NR DZIAŁKI, OBRĘB 221/18, 369/95, 359/125, 366/98, 306/92, obręb: Pokój. GMINA POKÓJ ul. Sienkiewicza 8, Pokój. PM Projekt Sp. z o.o.

(1)

PRZEDMIOTOPRACOW ANIA

PARK W POKOJU

ADRES NRDZIAŁKI,OBRĘB

miejscowość Pokój, Gmina Pokój,

powiat namysłowski, Województwo opolskie

221/18, 369/95, 359/125, 366/98, 306/92, obręb: Pokój

INW ESTOR

GMINA POKÓJ

ul. Sienkiewicza 8, 46-034 Pokój

JEDNOSTKA PROJEKTOW A

PM Projekt Sp. z o.o.

Brzezna 576 www.park-m.pl 33-386 Podegrodzie projekty@park-m.pl T: + 48 607 474 448

STADIUM

PROJEKT WYKONAWCZY

BRANŻA

SANITARNA

ZAKRES

BUYNEK ORANŻERII WRAZ Z ZABYTKOWYM KOMINEM

PROJEKTANT IMIĘINAZW ISKO NRUPRAWNIEŃ PODPIS

Projektant branża sanitarna przyłącza, instalacje zewnętrzne, instalacje wewnętrzne budynków

mgr inż.

Piotr Serafin

MAP/0438/POOS/09

DATAOPRACOW ANIA

WRZESIEŃ 2016

EGZ. 6

(2)

I CZĘŚĆ FORMALNA

1. Decyzja o nadaniu uprawnień budowlanych dla projektanta 2. Zaświadczenie o przynależności projektanta do MOIIB

II OPIS TECHNICZNY

III SPECYFIKACJA INSTALACJI WENTYLACJI MECHANICZNEJ

IV CZĘŚĆ RYSUNKOWA

1. Rzut parteru – instalacja c.o. 1:100

2. Rzut piętra – instalacja c.o. 1:100

3. Rzut poddasza – instalacja c.o. 1:100

4. Rzut parteru – instalacja wodociągowa 1:100

5. Rzut piętra – instalacja wodociągowa 1:100

6. Rzut parteru – instalacja kanalizacji sanitarnej 1:100 7. Rzut piętra – instalacja kanalizacji sanitarnej 1:100 8. Rzut parteru – wentylacja mechaniczna, klimatyzacja 1:100 9. Rzut piętra – wentylacja mechaniczna, klimatyzacja 1:100 10. Rzut poddasza – wentylacja mechaniczna, klimatyzacja 1:100 11. Rzut więźby dachowej – wentylacja mechaniczna, klimatyzacja 1:100 12. Instalacja dolnego źródła pomp ciepła – zagospodarowanie terenu 1:500

13. Szczegół studni kolektorowej 1:100

14. Schemat technologiczny węzła cieplnego -

(3)

(4)

(5)

OPIS TECHNICZNY

DO PROJEKTU BUDOWLANEGO

INSTALACJI CENTRALNEGO OGRZEWANIA, INSTALACJI WOD-KAN., WENTYLACJI MECHANICZNEJ I KLIMATYZACJI ORAZ

INSTALACJI POMP CIEPŁA.

I. DANE OGÓLNE

1. Zakres opracowania

Opracowanie obejmuje rozwiązania w zakresie instalacji centralnego ogrzewania, instalacji wod-kan., wentylacji mechanicznej i klimatyzacji oraz instalacji dolnego źródła pomp ciepła, dla budynku oranżerii wraz z zabytkowym kominem. Budynek objęty opracowaniem zlokalizowany jest na dz.

nr ewid. 221/18, 369/95, 359/125, 366/98, 306/92, obr. Pokój.

2. Podstawa opracowania

a) Zlecenie Inwestora, b) P.w. - ,,Architektura”,

c) Projekt zagospodarowania terenu 1:500, d) Uzgodnienia z inwestorem,

e) Normy i przepisy, f) Katalogi urządzeń,

g) Uzgodnienia międzybranżowe,

h) Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane - tj. Dz.U. Nr 207 poz. 2016 z późniejszymi zmianami,

i) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 06.11.2008 r. W sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie - Dziennik Ustaw Nr 75 z dnia 15.06.2002, poz. 690.

3. Charakterystyka rozwiązań instalacyjnych

System grzewczy budynku wyposażony zostanie w układ ogrzewania podłogowego oraz grzejnikowego. Ogrzewanie podłogowe przewidziano w pomieszczeniu holu, sali wystawienniczo – dydaktycznej, kawiarni i komunikacji (na poziomie parteru). W pozostałych pomieszczenia zaprojektowano ogrzewanie grzejnikowe. Źródłem ciepła projektowanej instalacji centralnego ogrzewania będzie pompa ciepła z kolektorami gruntowymi pionowymi. System ogrzewania podłogowego dobrano dla parametrów temperaturowych 38/31 ˚C, ogrzewania grzejnikowego dla parametrów 55/45 ˚C.

Szczegóły rozwiązań instalacji centralnego ogrzewania przedstawiono na rysunku nr 1-3.

Źródłem zasilania budynku w wodę zimną będzie projektowana instalacja wodociągowa Ø40PE (według odrębnego opracowania). Przygotowanie ciepłej wody użytkowej nastąpi w pojemnościowym podgrzewaczu. Odprowadzenie ścieków sanitarnych nastąpi poprzez projektowaną instalację kanalizacji sanitarnej Ø160PVC. Szczegóły rozwiązań instalacji wod-kan. przedstawiono na rys. 3-6.

W wybranych pomieszczeniach projektowanego budynku oranżerii wraz z zabytkowym kominem przewidziano centrale wentylacyjną nawiewno - wywiewną stojącą z wymiennikiem obrotowym umieszczoną w pomieszczeniu wentylatorni.

Ciepło technologiczne do nagrzewnicy glikolowej w centrali doprowadzone zostanie z projektowanego źródła ciepła. Dodatkowo w wybranych

(6)

pomieszczeniach na poziomie parteru oraz piętra przewidziano system klimatyzacji oparty na systemie VRF. Szczegóły rozwiązań i lokalizację poszczególnych elementów systemu wentylacji i klimatyzacji pokazano na rysunkach nr 8-11.

Jako źródło ciepła c.o., c.t. oraz c.w.u. dla budynku przewidziano pompę ciepła DHP-M L o mocy 14-54 kW oraz dolne źródło składające się z 12 kolektorów gruntowych pionowych i studzienki zbiorczej geotermalnej.

Lokalizację pompy ciepła przewidziano w pomieszczeniu technicznym zlokalizowanym na poziomie parteru. Połączenie źródeł ciepła z wewnętrzną instalacją ogrzewania przewidziano za pomocą rozdzielaczy wyposażonych w zawory odcinające, regulacyjne oraz armaturę kontrolno – pomiarową.

Jako dolne źródło ciepła przewidziano kolektory pionowe gruntowe.

Przewidziano 12 odwiertów o głębokości do 100 m każdy. W odwiertach umieszczone będą rury z polietylenu Ø40X3.7 HDPE100 RC, połączone odcinkami poziomymi ze studnią rozdzielaczową. W studni przewidziano rozdzielacze do których należy włączyć poszczególne kolektory zasilania i powrotu. Od studni rozdzielczowej do pomieszczenia technicznego z pompą ciepła przewidziano instalację ciepłowniczą wykonaną z rur Ø90 HDPE100. Szczegóły rozwiązań w zakresie lokalizacji kolektorów pionowych, zasięgu oddziaływania kolektora gruntowego, lokalizację komory rozdzielczowej oraz trasę instalacji ciepłowniczej przedstawiono na rysunkach nr 12-14.

(7)

II. INSTALACJA CENTRALNEGO OGRZEWANIA - ROZWIĄZANIA PROJEKTOWE 1. Wyniki obliczeń cieplnych

Projektowane zapotrzebowanie mocy cieplnej dla potrzeb centralnego ogrzewania dokonano przy pomocy programu Termo firmy Intersoft.

Budynek zlokalizowany został w III strefie klimatycznej, temp. zewnętrzna obliczeniowa wynosi -20°C. Temperatury wewnętrzne pomieszczeń w zależności od przeznaczenia zostały zawarte w tabeli nr 1.

2. Źródło zasilania

Źródłem zasilania projektowanej instalacji ogrzewczej będzie projektowana pompa ciepła DHP-M L 14-45kW zlokalizowana w pomieszczeniu wymiennikowni na poziomie parteru.

3. Rodzaj instalacji

Zaprojektowano ogrzewanie wodne pompowe w układzie dwururowym. Projektowane rozprowadzenia instalacji c.o. wykonane będą z rur wielowarstwowych. W budynku przewidziano system ogrzewania grzejnikowego oraz ogrzewania podłogowego. Połączenia instalacji z projektowanymi grzejnikami należy wykonać za pomocą systemowych kształtek przejściowych. Rozmieszczenia podpór stałych i przesuwnych dla poszczególnych średnic rurociągów określa tabela nr 3. Sposób prowadzenia rurociągów pokazano na rysunkach nr 1-3.

4. Grzejniki.

Doboru grzejników dokonano zależności od funkcji pomieszczeń i związanych z tym wymagań temperaturowych. Przyjęto parametry temperaturowe instalacji 55/45 °C. W budynku przewidziano grzejniki dolnozasilane 22KV Cosmo.

Podłączenie grzejników z instalacją należy wykonać za pomocą zestawów przyłączeniowych kątowych. Grzejniki wyposażone są we wkładkę zaworową z regulacją wstępną, dodatkowo grzejniki należy wyposażyć w głowice termostatyczne.

Nastaw wstępnych dla poszczególnych grzejników należy dokonać po przepłukaniu instalacji oraz po przeprowadzonej próbie szczelności instalacji na zimno.

Grzejniki należy montować w odległości od posadzki 100-150 mm, w opakowaniach fabrycznych ściąganych po wszystkich pracach wykończeniowych.

5. Ogrzewanie podłogowe.

Dla poszczególnych pomieszczeń czynnik grzewczy doprowadzany jest za pomocą wężownic podłączonych do rozdzielacza strefowego. Zaprojektowano układ pętli ślimakowy wężownic, dający najbardziej równomierny rozkład temperatury podłogi. Długość każdej pętli oraz rozstaw rur przedstawiono w części rysunkowej opracowania (rys. nr 1). Na belce zasilającej rozdzielacza należy wbudować wkładki regulacyjne z przepływomierzami umożliwiające ustawienie wymaganego przepływu dla każdej pętli grzewczej.

Na belce powrotnej rozdzielacza zastosowano wkładki termostatyczne. Do regulacji termostatycznej ogrzewania podłogowego zastosowano siłowniki termiczne nakręcane na wkładki termostatyczne. Siłowniki współpracują z elektronicznymi regulatorami temperatury. Regulatory należy zamontować w każdym z pomieszczeń ogrzewanym poprzez ogrzewanie podłogowe.

Piony oraz przewody poziome doprowadzające czynnik do rozdzielaczy podłogowych zaprojektowano z rur wielowarstwowych z wkładką aluminiową.

Parametry pracy rury Tmax = 95C, pmax = 10 bar. Do połączeń rur zaprojektowano kształtki zaprasowywane. Projektuje się kształtki z uszczelnieniem podwójnym o-ringiem. Kształtki posiadają specjalne otwory kontrolne, które umożliwiają sprawdzenie poprawnego połączenia rury z kształtką przy montażu.

DANE OGÓLNE ODNOŚNIE WYKONANIA INSTALACJI

Uwagi dotyczące wykonania ogrzewania podłogowego.

Przed montażem ogrzewania podłogowego należy:

- otynkować ściany i stropy,

(8)

- zabudować otwory drzwiowe i okienne,

- wypoziomować z dokładnością do 5mm oraz wyczyścić i wygładzić powierzchnię podłoża,

- ułożyć izolację przeciwwilgociową na podłożu, - zamontować instalację sanitarną i elektryczną.

Izolację cieplną najlepiej dwuwarstwową ułożyć bez pokrywania się styków.

Rury grzewcze układać bezpośrednio na folii paraizolacyjnej ułożonej na warstwie izolacyjnej (styropian). Rury montować do styropianu za pomocą szpilek „tacker” do ogrzewania podłogowego.

Poszczególne obwody grzewcze wyregulować hydraulicznie poprzez zawory zasilające (rotametry) na rozdzielaczach (dane dotyczące regulacji podano w tabelach rozdzielaczy dla ogrzewania podłogowego).

Płytę grzewczą stanowi jastrych z plastyfikatorami.

Przed wylaniem jastrychu należy wykonać izolację oraz szczeliny dylatacyjne dla każdej pętli grzewczej ogrzewania podłogowego.

Przed wylaniem jastrychu instalację ogrzewania podłogowego należy napełnić i poddać próbie ciśnieniowej. Przed napełnieniem instalacji należy kolejno dokładnie przepłukać i odpowietrzyć wszystkie obwody.

Do wody grzewczej mogą być dodawane wyłącznie dodatki dopuszczone przez producenta systemu.

Po napełnieniu instalacji należy przeprowadzić próbę na ciśnienie i na szczelność. Ciśnienie próbne powinno wynosić 6 bar i należy je utrzymać przez 24h.

Jastrychy grzewcze muszą być przed położeniem górnej wykładziny wygrzewane. Przy jastrychach cementowych wygrzewanie powinno nastąpić najwcześniej po 21 dniach.

Pierwsze wygrzewanie jastrychu cementowego powinno się zacząć temperaturą zasilania o 15K wyższą od temperatury pomieszczenia, a woda grzewcza nie powinna mieć temperatury mniejszej niż 20˚C. Po 3 dniach należy podnieść temperaturę zasilania o 15K. Maksymalna projektowa temperatura zasilania najwcześniej po 7 dniach. Ta temperatura musi być tak długo utrzymywana aż uzyskane zostanie wyrównanie wilgotności zgodnie z normą (DIN 18560). Proces nagrzewania musi być prowadzony bez osłabienia nocnego. Regulację pogodową należy przestawić na regulację ręczną.

Wykonanie i podłączenie instalacji należy wykonać zgodnie z wytycznymi producenta.

6. Próba ciśnieniowa

Przed oddaniem instalacji do eksploatacji należy przepłukać instalację oraz poddać ją próbie ciśnieniowej na zimno i na gorąco.

Wartość ciśnienia próbnego przy próbie na zimno powinna być większa o 50%

od ciśnienia roboczego, jednak nie mniej niż 0,4 Mpa. W czasie próby na poszczególnych elementach instalacji nie mogą wystąpić nieszczelności. Po stwierdzeniu poprawności połączeń hydraulicznych instalację należy poddać próbie ciśnieniowej na gorąco. Próbę należy przeprowadzić po uruchomieniu źródła ciepła, przy możliwie wysokiej temperaturze czynnika grzewczego.

Podczas badania należy dokonać przeglądu instalacji celem stwierdzenia prawidłowości działania. Wynik próby na gorąco uznaje się za pozytywny jeśli nie stwierdzono nieszczelności uszkodzeń oraz trwałych odkształceń będących wynikiem wydłużeń cieplnych.

7. Odpowietrzenie instalacji

Odpowietrzenie instalacji c.o. nastąpi poprzez automatyczne zawory odpowietrzające zamontowane na obwodach grzewczych. Odpowietrzniki należy zlokalizować w najwyższym punkcie instalacji.

8. Odwodnienie instalacji

Odwodnienie instalacji odbywać się będzie centralnie, cały zład c.o.

odwadniany będzie w pomieszczeniu technicznym z pompą ciepła.

(9)

9. Izolacja termiczna

Rurociągi rozprowadzające należy izolować otulinami z pianki polietylenowej. Piony oraz odcinki rurociągów prowadzonych podtynkowo należy izolować otulinami z pianki polietylenowej laminowanej na zewnątrz folią polietylenową

Grubość izolacji termicznej zgodnie z warunkami technicznymi jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie określa tabela nr 2.

10. Uwagi końcowe

a) Roboty wykonać zgodnie z Warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlano – montażowych, część II Instalacje sanitarne i przemysłowe

b) Materiały użyte do budowy instalacji powinny być dopuszczone do stosowania w budownictwie

c) Wszystkie prace montażowe należy wykonać zgodnie z zasadami BHP d) Prace należy wykonać zgodnie z projektem technicznym oraz pod

nadzorem branżowym

Opracował:

(10)

III.INSTALACJA WOD-KAN.

Rozwiązania techniczne instalacji wod-kan. przedstawiono w oparciu o następujące normy i wytyczne:

a) PN-EN 806-1:2004P

Wymagania dotyczące wewnętrznych instalacji wodociągowych do przesyłu wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi Część 1: Postanowienia ogólne

b) PN-EN 806-2:2005E

Wymagania dotyczące wewnętrznych instalacji wodociągowych do przesyłu wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Część 2: Projektowanie c) Warunki Techniczne Wykonania i Odbioru Instalacji Wodociągowych

Cobrti Instal

d) Warunki techniczne wykonania i odbioru instalacji kanalizacji wewnętrznej Cobrti Instal

e) PN-EN 1452-1:2002 Systemy przewodów z tworzyw sztucznych. Systemy przewodów z niezmiękczonego polichlorku winylu (PVC-U) do przesyłania wody. Wymagania ogólne.

f) PN-EN 1452-2:2002 Systemy przewodów z tworzyw sztucznych. Systemy przewodów z niezmiękczonego polichlorku winylu (PVC-U) do przesyłania wody. Rury.

g) PN-EN 1452-3:2002 Systemy przewodów z tworzyw sztucznych. Systemy przewodów z niezmiękczonego polichlorku winylu (PVC-U) do przesyłania wody. Kształtki.

h) PN-EN 1452-4:2002 Systemy przewodów z tworzyw sztucznych. Systemy przewodów z niezmiękczonego polichlorku winylu (PVC-U) do przesyłania wody. Zawory i wyposażenie pomocnicze.

i) PN-EN 1452-5:2002 Systemy przewodów z tworzyw sztucznych. Systemy przewodów z niezmiękczonego polichlorku winylu (PVC-U) do przesyłania wody. Przydatność do stosowania w systemie.

j) PN-EN 806-3:2006E

Wymagania dotyczące wewnętrznych instalacji wodociągowych do przesyłu wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Część 3: Wymiarowanie przewodów. Metody uproszczone

k) PN-EN 806-4:2010E

Wymagania dotyczące wewnętrznych instalacji wodociągowych do przesyłu wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Część 4: Instalacja

l) PN-EN 806-5:2012E

Wymagania dotyczące wewnętrznych instalacji wodociągowych do przesyłu wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Część 5: Działanie i konserwacja

m) PN-EN 12056-1:2002P

Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewnątrz budynków Część 1:

Postanowienia ogólne i wymagania n) PN-EN 12056-2:2002P

Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewnątrz budynków Część 2:

Kanalizacja sanitarna, projektowanie układu i obliczenia

1. Instalacja wodociągowa

Przepływy obliczeniowe dla poszczególnych odcinków instalacji wody zimnej i ciepłej wyznaczono z wzoru:

q = 0,682 x (Σqn)^0,45 – 0,14 gdzie:

q_n – normatywny wypływ z punktów czerpalnych [dm³/s]

Powyższy wzór należy stosować przy następujących założeniach:

1. 0,07 ≤ Σq_n ≤ 20 [dm³/s]

2. Dla armatury qn ≤ 0,5 [dm³/s]

(11)

Doboru średnic rurociągów instalacji wodociągowej dokonano przy założeniu następujących maksymalnych prędkości przepływu wody, w zależności od funkcji rurociągu:

1. W połączeniach od pionu do punktów czerpalnych: 1,5 m/s 2. W pionach: 1,5 m/s

3. W przewodach rozdzielczych: 1,0 m/s 4. W podłączeniach wodociągowych: 1,0 m/s

Normatywne wypływy z punktów czerpalnych dla poszczególnych typów przyborów przedstawiono w tabeli nr 4.

1.1 Instalacja wody zimnej

Źródłem zasilania instalacji wodociągowej będzie projektowana instalacja wodociągowa Ø40PE (wg odrębnego opracowania). W budynku za ścianą zewnętrzną w szafce natynkowej zaprojektowano zestaw wodomierzowy składający się z wodomierza JS 6,3, DN25.

Rodzaj przyborów sanitarnych oraz normatywny wypływ:

Rodzaj punktu czerpalnego Szt. Qn [dm³/s] Σqn [dm³/s]

Umywalka 10 0,07 0,70

Zlew, zlewozmywak 3 0,07 0,21

Miska ustępowa 6 0,13 0,78

Pisuar 2 0,30 0,60

Zawór ze złączką 4 0,15 0,60

Σqn [dm³/s] 2,89

Przepływ obliczeniowy:

q = 0,682 x 2,89^0,45 – 0,14 = 0,96 [l/s]

Instalację wody zimnej zaprojektowano z rur wielowarstwowych PE- HT/Al/PE-RT PN20 np. firmy HERZ lub równoważne, łączonych przez

zaprasowywanie. Przewody należy prowadzić w posadzce, oraz bruzdach ściennych. Rurociągi poziome prowadzić ze spadkiem, umożliwiającym odwodnienie instalacji w najniższych punktach. Przewody rozprowadzające należy mocować za pomocą podpór stałych i przesuwnych. Odległości podpór w zależności od średnicy i materiału rury określa tabela nr 3. Przy przejściach rurociągów przez przegrody budowlane należy stosować tuleje ochronne. Po zakończonym montażu instalacji wodociągowej należy przeprowadzić próbę szczelności. Po pozytywnej próbie szczelności należy wykonać izolację termiczną elementów instalacji.

1.2 Instalacja wody ciepłej

Przygotowanie ciepłej wody użytkowej nastąpi w pojemnościowym podgrzewaczu.

Rodzaj przyborów sanitarnych oraz normatywny wypływ:

Rodzaj punktu czerpalnego Szt. Qn [dm³/s] Σqn [dm³/s]

Umywalka 10 0,07 0,70

Zlew, zlewozmywak 3 0,07 0,21

Σqn [dm³/s] 0,91

Przepływ obliczeniowy:

q = 0,682 x 0,91^0,45 – 0,14 = 0,51 [l/s]

Instalację wody ciepłej zaprojektowano z rur wielowarstwowych PE- HT/Al/PE-RT PN20 np. firmy HERZ lub równoważne, łączonych przez

zaprasowywanie. Przewody należy prowadzić ze spadkiem, umożliwiającym odwodnienie instalacji w najniższych punktach. Przewody rozprowadzające

(12)

należy mocować za pomocą podpór stałych i przesuwnych. Odległości podpór w zależności od średnicy i materiału rury określa tabela nr 3. Przy przejściach rurociągów przez przegrody budowlane należy stosować tuleje ochronne. Na pionach instalacji należy zamontować ogranicznik temperatury powrotu. Po zakończonym montażu instalacji wodociągowej należy przeprowadzić próbę szczelności. Po pozytywnej próbie szczelności należy wykonać izolację termiczną elementów instalacji.

1.3 Próba ciśnieniowa

Próbę ciśnieniową należy wykonać zgodnie z warunkami technicznymi wykonania i odbioru instalacji. Próbę przeprowadza się po zmontowaniu instalacji, przy ciśnieniu półtora razy większym od ciśnienia roboczego (ciśnienie próbne), nie większym jednak od ciśnienia maksymalnego dla poszczególnych elementów systemu. Ze względu na możliwość termicznych i ciśnieniowych odkształceń przewodów należy przeprowadzić próbę wstępną i zasadniczą.

Podczas próby wstępnej, w ciągu 30 minut (w odstępach co 10 minut) należy w instalacji dwukrotnie wytworzyć ciśnienie próbne. Po ostatnim podniesieniu ciśnienia do wartości próbnej w ciągu następnych 30 minut ciśnienie nie

powinno obniżyć się więcej niż o 0,6 bara.

Próba zasadnicza powinna się odbyć zaraz po próbie wstępnej i trwać 2 godziny. W tym czasie dalszy spadek ciśnienia (od ciśnienia odczytanego po próbie wstępnej) nie powinien być większy niż 0,2 bara.

Uwaga! Podczas przeprowadzania próby należy odłączyć od instalacji elementy dopuszczone do pracy przy niższym ciśnieniu.

1.4 Izolacja termiczna

Rurociągi rozprowadzające należy izolować otulinami z pianki polietylenowej. Odcinki rurociągów prowadzonych podtynkowo należy izolować otulinami z pianki polietylenowej laminowanej na zewnątrz folią polietylenową. Grubość izolacji termicznej zgodnie z warunkami technicznymi jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie określa tabela nr 4.

2. Instalacja kanalizacji sanitarnej

Rozwiązania systemu wewnętrznej instalacji kanalizacji sanitarnej należy wykonać zgodnie z normą PN-EN 12056-2 „Systemy kanalizacji grawitacyjnej wewnątrz budynków. Część 2. Kanalizacja sanitarna, projektowanie układu i obliczenia”.

Przepływ obliczeniowy w instalacji kanalizacji wyznaczono wg PN-92/B-01707 Instalacje kanalizacyjne – Wymagania w projektowaniu, z wzoru:

qs = K gdzie:

K – odpływ charakterystyczny zależny od przeznaczenia budynku[dm³/s], AWs – równoważnik odpływu zależny od przyłączonego przyboru sanitarnego Wartość odpływów charakterystycznych przedstawiono w poniższej tabeli

Charakter budynku [dm³/s]

Budynki mieszkalne, restauracje, hotele, budynki biurowe 0,5 Szkoły, szpitale, duże obiekty gastronomiczne i hotelowe 0,7

Pralnie, natryski zbiorowe 1,0

Laboratoria w zakładach przemysłowych 1,2

1) Jeżeli nie są znane inne, określone wartości odpływów Dla budynku objętego opracowaniem przyjęto: K = 0,5

Wartości równoważników odpływu dla przyborów sanitarnych oraz średnice pojedynczych podejść, odpowiadających danym przyborom przedstawiono w tabeli nr 5.

(13)

Określenie przepływu obliczeniowego:

Przybór sanitarny Średnica podejścia [m]

Ilość przyborów

[szt]

Równoważnik

odpływu AWs ΣAWs

Umywalka 0,04 10 0,5 5,0

Zlew, zlewozmywak 0,05 3 1,0 3,0

Miska ustępowa 0,11 6 2,5 15,0

Pisuar 0,05 2 0,5 1,0

Wpust podłogowy 0,05 4 1,0 4,0

ΣAWs[dm³/s] 28,0 Przepływ obliczeniowy:

qs = qs = 0,5 x 28,0^0,5 = 1,15 [dm³/s]

Odbiór ścieków sanitarnych nastąpi poprzez projektowaną instalację kanalizacji sanitarnej Ø160PVC. Całość prac montażowych kanalizacji sanitarnej wykonać zgodnie z instrukcją montażu producenta systemu.

3. Uwagi końcowe

a) Całość robót wykonać zgodnie z Warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlano – montażowych, część II Instalacje sanitarne i przemysłowe

b) Materiały użyte do budowy instalacji powinny być dopuszczone do stosowania w budownictwie

c) Wszystkie prace montażowe należy wykonać zgodnie z zasadami BHP

Niniejszy projekt budowlany wykonany został w celu otrzymania pozwolenia na budowę. Podstawą prowadzenia prac budowlanych jest projekt wykonawczy, którego opracowanie należy skonsultować z projektantem i pod jego nadzorem przed przystąpieniem do realizacji obiektu będącego przedmiotem w/w opracowania. Wszelkie rozwiązania materiałowe i technologiczne zawarte w projekcie budowlanym powinny być traktowane jako przykładowe. Wskazane rozwiązania materiałowe i technologiczne mogą zostać zastąpione innymi rozwiązaniami pod warunkiem zachowania parametrów technicznych danego materiału oraz pod warunkiem wyrażenia zgody przez inwestora i projektanta.

Wszystkie prace związane z realizacją inwestycji należy wykonać zgodnie z polskimi normami, przepisami BHP oraz Prawem Budowlanym i pod nadzorem oraz kierownictwem osób do tego uprawnionych.

(14)

IV. WENTYLACJA MECHANICZNA Z KLIMATYZACJĄ

ROZWIĄZANIA PROJEKTOWE – WENTYLACJA MECHANICZNA.

Rozwiązania techniczne przedstawiono w oparciu o następujące normy i wytyczne:

PN-B-03434:1999 Wentylacja - Przewody wentylacyjne - Podstawowe wymagania i badania

PN-B-10425:1989 Przewody dymowe, spalinowe i wentylacyjne murowane z cegły - Wymagania techniczne i badania przy odbiorze

PN-B-03430:1983 Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej. Wymagania

PN-EN 12792:2006 Wentylacja budynków. Symbole, terminologia i oznaczenia na rysunkach

PN-EN 14799:2007 Filtry do ogólnego oczyszczania powietrza. Terminologia Przepisy sanitarne, BHP i ochrony przeciwpożarowej.

1. Charakterystyka instalacji wentylacji mechanicznej

1.1 Założenia ogólne bilansu cieplnego i powietrznego obiektu

Parametry obliczeniowe dla obliczeń zapotrzebowania energii cieplnej dla układów wentylacyjnych w okresach zimowym i letnim przyjęto zgodnie z tablicą:

Pora roku Temperatura obliczeniowa [oC]

Wilgotność względna [%]

Uwagi

Zima -20 100 PN-B-02403:1982

Lato +30 45 PN-B-03421:1978

W rozpatrywanych pomieszczeniach zgodnie z wytycznymi Inwestora oraz polskimi przepisami projektuje się układy wentylacji i następujące parametry powietrza:

Lato: tp= 16-24 ôC; +/- 2ôC Zima: tp= 16-24 ôC; +/- 2ôC

1.2 Obliczenia strumienia powietrza

Obliczenia strumienia powietrza pomieszczeń ze względu na:

 wymaganą krotność wymiany powietrza w pomieszczeniu:

V = n · Vp [m³/h]

gdzie:

Vp – kubatura pomieszczenia [m³]

n – wymagana krotność wymiany powietrza w pomieszczeniu [h^-1],

 normatywy higieniczne:

ubikacja – 50 [m³/h]

pozostałe oczka wodne – 30 [m³/h]

NR POM.

NAZWA/PRZEZNACZENIE POMIESZCZENIA

POW.

[m²]

KUBATURA [m³]

ILOŚĆ WYMIAN [h^-1] (N/W)

WYDATEK POWIETRZA [m³/h] (N/W) PAWILON EDUKACYJNY – System nr 1

PARTER

1.01 Hol 58,1 156,8 2 330/330

1.02 Sala wystawienniczo dydaktyczna

137,1 1015,0 3 3000/3000

1.03 Kawiarnia 25,3 68,4 30m3/h/

osobę

240/240

(15)

1.3 Opis przyjętych rozwiązań wentylacji mechanicznej

W wybranych pomieszczeniach projektowanego budynku oranżerii wraz z zabytkowym kominem przewidziano centrale wentylacyjną nawiewno-wywiewną stojącą z wymiennikiem obrotowym umieszczoną w wentylatorni. Ciepło technologiczne do nagrzewnicy glikolowej w centrali doprowadzone zostanie z projektowanego źródła ciepła. Dodatkowo w wybranych pomieszczeniach na poziomie parteru oraz piętra przewidziano system klimatyzacji VRF.

1.4 Rodzaje zastosowanych kanałów i kształtek

Kanały wentylacyjne wykonać i zmontować w klasie szczelności A (PN-B- 76001:1996, PN-B-76002:1996, PN-B-03434:1999) z blachy stalowej ocynkowanej. Grubości blach na kanały przyjmować tak, aby przewody poddane działaniu różnicy założonych ciśnień roboczych nie wykazywały słyszalnych odkształceń płaszcza ani widocznych ugięć przewodów między podporami.

Niektóre kanały wykonać z tzw. luźnym kołnierzem. Podczas montażu w razie konieczności należy odcinek kanału przyciąć na żądany wymiar, zamontować kołnierz i przyłączyć do sieci.

Należy zapewnić dodatkowe wzmocnienia na instalacji poprzez przetłoczenia na ściankach i profile wzmacniające wspawane z boku. Zmiany kierunku i odgałęzienia wyposażyć w łopatki kierownicze.

W celu umożliwienia czyszczenia kanałów wentylacyjnych, na wszystkich kanałach, do których nie ma dostępu poprzez demontaż nawiewników i wywiewników, zabudować klapy rewizyjne co maksimum 30m oraz w miejscach

1.04 Komunikacja 8,6 23,2 2 50/50

1.05 Toaleta damska 5,80 15,6 50m3/h/

przybór

-/50 1.06 Toaleta męska 9,45 25,5 50m3/h/

przybór

-/100

1.07 Zaplecze 3,25 8,7 2 20/20

1.08 Toaleta 2,12 5,7 50m3/h/

przybór

-/50 1.09 Pom. techniczne 14,0 37,8 Grawitacja Grawitacja

1.10 Komunikacja 14,8 39,9 2 80/80

1.11 Pom. biurowe 9,48 25,5 2 50/50

1.12 Pom. socjalne 4,39 11,8 2 20/20

1.13 Pom. biurowe 10,8 29,1 2 60/60

1.14 Pom. biurowe 14,45 39,0 2 80/80

1.15 Winda 4,5 - - -

1.16 Pom. techniczne 6,22 16,8 Grawitacja Grawitacja PIĘTRO

2.01 Sala dydaktyczna 60,25 174,7 3 530/530

2.04 Komunikacja 54,2 157,1 2 320/320

2.05 Pom. gospodarcze 1,76 5,1 2 -/10

2.06 Komunikacja 3,77 10,9 2 20/20

2.07 Toaleta męska 7,27 21,0 50m3/h/

przybór

-/100 2.08 Toaleta damska 5,00 14,5 50m3/h/

przybór

-/50

2.09 Winda 4,5 - - -

PODDASZE

3.04 Wentylatornia 32,3 80,7 1 80/80

Σ5400/5400 [m3/h]

Pozostałe pomieszczenia – wentylacja grawitacyjna

(16)

zmiany kierunku (kolana i łuki wyposażone łopatki kierownicze), przy każdej przepustnicy, tłumiku, oraz przy dużych zmianach wysokości kanałów.

2. Opis systemów wentylacyjnych 2.1 System N1-W1

Układ N1/W1 składa się z centrali nawiewno-wywiewnej stojącej np. typu VS- 55-R-RMHC/SFS firmy VTS Clima lub równoważnej. Max. ilość powietrza nawiewanego przez centralę wynosi Vn=5400m3/h natomiast wywiewanego przez centralę wynosi Vw=5400 m³/h. Centrala wyposażona jest w wentylator:

nawiewny oraz wywiewny, filtry powietrza klasy EU4, nagrzewnicę glikolową, chłodnicę freonową, wymiennik obrotowy, komorę mieszania, tłumiki hałasu oraz kompletną automatykę.

Centralę projektuje się wykonać w wersji stojącej w pomieszczeniu wentylatorni. Sterowanie pracą centrali zapewni fabryczny układ automatyki np. firmy VTS Clima dostarczanym w komplecie z centralą. Powietrze świeże oraz powietrze zużyte dystrybuowane jest do pomieszczeń siecią kanałów pionowych i poziomych o przekroju prostokątnym i kołowym. Kanały poziome oraz pionowe prowadzone będą w obrębie pomieszczeń w przestrzeni sufitu podwieszanego. Nawiew i wywiew powietrza zapewniają nawiewniki i wywiewniki np. typu ASN…, dysze nawiewne oraz poprzez zawory wentylacyjne. Kanały o przekroju prostokątnym łączyć należy za pomocą połączeń kołnierzowych skręcanych z zastosowaniem uszczelek samoprzylepnych. Kanały o szerokości boku przekraczającej 400 mm skręcić należy dodatkowo klamrami na połączeniach zaciskowych. Kanały mocować należy do przegród budowlanych na typowych zawiesiach i podporach wentylacyjnych. Kanały typu SPIRO łączyć należy z kształtkami za pomocą fabrycznych połączeń z uszczelkami gumowymi.

Jako dodatkowe elementy łączące stosować należy nyple z uszczelkami gumowymi oraz mufy. Każde połączenie należy dodatkowo doszczelnić silikonem instalacyjnym oraz wzmocnić poprzez znitowanie łączonych elementów.

Przejścia kanałów nawiewnych i wywiewnych przez przegrody budynku wykonać należy w sposób zapewniający oddzielenie powierzchni styku kanałów z przegrodami za pomocą pianki poliuretanowej. Kanały nawiewne i wywiewne biegnące w obrębie pomieszczeń zaizolować należy wełną mineralną półtwardą na folii aluminiowej o grubości wg. załącznika. Do nagrzewnicy w centrali wentylacyjnej doprowadzić należy ze źródła ciepła budynku czynnik grzewczy służący od ogrzewania powietrza wentylacyjnego. Do chłodnicy w centrali wentylacyjnej doprowadzić należy z agregatu chłodniczego typu CL150C firmy Aermec czynnik chłodniczy służący do chłodzenia wstępnego powietrza.

Agregat chłodniczy wykonany będzie w wersji wewnętrznej przystosowany do montażu w pomieszczeniu wentylatorni.

2.2 Wywiew - pozostałe pomieszczenia

Wentylacja w pozostałych pomieszczeniach budynku realizowana będzie poprzez wentylator kanałowy typu RM200/950EC firmy Harmann. Kanały typu SPIRO łączyć należy z kształtkami za pomocą fabrycznych połączeń z uszczelkami gumowymi. Kanały mocować należy do przegród budowlanych na typowych zawiesiach i podporach wentylacyjnych. Każde połączenie należy dodatkowo doszczelnić silikonem instalacyjnym oraz wzmocnić poprzez znitowanie łączonych elementów.

2.3 Instalacja ciepła technologicznego.

Przed centralą zainstalować należy węzeł pompowy firmy VTS Clima. Węzły pompowe – to zamknięte w odrębnej obudowie hydrauliczne układy regulacji mocy grzewczej wodnych nagrzewnic powietrza, stosowanych w centralach wentylacyjnych.

(17)

Schemat działania:

Korzyści wynikające z zastosowania gotowych węzłów pompowych:

• Optymalne dopasowanie parametrów technicznych poszczególnych komponentów węzła pompowego i nagrzewnicy

• Eliminacja błędów połączenia poszczególnych komponentów instalacji zasilającej nagrzewnicę

• Wygodne i łatwe podłączenie węzła pompowego do nagrzewnicy i instalacji ciepła technologicznego

• Gwarancja optymalnej współpracy z systemem sterowania VTS i właściwego dopasowania elektrycznego zabezpieczenia pompy

• Możliwość zastosowania podwójnego, najbardziej skutecznego zabezpieczenia nagrzewnicy przed zamarznięciem, opartego o pomiar temperatury powrotu czynnika grzewczego, działającego również po wyłączeniu centrali, oraz kontroli temperatury powietrza za pomocą termostatu przeciwzamrożeniowego.

Oba warianty zabezpieczenia dostępne są w automatyce VTS

• Możliwość bieżącego monitorowania temperatur i ciśnień czynnika roboczego na zasileniu i powrocie z nagrzewnicy

• Łatwy i intuicyjny dobór węzła pompowego w kilku krokach na podstawie gotowych charakterystyk, zamieszczonych w DTR

Budowa

Główne elementy węzłów pompowych to: obiegowa pompa wodna, trójdrogowy zawór regulacyjny z siłownikiem, filtr siatkowy, dwa termomanometry, oraz dwa zawory odcinające. Całość zamknięta jest w obudowie z pianki EPP, która dzięki bardzo dobrym właściwościom izolacyjnym chroni przed utratą ciepła, zapewnia też doskonałą ochronę przed uszkodzeniami mechanicznymi i wpływem czynników atmosferycznych.

Montaż węzłów pompowych

Pozycje pracy – dopuszczone są pozycje pracy w układach przedstawionych na poniższym schemacie:

(18)

Instalację pomiędzy rozdzielaczem a nagrzewnicami w centralach należy wykonać z rur stalowych czarnych wg PN–/H–74219 łączonych przez spawanie.

Rury te należy zamontować na zawiesinach typu Hilti lub Niczuk. Rury prowadzić należy pod stropem wzdłuż przegród budowlanych. Rurociągi muszą być przed montażem oczyszczone do II stopnia czystości, a następnie pokryte farbą podkładową antykorozyjną i dwukrotnie farbą emalią. Wszystkie odcinki należy zaizolować otulinami termoizolacyjnymi z poliuretanu w płaszczu z folii PCW Steinonorm 300 – grubość wg. załącznika na końcu opisu. Izolację kształtek i kolan należy również wykonać z gotowych osłon z poliuretanu.

Przy montażu izolacji należy stosować taśmę klejącą z folii PCW i mankiety aluminiowe.

Wszystkie przewody poziome z rur stalowych należy prowadzić ze spadkiem 0,2% umożliwiającym prawidłowe odpowietrzenie instalacji oraz jej opróżnienie z wody. Przejścia przez przegrody budowlane należy dokonać w tulejach stalowych. Przy przejściach przez przegrody oddzieleń pożarowych tuleje muszą być wypełnione masą pęczniejącą w przypadku pożaru. Po wykonaniu instalacji należy ją 3 – krotnie przepłukać wodą do całkowitego usunięcia zanieczyszczeń oraz przeprowadzić próbę szczelności na zimno ( w temperaturze powyżej 10 ^OC ) na ciśnienie 0,6 MPa. Zalecany czas próby to 60 minut. Następnie należy wykonać próbę na ciepło.

2.4 Wytyczne branży elektrycznej – sterowanie pracą instalacji.

Do central wentylacyjnych, wentylatorów doprowadzić należy przewody zasilające z uwzględnieniem zapotrzebowania urządzeń na energię elektryczną. Okablowanie central wykonać należy zgodnie z DTR producenta.

Sterowanie pracą central zapewnią fabryczne układy automatyki, których zadaniem jest kontrola wszystkich parametrów pracy urządzeń. Układy te umożliwiają zmianę nastaw parametrów pracy central, wizualizację stanów awaryjnych, itp.

2.5 Ochrona akustyczna.

Dla maksymalnego ograniczenia poziomu hałasu emitowanego przez poszczególne wentylatory na zewnątrz jak i do pomieszczeń zastosowano tłumiki akustyczne zarówno na ssaniu jak i na tłoczeniu central wentylacyjnych montowane przy centrali wentylacyjnej.

2.6 Ochrona pożarowa

Przewody wentylacyjne prowadzone przez strefę, której nie obsługują muszą być obudowane elementami (płyty GK-F) o klasie odporności ogniowej wymaganej dla elementów oddzielenia przeciwpożarowego tych stref. Przepusty instalacyjne o średnicy powyżej 4cm w ścianach i stropach dla których jest wymagana klasa odporności ogniowej co najmniej EI60 lub REI60 muszą mieć klasę odporności ogniowej EI tych elementów.

3. KLIMATYZACJA

Proces chłodzenia powietrza obiegowego w okresie lata będzie realizowany za pomocą systemu klimatyzacji opartej na agregacie systemu VRF typu

(19)

MVAM7300T np. firmy Aermec lub równoważnej. Układ realizowany będzie poprzez jednostkę zewnętrzną oraz jednostki wewnętrzne typu MVA…C i MVA…W firmy Aermec zlokalizowane w wybranych pomieszczeniach.

Parametry techniczne zaprojektowanych urządzeń:

UKŁAD VRF:

Model MVA450CS

Nominalna moc chłodnicza min 4,5kW Nominalna moc grzewcza min 5,0kW Max pobór mocy 45W

Zasilanie 230V, przewód 3x 1mm² (bezpiecznik 6A)

Max ciśnienie akustyczne z odległości 1m w komorze bezechowej dla min.

biegu 42dB(A), dla max biegu 52dB(A) Króciec skroplin 25mm

Wbudowana pompka skroplin Króćce freonowe 1/4 i 1/2”

Gabaryty: wys/szer/gł: 596x596x240 mm Masa max 20,5kg

Model MVA500CS

Gabaryty: wys/szer/gł: 596x596x240 mm Masa max 20,5kg

Model MVA630C

Gabaryty: wys/szer/gł: 840x840x240 mm Masa max 30kg

Model MVA900C

Model MVA280W

(20)

Króćce freonowe 1/4 i 3/8”

Gabaryty: wys/szer/gł: 275x 843x180 mm Masa max 9,5kg

Model MVAM2800T

Nominalna moc chłodnicza min 28kW (14,0-37,8kW) Nominalna moc grzewcza min 30kW

Nominalny pobór mocy dla chłodzenia 7,3kW Nominalny pobór mocy dla grzania 7,85kW Nominalny pobór prądu dla chłodzenia 13A Nominalny pobór prądu dla grzania 14A EER min 3,37

COP min 3,68

Zasilanie 380V,przewód 5x 2,5mm² (bezpiecznik 25A)

Ciśnienie akustyczne z odległości 1m w komorze bezechowej max 61dB(A) Dwie sprężarki inverterowe

Grzanie od -20^oC Chłodzenie od -15oC Czynnik R410A

Króćce freonowe 3/8 i 7/8”

Króciec wyrównania oleju 3/8”

Model MVAM4500T

Nominalna moc chłodnicza min 45kW (22,5-60,75kW) Nominalna moc grzewcza min 50kW

Nominalny pobór mocy dla chłodzenia 13,15kW Nominalny pobór mocy dla grzania 13,6kW Nominalny pobór prądu dla chłodzenia 23,5A Nominalny pobór prądu dla grzania 24,3A EER min 3,42

COP min 3,68

Zasilanie 380V,przewód 5x 6mm² (bezpiecznik 40A)

Ciśnienie akustyczne z odległości 1m w komorze bezechowej max 63dB(A) Dwie sprężarki inverterowe

Grzanie od -20^oC Chłodzenie od -15oC Czynnik R410A

Króćce freonowe 1/2 i 1,1/8”

Króciec wyrównania oleju 3/8”

Typoszereg agregatów producenta certyfikowany przez Eurovent Wielkość 1 (ANL150C)

Wydajność chłodnicza 33,50kW dla temp otoczenia 32oC i temp parowania 6oC Całkowity pobór mocy 10,50kW

EER min 3,19

Moc akustyczna Lw max 83,5dB

Maksymalne gabaryty: wys/dł/szer 1675/1900/800 mm Waga agregatu: 470kg

Prąd rozruchu (LRA) 93A Prąd maksymalny (FLA) 31A Zasilanie 400V/3N/50Hz Czynnik R410A

(21)

Agregat do central wentylacyjnych:

Agregaty skraplające napełnione czynnikiem R410A z wbudowanym wziernikiem, filtrem osuszaczem, zaworami odcinającymi, na instalacji montowany jedynie zawór elektromagnetyczny i zawór rozprężny. Wentylatory osiowe z poziomym przepływem powietrza z regulatorem ciśnienia skraplania umożliwiającym pracę przy niskich temperaturach otoczenia.

Typoszereg agregatów producenta certyfikowany przez Eurovent Model: CL150°°°°°°C°

Chłodzenie

Wydajność całkowita kW 33,50 Pobór mocy elektrycznej kW 10,51

Pobór prądu A 14,91

E.E.R. W/W 3,19

Przepływ powietrza mc/h 9 538 Dostępne ciśnienie statyczne Pa100 Temperatura termometru

suchego na wlocie °C 32,00 Temperatura parowania °C 3,00 Dane ogólne

Czynnik chłodniczy R410A

Typ sprężarki Spiralna

Ilość sprężarek szt. 2

Ilość obiegów chłodniczych szt. 1

Typ parownika Płytowy

Ilość parowników szt. 1 Podłączenia wodne parownika 1¼ Całkowity przepływ powietrza

mc/h 12 000

Prąd maksymalny (FLA) A 30,76 Prąd rozruchu (LRA) A 92,56

Zasilanie 400V/3N/50Hz

Czynnikiem chłodniczym w instalacji jest R410A. Zadaniem zaprojektowanej instalacji klimatyzacyjnej jest zapewnienie komfortu cieplnego (temperaturowego) w wybranych pomieszczeniach w/w obiektu.

Główne trasy rurociągów chłodniczych prowadzone będą w korytkach maskujących PVC (korytarze, pomieszczenia biurowe, sufit podwieszany). Wraz z instalacją freonową prowadzona będzie instalacja sterująca i zasilająca.

Szczegółowe umiejscowienie jednostek wewnętrznych, zewnętrznych wraz z rozprowadzeniem przewodów gazowych, cieczowych i sterujących przedstawiają rysunki dołączone do opracowania. Instalację skroplin należy podłączyć do projektowanej kanalizacji po uprzednim ich zasyfonowaniu. Ponadto w przypadku stwierdzenia braku możliwości podłączenia grawitacyjnego odpływu skroplin należy przewidzieć urządzenie do ciśnieniowego odprowadzenia skroplin (pompka).

MATERIAŁY I WYKONANIE INSTALACJI CHŁODNICZEJ

Instalację rurową obiegu chłodniczego należy wykonać z rur miedzianych – miękkich o strukturze cienkościennej, w paroszczelnej izolacji termicznej (chłodniczej). Rury które będą instalowane w obiegach środka chłodniczego powinny odpowiadać polskiej normie PN-EN 12735-1. Do łączenia rur w instalacjach ze środkiem chłodniczym stosuje się łączniki do lutowania kapilarnego lutem twardym wg normy PN-EN 1254-1,5, złączki do spawania np.

wg DIN 2607 oraz w połączeniach rozłącznych kołnierze lub łączniki zaciskowe skręcane. Przejścia przez przegrody budowlane wykonać w tulejach ochronnych wypełnionych materiałem elastycznym, odporność ogniowa przepustu powyżej średnicy Dn40mm musi być równa odporności ogniowej przegrody.

Rurociąg powinien być odpowiednio podparty stosownie do swojej średnicy.

(22)

Przewody freonowe izolować otulinami ze spienionego kauczuku syntetycznego np. Thermaflex AF gr. min. 9 mm lub zastosować fabrycznie izolowane przewody. Widoczne odcinki instalacji (korytarze, pomieszczenia biurowe, strych) prowadzić w korytkach maskujących o szerokości uwzględniającej spadek przewodów ze skroplinami. Bezwzględnie należy przestrzegać określonych w dokumentacji techniczno rozruchowej urządzeń zasad dotyczących:

 maksymalnej długości rurociągów czynnika chłodniczego

 sprawdzenia i ewentualnego uzupełnienia czynnika chłodniczego do wymaganego poziomu

 wykonania pułapek olejowych (syfonowania) instalacji chłodniczej

Szczegółowe dane dotyczące montażu zawiera dokumentacja techniczno rozruchowa urządzeń dostarczana przez producenta.

KOORDYNACJA MIĘDZYBRANŻOWA BRANŻA BUDOWLANA

Otwory w przegrodach budowlanych dla przejść przewodami instalacji klimatyzacji wraz z osadzeniem tulei ochronnych wykonane zostaną przez wykonawcę wentylacji i klimatyzacji.

BRANŻA ELEKTRYCZNA

Doprowadzenie energii elektrycznej do wszystkich urządzeń wyspecyfikowanych w wytycznych dla branży elektrycznej wykona wykonawca instalacji elektrycznych.

4. Klauzula

 Część graficzna stanowi integralną część niniejszego opracowania

 Projektant nie ponosi odpowiedzialności za wszelkie zmiany wynikające z uszczegółowienia rozwiązań funkcjonalnych, wymogów stawianych przez technologię, architekturę, konstrukcję i instalacje oraz zmian wprowadzonych przez Inwestora w okresie późniejszym niż data niniejszego opracowania.

 Na jakiekolwiek zmiany materiałowe oraz rozwiązania technologiczne należy bezwzględnie uzyskać zgodę i aprobatę Inwestora oraz Projektanta.

 Użycie materiałów niezgodnych z specyfikacją materiałową bez zgody Projektanta skutkuje automatycznym zniesieniem odpowiedzialności Projektanta za prawidłowe działanie instalacji.

5. Uwagi i wymagania

Instalację należy wykonać zgodnie z:

„Warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych”

cz. II „Instalacje sanitarne i przemysłowe” Arkady 1988

„Warunkami Technicznymi montażu i odbioru urządzeń do regulacji i pomiaru zużycia chłodu i wody w budynkach – PKTSGGiK 1997 r.”

„Warunkami technicznymi wykonania i odbioru rurociągów z tworzyw sztucznych wraz z aneksem” PKTSGGiK 1998.

Obsługa i eksploatacja urządzeń zgodnie z wytycznymi podanymi przez producenta w D.T.R. Wszystkie zauważone usterki należy bezzwłocznie usunąć.

Wszelkie zmiany standardów muszą być zgodne z aktualnie obowiązującymi normami, przepisami i warunkami technicznymi.

Przejścia instalacyjne przez ściany oddzielenia przeciwpożarowego o odporności ogniowej 60 min typ Promat. Przy przejściach przez ściany oraz strefy p. poż. należy stosować rury ochronne i przejścia p. poż.

Przedstawione w dokumentacji projektowej urządzenia techniczne, wyroby i materiały ze wskazaniem producenta należy traktować jako przykładowe.

Oznacza to, że Wykonawca może zaproponować innych producentów dla urządzeń, wyrobów i materiałów określonych w projekcie budowlanym z zachowaniem odpowiednich równoważnych parametrów technicznych ww. urządzeń, wyrobów i materiałów pozwalających osiągnąć oczekiwaną funkcjonalność całego układu będącego przedmiotem projektu – po uzyskaniu zgody projektanta. Wykonawca zobligowany jest do uzyskania wszelkich ewentualnie wymaganych uzgodnień.

(23)

V. INSTALACJA POMP CIEPŁA - ROZWIĄZANIA PROJEKTOWE 1. Bilans cieplny

Podstawą do doboru pomp ciepła jest bilans mocy cieplnej dla potrzeb c.o., c.t. oraz c.w.u.

Ogrzewanie:

Obliczeniowe zapotrzebowanie na ciepło:

Qc.o. = 34,7 kW

Wentylacja mechaniczna

Obliczeniowe zapotrzebowanie na ciepło:

Qc.t. = 27,0 kW

Ciepła woda użytkowa:

G_d= 110os. x 10 l/d = 1100 l/d G_h^śr= 1100 / 12 = 91,7 l/h Nh= 9,32 x 110^-0,244 = 2,96 Ghmax

= 91,7 x 2,96 = 271,4 l/h Qhmax

= 271,4 x 4,2 x (45-10) x 3600^-1 = 11,1 kW ΣQ = Qc.o. + Qc.t. [kW]

ΣQ = 34,7 + 27,0 = 61,7 kW

Przygotowanie c.w.u. na zasadzie priorytetu.

2. Dobór pompy ciepła

Dobrano pompę ciepła DHP-M L. Wymagany parametr wody grzewczej po stronie instalacji ogrzewania wynosi 55 °C. Jako dolne źródło ciepła przewidziano 12 odwiertów oraz studzienkę zbiorczą.

Dane techniczne pompy ciepła DHP-M L:

 Wydajność (klimat umiarkowany): 55 kW,

 Wydajność przy zastosowaniu niskotemperaturowym (klimat umiarkowany):

60 kW,

 SCOP (klimat umiarkowany): 4.07,

 SCOP przy zastosowaniu niskotemperaturowym (klimat umiarkowany):

5.19,

 Sezonowa efektywność energetyczna ogrzewania pomieszczeń (klimat umiarkowany): 155 %,

 Sezonowa efektywność energetyczna ogrzewania pomieszczeń zestawu z regulatorem temperatury (klimat umiarkowany): 200 %,

 Sezonowa efektywność energetyczna ogrzewania pomieszczeń przy zastosowaniu niskotemperaturowym (klimat umiarkowany): 157 %,

 Sezonowa efektywność energetyczna ogrzewania pomieszczeń zestawu z regulatorem temperatury przy zastosowaniu niskotemperaturowym (klimat umiarkowany): 202 %,

 Zużycie energii elektrycznej (klimat umiarkowany): 28063 kWh,

 Zużycie energii elektrycznej przy zastosowaniu niskotemperaturowym (klimat umiarkowany): 23714 kWh,

 Poziom mocy akustycznej wewnątrz: 61 dB,

3. Rurociągi węzła cieplnego

Rurociągi technologiczne w obrębie węzła cieplnego należy wykonać z rur stalowych bez szwu wg PN-80/H-74219 łączonych przez spawanie. Połączenia z armaturą należy wykonać za pomocą króćców i łączników gwintowanych. Jako uszczelnienia połączeń gwintowanych należy stosować taśmę teflonową.

Odcinki poziome rurociągów należy prowadzić ze spadkiem 3‰ w kierunku źródła ciepła. Rurociągi należy mocować do ścian lub stropów za pomocą uchwytów lub na specjalnych wspornikach. Instalację należy zabezpieczyć antykorozyjnie poprzez jednokrotne pomalowanie farbą podkładową miniową i

(24)

dwukrotne farbą powierzchniową ogólnego stosowania. Przed malowaniem rurociągów należy je oczyścić do 2-go stopnia czystości wg PN-70/H-97050.

Rurociągi wody zimnej i ciepłej należy wykonać z rur stalowych i kształtek ocynkowanych zgodnie z normą PN-H-74200:1998.

4. Próba szczelności

Przed oddaniem węzła cieplnego do eksploatacji rurociągi technologiczne należy dokładnie przepłukać a następnie poddać instalację próbie szczelności na zimno i gorąco. Płukanie należy przeprowadzić kilkukrotnie, aż do stwierdzenia czystości wody. Wartość ciśnienia próbnego powinna być o 50% większa od ciśnienia roboczego, lecz nie mniejsza niż 0,4 MPa. Po stwierdzeniu szczelności połączeń należy przeprowadzić próbę na gorąco.

Badanie należy przeprowadzić wyłącznie w sezonie grzewczym przy temperaturze nie mniejszej niż 0 °C.

5. Izolacja termiczna

Wszystkie rurociągi c.o., rozdzielacze, należy zaizolować termicznie zgodnie z wytycznymi zawartymi w warunkach technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Wymagania izolacji cieplnej przewodów i komponentów przedstawiono w tabeli nr 2.

Po wykonaniu izolacji termicznej na wszystkich rurociągach w obrębie węzła wykonać strzałki w widocznych miejscach oznaczające kierunki przepływu.

6. Wymagania dla pomieszczenia z pompą ciepła

Podłoga i ściany

Podłogę oraz ściany należy wykonać z materiałów niepalnych.

Zaleca się podłogę oraz ściany do wysokości 2,0 m wyłożyć płytkami ceramicznymi. Należy przewidzieć odpływ wody z posadzki pomieszczenia, poprzez wykonanie odpowiedniego spadku w stronę wpustu podłogowego.

Oświetlenie

Należy przewidzieć oświetlenie sztuczne zainstalowane zgodnie z wymaganiami stopnia ochrony IP. Instalacja elektryczna powinna mieć dostępny z zewnątrz awaryjny wyłącznik prądu.

Wentylacja nawiewna, wywiewna

Dla pomieszczenia z węzłem cieplnym przewidziano wentylacją nawiewną 150x150mm oraz wywiewną o powierzchni 200,0 cm².

7. Wytyczne branżowe

Instalacja elektryczna

1. Instalacja elektryczna powinna być zaprojektowana i wykonana zgodnie z wymaganiami polskiego prawa i sztuki budowlanej.

2. Rodzaj przewodu i przekroje żył przewodu zasilającego pompę ciepła powinny być określone przez elektryka z uprawnieniami dla instalacji 3L+N+PE (TN-S) na podstawie: mocy elektrycznej pobieranej przez pompę ciepła (sprężarka + wykorzystywany elektryczny podgrzewacz pomocniczy) z uwzględnieniem wartości prądu rozruchowego i zabezpieczenia (według danych technicznych pompy ciepła), długości i sposobu prowadzenia przewodu.

3. Wartości zabezpieczeń powinna być określona zgodnie z wytycznymi podanymi w danych technicznych lub instrukcji serwisowej (sprężarka + wykorzystywany elektryczny podgrzewacz pomocniczy) – bezpieczniki typu S z charakterystyką C.

4. Wyłączenie zasilania elektrycznego pompy ciepła powinno być możliwe poprzez łatwo dostępny wyłącznik sieciowy, znajdujący się między szafą elektryczną i pompą ciepła.

5. W szafie elektrycznej powinien być zamontowany czujnik kolejności i zaniku faz ze stycznikiem odcinającym zasilanie pompy w przypadku zadziałania czujnika. Sygnalizacja czujnika powinna być widoczna dla użytkownika budynku.

(25)

6. W przypadku zadziałania któregokolwiek z powyższych zabezpieczeń automatycznie powinno zostać wyłączone zasilanie wszystkich modułów pompy ciepła; wtedy po przywróceniu zasilania przywrócona zostanie ich dotychczasowa praca; jeżeli nastąpiłoby tylko wyłączenie niektórych modułów, może zostać zakłócona komunikacja między modułami, która będzie wymagała interwencji serwisowej.

Wymagania p.poż.

a) główny wyłącznik elektryczny umieścić na zewnątrz pomieszczenia,

b) drogi ewakuacyjne oraz usytuowanie urządzeń p.poż. oznaczyć zgodnie z polskimi normami.

8. Uwagi końcowe

a) Próby ciśnieniowe oraz roboty montażowe należy wykonać zgodnie z

„Warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlano – montażowych cz. II – Instalacje Sanitarne i Przemysłowe”,

b) Wszystkie prace montażowe należy wykonać zgodnie z zasadami BHP i ochrony przeciwpożarowej,

c) Prace należy wykonać zgodnie z projektem technicznym oraz pod nadzorem branżowym

d) Montaż urządzeń oraz armatury kontrolno-pomiarowej, zabezpieczającej należy wykonać wg schematu technologicznego oraz wytycznych producentów urządzeń.

e) Przestrzegać terminów ważności sprzętu gaśniczego,

f) Pomieszczenie węzła cieplnego należy wyposażyć w instrukcję technologiczno-ruchową, niezbędne schematy instalacyjne w formie tablic oraz instrukcję postępowania na wypadek pożaru wraz z wykazem telefonów awaryjnych.

g) Wszystkie użyte elementy i materiały winny posiadać wymagane atesty i dopuszczenia.

(26)

VI. INSTALACJA DOLNEGO ŹRÓDŁA CIEPŁA – ROZWIĄZANIA PROJEKTOWE

A. Podstawy prawne i założenia 1. Podstawy prawne i inne

Dolne źródło do projektowanych pomp ciepła należy zaprojektować i wykonać z uwzględnieniem:

- Prawa geologicznego i górniczego;

- Prawa budowlanego;

- Prawa ochrony środowiska;

- Prawa energetycznego;

- Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie;

- Projektu prac geologicznych dla wykonania dolnego źródła;

- Norm;

- Wytycznych projektowo-wykonawczych producentów zastosowanych materiałów i urządzeń;

- Certyfikatów, atestów, deklaracji i aprobat technicznych zastosowanych materiałów;

- Sztuki budowlanej.

1. Założenia ogólne

Jako dolne źródło ciepła przewidziano kolektory pionowe gruntowe.

Instalacja ta stanowiła będzie źródło ciepła dla potrzeb instalacji grzewczej oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej. Przewidziano 12 odwiertów o głębokości 100 m każdy. W odwiertach umieszczone będą rury z polietylenu HDPE100 RC, połączone odcinkami poziomymi z komorą rozdzielczą.

W komorze przewidziano rozdzielacze do których należy włączyć poszczególne kolektory zasilania i powrotu. Od komory rozdzielczej do pomieszczenia z pompą ciepła przewidziano instalację ciepłowniczą wykonaną z rur HDPE100 PN10 Ø90. Lokalizację kolektorów pionowych, zasięg oddziaływania kolektora gruntowego, lokalizację komór rozdzielczych oraz trasę przyłączy instalacji ciepłowniczych przedstawiono w projekcie zagospodarowania terenu.

Instalacja dolnego źródła (Dź) dla pomp ciepła powinna być tak zaprojektowana, aby nie była energochłonna (opór hydrauliczny) i koszt jej wykonania był na racjonalnym poziomie.

Przed wykonaniem projektu, należy zlecić wykonanie Projektu prac geologicznych (Ppg) celem określenia średniej wydajności odwiertu wyrażonej w W/mb., jego głębokość, ilość i minimalnej odległości pomiędzy nimi.

Jeżeli z Ppg wynika niska przewodność cieplna gruntu oraz brak cieków wodnych – poniżej 30% głębokości odwiertu, projekt powinien uwzględniać regenerację dolnego źródła w sposób pasywny lub aktywny poprzez wykorzystanie chłodu na potrzeby klimatyzacji budynków lub innych procesów technologicznych. Jeżeli nie jest to możliwe, należy zaprojektować regenerację poprzez wykorzystanie innych odnawialnych źródeł energii np:

powietrza – instalacja chłodnic wentylatorowych.

Zaleca się zweryfikowanie średniej wydajności odwiertu wyliczonej w Ppg, przez wykonanie próby echa termalnego metodą TRT po wykonaniu pierwszego odwiertu. Dla prawidłowego przeprowadzenia próby TRT należy zadbać, by od daty wykonania badanego odwiertu upłynęło co najmniej 28 dni. Sama próba TRT powinna dla prawidłowych wyliczeń trwać ok 72h. Długość pionowego GWC dla mocy grzewczej powyżej 30kW należy dobrać po przeprowadzeniu symulacji numerycznej np. przy pomocy programu Earth Energy Designer. Dla wykonania symulacji niezbędne jest podanie w szczególności następujących danych:

ilość ciepła i chłodu w rozbiciu na poszczególne miesiące (OZC) dla danej lokalizacji obiektu budowlanego, odległości między planowanymi odwiertami, rodzaj czynnika , współczynnik przewodzenia ciepła dla gruntu w którym będą osadzone sondy.

Przy pomocy symulacji numerycznej wyznacza się wysokość temperatur w Dź dla 50 lat pracy .

(27)

Dla zapewnienia prawidłowej regeneracji Dź i kontrolowania przepływu, należy zaprojektować elektroniczny system pomiaru temperatur na każdej sekcji z możliwością archiwizacji wyników.

Dobór sond, przewodów, armatury i pozostałych elementów Dź, należy zaprojektować dla optymalnego przepływu medium chłodniczego i oporu hydraulicznego.

Należy dążyć aby technologia Dź była zaprojektowana i wykonana z jednorodnego materiału, odpornego na działanie czynników chemicznych, termicznych oraz mechanicznych, oddziaływujących na poprawność funkcjonowania instalacji.

B. Instalacja dolnego źródła - wymagania 1. Sondy pionowe

Projektuje się system Dź poprzez wykonanie pionowych odwiertów głębinowych w ilości 12 szt. na głębokości 100 Mb każdego z otworów. Do obliczeń ilości sond przyjmuje się uzysk energetyczny 35 W/mb. Przyjmuje się odległość pomiędzy sondami minimum 8 m. Dź ciepła będą wymienniki gruntowe w postaci pojedynczego „U-kształtu” uwzględniającego dwa przewody rurowe, każdy o wymiarach 40x3,7, wykonane w technologii HDPE100 RC oraz dodatkowy otwór technologiczny. Technologia HDPE100 RC - (High-density polyethylene resistant to crack) charakteryzuje się wysoką odpornością na nacisk punktowy i propagację pęknięć. Głowica występująca w układzie dwóch przewodów rurowych oraz otworu technologicznego, w poprzecznym przekroju posiada trójkątny kształt, dzięki czemu usprawnia aplikację sondy w otworze montażowym przy jednoczesnym wyprowadzeniu z odwiertu płuczki wiertniczej.

Głowica sondy wykonana jest z polietylenu wysokiej gęstości HDPE PE100.

Całość elementu roboczego, w którym przepływa czynnik umieszczona jest w specjalnie uformowanej obudowie tworzywowej dodatkowo wypełnionej masą o właściwościach konstrukcyjno-uszczelniających. Konstrukcja głowicy sondy pionowej zabezpiecza poprawną pracę gruntowego pionowego wymiennika ciepła przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz wpływem ciśnienia statycznego i dynamicznego.

Rzeczywistą ilość odwiertów należy dobrać z uwzględnieniem wydajności cieplnej pionowych wymienników gruntowych po wykonaniu próby echa termalnego metodą TRT.

2. Studnie kolektorowe wielosekcyjne

Geotermalny rozdzielacz hydrauliczny wbudowany wewnątrz komory tworzywowej tzw. Studni rozdzielaczowej. Sekcje rozdzielacza oraz rury dobiegowe przechodzące przez ścianę studni są rozmieszczone na jednym poziomie w celu umożliwienia prawidłowego posadowienia studni i zagęszczenia w gruncie. Tworzywowa obudowa rozdzielacza ze względów wytrzymałościowych ma mieć kształt okrągły, a sekcje przechodzące przez jej ścianę z tych samych względów rozłożone są promieniście. Układ musi umożliwiać elektroniczne badanie oraz archiwizację parametrów pracy każdego wymiennika z osobna. Rejestracja pomiaru temperatury roztworu glikolu na wejściu do wymiennika, na powrocie z wymiennika oraz zapis różnicy temperatur. Układ analityczny współpracujący z elektronicznym czujnikiem przepływu umożliwiającym m.in. precyzyjną archiwizację danych.

Optymalizacja procesów kontrolnych poprzez synchronizację rejestracji danych z czujnika przepływu, czujnika pogodowego oraz czujników wymiennika.

Ze względu na środowisko w jakim system pracuje, koniecznym jest zadeklarowanie przez producenta (dostawcę) stopnia ochrony obudowy elementów umieszczonych w gruncie na poziomie IP 68 .

3. Przewody poziome

Poziome odcinki przewodów, zarówno rurociągi rozprowadzające, prowadzące z poszczególnych sond geotermalnych jak i rurociągi dobiegowe, prowadzące ze studni kolektorowych do pomieszczenia maszynowni, wykonać należy z rur HDPE100 o średnicach wynikających z obliczeń projektowych, łączonych metodą zgrzewania polifuzyjnego. Rurociągi należy posadowić poniżej strefy przemarzania gruntu. W przypadku prowadzenia rurociągów poziomych w strefie przemarzania, wymaga się aby zastosować rurociągi