórek podtrzymujących książki.
W roku 2005 zrealizowano 425 766 rewersów (tradycyjnych i komputerowych), re- wersów odmownych było 2602. Liczba rewersów przyjętych do realizacji w stosunku do roku poprzedniego wzrosła o 11 955.
Osygnowano 96 278 tomów, naniesiono 76 921 barkodów, retrokonwersja objęła 6166 wol.
Oddział Zabezpieczenia Zbiorów, kierowany przez mgra Zbigniewa Kozińskiego, w dalszym ciągu prowadził prace związane z realizacją wieloletniego programu rzą- dowego Kwaśny papier. Ratowanie w skali masowej zagrożonych polskich zasobów bibliotecznych i archiwalnych, polegające na masowej konserwacji pojedynczych kart w aparacie C900 firmy Neschen. Urządzenie to eksploatowane w pomieszczeniach Wydziału Chemii UJ od listopada 2005 roku znalazło miejsce w hali technologicznej – „Klinice papieru”, zbudowanej przy BJ ze środków ww. programu. Realizując umo- wę miedzy UJ a MENiS, zorganizowano też szkolenia dla bibliotekarzy, archiwistów i muzealników z Polski i z zagranicy, poświęcone metodom masowego odkwaszania papieru. W grudniu 2005 roku rozpoczęto odkwaszanie książek w reaktorze pionowym i pojedynczych kart gazet i książek w reaktorze poziomym. Odkwaszono 880 wol. ksią- żek, 493 teczki, 174 luźne karty i 21 czasopism o łącznej wadze 483,45 kg. W roku spra- wozdawczym odkwaszono w maszynie C900 łącznie ponad 397 504 kart (w przelicze- niu na format A4) zbiorów bibliotecznych, archiwalnych i muzealnych pochodzących ze zbiorów BJ (305 846 kart) oraz kilku innych bibliotek. Zakończono prace związane
z oszacowaniem wielkości zbiorów Biblioteki, które mogą być poddane masowemu odkwaszaniu w maszynie C900 – 840 000 kart (A4) zbiorów bibliotecznych, ponad 50 000 kart archiwaliów z archiwum Biblioteki.
Konserwacji całkowitej poddano 72 rękopisy, 101 starych druków, 32 ryciny, 5 zbio- rów kartograficznych, 34 muzykalia, 78 druków zwartych i czasopism oraz 3 dokumenty życia społecznego. Oprawiono 5586 wol. druków zwartych i czasopism, wykonano opra- wy prowizoryczne dla 2912 wol., naprawiono 126 wol. Wykonano 224 pudła ochronne, 1330 teczek na czasopisma i zbiory specjalne oraz 225 innych opraw. Prace te wsparły środki uzyskane w ramach dofinansowania działalności bibliotecznej DWB (Działalność Wspomagająca Badania) – 38 000 zł. Pracownicy Sekcji konserwacji zabezpieczali od strony konserwatorskiej i graficznej wszystkie wystawy organizowane lub współorgani- zowane przez Bibliotekę, jak również czuwali nad zbiorami wypożyczanymi na wystawy poza Bibliotekę. Ponadto monitorowali warunki przechowywania i ekspozycji zbiorów Biblioteki w magazynach, czytelniach i salach wystawowych.
Zgodnie z planem reprografowano (mikrofilmowanie, mikrofiszowanie, skanowa- nie) najcenniejsze zbiory specjalne, systematycznie prowadząc te działania wobec znisz czonych i uszkodzonych dziewiętnasto- i dwudziestowiecznych czasopism i dru- ków zwartych pochodzących przede wszystkim ze zbiorów Oddziału Wydawnictw Rzad kich i Dokumentów Życia Społecznego. Od czasu zakupu jesienią 2003 roku skanera OMNISCAN OS 10 000 zdigitalizowano, bezpośrednio z oryginału, łącz- nie 1454 pozycje w tym 160 rękopisów, 600 starych druków, 416 tytułów czaso- pism i druków zwartych, 39 obiektów zbiorów kartograficznych, 172 kartograficzne, 67 muzykaliów.
W okresie sprawozdawczym Sekcja reprografii wykonała 117 265 skanów, 19 726 mikroobrazów mikrofiszowych (negatyw i pozytyw), 65 250 klatek mikrofilmowych (negatyw i pozytyw), 55 813 kserokopii (A4), 253 kserokopii formatu A3 robionych z oryginałów, 4650 kserokopii (A4) i 421 (A3) z mikrofilmów i mikrofisz, 229 diapo- zytywów, 234 zdjęcia kolorowe, 33 czarno-białe oraz 133 wydruki ze skanów i zdjęć cyfrowych.
Dla PBI (Polskiej Biblioteki Internetowej) zeskanowano 480 pozycji katalogowych (w tym 371 starych druków, 109 druków wydanych po 1800 roku), wykonując 52 709 skanów zapisanych na 501 dyskach CD i DVD.
W 2005 roku przeprowadzono planowane skontrum w magazynie ogólnym dru- ków z XIX i XX wieku i w oddziałach zbiorów specjalnych: w Oddziale Magazynów, Oddziale Wydawnictw Rzadkich i Dokumentów Życia Społecznego, Oddziale Starych Druków i w Oddziale Zbiorów Muzycznych. Ogółem sprawdzono 137 380 woluminów i jednostek. Uznano za brak 384 wol. i jedn., anulowano 199 wol. i jedn. Stwierdzono istnienie 931 nowych N-ek (obiektów uznanych za zaginione i zagubione), odszukano 542 N-ki, uzupełniono 156 defektów. Prac tych dokonała Sekcja skontrum, wchodząca w skład Oddziału Organizacji Prac Bibliotecznych i Dydaktycznych kierowanego przez mgr Barbarę Litwin.
Biblioteka Jagiellońska kontynuuje proces włączania sieci bibliotek Uniwersytetu Jagiellońskiego do systemu VTLS. W roku sprawozdawczym dołączyły do niego kolej- ne biblioteki: Biblioteka Instytutu Rosji i Europy Wschodniej oraz Biblioteka Instytutu Socjologii.
PRACOWNICY
Od października 2005 roku kierownicy oddziałów i sekcji w Bibliotece Jagiellońskiej otrzymali nowe powołania na okres trzech lat (do 30 września 2008 roku), zaakcepto- wane wcześniej przez Radę Biblioteczną. W kilku oddziałach (Oddziale Opracowania Przedmiotowego Zbiorów, Oddziale Informacji Naukowej i Katalogów, Oddziale Zbiorów Muzycznych, Oddziale Zbiorów Graficznych i Kartograficznych) w związku z odejściem kierowników na emerytury, osoby wytypowane na te stanowiska otrzymały powołania na okres jednego roku.
Stan personalny utrzymał się na poziomie ubiegłego roku. W omawianym okresie z Biblioteki odeszły trzy osoby: Janusz Chwastek, programista; Jan Przetocki, pracow- nik gospodarczy; Stefania Jamroś, obsługa. Na emeryturę przeszło 14 osób (4 z nich przedłużono zatrudnienie o 1 rok): Ryszard Zacharski, bibliotekarz; mgr Alina Zaleska- -Woda, kustosz; Elżbieta Surzycka, bibliotekarz; mgr Wiesława Kościelecka, kustosz;
mgr Magdalena Słowik, administrator sieci komputerowej; Maria Majcher, bibliotekarz;
mgr Wanda Ptak-Korbel, st. kustosz dyplomowany; mgr Anna Sienkiewicz, st. kustosz dyplomowany; mgr Zofia Steczowicz-Sajdera, st. kustosz dyplomowany; mgr Maria Urbaniec, kustosz; mgr Agnieszka Mietelska-Ciepierska, st. kustosz dyplomowany;
mgr Janina Chilińska-Maślarz, kustosz; mgr Elżbieta Burakowska-Niezgoda, kustosz;
Bogumiła Paleczny, starszy magazynier.
Ogółem w BJ w działalności podstawowej (wg stanu na 31 XII 2005 roku) zatrud- nione były 242 osoby, w tym 1 dr hab., 4 adiunktów, 20 bibliotekarzy dyplomowanych, 148 bibliotekarzy, 61 magazynierów, 8 informatyków. Pozostali pracownicy to: 10 pra- cowników inżynieryjno-technicznych, 6 poligrafów, 11 pracowników administracji, 29 pracowników obsługi. Razem 298 osób. 13 osób pracowało w niepełnym wymiarze godzin. Biblioteka zatrudniała 10 osób ze stopniem naukowym doktora.
Zmarł emerytowany pracownik: Jerzy Sroka (8 X 2005 roku).
ZBIORY
Rejestracja wstępna w omawianym okresie objęła 119 728 wol. i jednostek oraz 3809 dokumentów towarzyszących. W porównaniu z rokiem ubiegłym do Biblioteki napłynęło o 5172 wol. i jedn. więcej. Ogólna wartość uzyskanych zbiorów w końcu roku 2005 wynosiła 5 303 897, 07 zł.
Rejestr przybytków jest ewidencją wstępną wpływów. Biblioteka prowadzi również inwentarz. W 2005 roku w inwentarzach Biblioteki odnotowano następujący wpływ zbiorów: z egzemplarza obowiązkowego – 67 453 wol. i jedn. o wartości 2 358 897,50 zł;
z kupna (budżet BJ + środki UJ) – 13 693 wol. i jedn. o wartości 1 812 244,25 zł; z darów – 5995 wol. i jedn. o wartości 347 468,00 zł; z wymiany – 3134 wol. i jedn. o wartości 234 631,00 zł; ze starego zasobu – 224 wol. i jedn. o wartości 78 575,00 zł; z księgo- zbiorów zabezpieczonych – 376 wol. i jedn. o wartości 5 208,00 zł.; produkcja własna BJ (mikrofilmów i mikrofisz) – 2200 jedn. o wartości 106 748,00 zł; dokumenty życia społecznego – 24 432 jedn. – jako druki ulotne nie są wyceniane. Razem – 117 507 wol.
i jedn. o wartości 4 943 771,75 zł.
Wartość zbiorów zakupionych określają ceny przedstawione na rachunkach. Wartość zbiorów pochodzących z egzemplarza obowiązkowego, wymiany i darów została oszacowana i wyceniona przez bibliotekarzy – pracowników poszczególnych sekcji Oddziału Gromadzenia i Uzupełniania Zbiorów.
W rejestrze ubytków odnotowano 414 wol. o wartości 22 405,00 zł, z których odna- leziono 199 wol. o wartości 12 697,00 zł.
W roku 2005 ze specjalnych przyznanych przez UJ środków na czasopisma zagra- niczne i bazy danych na CD-ROM-ach i online wydano 1 660 459,36 zł.
Wzorem lat ubiegłych zorganizowano przetargi na czasopisma zagraniczne oraz na czasopisma polskie na 2006 rok (te ostatnie dla całego Uniwersytetu). Zebrano dane z 34 jednostek Uniwersytetu i sporządzono listy na prenumeratę zagraniczną: 602 tytuły cza- sopism dla Biblioteki Jagiellońskiej, 182 tytuły czasopism dla jednostek Uniwersytetu Jagiellońskiego, 7 tytułów baz dla BJ i jednostek UJ (4 CD i 3 online). Listy przygoto- wało również CM UJ.
We wrześniu zaktualizowano treść specyfikacji, powołano komisję przetargo- wą i 4 października odbył się przetarg nieograniczony na dostawę czasopism dla UJ.
Zgłosiły się 4 firmy. Po przeanalizowaniu ofert okazało się że były one nieprawidłowe.
Kolejny przetarg odbył się 12 grudnia. Zgłosiły się 3 firmy. Niestety, ze względów for- malnych (brak gwarancji bankowych) przetarg został obalony. Za zgodą prezesa Urzędu Zamówień Publicznych 17 stycznia 2006 roku odbyły się negocjacje z firmami EBSCO, SUWECO i IPS. Ostatecznie wybrano firmę IPS na dostawę czasopism dla BJ i biblio- tek instytutowych UJ, 4 bazy będzie dostarczało EBSCO, 2 bazy ABE–Marketing (mają wyłączność na polskim rynku). CM UJ wybrało jako dostawcę EBSCO.
We wrześniu zebrano też z 74 jednostek UJ dane dotyczące prenumeraty czasopism polskich na rok 2006. Sporządzona lista obejmowała 692 tytuły w 1507 egzemplarzach.
14 listopada odbył się przetarg nieograniczony. Podobnie jak w roku ubiegłym zgłosi- ły się 4 firmy, pomiędzy które, biorąc pod uwagę najkorzystniejsze ceny, rozdzielono dostawę. Tak więc w 2006 roku będzie dostarczanych 485 tytułów („Ruch” – 208 tytu- łów, „Garmond” – 112 tytułów, „Skarbnica” – 87 tytułów, „Kolporter” – 78 tytułów).
Na dostawę 207 tytułów nie było chętnych, te tytuły instytuty musiały zamówić sobie we własnym zakresie u wydawców. Ogółem Biblioteka gromadziła w 2005 roku 9878 tytułów czasopism, w tym 8600 polskich i 1278 zagranicznych.
W okresie sprawozdawczym wydano na zakup druków zwartych, wydawnictw ciąg- łych i zbiorów specjalnych 1 952 083,07 zł, w tym m.in. z budżetu BJ 257 626,28 zł, z wpłat czytelników za zagubione książki – 900 000,00 zł, z dotacji na czasopisma i ba- zy danych – 1 660 459,36 zł.
Ogółem zakupiono 2106 wol. druków zwartych i ciągłych + 149 dokumentów towa- rzyszących (w tym 1105 wol. druków zwartych + 31 dokumentów towarzyszących oraz 1001 wol. wydawnictw ciągłych + 118 dokumentów towarzyszących) oraz 12 233 jed- nostek zbiorów specjalnych. W porównaniu z rokiem ubiegłym zakupiono o 128 wol.
druków zwartych i ciągłych mniej oraz 11 085 jednostek zbiorów specjalnych więcej (w tym mikrofisze narodowych archiwów biograficznych w liczbie 11 049 sztuk).
W roku sprawozdawczym zakupiono dla celów wymiany i reprezentacji 2335 wol. za sumę 51 104,33 zł. Wymianę prowadzono z 364 kontrahentami zagranicznymi – w tej liczbie znajdują się 102 biblioteki, do których wysyła się tylko „Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej” oraz Inwentarz rękopisów Biblioteki Jagiellońskiej. Serie wydawnicze UJ wysłano do 23 bibliotek krajowych.
Do partnerów krajowych i zagranicznych wysłano ogółem 3502 wol., w tym 2063 wol. stanowiły publikacje zakupione w Wydawnictwie UJ oraz księgarniach krakow- skich, 798 egzemplarzy z zasobu na wymianę i dubletów egzemplarza obowiązkowego oraz 641 egzemplarzy gratisowych, które Biblioteka otrzymała od wydawców i auto- rów dla celów wymiany zagranicznej.
W ramach corocznej wysyłki wydawnictw UJ wysłano 1589 wol. do 279 kontra- hentów (w tej liczbie znajduje się 74 partnerów krajowych, do których wysłano 146 wol., z czego 56 osób prywatnych otrzymało kolejny rocznik „Biuletynu Biblioteki Jagiellońskiej” jako dar). Wartość wysłanych wydawnictw wyniosła 40 797,40 zł.
W 2005 roku w ramach wymiany otrzymano 2756 wol. (w tym 1789 wol. druków zwartych i 967 wol. wydawnictw ciągłych) wycenionych szacunkowo na 176 322,00 zł.
W zamian za sporządzone dla instytucji naukowych i osób prywatnych z zagrani- cy mikrofilmy i fotokopie otrzymano w 2005 roku 110 wol. druków zwartych, ciąg- łych i 1033 jedn. zbiorów specjalnych o łącznej wartości 55 370,00 zł. W porównaniu z latami ubiegłymi liczba otrzymanych tą droga książek nieznacznie się zmniejszyła (o 12 wol.). Biblioteka otrzymała o 942 jednostki zbiorów specjalnych więcej (w tym 888 mikrofisz do Oddziału Zbiorów Muzycznych). Otrzymane ekwiwalenty w znacz- nym stopniu uzupełniają zbiory Biblioteki o literaturę naukową, którą trudno pozyskać z innych źródeł.
Liczba zbiorów BJ powiększyła się też dzięki darom z kraju i z zagranicy od osób prywatnych, wydawców i towarzystw naukowych. W okresie sprawozdawczym otrzy- mano 3613 wol. druków zwartych i czasopism + 47 dokumentów towarzyszących i 1981 jednostek zbiorów specjalnych o szacunkowej wartości 358 047,00 zł.
Z ciekawszych i cenniejszych zbiorów podarowanych wymienić należy: 27 wol.
reprintów z niemieckiej fundacji Fritz Thyssen Stieftung z wydawnictwa Olms Verlag;
33 publikacje z Maison des sciences de l’homme w Paryżu (przeznaczone na potrze- by zespołu opracowującego katalog rękopisów średniowiecznych); 23 tomy Księgi Zahar z Fundacji Centrum Kabbalah w Warszawie zawierające tłumaczenie na język angielski tekstu powstałego w starożytności w języku aramejskim; 22 polonika z wy- dawnictwa „Wahazar” w Moskwie (przekłady na język rosyjski S. Mrożka, S. Leca, K.I. Gałczyńskiego, S. Witkiewicza, K. Wojtyły, T. Różewicza).
W okresie sprawozdawczym przyjęto do dubletów 4030 wol., przekazano do zbio- rów BJ 9 wol. druków zwartych i ciągłych oraz 6 jedn. zbiorów specjalnych. Innym bibliotekom przekazano 101 wol. W dalszym ciągu nie został rozwiązany problem two- rzenia list dubletów. Nie ma specjalnego programu komputerowego, w którym można by spisywać posiadane wydawnictwa i w dalszej kolejności tworzyć listy dubletów do wysłania zainteresowanym bibliotekom. Czynione są starania o dostosowanie istnieją- cych już programów do potrzeb dubletów.
Rejestracja wstępna zbiorów wpływających do Biblioteki objęła 119 728 wol. i jedn.
oraz 3809 dokumentów towarzyszących, w tym 52 149 wol. druków zwartych oraz 1292 dokumenty towarzyszące, 25 456 wol. czasopism oraz 2412 dokumenty towarzy- szące, 42 123 jednostki zbiorów specjalnych oraz 105 dokumentów towarzyszących w tym 762 rękopisy, 120 starych druków, 595 obiektów zbiorów graficznych, 1036 – kartograficznych, 589 – muzycznych, 25 960 – dokumentów życia społecznego, 11 939 mikrofisz, 95 taśm, płyt, kaset, 1027 dyskietek, CD-ROM-ów itp.
Dla Oddziału Rękopisów zakupiono 160 jednostek, z darów wpłynęło 597 jed- nostek, ze starego zasobu 24. Do najciekawszych darów należą: trzecia część archi- wum domowego Pawlikowskich, stanowiąca kontynuację archiwum z Kozińca, dzien nik-pamiętnik Bolesława Łyszczarczyka, Silva rerum z XVIII wieku, papiery Kazimierza Tyszkowskiego, protokół aktów zjazdowych z XVIII wieku, kopiariusz dokumentów z XVIII wieku, papiery Gustawa Przychodzkiego, archiwum Eugeniusza Kwiatkowskiego. Pozyskano też (do późniejszego opracowania) papiery Jana Piro- żyńskiego, Janiny Herz, Piotra Wysockiego, Władysława Jachniaka.
Do Oddziału Starych Druków zakupiono 12 druków na kwotę 12 620 zł oraz klocek tzw. Silva rerum złożony z druków (32 jednostki) i rękopisów (124 jednostki) za cenę 14 000 zł. Zbiór ten trafił do Oddziału Rękopisów.
W Oddziale Zbiorów Muzycznych z kupna nie wpłynęła ani jedna jednostka. Wśród nabytków omawianego okresu najbardziej wartościowymi okazały się druki muzyczne otrzymane drogą wymiany zagranicznej. Były to głównie ekwiwalenty zamawiane u od- biorców zagranicznych za wykonane dla nich mikrofilmy, diapozytywy bądź skany czy
też za udzielone im prawo do reprodukowania przechowywanych w BJ źródeł muzycz- nych. Dzięki tego rodzaju wymianie w zbiorach muzycznych mogły zaistnieć współ- cześnie wydane dzieła różnych kompozytorów z rozmaitych historycznych okresów, na których zakup, zwłaszcza w takiej ilości, niemożliwością byłoby sobie pozwolić.
Na szczególną uwagę zasługują wydania faksymilowe: Méthodes [et] Traités oraz plakaty, m.in. z podobiznami wielkich kompozytorów otrzymane od Édition Fuzeau z Courlay (Francja), a także Zwölf Variationen in C für Klavier über das französis- che Lied „Ah, vous dirai-je Maman” Kv 265 (300), opublikowane w 2001 roku przez Deutsche Mozart-Gesellschaft Augsburg – przekazane przez Ulricha Konrada.
Ponadto wymienić należy: 6-tomową serię madrygałów Benedetto Pallavicino’s Opera Omnia (ed. by American Institute of Musicology) oraz uzupełnienie o vol. 1, 3, 5 serii Madrigali Opera completa C. Monteverdiego, które przysłała Bibliotece Kathryn Bosi z Biblioteca Berenson we Florencji, czy też systematycznie przez Bibliotekę uzupełnia- ne dzieła (Werke) J. Haydna, zamówione u Norberta Müllemanna, przysłane przez Faye Ferguson z Salzburga – Johann Jacob Froberger: Neue Ausgabe sämmtlicher Werke, Bd. 2, 3, 4(1–2) wydane przez Bärenreiter-Verlag, Kassel, otrzymane od Severio Villa z Bolonii – Marco Uccelini, Opera omnia, Vol. 4 Sonate over canzoni..., przysłane przez prof. Paula Badurę-Skodę z Wiednia – Franz Schubert, Klaviersonaten Bd. 3.
Wśród cenniejszych ekwiwalentów wyróżniają się także przysłane przez Wolf- ganga Schäfera reprintowe wydania starodruków: N.A. Kempis, Symphoniae op. 1 i Symphoniae op. 2; Ph.Fr. Boeddeckera, Melos irenicum; M.R. Coelho, 24 ten- tos a quattro parti sa „Flores de musica”; M.U. Uccellini, Sonate, correnti et arie op. 4. Na uwagę jako polonik zasługuje też pierwodruk z około 1849 roku, wyd. przez Bote & Bock, Berlin – Ch. Voss, Władysława. Mazourka-Caprice... (ded. Władysława de Karnkowska...) nabyty dla BJ przez E. Presedo w Musikantiquariat Katzbichler w Wiesenfelden.
Drogą wymiany zagranicznej wpłynęło do zbiorów muzycznych BJ 3-tomowe wy- danie faksymilowe opery Gioacchino Rossiniego Il Barbiere di Siviglia otrzymane z Library of Congress w Waszyngtonie oraz publikacje muzyczne, w których wykorzy- stano jako źródła materiały przechowywane w Bibliotece, a mianowicie: kompozycje F. Mendelssohna-Bartholdy’ego, Orgelwerke II (Kompositionen ihne Opuszahlen von 1820 bis 1841), Orgelwerke III (Kompositionen ihne Opuszahlen von 1844 bis 1845), będące uzupełnieniem serii Leipziger Ausgabe der Werke von Felix Mendelssohn- -Bartholdy, a nadesłane przez wydawnictwo Breitkopf & Härtel, Wiesbaden–Leipzig;
Reinhard Keiser, Desiderius – przesłany przez Hansjörga Drauschke; W.A. Mozart, Werke für Klavier zu 4 Händen z wydawnictwa Wiener Urtext Edition; dwie ope- ry W.A. Mozarta: Idomeneo re di Creta oraz Cosi fan tutte – facsimile autogra- fów zapisanych na płycie CD+DVD, przesłane przez W.R. DruckMedien, Salzburg;
Neapolitan Lute Music pod red. J. Griffitsa oraz D. Fabris, wchodzącą w skład serii Recent Researches in the Music of the Renaissance, vol. 140 – przysłane przez Paula L. Ranziniego z wydawnictwa A-R Editions w Middleton, Wisconsin.
Do najbardziej interesujących pozycji otrzymanych jako egzemplarz obowiązko- wy należą następujące wydawnictwa: Fryderyk Chopin, Nokturn Des-dur op. 27 nr 2 wydanie faksymilowe, Biblioteka Narodowa, Warszawa; Polska pieśń wielogłoso- wa XVI i początku XVII wieku z serii Monumenta Musicae in Polonia wydana przez Instytut Sztuki PAN, Instytut Muzykologii UJ oraz Musica Iagellonica; Wielki śpiewnik Agnieszki Osieckiej t. I, II, III wydany przez PWM Kraków; Juliusz Zarębski: Polonaise triomphale op. 11 na orkiestrę wydany przez RHYTMOS, Poznań.
W roku sprawozdawczym zbiór rękopisów muzycznych wzbogacił się o 6 jednostek uzyskanych w formie daru. Na uwagę zasługują (pisane na płytach cynkowych, ozdo- bione malowankami na szkle) Nieszpory Ludźmierskie J.K. Pawluśkiewicza, których ofiarodawcą był ks. Kardynał Franciszek Macharski.
Fonoteka powiększyła się o 276 płyt i kaset, w tym 208 jednostek pochodzących z eg- zemplarza obowiązkowego, 16 jednostek z kupna, 19 z wymiany, 33 jednostki z darów.
Płyty kompaktowe otrzymane drogą wymiany to oczywiście ekwiwalenty za wy- konane w BJ mikrofilmy, zamówione przez odbiorców zagranicznych. Wśród nich na szczególną uwagę zasługują: Goethe und das Volkslied. Röslein auf der Haiden – prze- słana przez B. Boock z Deutsches Volksliedarchiv Freiburg; P. Cornet: Keyboard Music przysłana przez jednego z wykonawców J. Johnstona.
Wśród płyt otrzymanych jako egzemplarz obowiązkowy, między którymi dominują kompakty z muzyką tzw. rozrywkową, dołączone jako dodatki do różnych magazynów i czasopism, warte wzmianki są trzy płyty nagrane przez orkiestrę Muzička Akademija z Zagrzebia (Brahms, Ein deutscher Requiem; Britten, War Requiem; W.A. Mozart, Requiem) – dar Muzeum UJ.
Do zbioru dokumentów życia muzycznego wpłynęły 184 jednostki, w tym programów (koncertowych, operowych i in.) – 87, afiszów (koncertowych, operowych i in.) – 74, za- proszeń koncertowych – 19, informatorów i prospektów (festiwalowych i in.) – 4.
W Oddziale Zbiorów Graficznych i Kartograficznych zbiory graficzne wzbogaciły się o 19 darów (456 obiektów) o wartości 3984,40 zł oraz 4 zakupy (89 obiektów) o wartości 4010 zł.
Opracowano 3 albumy, 39 rycin, 180 rysunków, 317 fotografii – w sumie 542 obiekty. Najcenniejszą częścią opracowanego materiału jest XVIII-wieczna kolek- cja rycin o tematyce społecznej i historycznej (głównie związanych z monarchią Habsburgów).
Najcenniejsze nabytki kartograficzne to mapy topograficzne Polski w skali 1:10 000 i 1:50 000, mapa sozologiczna Polski w skali 1:50 000, mapa hydrograficzna Polski w skali 1:50 000. Otrzymano też Atlas świata Larouse’a, Wrocław 2004; Ilustrowany atlas świata, Warszawa 2004; Atlas historii świata, Warszawa 2004; Wielki atlas świata satelitarny, Warszawa 2005.
W Oddziale Wydawnictw Rzadkich i Dokumentów Życia Społecznego zakończo- no prace przy katalogu systematycznym księgozbioru podręcznego, zalfabetyzowano i włączono około 2500 kart. Opracowano 21 400 jednostek dokumentów życia spo-
łecznego. Przewagę stanowiły dary, wśród nich najcenniejsze okazały się przewod- niki i informatory turystyczne ofiarowane przez Teresę Romanowską oraz programy teatralne i materiały dotyczące działalności muzeów i galerii przekazane przez Piotra Hordyńskiego.
Zestawienie stanu zbiorów opracowanych i wpisanych do inwentarzy
Przybytki w roku 2005 Stan na 31 XII 2005
A. Zbiory ogólne wol. wol.
druki zwarte nowe wydawnictwa ciągłe
54 471 21 227
1 998 067 728 426
Razem 75 698 2 726 493
B. Zbiory specjalne jedn. jedn.
rękopisy stare druki zbiory grafi czne zbiory kartografi czne zbiory muzyczne
dokumenty życia społecznego mikrofi lmy i mikrofi sze dokumenty elektroniczne materiały audiowizualne inne
778 109 289 1 160 230 22 432 11 800 120 1 454 2 235
28 992 105 799 50 246 46 919 37 989 997 585 128 653 1 648 8 292 16 909
Razem 40 607 1 423 032
Ogólny stan zbiorów A+B 116 305 4 149 525
CZYTELNICTWO I INFORMACJA NAUKOWA
Do Biblioteki w omawianym okresie zapisanych było 26 361 czytelników.
W 10 czytelniach (o 460 miejscach) odnotowano 125 829 odwiedzin (w sierpniu 2005 roku Biblioteka była zamknięta dla czytelników). Na miejscu udostępniono 369 235 wol. i jedn., w tym czytelnikom indywidualnym 369 101 wol. i jedn. Na zewnątrz wypożyczono 173 686 wol. i jedn., w tym czytelnikom indywidualnym 164 669 wol.
i jedn. Razem udostępniono 542 921 wol. i jedn.
W czytelniach, katalogach i holu na parterze znajdowały się 43 komputery dla czy- telników, za których pośrednictwem mogli oni zamawiać zbiory z komputerowego ka- talogu zbiorów BJ oraz korzystać z baz danych.
W Bibliotece udzielono ogółem 19 072 informacje, w tym 15 989 bibliograficznych, 2904 rzeczowe oraz 179 katalogowych. Opracowano 598 kwerend, w tym 234 zagra- niczne. Biblioteka kontynuowała zapoczątkowaną w 2004 roku bazę rozpraw doktor- skich, która liczyła pod koniec 2005 roku 411 prac, a baza prac magisterskich (nieudo- stępniana jeszcze użytkownikom) stworzona jesienią 2005 roku – 306 prac.
Biblioteka Jagiellońska zorganizowała dla UJ dostęp online do następujących za- granicznych baz bibliograficznych i abstraktów: Inspec, Beilstein, Gmelin, Chemical Abstracts, Science Citation Index-Expanded, Scopus oraz do pełnotekstowych baz cza- sopism: Science Direct (Elsevier), Springer Link, Kluwer, EIFL. W ten sposób pra- cownicy i studenci UJ mieli dostęp do 19 500 czasopism elektronicznych. W Czytelni Informacji Naukowej dostępnych było 10 specjalistycznych humanistycznych baz CD–ROM-ów oraz wiele baz bibliograficznych polskich, dostarczanych w ramach eg- zemplarza obowiązkowego. Informacja o tytułach czasopism zagranicznych dostępnych w bazach zawarta jest na stronach internetowych obu bibliotek. W ramach udoskona- lania zawartości przydatnych dla czytelników zasobów informacji na stronach inter- netowych BJ na bieżąco uaktualniano i poszerzano dział Bazy danych BJ, tj. polskie bibliografie i informatory w Internecie, bibliografie dziedzinowe, bibliografie publikacji pracowników naukowych w Polsce, polskie dzieła pełnotekstowe.
WYSTAWY
W omawianym okresie Biblioteka Jagiellońska zorganizowała następujące wystawy:
Kontynuacja z roku 2004:
– Prezydentura Ronalda Reagana w literaturze i prasie polskiej, 7 XII 2004–5 I 2005 – hol główny nowego skrzydła BJ. Organizatorzy: Krakowska Szkoła Wyższa im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie, Biblioteka Jagiellońska. Komisarz wystawy: Andrzej Kapiszewski. Scenariusz i realizacja: Danuta Bromowicz, Wojciech Kęder. Współpraca: Halina Baszak, Tadeusz Duda, Robert Fronckowiak, Olgierd Smoleński. Informator: Danuta Bromowicz, Wojciech Kęder, Prezydentura Ronalda Reagana w literaturze i prasie polskiej, Kraków 2004, 20 s.
Wystawy rozpoczęte w 2005 roku:
– Mecenasi nauki polskiej – sześć wieków ofiarności społecznej na rzecz Uniwersytetu Krakowskiego, 6 I–9 II 2005 – nowa sala wystawowa BJ. Organizator:
Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Komisarz: Danuta Grodowska-Kulińska.
Współpracownicy naukowi: Mieczysław Barcik, Diana Błońska, Adam Cieślak, Mariusz Jakubek, Katarzyna Kotarska, Edyta Paruch, Bogusław Sławiński. Współpracownicy techniczni: Wiesław Batkowski, Dorota Flacht, Kinga Podleśny, Anna Żukowska. Folder:
Mecenasi nauki polskiej – sześć wieków ofiarności społecznej na rzecz Uniwersytetu Krakowskiego 6 I–9 II 2005 [Kraków 2005].
– Vaudou w malarstwie haitańskim, 17 II–5 III 2005 – nowa sala wystawowa BJ.
Organizatorzy: Biblioteka Jagiellońska, Akademia Rolnicza w Krakowie. Komisarz i scenariusz: Aleksander Kawalec. Realizacja: Aleksander Kawalec, Da nuta Bromo- wicz, Elżbieta Zalasińska. Konsultacje: Danuta Radziszewska, Maria Reklewska, Jadwiga Bzinkowska. Projekt plastyczny wystawy: Sebastian Wiewiórski. Projekt zaproszenia i plakatu: Monika Zębala. Prace pomocnicze: Joanna Rościszewska, Grzegorz Fulara, Stanisława M. Potocka, Wanda Cyganek. Koordynator: Danuta Bromowicz. Katalog: Aleksander Kawalec, Danuta Bromowicz, Vaudou w malar- stwie haitańskim, Kraków 2005.
– Beethoven między muzyką Północy i Południa. Wystawa autografów, 14–19 III 2005 − nowa sala wystawowa BJ. Organizatorzy: Stowarzyszenie im. Ludwiga van Beethovena, Uniwersytet Jagielloński – Biblioteka Jagiellońska. Wystawa towarzy- sząca IX Wielkanocnemu Festiwalowi Ludwiga van Beethovena, zorganizowanemu od 15–25 marca 2005 roku w Warszawie, Gdańsku i Krakowie. Kurator, scenariusz i realizacja: Agnieszka Mietelska-Ciepierska. Tłumaczenie na j. niemiecki: Halina Stachowska. Tłumaczenie na j. angielski: Jan Rybicki, Maria Sułek. Oprawa plastycz- na: Lech Dziewulski. Fotografie: Tadeusz Duda. Prace konserwatorskie: Pracownia konserwacji zbiorów BJ pod kierunkiem Zygmunta Stańczyka. Katalog: Agnieszka Mietelska-Ciepierska, – Beethoven między muzyką Północy i Południa. Wystawa au- tografów. [Równoległe tytuły w j. niemieckim i angielskim, Kraków 2005], 20 s. Toż samo, [w:] IX Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena. Beethoven między mu- zyką Północy i Południa. 15–25 marca 2005, [Kraków 2005], s. 168–176.
– Bartłomiej Groicki – Prawnik polskiego Odrodzenia. Wystawa w 400-setną rocz- nicę śmierci, 5–30 IV 2005 – nowa sala wystawowa BJ. Organizatorzy: Biblioteka Jagiellońska, Archiwum Państwowe w Krakowie, Urząd Miasta Krakowa, Instytut Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych UJ. Komisarz: Grzegorz M. Kowalski.
Scenariusz i realizacja: Danuta Bromowicz, Grzegorz M. Kowalski. Projekt plastycz- ny wystawy i jego realizacja: Lech Dziewulski. Skanowanie: Tadeusz Duda. Projekt plakatu, zaproszenia, okładki katalogu: Alicja Kowalska. Prace pomocnicze: Oddział Starych Druków BJ. Prace konserwatorskie: Pracownia konserwacji zbiorów BJ pod kierunkiem Zygmunta Stańczyka. Katalog: Grzegorz M. Kowalski, Bartłomiej Groicki.
Prawnik Polskiego Odrodzenia. Kraków 2005.
– Życie i twórczość Joyce’a (1882–1941), 20 IV–3 V 2005 – hol nowego skrzydła BJ. Organizatorzy: Instytut Filologii Angielskiej UJ oraz Ambasada Republiki Irlandii w Polsce. Wystawa objazdowa, zorganizowana przez Wydział Kultury Ministerstwa Spraw Zagranicznych Irlandii zbiegła się z setną rocznicą Bloomsday, w którym to dniu 1904 roku osadzona jest akcja Ulissesa, najsłynniejszej powieści Joyce’a.
Koordynatorzy: Katarzyna Bazarnik, Zenon Fajfer, Danuta Bromowicz. Katalog:
Barsanit Michael, International Joyce [Dublin 2004].
– Joseph Ratzinger–Benedykt XVI. Publikacje w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej, 21 IV–7 V 2005 – hol II p. nowego skrzydła BJ przed Czytelnią Bibliograficzną.
Ekspozycja przygotowana z okazji wyboru nowego papieża. Scenariusz i realizacja:
Sebastian Grudzień, Ewa Bąkowska.
– Skarby Biblioteki Jagiellońskiej, 11 V–10 VI 2005 − nowa sala wystawowa BJ.
Kurator: Piotr Hordyński. Scenariusz: Piotr Hordyński przy współpracy oddziałów zbio- rów specjalnych BJ. Realizacja: Piotr Hordyński, Anna Sobańska, Zofia Wawrykiewicz, Wanda Ptak-Korbel, Anna Olszewska, Jadwiga Bzinkowska, Jan Brzeski. Projekt aranża- cji plastycznej i realizacja: Lech Dziewulski. Projekt plakatu i materiałów informacyjnych:
Anna Olszewska. Fotografie i skanowanie: Tadeusz Duda. Prace organizacyjne: Katarzyna Szklanny. Prace pomocnicze: Danuta Bromowicz, Apolonia Kitowa. Prace konserwator- skie: Pracownia konserwacji zbiorów BJ pod kierunkiem Zygmunta Stańczyka. Folder:
Skarby Biblioteki Jagiellońskiej, Kraków 2005. Folder: Skarby Biblioteki Jagiellońskiej.
Spotkanie z najcenniejszymi zabytkami rękopiśmiennictwa i druku, Kraków 2005.
– Prezentacja prac Sekcji konserwacji Oddziału Zabezpieczania Zbiorów Biblioteki Jagiellońskiej, 4–10 VI 2005 – hol nowego skrzydła BJ. Organizatorzy: Biblioteka Jagiellońska – Pracownia konserwacji zbiorów BJ. Wystawa towarzyszyła VII Mało- polskim Dniom Dziedzictwa Kulturowego (4–5 czerwca) 2005. Scenariusz i realizacja:
Aleksandra Szalla-Kleemann, Anna Rychter, Joanna Rościszewska. Prace konserwator- skie: Pracownia konserwacji zbiorów BJ pod kierunkiem Zygmunta Stańczyka. Druk ulotny: Skarby Biblioteki Jagiellońskiej. Krótki przewodnik po książce i jej konserwacji.
Materiały warsztatowe. [Kraków 2005].
– Jan Nepomucen Bobrowicz – Chopin gitary. Największy wydawca polskiej książki w Saksonii, wirtuoz, kompozytor XIX w., 15 VI–15 VII 2005 – hol główny nowego skrzydła BJ. Organizatorzy: Biblioteka Jagiellońska, Jan Oberbek. Wystawa przygoto- wana z okazji 200-lecia urodzin J.N. Bobrowicza. Komisarz: Jan Oberbek. Scenariusz i realizacja: Danuta Bromowicz, Jan Oberbek. Oprawa plastyczna: Joanna Rościszewska, Aleksandra Szalla-Kleemann. Prace reprograficzne: Tadeusz Duda. Prace pomocnicze:
Grzegorz Fulara. Druk ulotny: Jan Oberbek, Jan Nepomucen Bobrowicz – Chopin gi- tary. Największy wydawca polskiej książki w Saksonii, wirtuoz, kompozytor XIX w., Kraków 2005.
– Papież – pielgrzym. Jan Paweł II na znaczkach pocztowych świata. 1978–2003, 16 VI–15 VII 2005 − nowa sala wystawowa BJ. Organizator: Centrum Pontyfikatu Jana Pawła II w Rzymie, Biblioteka Jagiellońska. Wystawa objazdowa, przygotowana przez Centrum Pontyfikatu Jana Pawła II w Rzymie, została wyeksponowana przez Zygmunta Stańczyka przy udziale Piotra Małka i Lucyny Pronińskiej.
– Heidelberg 2004 w fotografii prof. Manfreda Görlacha, 16 VI–15 VII 2005 – hol główny nowego skrzydła BJ. Organizator: Biblioteka Jagiellońska. Scenariusz i reali- zacja: Danuta Bromowicz. Tłumaczenie tekstu z j. niemieckiego: Halina Stachowska.
Oprawa plastyczna: Joanna Rościszewska, Aleksandra Szalla-Kleemann. Skanowanie i prace reprograficzne: Tadeusz Duda. Prace pomocnicze: Grzegorz Fulara.
– Najcenniejsze muzykalia przechowywane w Bibliotece Jagiellońskiej, 16 VII 2005 – nowa sala wystawowa BJ. Organizator: Biblioteka Jagiellońska. Ekspozycja przygoto-
wana dla Międzynarodowego Stowarzyszenia Bibliotek Muzycznych, Archi wów i Cen- trów Informacji (IAML – International Association of Music Libraries, Archives and Documentation Centres) towarzyszyła Międzynarodowej Konferencji – Warszawa 10–15 VII 2005. Komisarz, scenariusz i realizacja: Agnieszka Mietelska-Ciepierska.
– Cenne zbiory BJ, 25 VIII 2005 – nowa sala wystawowa BJ. Organizator: Biblioteka Jagiellońska. Wystawa przygotowana z okazji 19. spotkania Europejskiej Grupy Użytkowników Systemu VTLS. Scenariusz i realizacja: Anna Sobańska, Małgorzata Gołuszka, Grażyna Stępień, Piotr Hordyński, Maria Urbaniec, Anna Dudek-Kuczyńska, Krystyna Pytel, Małgorzata Krzos, Sylwia Heinrich.
– Parlamentaryzm dawnej Polski, 6 IX–7 X 2005 – nowa sala wystawowa BJ.
Organizatorzy: Biblioteka Jagiellońska, Archiwum Państwowe w Krakowie, Urząd Miasta Krakowa, Wydział Prawa i Administracji UJ, Instytut Nauk Politycznych i Sto sunków Międzynarodowych UJ. Komisarz: Grzegorz M. Kowalski. Scenariusz i realizacja: Danuta Bromowicz, Grzegorz M. Kowalski. Prace pomocnicze: Oddział Starych Druków BJ. Projekt plastyczny wystawy i jego realizacja: Lech Dziewulski.
Projekt plakatu: Alicja Kowalska. Skanowanie: Tadeusz Duda. Prace konserwatorskie:
Pracownia konserwacji zbiorów BJ pod kierunkiem Zygmunta Stańczyka. Katalog:
Grzegorz M. Kowalski, Parlamentaryzm dawnej Polski, Kraków 2005.
– Zbiory specjalne BJ, 14 IX 2005 – nowa sala wystawowa BJ. Organizator: Biblioteka Jagiellońska – oddziały zbiorów specjalnych BJ. Ekspozycja przygotowana dla uczest- ników Konferencji European Association for International Education. Scenariusz i re- alizacja: Ewa Malicka, Małgorzata Gołuszka, Grażyna Stępień, Maria Urbaniec, Beata Górecka, Anna Dudek-Kuczyńska, Agnieszka Mietelska-Ciepierska, Krystyna Pytel.
– Dama z Medyki i Londynu. Lela Pawlikowska 1901–1980, 13 X–3 XI 2005 – nowa sala wystawowa BJ. Organizatorzy: Biblioteka Jagiellońska, Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej. Komisarz wystawy i scenariusz: Marta Trojanowska. Realizacja: Marta Trojanowska, Marek Mikrut, Henryk Kośmider, Janusz Rygiel, Danuta Bromowicz.
Koordynator: Danuta Bromowicz. Prace pomocnicze: Grzegorz Fulara. Wystawie towa- rzyszyła sesja naukowa i promocja książki: Dama z Medyki i Londynu. Lela Pawlikowska 1901–1980 autorstwa Marty Trojanowskiej. Druk ulotny: Marta Trojanowska, Dama z Medyki i Londynu. Lela Pawlikowska 1901–1980. Malarstwo, [Kraków 2005].
– Droga do wolności żołnierzy Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych (1944–1945), 20 X–16 XI 2005 – sala wystawowa BJ. Organizatorzy: Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, Biblioteka Jagiellońska. Wystawa przygo- towana z okazji otrzymania daru dla BJ od środowiska żołnierzy Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych z USA. Komisarz: Jan Brzeski. Realizacja: Jan Brzeski, Adam Roliński. Oprawa plastyczna: Lech Dziewulski. Folder: [Jan Brzeski] Droga do wolności żołnierzy Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych (1944–1945), [Kraków 2005].
– Mity–Nauka–Metafory. Rimer Cardillo–Jani Konstantinovski Puntos, 25 XI–16 XII 2005 − nowa sala wystawowa BJ. Organizator: Biblioteka Jagiellońska. Kurator: Piotr
Hordyński. Koncepcja wystawy i realizacja: Jani Konstantinovski Puntos. Koordynacja projektu: Danuta Bromowicz, Jani Konstantinovski Puntos. Tłumaczenie tekstów na j. angielski: Rafał Śmietana. Fotografie: Tadeusz Duda. Katalog: Myths–Science – – Metaphors. Rimer Cardillo–Jani Konstantinovski Puntos [Kraków 2005].
Zorganizowano 25 „Wystaw Nowości” (Oddział Informacji Naukowej i Katalogów), na których eksponowane było 1307 woluminów z nowych nabytków Biblioteki Jagiellońskiej.
PRACE NAUKOWE I WYDAWNICZE
W roku sprawozdawczym kontynuowano następujące prace badawcze:
Catalogus codicum manuscriptorum medii aevi Latinorum, qui in Bibliotheca Ja ge l- lonica Cracoviae asservantur – temat opracowywany wspólnie z Instytutem Filozofii i Socjologii PAN w Warszawie w ramach grantu, którym kieruje prof. dr hab. Zofia Włodek z PAN. W skład zespołu wchodzą pracownicy BJ: dr Maria Kowalczyk, mgr Anna Kozłowska, dr Lucyna Nowak, mgr Anna Sobańska, dr Ryszard Tatarzyński, dr Marian Zwiercan oraz pracownicy PAN: mgr Bożena Chmielewska i prof. dr hab.
Mieczysław Markowski. Trwały prace nad wol. IX.
Inwentarz rękopisów Biblioteki Jagiellońskiej. Praca przygotowywana z subwen- cją projektu badawczego pod kierownictwem mgr Jadwigi Grzybowskiej. Opracowuje zespół pracowników Oddziału Rękopisów: mgr Zbigniew Koziński, mgr Ewa Malicka oraz dr hab. Zdzisław Pietrzyk. W 2005 roku trwały prace nad indeksem zbiorczym do sygn. 10 001−11 000. Rozpoczęto prace nad kolejnym tomem (sygn. 11 001–11 435), który zawierać będzie Archiwum Domowe Pawlikowskich cz. 1.
Wydawnictwa Biblioteki Jagiellońskiej:
Bibliotheca Iagellonica. Fontes et Studia, t. 14: Katalog rozpraw doktorskich Uni- wersytetu Jagiellońskiego 1886–2003, oprac. Iwona Bator, Zbigniew Koziński, Kraków 2005, 208 s.
„Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej”, R. LIV, 2004, red. Andrzej Obrębski, 345 s. nlb. 5, wyd. 2005. Zawiera następujące publikacje pracowników BJ: Zdzisław Pietrzyk, Jan Pirożyński jako bibliotekarz (s. 7–15); Renata Szczepaniak, Wspomnienie o prof. Janie Pirożyńskim: Mój mistrz. Pokłosie konferencji Jan Pirożyński (1936–
–2004): historyk – badacz dziejów książki (s. 57–58); Żaneta Żegleń-Bożek, Kryzys druku a przyszłość bibliotek (s. 75–95); Danuta Patkaniowska, Biblioteka Jagiellońska XXI wieku – tradycyjna i nowoczesna (s. 95–108); Anna Pawica, Małgorzata Wielek- -Konopka, Przyszłość książki i mediów elektronicznych w świetle dotychczasowych badań (s. 109–118); Piotr Biliński, Sprawa zakupu sztychów po Jerzym Moszyńskim przez Polską Akademię Umiejętności (s. 125–142); Urszula Klatka, Koszty trans- portu zwłok Adama Mickiewicza z Konstantynopola do Paryża na podstawie notatek
