Materiał pobrany ze strony: http://ebook-24.edu.pl
Geneza pojęcia turystyka 1.
Formy i kategorie turystyki 2.
Charakterystyka wybranych rodzajów turystyki 3.
Podsumowanie 4.
Bibliografia
Turystyka jako wielowymiarowe, złożone i interdyscyplinarne zjawisko jak dotąd nie doczekała się jednolitego zdefiniowania. Rozwój cywilizacji powoduje, iż jest to najbardziej dynamicznie
rozwijająca się gałąź gospodarki większości krajów świata. To przyczynia się do podejmowania wciąż nowych prób jej interpretacji. Wraz z rozwojem cywilizacji, przemysłu, nauki, a także zachodzącymi przemianami w życiu społeczno–gospodarczym, ludzie coraz częściej zaczęli opuszczać miejsca stałego pobytu, aby udać się do innych krajów w celach poznawczych, naukowych i dla rozrywki.
Właśnie z tych powodów w XVIII wieku młodzi Anglicy zaczęli masowo wyjeżdżać do Francji, Włoch czy Niemiec. Takie podróże określano mianem Grand Tour, co dało początek terminowi TOUR, który w językach francuskim i angielskim oznacza wycieczkę lub podróż kończącą się powrotem do miejsca startu. Słowo TOURIST oznacza z kolei uczestnika wyprawy lub podróżnika. W Grand tours brali udział również Polacy. W XVI wieku synowie zamożnych szlacheckich rodów wyjeżdżali za granicę w celu poznawania świata i poszerzaniać horyzontów. Wśród nich byli m.in. Jan Kochanowski i Jan Zamoyski.
W 1993 roku UNWTO (Światowa Organizacja Turystyki) opublikowała „Terminologię turystyczną.
Zalecenia WTO”, w której zostały umieszczone podstawowe pojęcia i klasyfikacje w celu ułatwienia badań statystycznych na całym świecie.
Turystyka według UNWTO to „ogół czynności osób, które podróżują i przebywają w celach wypoczynkowych, służbowych lub innych nie dłużej niż jeden rok bez przerwy poza swoim codziennym otoczeniem, z wyłączeniem wyjazdów, w których głównym celem jest działalność
zarobkowa wynagradzana w odwiedzanej miejscowości”. Istnieje wiele wyjaśnień terminu turystyka.
Warto jednak przytoczyć definicję Zygmunta Kruczka, według którego Turystyka to "ogół zjawisk związanych z podróżą i pobytem osób przebywających czasowo i dobrowolnie poza swoim
codziennym środowiskiem życia, a także wielorakie skutki wynikające z interakcji zachodzących między organizatorami a usługodawcami turystycznymi, społecznościami terenów odwiedzanych oraz samymi podróżnymi, o ile głównym celem ich wyjazdu nie jest działalność zarobkowa wynagradzana w odwiedzanej miejscowości”.
Do góry
Postępujący dynamicznie rozwój ruchu turystycznego, który odbywa się zarówno w obrębie danego
kraju, jak i poza jego granicami, pociąga za sobą nieodpartą chęć zakupu coraz to nowszych produktów turystycznych. Uwzględniając to zjawisko, UNWTO wyróżnia trzy podstawowe formy turystyki oraz ich kategorie.
Formy turystyki według Światowej Organizacji Turystyki (UNWTO):
krajowa – podróże mieszkańców w obrębie własnego kraju, np. Szczecin – Kraków;
●
przyjazdowa – przyjazdy do danego kraju osób stale mieszkających za granicą, np. obywatel
●
Londynu przyjeżdżający w celach turystycznych do Polski;
wyjazdowa – wyjazdy mieszkańców danego kraju za granicę, np. Polak wyjeżdżający w celach
●
turystycznych do Włoch.
Kategorie turystyki według Światowej Organizacji Turystyki (UNWTO):
wewnątrzkrajowa – formy turystyki krajowej i przyjazdowej, np. w Polsce podróżują turyści
●
zarówno polscy, jak i zagraniczni;
narodowa – formy turystyki krajowej i wyjazdowej, np. polscy turyści podróżują zarówno w obrębie
●
własnego kraju, jak i wyjeżdżają za granicę;
międzynarodowa – forma turystyki przyjazdowej i wyjazdowej, np. Polacy podróżują za granicę,
●
ale do Polski przyjeżdżają turyści zagraniczni.
W zależności od popytu na rynku turystycznym działalność turystyczna przybiera różnorodne formy.
W życiu codziennym mamy możliwość zapoznać się z szeroką gamą propozycji organizatorów
turystyki, które obecnie zaspokajają potrzeby turystów. Przyjmując pewne kryteria, można wyróżnić następujące współczesne formy turystyki:
Lp. Kryterium Forma turystyki
1 ze względu na liczbę uczestników
• turystyka indywidualna;
• turystyka zbiorowa (klubowa, masowa, rodzinna, grupowa) – np. pielgrzymka, wyjazd rodzinny na wczasy, obóz, kolonia;
2 ze względu na wiek uczestników
• turystyka dzieci i młodzieży – np. obozy, kolonie, zielone szkoły, białe szkoły, wycieczki szkolne;
• turystyka seniorów (osób trzeciego wieku – tzw.
turystyka „Srebrnych głów”);
3 ze względu na czas pobytu
• turystyka krótkopobytowa – krótkoterminowa - np. 1 dzień, weekend, delegacja;
• turystyka długopobytowa – długoterminowa - np.
wczasy;
4 ze względu na pory roku
• turystyka letnia;
• turystyka zimowa;
• turystyka sezonowa;
• turystyka posezonowa;
• urlopowa;
• wakacyjna;
• świąteczna;
5 ze względu na rodzaj zakwaterowania
• turystyka hotelowa – np. zakwaterowanie w hotelu, motelu;
• turystyka parahotelowa – camping, drugie mieszkanie, apartament;
6 ze względu na środek transportu
• turystyka autokarowa;
• turystyka kolejowa;
• turystyka lotnicza;
• turystyka rowerowa;
• turystyka piesza;
• turystyka morska – obejmuje zarówno rejsy przybrzeżne, jak i pełnomorskie odbywane statkami, promami i jachtami;
7 ze względu na rodzaj finansowania
• turystyka socjalna (z dofinansowaniem);
• turystyka komercyjna (finansowana w całości przez uczestników);
8 ze względu na aspekt socjologiczny
• turystyka luksusowa;
• turystyka tradycyjna;
• turystyka seniorów;
• turystyka dzieci i młodzieży;
9 ze względu na motyw wyjazdu, cel podróży
• turystyka poznawcza;
• turystyka oświatowa;
• turystyka religijna;
• turystyka zdrowotna;
• turystyka biznesowa;
• turystyka kulturowa;
• turystyka wypoczynkowa;
• turystyka kulinarna, np. enoturystyka;
• itd.
10
ze względu na podmiot turystyki (przynależność do określonej grupy społecznej)
• turystyka dzieci i młodzieży;
• turystyka osób starszych;
• turystyka osób niepełnosprawnych;
• turystyka mieszkańców wsi;
• turystyka mieszkańców miast;
• itp.
11 ze względu na formę organizacji
• turystyka zorganizowana – świadczenia zapewnione przez organizatora turystyki;
• turystyka niezorganizowana – turysta samodzielnie zabezpiecza świadczenia bezpośrednio u usługodawcy;
12 ze względu na region koncentracji ruchu turystycznego
• turystyka nadmorska;
• turystyka górska;
• turystyka nizinna;
• turystyka wyżynna;
• turystyka wiejska;
• turystyka miejska;
13 ze względu na oddziaływanie na bilans płatniczy
• turystyka przyjazdowa = eksport;
• turystyka wyjazdowa = import;
14 ze względu na sprzęt turystyczny
• turystyka rowerowa;
• turystyka kajakowa;
• turystyka żeglarska;
• turystyka narciarska;
15
ze względu na skalę oddziaływania na środowisko przyrodnicze i
społeczno-ekonomiczne
• turystyka masowa;
• turystyka alternatywna;
16 ze względu na cechy popytu turystycznego
• turystyka komercyjna;
• turystyka niszowa (związana ze specyficznymi zainteresowaniami klientów);
Do góry
Rodzaj turystyki Definicja Uczestnicy Charakterystyka
Turystyka krajozmawcza
Turystyka polegająca na poznawaniu
ojczystego kraju i jego różnorodnych walorów.
Każdy człowiek
• Koncentruje się na obszarach o wartościach historycznych, kulturowych i gospodarczych, a także regionach bogatych w walory krajoznawcze;
• Pełni funkcję wychowawczą,
kształceniową (poznawczą) oraz techniczną;
• Organizowana głównie w postaci wycieczek i obozów wędrownych;
• Główny cel: poznawanie walorów naturalnych i antropogenicznych ojczystego kraju;
• Inne określenia: turystyka poznawcza, turystyka dziedzictwa;
• Odmianą turystyki
krajoznawczej jest turystyka biograficzna – odwiedzanie miejsc związanych ze znanymi osobowościami żyjącymi współcześnie lub w przeszłości;
Turystyka zdrowotna
Podróże oparte na walorach
bioklimatycznych i leczniczych.
Każdy człowiek
• Główny cel: poprawa kondycji fizycznej i psychicznej;
• Określana inaczej jako:
turystyka uzdrowiskowa, sanatoryjna;
• Formy turystyki zdrowotnej:
- Turystyka uzdrowiskowa, - Wellness i SPA.
Turystyka speleologiczna
Podróżowanie, którego celem jest
penetrowanie i zwiedzanie jaskiń.
Każdy człowiek • Caving – taternictwo jaskiniowe;
Turystyka kulinarna
Podróżowanie, którego celem jest poznawanie produktów czy też specjałów kulinarnych danego regionu.
Każdy człowiek pragnący poznać smaki różnych kuchni świata.
• Określana jako: turystyka gastronomiczna, turystyka smakoszy, turystyka tradycji kulinarnych;
• Formą turystyki kulinarnej jest enoturystyka –
podróżowanie do miejsc łączących ze sobą elementy poznawcze z degustacją i sprzedażą win;
Turystyka przyrodnicza
Turystyka oparta o naturalne walory przyrodnicze, uwzględniająca dbałość o
zrównoważony rozwój regionu i elementy edukacyjne.
Miłośnicy przyrody
• Wycieczki o charakterze komercyjnym (np. rejsy dla zorganizowanych grup, których celem jest
obserwacja wielorybów) nie powinna jednak naruszać środowiska naturalnego. W tym celu tworzy się
oznakowane szlaki
turystyczne, wytycza obszary, po których mogą poruszać się turyści;
• Główny cel: poznawanie, obserwowanie i podziwianie najciekawszych,
nienaruszonych lub jedynie częściowo przekształconych zakątków przyrodniczych oraz obserwacja roślin i zwierząt żyjących na danym terenie;
• Inne określenia:
ekologiczna, zielona;
• Wycieczki organizowane w ściśle określonych sezonach;
Turystyczne safari
Zorganizowane wyjazdy, których celem jest podziwianie i fotografowanie naturalnej przyrody, a w szczególności świata zwierząt.
Każdy człowiek
• Na safari najczęściej wybierane są: Kenia, Tanzania, Uganda, Zambia, Mozambik, Zimbabwe, Botswana, Namibia czy RPA;
• Odwiedza się najczęściej parki narodowe i rezerwaty przyrody;
Turystyka ornitologiczna (birdwatching)
Forma współczesnej turystyki poznawczej polegająca na
obserwacji ptaków w ich naturalnym środowisku.
Każdy człowiek;
miłośnicy przyrody, ornitolodzy
• Awifauna – ogół ptaków występujących stale czy też okresowo na określonym obszarze geograficznym;
Turystyka polarna
Forma współczesnej turystyki poznawczej, polegająca na
odbywaniu podróży na biegun północny i okolice podbiegunowe w celu podziwiania oraz obserwowania życia i kultury ludów zamieszkujących tamtejsze regiony.
Kilkuosobowe grupy
posiadające odpowiedni sprzęt, pozwalający mierzyć się z tamtejszą naturą.
• Szacuje się, że rocznie obszary polarne odwiedza 1,5 mln turystów;
• Główny cel: odwiedzanie, podziwianie i korzystanie z walorów środowiska przyrodniczego obszarów polarnych oraz wszelkich przejawów życia i kultury ludów je zamieszkujących;
Ekoturystyka
Forma aktywnego i dogłębnego
zwiedzania obszarów atrakcyjnych
przyrodniczo, kulturowo i krajobrazowo.
Podróżowanie zorientowane na poznawanie
osobliwości przyrody i kultury, ale przyjazne dla środowiska naturalnego i kulturowego
(przyczynia się do jego ochrony).
Turyści indywidualni, małe grupy, ludzie
posiadający dużą świadomość ekologiczną oraz zainteresowania w tej dziedzinie.
• W niewielkim stopniu ma negatywny wpływ na środowisko;
• Przyczynia się do
aktywnego zaangażowania społeczno-ekonomicznego lokalnej społeczności;
• Zadanie: pogodzenie postępu ekonomicznego i ochrony środowiska;
• Wydatki poniesione przez turystów z tytułu uprawiania ekoturystyki są źródłem funduszy przeznaczonych na ochronę przyrody oraz na rozwój gospodarki lokalnej;
• Główny cel: czerpanie zadowolenia i korzystanie z bogactw natury, promując ochronę przyrody;
• Inne określenia: „turystyka proekologiczna”, „turystyka przyjazna środowisku”,
„turystyka zielona”,
„turystyka łagodna”;
Geoturystyka
Dział turystyki poznawczej i/lub nastawionej na
przeżycia, bazującej na poznawaniu obiektów i procesów
geologicznych oraz doznawaniu w kontakcie z nimi wrażeń estetycznych.
Turyści indywidualni, małe grupy, ludzie
posiadający dużą świadomość ekologiczną oraz zainteresowania w tej dziedzinie.
• Główny cel: zwiedzanie i poznawanie obiektów przyrody nieożywionej;
Turystyka kulturowa
Przemieszczanie się osób z miejsca ich stałego zamieszkania do miejsc atrakcyjnych kulturowo.
Każdy człowiek
• Główny cel: uzyskanie informacji, zdobycie
doświadczenia, zaspokojenie własnych potrzeb poprzez zwiedzanie obiektów kulturowych, parków, ogrodów czy miejsc historycznych oraz
uczestnictwo w imprezach kulturalnych;
• Formy turystyki kulturowej:
- podróże do miast, - podróże studyjne, - podróże językowe, - podróże tematyczne;
Turystyka miejska
Odwiedzanie i poznawanie miasta, które traktowane jest jako atrakcja ze względu na
dziedzictwo kulturowe i walory przyrodnicze.
Każdy człowiek
• Formy turystyki miejskiej:
- Turystyka handlowa, - Turystyka biznesowa, - Turystyka kongresowa, - Turystyka kulturowa, - Turystyka rozrywkowa, - Turystyka wypoczynkowa, - Turystyka sportowa, - Turystyka religijna, - itd.
Turystyka etniczna
Podróże związane z miejscem pochodzenia, urodzenia i
zamieszkania w przeszłości turystów lub ich przodków.
Emigranci
• Inne określenia:
sentymentalna, ojczyźniana,
„powrót do korzeni”;
• Z turystyką etniczną wiąże się zjawisko diaspory – rozproszenia się danej narodowości na obczyźnie oraz powstania nowych grup etnicznych na emigracji;
• Odmianą turystyki etnicznej jest turystyka polonijna, czyli przyjazdy do Polski ludzi o pochodzeniu polskim, tzw. Polonii;
• Główny cel: utrzymanie więzi z ojczyzną;
Turystyka osób trzeciego wieku
Podróże osób
najczęściej będących
na emeryturze. Emeryci • Określana jako turystyka srebrnych głów;
Turystyka edukacyjna
Podróże w celu zdobywania wiedzy podczas zajęć dydaktycznych poza miejscem stałego pobierania nauki przez okres nie dłuższy niż jeden rok.
Uczniowie, młodzież, ludzie młodzi
• Odmianą turystyki
edukacyjnej jest turystyka lingwistyczna – podróże zarówno krajowe, jak i zagraniczne;
Tanatoturystyka
Podróże do miejsc katastrof, masowej śmierci, ludobójstwa i morderstw.
Turyści o mocnych nerwach
• Główny cel: ukazanie miejsc tragedii ludzkich, a nie kultywowanie śmierci;
• Wyróżnia się pięć kategorii tanatoturustyki (Seaton, 2006):
- podróże do miejsc publicznej śmierci lub do miejsc, które są jego świadectwem; przykładem takich miejsc są publiczne kary śmierci, egzekucje i walki gladiatorów;
- podróże do miejsc masowej śmierci,
indywidualnej śmierci lub zagłady; np. obóz w Oświęcimiu lub tunel, w którym tragicznie zginęła księżna Diana;
- podróże do miejsc i pomników upamiętniających zmarłych, czyli cmentarze, mauzolea, krypty;
- podróże do miejsc, które prezentują dowody śmierci, czyli muzea;
- podróże do miejsc inscenizacji i symulacji śmierci; przykładem są miejsca, gdzie odbywały się wojny;
Turystyka kosmiczna Podróż odbywająca się
poza orbitę ziemską. Zamożni turyści
• Główny cel: chęć odbycia lotu w przestrzeni
kosmicznej, a tym samym znalezienie się w elitarnym gronie kosmonautów;
Turystyka wypoczynkowa
Forma turystyki polegająca na biernym spędzaniu czasu.
Każdy człowiek • 3 x S (sun, sea, sand:
słońce, morze, piasek);
Turystyka wiejska Forma turystyki zorganizowanej na obszarach wiejskich.
Turyści pragnący poznać walory obszarów wiejskich i miłośnicy przyrody.
• Określana jako turystyka zielona;
• Jest markowym produktem turystycznym;
• Rodzaje turystyki wiejskiej:
- agroturystyka, - ekoturystyka;
Agroturystyka
Turystyczna działalność gospodarcza, polegająca na przyjmowaniu we własnym
gospodarstwie rolnym turystów.
Turyści pragnący poznać walory obszarów wiejskich i miłośnicy przyrody.
• Główny cel: spędzanie czasu na wsi w celu poznania życia wiejskiego, obserwacja życia rodzinnego na wsi, udział w pracach rolnych, kontakt ze zwierzętami;
domowymi, poznanie
rzemiosła ludowego i folkloru wsi;
Turystyka morska
Podróże odbywające się różnymi środkami transportu morskiego na pełnym morzu.
Turyści zamożni
• Cruising – podróż luksusowym statkiem wycieczkowym;
Turystyka weekendowa
Forma turystyki polegająca na krótkoterminowych wyjazdach w celu wypoczynku w dni wolne od pracy.
Każdy człowiek
• Określana inaczej:
wypoczynek
sobotnio-niedzielny, wypoczynek świąteczny;
Turystyka alternatywna
Forma podróży, organizacji i obsługi ruchu turystycznego, które opierają się na zasadzie
zrównoważonego rozwoju
uwzględniającej korzyści dla środowiska przyrodniczego i kulturowego, ludności tam zamieszkałej i dla samych turystów.
Miłośnicy przyrody
• Określana inaczej „miękką turystyką”, zrównoważoną;
• Główny cel: poszanowanie przyrody, aktywność
uczestników oraz
krajoznawstwo, poznawanie kultury i sposobu życia ludności odwiedzanych terenów.
Turystyka masowa
Podróżowanie dużych rzeszy turystów w różnych formach, których towarzyszy szereg negatywnych zjawisk, głownie degradacja środowiska naturalnego.
Każdy człowiek
• Głównie zalicza się do niej:
- Turystykę wypoczynkową, - Turystykę rozrywkową;
Turystyka biznesowa
Podróżowanie ludzi interesu w celach zawodowych.
Właściciele, prezesi,
menadżerowie firm, pracownicy urzędów,
dostawcy, turyści o wysokich dochodach.
• Formy turystyki biznesowej:
- Podróże służbowe,
- Turystyka konferencyjna, - Turystyka kongresowa, - Turystyka szkoleniowa, - Turystyka motywacyjna (tzw. incentive travel;
określana jako stymulująca), - Turystyka korporacyjna, - Turystyka
targowo-wystawowa
(wyjazdy na targi, wystawy);
Turystyka
religijno-pielgrzymkowa
Religijna - forma przemieszczania się ludzi w celu
odwiedzenia miejsc kultu religijnego i doznania przeżyć duchowych.
Pielgrzymkowa – podróże lub pobyt wynikające wyłącznie z pobudek religijnych.
Osoby starsze, osoby religijne oraz każdy człowiek.
• Tzw. turystyka pątnicza,
• Główny cel: podróże lub pobyty religijno-poznawcze lub wyłącznie poznawcze;
Turystyka tranzytowa
Forma ruchu turystycznego realizowana na obszarach tranzytowych.
Kierowcy lub osoby z własnym środkiem
transportu
• Główny cel: możliwość odwiedzenia atrakcyjnych miejsc i obiektów wzdłuż tras tranzytowych;
Turystyka kwalifikowana
To podróże wymagające szczególnego przygotowania, kondycyjnego, turystycznego, umiejętności, a także zastosowania
specjalistycznego sprzętu i
wykorzystania doświadczenia, połączone ze zmianą codziennego trybu życia, zaspokojeniem potrzeb ruchu i wysiłku fizycznego, osobistego kontaktu z innym środowiskiem społecznym,
przyrodniczym i kulturowym oraz potrzeb poznawczych.
Osoby z dobrym przygotowaniem fizycznym i psychicznym, posiadające umiejętność posługiwania się określonym sprzętem.
• Nazywana jest turystyką aktywną;
• 3 x E (entertainment, excitement, education:
rozrywka, ekscytacja, edukacja);
• Sprzyja regeneracji sił psychofizycznych;
• Zaspokaja minimum aktywności ruchowej;
• Organizacją turystyki kwalifikowanej w Polsce głównie zajmuje się PTTK;
• Konieczność fizycznego i psychicznego przygotowania kondycyjnego;
• Umiejętność posługiwania się sprzętem turystycznym;
• Posiadanie zasobu wiedzy ogólnej;
• Główny cel: wszechstronne poznanie kraju, wypoczynek i rekreacja, doskonalenie zdrowia, sprawności i wydolności fizycznej;
• Formy turystyki
kwalifikowanej (aktywnej):
- turystyka piesza nizinna, - turystyka piesza górska, - turystyka kajakowa, - turystyka motorowodna, - turystyka żeglarska, - turystyka podwodna, - turystyka narciarska, - turystyka rowerowa, - turystyka motorowa, - caravaning,
- turystyka łowiecka, - turystyka wędkarska, - turystyka jeździecka (konna),
- itd.;
Turystyka piesza
Forma turystyki aktywnej, kwalifikowanej polegająca na
przemierzaniu pieszo terenów w celu zwiedzania i
podziwiania walorów turystycznych bez specjalistycznego sprzętu.
Każdy człowiek
• Najczęstsze formy – wędrówki piesze, wędrówki górskie;
• Popularnymi imprezami turystyki pieszej są wycieczki piesze, obozy wędrowne;
Turystyka rowerowa
Forma turystyki aktywnej,
kwalifikowanej, której głównym celem jest przemieszczanie się rowerem wzdłuż wyznaczonych szlaków rowerowych.
Indywidualni lub grupowi turyści;
• Koncentracja głównie wzdłuż tras wycieczkowych atrakcyjnych pod względem krajobrazowym;
• EuroVelo – europejska sieć szlaków rowerowych z 12 długodystansowymi szlakami rowerowymi biegnącymi przez cała Europę;
• Współczesne formy turystyki rowerowej:
- MTB – klasyczne kolarstwo górskie, - cross country –
przełajowa jazda na rowerze górskim,
- downhill – zjazd na rowerze w ekstremalnie trudnym terenie,
- uphill – podjazd pod górę na czas,
- unicycling – jazda na rowerze jednokołowym, - bobrun cycling – jazda na rowerze po torze
bobslejowym;
Turystyka jeździecka Forma turystyki kwalifikowanej uprawiana konno.
Każdy człowiek • Określana jako turystyka w siodle, turystyka konna;
Turystyka motorowa
Forma turystyki aktywnej, kwalifikowanej polegająca na przemieszczanie się osób podróżujących mechanicznymi środkami transportu.
Miłośnicy sportów motorowych
• Formy turystyki motorowej:
- Turystyka kempingowa – indywidualne
przemieszczanie się samochodem połączone z biwakowaniem;
- Karawaning –
podróżowanie samochodem z przyczepą kempingową, w której turysta nocuje;
- Turystyka motocyklowa – popularna forma
podróżowania, jednakże ze względu na konieczność posiadania motocykla i uprawnień dość kosztowna;
- Autostop – indywidualny przejazd przygodnie
zatrzymanymi środkami transportu na trasie;
Wspinaczka
Forma turystyki aktywnej, kwalifikowanej polegająca na wchodzeniu, wspinaniu się przy użyciu rąk.
Ludzie z odpowiednim sprzętem i przygotowaniem fizycznym.
• Odmiany wspinaczek:
- climbing – wchodzenie po skale, śniegu lub lodzie, - bouldering (pol.
buldering) – wspinanie się bez asekuracji liną na odosobnione głazy, skały, - buildering – wspinanie się na mosty lub budynki miejskie,
- ice climbing – wspinanie się po ścianach lodowych, - soloclimbing – wspinanie się bez asekuracji,
- rambling – turystyka wysokogórska połączona ze wspinaczką;
Turystyka narciarska
Forma turystyki aktywnej, kwalifikowanej polegająca na przemierzaniu wyznaczonych tras przy użyciu nart.
Każdy człowiek
• Popularne formy turystyki narciarskiej:
- narciarstwo biegowe, - narciarstwo zjazdowe;
- snowboarding,
- teep skiing – narciarstwo wysokogórskie,
- extreme skiing – narciarstwo ekstremalne, - helisnowboarding – zjazd z trudno dostępnego terenu górskiego, na który narciarz lub snowboardzista został przetransportowany helikopterem,
- skialpinizm – połączenie wspinaczki zimowej czy wędrówki na nartach ze zjazdem na nartach, - speed skiing –
narciarstwo szybkościowe, - freestyle skiing – narciarstwo
zjazdowo-akrobatyczne, - freeride – jazda w dziewiczym terenie, w rejonach trudno dostępnych, najczęściej po puchu w wysokich górach,
- kite skiing – narciarstwo żaglowe z wykorzystaniem wiatru,
- ski joring – jazda na nartach za zwierzęciem, najczęściej za koniem, ale także jazda w psich zaprzęgach,
- skibobbing – zjazd na pojeździe z płozami, - snowrafting – zjazd pontonami po zaśnieżonych stokach,
- snowtubing – zjazd na dętkach po śniegu,
- snowshoeing –
poruszanie się w rakietach śnieżnych w terenie
zaśnieżonym;
Turystyka powietrzna
Forma turystyki aktywnej, kwalifikowanej polegająca na podróżowaniu za pomocą transportu lotniczego.
Miłośnicy przygody powietrznej, każdy człowiek
• Formy turystyki powietrznej:
- parachuting –
spadochroniarstwo lub też skoki na celność,
- skydiving – podniebne nurkowanie,
- speed skydiving – skoki polegające na osiągnięciu największej prędkości, - base jumping – skoki z obiektów stalych,
- jumping – skoki bez zabezpieczenia do specjalnej siatki,
- bungy – skoki na rozciągliwej linie
dynamicznej, najczęściej z mostów lub wysokich budynków,
- helibungy – skoki na linie z helikoptera,
- baloniarstwo, - lotniarstwo, - paralotniarstwo, - parascending – lot ze spadochronem na linie za motorówką lub
samochodem.
Źródło: P. Różycki, Zarys wiedzy o turystyce, Proksenia, Kraków, 2009, s. 19–37.
Do góry
W literaturze przedmiotu można spotkać znacznie więcej form i rodzajów turystyki. Na przełomie XX i XXI wieku, kiedy nastąpiło wyraźne zróżnicowanie i wzbogacenie sposobów zagospodarowywania czasu wolnego, rozpoczął się proces dostosowywania rynku turystycznego do potrzeb i oczekiwań potencjalnych nabywców usług turystycznych.
Współcześnie rynek turystyczny jest nasycony usługami turystycznymi i szeroką gamą form
możliwości spędzania wolnego czasu, wciąż dynamicznie rozwija się, aby sprostać nawet najbardziej nieoczekiwanym motywom podróżowania.
Podsumowując, warto zastanowić się, jaka jest współczesna turystyka.
Współczesna turystyka to:
skomercjalizowana gościnność;
●
aktywne spędzanie czasu wolnego;
●
nowoczesne odmiany pielgrzymek;
●
ucieczka od codzienności;
●
poszukiwanie własnej tożsamości;
●
podróże do świata wyobraźni;
●
forma dowartościowania;
●
forma samospełnienia;
●
nadmierna konsumpcja;
●
snobizm;
●
nadmierne preferowanie biernego wypoczynku;
●
poszerzanie kręgu znajomych;
●
degradacja środowiska;
●
wzrost dochodów państwa, lokalnej społeczności;
●
nowe miejsca pracy;
●
rozwój budownictwa.
●
Do góry
Steblik-Wlazlak B., Cymańska-Garbowska B., Usługi turystyczne. Część 1, REA, Warszawa 2008.
1.
Różycki P., Zarys wiedzy o turystyce, Proksenia, Kraków 2009.
2.
Kruczek Z. (red.), Kompendium pilota wycieczek, Wydawnictwo Proksenia, Kraków 2006.
3.
Terminologia turystyczna. Zalecenia WTO. Organizacja Narodów Zjednoczonych, World 4.
Organization, Instytut Turystyki, Warszawa 1995.
Do góry