Pracownia praktyczna astronomii – Planetarium
Ćwiczenie 6
Wyznaczanie lokalnego czasu gwiazdowego
Cel ćwiczenia.Celem ćwiczenia jest praktyczne zapoznanie studenta z układem równikowym I i II, pojęciem czasu gwiazdowego i metodą jego wyznaczania.
Wiedza ta potrzebna będzie przy określaniu długości geograficznej miejsca obserwacji.
Kąt godzinny obiektu to, jest kątem dwuściennym między półpłaszczyzną zawierającą niebieski południk lokalny a półpłaszczyzną tworzoną przez oś świata i dany obiekt.
Czas gwiazdowy i kąt godzinny powiązane są następującą zależnością:
T*= o + to
gdzie o to rektascensja tego obiektu.
Znając moment przejścia obiektu o znanej rektascensji przez lokalny południk niebieski, student jest w stanie łatwo wyliczyć lokalny czas gwiazdowy korzystając z faktu, iż kąt godzinny obiektu w południku niebieskim z definicji jest równy zero.
Przyrządy:
• Tablice astronomiczne
• Gnomon z wyznaczonym kierunkiem północ-południe lub lokalny południk niebieski z podziałką (element oprogramowania Digistar3)
Zagadnienia teoretyczne:
• Układ współrzędnych równikowych I i II
• Ruch sfery niebieskiej
Wykonanie i opracowanie ćwiczenia:
1. Wybrać obiekt i zanotować jego rektascensję.
2. Wyznaczyć lokalny południk niebieski (używając gnomonu lub oprogramowania Planetarium Digistar 3)
3. Zanotować moment przejścia wybranego obiektu przez lokalny południk niebieski.
4. Wyliczyć ze wzoru lokalny czas gwiazdowy.
5. Wykonać rachunek błędu.
Literatura:
1. B. Wszołek: Wprowadzenie do Astronomii, AJD Częstochowa 2005.
2. E. Rybka: Astronomia ogólna, PWN 1980.
3. E. Pittich i D. Kalmancok: Niebo na dłoni; PW "Wiedza Powszechna", W-wa 1990
