w sprawie uchwalenia,,programu Ochrony Srodowiska dla Pruszkowskiego na lata z perspektywą na lata "

Uchwała Nr XLI/337/2017 Rady Powiatu Pruszkowskiego

z dnia 19 grudnia 2017 r.

w sprawie uchwalenia ,,Programu Ochrony Srodowiska dla

Pruszkowskiego na lata 2017-2020 z perspektywą na lata 2021-2024"

Powiatu

Na podstawie art. 18 ust. l ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2017 r. poz. 519, z późn. zm.) oraz art. 12 pkt ll ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r.

o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 1868) uchwala się, co następuje:

g 1. Uchwala się ,,Program Ochrony Srodowiska dla Powiatu Pruszkowskiego na lata 2017-2020 z perspektywą na lata 2021-2024", stanowiący załącznik do niniejsza

uchwały.

$ 2. Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Powiatu Pruszkowskiego Ę 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia

wÓdnicząca

ltb/Pruszkowskiego

Ma l:li)cska

Rady

eko-precyzja

Załącznik do Uchwały /nr. .X.t:.:! J. ).%g- JI.gO1 7 Rady Powiatu Pruszkowskiego .XdhŁ€ .J.gljł\łidh;e, .2o/7%

Program Ochrony Srodowiska dla Powiatu Pruszkowskiego na lata

2017-2019 z perspektywą

na lata 2020 - 2023

b

A

#'

$€

+

+.

b

}

V Opracował:

Zakład Analiz środowiskowych Eko-precyzja

Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Pnuszkowskiega na lata 20 17

Spis treści:

1 . Wykaz skrótów.

2. Wstęp..

2.1 . Cel i zakres opracowania 2.2. Opis przyjętej metodyki 2.3. Charakterystyka powiatu

2.3.1 . Położenie ....

2.3.2. Demografia ...

2.3.3. Budowa geologiczna ...

2.3.4. Warunki klimatyczne....

3. Założenia Programu Ochrony środowiska ..

3.1 . Dokumenty nadrzędne i cele ..

4. Streszczenie w języku niespecjalistycznym 5. Ocena stanu środowiska ..

5.1. Ochrona klimatu i jakości powietrza ...

5.1 . 1 źródła zanieczyszczeń powietrza . 5.1.2 Jakość powietrza ...

5.1 .3 Adaptacja do zmian klimatu...

5.1 .4 Analiza SWOT 5.2. Zagrożenia hałasem

5.2.1 . Stan wyjściowy 5.2.2. Źródła hałasu ..

5.2.3. Analiza SWOT

5.3. Promieniowanie elektromagnetyczne...

5.3.1 . Stan wyjściowy

5.3.2. źródła promieniowania elektromagnetycznego 5.3.3. Analiza SWOT

5.4. Gospodarowanie wodami

5.4.1 . Stan wyjściowy - wody powierzchniowe ...

5.4.2. Stan wyjściowy - wody podziemne ...

5.4.3 Susza

5.4.4 Adaptacja do zmian klimatu.

5.4.5. Analiza SWOT

5.5. Gospodarka wodno-ściekowa ...

5.5.1. Sieć wodociągowa ....

5.5.2. Sieć kanalizacyjna ...

5.5.3. Jakość wód - wody powierzchniowe 5.5.4. Jakość wód - wody podziemne...

4

5 5 6

6

6 10 11 11 12 12 15 18 18 18 24 27 27 28 28 29 33 34 34 35 35 36 36 38 40 42 42 43 43 43 45 46

Program Ochrony środowiska dla Powiatu Pruszkowskiego na lata 2017-2020 z perspektywą na !ata 2021 - 2024

5.5.5. Analiza SWOT 5.6. Zasoby geologiczne

5.6.1 . Stan aktualny.

5.6.2. Przepisy prawne ..

5.6.3. Analiza SWOT 5.7. Gleby

5.7.1 . Stan aktualny...

5.7.2 Adaptacja do zmian klimatu 5.7.3. Analiza SWOT

5.8. Gospodarka odpadami i zapobieganie powstawaniu odpadów 5.8.1 . Stan wyjściowy

5,8.2. Analiza SWOT 5.9. Zasoby przyrodnicze

5.9.1 . Formy ochrony przyrody...

5.9.2. Lasy

5.9.3 Adaptacja do zmian klimatu....

5.9.4. Analiza SWOT

5.1 0. Zagrożenia poważnymi awariami 5.10.1 . Stan aktualny...

5.1 0.2. Analiza SWOT

6. Cele programu ochrony środowiska, zadania i ich finasowanie...

6.1 . Wyznaczone cele i zadania ...

7. System realizacji programu ochrony środowiska ...

7.1 . Współpraca z interesariuszami.

7.2. Edukacja ekologiczna.

7.3. Sprawozdawczość

7.4. Monitoring realizacji programu 7.5. źródła finansowania

7.5.1 . Fundusze krajowe

7.5.2. Fundusze Unii Europejskiej

7.6. Zagrożenie niewykonania zadań wyznaczonych w ramach Programu Ochrony Środowiska 47 47 47 48 49 49 49 54 55 55 55 66 67 67 82 85 85 86 86 87 87 87 06 06 07 08 08 11 11 13 16

r'3

l l l l l

l

l

l

l

Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Pruszkowskiego na lata 2017-2020 z perspektywą na lata 2021 - 2024

1 . Wykaz skrótów.

Tabela 1. Słownik skrótów.

Nazwa skrótu APGO WM Analiza SWOT GDDKiA

GLOS

GUS JCW JCWP JCWPd JST

KPGO KZGW NFOśiGW OZE PEM PMś POKzA

Program Ochrony środowiska dla PawiaŁu Pwszkowskiego na lata 201 7-2020 z perspektywą na łata 2021 - 2024

2. Wstęp

2.1. Cel i zakres opracowania

Program Ochrony Srodowiska dla Powiatu Pruszkowskiego na lata 2017-2019

z perspektywą do roku 2023 jest podstawoxó/ym narzędziem prowadzenia polityki ochrony środowiska na terenie powiatu. Według założeń. przedstawionych w niniejszym opracowaniu, sporządzenie programu doprowadzi do poprawy stanu środowiska

naturalnego, efektywnego zarządzania środowiskiem, zapewni skuteczne mechanizmy

chroniące środowisko przed degradacją, a także stwory warunki dla wdrożenia wymagań obowiązującego w tym zakresie prawa.

Opracowanie jakim jest Program Ochrony środow/ska określa politykę środowiskowe.

a także wyznacza cele i zadania środowiskowe, które odnoszą się do aspektów

środowiskowych, usystematyzowanych według priorytetów. Podczas tworzenia dokumentu, przyjęto założenie, iż powinien on spełniać rolę narzędzia pracy przyszłych użytkowników, ułatwiającego i przyśpieszającego rozwiązywanie poszczególnych zagadnień. Niniejsze opracowanie zawiera między innymi rozpoznanie aktualnego stanu środowiska w powiecie, przedstawia propozycje oraz opis zadań, które niezbędne są do kompleksowego rozwiązania problemów związanych z ochroną środowiska.

r'3

Przedmiotowy dokument wspomaga dążenie do uzyskania w powiecie sukcesywnego

ograniczenia degradacji środowiska. ochronę i rozwój jego walorów oraz racjonalne

gospodarowanie zasobami środowiska z uwzględnieniem konieczności jego ochrony. Stan docelowy w tym zakresie nakreśla Program Ochrony środowiska, a ocenę efektów jego

realizacji, zgodnie z ustawą Prawo Ochrony środowiska (Dz. U. z 2017 r.. poz. 519).

dokonuje się okresowo, co 2 lata.

Struktura opracowania obejmuje omówienie kierunków ochrony środowiska

w powiecie w odniesieniu m.in. do gospodarki wodno-ściekowej, gospodarki odpadami,

ochrony powierzchni ziemi i gleb, ochrony powietrza, ochrony przed hałasem. ochrony przed

promieniowaniem elektromagnetycznym, ochrony przyrody, edukacji ekologicznej.

W opracowaniu znajduje się ich charakterystyka, ocena stanu aktualnego oraz określenie stanu docelowego. Identyfikacja potrzeb powiatu w zakresie ochrony środowiska, w odniesieniu do obowiązujących przepisów prawnych, polega na sformułowaniu celów nadrzędnych oraz strategii ich realizacji. Na tel podstawie opracowywany jest plan

operacyjny, przedstawiający listę przedsięwzięć jakie zostaną zrealizowane na terenie

powiatu do roku 2023.

Program Ochrony środowiska dia Powiatu Pmszkowskiego na łata 2017-2020 z perspektywą na lata 2021 - 2024

2.2. Opis przyjętej metodyki

Obowiązek wykonania Programu Ochrony środowiska wynika z ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. -- Prawo Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2017 r., poz. 519).

a w szczególności:

Art. 17. 1. Organ wykonawczy województwa, powiatu i gminy, w celu realizacji polityki

ochrony środowiska, sporządza odpowiednio wojewódzkie, powiatowe i gminne programy ochrony środowiska, uwzględniając cele zawarte w strategiach, programach i dokumentach programowych, o których mowa w art. 14 ust. t.

Art. 18. 1. Programy, o których mowa w art. 17 ust. 1, uchwala odpowiednio sejmik województwa. rada powiatu albo rada gminy. Z wykonania programów organ wykonawczy

województwa, powiatu i gminy sporządza co 2 lata raporty, które przedstawia się

odpowiednio sejmikowi województwa, radzie powiatu lub radzie gminy.

Powiatowe Programy ochrony środowiska tworzone są w celu realizacji polityki

ochrony środowiska na szczeblu powiatowym.

2.3. Charakterystyka powiatu

2.3.1 . Położenie

Powiat pruszkowski jest zlokalizowany w centralnej części województwa mazowieckiego. Od południowej strony graniczy on z powiatem grójeckim, od wschodniej strony z powiatem piaseczyńskim, od zachodu z powiatem grodziskim od północy z powiatem warszawskim zachodnim, natomiast od północno-wschodniej strony z Miastem Stołecznym Warszawa.

Program Ochrony środowiska dla Powiatu Pruszkowskiego na lata 201 7-2020 z perspektywą na lata 2021 - 2024

Rysunek 1. Powiat pruszkowski na tle województwa mazowieckiego

')

źródło: www.administracja.mac.gov.pl

Powiat pruszkowski ma powierzchnię 24 630 ha. Jego siedzibą jest miasto Pruszków, w jego

skład wchodzi 6 gmin:

. Gmina Pru szków:

Gmina Pruszków jest gminą miejską zlokalizowane w północnej części powiatu. Ma ona powierzchnię 1 919 ha co daje 7,8% powierzchni całego powiatu. W Pruszkowie znajduje się siedziba powiatu.

e Gmina Piastów:

Gmina Piastów jest gminą miejską znajdującą się w północnej części powiatu. Ma ona powierzchnię 576 ha co daje około 2,3% powierzchni powiatu.

e Gmina Brwinów:

Gmina Brwinów jest gminą miejsko-wiejską, zlokalizowane w północno-zachodniej części powiatu. Gmina ma powieachnię 6 926 ha co daje 28,1% powierzchni powiatu.

. Gmina Michałowice:

Gmina Michałowice jest gminą wiejską o powierzchni 3 473 ha, zlokalizowane

Program Ochrony środowiska dla Pav/laty Pruszkowskiego na lata 2017-2020 z perspektywą na lata 2021 - 2Q24

. Gmina Nadarzyn;

Gmina Nadarzyn jest gminą wiejską znajdującą się w południowej części powiatu. Ma ona powierzchnię 7 345 ha i zajmuje 29,8% powiatu.

e Gmina Raszyn:

Gmina Raszyn jest gminą wiejską znajdującą się we wschodniej części powiatu. Ma ona powierzchnię 4 391 ha i zajmuje 1 7,8% powiatu.

Rysunek 2. Gminy na tle powiatu pruszkowskiego.

Michałowice

Legenda miastona praviachpowiatii 1 1 gminamiejska ll gminamiejsko/wiejska

źródło: www.administracja. mac.gov.pl

gmina vnejaa

Program Ochrony środowiska dfa Powiatu Pruszkowskiego na lata 201 7-2020 z perspektywą na lata 2021 - 2024

Zgodnie z podziałem fizyko-geograficznym Polski wg Jerzego Kondrackiego powiat pruszkowski leży w obrębie następujących jednostek:

Megaregion: Pozaalpejska Europa środkowa . Prowincja Niż Srodkowoeuropejski:

o Podprowincja Niziny środkowopolskie:

- Makroregion Srodkowomazowiecka:

> Mezoregion Równina Łowicko-Błońska,

> Równina Warszawskal

Wzniesienia Południowomazowieckie:

> Wysoczyzna Rawska,

Rysunek 3. Położenie powiatu pruszkowskiego na tle podziału fizyko-geograficznego Polski wg Kondrackiego.

'3

źródło: www.geoserwis.gdos.gov.pl

Program Ochrony środowiska dla Powiatu Pruszkowskiego na łata 201 7-2020 z perspektyv/ą na lata 2021 - 2024

2.3.2. Demografia

Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego z 2015 roku liczba ludności w powiecie pruszkowskim wynosiła według miejsca zameldowania 160 776 osób, z czego 76 451 stanowili mężczyźni. a 84 325 kobiety. Szczegółowe informacje na temat demografii zostały zamieszczone w poniższej tabeli.

l abela z. Dane demo raticzne stan na 31 .xll.zul sr.

Parametr Jednostka miary

Liczba ludności

(ogółem) osoba 160776 60547

Liczba mężczyzn osoba 76451 28386 Liczba kobiet osoba 84325 ³²¹⁶¹

Program Ochrony środowiska dła Pav/iatu Pwszkowskiego na lata 201 7-2020 z perspektywą na lata 2021 - 2024

Informacje na temat wielkości bezrobocia na terenie powiatu pruszkowskiego zestawione zostały w poniższej tabeli.

Zródło: GUS

2.3.3. Budowa geologiczna

Budowa geologiczna ukształtowana została w wyniku działalności lądolodów.

a powierzchnia wykazuje charakter: akumulacyjnej działalności lądolodu oraz rzeki Utraty

z jej dopływami. Obszary pozadolinne to poziom erozyjno -- denudacyjny, zbudowany

z morenowych osadów z epoki lodowej, tzn. gliny zwałowej. złożonej z piaszczystych glin, gliniastych piasków oraz materiałów pylastych. Grubość tej warstxóry jest różna i waha się od

2 do 8 metrów. Materiał ten został naniesiony w czasie ostatniego postoju lądolodu

w południowej części obecnej Niziny Mazowieckiej. Pod gliną zwałową znajdują się piaski różnej grubości. Powstały one w wyniku akumulacyjnel działalności wód wpływających z topniejącego lądolodu. Budowa geologiczna nie jest tak jednorodna. Obok piasków i gliny

w kilku rejonach na południe od doliny Utraty znajdują się iły warstwowe. Z innych

materiałów zbudowane jest podłoże doliny Utraty i jej dopływów. Pierwotnie dolina była głębsza, ale u schyłku epoki lodowej, kiedy ilość, a także szybkość przepływu wód rzecznych zaczęła spadać, Utrata zaczęła zasypywać swą dolinę piaskami i żwirami piaszczystymi.

Znaczne części doliny zaczęły zarastać roślinnością, która obumierając, z czasem

wytworzyła znaczne pokłady torfu.

2.3.4. Warunki klimatyczne

Powiat pruszkowski zlokalizowany jest w środkowomazowieckim regionie klimatycznym (XVIII). Srednia temperatura roczna wynosi około 7,9'C, natomiast

średnioroczna suma opadów atmosferycznych oscyluje wokół ok. 518 mm. Czas zalegania

pokrywy śnieżnej może trwać około 58 dni, a okresu wegetacyjnego trwa przez 200 -- 210 dni. Na terenie powiatu przeważają wiatry wiejące zachodnie.

Program Ochrony środowiska dła Pawłatu Pruszkowskiego na lata 2017-2Q2Q z perspektyw/ą na lata 2021 - 2024

3. Założenia Programu Ochrony Srodowiska

Program Ochrony Srodowiska dla Powiatu Pruszkowskiego na lata 2017-2019

z perspektywą na lata 2020-2023 zgodny jest z dokumentami wyższego szczebla,

tl. dokumentami europejskimi, krajowymi i wojewódzkimi. Dokument uwzględnia także

założenia określone w innych dokumentach lokalnych.

3.1 . Dokumenty nadrzędne i cele

W oparciu o dane dotyczące stanu środowiska oraz analizy problemów

środowiskowych opracowane zostały kierunki interwencji, cele oraz zadania mające te

problemy skutecznie rozwiązać.

Cele środowiskowe wyznaczone w niniejszym Programie są zgodne z celami

dokumentów szczebla krajowego oraz międzynarodowego przedstawionych w Załączniku nr

4 do Wytycznych do opracowania wojewódzkich, powiatowych i gminnych programów

ochrony środowiska. Wszystkie wyznaczone zadania dążą do realizacji celów zawartych w dokumentach szczebla wojewódzkiego oraz w innych dokumentach powiatowych.

Dokumenty wyższego szczebla wraz z wyznaczonymi celami oraz kierunkami działań

opisane zostały poniżej.

Program ochrony środowiska dla Województwa Mazowieckiego do 2022 r

GŁówn'ym ce\em Programu ochrony środowiska dla Województwa Mazowieckiego do

2022 r. jest dążenie do poprawy stanu środowiska w województwie,

ograniczenie negatywnego wpływu zanieczyszczeń na środowisko, ochrona i rozwój walorów środowiska, a także racjonalne gospodarowanie jego zasobami.

Cel ten ma zostać osiągnięty poprzez realizowanie zadań w następujących kierunkach:

1 . Poprawa efektywności energetycznejl 2. Ograniczenie emisji powierzchniowejt

3. Ograniczenie emisji zanieczyszczeń ze źródeł komunikacyjnycht

4. Ograniczenie emisji zanieczyszczeń ze źródeł przemysłowych i energochłonności gospodarkil

5. Zwiększenie wykoaystania odnawialnych źródeł energiil

6. Zmniejszenie paekroczeń dopuszczalnych poziomów stężeń monitorowanych substancji;

7. Poprawa klimatu akustycznegol

8. Ocena stanu akustycznego środowiskal 9. Ochrona prze polami elektromagnetycznymil

1 0. Poprawa stanu jakościowego i ilościowego wód powierzchniowychl 1 1 . Poprawa stanu jakościowego i ilościowego wód podziemnychl 1 2. Zapewnienie bezpieczeństwa powodziowegol

1 3. Gospodarowanie wodami uwzględniające zmiany klimatycznej 1 4. Sprawny i funkcjonalny system wodociągowyl

15. Rozwój i dostosowanie instalacji oraz urządzeń służących zrównoważonej i racjonalnej gospodarce wodno-ściekowej dla potrzeb ludności i przemysłul

Program Ochrony środowiska dfa Pov/laty Pruszkowskiego na lata 2017-2020 z perspektywą na lata 202 1 - 2024

16. Kontrola i monitoring eksploatacji kopalinl

1 7. Zachowanie funkcji środowiskowych i gospodarczych glebi 1 8. Rekultywacja gruntów zdegradowanych i zdewastowanychl 1 9. Racjonalna gospodarka odpadamil

20. Doskonalenie systemu gospodarowania odpadamil 21 . Zarządzanie zasobami przyrody i krajobrazemt

22. Zachowanie lub przywrócenie właściwego stanu siedlisk i gatunkówl 23. Ochrona i rozwój zieleni na terenach zurbanizowanychl

24.Działania z zakresu pogłębiania i udostępniania wiedzy o zasobach przyrodniczych i walorach krajobrazowych województwa l

25. Racjonalne użytkowanie zasobów leśnychl

26. Wsparcie działań edukacyjnych oraz infrastruktury turystycznej w lasachl 27. Zwiększenie lesistościl

28. Zmniejszenie zagrożenia wystąpienia poważnej awarii oraz minimalizacja skutków w przypadku wystąpienia awariil

Strategia Rozwoju Powiatu Pruszkowskiego na lata 2015--2025

Ce\em główn'ym Strategii Rozwoju Powiatu Pruszkowskiego na lata 2015-2025 jest wizja, która brzmi: Powiat pruszkowski to miejsce, które pozwala mieszkańcom w pełni

korzystać zarówno z zalet bycia częścią stołecznej aglomeracji, jak iz dobrych stron

spokojnego życia na uboczu. W powiecie pruszkowskim estetyczna, pełna zieleni przestrzeń publiczna i spokojne sąsiedztwo współgrają ze sprawną infrastrukturą oraz różnorodna bazą

nowoczesnych usług i przemysłu, a rozwój oparty jest na współpracy terytorialnej

i partycypacji"

Do celów strategicznych Sfmłeg#, dotyczących ochrony środowiska, można zaliczyć

l

2

3.

Zapewnienie atrakcyjności roweru jako środka transportul

Poprawa stanu i dbałość o środowisko naturalne, pozwalające dzisiejszym i przyszłym mieszkańcom powiatu na życie w zdrowym otoczeniul

Poprawa ładu przestrzennego i zapewnienie odpowiedniej ilości zieleni na terenach zurbanizowanych, aby powiat wyróżniał się wysoką estetyką i atrakcyjnościąt

Plany Zagospodarowania Przestrzennego dla powiatu pruszkowskiego

Miejscowe Plany Zagospodarowania Przestrzennego powstają w celu określenia polityki paestrzennej gminy. Dokonuje się w nich także zmiany przeznaczenia gruntów.

W planach tych zawarte są również zasady, które maja chronić środowisko przyrodnicze.

Najczęściej zalicza się do nich wskazanie lokalizacji lokalnych ciągów zieleni oraz ciągów

ekologicznychl umożliwienie migracji małych zwierzątl promowanie zadrzewiania oraz

ograniczenie wycinki drew oraz ograniczania uciążliwości akustycznych.

Programy Ochrony Powietrza

Na terenie strefy mazowieckiej dochodzi do przekroczeń dopuszczalnych zawartości

niektórych związków chemicznych w powietrzu. Z punktu widzenia ochrony powietrza

najpoważniejsze są przekroczenia zawartości pyłów PM10, PM2,5 oraz benzo(a)pirenu.

Program Ochrony środowiska dia Powiatu Pruszkowskiego na lata 2017-2Q20 z perspektywą na !ata 2021 - 2024

W celu poprawy tej sytuacji powstały odpowiednie programy. Najważniejsze dla

niniejszego dokumentu są:

. Program ochrony powietrza dla strefy mazowieckiej, w której zostały przekroczone

poziomy dopuszczalne pyłu zawieszonego PM10 i pyłu zawieszonego PM2,5

w powietrzul

Program ochrony powietrza dla stref województwa mazowieckiego, w których został przekroczony poziom docelowy benzo(a)pirenu w powietrzu.

Celem strategicznym ww. dokumentów w obszarze środowiska jest osiągnięcie poziomu dopuszczalnego: pyłu zawieszonego PM10 i pyłu zawieszonego PM2,5, dwutlenku azotu.

poziomu docelowego benzo(a)pirenu oraz zmniejszenie ryzyka wystąpienia przekroczeń

poziomu docelowego i alarmowego ozonu w powietrzu, a także ograniczenie skutków i czasu trwania zaistniałych przekroczeń.

W Programach ochrony powietrza zaproponowano w ramach niżej wymienionych kierunków działań tj.

' ograniczenie emisji komunikacyjnej oraz komunalno-bytowel.

rozbudowa i podłączanie do sieci ciepłowniczej, utworzenie stref ruchu ograniczonego,

edukacja ekologiczna,

zwiększenie udziału zieleni w przestrzeni miast.

realizacja zadań zapisanych w Programach Ograniczania Niskiej Emisji,

©

©

©

8

©

Program ochrony środowiska przed hałasem dla dróg wojewódzkich na terenie województwa mazowieckiego'

Program ten zawiera propozycje działań mających poprawić stan środowiska akustycznego.

Zalicza się do nich:

. Działania monitoringowe -- identyfikacja obiektów narażonych na ponadnormatywny poziom hałasu. Wszystkie zidentyfikowane obszary, na których stwierdzono

występowanie przekroczeń znajdują się w bezpośrednim sąsiedztwie dróg.

W większości przypadków przekroczenia obejmują jedynie pierwszą linię zabudowy od strony źródła hałasu,

e Działania programowe - rzeczywisty zakres Programu ochrony środowiska przed hałasem dla obszarów dróg wojewódzkich na terenie województwa mazowieckiego

na lata 2013 -- 2018. W tej grupie znajdują się działania. które mają na celu

ograniczenie poziomu hałasu na terenach, gdzie stwierdzono występowanie

potenqalnych przekroczeń wartości dopuszczalnych. W tej grupie znajdują się

również działania, których celem jest niedopuszczenie do pogorszenia się klimatu akustycznego na terenach, gdzie jakość klimatu uznano jako dobry.

. Działania długoterminowe - działania, których czas realizacji wykracza poza ramy czasowy niniejszego Programu.

. Działania edukacyjne -- działania polegające na ciągłej i systematycznej edukacji społeczeństwa.

' Program ochrony środowiska przed hałasem dla obszarów dróg wojewódzkich na terenie województwa mazowieckiego na lata 201 3 - 201 8

Program Ochrony środowiska dla Powiatu Pruszkowskiego na łata 2017-2020 z perspektywą na łata 202 1- 2024

4. Streszczenie w języku niespecjalistycznym

Cel opracowania

Program Ochrony Srodowiska dla Powiatu Pruszkowskiego na lata 2017-2019 z perspektywą na lata 2020-2023 jest podstawowym narzędziem prowadzenia polityki ekologicznej na terenie powiatu. Według założeń, przedstawionych w

niniejszym dokumencie, opracowanie programu doprowadzi do poprawy stanu środowiska naturalnego,

efektywnego zarządzania środowiskiem, zapewni skuteczne mechanizmy chroniące środowisko przed degradacją, a także stworzy warunki dla wdrożenia wymagań

obowiązującego w tym zakresie prawa. Opracowanie jakim jest Program Ochrony Srodow/ska określa politykę środowiskowe, a także wyznacza cele i zadania środowiskowe oraz szczegółowe programy zarządzania środowiskowego, które odnoszą się do aspektów środowiskowych, usystematyzowanych według priorytetów. Podczas tworzenia opracowania, przyjęto założenie, iż powinien on spełniać rolę narzędzia pracy przyszłych użytkowników,

ułatwiającego i przyśpieszającego rozwiązywanie zagadnień, będących zagadnieniami

techniczno-ekonomicznymi, związanymi z przyszłymi projektami.

Zakres opracowania

Sporządzony Program zawiera między innymi rozpoznanie aktualnego stanu

środowiska w powiecie, źródła jego zanieczyszczeń, analizę SWOT, propozycje oraz opis celów i zadań, które niezbędne są do kompleksowego rozwiązania problemów związanych z ochroną środowiska. Program wspomaga dążenie do uzyskania w powiecie sukcesywnego ograniczenia negatywnego wpływu na środowisko źródeł zanieczyszczeń, ochronę i rozwój

walorów środowiska oraz racjonalne gospodarowanie z uwzględnieniem konieczności

ochrony środowiska. Stan docelowy w tym zakresie nakreśla Program Ochrony środowiska, a dowodów jego osiągania dostarcza ocena efektów działalności środowiskowej, dokonywana okresowo (co 2 lata). Struktura opracowania obejmuje omówienie kierunków ochrony środowiska w powiecie w odniesieniu m.in. do ochrony klimatu i jakości powietrza,

zagrożeń hałasem, promieniowania elektromagnetycznego, gospodarowania wodami,

gospodarki wodno-ściekowej, zasobów geologicznych, gleb, gospodarki odpadami, zasobów

przyrodniczych, zagrożeń poważnymi awariami, edukacji ekologicznej, z podaniem ich

charakterystyki, oceną stanu aktualnego umożliwiającą tym samym identyfikację obszarów problemowych. Identyfikacja potrzeb powiatu w zakresie ochrony środowiska, w odniesieniu do obowiązujących w kraju przepisów prawnych i regulacji prawnych Unii Europejskiej.

polega na sformułowaniu celów średniookresowych (do 2023 roku) oraz strategii ich

realizacji. Na tej podstawie opracowywany jest plan operacyjny, przedstawiający listę

przedsięwzięć jakie zostaną zrealizowane na terenie powiatu pruszkowskiego do roku 2023.

Charakterystyka powiatu

W tym rozdziale umieszczony jest krótki opis powiatu pruszkowskiego omawiający położenie powiatu, sytuację demograficzna, budowę geologiczne oraz warunki klimatyczne.

Program Ochrony ślodowłska dła Powiatu Pmszkowskiego na lata 2017-2020 z penpeklywą na lata 2021 - 2024

Ocena stanu środowiska

W niniejszym opracowaniu opisano stan środowiska na terenie powiatu pruszkowskiego.

Wyznaczono w tym zakresie następujące kategorie:

. Jakość powietaa (uwzględniająca stan aktualny, identyfikujący zagrożenia i źródła zanieczyszczeń środowiska)l

. Hałas (uwzględniająca stan zanieczyszczeń środowiska)l

. Promieniowanie elektromagnetyczne (uwzględniająca stan aktualny, identyfikujący zagrożenia i źródła zanieczyszczeń środowiska)l

e Wody powierzchniowe i podziemne (uwzględniająca stan aktualny. identyfikujący zagrożenia i źródła zanieczyszczeń środowiska)l

. Zasoby geologiczne (uwzględniająca stan aktualny. identyfikujący zagrożenia i źródła zanieczyszczeń środowiska)l

. Gleby (uwzględniająca stan zanieczyszczeń środowiska)l

. Gospodarka odpadami(uwzględniająca stan aktualny, identyfikujący zagrożenia

i źródła zanieczyszczeń środowiska)l

. Zagrożenia poważnymi awariami(uwzględniająca stan aktualny, identyfikujący zagrożenia i źródła zanieczyszczeń środowiska).

aktualny, identyfikujący zagrozenia źródła

aktualny, identyfikujący zagrozenia źródła

Analiza SWOT

Analiza SWOT jest narzędziem służącym do analizy strategicznej. Opiera się ona na określeniu silnych oraz słabych stron. a także wynikających z nich szans oraz zagrożeń (w przypadku niniejszego opracowania -- środowiska). Od tych elementów pochodzi jel nazwa: S - strenghts (silne strony); W - weaknesses (słabe strony); O - opportunities

(szanse), T -- threats (zagrożenia).

W przypadku badań środowiska przyrodniczego analiza polega na określeniu słabych i silnych stron poszczególnych elementów środowiska także szans oraz zagrożeń tworzonych przez czynniki wewnętrzne oraz zewnętrzne.

Cele i strategia ich realizacji

W niniejszym Program/e obrano kierunki interwencji wynikające z dokumentów wyższego szczebla oraz lokalnych potrzeb i są to:

Ochrona klimatu ijakości powietrza;

Zagrożenia hałaseml

Promieniowanie elektromagnetycznel Gospodarowanie wodamil

Gospodarka wodno-ściekowal Zasoby geologicznej

Glebyl

Gospodarka odpadamil Zasoby przyrodniczel

Zagrożenia poważnymi awariami.

Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Pruszkowskiego na lata 2017-2020 z perspektywą na łata 2021 - 2a24

Na ich podstawie wyznaczono cele krótko- i średniookresowe, a także strategię ich

realizacji na poziomie powiatowym. Narzędziem pomocniczym w realizacji założonych celów są zadania przedstawione w rozdziale 6. Cele programu ochrony środowiska, zadania i ich finansowanie. Wyznaczone zadania są spójne z planowanymi inwestycjami na terenie powiatu oraz obowiązującym prawem lokalnym.

Wdrażanie i monitoring programu

Właściwe wykorzystanie możliwych rozwiązań o charakterze organizacyjnym ma

istotne znaczenie w procesie wdrażania programu i jego realizacji. Wprowadzenie zasad monitoringu umożliwi sprawną realizaqę działań, jak również pozwoli na bieżącą aktualizację

celów programu. Z tego powodu w rozdziale 7. System realizacji programu ochrony

środowiska, sformułowano zasady zarządzania środowiskiem, które stanowią podstawę sprawnej realizacji i kontroli działań programowych.

Analiza uwarunkowań finansowych powiatu

Realizacja zadań inwestycyjnych w zakresie ochrony środowiska wymaga nakładów

finansowych znacznie przewyższających możliwości budżetowe jednostek samorządu terytorialnego. Istnieje zatem potrzeba pozyskania zewnętrznych źródeł finansowego

wsparcia przedsięwzięć inwestycyjnych. W tym celu w rozdziale 6. Cele programu ochrony środowiska, zadania i ich finansowanie przedstawiono potencjalne źródła finansowania wyznaczonych zadań.

r')

Program Ochrony Środowiska dła Powiatu Pruszkowskiego na lata 2017-2020 z perspektywą na lata 2021 - 2Q24

5. Ocena stanu środowiska

5.1. Ochrona klimatu i jakości powietrza

5.1.1 żródła zanieczyszczeń powietrza Niska emisją

Niską emisję definiuje się jako emisję pyłów oraz gazów do atmosfery z emiterów

znajdujących się na wysokości do 40 m. Pyły i gazy są produktami spalania paliw stałych,

ciekłych oraz gazowych. Samą emisję można podzielić na:

. Emisję komunikacyjną -- emisja związana ze spalaniem paliw płynnych przez pojazdy.

Emisję przemysłową -- związaną z procesami odbywającymi się w ramach działalności zakładów przemysłowych.

Emisję z kotłowni lokalnych i palenisk indywidualnych -- związaną ze spalaniem paliw na potrzeby ogrzewania,

©

Rodzaje oraz źródła zanieczyszczeń powietrza zestawiono w poniższej tabeli

Zanieczyszczenia powietrza związane z niską emisją mogą być powodem wielu

negatywnych skutków dla środowiska oraz żywych organizmów.

Pvł zawieszony

Pył zawieszony jest nośnikiem metali ciężkich. której mają negatywny wpływ na żywe

organizmy. Sam pył może także osadzać się w pęcherzykach płucnych oraz powodować

podrażnienie oczu oraz bron śluzowych nosa i gardła.

Dwutlenek siarki

Dwutlenek siarki, powstający podczas spalania paliw, ma negatywny wpływ na błony śluzowe układu oddechowego oraz powoduje zmniejszenie dróg oddechowych.

Zanieczyszczenia Pył ogółem SO2 (dwutlenek siarki)

NO (tlenek azotu) NO2 (dwutlenek azotu) NO*(suma tlenków azotu)

Program Ochrony środowiska dla Powiatu Pruszkowskiego na lata 2017-2020 z perspektywą na !ata 2021 - 2024

Tlenki azotu

Tlenki azotu powodują zwiększenie się podatności na infekcje układu oddechowego,

zwiększa prawdopodobieństwo ataków astmatycznych oraz uszkadza komórki układu

immunologicznego w płucach.

Tlenek węgła

Tlenek węgla ma negatywny wpływ na układ naczyniowo-sercowy człowieka.

Przenikając do układu krwionośnego łączy się z hemoglobiną tworząc karboksyhemoglobinę, które nie jest zdolna do przenoszenia tlenu. Kontakt z dużym stężeniem tlenku węgla może spowodować śmierć. natomiast dłuższa ekspozycja ma wpływ na zwiększenie prawdopodobieństwa zawału serca oraz hamuje odpowiedź immunologiczną organizmu.

Ozon w górnych warstwach atmosfery jest gazem niezbędnym do przetrwania życia.

natomiast w warstwach dolnych cechuje się negatywnym wpływem na żywe organizmy.

Atakuje on komórki błony śluzowej wyścielające drogi oddechowe. płuca oraz oskrzela a także zmniejsza odporność na infekcje.

Ozon

r')

Dioksyny kumulują się w organizmie wpływając negatywnie na odpowiedź immunologiczną organizmu. W dużych stężeniach mogą wywoływać choroby dermatologiczne takie jak trądzik chlorowy.

Najpowszechniej \Arystępującymi wielopierścieniowymi węglowodorami

aromatycznymi są benzo(a)piren oraz naftalen. Długotrwałe narażenie na \A/WA może powodować występowanie nowotworów, chorób oczu, nerek oraz wątroby a także

zmniejszają odpowiedz immunologiczna organizmu.

Zgodnie z corocznym raportem Europejskiej Agencji środowiska (EEA), dotyczącym jakości powietrza w Europie, Polska od wielu lat znajduje się w czołówce krajów o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu. Dotyczy to zwłaszcza zanieczyszczenia pyłem PM 1 0 oraz benzo(a)pirenem.

W celu poprawy sytuacji utworzony został Narodowy Program Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnel. Wyznaczono w nim priorytety mające doprowadzić do rozwoju gospodarki niskoemisyjnej przy jednoczesnym zapewnieniu zrównoważonego rozwoju kraju:

e e

e e e

Modernizacja infrastruktury krajowego systemu elektroenergetycznego, Rozwój wykorzystania OZE,

Upowszechnienie alternatywnych, innych niż odnawialne, metod pozyskiwania

energII

Promocja optymalnego wykorzystywania surowców.

Rozwój niskoemisyjnej gospodarki odpadami.

Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Pwszkowskiego na lata 2017-2020 z perspektywą na lata 2021 - 2024

e

e e e e e

©

e

e e

e

©

Rozpowszechnienie produkcyjnych.

Poprawa standardu energetycznego istniejących budynków.

Rozwój zrównoważonej produkcji w rolnictwie.

Zwiększenie efektywności wybranych elementów łańcucha logistycznego, Transformacja niskoemisyjna w sektorze handlu,

Modernizacja pojazdów oraz infrastruktury w celu upowszechnienia niskoemisyjnych form transportu,

Poprawa efektywności zaaądzania transportem oraz wspieranie rozwoju transportu publicznego.

Rozwój i zastosowanie niskoemisyjnych paliw w transporcie oraz magazynowania energii w środkach transportu

Promocja wzorców zrównoważonej konsumpcji w edukacji.

Wspieranie dostępności oraz wiarygodności informacji na temat wpływu konsumpcji poszczególnych produktów i usług na emisyjność gospodarki,

Promocja wzorców zrównoważonej konsumpcji w gospodarstwach domowych.

Promocja transformacji niskoemisyjnej w sektorze publicznym.

istniejących technologii niskoemisyjnych ^W procesach

Emisia z gospodarstw domowych

Głównymi źródłem tego rodzaju zanieczyszczeń powietrza jest:

. spalanie paliwa stałego (węgiel, drewno opałowe, ekogroszek), e spalanie odpadów w piecach indywidualnych gospodarstw domowych

Emisia komunikacyjna

Negatywne oddziaływanie na środowisko niesie ze sobą emisja komunikacyjna, która najbardziej odczuwalna jest w pobliżu dróg charakteryzujących się dużym natężeniem ruchu kołowego. Na terenie powiatu pruszkowskiego głównym źródłem emisji komunikacyjnej są:

e Autostrady:

o Autostrada A2,

. Drogi krajowe:

o Droga ekspresowa S-8.

o Droga ekspresowa S-2, o Droga krajowa nr 8 o Droga krajowa nr 7 . Drogi wojewódzkie:

o Droga wojewódzka nr 665.

o Droga wojewódzka nr 701 , o Droga wojewódzka nr 71 8,

o Droga wojewódzka nr 719.

o Droga wojewódzka nr 720.

o Droga wojewódzka nr 721 .

. Drogi powiatowe.

. Drogi gminne, . Drogi wewnętrzne.

Program Ochrony środowiska dia Powiatu Pruszkowskiego na lata 201 7-2020 z perspektywą na łata 2021- 2024

Głównymi zanieczyszczeniami emitowanymi w związku z ruchem samochodowym są tlenek i dwutlenek węgla,

węglowodory.

tlenki azotu.

pyły zawierające metale ciężkie.

pyły ze ścierania się nawierzchni dróg i opon samochodowych.

©

e

©

e e

Dla stanu powietrza atmosferycznego istotne znaczenie ma emisja NOx oraz metali

ciężkich. Duże znaczenie ma również tzw. emisja wtórna z powierzchni dróg. która zależy w dużej mieae od warunków meteorologicznych. Komunikacja jest również źródłem emisji

benzenu, benzo(a)pirenu oraz innych związków organicznych. Na wielkość tych

zanieczyszczeń wpływa stan techniczny samochodów, stopień zużycia substancji katalitycznych oraz jakość stosowanych paliw. Gwałtowny rozwój transportu, przejawiający

się wzrostem ilości samochodów na drogach oraz aktualny stan infrastruktury dróg

spowodował, iż transport może być uciążliwy dla środowiska naturalnego.

r')

W przypadku substancji toksycznych emitowanych przez silniki pojazdów do atmosfery.

źródła te trudno zinwentaryzować pod kątem emisji zanieczyszczeń, gdyż zwykle nie ma dla nich materiałów sprawozdawczych. Na podstawie znanych wartości średniego składu paliwa, szacowany przeciętny skład spalin silnikowych jest następujący:

Na skutek powszechnej elektryfikaqi, emisje do powietrza związane z ruchem kolejowym mają znaczenie marginalne. Należą do nich jedynie emisje zanieczyszczeń pyłowych związanych z ruchem pociągów oraz niewielkie emisje z lokomotyw spalinowych używanych głównie na bocznicach kolejowych.

Emisja niezorganizowana

Do tej kategorii zaliczane są inne nie wymienione źródła emisji.

Do niezorganizowanych źródeł emisji można zaliczyć np. xórypalanie traw. emisję lotnych

związków organicznych związanych z lakierowaniem, emisję z oczyszczalni ścieków

zlokalizowanych na terenie powiatu pruszkowskiego.

Składnik Azot Tlen Para wodna Dwutlenek węgla

Program Ochrony środowiska dla Powiatu Pruszkowskiego na lata 2017-2020 z perspektywą na lata 202 1- 2Q24

Emisja przemysłowa

Na terenie powiatu pruszkowskiego zlokalizowanych jest 49 zakładów posiadających pozwolenie na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza. lch listę przedstawiono poniżej:

l

2 3

AKZO NOBEL CAR REFINISHES POLSKA Sp. z o.o., ul. 3 Maja 8, 05 - 800 Pruszków,

AUTO-NAPRAWA Zdzisław Kwiatkowski, ul. Szkolna 20 B, 05 - 840 Brwinów, AUTORYZOWANA STACJA OBSŁUGI ,,PEUGEOT" BLACHARSTWO,

LAKIERNICTWO Z. MRUKIEWICZ, Sękocin Nowy AI. Krakowska 16, 05 - 090 Raszyn,

AUTO-SERVICE ZALEWSCY s.c. Krystyna, Adam Zalewscy. Janki AI. Krakowska 52, 05 - 090 Raszyn.

BMTI Sp. z o.o-, ul. Błońska 6, 05 - 800 Pruszków

BOCCARD POLSKA Sp. z o. o. AI. Jerozolimskie 270, 05 - 81 6 Michałowice.

HB Beton S. C. Bernadeta Barczyńska-Hanc Renata Boniecka Wypady ul.

Sokołowska 52. 05 - 090 Raszyn

FORMIKA Sp. z o.o., ul. Sw. Jerzego 9, Parzniew.

,,GASTROPAL" Marek i Grażyna Pempel s.c.. ul. Kępińska 8, 05 - 840 Brwinów,

4.

5.

6.

7.

8

9

1 0. GALWAX SOŁTYSINSCY SPOŁKA JAWNA. ul. żółwińska 21 , 05 - 830 Nadarzyn, 1 1 . Herbapol Warszawa Sp. z o.o , ul. Ołówkowa 54. 05 - 800 Pruszków,

1 2. Hodowlano-Rolnicza Spółdzielnia ,,Dawidy", Dawidy, 02 - 800 Warszawa 93.

13. IDCZAK-KROTOSKl-CICHY J.J. IDCZAK Sp. z o.o- Sp. k., Wolica ul.

Mszczonowska 4, 05 - 830 Nadarzyn,

14. IDCZAK-KROTOSKl-CICHY J.J. IDCZAK Sp. z o.o. Sp. k., Kajetany ul. Katowicka 83, 05 - 830 Nadarzyn,

1 5. Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników, ul. Harcerska 30, 05 -

820 Piastów.

16. KOSMEPOL Sp. z o.o. Kanie ul. Warszawska 21 , 05 - 840 Brwinów,

1 7. LIBET S.A., ul. Groblowa 5, 05 - 800 Pruszków.

18. LION MOTORS Sp. z o. o- Falenty AI. Krakowska 5, 05 - 090 Raszyn, 1 9. MAGO S.A., Rusiec AI. Krakowska 1 19/1 21 , 05 - 830 Nadarzyn, 20. MAG-POL Piotr Lubomski, ul. Grunwaldzka 28, 05 - 820 Piastów.

21 . MASFALT Sp. z o.o., ul. Stefana Bryły 4, 05 - 800 Pruszków.

22. MEBLE ROJA Sp. z o.o-, Moszna Parcela 27, 05 - 840 Brwinów.

23. MONKIEWICZ l SPÓŁKA Sp. Jawna, ul. SOPR l Parzniew,

24. P.H.U.AUTO-Jarzębowski s.c. A. Figurski, S. Figurski, AI. Krakowska 1 0, 05 - 090 Raszyn,

25. P.P.H.U. EFEKT Sp. z o.o. BUDOWA l NAPRAWA DRÓG, ul. Magazynowa 6/10.

05 - 800 Pruszków.

26. PGE Dystrybucja Warszawa -- Teren Sp. z o.o- ul. Waryńskiego 1 , 05 - 800 Pruszków.

27. POLBRUK S.A. .ul. Parzniewska 6. 05 - 800 Pruszków

28. POL-MOT Auto Sp. z o.o., ul. 1 9 kwietnia 65, 05 - 090 Raszyn.

29. PCC PRODEX Sp. z o.o., żółwin ul. Południowa 14, 05 - 840 Brwinów.

30. PRUMEL Sp. z o.o., ul. Mostowa 4, 05 - 800 Pruszków.

31 . Przedsięb. Prod. Mas Betonowych ,,Bosta - Beton" Sp. z o.o-, ul. Stefana Bryły 4.

31 . Przedsięb. Prod. Mas Betonowych ,,Bosta - Beton

05 - 800 Pruszków.

Program Ochrony środowiska dla Pav/łaty Pwszkowskiego na lata 201 7-2020 z perspektywą na lata 202 1- 2024

32. ,,PZPG PIASTOW DYSTRYBUCJA" Sp. z o.o. ul. Warszawska 49/51 , 05 - 820 Piastów,

33. SFM FILTRY Łuczak Sp. J., Stara Wieś ul. Grodziska 45, 05 - 830 Nadarzyn, 34. STRABAG Sp. z o.o. ,ul. Parzniewska 16. 05 - 800 Pruszków,

35. ,,St- Majewski S.A. Sp. k.", ul. Kredkowa 1 , 05 - 800 Pruszków.

36. THERM-TRADE Sp. z o. o. Sp. k., ul. Kamelskiego 9 Nowa Wieś, 05 - 806 Komorów.

37. ,,ULMA Construccion Polska" S. A., Koszajec 50, 05 - 840 Brwinów, 38. Wytwórnia Mas Bitumicznych - Budimex S.A., ul. Przejazdowa 24, 05

Pruszków,

39. Zakład Poligraficzny PULS Mariusz Frączek, ul. Słowackiego 22A , 05 - 81 6 Michałowice.

40. Zakład Usług Pogrzebowych Mariusz Szadkowski, ul. Południowa 22, 05 - 800 Pruszków.

41 . Zakład Produkcyjno Handlowy EDEL Edward Panek, Domaniew 18. 05 - 840 Brwinów

42. Zakłady Farmaceutyczne ,,UNIA'' Spółdzielnia Pracy, ul. Lipowa 44, 05 - 800 Pruszków

43. EBS S. A. ul. Mszczonowska 3, Janki, 05 - 090 Raszyn, Centrum Handlowe Janki, 44. ,,MTC Polska" Sp. z o. o. ul. Traktowa 4, 05 - 800 Pruszków.

45. ,,ESPES" Sp. z o. o. ul. Exrvy 4 i ul. Ewy 5, Opacz Kolonia, 05 - 816 Michałowice.

46. ASG Poland S. A. ul. 3 Maja 8, 05 - 800 Pruszków.

47.PGNIG TERMIKA SA ul. Waryńskieggo 1 05 - 800 Pruszków, 800

pozwolenie zintegrowane, czas nieoznaczony

48. TB TRUCK&TRAILER SERWIS Sp. z o. o. AI. Katowicka 40, 05 - 830 Wolica,

49. PPHU ,,ados" Adam Osuchowski ul. Bodycha 93, 05-816 Reguły.

Program Ochrony środov/cska dła Pov/łaty Pmszkowskiega na łata 2Q1 7-2020 z perspektywą na łata 202 1- 2024

5.1 .2 Jakość powietrza

Zgodnie z art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska

(Dz. U. z 2017 r., poz. 519), Państwowy Monitoring Środowiska stanowi systemem

pomiarów, ocen i prognoz stanu środowiska oraz gromadzenia, przetwarzania rozpowszechniania informaqi o środowisku. Podstawowym celem monitoringu jakości powietrza jest uzyskanie informacji o poziomach stężeń substancji w powietrzu oraz wyników ocen jakości powietrza. W celu oceny jakości powietrza na terenie Województwa Mazowieckiego, wyznaczono 4 strefy:

. aglomeracja warszawska(PLI 401);

miasto Radom (PL1403)l miasto Płock (PL1402);

strefa mazowiecka (PL1404).

e

e

Rysunek 4. Podział województwa mazowieckiego na strefy ochrony powietrza

&

B 4n/a+ +l..a

źródło: Roczna ocena jakości powietrza w województwie mazowieckim Raport za rok 2015

Program Ochrony Środowiska dła Powiatu Pruszkowskiego na lata 2Q1 7-2020 z perspektywą na lata 2021 - 2024

Ocenę jakości powietrza prowadzono w oparciu o wyniki pomiarów prowadzonych w stałych punktach pomiarowych monitoringu środowiska. W przypadku braku pomiarów

poszczególnych zanieczyszczeń powietrza w wymienionych powyżej punktach

wykonujących pomiary automatyczne, do oceny jakości powietrza wykorzystywano stacje badań manualnych. Badana obejmowały następujące zanieczyszczenia:

B dwutlenek siarki.

. dwutlenek azotu, . tlenki azotu, e tlenek węgla

e e

e e 8 8 8

ozon, benzen,

pył zawieszony PM10 i PM2.5 arsen,

kadm, nikiel, ołów

benzo (a)piren

Poniższa tabela przedstawia klasyfikacja stref zanieczyszczenia powietrza Tabela 6.Klasyfikacja stref zanieczyszczeń powietrza.

Poziom stężeń

zanieczyszczenia Wymagane działania 1 . Utrzymanie stężeń zanieczyszczenia poniżej poziomu dopuszczalnego oraz próba trzymania najlepszej jakości powietrza zgodnej ze zrównoważonvm rozwoiem.

l . Określenie obszarów przekroczeń poziomów dopuszczalnychl

2. Opracowanie programu ochrony powietrza POP w celu osiągnięcia odpowiednich poziomów dopuszczalnych substancji w powietrzu (jeśli POP nie był uprzednio opracowany) l

3. Kontrolowanie stężeń zanieczyszczenia na obszarach przekroczeń i prowadzenie działań mających na celu obniżenie stężeń przynajmniej do poziomów doouszczalnvch.

Rozporządzenia Ministra Srodowiska

A nie przekraczający poziomu

dopuszczalnego *

C powyżej poziomu

dopuszczalnego *

uwzględnieniem dozwolonych czystości paekroczeń określonych w w sprawie niektórych poziomów substancji w powietrzu.

źródło: WIOś.

Z F

Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Pruszkowskiego na lata 2017-2020 z perspektywą na lata 2021 - 2024

Wynik oceny strefy mazowieckiej za rok 2015, w której

pruszkowski, wskazuje, że dotrzymane są poziomy dopuszczalne

substancji w powietrzu (klasa A) ustanowione ze względu na

następujących zanieczyszczeń:

. dwutlenku azotu, dwutlenku siarki, . benzenu,

ozonu, . tlenku węgla,

e ołowiu, kadmu, niklu, benzenu w pyle zawieszonym PM10.

położony jest powiat

lub poziomy docelowe

ochronę zdrowia dla

Przekroczone natomiast zostały dopuszczalne poziomy dla e pyłu PM10.

. pyłu PM2,5, . benzo(a)pirenu, B NOż,

Zestawienie wszystkich wynikowych klas strefy mazowieckiej z uwzględnieniem kryterium ochrony zdrowia, zostało przedstawione w poniższej tabeli.

Tabela 7. Wynikowe klasy strefy mazowieckiej dla poszczególnych zanieczyszczeń, uzyskane w ocenie rocznej za 2015 r. dokonanej z uwzględnieniem kryteriów ustanowionych w celu ochrony zdrowia.

Nazwa

strefy

strefa mazowiecka

Symbol klasy wynikowej

©WI

C6H6 Oa PM10 Pb As

C A

A A

źródło: Roczna ocena jakości powietrza w województwie mazowieckim w 201 5 roku WIOś Warszawa.

Stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy mazowieckiej ze względu na ochronę

roślin. nie zostały przekroczone. Zestawienie wszystkich wynikowych klas strefy

mazowieckiej z uwzględnieniem kryterium ochrony roślin, zostało przedstawione w poniższej tabeli

Tabela 8. Wynikowe klasy strefy mazowieckiej dla poszczególnych zanieczyszczeń, uzyskane w ocenie rocznej za 2015 r. dokonanej z uwzględnieniem kryteriów ustanowionych w celu

ochrony roślin.

Symbol klasy wynikowej

NOz SOż

strefa mazowiecka

A

źródło: Roczna ocena jakości powietrza w województwie mazowieckim w 2015 roku WIOś Warszawa.

Program Ochrony Środowiska dla Pov/iafu Pruszkowskiego na lata 2017-2020 z perspektywą na !ata 2021 - 2024

Jak wynika z ,,Rocznej oceny jakości powietrza w województwie mazowieckim,

w 2015 roku" na terenie strefy mazowieckiej, stwierdzono występowanie w ciągu roku

ponadnormatywnej ilości przekroczeń dopuszczalnego średniodobowego stężenia pyłu

zawieszonego PM10 i pyłu PM2,5, przekroczenie wartości docelowej stężenia

średniorocznego benzo(a)piren w pyle PM10 a także przekroczenia stężeń tlenków azotu Wyniki oceny stężeń zanieczyszczeń w powietrzu występujących w 2014 r. na obszarze strefy mazowieckiej, uwzględniające kryterium ochrony roślin, nie wykazały przekroczeń stanu dopuszczalnego. Zgodnie z itp. 91 ustawy Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2017 r., poz. 519) dla wszystkich stref, w których stwierdzono przekroczenia poziomów dopuszczalnych i docelowych (strefy w klasie C) należy opracować programy

ochrony powietrza, mające na celu osiągnięcie ww. poziomów substancji w powietau.

Należy pamiętać, iż powyższe wyniki oceny obejmują całą strefę mazowiecka i są

wartościami uśrednionymi dla jej obszaru.

5.1 .3 Adaptacja do zmian klimatu

Zgodnie z analizami wykonanymi na potrzeby programu KLIMADA, zamieszczonymi w Strategicznym planie adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu do

roku 2020, na paestrzeni następnych lat warunki klimatyczne Polski zmienią się.

Przewidywane jest zwiększenie się średniej rocznej temperatury ilości dni upalnych

(z temperaturą powyżej 25' C) oraz zmniejszenie się ilości dni z temperaturami poniżej O' C.

Efektem tego może być ograniczenie zapotrzebowania na energię potrzebną do ogrzewania

pomieszczeń mieszkalnych, co jednocześnie spowoduje ograniczenie emisji gazów

cieplarnianych. Zwiększenie się ilości dni upalnych, może z kolei spowodować wzrost

zapotrzebowania na energię (urządzenia klimatyzacyjne). Większa ilość dni słonecznych

przyczyni się natomiast do polepszenia się warunków słonecznych, wyjątkowo ważnych przy korzystaniu z energii odnawialnej.

Konieczne będzie dostosowanie systemu energetycznego do wahań temperatur oraz

zapotrzebowania energetycznego, wdrożenie rozporoszonych, niskoemisyjnych źródeł

energii oraz wykorzystywanie energii odnawialnej.

5.1 .4 Analiza SWOT

Jakość Silne strony

Brak przekroczeń dopuszczalnych norm powietrza w przypadku Soul 031 COI C6Hel Pbl Asl Cdi Ni

powietrza

Słabe strony

Wysokie ceny ekologicznych paliw

e

montażu OZE

Przewaga tradycyjnych, nieekologicznych

e

źródeł ciepła

Zagrożenie z liniowych i punktowych źródeł

e

zanieczyszczeń

Napływ zanieczyszczeń spoza granicy

e

powiatu

Przekroczenia dopuszczalnych norm jakości

e

Program Ochrony środowiska dia Pov/wału Pruszkowskiego na lata 2017-2020 z perspektywą na lata 2Q21 - 2024

Jakość Szanse

Stopniowe zastąpienie ogrzewania węglowego. bardziej nowoczesnym

systemem (w tym OZE)

Modernizacja kotłowni opartych na spalaniu węgla,

Rozbudowa sieci gazowej na terenie powiatu

Termomodernizacja budynków znajdujących się na terenie powiatu Tworzenie ścieżek rowerowych Rozwój komunikacji publicznej Zwiększenie powierzchni leśnych na terenie powiatu

Edukacja ekologiczna mieszkańców ze szczególnym naciskiem na zagadnienia dotyczące odpadów

powietrza

Zagrożenia

Zanieczyszczenie powietrza wynikające z

e

tzw. niskiej emisl

Stosowanie ogrzewania węglowego

©

Spalanie odpadów w piecach domowych

e

Wzrost liczby samochodów

©

Zanieczyszczenia powietrza pochodzące

©

spoza obszaru powiatu

Brak środków finansowych na inwestycje

e

związane z ochroną powietrza

5.2. Zagrożenia hałasem 5.2.1 . Stan wyjściowy

Hałas definiuje się jako wszystkie niepożądane, nieprzyjemne. dokuczliwe lub szkodliwe

drgania mechaniczne ośrodka sprężystego oddziałujące na organizm ludzki. Zgodnie

z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2017 r., poz 519), podstawowe pojęcia z zakresu ochrony przed hałasem są następujące:

. emisja - wprowadzane bezpośrednio lub pośrednio energie do powietrza, wody lub ziemi, związane z działalnością człowieka (takie jak hałas czy wibracje),

hałas - dźwięki o częstotliwościach od 16 Hz do 16.000 Hz.

poziom hałasu - równoważny poziom dźwięku A wyrażony w decybelach (dB).

e e

Oceny stanu akustycznego środowiska i obserwacji zmian dokonuje się w ramach

Państwowego Monitoringu środowiska, zgodnie z art. 1 17 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r.

Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 201 7 r., poz. 51 9). W rozumieniu ustawy ochrona przed hałasem polega na zapewnieniu jak najlepszego stanu akustycznego środowiska.

w szczególności na utaymaniu poziomu hałasu poniżej dopuszczalnego lub co

najmniej na tym poziomie, oraz zmniejszeniu poziomu hałasu co najmniej do

dopuszczalnego, gdy nie jest on dotrzymany.

W związku ze stwierdzona uciążliwością akustyczne hałasów

komunikacyjnych Państwowy Zakład Higieny opracował skalę subiektywnej uciążliwości zewnętrznych tego rodzaju hałasów. Zgodnie z dokonaną klasyfikacja uciążliwość hałasów komunikacyjnych zależy od wartości poziomu równoważnego LAeq i wynosi odpowiednio:

. mała uciążliwość LAeq< 52 dB średnia uciążliwość 52 dB<LAeq< 62 dB duża uciążliwość 63 dB<LAeq< 70 dB bardzo duża uciążliwość LAeq> 70 dB

©

©

©

Program Dobrany Środowiska dla Pcv/laty Pwszkowskiego na łata 201 7-2020 z perspektywą na lata 202 1- 2024

5.2.2. Zródła hałasu

Hałas drogowy

Kryteria dopuszczalności hałasu drogowego określa Rozporządzenie Ministra Srodowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu

w środowisku (t.j. Dz. U. 2014, poz. 1 12). Dla rodzajów terenu, wyróżnionych ze względu na sposób zagospodarowania i pełnione funkqe (tl. tereny zabudowy mieszkaniowej. tereny szpitali, szkoły. tereny rekreacyjno - wypoczynkowe i uzdrowiska), ustalono dopuszczalny równoważny poziom hałasu LA.qD w porze dziennej i LA.qN w porze nocnej.

Podstawą określenia dopuszczalnej wartości poziomu równoważnego hałasu

dla danego terenu jest zaklasyfikowanie go do określonej kategorii. o wyborze której

decyduje sposób jego zagospodarowania. Dla hałasu drogowego, dopuszczalne wartości poziomów hałasu wynoszą w porze dziennej -- w zależności od funkcji terenu -- od 50 do 65 dB, w porze nocnej 45--56 dB. Dopuszczalne poziomy hałasu,w zależności od przeznaczenia terenu, zestawiono w tabeli poniżej.

Tabela 9. Dopuszczalne poziom hałasu w zależności od przeznaczenia terenu

Dopuszczalny poziom hałasu w dB

Drogi lub linie kolejowej Pozostałe obiekty i działalność będąca źródłem hałasu

Przeznaczenie terenu

LAeq D pnedział czasu

odniesienia równy 16 godzinom

LAeq D przedział czasu odniesienia równy 8 najmniej korzystnym

rodzinom dnia kolejno po sobie

następującym LAeq N

paedział czasu odniesienia równy

8 godzinom

LAeq N przedział czasu odniesienia równy l najmniej korzystnej

godzinie nocy

a) Obszary A ochrony uzdrowiskowel b) Tereny szpitali poza miastem

50 45 45 40

a) Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnel b) Tereny zabudowy związanej

ze stałym lub

wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży"

c) Tereny domów opieki d) Tereny szpitali w miastach

61 56 50 40

Program Ochrony środowiska dia Powiatu Pruszkowskiego na łata 2017-2020 z perspektywą na lata 2021 - 2024

Dopuszczalny poziom hałasu w dB

Drogi lub linie kolejowej Pozostałe obiekty i działalność będąca źródłem hałasu

Przeznaczenie terenu

LAeq D przedział czasu

odniesienia równy 16 godzinom

LAeq D przedział czasu odniesienia równy 8 najmniej korzystnym

godzinom dnia kolejno po sobie

następującym LAeq N

pnedział czasu odniesienia równy

8 godzinom

LAeq N przedział czasu odniesienia równy l

najmniej korzystnej godzinie nocy a) Tereny zabudowy

mieszkaniowej wielorodzinnej

i zamieszkania zbiorowego b) Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnel

z usługam rzemieślniczymi c) Tereny rekreacyjno wypoczynkowe poza miastem

d) Tereny zabudowy zagrodowel

65 56 55 45

Tereny w strefie śródmiejskiej miast powyżej 100 tys.

mieszkańców "*

68 60 55 45

Wartości określone dla dróg i linii kolejowych stosuje się także dla torowisk tramwajowych poza pasem drogowym i kolei linowych.

" W przypadku niewykorzystywania tych terenów. zgodnie z ich funkcją. w porze nocy, nie obowiązuje na nich dopuszczalny poziom hałasu w porze nocy.

"* Strefa śródmiejska miast povWżej 100 tys. mieszkańców to teren zwartej zabudowy mieszkaniowej z koncentracją obiektów administracyjnych, handlowych i usługowych. w przypadku miast. w których występują dzielnice o liczbie mieszkańców povWżej 1 00 tys.. można wyznaczyć w tych dzielnicach strefę śródmiejska, jeżeli charakteryzuje się ona zwartą zabudową mieszkaniową z koncentracją obiektów administracyjnych. handlowych i usługowych

Program Ochrony Środowiska dła Powiatu Pwszkowskiego na łata 2Q1 7-2020 z perspektywą na lata 2021 - 2024

Na terenie powiatu pruszkowskiego głównym źródłem hałasu drogowego są Autostrady:

o Autostrada A2, Drogi krajowe:

o Droga ekspresowa S-8, o Droga ekspresowa S-2, o Droga krajowa nr 8.

o Droga krajowa nr 7, Drogi wojewódzkie:

o Droga wojewódzka nr 665.

o Droga wojewódzka nr 701.

o Droga wojewódzka nr 718, o Droga wojewódzka nr 719, o Droga wojewódzka nr 720.

o Droga wojewódzka nr 721 ,

Drogi powiatowe,

Drogi gminne, Drogi wewnętrzne.

8 8

e

r'3

⁸

e

Ostatnie badania klimatu akustycznego na terenie powiatu pruszkowskiego prowadzone

były przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony środowiska w Warszawie w roku 2014.

W ramach Państwowego Monitoringu Srodowiska. przeprowadzono pomiary hałasu

w miejscowości Jaworowa, przy ulicy Ukośnej. Wyniki zebrano w tabeli.

Tabela 1 0. Wyniki pomiarów hałasu akus cznego dla punktu zlokalizowaneao w miejscowości Jaworowa

Wartość Wartość

równoważnego równoważnego Szerokość

poziomu dźwięku poziomu dźwięku

geograficzna N

A dla pory dnia A dla p

D

20o 57' 39" 56,9 54,8

Lokalizacja punktu pomiarowego

Długość geograficzna

ul. Ukośna

Jaworowa 52o 08' 49,8"

W 2012 roku Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad przeprowadziła

badania hałasu drogowego na terenie powiatu pruszkowskiego. Badano stan warunków akustycznych na terenie powiatu pruszkowskiego.

Wyniki badań zawierały zestawienie wielkości obszaru oraz ilości budynków

narażonych na przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu. Zebrano je w dwóch

tabelach opisujących wskaźnik LN długookresowy średni poziom dźwięku A wyrażony

w decybelach (dB), wyznaczony w ciągu wszystkich pór nocy w roku (rozumianych jako

przedział czasu od godz. 22.00 do godz. 6.00) oraz wskaźnik Lowa (długookresowy średni

poziom dźwięku, wyznaczony w ciągu wszystkich dób w roku. z uwzględnieniem pory dnia (od godz. 6o' do godz. 18"), pory wieczoru (od godz. 18" do godz. 2200) oraz pory nocy (od godz. 2200 do godz. 6oo). Dane zostały zestawione w tabelach.

Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Pmszkowskłego na łata 2Q17-2020 z perspek:ywą na łata 2021 - 2024

Tabe[a [ [. Przekroczenia wartości Lowa [gB] d]a powiatu pruszkowskiego.

źródło: GDDKiA

Tabe[a 1 2. Przekroczenia wartości LN [dB] d]a poWiąly pluszkowskieao

Źródło: GDDKiA Kryterium

Powieachnia obszarów zagrożonych w danym zakresie

[km2]

248,2

Kryterium

Powierzchnia obszarów zagrożonych w danym zakresie

[km2]

404,2

Program Ochrony środowiska dla Powiatu Pruszkowskiego na lata 201 7-2020 z perspektywą na łata 2021 - 2024

Wyniki badań zleconych przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad

wskazują. na pogorszony stan środowiska akustycznego wzdłuż dróg krajowych, paebiegających przez powiat pruszkowski. Mieszkańcy obszarów do nich przylegających lub pracujący w jej pobliżu mogą być narażeni na przekroczenia dopuszczalnych norm hałasu co negatywnie wpływa na stan warunków akustycznych środowiska. Przekroczenia te zgodnie z badaniami zleconymi przez Generalna Dyrekcję Dróg Kraje\Arych i Autostrad, w skrajnych paypadkach, mogą wynosić ponad 20 dB.

Hałas kolejowy

Przez powiat Pruszkowski przebiegają fragmenty następujących linii kolejowych . Linia kolejowa nr l Warszawa Zachodnia -- Katowice,

B Linia kolejowa nr 447 Warszawa Zachodnia - Grodzisk Mazowiecki, . Linia kolejowa nr 512 Pruszków -- Komorów.

W związku z ich istnieniem, na obszarach przez które przebiegają torowiska, może wystąpić potencjalne zagrożenie nadmiernym hałasem, którego źródłem jest kolej.

Hałas przemysłowy

Hałas przemysłowy powodowany jest eksploatacją instalacji łub urządzeń

zawiązanych z prowadzoną działalnością paemysłową. Emisja zanieczyszczenia środowiska hałasem regulowana jest w posiadanych przez podmioty gospodarcze

zezwoleniach, dopuszczających określone poziomy hałasu odrębnie dla pory dziennej

i nocnej. Uciążliwość hałasu emitowanego z obiektów przemysłowych zależy między innymi od ich ilości, czasu pracy czy odległości od terenów podlegających ochronie akustycznej.

5.2.3. Analiza SWOT

Klimat akustyczny

Silne strony Słabe strony

Brak zagrożeń akustycznych . Natężenie ruchu komunikacyjnego

e

( z wyłączeniem ciągów komunikacyjnych . Obecność zakładów przemysłowych oraz zakładów przemysłowych)

Szanse Zagrożenia

Monitorowanie poziomów hałasu wzdłuż Brak funduszy na inwestycje zmierzające

e e

ciągów komunikacyjnych do poprawy stanu środowiska

Budowa ekranów akustycznych wzdłuż akustycznego

e

ciągów komunikacyjnych. ^e Zwiększająca się ilość samochodów Poprawa stanu technicznego ciągów

komunikacyjnych

Uwzględnianie w Planach

e

Zagospodarowania Przestrzennego odległości od źródeł hałasu