Edukacja na Dolnym Śląsku w roku szkolnym 1998/99

(1)

we Wrocławiu

ANALIZY

STATYSTYCZNE zWuT

^«ZĄD STATYSTYCZNY we Wrocławiu

WFORMATOniUM

ł-iczb Statystycznych

EDUKACJA

NA DOLNYM ŚLĄSKU

VV ROKU SZKOLNYM 1998/99

WROCŁAW 1999 R.

(2)

Kreska

Zero (0)

(

0

,

0

)

Kropka (.) Znak x

„W tym”

zjawisko nie wystąpiło,

zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,5;

zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,5,

zupełny brak informacji albo brak informacji wiarygodnych,

wypełnienie pozycji jest niemożliwe lub niecelowe, oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy.

Przy publikowaniu danych US - prosimy o podanie źródła

(3)

ANALIZY

STATYSTYCZNE

• «^ĄLi STATYSTYCZNY we Wrocławiu

iNFORMATOmUM

L'czb Statystycznych

EDUKACJA

NA DOLNYM ŚLĄSKU

W ROKU SZKOLNYM 1998/99

3IBLI0TEKA^%

ISBN 83-911967 - 1 -2

WROCŁAW 1999 R.

(4)

Przewodniczący: Bożena Kodeniec

Sekretarz: Halina Urbanek

■

;i i \' ;■ Q '( :

Członkowie: Sławomir Banaszak, Krystyna Kalichowicz, Elżbieta Małecka, Halina Matyja, Wiesława Mazur, Alina Mieszczakowska, Marek Obrębalski, Helena Polak, Andrzej Żurakowski

Opracowanie: Leokadia Jadowska, Alina Mieszczakowska, Halina Urbanek

Skład i opracowanie komputerowe: Anna Litewka

Druk: Urząd Statystyczny we Wrocławiu - Wydział Poligrafii, 59-220 Legnica, ul. Jaworzyńska 65

(5)

Przekazuję Państwu publikację „Edukacja na Dolnym Śląsku w roku szkolnym 1998/99”, będącą pierwszym opracowaniem Urzędu z zakresu oświaty i wychowania uwzględniającym nowy podział terytorialny kraju obowiązujący od dnia 1 stycznia 1999 r.

Prezentowane w publikacji dane dotyczą wychowania przedszkolnego, szkolnictwa podstawowego, średniego ogólnokształcącego i technicznego oraz zawodowego, z uwzględnieniem różnych typów szkół, w podziale na szkolnictwo dla dzieci i młodzieży oraz dla dorosłych. Ponadto publikacja zawiera dane o szkolnictwie wyższym.

Źródłem informacji były dane ze sprawozdawczości, czyli badań pełnych obejmujących placówki oświaty i wychowania oraz wszystkie typy szkół wyższych, niezależnie od ich struktury organizacyjnej czy form własności.

Część tabelaryczna została wzbogacona o tablice z danymi o województwie na tle kraju i innych województw.

Analiza stanu i tendencji dających się zauważyć w edukacji przed wprowadzeniem reformy będzie dobrym punktem wyjścia do prac analityczno-porównawczych w kolejnych latach funkcjonowania oświaty w zmienionych warunkach.

Mam nadzieję, iż informacje zawarte w publikacji okażą się pomocne w pracy osób i instytucji zainteresowanych prezentowaną problematyką.

DYREKTOR

Urzędu Statystycznego we Wrocławiu Bożena Kodeniec

Wrocław, październik 1999 r.

(6)

UWAGI METODYCZNE...

UWAGI ANALITYCZNE...

TABLICE

I. DANE ZBIORCZE

Szkolnictwo w województwie dolnośląskim na tle kraju...

Szkolnictwo według szczebli kształcenia...

Szkolnictwo według organów prowadzących szkoły...

Nauczanie języków obcych w szkołach podstawowych i średnich dla dzieci i młodzieży oraz policealnych... ...

Szkolnictwo dla niepełnosprawnych...

Szkolnictwo i wychowanie według powiatów i gmin...

II. WYCHOWANIE PRZEDSZKOLNE

Wychowanie przedszkolne ...

Wychowanie przedszkolne w powiatach...

III. SZKOLNICTWO PODSTAWOWE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY

Szkoły podstawowe...

Szkoły podstawowe niepubliczne z uprawnieniami szkoły publicznej...

Uczniowie w szkołach podstawowych według klas... . Szkolnictwo podstawowe w powiatach... ...

IV. SZKOLNICTWO ŚREDNIE OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA MŁODZIEŻY Licea ogólnokształcące...

Uczniowie liceów ogólnokształcących według klas i profilów kształcenia ...

Licea ogólnokształcące w powiatach...

V. SZKOLNICTWO ŚREDNIE TECHNICZNE I ZAWODOWE DLA MŁODZIEŻY

Szkolnictwo średnie techniczne i zawodowe według typów szkół...

Uczniowie i absolwenci w szkolnictwie średnim zawodowym według

kierunków...

Szkolnictwo średnie techniczne i zawodowe w powiatach ...

8 12

1 20

2 20

3 21

4 22

5 22

6 23

- 1(7) 28 .. 2(8) 28

- 1(9) 29

.. 2(10) 29 .. 3(11) 29 .. 4(12) 30

.. 1(13) 31 .. 2(14) 31 .. 3(15) 32

.. 4(16) 33

5(17) 34

.. 6(18) 35

(7)

VI. SZKOLNICTWO POLICEALNE

Szkolnictwo policealne według typów szkół...

Uczniowie i absolwenci w szkolnictwie policealnym według kierunków szkolenia...

Szkolnictwo policealne w powiatach...

VII. SZKOLNICTWO DLA DOROSŁYCH

Uczniowie w szkolnictwie podstawowym...

Uczniowie liceów ogólnokształcących...

Szkolnictwo średnie techniczne i zawodowe według typów szkół...

Uczniowie i absolwenci szkół dla dorosłych w powiatach...

VIII. SZKOŁY WYŻSZE

Szkoły wyższe ... ...

Studenci według typów szkół, grup kierunków i kierunków studiów...

Absolwenci według typów szkół, grup kierunków i kierunków studiów...

Obcokrajowcy - studenci i absolwenci szkół wyższych...

Studenci niepełnosprawni...

Nauczyciele akademiccy...

Uczestnicy studiów doktoranckich...

VIII. SZKOLNICTWO NA DOLNYM ŚLĄSKU NA TLE KRAJU I WOJEWÓDZTW

Wychowanie przedszkolne...

Szkolnictwo podstawowe dla dzieci i młodzieży...

Licea ogólnokształcące dla młodzieży...

Zasadnicze szkoły zawodowe dla młodzieży...

Szkoły średnie techniczne zawodowe dla młodzieży...

Szkolnictwo policealne...

Nauczanie języków obcych jako przedmiotu obowiązkowego w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych dla dzieci i młodzieży...

Nauczanie języków obcych jako przedmiotu nadobowiązkowego w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych dla dzieci i młodzieży...

Szkolnictwo dla dorosłych...

Studenci szkół wyższych... ...

Absolwenci studiów magisterskich i zawodowych...

Specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze...

Tabl. Str.

.. 1(19) 36

.. 2(20) 36 .. 3(21) 37

.. 1(22) 38 .. 2(23) 38 .. 3(24) 38 .. 4(25) 39

.. 1(26) 40 .. 2(27) 40 .. 3(28) 43 .. 4(29) 46 .. 5(30) 46 .. 6(31) 47 .. 7(32) 47

.. 1(33) 48 .. 2(34) 49 .. 3(35) 50 .. 4(36) 51 .. 5(37) 52 .. 6(38) 53

.. 7(39) 54

.. 8(40) 54

.. 9(41) 56

.. 10(42) 58

- 11(43) 58

.. 12(44) 60

(8)

METHODOLOGICAL NOTES...

ANALITYCAL NOTES...

TABLES

I. AGGREGATE DATA

Education in dolnośląskie voivodship as compared to the country ...

Education by level...

Education by authority responsible for the school...

Teaching foreign languages in primary and secondary schools for children and youth and in post-secondary schools...

Education for the handicapped...

Education by poviats and gminas...

II. PRE-SCHOOL EDUCATION

Pre-school education...

Pre-school education in poviats...

III. PRIMARY EDUCATION FOR CHILDREN AND YOUTH

Primary education...

Non-public schools with authorization of public schools... . Students of primary education by grade...

Primary education in poviats...

IV. GENERAL SECONDARY SCHOOLS FOR YOUTH

General secondary schools ...

Students of general secondary schools by grade and educational profile...

General secondary schools in poviats...

V. VOCATIONAL AND TECHNICAL SECONDARY EDUCATION FOR YOUTH

Vocational and technical secondary education by types...

Students and graduates of vocational technical secondary education by educational profile ...

Vocational and technical secondary education in poviats...

8 12

1 20

2 20

3 21

4 22

5 22

6 23

•• 1(7) 28 .. 2(8) 28

.. 1(9) 29 .. 2(10) 29 .. 3(11) 29 .. 4(12) 30

.. 1(13) 31 .. 2(14) 31 .. 3(15) 32

.. 4(16) 33

5(17) 34

.. 6(18) 35

(9)

Tab.

VI. POST-SECONDARY EDUCATION

Post-secondary education by type of schools... 1(19) Students and graduates of post-secondary education by educational profile... 2(20) Post-secondary education in poviats... 3(21) VII. EDUCATION FOR ADULTS

Students of primary education... 1(22) Students of general secondary schools... ... 2(23) Vocational and technical secondary education by type of schools... 3(24) Students and graduates of schools for adults in poviats... 4(25) VIII. TERTIARY SCHOOLS

Higher education institutions... 1(26) Students by type of schools, groups of educational profile and educational

profile... 2(27) Graduates by type of schools, groups of educational profile and educational

profile... 3(28) Foreigners - students and graduates of higher schools... 4(29) Handicapped students ... 5(30) Academic teachers... 6(31) Participants of doctor’s studies... 7(32) VIII. EDUCATION IN LOWER SILESIA AS COMPARED TO THE COUNTRY

AND VOrVODSHIPS

Pre-school education... 1(33) Primary education for children and youth... ... 2(34) General secondary schools for youth... 3(35) Basic vocational schools for youth... 4(36) Vocational and technical secondary education for youth... 5(37) Post-secondary education... 6(38) Compulsory foreign languages instruction in primary and secondary schools

for children and youth... 7(39) Facultative foreign languages instruction in primary and secondary schools

for children and youth... 8(40) Education for adults... 9(41) Students in higher schools...10(42) Graduates of master’s studies and post-secondary vocational studies... 11(43) Special education care centres... 12(44)

Page

36 36 37

38 38 38 39

40

40 43 46 46 47 47

48 49 50 51 52 53

54

56

58

60

(10)

- szkolnictwo podstawowe dla dzieci i młodzieży, do którego zaliczono kształcenie realizowane w szkołach podstawowych, w tym w szkołach filialnych i szkołach specjalnych, w szkołach (kla

sach) przysposabiających do pracy zawodowej (w zakresie VI, VII i VIII klasy szkoły podstawo

wej) oraz w szkołach artystycznych I stopnia realizujących jednocześnie program szkoły podsta

wowej,

- szkolnictwo średnie ogólnokształcące dla młodzieży, do którego zaliczono kształcenie w liceach ogólnokształcących dla młodzieży,

- szkolnictwo średnie techniczne i zawodowe dla młodzieży, do którego zaliczono kształcenie realizowane w zasadniczych szkołach zawodowych dla młodzieży (w tym w szkołach specjal

nych), w technikach zawodowych (w tym w szkołach specjalnych), w liceach zawodowych, w li

ceach technicznych, w liceach specjalnych i w szkołach artystycznych II stopnia,

- szkolnictwo policealne, do którego zaliczono kształcenie po szkole średniej, nie dające tytułu zawodowego uzyskiwanego po szkole wyższej, realizowane w formie dziennej, wieczorowej i za

ocznej w policealnych szkołach zawodowych, w kolegiach nauczycielskich oraz w nauczyciel

skich kolegiach języków obcych prowadzonych przez kuratoria oświaty,

- szkolnictwo dla dorosłych, do którego zaliczono kształcenie realizowane w szkołach dla doro

słych: podstawowych, w podstawowym studium zawodowym, w zasadniczych szkołach zawodo

wych, w liceach ogólnokształcących, w technikach i liceach zawodowych oraz średnich studiach zawodowych.

Wszystkie dane w tablicach, z wyjątkiem liczb dotyczących absolwentów, podane są według stanu na początku roku szkolnego 1998/99. Dane o absolwentach dotyczą roku szkolnego 1997/98.

Dane o nauczycielach dotyczą tylko nauczycieli realizujących obowiązujący program nauczania, tj. bez wychowawców świetlic, bibliotekarzy, prowadzących wyłącznie zajęcia pozalekcyjne itp., łącznie z nauczycielami religii.

Każdą izbę lekcyjną, pracownię przedmiotową i salę gimnastyczną liczono jeden raz, niezależ

nie od parokrotnego ich wykorzystywania przez jedną lub kilka szkół.

Dane obejmują szkoły i placówki prowadzone przez ministrów, inne organy administracji rządo

wej, gminy lub związki komunalne, inne osoby prawne i fizyczne.

Szkoły i placówki mogą być publiczne, niepubliczne z uprawnieniami szkoły publicznej i nie

publiczne. Szkoła niepubliczna może uzyskać uprawnienia szkoły publicznej, jeżeli realizuje mini

mum programowe oraz stosuje zasady klasyfikowania i promowania uczniów ustalone przez Ministra Edukacji Narodowej, umożliwiające uzyskanie świadectw lub dyplomów państwowych. Ministrowie, inne organy administracji rządowej,gminy lub związki komunalne mogą prowadzić tylko szkoły pu

bliczne. Szkoły w szkolnictwie podstawowym prowadzone mogą być wyłącznie jako publiczne lub nie

publiczne z uprawnieniami szkoły publicznej.

Szkoły filialne stanowią element sieci szkolnictwa podstawowego. Podporządkowane są szkołom

podstawowym. Szkoły filialne mogą być organizowane z klasami: I-VI, I-V, I-IV, I-III.

(11)

Szkoły (klasy) przysposabiające do pracy zawodowej są to szkoły organizowane dla uczniów szkół podstawowych, którzy ukończywszy 15 lat ukończyli klasę V lub VI i nie rokują ukończenia szkoły podstawowej w normalnym trybie.

Szkolnictwo podstawowe specjalne przeznaczone jest dla dzieci niepełnosprawnych ze specjal

nymi potrzebami edukacyjnymi. Szkoła może funkcjonować samodzielnie lub może stanowić inte

gralną część innej jednostki oświatowej.

W szkołach podstawowych dla dzieci i młodzieży organizowane są oddziały specjalne dla dzieci niepełnosprawnych ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Oddziały te stanowią organizacyjną część szkoły i podlegają dyrektorowi szkoły.

Liceum ogólnokształcące dla młodzieży jest średnią szkołą ogólnokształcącą, umożliwiającą uzy

skanie wykształcenia średniego ogólnego oraz świadectwa dojrzałości, organizowaną na podbudowie programowej szkoły podstawowej. Do liceum uczęszcza młodzież od 15 do 22 roku życia. Nauka trwa 4 lata, a w ciągach klas (szkołach) dwujęzycznych z klasą wstępną - 5 lat. Absolwenci liceów ogólno

kształcących po ukończeniu klasy programowo najwyższej (IV) uzyskują wykształcenie średnie ogól

ne, a po złożeniu egzaminu dojrzałości uzyskują prawo do ubiegania się o przyjęcie na studia wyższe lub do szkół pomaturalnych. Świadectwo ukończenia liceum ogólnokształcącego uprawnia do ubiega

nia się o przyjęcie do szkół policealnych.

Liceum ogólnokształcące specjalne jest średnią szkołą ogólnokształcącą organizowaną dla mło

dzieży niepełnosprawnej ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Licea ogólnokształcące specjalne realizują obowiązujące dla liceum plany i programy nauczania, a ponadto cele rehabilitacyjne i reso

cjalizacyjne.

W celu przygotowania absolwentów do wyboru przyszłego kierunku studiów licea ogólnokształ

cące dla młodzieży prowadzą nauczanie dla młodzieży (od drugiej do trzeciej klasy) w różnych profi

lach. Profil nauczania ustala się wyznaczając jeden lub dwa przedmioty wiodące i zwiększając wymiar nauczania tych przedmiotów kosztem godzin przeznaczonych w ramowych planach nauczania na za

jęcia fakultatywne.

Szkoła zasadnicza zawodowa jest szkołą dającą wykształcenie ogólne i zasadnicze zawodowe oraz możliwość dalszego kształcenia się w szkole średniej. Do szkoły tej przyjmowani są absolwenci szkoły podstawowej. Nauka trwa od 2 do 3 lat. Świadectwo ukończenia szkoły zasadniczej jest dowo

dem posiadania tytułu robotnika wykwalifikowanego lub pracownika o równorzędnych kwalifika

cjach. Uprawnia do ubiegania się o przyjęcie do średniej szkoły ogólnokształcącej lub zawodowej, organizowanej na podbudowie programowej szkoły zasadniczej.

O przyjęcie do szkoły zasadniczej zawodowej dla dorosłych ubiegać się mogą osoby, które ukoń

czyły lub ukończą w danym roku kalendarzowym 17 rok życia.

Technika i licea zawodowe dla młodzieży umożliwiają uzyskanie kwalifikacji zawodowych na poziomie średnim i średniego wykształcenia ogólnego oraz uzyskanie świadectwa dojrzałości. Szkoły te organizowane są na podbudowie programowej szkoły podstawowej i szkoły zasadniczej. Do szkół dla młodzieży uczęszczają osoby od 15 roku życia nie dłużej jednak niż do ukończenia 22 roku życia (w przypadku szkół pięcioletnich) lub do ukończenia 23 roku życia (w przypadku szkół z trzyletnim cyklem nauczania na podbudowie programowej szkoły zasadniczej).

Absolwent technikum, liceum uzyskuje świadectwo ukończenia szkoły oraz może (po zdaniu eg

zaminów) uzyskać świadectwo dojrzałości. Świadectwo ukończenia technikum jest dokumentem stwierdzającym posiadanie średniego wykształcenia ogólnego i średnich kwalifikacji zawodowych.

Absolwenci uzyskują tytuł technika lub inny tytuł określony w klasyfikacji zawodów i specjalności

(12)

szkolnictwa zawodowego. Do grupy wymienionych szkół nie zalicza się liceów zawodowych, tzn.

szkół nie dających pełnego średniego wykształcenia zawodowego.

Szkoła policealna (pomaturalna) jest szkołą organizowaną na podbudowie programowej szkoły średniej ogólnokształcącej, umożliwiającą uzupełnienie wykształcenia ogólnego o kwalifikacje zawo

dowe na poziomie średnim lub zasadniczym. Absolwenci otrzymują dyplom, który określa kwalifika

cje zawodowe na poziomie technika lub robotnika wykwalifikowanego.

Do szkół policealnych (pomaturalnych) zalicza się ponadto:

- policealne szkoły zawodowe,

- nauczycielskie kolegia języków obcych oraz kolegia nauczycielskie (z wyjątkiem organizowanych w ramach szkoły wyższej).

Szkoła zawodowa specjalna dostosowana jest programowo i organizacyjnie do potrzeb i możli

wości psychofizycznych młodzieży o określonych niepełnosprawnościach. Do szkół zawodowych specjalnych uczęszcza młodzież: niewidoma, słabo widząca, niesłysząca, słabo słysząca, przewlekle chora, niepełnosprawna ruchowo, umysłowo upośledzona oraz społecznie niedostosowana. Zadaniem szkoły jest przygotowanie młodzieży niepełnosprawnej do pracy kwalifikowanej. Szkoły zawodowe specjalne mogą być organizowane bądź jako samodzielne placówki, bądź jako integralna część innej placówki oświatowo-wychowawczej. Mogą one być również organizowane w zakładach służby zdrowia.

Uczniowie i absolwenci szkół zawodowych sklasyfikowani zostali według grup kierunków szkole

nia zgodnie z klasyfikacją ISCED, stosowaną przez UNESCO, według zawodów zgodnie z Międzyna

rodową Standardową Klasyfikacją Zawodów ISCO-88

Szkolnictwo dla dorosłych obejmuje kształcenie na poziomie podstawowym oraz średnim ogól

nokształcącym i zawodowym. Przeznaczone jest dla osób, które ukończyły 17 rok życia.

Wychowanie przedszkolne

Placówki wychowania przedszkolnego są to placówki opiekuńczo-wychowawcze przeznaczone dla dzieci w wieku od lat 3 do rozpoczęcia przez nie nauki w szkole podstawowej, zapewniające dzieciom opiekę oraz mające na celu przygotowanie ich do nauki w szkole. Do placówek wychowania przedszkolnego zaliczono:

- przedszkola,

- oddziały przedszkolne przy szkołach podstawowych.

Przedszkola specjalne organizowane są dla dzieci: z wadami widzenia, z wadami słuchu, niepeł

nosprawnych ruchowo, przewlekle chorych, upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym. Przedszkole specjalne może być placówką samodzielną bądź organizacyjnie związaną ze szkołą podstawową specjalną, specjalnym ośrodkiem szkolno-wychowawczym lub zakładem leczni

czym.

Liczbę miejsc w przedszkolu wyznacza norma 2,4 m2 powierzchni przeznaczonej dla jednego

dziecka. Dla otrzymania liczby miejsc w przedszkolu sumuje się powierzchnię w m" sal: zajęć, zabaw,

sypialni (w tym również wynajmowanych) i otrzymaną sumę dzieli przez 2,4. Do obliczenia liczby

miejsc nie przyjmuje się powierzchni pomieszczeń czasowo adaptowanych.

(13)

Szkolnictwo wyższe

Szkoły wyższe dzielą się na państwowe i niepaństwowe. W myśl ustawy z dnia 12 września 1990 r.

o szkolnictwie wyższym „utworzenie, przekształcenie i zniesienie uczelni państwowej oraz połączenie jej z inną uczelnią państwową następuje w drodze ustawy.

Szkoły wyższe niepaństwowe zostają powołane na podstawie zezwolenia Ministra Edukacji Narodo

wej i prowadzone przez organizacje wyznaniowe, społeczne, międzynarodowe, fundacje oraz inne osoby prawne i osoby fizyczne.

Przez studentów szkół wyższych rozumie się osoby zarejestrowane na studiach dziennych, wie

czorowych, zaocznych i eksternistycznych, łącznie ze studentami po ostatnim roku studiów bez egza

minu dyplomowego oraz korzystającymi z urlopów dziekańskich. Do zbiorowości studentów nie zali

cza się słuchaczy studiów podyplomowych oraz doktoranckich.

Dane o studentach pierwszego roku studiów nie obejmują studentów pierwszego roku magisterskich studiów uzupełniających.

Absolwenci szkół wyższych to osoby, które uzyskały dyplomy stwierdzające ukończenie studiów wyższych. Absolwenci studiów magisterskich (jednolitych, uzupełniających) uzyskują tytuły (w za

leżności od kierunku studiów): magistra, lekarza medycyny, lekarza stomatologa, lekarza weterynarii.

Absolwenci wyższych studiów zawodowych uzyskują (w zależności od kierunku studiów) tytuł zawo

dowy inżyniera lub licencjata.

Do populacji cudzoziemców polskiego pochodzenia zalicza się osoby, które bez względu na kraj urodzenia i znajomość języka polskiego deklarują polskie pochodzenie oraz przejawiają zainteresowa

nie polską kulturą i krajem swego pochodzenia.

Informacje o szkolnictwie wyższym według kierunków studiów zostały przedstawione zgodnie z Międzynarodową Standardową Klasyfikacją Wykształcenia - International Standard Classification of Education (ISCED).

Studia podyplomowe organizowane są dla osób, które ukończyły wyższe studia magisterskie lub w niektórych przypadkach wyższe studia zawodowe. Służą one podniesieniu kwalifikacji, aktualizacji wiedzy lub uzupełnieniu wykształcenia niezbędnego do wykonywania zawodu (np. studia pedago

giczne, dziennikarskie, bankowe, menedżerskie).

Do stopni naukowych zalicza się stopnie doktora i doktora habilitowanego określonej dziedziny nauki lub dziedziny sztuki w zakresie danej dyscypliny naukowej bądź artystycznej. Stopnie naukowe nadawane są w jednostkach organizacyjnych szkół wyższych oraz w innych placówkach naukowych, które posiadają uprawnienia do ich nadawania.

Tytułem naukowym jest tytuł profesora określonej dziedziny nauki albo określonej dziedziny sztuki nadawany przez Prezydenta RP.

Nauczycielami akademickimi w szkole wyższej są: pracownicy naukowo-dydaktyczni i naukowi, w tym zatrudnieni na stanowiskach: profesora zwyczajnego, profesora nadzwyczajnego, docenta, adiunkta, asystenta oraz pracownicy dydaktyczni zatrudnieni na stanowiskach: starszego wykładowcy, lektora, instruktora. W dziale wykazano pełnozatrudnionych nauczycieli akademickich, przy czym nauczyciele zatrudnieni w pełnym wymiarze godzin w więcej niż jednej szkole wykazani zostali w każdym miejscu pracy.

Dane dotyczące studentów szkół wyższych podano w tablicach według stanu na dzień 30 XI 1998/99. Dane o absolwentach, stopniach naukowych, nauczycielach akademickich dotyczą ro

ku kalendarzowego 1998.

(14)

Obserwowane od kilku lat zmiany w strukturze wiekowej ludności pociągają za sobą bezpośred

nie skutki w systemie edukacji, tj. konieczność uwzględnienia w systemie oświaty i wychowania mniej lub bardziej licznych generacji dzieci i młodzieży, tzw. niżów i wyżów demograficznych. Rosną aspiracje edukacyjne młodzieży, rozwija się szkolnictwo na poziomie średnim otwierając drogę na wyższe uczelnie, których oferta z roku na rok wzrasta.

Przez system wychowania przechodzą dzieci i młodzież w wieku od 3 do 20 lat. Dolna granica to początek wieku przedszkolnego.

Przedszkola

Wychowanie przedszkolne realizowane jest w dwóch typach jednostek: w przedszkolach i od

działach przedszkolnych przy szkołach podstawowych. Placówki przedszkolne obejmują dzieci w wieku od 3 do 6 lat, szkoły tylko dzieci sześcioletnie, tworząc tzw. klasy „zerowe”.

W roku szkolnym 1998/99 działało w województwie dolnośląskim 568 przedszkoli, w tym 124 na terenach wiejskich. Dysponowały one 56,1 tys. miejsc, z czego 7,6 tys. przypadało na wieś. Z opieki przedszkoli korzystało 54,4 tys. dzieci, w tym 6,1 tys. w przedszkolach wiejskich.

W 717 oddziałach przedszkolnych przy szkołach podstawowych, w tym w 561 (78,3%) na wsi, przebywało 14,4 tys. dzieci, w tym w oddziałach wiejskich 8,8 tys. (62,2%).

Liczba przedszkoli jak i oddziałów przedszkolnych przy szkołach podstawowych systematycznie maleje w związku ze zmniejszającą się liczbą dzieci w wieku 3 - 6 lat. W roku 1998 liczba sześciolatków w porównaniu do 1995 r. zmalała o 4,7 tys. (o 12,1%), a w porównaniu do 1990 r. aż o 17,4 tys.

(o 33,6%); liczba przedszkoli w porównaniu z 1995 r. zmniejszyła się o 26 (o 4,4%).

Struktura dzieci i młodzieży według wieku

W roku szkolnym 1998/99 liczebność roczników dzieci w wieku lat 3 dol3 była mniejsza niż w 1995 r., a różnica w poszczególnych rocznikach wahała się w granicach od 17,6% w grupie lat 10 do 4,1 %w grupie lat 13. W pozostałych rocznikach (powyżej lat 13) liczebność była wyższa, a przewaga wzrastała od 0,8% w grupach lat 14 i 16 do 5,6% w wieku lat 21; w grupach lat 22 i więcej przewaga przekraczała 10%.

DZIECI I MŁODZIEŻ WEDUG WIEKU (stan w dniu 31XII) Wiek

1990 1995 1998

liczba osób 1990=

=100

1995=

=100

3>.. •»»*••• 43285 34524 29820 68,9 86,4

4... 45776 37316 33786 73,8 90,5

5... 49811 37702 33750 67,8 89,5

6... 51810 39144 34415 66,4 87,9

7... 53879 40957 37179 69,0 90,8

8... 51788 43014 37615 72,6 87,4

9... 51236 45546 39037 76,2 85,7

10... 52292 49584 40861 78,1 82,4

U... 51254 51553 42884 83,7 83,2

50426 53625 45499 90,2 94,8

49459 51568 49450 100,0 95,9

1990 1995 1998

Wiek liczba osób 1990=

=100

1995=

=100

14>... 50257 50994 51418 102,3 100,8

15... 48755 52090 53500 109,7 102,7

16 46379 51019 51446 110,9 100,8

17... 43734 50176 50811 116,2 101,3

18 42709 49174 51889 121,5 105,5

19... 41405 50322 51243 123,8 101,8

20... 39073 49123 50449 129,1 102,7

21... 36956 46981 49624 134,3 105,6

22... 36478 44492 50429 138, 113,3

23 ...

24...

34818 43307 48983 140,7 113,1

35939 41062 46555 128,9 112,8

(15)

W 1998 r. liczba dzieci w wieku 7-14 lat, tj. w wieku szkoły podstawowej była znacznie mniejsza w porównaniu z 1995 r. jak i z 1990 r. i wynosiła 343,9 tys. dzieci. Spadki te wyniosły odpowiednio:

42.9 tys. (11,1%) i 66,7 tys. (16,2%).

Liczebność grupy sześciolatków, tzw. zerówkowiczów była mniejsza o 4,3 tys. osób, tj. o 12,1%

w porównaniu do 1995 r. i o 17,4 tys., tj. o 33,6% w odniesieniu do 1990 r. Oznacza to, że w najbliż

szych latach liczba uczniów szkół podstawowych będzie nadal zmniejszała się.

W 1998 r. liczba dzieci w wieku pierwszych sześciu klas szkoły podstawowej wynosiła 243,1 tys.

W roku szkolnym 1999/2000, w momencie rozpoczęcia działalności przez pierwsze gimnazja, liczba dzieci w klasach I-VI szkół podstawowych wynosić będzie 232,0 tys. osób, a więc o 11,1 tys. mniej niż wcześniej.

Po trzech latach, gdy pierwsi absolwenci opuszczą gimnazja, naukę w nich podejmie o 6,5 tys.

młodzieży mniej, a w szkołach podstawowych będzie mniej dzieci już o 25,4 tys. Jednocześnie obser

wować będziemy zmniejszanie się liczby uczniów szkół ponadpodstawowych.

W roku szkolnym 1998/99 we wszystkich typach szkół podstawowych i średnich kształciło się 582.9 tys. dzieci, młodzieży i dorosłych, co stanowiło 19,5% ludności województwa (w roku szkol

nym 1995/96 - 20,2%).

SZKOLNICTWO DLA DOROSŁYCH Uczniowie - 33,5 tys.

Absolwenci - 8,3 tys.

WYCHOWANIE PRZEDSZKOLNE

Dzieci w wieku 6 lat - 33,9 tys.

t

% absolwentów

kontynuujących naukę w szkołach wyższego szczebla

Uczniowie i studenci z roku szkolnego 1998/99 Absolwenci z roku szkolnego 1997/98

(16)

-

Struktura szkolnictwa według typów szkól

Wraz z systematycznie malejącą liczbą dzieci w wieku szkoły podstawowej zmniejsza się liczba szkół dla dzieci i młodzieży. W roku szkolnym 1995/96 były czynne 1364 szkoły podstawowe, a w roku 1998/99 było ich o 85 mniej, tj. o 6,2%. Wzrosła natomiast w tym okresie liczba szkół śred

nich, w tym najbardziej liczba liceów ogólnokształcących ze 126 do 148, czyli o 17,5%.

W zakresie szkół średnich technicznych i zawodowych odnotowano wzrost liczby techników i liceów zawodowych z 379 do 392, tj. o 3,4%, przy jednoczesnym - 7,1% spadku liczby szkół zasad

niczych zawodowych, których jest obecnie 195.

W szkolnictwie dla dorosłych, odmiennie niż w szkolnictwie dla dzieci młodzieży, odnotowano wzrost liczby szkół w stosunku do roku szkolnego 1995/96: podstawowych o jedną, ponadpodstawo

wych o 63, z czego liceów ogólnokształcących o 28, średnich technicznych i liceów zawodowych o 31, a zasadniczych zawodowych o 4.

Lata dziewięćdziesiąte to dynamiczny rozwój szkolnictwa policealnego. W okresie od 1995 r. do 1998 r. liczba tych szkół wzrosła aż o 98, tj. o 63,2%.

W roku szkolnym 1995/96 uczniowie szkół podstawowych dla dzieci i młodzieży stanowili 66,6%, a w roku 1998/99 już tylko 62,6%. Udział młodzieży liceów ogólnokształcących, wynoszący obecnie 11,0% w roku 1995/96 wynosił 8,8%, technikach i liceach zawodowych odpowiednio 13,7% i 12,1%

oraz w szkołach policealnych 4,4% i 3,1%.

W szkolnictwie dla dzieci i młodzieży obejmującym szkoły podstawowe, średnie ogólnokształcą

ce, techniczne i zawodowe oraz zasadnicze zawodowe w roku szkolnym 1998/99 uczyło się 525,5 tys.

osób, z tego 343,7 tys. w szkołach podstawowych i w ponadpodstawowych 181,8 tys. osób. W porów

naniu z rokiem szkolnym 1995/96 w szkolnictwie podstawowym nastąpił spadek liczby uczniów o 37,8 tys., tj. o 9,1%, a w szkolnictwie ponadpodstawowym odnotowano wzrost o 7,9 tys., tj. o 4,6%.

Rozwijające się dynamicznie szkolnictwo policealne, głównie dzięki inicjatywie osób prywat

nych, zorganizowało 253 placówki, w których kształciło się 24,0 tys. osób, tj. o 34,9% więcej niż w roku 1995/96. Szczególnie dynamicznie wzrosła liczba słuchaczy kształcących się w systemie wieczo

rowym i zaocznym, którzy stanowili 57,8% uczniów tego typu szkół.

Szkolnictwo według organu prowadzącego

Od 1989 r. organizacje społeczne a następnie również organizacje wyznaniowe i osoby prywatne zaczęły ubiegać się o uzyskanie zgody na powoływanie szkół. Na początku były to szkoły podstawo

we i średnie, a następnie zakres szkół niepublicznych poszerzył się o szkoły zawodowe, w tym szcze

gólnie typu policealnego, które pozwalają zdobyć zawód absolwentom liceów ogólnokształcących.

SZKOŁY WEDŁUG ORGANU PROWADZĄCEGO W ROKU SZKOLNYM 1998/99

Organ prowadzący:

a - w liczbach bezwzględnych b-w%

Uczniowie szkół dla dzieci i młodzieży

Uczniowie szkół dla dorosłych

razem podstawo

wych

średnich ogólno

kształcących

średnich technicz

nych i zawodo

wych

policealnych

549476 343741 60175 121595 23965 33455

b 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0

Jednostki administracji państwowej...a 149423 7267 35521 96554 10081 18022

b 27,2 2,1 59,0 79,4 42,1 53,9

Jednostki samorządu terytorialnego... a 380705 333931 21825 23025 1924 8979

b 69,3 97,2 36,3 18,9 8,0 26,8

Organizacje: społeczne... a 4962 1266 1289 722 1685,70 295

b 0,9 0,4 2,1 0,6 7,0 0,9

wyznaniowe... a 929 113 701 ^- 115 -

b 0,2 0,0 1,2 ^X 0,5 ^X

Pozostałe... a 13457 1164 839 1294 10160 6159

b 2,4 0,3 1,4 U 42,4 18,4

(17)

W roku szkolnym 1998/99 na terenie województwa działały 54 szkoły społeczne dla dzieci i młodzieży (14 podstawowych, 9 liceów ogólnokształcących, 7 technicznych zawodowych, 24 poli

cealne), do których uczęszczało 5,0 tys. uczniów. Udział uczniów szkół społecznych w poszczegól

nych typach szkół jest zróżnicowany i waha się od 0,4% w szkolnictwie podstawowym do 7,0%

w szkołach policealnych. Są to placówki małe, kształcące średnio mniej niż 100 uczniów, tylko w liceach przeciętna ta wyniosła ponad 140 uczniów.

W latach dziewięćdziesiątych pojawiły się pierwsze szkoły prowadzone przez organizacje wyzna

niowe oraz innych organizatorów, głównie osoby prywatne. Obecnie na Dolnym Śląsku funkcjonuje 8 szkół prowadzonych przez organizacje wyznaniowe (3 szkoły podstawowe, 4 licea ogólnokształcące, 1 szkoła policealna) oraz 167 prowadzonych przez osoby prywatne (12 szkół podstawowych, 10 lice

ów ogólnokształcących, 17 szkół technicznych zawodowych, 128 policealnych). Są to również pla

cówki małe, często kształcące mniej niż 100 uczniów. Kształciły one w roku szkolnym 1998/99 od

powiednio 0,9 tys. osób i 13,5 tys. osób, a udział w liczbie ogólnej uczniów był niewielki i wyniósł dla szkół organizacji wyznaniowych zaledwie 0,2%, a dla prywatnych 2,4%.

W wyniku rozpoczętego w roku szkolnym 1991/92 przejmowania szkół podstawowych i ponad

podstawowych przez samorząd terytorialny większość szkół prowadzona jest przez gminy. W 1998 r.

gminy prowadziły 1147 szkół podstawowych dla dzieci i młodzieży (89,7% ogółu szkół podstawo

wych), w których uczyło się 333,9 tys. dzieci ( 97,2% uczniów tych szkół). W 144 szkołach ponad

podstawowych uczyło się 46,8 tys. uczniów, tj. 22,7% ogólnej liczby uczniów szkół ponadpodstawo

wych.

Podstawowe

0,3%

97,2%

Średnie techniczne i zawodowe

Średnie ogólnokształcące

36,3%

Policealne

42,4% 42.1%

7,5% 8.0%

jednostki administracji jednostki samorządu --- organizacje społeczne ES3 pozostałe

państwowej terytorialnego i wyznaniowe

Uczniowie według organów prowadzących szkoły

Szkolnictwo dla dorosłych

Szkolnictwo dla dorosłych to głównie szkolnictwo ponadpodstawowe. W szkołach podstawowych dla dorosłych uczy się niewielki odsetek osób kształcących się w tym systemie (4,3%). Dokształcają się w nich przede wszystkim osoby młode, które z różnych powodów nie ukończyły szkoły podsta

wowej.

(18)

Najliczniejszą grupę uczniów szkół podstawowych dla dorosłych stanowią osoby w wieku 17 lat i mniej - 89,2%. Szkoły podstawowe dla dorosłych znajdują się głównie w miastach.

W roku szkolnym 1998/99 w szkołach dla dorosłych uczyło się 33,5 tys. uczniów:

©> w podstawowych - 4,3%,

@> w liceach ogólnokształcących - 31,2%,

w średnich technicznych i zawodowych - 64,5% uczniów.

Wśród uczniów szkół średnich technicznych i zawodowych przeważają mężczyźni (63,5%), także w podstawowych (75,3%), natomiast w liceach ogólnokształcących nieznacznie przeważają kobiety (53,2%).

W szkolnictwie dla dorosłych dominują technika i licea zawodowe (173 szkoły), w których kształciło się 20,6 tys. osób. W zasadniczych szkołach zawodowych (12 placówek), które w tym sys

temie stanowią nieznaczny procent kształcenia (likwidacja szkół przyzakładowych), naukę pobierało tylko 924 uczniów.

Absolwenci

W roku szkolnym 1997/98 ukończyło szkoły podstawowe 50,9 tys. uczniów (o 2,9% więcej niż w roku 1995/96), szkoły średnie 41,3 tys. uczniów (o 2,7% więcej), w tym 12,1 tys. to absolwenci lice

ów ogólnokształcących (o 21,5% więcej niż w roku 1995/96). Najwyższy jednak wzrost liczby absol

wentów, tj. o 5,5 tys. osób (o 69,0%) odnotowały szkoły policealne. Najbliższe lata będą charakteryzo

wały się rosnącą liczbą absolwentów.

W zakresie kontynuacji nauki przez absolwentów szkół podstawowych obserwujemy znaczną poprawę.

Korzystnym zjawiskiem jest zmniejszanie się udziału absolwentów szkół podstawowych kontynuują

cych naukę w zasadniczych szkołach zawodowych (z 35% w 1995/96 do 28% w 1998/99), a znaczny wzrost odsetka młodzieży podejmującej naukę w liceach ogólnokształcących (w roku szkolnym 1998/99 wyniósł on w woj. dolnośląskim 35,0%; w kraju - 35,1%).

Nauczanie języków obcych

Ważnym elementem w kształceniu dzieci i młodzieży jest nauczanie języków obcych. W szkołach podstawowych i średnich dla dzieci i młodzieży najwięcej uczniów uczy się obowiązkowo języka niemieckiego (40,3% ogółu uczniów), następnie j. angielskiego (30,0%) oraz j. rosyjskiego (9,5);

w kraju w kolejności: j. angielskiego (34,5%), j. niemieckiego (25,2%) orazj. rosyjskiego (18,1%).

]woj. dolnośląskie B3SŁII Polska

Nauczanie języków obcych jako przedmiotu obowiązkowego w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych dla dzieci i młodzieży

(19)

Szczególnie duży udział młodzieży uczącej się obowiązkowo języków obcych obserwuje się w szkołach średnich ogólnokształcących, gdzie na 100 uczniów 83 uczy się j. angielskiego i 75 j. nie

mieckiego. Natomiast młodzież szkół zasadniczych zawodowych najczęściej uczy się j. rosyjskiego (46,5% ogółu uczniów).

W przypadku nauczania języków obcych jako przedmiotu nadobowiązkowego w szkołach wybie

rany jest przede wszystkim j. angielski (w szkołach podstawowych - 5,9% uczniów, w szkołach śred

nich - 0,9%). Najniższe zainteresowanie nauką języka obcego jako przedmiotu nadobowiązkowego występuje w zasadniczych szkołach zawodowych.

Szkoły specjalne

W roku szkolnym 1998/99 placówki specjalne kształcące dzieci i młodzież ze szczególnymi trud

nościami rozwojowymi i wychowawczymi przedstawia tablica:

SZKÓŁ Y DLA MEPEŁNOSPRA WNYCH DLA DZIECI I MŁODZIEŻY

Rodzaj szkoły Szkoły

Uczniowie

Absolwenci

Nauczyciele petnozatrudnie-

ogółem w tym

dziewczęta ni

Podstawowe... 106 7553 3057 1058 1491

Ogólnokształcące... 2 95 50 8 6

Zasadnicze zawodowe... . 32 2279 1035 606 209

Licea i technika zawodowe... 3 330 187 67 66

Policealne... ... 3 413 194 317 3

Szkolnictwo wyższe

Przemiany zachodzące w gospodarce i sytuacja na rynku pracy rozbudziły aspiracje edukacyjne młodzieży. Zwłaszcza rynek pracy spowodował konieczność nowego spojrzenia na edukację. Nauka jest obecnie traktowana jako inwestycja. Wraz ze wzrostem poziomu wykształcenia zwiększa się możliwość uzyskania pracy, wyższych płac i rośnie mobilność zawodowa pracownika. Dla systemu szkolnictwa wyższego podstawy wszelkich zmian stworzyły - ustawa o szkolnictwie wyższym oraz ustawa o tytule naukowym i stopniach naukowych z września 1990 roku.

Największym ośrodkiem akademickim w Polsce jest Warszawa z największą uczelnią jaką jest Uniwersytet Warszawski. Poza Warszawą największe ośrodki akademickie znajdują się w: Krakowie, miastach aglomeracji górnośląskiej, Poznaniu, Wrocławiu, a potem Lublinie, Łodzi oraz w Trójmie- ście. W województwie dolnośląskim obok dużego ośrodka akademickiego we Wrocławiu działają jeszcze uczelnie w Legnicy, Jeleniej Górze oraz w Wałbrzychu.

W roku akademickim 1998/99 w 21 szkołach wyższych wszystkich typów w województwie dol

nośląskim kształciło się 101,4 tys. studentów, tj. o 21,7% więcej niż w poprzednim roku akademickim, w tym na największej uczelni, jaką jest Uniwersytet Wrocławski, studiowało 33,2 tys. studentów, tj. o

17,8% więcej niż w roku poprzednim.

STUDENCI SZKÓŁ WYŻSZYCH3

Studia 1995/96 1997/98 I 1998/99

w tysiącach 1995/96=100 1997/98=100

O § 0 ł C Iłłee••••••••«••••••••••••••••».••••••• 59,1 83,3 101,4 171,5 121,7

Dzienne... ... ... 42J 47,8 52,2 123,8 109,2

Wieczorowe... 1,4 3,7 5,7 413,1 153,0

Zaoczne ... 15,5 31,8 43,5 279,8 136,8

Bez obcokrajowców.

(20)

.Podkreślić należy, że znaczny wzrost studentów jest związany przede wszystkim ze zwiększaniem się liczby studentów studiów wieczorowych i zaocznych w szkołach państwowych i wszystkich form studiów w szkołach niepaństwowych. W roku akademickim 1998/99 na studiach dziennych studio

wało 52,2 tys., tj. 51,5% wszystkich studiujących. Oznacza to, że 48,5 % młodzieży studiuje w syste

mie wieczorowym i zaocznym.

Liczba studentów studiów wieczorowych zwiększyła się z 3,7 tys. w roku 1997/98 do 5,7 tys.

w 1998/99, tj. o 53,0%, a liczba studiujących w systemie zaocznym odpowiednio z 31,8 tys. do 43,5 tys., tj. o 36,8%.

Studia:

i I dzienne 1 • • I wieczorowe ' ' zaoczne

Studenci szkół wyższych

Wyż demograficzny oraz zwiększony odsetek kontynuujących naukę w szkołach wyższych po

woduje, że sukcesywnie z roku na rok rośnie liczba studentów I roku, a ponadto uczelnie wprowadziły szereg zmian zachęcających do podjęcia studiów. Od 1990 roku zwiększały sukcesywnie limity przy

jęć na I rok studiów, likwidowały egzaminy wstępne na wybrane kierunki studiów. Obecnie obowią

zują różnorodne procedury przyjęć na studia

Uczelnie państwowe wprowadziły płatne studia wieczorowe i zaoczne. Studia te podejmują głów

nie kandydaci, którzy nie zakwalifikowali się na studia dzienne (bezpłatne) oraz którzy są w stanie pokryć koszty płatnych studiów.

Liczba osób przyjętych na I rok studiów na wszystkich uczelniach w roku 1998/99 wzrosła w sto

sunku do poprzedniego roku o 19,2%, przy wzroście liczby studentów ogółem o 21,7% Największy wzrost przyjętych na I rok studiów odnotowano w systemie wieczorowym - o 25,3%.

W roku akademickim 1998/99 wśród 21 szkół wyższych funkcjonowało 10 niepaństwowych szkół wyższych kształcących 16,2 tys. studentów, w tym na I roku studiów - 8,6 tys. Uczelnie niepań

stwowe w województwie dolnośląskim prowadzące kształcenie tylko na poziomie licencjackim, głównie na kierunkach ekonomicznych: zarządzanie, marketing, bankowość, finanse odgrywają coraz większą rolę w kształceniu, zwłaszcza w mniejszych ośrodkach, odpowiadając na zapotrzebowanie młodzieży.

Pierwsze uczelnie niepaństwowe zarejestrowano w 1995 r. a były to: Wyższa Szkoła Techniczna

z siedzibą w Legnicy, Wyższa Szkoła Zarządzania i Finansów oraz Wyższa Szkoła Zarządzania

i Marketingu we Wrocławiu. W 1998 przybyły 3 szkoły wyższe: Wyższa Szkoła Bankowa z siedzibą

we Wrocławiu, Kolegium Karkonoskie w Jeleniej Górze oraz Wyższa Szkoła Zawodowa w Legnicy.

(21)

Spośród 16,2 tys. studentów szkół niepaństwowych 17,4% studiuje w systemie dziennym, 9,5%

wieczorowo, a 73,1% zaocznie. Na I rok studiów przyjęto o 61,1% osób więcej w porównaniu z po

przednim rokiem, w tym na studia dzienne o 69,8%, wieczorowe - o 70,0%, zaoczne - o 58,3% wię

cej.

17,1%

lllElhws

^{v 8,1%}

74,8%

17,4%

73,1%

9,5%

1997/98

Studia:

33 dzienne 3 wieczorowe

1998/99

E5S zaoczne

Studenci szkół wyższych niepaństwowych

W roku akademickim 1998/99 na uczelniach studiowało 99 studentów niepełnosprawnych, w tym 39 kobiet.

Szkoły wyższe w 1998 r. ukończyło 11,7 tys. absolwentów (w 1997 r. - 9,5 tys.), z tego 30,3%

stanowili absolwenci studiów zawodowych, 53,2% - studiów magisterskich jednolitych i 16,5% - stu

diów magisterskich uzupełniających. Z ogółu absolwentów - 66,8% to absolwenci studiów dziennych, 5,4% - wieczorowych i 27,8% - zaocznych.

Na uczelniach na Dolnym Śląsku studiowało 472 obcokrajowców, w tym 221 kobiet. Najwięcej na Uniwersytecie Wrocławskim - 124 osoby, następnie na Akademii Medycznej - 122 osoby i Poli

technice Wrocławskiej - 96. Absolwentów obcokrajowców w 1998 r. było 68, w tym 27 kobiet.

Na uczelniach dolnośląskich na studiach doktoranckich w 1998 r. studiowały 2053 osoby, w tym

875 kobiet. Otwarte przewody doktorskie miało 586 osób.

(22)

TABL. 1. SZKOLNICTWO W WOJEWÓDZTWIE DOLNOŚLĄSKIM NA TLE KRAJU

WYSZCZEGÓLNIENIE Polska Województwo dolnośląskie

w tys. Polska=100

Dzieci w placówkach wychowania przedszkolnego a... 492,8 33,9 6,8

Uczniowie w szkolnictwie:

dla dzieci i młodzieży:

podstawowym... 4741,5 343,7 7,2 średnim... 2375,3 72,8 3,1 ogólnokształcącym... 809,8 60,2 7,4 technicznym i zawodowym... 1565,5 121,6 7,8 policealnym... 202,8 24,0 11,8 dla dorosłych... 309,3 33,5 10,8 Studenci b... 1274,0 101,9 8,0 a Dotyczy dzieci w wieku 6 lat objętych edukacją w oddziałach przedszkolnych przy szkołach podstawowych i przedszkolach. b Łącz

nie z cudzoziemcami.

TABL. 2. SZKOLNICTWO WEDŁUG SZCZEBLI KSZTAŁCENIA

WYSZCZEGÓLNIENIE Szkoły

Uczniowie Absolwenci

ogółem w tym kobiety ogółem w tym kobiety

Szkolnictwo dla dzieci i młodzieży:

podstawowe... 1279 343741 166663 50945 24909

podstawowe... 1132 338437 164070 50627 24778

filialne... 135 4162 2065 17 5

artystyczne I stopnia a... 3 676 423 70 44

przysposabiające do pracy

zawodowej... 9 466 105 231 82

średnie... 735 181770 90949 41277 20573

ogólnokształcące... 148 60175 38166 12109 8006

techniczne i zawodowe... 587 121595 52783 29168 12567

w tym zasadnicze zawodowe... 195 46315 16471 14750 5335

Szkolnictwo policealne... 253 23965 15302 8467 5796

dzienne... 93 10110 7073 4297 3047

wieczorowe... 46 2750 1633 798 534

zaoczne ... 114 11105 6596 3372 2215

Szkolnictwo dla dorosłych... 266 33455 13786 8262 3440

podstawowe... 18 1448 358 640 125

średnie... 248 32007 13428 7622 3315

ogólnokształcące... 63 10444 5557 2317 1357

techniczne i zawodowe... 185 21563 7871 5305 1958

w tym zasadnicze zawodowe... 12 924 178 389 100

a Dotyczy szkól realizujących jednocześnie program szkoły podstawowej.

(23)

TABL. 3. SZKOLNICTWO WEDŁUG ORGANÓW PROWADZĄCYCH SZKOŁY

WYSZCZEGÓLNIENIE Szkoły Uczniowie Absolwenci

PODSTAWOWE... 1279 343741 50945 Jednostki administracji państwowej... 103 7267 1158 Jednostki samorządu terytorialnego... 1147 333931 49429 Organizacje... 17 1379 145 społeczne... 14 1266 145 wyznaniowe... 3 113 - Pozostałe... 12 1164 213

ŚREDNIE OGÓLNOKSZTAŁCĄCE... 148 60175 12109

Jednostki administracji państwowej... 88 35521 7192 Jednostki samorządu terytorialnego... 37 21825 4438 Organizacje... 13 1990 416 społeczne... 9 1289 280 wyznaniowe... 4 701 136 Pozostałe... 10 839 63

ŚREDNIE TECHNICZNE I ZAWODOWE... 587 121595 29168

Jednostki administracji państwowej... 470 96554 23054 Jednostki samorządu terytorialnego... 93 23025 5814 Organizacje... 7 722 103 społeczne... 7 722 103 wyznaniowe... - - - Pozostałe... 17 1294 197

POLICEALNE... 253 23965 8467 Jednostki administracji państwowej... 86 10081 3419

Jednostki samorządu terytorialnego... 14 1924 694

Organizacje... 25 1800 796 społeczne... 24 1685 778 wyznaniowe... 1 115 18 Pozostałe... 128 10160 3558

DLA DOROSŁYCH... 266 33455 8262 Jednostki administracji państwowej... 138 18022 5403 Jednostki samorządu terytorialnego... 50 8979 2139 Organizacje... 6 295 27 społeczne... ⁶ 295 27 wyznaniowe... - - - Pozostałe... 72 6159 693

(24)

TABL. 4. NAUCZANIE JĘZYKÓW OBCYCH W SZKOŁACH PODSTAWOWYCH I ŚREDNICH DLA DZIECI I MŁODZIEŻY ORAZ POLICEALNYCH (bez szkół specjalnych)______________

JĘZYKI OBCE Uczniowie

ogółem

W % ogółu uczniów szkół

podsta

wowych a

średnich

policeal

razem nych

ogólno

kształcą

cych

technicznych i zawo

dowych

razem

w tym zasadni

czych zawodo

wych NAUCZANIE OBOWIĄZKOWE

Angielski... 157217 20,9 46,6 82,8 28,2 9,0 40,4

Niemiecki... 211181 28,1 64,0 74,7 58,6 46,5 28,5

Francuski... 19986 1,3 8,5 13,7 5,9 2,7 4,0

Rosyjski... 50081 6,5 15,8 13,3 17,0 35,4 0,7

Włoski... 744 ^- 0,3 0,8 0,1 - 0,6

Inne... 61 ^- ^- ^- ^- ^- ^-

Łacina... 4518 ^- 2,3 6,9 ^- ^- 3,3

Hiszpański... 289 - 0,2 0,5 - - -

NAUCZANIE

NADOBOWIĄZKOWE

Angielski... 21826 5,9 0,9 0,2 1,3 - 3,0

Niemiecki... 9990 2,7 0,4 0,5 0,3 0,2 3,1

Francuski... 908 0,2 0,1 ^- 0,2 0,1 0,6

Inne... 1874 0,4 0,3 0,7 0,1 0,1 0,8

a Łącznie ze szkołami filialnymi i artystycznymi I stopnia.

TABL. 5. SZKOLNICTWO DLA NIEPEŁNOSPRAWNYCH a

TYPY SZKÓŁ Szkoły Uczniowie Absolwenci

SZKOŁY PODSTAWOWE... 106 8030 1209

w tym uczniowie:

z wadami widzenia... ^- 94 11 z wadą słuchu... ^- 431 79 upośledzeni umysłowo w stopniu:

lekkim... ^- 4128 630

umiarkowanym i znacznym... ^- 720 79

przewlekle chorzy... ^- 1262 36

niepełnosprawni ruchowo... ^- 159 10

niedostosowani społecznie... ^- 416 145

z zaburzeniami zachowania... - 660 188

inne... - 160 31

LICEA OGÓLNOKSZTAŁCĄCE... 2 95 8

ZASADNICZE SZKOŁY ZAWODOWE h... 32 2279 606

w tym uczniowie:

z wadami widzenia... 1 53 18 z wadą słuchu: niesłyszący... 1 72 13

słabo słyszący... 2 51 19

upośledzeni umysłowo w stopniu lekkim... 23 1799 473

niepełnosprawni ruchowo... 1 171 49

niedostosowani społecznie... 3 101 26

zaburzenia zachowania... 1 32 8

LICEA I TECHNIKA ZAWODOWE b... 3 330 67

w tym uczniowie:

z wadami widzenia... 2 98 17

niepełnosprawni ruchowo... 1 232 50

SZKOŁY POLICEALNE b (niepełnosprawni ruchowo)... 3 413 317

“ Według przeważającej liczby uczniów z określonym rodzajem niepełnosprawności. b Absolwenci bez eksternów.

(25)

TABL. 6. SZKOLNICTWO I WYCHOWANIE“ WEDŁUG POWIATÓW I GMIN Uczniowie w szkołach dla dzieci

i młodzieży

Absolwenci w szkołach dla dzieci

i młodzieży Dzieci

w placów

WYSZCZEGÓLNIEŃ IE kach

średnich średnich

podsta

wowych ogólno

kształcą

cych

technicz

nych i zawodo

wych b

podsta

wowych ogólno

kształcą

cych

technicz

nych i zawodo

wych b

wychowa

nia przed

szkolnego

OGÓLEM... 336188 60080 74950 49887 12101 14351 68342

POWIATY

BOLESŁAWIECKI... ¹¹³⁴³ ¹²⁹⁷ ¹⁹⁵⁷ ¹⁶⁰⁷ ²⁴¹ ³⁹⁰ ²⁰²⁰

Gminy miejskie

Bolesławiec... 5034 1297 1957 824 241 390 1168

Gminy miejsko-wiejskie

Nowogrodziec... 2231 - - 262 - - 301

Gminy wiejskie

Bolesławiec... 1316 - - 149 - - 171

Gromadka... 798 - - 96 - - 112

Osiecznica... 853 - - 113 - - 133

Warta Bolesławiecka... 1111 - - 163 - - 135

DZIERŻONIOWSKI... ... ¹²³⁴⁴ ²¹⁹⁰ ³⁵⁰⁶ ¹⁸⁶⁷ ⁴⁴⁸ ⁶⁷⁹ ²⁶⁹²

Gminy miejskie

Bielawa... 3615 511 854 614 109 201 820

Dzierżoniów... 3855 1679 1778 619 339 356 921

Pieszyce... 1026 - 303 123 - 46 254

Piława Górna... 894 - 202 110 - - 150

Niemcza... 761 - 116 89 - 24 192

Gminy wiejskie

Dzierżoniów... 1177 - 253 173 * 52 212

Łagiewniki... 1016 - - 139 - - 143

GŁOGOWSKI... ¹¹²⁸² ²⁸⁶³ ²⁹⁶⁰ ¹⁷³³ ⁶²⁴ ⁵⁷⁶ ²³⁷⁷

Gminy miejskie

Głogów... 9135 2863 2960 1483 624 576 1961

Gminy wiejskie

Głogów... 436 - - 30 - - 126

Jerzmanowa... 356 - - 38 - - 70

Kotla... 519 - - 69 - - 100

Pęctaw... 293 - - 41 - - 51

Żukowice... 543 - - 72 - ' 69

GÓROWSKI... ⁵²⁴⁵ ⁶⁹⁴ ⁶⁹⁸ ⁶⁹¹ ¹¹⁶ ⁸⁰ ¹⁰⁴²

Góra... 2904 694 698 413 116 80 598

Wąsosz... 1104 - - 148 - - 179

Gminy wiejskie

Jemielno... 485 - - 58 - - 80

Niechlów... 752 - - 72 - - 185

JAWORSKI... ⁶⁸⁸⁰ ⁸⁶⁸ ⁹⁴⁷ ¹⁰⁰⁵ ¹⁷⁵ ¹⁶² ¹¹⁸⁶

Jawor... 3546 868 654 514 175 132 662

Bolków... ... 1435 - 293 223 30 264

Gminy wiejskie

Męcinka... 495 * - 78 - - 80

Mściwojów... 519 - ’ 65 - - 55

Paszowice... 385 - - 57 - - 53

Wądroże Wielkie... 500 - - 68 - - 72

JELENIOGÓRSKI... ⁶⁷⁶⁰ ⁵⁶³ ³⁶⁷ ¹⁰⁵⁸ ¹³¹ ⁴⁶ ¹⁴¹⁹

Gminy miejskie

Karpacz... 569 132 158 91 31 19 144

Kowary... 1305 222 - 206 57 - 283

Piechowice... 699 - 209 123 " 27 174

Szklarska Poręba... 864 209 - 129 43 ' 224

Gminy wiejskie

414 86

Janowice Wielkie... * - 55 -

Jeżów Sudecki... 473 - 76 - - 101

Mysłakowice... 1111 - - 170 - - 196

Podgórzyn ... 783 - 112 - - 130

Stara Kamienica... 542 - 96 - 81

a Bez szkół specjalnych i specjalnych placówek wychowania przedszkolnego. b Bez zasadniczych szkół zawodowych.

(26)

TABL. 6. SZKOLNICTWO I WYCHOWANIE3 WEDŁUG POWIATÓW I GMIN (cd.) Uczniowie w szkołach dla dzieci

i młodzieży

w placów

WYSZCZEGÓLNIENIE kach

średnich średnich

podsta

wowych ogólno

kształcą

cych

technicz

nych i zawodo

wych 6

podsta

wowych ogólno

kształcą

cych

technicz

nych i zawodo

wych b

wychowa

nia przed

szkolnego

KAMIENNOGÓRSKI... ⁵⁷¹⁹ ⁷¹⁷ ⁵⁴⁸ ⁸⁹⁷ ¹⁴⁸ ¹⁴⁷ ⁹⁶⁹

Gminy miejskie

Kamienna Góra... 2595 717 548 462 148 147 516

Lubawka... 1548 - - 219 - - 234

Gminy wiejskie

Kamienna Góra... 947 - - 114 - - 145

Marciszów... 629 - - 102 - - 74

KŁODZKI... ²⁰²⁸⁸ ³⁷⁶⁵ ⁵⁵⁰⁶ ³⁰¹⁸ ⁷⁹² ¹¹¹³ ³⁸⁸⁴

Gminy miejskie

Duszniki Zdrój... 567 260 - 85 68 - 157

Kłodzko... 3091 1457 1881 485 301 407 712

Kudowa Zdrój... 1338 313 117 197 56 44 271

Nowa Ruda... 2988 824 1474 417 154 318 483

Polanica Zdrój... 739 - 217 115 - - 181

Bystrzyca Kłodzka... 2380 690 994 370 151 228 418

Lądek Zdrój... 1020 221 - 142 62 - 219

Międzylesie... 1092 - - 172 - - 197

Radków... 1291 - - 177 - - 267

Stronie Śląskie... 980 - 132 148 - 19 168

Szczytna ... 826 - 384 118 - 27 135

Kłodzko... 2061 - - 327 - - 297

Lewin Kłodzki... 219 - - 31 - - 55

Nowa Ruda... 1696 - 307 234 - 70 324

LEGNICKI... ⁶⁵⁷⁹ ²³³ ⁹²⁹ ⁹⁴² ⁴¹ ²¹⁷ ¹⁰⁴¹

Gminy miejskie

Chojnów... 2492 233 929 347 41 217 381

Prochowice... 911 - - 144 - - 189

Gminy wiejskie

Chojnów... 853 - - 108 - - 164

Krotoszyce... 393 - - 61 - - 53

Kunice... 523 - - 75 - - 62

Legnickie Pole... 463 - - 59 - - 75

Miłkowice... 642 ^- ^- 100 - - 77

Rują... 302 - - 48 - - 40

LUBANSKI... 7107 544 1876 1022 152 344 1417

Gminy miejskie

Lubań ... 2706 544 1499 432 152 285 611

Świeradów Zdrój... 573 - - 68 - - 158

Leśna... 1326 ^- - 191 - - 254

Gminy wiejskie

Lubań... 795 - - 107 - - 101

Olszyna... 871 - 255 114 - 36 182

Platerówka... 222 - 122 34 ^- 23 31

Siekierczyn... 614 ^- ^- 76 ^- ^- 80

LUBIŃSKI... 12680 2779 2399 1901 633 542 2867

Gminy miejskie

Lubin... 9207 2779 2085 1450 633 473 2223

1522 202

Ścinawa... - - 231

Gminy wiejskie

Lubin... 1060 - 314 122 - 69 193

Rudna ... 891 - - 127 - - 220

(27)

TABL. 6. SZKOLNICTWO I WYCHOWANIE“ WEDŁUG POWIATÓW I GMIN (cd.)

WYSZCZEGÓLNIENIE

Uczniowie w szkołach dla dzieci i młodzieży

w placów

kach wychowa

nia przed

szkolnego podsta

wowych

średnich

podsta

wowych

średnich ogólno

kształcą

cych

technicz

nych i zawodo

wych6

ogólno

kształcą

cych

technicz

nych i zawodo

wych”

LWÓWECKI... 6273 1016 899 839 179 202 1282

Gryfów Śląski... 1354 286 - 156 33 - 301

Lubomierz... 781 192 71 128 43 18 161

Lwówek Śląski... 2386 328 828 317 63 184 498

Mirsk... 1159 210 - 148 40 - 191

Wleń... 593 - - 90 - - 131

MILICKI... 4924 880 831 703 199 155 911

Milicz... 3242 880 831 441 199 155 584

Gminy wiejskie

Cieszków... 649 - - 93 - - 176

Krośnice... 1033 - - 169 - - 151

OLEŚNICKI... 13673 1656 1814 1829 357 312 2751

Gminy miejskie

Oleśnica... 4830 1201 599 664 251 102 1059

Bierutów... 1486 - 279 196 - 66 238

Międzybórz... 708 - 209 94 - 25 111

Syców... 2263 394 327 311 106 22 523

Twardogóra... 1752 61 400 223 - 97 315

Gminy wiejskie

Dobroszyce... 844 - - 109 - - 150

Dziadowa Kłoda... 640 - - 91 - - 189

Oleśnica... 1150 - - 141 - - 166

OŁAWSKI... 8721 1081 1472 1278 223 238 1537

Gminy miejskie

Oława... 3344 765 1190 498 147 194 777

Jelcz-Laskowice... 3025 316 153 463 76 19 477

Gminy wiejskie

Domaniów... 759 - - 108 - - 110

Oława... 1593 - 129 209 - 25 173

POLKOWICKI... 8220 632 512 1114 99 100 1593

Chocianów... 1890 91 236 268 32 45 261

Polkowice... 3344 541 276 416 67 55 793

Przemków... 1344 - - 176 - - 233

Gminy wiejskie

Gaworzyce... 431 - - 54 - - 66

Grębocice... 683 - - 108 - - 145

Radwanice... 528 - - 92 - - 95

STRZELIŃSKI... ⁵⁵¹⁴ 676 1000 864 118 221 835

Strzelin... 2683 676 1000 438 118 221 413

Wiązów... 960 - - 134 - - 153

Gminy wiejskie

Borów... 710 - - 95 - - 124

Kondratowice... 510 - - 96 - - 72

Przeworno... 651 ^- . 101 - - 73

ŚREDZKI... 5995 535 403 909 130 62 1172

Środa Śląska... 2321 535 403 382 130 62 583

Gminy wiejskie

Kostomłoty... 924 - - 125 - 116

Malczyce... 737 - - 91 - - 143

Miękinia... 1253 - - 178 - - 255

Udanin... 760 - - 133 - - 75

“ Bez szkół specjalnych i specjalnych placówek wychowania przedszkolnego. b Bez zasadniczych szkół zawodowych.

(28)

TABL. 6. SZKOLNICTWO I WYCHOWANIE8 WEDŁUG POWIATÓW I GMIN (cd.)

WYSZCZEGÓLNIENIE

Uczniowie w szkołach dla dzieci i młodzieży

w placów

kach wychowa

nia przed

szkolnego podsta

wowych

średnich

podsta

wowych

średnich ogólno

kształcą

cych

technicz

nych i zawodo

wych b

ogólno

kształcą

cych

technicz

nych i zawodo

wych b

ŚWIDNICKI... 19876 3454 5923 2926 685 1132 3821

Gminy miejskie

Świdnica... 7506 2529 3182 1132 510 642 1533

Świebodzice... 2666 512 833 421 99 143 571

Jaworzyna Śląska... 1349 - 290 201 - 21 244

Strzegom... 3528 308 786 499 64 172 736

Żarów... 1546 105 347 210 12 87 293

Gminy wiejskie

Dobromierz... 713 - - 112 - - 67

Marcinowice... 892 - - 126 - - 98

Świdnica... 1676 - 485 225 - 67 279

TRZEBNICKI... 9380 686 497 1417 173 80 1540

Oborniki Śląskie... 2018 230 - 301 47 - 356

Trzebnica... 2746 456 368 435 126 58 530

Żmigród... 1905 - 129 274 - 22 305

Gminy wiejskie

Prusice... 1226 - - 194 - - 131

Wisznia Mała... 876 - - 128 - - 142

Zawonia... 609 - - 85 - - 76

WAŁBRZYSKI... 6868 200 696 1010 48 120 1151

Gminy miejskie

Boguszów-Gorce... 2069 54 - 2185 - - 277

Jedlina Zdrój... 582 - - 91 - - 90

Szczawno Zdrój... 488 128 505 85 31 75 113

Głuszyca... 1130 18 191 191 17 45 204

Mieroszów... 856 - - 126 - - 194

Gminy wiejskie

Czarny Bór... 695 - - 84 - - 114

Stare Bogaczowice... 510 - - 73 - - 85

Walim... 538 - - 75 - - 74

WOŁOWSKI... 6059 965 785 825 226 135 1158

Brzeg Dolny... 1985 468 295 283 109 47 469

Wołów... 2935 497 490 406 117 88 545

Gminy wiejskie

Wińsko... 1139 - - 136 - - 144

WROCŁAWSKI... 11784 410 483 1575 85 76 1988

Kąty Wrocławskie... 1978 - - 273 - - 355

Sobótka... 1537 184 - 236 42 - 248

Święta Katarzyna... 1386 - - 156 - - 259

Bez szkól specjalnych i specjalnych placówek wychowania przedszkolnego. b Bez zasadniczych szkół zawodowych.

(29)

TABL. 6. SZKOLNICTWO I WYCHOWANIE8 WEDŁUG POWIATÓW I GMIN (dok.) Uczniowie w szkołach dla dzieci

i młodzieży

w placów

WYSZCZEGÓLNIENIE kach

średnich średnich

podsta

wowych ogólno

kształcą

cych

technicz

nych i zawodo

wych “

podsta

wowych ogólno

kształcą

cych

technicz

nych i zawodo

wych b

wychowa

nia przed

szkolnego WROCŁAWSKI (dok.)

Gminy wiejskie

Czernica... 972 - 173 117 - 19 162

Długołęka... 2383 226 - 309 43 - 345

Jordanów Śląski... 408 - - 65 - - 44

Kobierzyce... 1595 - 310 218 - 57 290

Mietków... 509 - - 65 - - 133

Żórawina... 1016 - - 136 - - 152

ZĄBKOWICKI... 8651 809 2446 1246 164 444 1980

Bardo... 643 - - 101 - - 162

Ząbkowice Śląskie... 2775 486 1527 439 112 289 767

Ziębice... 2200 323 720 329 52 128 443

Złoty Stok... 666 - - 91 - - 149

Gminy wiejskie

Ciepłowody... 415 - - 34 - - 65

Kamieniec Ząbkowicki... 1138 - 199 150 - 27 187

Stoszowice... 814 - - 102 - - 207

ZGORZELECKI... 12079 951 2782 1717 195 478 2577

Gminy miejskie

Zawidów... 747 - - 112 - - 167

Zgorzelec... 3938 636 2245 606 137 380 1016

Bogatynia... 3460 315 537 473 58 98 764

Pieńsk... 1245 - - 159 - - 193

Węgliniec... 1228 - - 180 - - 231

Gminy wiejskie

Sulików... 642 - > 89 - - 98

Zgorzelec... 819 - - 98 - - 108

ZŁOTORYJSKI... 6192 604 1111 942 108 187 896

Gminy miejskie

Wojcieszów... 502 - - 82 - - 68

Złotoryja... 2251 604 1111 380 108 187 371

Świerzawa... 1065 - - 142 - - 162

Gminy wiejskie

Pielgrzymka... 630 - - 80 - - 86

Zagrodno... 815 - - 115 - - 106

Złotoryja... 929 - - 143 - - 103

MIASTA na prawach powiatu

JELENIA GÓRA... 9475 2320 5069 1425 350 971 2609

LEGNICA... 12064 3746 4346 1853 743 833 2577

WAŁBRZYCH... 14365 3634 5483 2302 633 1107 2498

WROCŁAW... ₅₉₈₄₈ 19312 18062 9372 3885 3397 14552