Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu – CCCLXXXIII (2007)
Rocz. AR Pozn. CCCLXXXIII, Ogrodn. 41: 451-454
© Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, Poznań 2007 PL ISSN 0137-1738
RENATA DOBROMILSKA
WPŁYW STOSOWANIA TYTANITU
NA WZROST I PLON POMIDORA DROBNOOWOCOWEGO
Z Katedry Warzywnictwa Akademii Rolniczej w Szczecinie
ABSTRACT. The effects of Tytanit treatment on the growth and yield of small-sized tomatoes cv.
‘Picolino F1’ were studied. The most effective manner was a triple and four times application of Tytanit. Total and marketable yields of fruits were significantly higher.
Key words: Tytanit, small-sized tomatoes, growth, yield
Wstęp
Stosowanie biostymulatorów w uprawie roślin jest naturalną metodą lepszego wyko- rzystania warunków wzrostu roślin, m.in. temperatury i wilgotności powietrza oraz podłoża, ilości i natężenia światła, a także wykorzystania składników pokarmowych.
W konsekwencji zwiększa się plon i jego jakość (Grenda 2003).
Preparat Tytanit zawiera 8,5 mg·dm-3 schelatowanej formy tytanu. Działanie tytanu na rośliny polega na stymulowaniu aktywności niektórych enzymów, np. katalazy, pe- roksydazy, lipoksygenazy czy reduktazy azotanowej. Ponadto zwiększa zawartość chlo- rofilu w liściach, co pozytywnie wpływa na plon roślin uprawnych, w tym warzyw.
Tytanit przyspiesza wzrost roślin i zmniejsza ich wrażliwość na działanie nieko- rzystnych warunków środowiska (Wysocka-Owczarek 2001). Stymulujący wpływ tego preparatu był także widoczny w procesie zapylania i zawiązywania owoców pomidora, papryki i oberżyny (Janas i in. 2002). W doświadczeniach Borkowskiego i Dyki (2003) Tytanit wzmacniał system odpornościowy roślin i ograniczał rozwój mączniaka prawdziwego u pomidora szklarniowego. Badania Doruchowskiego i in. (2000) wyka- zały, że preparat ten hamuje rozwój wirusów przenoszonych z nasionami ogórka.
R. Dobromilska 452
Materiał i metody
W latach 2005-2006 w wysokim, nieogrzewanym tunelu foliowym założono do- świadczenie, którego celem była ocena wzrostu i plonowania pomidora drobnoowoco- wego po zastosowaniu Tytanitu. Rośliny opryskiwano preparatem Tytanit, który stoso- wano w stężeniu 0,03%, w odstępach dziesięciodniowych w następujący sposób:
– jeden oprysk (po ukorzenieniu rozsady),
– dwa opryski (po ukorzenieniu rozsady i 10 dni później),
– trzy opryski (po ukorzenieniu rozsady, a następnie po 10 i 20 dniach), – cztery opryski (po ukorzenieniu rozsady, a następnie po 10, 20 i 30 dniach).
Uzyskane wyniki porównywano do obiektu kontrolnego, bez biostymulatora.
Nasiona pomidora drobnoowocowego odmiany ‘Picolino F1‘ wysiano w drugiej de- kadzie marca w szklarni mnożarce. Po około 14 dniach siewki pikowano do doniczek plastikowych o średnicy 8 cm, wypełnionych substratem torfowym. Rozsadę pomidora sadzono do tunelu około 20 maja, systemem pasowo-rzędowym, w rozstawie 1,4 × 0,25 m, a pędy prowadzono w kształcie litery V. Pomidory ogławiano za szóstym gronem.
‘Picolino F1’ (De Ruiter Seeds) to odmiana do zbioru całymi gronami. Tworzy ona owoce czerwone, o masie około 30 g. Odmiana jest odporna na wirus mozaiki tytoniu, brunatną plamistość liści, werticiliozę, fuzaryjne więdnięcie pomidora, nicienie oraz fuzariozę zgorzelową.
W trakcie wegetacji pomidora w odstępach dziesięciodniowych wykonano pomiary biometryczne roślin: długość i średnicę łodygi, liczbę liści, długość gron owocowych oraz liczbę owoców w gronie.
Zbiór owoców trwał od 20 lipca do końca września. Przy zbiorze oceniono plon ogółem, plon handlowy oraz plon owoców poza wyborem.
Doświadczenie założono w układzie podbloków losowych w czterech powtórze- niach. Uzyskane wyniki opracowano statystycznie za pomocą testu Tukeya, dla pozio- mu istotności α = 0,05.
Wyniki i dyskusja
Wyniki pomiarów biometrycznych pomidora wykonywanych w trakcie wegetacji roślin wykazały, że zarówno wysokość roślin, liczba liści oraz średnica łodygi zależały od stosowania preparatu Tytanit (tab. 1).
Przy dwu-, trzy- i czterokrotnym oprysku Tytanitem w stężeniu 0,03% pomidory były najwyższe i sięgały 147,6-152,2 cm. Rośliny kontrolne, których nie opryskiwano Tytanitem, były średnio o 11,2 cm niższe. Stosowanie Tytanitu wpłynęło również istot- nie na średnicę łodygi pomidora. Trzy- i czterokrotna dawka Tytanitu zwiększyła śred- nicę łodygi w porównaniu z roślinami kontrolnymi i roślinami, u których oprysk Tytani- tem wykonano jednorazowo. Liczba liści zależała od liczby oprysków preparatem Tyta- nit. Wykazano, że rośliny, które trzy- i czterokrotnie opryskano Tytanitem wytworzyły więcej liści niż w pozostałych kombinacjach doświadczenia.
Grenda (2003) potwierdza stymulujące działanie Tytanitu na rośliny. Opierając się na badaniach innych autorów, działanie to tłumaczy wzrostem aktywności jonów żelaza w komórkach roślin, przez co następuje zwiększona synteza barwników asymilacyjnych.
Jony tytanu wzmagają aktywność enzymatyczną i zwiększają tempo pobierania skład- ników pokarmowych z roztworu glebowego.
Wpływ stosowania tytanitu na wzrost i plon pomidora drobnoowocowego 453
Tabela 1 Wpływ stosowania preparatu Tytanit na niektóre cechy biometryczne roślin pomidora
drobnoowocowego
The influence of Tytanit preparation treatment on some biometric characters of small-sized tomato plants
Liczba oprysków – Number of treatments Cecha
Character 0
(kontrola control)
1 2 3 4 średnia
mean (1-4)
NIR LSD α = 0,05 Wysokość roślin (cm)
Height of plants (cm)
138,7 142,9 147,6 152,2 149,9 148,2 3,8
Średnica łodygi (cm) Diameter of stems (cm)
13,8 13,7 15,0 16,2 15,9 15,2 0,6
Liczba liści (szt.) Number of leaves (pcs.)
17,8 17,7 18,0 18,7 18,5 18,2 0,4
Długość gron (cm) Length of cluster (cm)
24,5 24,9 26,2 26,5 28,7 26,6 1,6
Liczba owoców w gronie (szt.) Number of fruit in cluster (pcs.)
9,8 10,1 10,1 10,4 10,6 10,3 0,4
W analizowanym doświadczeniu mierzono także długość gron owocowych. Cztero- krotny oprysk roślin Tytanitem spowodował zwiększenie długości gron, podczas gdy u roślin kontrolnych grona były krótsze o 4,2 cm. Rośliny pomidora, które opryskiwano preparatem Tytanit trzy- i czterokrotnie zawiązały istotnie więcej owoców w gronie (średnio 10,5 sztuk) niż rośliny kontrolne (9,8 sztuk).
Stwierdzono, że plon ogółem i handlowy owoców pomidora drobnoowocowego za- leżał istotnie od liczby oprysków preparatem Tytanit (ryc. 1). Stosując Tytanit trzy-
Ryc. 1. Wpływ stosowania Tytanitu na plonowanie pomidora drobnoowocowego Fig. 1. The effect of Tytanit treatment on the yield of small-sized tomatoes Plon – Yield
(kg·m-2)
0 1 2 3 4 5 6 7 8
0 1 2 3 4 NIR
plon poza wyborem non-marketable yield plon handlowy marketable yield
Liczba oprysków – Number of sprays
R. Dobromilska 454
i czterokrotnie w trakcie wegetacji roślin, uzyskano istotnie większy plon ogółem i han- dlowy (7,3 i 7,03 kg·m-2) w porównaniu z kontrolą, gdzie nie stosowano preparatu. Plon handlowy owoców z obiektu kontrolnego był mniejszy o 0,94 kg·m-2. Wykazano również, że Tytanit zastosowany trzy- i czterokrotnie zmniejszył plon owoców poza wyborem.
Janas i in. (2002) obserwowali dodatni wpływ Tytanitu także na plonowanie obe- rżyny, szczególnie w latach o niekorzystnych warunkach klimatycznych. Plon owoców wzrastał wówczas nawet o 50%.
Wnioski
1. Opryskiwanie pomidora drobnoowocowego odmiany ‘Picolino F1’ preparatem Tytanit w stężeniu 0,03% stymulowało wzrost wegetatywny roślin. Trzy- i czterokrotny oprysk roślin Tytanitem wpłynął na zwiększenie wysokości roślin, średnicy łodygi i liczby liści na roślinie.
2. Plon ogółem i handlowy owoców pomidora zwiększył się w wyniku trzy- i czte- rokrotnego opryskiwania roślin pomidora preparatem Tytanit. Trzy- i czterokrotny oprysk Tytanitem ograniczył tworzenie się owoców niehandlowych.
Literatura
Borkowski J., Dyki B. (2003): Wpływ chitozanu i innych preparatów na ograniczenie rozwoju mączniaka prawdziwego na pomidorach w szklarni. Folia Hortic. Supl. 1: 559-561.
Doruchowski R., Łakowska-Ryk E., Dyki B. (2000): Treatment of virus diseased cucumber plants with titanium for improved seed production. W: Mater. Mendel Center Cong. March 7-10, Brno 47, 116.
Grenda A. (2003): Activator of metabolism processes. Chemicals in sustainable agriculture 4:
263-269.
Janas R., Szafirowska A., Kołosowski S. (2002): Effect of titanium on eggplant yielding. Veg.
Crops Res. Bull. 57: 37-44.
Wysocka-Owczarek M. (2001): Zaburzenia wzrostu i rozwoju pomidora. Wyd. Plantpress Sp.
z o.o., Kraków.
THE INFLUENCE OF TYTANIT TREATMENT ON THE GROWTH AND YIELD OF SMALL-SIZED TOMATOES
S u m m a r y
The effect of Tytanit application on the growth and yielding of small-sized tomatoes was in- vestigated. The plants were sprayed with Tytanit in concentration 0.03%. Foliar fertilizer Tytanit was applied after planting in the following way: single spraying, double, triple and four times spraying in 10 days intervals. The plants which were triple and four times treated with Tytanit were higher, had thicker stems and more leaves. The treatments significantly increased the yield of fruits. The stimulating influence of Tytanit treatment on fruit setting was also observed. To- mato plants sprayed triple and four times produced the highest number of fruits in clusters.
