1
Relacyjne Bazy Danych
wykład XI
2 opr. Lech Banachowski, Jan Wierzbicki
Język aplikacji baz danych – Visual Basic - c.d.
Ważniejsze polecenia języka VBA Są to metody predefiniowanych obiektów:
• DoCmd - reprezentuje polecenie,
• Application - reprezentuje aplikację MS Access,
• Debug - reprezentuje środowisko uruchamiania kodu,
• Err - reprezentuje błąd
jak i samych obiektów interfejsu użytkownika.
3
Operacje na formularzu.
1. Chodzenie po rekordach formularza w tym wyświetlenie pustego rekordu do wprowadzenia danych, np. przejście do pierwszego rekordu formularza realizuje polecenie:
• DoCmd.GoToRecord , , acFirst
(w miejsce acFirst można użyć innych predefiniowanych
stałych: acPrevious, acNext, acLast, acNewRec realizując odpowiednią akcję).
2. Otwieranie formularza realizuje polecenie:
• DoCmd.OpenForm nazwa_formularza[,widok]
[,nazwa_filtru][,warunek_WHERE] [,tryb_danych]
[,tryb_okna]
4 opr. Lech Banachowski, Jan Wierzbicki
Domyślnie gdy nie zamieści się argumentu są przyjmowane
następujące wartości: widok = acNomal, oznacza, że formularz zostaje otwarty w widoku formularz,
tryb_danych=acFormPropertySettings, przyjmowane są ustawienia z arkusza właściwości formularza,
tryb_okna=acWindowNormal oznacza zwykłe okno.
Na przykład:
•DoCmd.OpenForm "Wprowadz_wyswietl firmy", , , , acFormEdit (w miejsce acFormEdit można użyć innych predefiniowanych
stałych: acFormAdd, acFormPropertySettings, acFormReadOnly).
Operacja otwierania raportu jest analogiczna z tym, że ma mniej parametrów:
•DoCmd.OpenReport nazwa-raportu[,widok][,nazwa-filtru]
[,warunek-WHERE]
5
Zamykanie obiektów
•zamknięcie obiektu aktywnego - DoCmd.Close
•zamknięcie konkretnego obiektu - DoCmd.Close acForm,
"Firmy"
Drukowanie bieżącego formularza (również raportu, arkusza danych, stron dostępu do danych, modułu - jeśli jest na nich fokus)
•DoCmd.PrintOut Wykonanie kwerendy
•DoCmd.OpenQuery nazwa-kwerendy, acNormal, acEdit
lub
•DoCmd.RunSQL instrukcja-SQL
6 opr. Lech Banachowski, Jan Wierzbicki
Ponowienie kwerendy (aktualizacja) dla pola listowego lub formularza.
Dla pola listowego:
•DoCmd.Requery "Id firmy" – tylko dla pola w aktualnym formularzu lub
•Me![Id firmy].Requery lub Forms![Kontrahenci]![Id
firmy].Requery i wówczas można używać także dla pól na innych formularzach.
Dla formularza:
•DoCmd.Requery lub
•Me.Requery
Zakończenie aplikacji:
•DoCmd.Quit lub
•Application.Quit
7
Filtrowanie zawartości formularza np. aktualizacja formularza wyświetlającego książki po zmianie
niezwiązanego pola tekstowego [Data od]:
•DoCmd.ApplyFilter , "[Data ukazania]>=Forms![Wyszukaj według wymagań]![Data od]"
Wyświetlenie wszystkich rekordów:
•DoCmd.ShowAllRecords
Operacje 8 i 9 można wykonać korzystając ze sposobu reprezentowania filtrów przez Access. Mianowicie,
filtrowanie rekordów odbywa się za pomocą dwóch właściwości formularza:
•Filter - napis określający warunek WHERE;
•FilterOn - wartość logiczna określająca, czy filtr jest włączony.
8 opr. Lech Banachowski, Jan Wierzbicki
istniejący filtr można włączyć za pomocą instrukcji
•Me.FilterOn = True a wyłączyć za pomocą:
•Me.FilterOn = False (równoważne operacji 9)
Wartość właściwości Filter zostaje zachowana po
zamknięciu formularza (w jego arkuszu właściwości). Przy powtórnym otwarciu jest ona dostępna, przy czym na
początku filtr jest wyłączony Me.FilterOn = False, a więc aby zastosować istniejący filtr trzeba wykonać:
Me.FilterOn = True
9
Specjalną grupę stanowią polecenia realizujące wykonanie akcji z wbudowanych menu - z zastosowaniem metody
RunCommand obiektu DoCmd (obiekt DoCmd można pominąć).
[DoCmd.]RunCommand polecenie
gdzie polecenie jest stałą reprezentującą odpowiednie
polecenie z wbudowanych menu - pełna lista znajduje się w pomocy Help MS Access pod tematem "RunCommand
Method Constants" np.
DoCmd.RunCommand acCmdOptions
otwiera okienko dialogowe "Opcje" ("Options") z menu
"Narzędzia" ("Tools").
10 opr. Lech Banachowski, Jan Wierzbicki
Print jest metodą predefiniowanego obiektu Debug -
wypisuje wartości kontrolne w okienku analizy programu (Immediate Window).
Np.
•Debug.Print "Przechodzę do obliczania współczynnika zysku"
11
Instrukcja MsgBox i obsługa błędów
Tak jak instrukcja Debug.Print służy do wypisywania informacji (z myślą o osobie tworzącej aplikację) przy wykrywaniu błędów w aplikacji, tak instrukcje MsgBox i InputBox służą do bezpośredniego kontaktu z
użytkownikiem w trakcie wykonywania aplikacji poprzez wyświetlanie odpowiednich informacji w okienkach
dialogowych oraz poprzez przyjmowanie danych od użytkownika.
Na przykład, wykonanie instrukcji
MsgBox "Formularz zostaje zamknięty!",,"UWAGA"
powoduje wyświetlenie następującego okienka dialogowego:
12 opr. Lech Banachowski, Jan Wierzbicki
A wykonanie instrukcji
x = MsgBox("Czy zapisać na dysku?",vbYesNo ,"UWAGA") powoduje wyświetlenie następującego okienka dialogowego:
13
Bezpośredni kontakt z użytkownikiem jest potrzebny na przykład, gdy trzeba poinformować użytkownika o wystąpieniu błędu.
Załóżmy, że naciśnięcie przycisku powoduje przejście do poprzedniego rekordu. Gdy użytkownik naciśnie przycisk w sytuacji, gdy aktualnie w formularzu jest wyświetlany pierwszy rekord, instrukcja
•DoCmd.GoToRecord , , acPrevious
nie może być wykonana i powstaje błąd. W poniższej procedurze ten błąd zostaje obsłużony, poprzez skok do etykiety
Error_handler - co realizuje instrukcja On Error GoTo. Następuje wypisanie numeru błędu i tekstu opisu błędu, po czym instrukcja
•Resume Next
kieruje sterowanie do następnej instrukcji po instrukcji powodującej błąd.
14 opr. Lech Banachowski, Jan Wierzbicki
Private Sub Polecenie_Click () On Error GoTo Error_handler
DoCmd.GoToRecord , , acPrevious Exit Sub
Error_Handler:
MsgBox "Znajdujesz się już przy pierwszym zamówieniu"
Resume Next End Sub
15 opr. Lech Banachowski, Jan Wierzbicki
Informację o błędzie zaistniałym w czasie wykonywania kodu VBA reprezentuje obiekt Err. W szczególności jego atrybut Err.Description podaje opis ostatniego błędu a atrybut
Err.Number numer tego błędu.
Do obsługi błędów używamy instrukcji On Error. Specyfikuje ona co zrobić, gdy w trakcie wykonywania następnych instrukcji wystąpi błąd:
•On Error GoTo etykieta - przejdź do obsługi błędu w instrukcji oznaczonej przez etykieta,
•On Error Resume - powtórz instrukcję powodującą błąd,
•On Error Resume Next - przejdź do następnej instrukcji po powodującej błąd,
•On Error Resume etykieta - wznów obliczenia od etykieta,
•On Error Stop - zatrzymaj obliczenia.
16 opr. Lech Banachowski, Jan Wierzbicki
Podobne znaczenie mają instrukcje służące do zakończenia obsługi błędów:
GoTo etykieta | Resume [ | Next | etykieta]|Stop
Poza tym są jeszcze dodatkowe konstrukcje związane z obsługą błędów:
Err.Raise numer_błędu - spowoduje powstanie błędu o podanym numerze i wymuszenie (w sposób sztuczny) jego
obsługi;
Error(i) - komunikat o błędzie dla błędu o numerze i.
Wykonanie instrukcji On Error GoTo 0 wyłącza obsługę błędów.
17
MsgBox może być również użyte jako funkcja za pomocą, której użytkownik przekazuje do aplikacji swój wybór np. wartość
"Tak" lub "Nie".
x = "Czy chcesz wprowadzić nowe wymagania do oferty?"
If MsgBox(x, vbYesNo) = vbYes Then 'Gdy wybór użytkownika jest "Tak"
W przypadku, gdy nie można wykonać pewnej akcji np. zapisu do bazy danych, używając MsgBox jako polecenia, informujemy o tym użytkownika, wymuszając na nim przyjęcie tej wiadomości przez naciśnięcie przycisku OK w odpowiednim okienku
dialogowym. Rodzaj odpowiedniego okienka uzyskujemy dobierając argumenty operacji MsgBox.
18 opr. Lech Banachowski, Jan Wierzbicki
MsgBox może być również użyte gdy w przypadku
niemożliwości wykonania operacji np. zapisu do bazy danych, jest konieczne odwołanie odpowiedniego zdarzenia - w
poniższym przykładzie zdarzenia "Przed aktualizacją".
Procedura wyświetla komunikat, jeśli pole kombo IDklienta jest puste a następnie odwołuje zdarzenie "Przed aktualizacją"
zapobiegając aktualizacji:
Private Sub IDklienta_BeforeUpdate(Cancel As Integer) Dim strMsg As String, strTitle As String
Dim intStyle As Integer
If IsNull([Idklienta]) OR [Idklienta] = "" Then
strMsg="Musisz wybrać wartość z listy Faktura dla."
strTitle = "Wymagany klient faktury"
intStyle = vbOKOnly + vbExclamation MsgBox strMsg, intStyle, strTitle
Cancel = True End If
End Sub
19
Reasumując, funkcja/polecenie MsgBox ma następujący format:
•MsgBox Tekst, Wygląd_okienka, Tytuł_okienka
Tekst i Tytuł_okienka to odpowiednie teksty, które mają się ukazać w okienku dialogowym, natomiast Wygląd_okienka to wyrażenie liczbowe określające liczbę i typ
wyświetlanych przycisków i ich rodzaj, styl używanych ikon, identyfikator domyślnego przycisku oraz modalność okna komunikatu. Brak tego parametru spowoduje przyjęcie wartości domyślnej vbOKOnly=0.
20 opr. Lech Banachowski, Jan Wierzbicki
Obok instrukcji MsgBox język VBA dostarcza jeszcze funkcji InputBox służącej do wyświetlenia okienka
dialogowego, do którego użytkownik wprowadza dane np.
•Firma = InputBox("Podaj nazwę firmy, której ogłoszenia chcesz obejrzeć?")
21
Aktualizacja listy pola kombo
Zakładamy, że właściwość pola kombo "Ogranicz do listy" ("Limit to list") jest ustawiona na "Tak".
Gdy do pola kombo wpiszemy wartość spoza źródła danych tego pola kombo i będziemy chcieli opuścić to pole, zajdzie zdarzenie
"Przy wartości spoza listy" ("On Not in List"), którego
standardowa obsługa polega na poinformowaniu o błędzie i nie dopuszczeniu do wyjścia z pola. Procedura obsługi zdarzenia
"Przy wartości spoza listy" ma jeden parametr wejściowy:
- NewData – przekazujący wprowadzoną przez użytkownika do pola kombo wartość,
oraz jeden parametr wyjściowy:
- Response – informujący system o przyjętej metodzie postępowania:
22 opr. Lech Banachowski, Jan Wierzbicki
•w procedurze następuje dodanie nowego elementu do źródła danych pola kombo:
•Response = acDataErrAdded
•w procedurze następuje usunięcie wartości NewData z pola kombo za pomocą metody Undo
•Response = acDataErrContinue.
Z kolei albo "zapomina się" o wprowadzonej przez użytkownika wartości, traktując ją jako błąd użytkownika albo zapamiętuje się ją na zmiennej lub w polu formularza, aby po zakończeniu obsługi
zdarzenia NotInList przejść do aktualizacji źródła danych dla listy pola kombo a następnie aktualizacji samej listy rozwijanej pola kombo za pomocą metody Requery. Ten sposób jest przyjęty w przykładowej aplikacji MS Access wprowadzania zamówień.
•jest też możliwość przejścia do standardowej obsługi błędów, ustawiając
•Response = acDataErrDisplay
23 opr. Lech Banachowski, Jan Wierzbicki
Np. Załóżmy, że mamy listę kolorów o nazwie Kolory i chcemy oprogramować dodanie nowego koloru do listy. Lista kolorów jest bezpośrednio wpisana do pola „Źródło wierszy" ("Row Source").
Właściwość "Ogranicz do listy" ("Limit to List") jest ustawiona na "Tak"
Private Sub Kolory_NotInList(NewData As String, Response As Integer)
Dim ctl As Control Set ctl = Me!Kolory
If MsgBox("Koloru nie ma na liście. Dodać go?", vbOKCancel) = vbOK Then
Response = acDataErrAdded
ctl.RowSource = ctl.RowSource & ";" & NewData Else
Response = acDataErrContinue ctl.Undo
End If End Sub
24 opr. Lech Banachowski, Jan Wierzbicki
Na zmiennej ctl zapisujemy referencję do pola kombo będącego w VBA obiektem klasy Control. W instrukcji warunkowej prosimy użytkownika o potwierdzenie dodania nowego koloru. Jeśli
użytkownik potwierdzi, ustawiamy argument Response na
acDataErrAdded czyli na dodanie nowego koloru będącego
wartością argumentu NewData do źródła wiersza. Jeśli użytkownik wybierze "Cancel", ustawiamy argument Response na
acDataErrContinue czyli na kontynuowanie bez wyświetlania komunikatu o błędzie. Następnie kasujemy wprowadzoną przez
użytkownika wartość (przy pomocy metody Undo pola formularza).
Uwaga: Zmiana wartości właściwości „Row Source” dotyczy tylko bieżącego obiektu formularza i nie jest zapisywana na stałe do
arkusza właściwości samego formularza.
25
Procedury zdarzeń z parametrami
Część procedur będących wartościami właściwości zdarzeń, jak to już było widoczne w rozważanych przykładach, ma parametry.
Przy tworzeniu procedury zdarzenia, MS Access sam wpisuje nazwy tych parametrów.
Dalej zamieszczamy listę nagłówków procedur zdarzeń z
parametrami w odniesieniu do formularzy i wyjaśniamy znaczenie tych parametrów. Pomijamy tylko zdarzenia związane z użyciem filtrów.
26 opr. Lech Banachowski, Jan Wierzbicki
Podstawowymi parametrami są Cancel i Response.
•Nadanie parametrowi Cancel niezerowej wartości (np. True) powoduje skasowanie zdarzenia, którego dotyczy dana
procedura.
•Parametr Response przyjmuje na ogół dwie wartości:
• acDataErrContinue - kontynuuj bez wyświetlania domyślnego komunikatu,
• acDataErrDisplay - wyświetl domyślny komunikat (opcja domyślna).
27
Oto grupa procedur, w nagłówkach których występują te parametry:
Sub Form_Open (Cancel As Integer) Sub Form_Unload (Cancel As Integer)
Sub Form_BeforeInsert (Cancel As Integer) Sub Form_BeforeUpdate (Cancel As Integer) Sub Form_Delete (Cancel As Integer)
Sub Form_BeforeDelConfirm (Cancel As Integer, Response As Integer)
28 opr. Lech Banachowski, Jan Wierzbicki
Pozostałe procedury, mające parametry to:
Sub Form_AfterDelConfirm (Status As Integer) Samego zdarzenia "Po usunięciu" nie można już anulować.
Status określa czy rekord został usunięty:
•acDeleteOK - rekord został usunięty,
•acDeleteCancel - usuwanie zostało anulowane w Visual Basic,
•acDeleteUserCancel - usuwanie zostało anulowane przez użytkownika.
29
Sub Form_KeyPress (KeyAscii As Integer) - KeyAscii to kod ASCII naciśniętego klawisza klawiatury.
Sub Form_Error(DataErr As Integer, Response As Integer)
- DataErr to kod błędu. Umożliwia globalną obsługę błędów w module klasy formularza.
Zdarzenia, których procedury mają parametr Cancel mogą zostać anulowane. Przedstawimy przykład anulowania zdarzenia poprzez ustawienie parametru Cancel na True.
30 opr. Lech Banachowski, Jan Wierzbicki
W przykładzie poniżej w procedurze zwolnienia formularza
Form1 następuje sprawdzenie, czy w danej chwili pozostał otwarty formularz Form2. Jeśli tak, zdarzenie zwolnienia formularza
zostaje anulowane (przez ustawienie parametru Cancel na True) - tj. formularz Form1 pozostaje dalej otwarty.
Private Sub Form_Unload (Cancel As Integer) If Otwarty("Form2") Then
Cancel = True
MsgBox "Najpierw zamknij formularz Form2."
End If End Sub
31
Użycie instrukcji SQL
Efekt użycia kwerendy wybierającej będącej źródłem danych dla formularza jest widoczny bezpośrednio na formularzu. Często zachodzi potrzeba użycia instrukcji SQL (kwerendy
funkcjonalnej) zmieniającej dane w tabeli bazy danych i ta zmiana jest uzależniona od wartości pól formularza.
Do wykonywania instrukcji SQL w kodzie służy metoda
RunSQL obiektu DoCmd. Jako parametr podaje się napis instrukcji SQL, która ma być wykonana.
32 opr. Lech Banachowski, Jan Wierzbicki
Przykład 1
Używając zwykłej semantyki usuwania, nie można usunąć działu, do którego są przypisani pracownicy. Najbardziej naturalnym
rozwiązaniem w takiej sytuacji jest zmiana identyfikatora działu w rekordach wszystkich pracowników usuwanego działu na Null,
dokonywana przed usunięciem działu, w procedurze zdarzenia
"Przy usunięciu" ("On Delete").
Private Sub Form_Delete(Cancel As Integer) DoCmd.RunSQL "UPDATE Pracownicy " & _ "SET Id_działu = Null" & _
"WHERE Id_działu = " & Me![Id_działu]
End Sub
33
Zwróćmy uwagę na sposób formowania instrukcji UPDATE, w szczególności sposób dołączenia do niej zawartości pola
formularza. Gdyby Id_działu nie było liczbą tylko napisem, zapis warunku WHERE wyglądałby następująco: "WHERE Id_działu
= '" & Me![Id_działu] & "'". W sytuacji konieczności zagnieżdżenia cydzysłowów, wewnątrz napisu stosuje się pojedyncze cudzysłowy ' .. '.
Zwróćmy też uwagę na to, że w napisie instrukcji SQL nie jest dozwolone umieszczanie odwołań postaci Forms!
[nazwa_formularza]![nazwa_pola] tak jak w poleceniu:
DoCmd.OpenForm
"Pracownicy",,,"Id_inst=Forms![Instytucje]!Id"
34 opr. Lech Banachowski, Jan Wierzbicki
Przykład 2
Jeśli użytkownik wprowadza do pola kombo nową wartość, której nie ma na stowarzyszonej liście rozwijanej i chce aby odpowiedni rekord został dopisany do tabeli bazy danych, dołączenie nowego rekordu najlepiej zrealizować za pomocą
instrukcji INSERT. Załóżmy na przykład, że przy wprowadzaniu nowego pracownika, zachodzi potrzeba wprowadzenia
jednocześnie nowego działu. Użytkownik podaje nazwę nowego działu i zachodzi zdarzenie "Przy wartości spoza listy".
35
Private Sub Id_działu_NotInList(NewData As String, Response As Integer)
Dim ctl As Control
Set ctl = Me![Id_działu]
If MsgBox("Czy chcesz dodać nowy dział?", vbYesNo, "UWAGA") = vbYes Then
DoCmd.RunSQL "INSERT INTO Działy(Nazwa) VALUES('"& NewData & "')"
Response = acDataErrAdded Else
Response = acDataErrContinue ctl.Undo
End If End Sub
Zwróćmy uwagę na brak w instrukcji INSERT pola Id_działu typu Autonumer. Jego wartość jest automatycznie ustalana przez MS Access
36 opr. Lech Banachowski, Jan Wierzbicki
Do tabeli opisującej osoby dodamy kolumnę „Kolor samochodu”, której wartości znajdują się w tabeli słownikowej Kolory. Na formularzu do edycji osoby
umieszczamy pole kombo z listą rozwijaną o źródle wierszy z tabeli Kolory. Zaprogramujemy wpisywanie nowego
koloru do tabeli Kolory poprzez wpisanie go do pola kombo.
Użyjemy metody RunSQL.
37
Private Sub Combo1_NotInList(NewData As String, Response As Integer)
Dim ctl As Control
Set ctl = Me!Combo4
If MsgBox("Koloru nie ma na liście. Dodać go?", vbOKCancel) = vbOK Then
Response = acDataErrAdded
DoCmd.RunSQL "INSERT INTO Kolory(Kolor) VALUES('" & NewData & "');"
Else
Response = acDataErrContinue ctl.Undo
End If End Sub
38 opr. Lech Banachowski, Jan Wierzbicki
Przykład 3
Za pomocą kodu jest możliwa obsługa jednoczesnego wyboru wielu elementów na liście. Właściwość "Wybór wielokrotny"
("Multi Select") powinna być ustawiona na "Prosty" ("Simple") lub "Rozszerzony" ("Extended"). Domyślne ustawienie "Brak"
("None") oznacza, że wybór dotyczy tylko jednego elementu listy.
Korzystając z możliwości wyboru wielokrotnego możemy zaznaczyć wszystkie wymagane elementy z listy a następnie
zbiorczo wykonać na nich pewną operację. Przy wyborze prostym wybierane elementy zaznacza się przy pomocy klawisza spacji lub myszki. Przy wyborze rozszerzonym używa się klawiszy CTRL i SHIFT razem z myszką.
39
Rozważmy formularz działu, na którym jest wyświetlana lista zatrudnionych w nim pracowników. Pole listowe o nazwie Lista składa się z dwóch kolumn zawierających odpowiednio
identyfikator pracownika (kolumna o szerokości 0cm - nie
wyświetlana) oraz nazwisko pracownika. Po zaznaczeniu grupy pracowników, możemy spowodować ich usunięcie.
40 opr. Lech Banachowski, Jan Wierzbicki
Przeglądanie wybranych na liście elementów odbywa się przy
użyciu kolekcji ItemsSelected pola listowego oraz funkcji Column zwracającej wartość odpowiedniego elementu na liście. Pierwszym argumentem jest numer kolumny. Drugim argumentem jest pozycja (na liście) będąca elementem kolekcji ItemsSelected. Pozycja na liście jest wartością typu Variant. W przypadku listy powyżej, kolekcja ItemsSelected składa się z numerów 0,3,4. Przy wyborze jednokrotnym można pominąć drugi argument. Do usunięcia osoby wykorzystujemy tutaj metodę RunSQL obiektu DoCmd, której
argumentem jest instrukcja SQL.
41
Private Sub Usuń_Click()
On Error GoTo Obsługa_błędów
Dim elem As Control, poz As Variant, odp As Integer Dim Tekst As String, ZapSQL As String
Set elem = Me![Lista]
' elem.ItemsSelected - kolekcja zaznaczonych na liście elementów.
For Each poz In elem.ItemsSelected
'Wartości w kolejnych kolumnach wiersza poz listy to:
'elem.Column(0,poz), elem.Column(1,poz)
Tekst = "Czy na pewno chcesz usunąć osobę " & elem.Column(1, poz)
odp = MsgBox(Tekst, vbYesNo, "UWAGA!") If odp = vbYes Then
ZapSQL = "DELETE FROM Pracownicy "& _
"WHERE Id_prac=" & elem.Column(0,poz) DoCmd.RunSQL ZapSQL
End If Next poz
elem.Requery Koniec:
Exit Sub
Obsługa_błędów:
MsgBox Err.Description Resume Koniec
End Sub
Zauważmy, w jaki sposób na zmiennej ZapSQL jest tworzona instrukcja SQL do wykonania – przez wstawienie konkretnej wartości liczbowej elem.Column(0,poz) do warunku WHERE.
42 opr. Lech Banachowski, Jan Wierzbicki
DoCmd - obiekt reprezentujący polecenie.
MsgBox - instrukcja wyświetlająca komunikat.
Err - obiekt reprezentujący informację o zaistniałym błędzie w czasie wykonywania kodu VBA.
parametry procedury zdarzenia - umożliwiają przekazywanie danych między procedurą a środowiskiem wykonawczym np.
Cancel - anuluj zdarzenie i Response - sposób reakcji na zdarzenie.
RunSQL - metoda obiektu DoCmd służąca do wykonywania instrukcji SQL.
wybór wielokrotny - możliwość wielokrotnego wyboru z listy.
43