Sieci komputerowe
Podstawowe pojęcia
Sieci komputerowe
to grupy połączonych ze sobą komputerów w celu wspólnego korzystania z informacji i zasobów sprzętowych;
użytkownicy mogą wymieniać między sobą informacje i korzystać ze wspólnych zasobów sieci;
zasobami takimi mogą być drukarki, twarde dyski, programy, dokumenty;
osoby opiekujące się sieciami komputerowymi i ich zasobami nazywani są administratorami sieci;
osoby korzystające z sieci to użytkownicy sieci.
Podział sieci komputerowych
pod względem użytkowania
Sieć terminalowa
Posiada jeden komputer o dużej mocy obliczeniowej i obszernej pamięci masowej - serwer.
Użytkownicy korzystają z terminali – jednostek wyposażonych w monitor i klawiaturę.
Sieć kliencka
Posiada jeden komputer o dużej mocy obliczeniowej i obszernej pamięci masowej - serwer.
Użytkownicy korzystają z terminali/stacji roboczych połączonych z serwerem.
Każdy z terminali/stacji roboczych ma swój dysk i pamięć.
Podział sieci komputerowych
w zależności od rozmiaru
Sieć typu LAN
Może być tu zastosowana sieć kliencka lub terminalowa.
LAN-Local Area Network.
Sieć lokalna obejmująca komputery np. w firmie, budynku.
Urządzenia są odległe co najwyżej o ok.
1000 m.
Sieć typu MAN
MAN- Metropolitan Area Network Miejska sieć o zasięgu do 100 km od serwera.
Łączy komputery w obrębie miasta, kilku instytucji.
Sieć typu WAN
WAN- Wide Area Network
Rozległa sieć globalna np.
Internet.
Połączenia w takich sieciach są realizowane przez łącza
światłowodowe.
Podział sieci komputerowych pod względem wielkości
Internet –globalna sieć, łącząca ze sobą wszystkie rodzaje sieci, umożliwiająca komunikację i wymianę danych.
Intranet –sieć oferująca funkcje podobne do Internetu, jednak działająca w ograniczonym zakresie, najczęściej jednego przedsiębiorstwa. Nie musi być ograniczona geograficznie, jednak najczęściej jest oddzielona od Internetu i nie świadczy usług na zewnątrz.
Podstawowe topologie
sieci
Podstawowe topologie sieci
Podstawowe konfiguracje
sieci
Podstawowe konfiguracje
Podstawowe konfiguracje
Podstawowe elementy
sieci
Podstawowe elementy sieci
Karty sieciowe
Rozgałęźniki (hub, switch) Bramy (router)
Serwery
Podstawowe elementy sieci Serwer
Komputer udostępniający zasoby w sieci.
Umożliwia wspólne korzystanie z zasobów, takich jak:
dyski
drukarki, plotery
faksy,
modemy,
poczta,
połączenia z Internetem.
Komunikacja
w sieci
Zasady komunikacji
Protokół TCP (Transmission Command Protocol - Protokół Kontroli Transmisji) Protokół IP (Internet Protocol - Protokół Internetu)
Razem TCP/IP
Funkcje protokołów
TCP dzieli i składa informacje na pakiety IP szuka najlepszej drogi i przesyła informacje.
Pomiędzy sieciami połączonymi w Internecie występują IP gateways (bramki IP), przesyłające informacje miedzy segmentami sieci.
Sposoby podłączenia
do sieci
Rodzaje połączeń
Połączenia komutowane (modemowe).
Połączenia stałe.
Połączenie komutowalne
(ang. dial-in connection) - realizowane jest poprzez sieć telefoniczną przy użyciu łącza telefonicznego i modemu.
posiadają odpowiednie protokóły TCP/IP przeznaczone dla połączeń modemowych:
SLIP (Serial Line Internet Protocol)
PPP (Point-to-Point Protocol).
Połączenie stałe
Komputer jest podłączony bezpośrednio do sieci operującej protokołem TCP/IP.
Łącza specjalnie utworzone do tego celu (kabel, światłowód, łącze radiowe).
Łącza z wykorzystaniem tzw. linii dzierżawionej (istniejąca linia telefoniczna wynajęta od operatora telefonicznego),
Połączenie za pośrednictwem sieci telewizji kablowej, odpowiednio przystosowanej do przenoszenia oprócz sygnału telewizyjnego także pakietów IP.
ISDN
Czyli Sieć Cyfrowa z Integracją Usług.
Jest to generacja publicznych sieci telekomunikacyjnych umożliwiających połączenia o wysokiej jakości, dużej przepustowości i niezawodności.
Wykorzystuje tylko jedną linię telefoniczną.
Na jednym łączu ISDN można zainstalować do 8 urządzeń końcowych.
ADSL
Szybkie łącze telekomunikacyjne (metoda opracowana przez niemiecki Telekom).
Umożliwia transmisję danych rzędu 8 megabitów na sekundę, przy wykorzystaniu zwykłych łączy telefonicznych.
Standard ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line) umożliwia jednoczesne przesyłanie rozmów telefonicznych i danych.
Sygnały ADSL (w odróżnieniu od zwykłej rozmowy telefonicznej) wykorzystują obszar znacznie wyższych częstotliwości - oba sygnały mogą być nadawane jednocześnie.
HIS (SDI)
(Home Internet Solution) szybkie i stałe połączenie z Internetem.
Prędkość transmisji waha się od 115,2 kb/s do 57,6 kb/s zależnie od tego, czy korzystamy jednocześnie z telefonu.
HIS działa na zwykłej linii telefonicznej podłączonej do mieszkania.
W połączeniu kanał dzielony jest na dwie części:
jedna służy do rozmowy,
drugą przesyłane są dane.
Internet
wprowadzenie
Czym jest Internet
Duża światowa sieć komputerowa, łącząca ze sobą wiele mniejszych sieci i indywidualnych użytkowników, umożliwiająca komunikację i wymianę danych
Wymiana informacji poprzez tekst, grafikę, formy audiowizualne, dostępne potencjalnie dla każdego posiadacza komputera
Zasoby
Internetu
Zasoby Internetu (serwisy)
The World Wide Web (WWW) Technologie Klient/Serwer FTP - File Transfer Protocol Gopher
WAIS - (Wide Area Information Service) Poczta Elektroniczna (SMPT, POP 2/3) Grupy dyskusyjne
IRC (Internet Relay Chat)
Serwis WWW - Web
Największy serwis Internetu (ok. 85%) Podstawą protokół HTTP (Hypertext Transfer Protokol)
Możliwość obsługiwania innych protokołów takich jak: FTP, e-mail
Przeglądarka do korzystania z WWW Adres dokumentu - URL (Uniform Resource Locator)
Technologie Klient/Serwer
Technologia rozdzielająca pracę między komputerami
Serwer - posiada zbiory
Klient - wysyła zapotrzebowanie na informację i pobiera ją
Oprogramowanie, służące do realizacji w/w zadań - server software, client software
Serwisy oparte o technologię Klient/Serwer
WWW E-mail FTP
Listy dyskusyjne Chaty
Serwis FTP
Protokół do transferu plików z jednego komputera sieci na drugi.
Istnieją serwery wyłącznie obsługujące FTP
Używany w przypadku udostępniania
dużej liczby informacji.
Poczta elektroniczna
Po WWW najpopularniejszy serwis w Internecie
SMPT - protokół, który rozdziela i transportuje pocztę z jednego serwera do drugiego
POP - protokół, zajmuje się rozdziałem poczty pomiędzy serwerem a klientem
Grupy dyskusyjne
Protokół NNTP używany jest do publikacji wiadomości i artykułów na określony temat.
Zbiory podzielone są tematycznie.
Łączność poprzez program pocztowy.
IRC
Interaktywne formy kontaktu z innymi użytkownikami sieci w czasie rzeczywistym.
Można rozmawiać z jednym, lub wieloma użytkownikami na raz.
Można i przesyłać pliki pomiędzy rozmówcami.
Serwisy podzielone są tematycznie
Adresy URL
(Uniform Resource Locator)http://www.pg.gda.pl/pzim/index.html
protokół
serwer
ścieżka dostępu plik
(adres domenowy komputera) (ftp://, telnet://)
(położenie pliku na komputerze)
Adres pocztowy
pzim@pg.gda.pl pzim(et)pg.gda.pl pzim(w)pg.gda.pl
Przykłady darmowych domen e-mailowych
ONET id@poczta.onet.pl Wirtualna Polska
id@wp.pl
Interia
id@interia.pl
o2.pl
id@o2.pl
Hoga.pl id@hoga.pl Polbox
id@free.polbox.pl
KKI
id@kki.net.pl
Skrzynka
id@skrzynka.pl
Domain Name Service
Pozwala na nazywanie stacji za pomocą znaczącej coś nazwy a nie „suchego”
adresu IP.
Każda domena posiada podstawowy serwer DNS i jeden lub więcej dodatkowych.
Usługi DNS
A: Address (najbardziej popularna) -
odpowiada adresem IP po podaniu adresu literowego pisa.hydro.pg.gda.pl -> 153.19.35.5 MX: Mail exchanger - odpowiada adresem serwera poczty po podaniu domeny którą serwuje amg.gda.pl -> amedec.amg.gda.pl CNAME -odpowiada kanoniczną nazwą domeny po podaniu aliasu
pg.gda.pl -> sunrise.pg.gda.pl
DNS - przykłady
www.pg.gda.pl - adres WWW pzim@pg.gda.pl - adres poczty elektronicznej
ftp.pg.gda.pl - adres FTP (może być ten sam komputer co WWW)
IP -> DNS -> URL
Klasy licencji adresów IP
Klasa A - pierwszy ciąg liczb 153.x.x.x i pozwala na administrowanie ciągiem trzech pozostałych
Klasa B - ma już określone dwa pierwsze ciągi liczb 153.19.x.x i może przydzielać dwa pozostałe
Klasa C - ma określone trzy pierwsze ciągi liczb 153.19.35.x i może przydzielać ostatni (administrator)
Podsieci
Komputery z adresami pochodzącymi od jednego adresu wyższej klasy tworzą podsieć.
Np.: komputery 153.19.35.7,
153.19.35.87, 153.19.35.129 pracują w podsieci 153.19.35. 0
Maska podsieci i router
Maska podsieci służy do ukrywania wspólnej części adresu IP, np.:
255.255.255.0
Maska służy do określenia, czy
komputer znajduje się w sieci lokalnej, czy poza nią
Router służy do komunikacji z siecią
rozległą (WAN) i posiada również IP
Adresy domenowe
Adres domenowy posiada postać tekstową
Nazwa domeny ma postać hierarchiczną hostcomputer.firma.domena.cc
nazwa komputera nazwa firmy typ instytucji lub
położenie geograficzne kod kraju
Ważniejsze domeny
com organizacja komercyjna
edu instytucja oświatowa
gov organizacja rządowa
mil organizacja wojskowa
net główne ośrodki obsługi sieci
org instytucja niekomercyjna
<kod kraju> np.: pl, nz, uk
Wyszukiwarki
Google Yahoo Lycos Alta Vista Info Seek Web Crawler Excite Magellan
Intranet
podstawowe pojęcia
Intranet
Zakładowa sieć komputerowa w technologii LAN
serwery sieciowe
komputery użytkowników
Często połączony z Internetem „zaporą ogniową” (firewall) i serwerem
bezpieczeństwa
Lokalna sieć komputerowa
LAN- komputery i urządzenia zewnętrzne, które są połączone ze sobą i mogą przekazywać między sobą informacje, nazywamy lokalną siecią komputerową.
Określenie lokalna oznacza, że wszystkie urządzenia są w odległości co najwyżej ok.
1000 m., np. znajdują się w jednym budynku.
Komputery dołączone do sieci nazywane są stacjami.
Funkcje lokalnej sieci komputerowej
przekazywanie danych i programów między komputerami dołączonymi do sieci
przesyłanie poczty komputerowej, tj.
wiadomosci i komunikatów między użytkownikami
wykorzystanie drogich urządzeń
zewnętrznych przez wszystkie komputery w sieci (drukarki, skanery)
dostęp do wspólnych baz danych
Komunikacja w sieci lokalnej
IPX/SPX (Internetwork Packet eXchange/Sequenced Packet eXchange)
TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) NetBIOS Sieci IBM
NetBeui Sieci Windows
Przegląd protokołów firmy Microsoft
Protokół TCP/IP
Protokół zgodny z IPX/SPX Protokół NetBEUI
Protokół TCP/IP firmy Microsoft
Obsługa połączeń PPP (Point to Point Protocol)
Połączenia między sieciami o różnych systemach operacyjnych i platformach sprzętowych
Obsługa interfejsu NetBIOS
Podczas podłączania się do serwera systemu NetWare nie można używać protokołu TCP/IP
Protokół zgodny z IPX/SPX firmy Microsoft
Zgodny z protokołem IPX/SPX w sytemie Novell Netware
Pracuje z oprogramowaniem Klient sieci NetWare firmy Microsoft i Novell Client for Windows 95/98/ME/2k/XP
Obsługuje interfejs NetBIOS
Protokół NetBEUI firmy Microsoft
Protokół zgodny z istniejącymi sieciami, korzystającymi z rozszerzonego interfejsu NetBIOS (NetBEUI), w tym z sieciami równoprawnymi Windows for Workgroups, Sieciami Windows NT Server, LAN Manager, Windows 95/98/ME/2k/XP i innymi.
Instalowany z innym protokołem np. TCP/IP w celu komunikacji zewnętrznej (na zewnątrz
Sieci UNIX-owe
System Unix jest sam w sobie
wielozadaniowym, wielodostępnym systemem operacyjnym.
Systemy NetWare (Novell) i LAN Manager (Windows) mogą działać jako zadania w systemie UNIX.
Unix charakteryzuje się dużą elastycznością, a wiele jego funkcji jest jakby stworzonych dla projektantów sieci komunikacyjnych.
